Phân tích thẩm quyền của Quốc Hội trong bộ may nhà nước CHXHCN Việt Nam.doc

BÀIKIỂMTRAMÔNPHÁPLUẬT
Đề số 1
Câu 1: Phân tích thẩm quyền của Quốc Hội trong bộ may nhà nước
cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Giới thiêu chung vềQuốc Hội nứơc Việt Namdân chủ cộng hoà
Quốc HộiQuốc Hội là một cơ quan quan trọng của hệ thống chính tri Việt
Nam ,là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân Quốc Hội và là cơ quan
quyền lực Nhà nước cao nhất của nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam .Cơ quan này có ba chức năng chính:
1. Lập pháp
2. Quyết định các vấn đề quan trọng
3. Giám sát tối cao hoạt động của nhà nước
Thành phần nhân sự của cơ quan nàylà các đại biểu Quốc HộiViệt Nam,do
cử tri Việt Nam bầu ra theo nguyên tắc phổ thông ,bình đẳng ,trực tiếp và bỏ
phiếu kin.Các đại biểu được dầu chịu trách nhiệm trước cử tri bầu ra mình
và trước cử tri cả nước .Thông qua các đại biểu và thông qua Quốc Hội
,nhân dân Việt Nam sử dung quyền lực của mình đểđịnh đoạt các vấn đề của
đất nước
Các nhiệm vụ và quền hạn cụ thể của Quốc HộiViệt Namđược quy đinh theo
điều 84 trong hiến pháp Việt Nam.Quốc HộiViệt Nam tổ chức và hoạt động
theo nguyên tắc tập trung dân chủ là việc theo chếđộ hội nghị và quết định
theo đa số .Cơ quan này có các đơn vị trực thuộc là uỷ ban thường vụ quôc
hội Việt Nam và hội đồng dân tôc và là uỷ ban quồc hội Việt Nam
Quốc HộiViệt Nam họp thường lệ mỗi năm 2 kỳ do Uỷ ban thường vụQuốc
Hội triệu tập.Uỷ ban thương vụQuốc Hội có thể triệu tập phiên họp bất
thường theo quyết định của mình,khi Chủ tịch nước ,Thủ tướng chính phủ
hoặc có it nhất 1/3 tổng sốđại biểu yêu cầu.Các cuộc họp của quôc hội đều
công khai.tuy nhiên có thể họp kín nếu có lời đề nghi của Uỷ ban thương
vụQuốc Hội, Chủ tịch nước ,Thủ tướng chính phủ hoặc có it nhất 1/3 tổng
sốđại biểu Quốc Hội ,thành viên chinh phủ không phải la đại biểu Quốc
Hộiđược mời tham dự các phiên họp toàn thể của Quốc Hội.Đại diện cơ

quan Nhà Nước ,tổ chức xã hội ,tổ chức kinh tế ,đơn vị vũ trang ,cơ quan
báo chí ,công dân và khách quốc tế có thểđược mời tham dự các phiên họp
công khai của Quốc Hội
2. Vị trí của Quốc Hội trong bộ máy nha nước trong bộ máy nhà nứoc
cộng hoà xã hộ chủ nghĩa Việt Nam
Vị trí pháp lý của Quốc Hội là tổng hợp các mối quan hệ quy định vị trí ,tính
chất ,vai trò của Quốc Hội trong bộ máy nhà nước , được hiến pháp, pháp
luật ghi nhận
- Là bộ máy nhà nước mới , tiệu biểu trước hết cho lực lượng vũ trang
công nông ,gắn chặt với nhân dân và vô cùng mạnh mẽ cả về lực
lượng và tinh thần cách mạng
- Nóđược thiết lập được với đa số nhân dân một mối liên hệ chặt chẽ
,khăng khít .dễ kiểm tra vàđổi mới đến nỗi người ta không tài nào tìm
ra một cái gì tượng tựở bộ máy nhà nước cũ
- Do được bầu ra và có thể thay đổi thành phần tuỳ theo ý nguyện của
nhân dân mà không cần phảicó những thủ tục quan liêu ,nên bộ máy
nhà nước dân chủ hơn tất cả các bộ máy kia rất nhiều
- Nóđảm bảo được mối liên hệ vững chắc với đủ các nghề nghiệp ,do
dó ,làm dễ dàng cho việc thi hành một cách khong quan liêu những
cải cách về nhiều mặt nhất sâu sắc nhất
- Nó là hình thức tổ chức của đội tiên phong ,nghĩa là bộ phận giác ngộ
nhất ,cương quyết nhất ,tiên tiến nhất của giai cấp bịáp bức ,tức là
công nhân và nông dan ,là bộ máy màđội tiên phong của giai cập bịáp
bức có thể dùng để nâng cao ,giáo dục , rèn luyện lôi kéo theo mình
toàn thể quần chúng mà từ trước đến nay vẫn đứng hoàn toàn bên
ngoài đời sông chính trị ,bên ngoài lịch sử
- Nó cho phép kêt hợp những cái hay của chếđộ dân chủ trực tiếp và
chan chính ,nghĩa là chophép kết hợp ở những cá nhân những đại biểu
do nhân dân bầu ra ,cả về quyền lập pháp và cả về việc thi hành pháp
luật .So với chếđộđại nghị cử tư bản ,thìđó là một bước tiến cóý nghĩa

