DDD
KINH NGHIEM
-
THlTC
TIEN
a
D
D
XAY DONG
VA AP
DUNG
CHfNH SACH
AN
TOAN
LAO
DQNG
VA
DAO
TAO
NGH^
CHO
NGl/Ol
LAO
DQNG
TAI CAC KHU
SAN
XUAT
TAP TRUNG: KINH
NGHI6M
QU6C
T^
VA
BAI
HOC CHO
VIET
NAM
Nguydn Thi Kim Dung*
Tran Thi Thu
Hi^ofng**
Vao giffa nhffng thap nien 1950 va
1960,
ly thuyet kinh te ve hien dai hda
da cd anh hffdng rat ldn tdi chinh sach
phat trien kinh td d rat nhieu nffdc. Dieu
nay the hien qua viec khuyen khich cdng
nghiep hda dat nffdc bang each theo dudi
chien
Iffdc
thay the nhap khau va xay
dffng rat nhieu khu cdng nghiep san xuat
tap trung (SXTT) va cac nha may. Tren
the gidi, cac khu SXTT da xuat hien tff
dau thap ky 1970 va nhanh chdng trd
thanh nhffng khu vffc cd sffe manh thu
hut dffpc nhieu vd'n dau tff trong va ngoai
nffdc.
Viec khuyen khich thanh lap va
md rdng pham vi boat ddng cua cae khu
SXTT trd thanh chinh sach phat trien
kinh td can ban cua nhieu nffdc dang
phat trien, trong dd cd Viet Nam. Cac
khu cdng nghiep (KCN), khu chd xuat
(KCX) la nPi tao ra co hpi viee lam cho
nhieu ngffdi lao ddng, dac biet la lao
dpng tre tff ndng thdn va lao dpng nff.
Tuy nhien, ben canh nhffng mat tich cffc
cua cac khu SXTT, cd khdng it cac quan
ngai da dffpc bay td lien quan tdi viec
thffc thi cac quyen cua ngffdi lao ddng
lam viec trong cac khu nay, trong dd ndi
len hai van de lien quan tdi an toan lao
ddng noi lam viec va dao tao nghe cho
ngffdi lao dpng.
$635(8+9/2010)
1.
Kinh
nghif
m ve xay
dtfng
va ap
dung chinh sach an toan lao dpng
cua Xingapo
Theo tinh toan cua Td chffc Lao ddng
qudc te (ILO), hang nam tren the gidi cd
khoang 337 trieu tai nan trong qua trinh
lam viec va khoang 2 trieu ngffdi dang
dd'i dien vdi nguy cP benh tat do cdng viec
mang lai. Cdn theo so' lieu cua Lien doan
Det may va Da giay (ITGLWF), sd lao
ddng bi chet trong qua trinh lam viec la
khoang 2 trieu ngffdi va cd tdi 270 trieu
vu tai nan nghe nghiep va 160 trieu mac
benh nghe nghiep hang nam. Viec thffc
hien dam bao an toan va
sffe
khoe cho
ngffdi lao dpng kem ddng nghia vdi viec
tao ra ganh nang ldn ve tai chinh. Cung
theo ffdc tinh cua ILO, gan 1.250 trieu
USD la khoan chi phi hang nam de chi
cho viec bdi thffdng lao ddng, thieu thdi
gian lam viec, gian doan san xuat va
thud'c men chffa tri (ILO, 2008). ILO cung
da dffa ra canh bao ve mffc dp tai nan lao
ddng ngay cang tang d cac nffdc dang
phat trien.
* Nguyin Thi Kim Dung, Thac
si,
Pho trudng ban,
Ban The che' kinh te, Vien Nghien
cUu
Quan ly
Kinh te' Trung
UOng.
** Tran Thi Thu Huang, Thac
si
kinh te, Vien Nghien
cUu
Quan ly Kinh te Trung uong.
