Thực phẩm duy trì sức khỏe cho người cao tuổi. ppt

Thực phẩm duy trì sức khỏe cho người cao tuổi

Song hành cùng với tuổi, hệ thống tiêu hóa của người cao tuổi có sự suy giảm
đáng kể ở một số chức năng.
Ở người cao tuổi có sự giảm chế tiết dịch dạ dày, giảm diện tích hấp thu ở ruột,
giảm khối lượng gan và chức năng chế tiết ở gan. Điều này dẫn tới sự giảm hấp
thu xảy ra với hầu hết các chất dinh dưỡng mà chúng ta sử dụng. Vì thế, chúng ta
cần có những giải pháp mang tính bù trừ.

Tuổi tăng nhưng hấp thu không tăng
Sự tiêu hóa và hấp thu các chất dinh dưỡng được thực hiện nhất quán và duy nhất
bởi hệ thống tiêu hóa, một hệ thống cơ quan từ miệng tới hậu môn. Chúng ta cần
biết là song hành cùng với tuổi, hệ thống tiêu hóa của người cao tuổi có sự suy
giảm đáng kể ở một số chức năng. Tuy người ta vẫn coi sự thay đổi này là nhỏ,
nhưng những gì đang diễn ra liên tục hằng ngày như tiêu hóa, ăn uống thì lại có
những thay đổi tích lũy mang tính chất cộng hưởng lớn.
Chẳng hạn như lượng axit do dạ dày chế tiết, lượng axit này bị giảm xuống khi
tuổi cao. Người ta thấy, axit dạ dày bị giảm 31% ở độ tuổi 60. Sự giảm sút về
lượng axit dạ dày sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới việc tiêu hóa thức ăn.
Bên cạnh đó người ta còn thấy, các cơ ruột non giảm vận động tương đối. Lưu
lượng máu tuần hoàn qua hệ tiêu hóa cũng bị suy giảm khi chúng ta bước sang
tuổi về già. Thực hiện những nghiên cứu đo đạc, người ta ước lượng được rằng
tổng lượng máu tuần hoàn qua hệ tiêu hóa này giảm tới 30% so với khối lượng
máu tuần hoàn ở thời trẻ.
Cũng từ những nghiên cứu dinh dưỡng, người ta thấy có sự giảm diện tích hấp thu
ở ruột, giảm khối lượng và chức năng chế tiết ở gan. Điều này dẫn tới sự giảm hấp

thu xảy ra với hầu hết các chất dinh dưỡng (đạm, đường, mỡ đến các vi chất).
Ăn để dễ hấp thu

Với những thay đổi ở người cao tuổi, chúng ta nên có những sự điều chỉnh phù
hợp về mặt nuôi dưỡng để đảm bảo mục tiêu dinh dưỡng.
- Điều đầu tiên cần nhớ đó là đảm bảo một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng.
Đủ về mặt thành phần và cân bằng về tỷ lệ. Chúng ta cần ăn đủ về lượng và đa
chất như bột đường, đạm, mỡ, các vi chất dinh dưỡng…
Nên biết, chất bột đường có nhiều trong các thực phẩm ngũ cốc, cơm, cháo, phở,
miến, mỳ. Các chất đạm có nhiều trong các thực phẩm có nguồn gốc động vật như
thịt lợn, thịt gà, thịt bò, cá, tôm, trứng, sữa và các loại thực phẩm thực vật giàu
đạm khác như đậu, lạc, vừng. Chất béo có nhiều trong dầu thực vật các loại như
dầu vừng, dầu đậu nành, dầu dừa, hướng dương…
Các vi chất dinh dưỡng được tìm thấy rất nhiều trong rau củ quả như rau bắp cải,
rau muống, rau ngót, su su, su hào, cam, quýt, dưa hấu, xoài. Điều lưu ý: vì vận
động của hệ tiêu hóa giảm ở người cao tuổi nên cần thêm lượng chất xơ vào chế
độ ăn bằng cách thêm lượng rau củ quả. Với người bình thường lượng rau củ quả
khoảng 500g, thì với người già, lượng này nên duy trì và có thể tăng thêm. Ngoài
ra, cần giảm lượng đạm động vật trong các loại thịt mà thay thế vào đó là các loại
tôm, cá, sữa. Chỉ nên ăn dưới 150g thịt các loại trong 1 ngày.
- Điều thứ hai nên quan tâm là thực phẩm cần được nấu nhừ và nếu có thể nên
được cắt nhỏ. Điều này là rất quan trọng vì hoạt động cơ học nghiền nát thức ăn ở
người cao tuổi giảm, lượng nước bọt giảm. Nếu không làm tốt những điều này,
người cao tuổi không những không thích ăn mà còn khó đưa thức ăn vào dạ dày.
Mà giả sử có đưa vào trong dạ dày thì lượng axit dạ dày giảm khó phân cắt thức
ăn thành những mảnh nhỏ để thực hiện hấp thu.
Vì thế để dễ hấp thu và ngấm men tiêu hóa, chúng ta nên nấu nhừ và cắt nhỏ thức
ăn. Chẳng hạn như món thịt hầm thường để từng miếng thịt như bao diêm nhưng
với những người cao tuổi chỉ nên để cỡ 1/6 hay 1/8 là vừa. Kích cỡ này dễ ăn và
dễ ngấm men tiêu hóa hơn.

- Điều thứ ba là người cao tuổi bị giảm hấp thu một số vi chất dinh dưỡng quan
trọng như vitamin D, vitamin B12 và axit folic. Những vi chất dinh dưỡng này có
tác dụng tốt với hệ xương và cơ quan tạo máu. Thế nên khi cung cấp chất dinh
dưỡng, chúng ta cần lưu tâm về những thực phẩm giàu chúng để tăng cường thêm
những vi chất này cho cơ thể. Súp lơ, nấm cũng là những thực phẩm khuyên dùng.
Cũng đừng quên giúp người cao tuổi tắm nắng vì điều này sẽ nâng cao sức khỏe
một cách đáng kể. Vừa tốt cho xương, vừa tốt cho hệ miễn dịch lại thêm thoải mái
về tinh thần. Những tia nắng đầu tiên trong ngày và những giờ nắng cuối cùng là
tốt nhất.