lịc sử của toàn thể thế giới trong qú trình phát triển chếđộ dân chủ
- Nứơc ta từ buổi đầu xây dựng nhà nước kiểu mới ,nhà nước công
nông đàu tiên ởĐông Nam á,mô hình tổ chức Quốc Hộiđã tùng bước
đựơc xác nhập một cách rất rõ nét .Quan điểm tổ chức cơ chế quyền
lực nhà nước vàQuốc Hộiở nước ta vừa mang những cáI chung của
mô hình bộ máy nhà nước Xă Hội Chủ nghĩa vừa cóđiểm dặc thù
riêng
Về vị trí ,tính chất của Quốc Hội trong cơ chế tổ chức thực hiện quyền lực
nhà nứơc,hiến pháp 1946 đă thể hiện tư tưởng chếđộ dân chủđăđược nêu
ra ,mặc dù trong quá trình xây dựng hiến phápđã chịu nhiều sức ép thậm chí
bị chống phá của các thế lực phản động trong và ngoài nứơc .Trên tinh thần
đoàn kết rộng rãi ,Đảng ta vừa có sự nhượng bộ ,nhưng vùa đảm bảo nguyên
tắc xuyên suốt của mình .Văn kiện đảng đã chỉ rõ : “Xây dựng Hiến pháp
dân chủ cho nứơc Việt Nam theo tinh thần dân chủ nhân dân –dân chủ
mới ;chống lại những chủ trương làm cho hiến pháp nứơc ta thành một hiến
pháp tầm thường theo kiểu dân chủ tư sản .Chống lại chủ trương đánh phá
chếđộ dân uỷ …”.Tất cả những điều vừa có nguyên tắc vùa thể hiện được sự
mềm dẻo đăđựơc thể hiện rõ trong cơ chế quyền lực nhà nước tại hiến pháp
1946
Hiến pháp tuyên bố tấtcả quyền lực trong nước đều thuộc về nhân dân .Nhân
dân thực hiện quyền lực bằng cách bầu ra cơ quan đại diện quyền lực ,ứng
cư vào các cơ quan đó va những việc quan hệđến vận mệnh của quốc gia .Do
đó ngay từ hiến pháp 1946 nhân dân ta đã thực hiện việc làm chủđất nước
bằng cả hai hình thức dân chủđại diện và dân chủ trực tiếp .Cơ quan quyền
lực cao nhất cử nhân dân là nghị viên nhân dân.
3. Thẩm quyền của Quốc Hội trong bộ máy nhà nứơc cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam theo quy định của hiến pháp 1992 sau khi đã sửa
đội bổ sung năm 2007
- Làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp;làm luật và sửa đổi luật ;quyệt
định chương trình xấy dựng luật ,pháp lệnh

- Thực hiện quyền giám sat tối cao việc tuân theo hiến pháp luật và
nghị quyết của Quốc Hội ;xét báo cáo hoạt động của chủ tịch nước va
Uỷ ban thường vụQuốc Hội ,Chính phủ ,toàán nhân dân tối cao ,Viện
kiểm sát nhân dân tối cao
- Quyết định kế hoạch phát triển kinh tế –xã hội của đất nước
- Quyết định chính sách tài chính ,tiền tệ quốc gia ,quyết định dự toán
ngân sách nhà nước và phân bố ngân sách trung ương ,phê chuẩn n
quyết toán ngân sách nhà nước ,quy định ,sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ
thuế
- Quyết định chính sách dân tộc ,chính sách tôn giáo của Nhà nước
- Quy định tổ chức và hoạt động của Quốc Hội ,Chủ tịch nứơc,Chính
phủ ,Toàán nhân dân,viện kiểm sát nhân dân ,chính quyền địa phương
- Bầu miễn nhiệm ,bãi nhiệm Chủ tịch nước ,Phó chủ tịch nước ,Chủ
tịch Quốc Hội ,các Phó chủ tịch Quốc Hội và các Uỷ viên thường
vụQuốc Hội,Thủ tướng chính phủ ,Chánh án toàán nhân dân tối
cao,Viện trưởng viện kiểm sát nhân dân tối cao ,phê chuẩn đề nghị
của Thủ tướng chính phủ về việc bổ nhiệm ,miễn nhiệm ,các chức Phó
thủ tướng ,Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ ….
- Quyết định thành lập ,bãI bỏ các bộ và cơ quan ngang bộ của chính
phủ ,thành lập mới ,nhập chia ,diều chỉnh địa giới tỉnh thành phố trực
thuộc trung ương ,thành lập hoặc giảI thể các đơn vi hành chính –kinh
têđặc biệt
- BãI bỏ văn bản của chủ tịch nước ,Uỷ ban thường vụQuốc Hội ,Chính
phủ ,Thủ tướng chính phủ ,toàán nhân dân ,Viện kiểm sat nhân dân tối
trái với Hiến pháp ,luật và nghị quyết của Quốc Hội
- Quyết định đại xá
- Quy định hàm,cấp trong các lực lượng vũ trang nhân dân ,hàm cấo
ngoai giao và những hàm cấp nhà nứoc khác
- Quyểt định vấn đề chiến tranh và hoà bình ;quy định về tình trạng
khẩn cấp ,các biện pháp đặc biệt đảm bảo quốc phòng và an ning quốc

gia