Phương pháp rải cho ăn giảm chất hữu cơ trong các ao tôm doc

Phương pháp rải cho ăn giảm chất hữu cơ
trong các ao tôm

Tóm tắt:
Ở các mật độ thả tôm cao hơn, cho tất cả thức ăn vào khay thường dẫn đến thức ăn
bị rơi ở xung quanh và/hoặc xuống dưới khay. Tôm ăn thức ăn ở phía dưới các
khay có thể gây ra các chỗ lõm/sụt ở bùn đáy nơi mà các chất cặn lắng hữu cơ tích
tụ. Nếu các khu vực này không được dọn / hút cặn bùn lắng trong thời gian tháo
nước ao thì sự nhiễm khuẩn có thể xảy ra. Nhằm giải quyết vấn đề này, khuyến
nghị rải hầu hết thức ăn và chỉ chừa lại lượng thức ăn từ 3 đến 6% ở một vài khay
để đánh giá lượng thức ăn tiêu thụ.

Tiến sĩ Carlos A. Ching
Quản lý hỗ trợ kỹ thuật
Nicovita – Alicorp SAA
Av. Argentina 4793, Callao, Peru
Tiến sĩ Chalor Limsuwan
Giáo sư, Khoa Sinh học Thủy sản
Đại học Kasetsart, Bangkok, Thailand

Ảnh 1: Ảnh nhìn từ trên không về một trang trại nuôi tôm ở Ecuador áp dụng
phương pháp “cho tất cả thức ăn vào khay” cho thấy sự tích tụ chất hữu cơ ở đáy
ao tại các khu vực có khay. Ảnh do Sebastian Arias chụp.
Một trong các tác giả ghé thăm ba trang trại nuôi tôm ở Mỹ Latinh đã cho tất cả
thức ăn vào 20 khay/ha với mật độ thả tôm 20 con/m
2
hoặc hơn mật độ này ở các
ao nền đất. Các chỗ lõm/sụt được quan sát ở các đáy ao sau thu hoạch và lượng

thức ăn trung bình ở mỗi khay trên 1kg vào tháng cuối cùng của mỗi vụ nuôi.
Đo các hàm lượng chất hữu cơ ở đáy ao đã cho thấy những khác nhau đáng kể giữa
khu vực cho ăn và không cho ăn (Bảng 1). Các giá trị ở các khu vực đặt khay thức
ăn ở mức trên hàm lượng khuyến nghị 3%.
Bảng 1. Các hàm lượng chất hữu cơ trong đất trung bình ở ba trang trại nuôi
tôm.
Quốc gia Chất hữu cơ Chất hữu cơ
Các khu vực khay cho ăn

Các khu vực bên ngoài
khay
Brazil
Ecuador
Peru
5,35%
3,50%
4,23%
2,50%
1,76%
2,05%
Để giải quyết vấn đề này, các trang trại đã quyết định san phẳng đáy ao của họ và
đổi sang phương pháp rải thức ăn, sử dụng chỉ 3 khay cho ăn/ha để làm mẫu nhằm
đánh giá lượng tiêu thụ. Kể từ đó, chất lượng đất đã cải thiện và tỉ lệ sống của tôm
đã tăng lên.
Quá trình thâm canh
Ở Mỹ Latinh, nhiều trang trại tôm làm ao đất đã và đang áp dụng phương pháp
“cho tất cả thức ăn vào khay” qua nhiều năm. Với mật độ thả thấp và công việc
chuẩn bị đáy ao đúng cách thì sẽ tránh được hàm lượng chất hữu cơ cao trong đất.
Tuy nhiên, những năm gần đây, mật độ thả tăng lên ở nhiều trang trại Mỹ Latinh
và lượng thức ăn đưa vào mỗi khay cũng tăng lên hơn 1kg/ khay.

Khi một lượng thức ăn cho vào bị rơi xuống phía dưới các khay, hàng ngàn tôm đã
đào dưới khay và gây các chỗ lõm/sụt. Ở các chỗ lõm/ sụt này, hàm lượng chất hữu
cơ từ thức ăn, phân, vỏ tôm đã tăng lên 3% so với giá trị khuyến nghị ở mỗi vụ
nuôi và đã dẫn đến bùng phát bệnh vi khuẩn. Do đó, nhiều trang trại đã chuyển
sang phương pháp rải cho ăn.
Rải cho ăn
Do sử dụng một lượng thức ăn lớn nên hầu hết các trang trại ở Châu Á rải tất cả
thức ăn và chỉ một số lượng ít mẫu thức ăn để ở trong khay. Mỹ Latinh cũng áp
dụng theo phương pháp này vì mật độ thả tăng lên. Phương pháp rải cho ăn được
sử dụng bởi hầu hết các trang trại tôm ở trên thế giới, một lần rải cho ăn từ 94 đến
97% và chừa lại khoảng 3 đến 6% lượng thức ăn được chia thành các mẫu đưa vào
trong các khay. Tiêu chuẩn dùng cho phương pháp này phụ thuộc vào mùa và kích
thước ao. Số lượng khay thức ăn được xác định theo diện tích ao (Bảng 2). Ở các
ao nhỏ nuôi thâm canh, trên một hecta sử dụng nhiều khay thức ăn hơn là các ao
lớn trên 2ha trong nuôi quảng canh hoặc bán thâm canh.

Hình 2: Khi đưa quá nhiều thức ăn vào trong các khay, hoạt động của tôm ở phía
dưới các khay hình thành các chỗ lõm/ sụt làm tích tụ chất hữu cơ.
Bảng 2. Khuyến nghị số lượng khay thức ăn căn cứ vào kết quả thực địa ở các
trang trại Mỹ Latinh.
Diện tích ao (ha) Số lượng khay / ha
Dưới 2
2-5
6-10
4-5
5-10
Trên 10
2-3
1-2
Một số trang trại không sẵn lòng thay đổi phương pháp “cho tất cả thức ăn vào

khay” của họ để khắc phục vấn đề dùng quá nhiều thức ăn bằng cách tăng số lần
cho ăn hàng ngày và/hoặc đặt thêm khay thức ăn, nhưng các thay đổi này làm tăng
chi phí lao động và kho vận.