QUAN
LY
KINH TE Q]
m 11 lii KINH NGHIEM
-
THIfC
TIIN
XAY
DUNG VA AP DUNG CHINH SACH AN
TOAN
LAO DONG VA
DAO
TAO
NGHg
CJ nhieu nffdc dang phat trien, Chinh
phu cac nffdc thffdng cd rat It hoac khdng
cd cac quy dinh, chinh sach
va/hoSe
sff
giam sat chat che dd'i vdi van de an toan
lao ddng tai
noi
lam viec va
sffe
khoe cho
ngffdi lao dpng, dac biet trong cac khu
SXTT. Trong khi dd, dffdi sffe ep canh
tranh ngay cang manh me da khien cho
nhieu doanh nghiep dffdng nhff dat van
de dam bao an toan lao ddng va sffe khoe
ngffdi lao dpng d phia sau. Cac tai nan
nghe nghiep
vin
trd thanh de tai gay lo
lang trong nhieu khu SXTT, dac biet la d
cac doanh nghiep det may, da giay va
dien tff. Cae tai nan nghe nghiep thffdng
do nguyen nhan hi di ffng cac loai hoa
chat, hi qua cang thang, met mdi do cdng
viec dPn dieu, lap di lap lai, Nguy cP anh
hffdng khdng td't tdi sffe khoe ma ngffdi
lao dpng phai dd'i mat rat ldn do thieu
trang thiet bi an toan lao dpng, chd nghi
ngoi giffa ca khdng phu hpp, cac hd trp
phuc vu ve sinh ca nhan chffa tdt, he
thd'ng thoat hiem khi gap sff cd chay, nd
thieu hoac hi khoa,
Da cd rat nhieu nghien cffu chi ra
rang, viec dam bao an toan lao ddng va
sffe khoe cho ngffdi lao dpng la het
sffe
quan trpng. Viec cung cap cac thiet hi hd
trp lao ddng va dich vu cham sdc sffe
khoe tdt se giup cung cd lao dpng, nang
cao chat
Iffffng
san pham, cai
thidn
nang
suat lao dpng, ddng thdi giam thieu sff
vang mat va ty le quay vdng lao ddng.
Dffdi day la kinh nghiem thanh cdng cua
Xingapo trong viec giam ty le tai nan lao
ddng tai
noi
lam viec.
Nhffng cd' gang cua Chinh phu Xingapo
trong viec dat tdi muc tieu giam thieu tai
nan lao ddng va tang cffdng
sffe
khoe cho
ngffdi lao dpng da va dang thu dffpc ket
qua kha quan. Sau khi thdng nhat khung
ve an toan lao ddng va sffe khoe nam
2005,
cung vdi viec ban hanh Dao luat ve
'noi lam viec, an toan va sffe khoe' nam
2006,
Xingapo da
ehffng
kien sff thay ddi
ldn, dd la ty le lao ddng chet trong qua
trinh lam viec giam tff 4,9
ngffdi/100.000
lao dpng nam 2004 xud'ng cdn 3,1
ngffdi/100.000 lao
dpng\
Hien nay, Bd Nhan
Iffc
(Ministry of
Manpower - MOM) va Hpi ddng tff van ve
An toan lao dpng va sffe khoe (WSHAC)
cung nhau xay dffng chien
Iffffc
qud'c gia
ve sffe khoe va an toan lao dpng tai noi
lam viec (trong vdng 10 nam), trong dd
chien
IffPc
nhan manh tdi bdn van de ldn
can dffdc cai each, dd la: nang
Iffc;
luat
phap;
khuyen khich va trao thffdng; va
hop tac. Theo dng Jukka Takala - giam
ddc td chffc an toan va sffe khoe ndi lam
viec chau Au - da nhan dinh 'Xingapo la
nffdc chau A dau tien dffa ra chien Iffpc
qudc gia toan dien ve an toan noi lam
viec va nffdc nay cd the se trd thanh tam
gffOng
cho nhieu nffdc khac'.
Bp Nhan
Iffc
va Hdi ddng tff van ve An
toan lao dpng va
sffe
khoe da dffa ra mdt
sd y tffdng nham khuyen khich doanh
nghiep quan tam tdi van de an toan
noi
lam viec, dffa van de an toan vao sd hffu
cua doanh nghiep. MOM va WSHAC cdn
cung cap nhieu thdng tin cd
tinh
muc tieu
thdng qua cac trang web dien tff va cac
tap san hang quy. Ben canh dd, de giup
cac doanh nghiep, dac biet la doanh
nghiep vffa va nhd trong viec tang cffdng
an toan noi lam viec, WSHAC da dffa ra
mpt chffpng trinh dac biet vdi ten gpi
"bizSAFE". ChffPng trinh nay hffdng vao
hd trp cho khoang 130.000 doanh nghiep
thdng qua tffng bffdc nang cao nang
Iffc
quan ly an toan va sffe khoe tai noi lam
viec.
Ngoai ra, MOM cung dffa ra mdt
chffPng trinh mdi dffa vao sff cam ket (hay
cdn gpi la ProBE) vdi muc tieu la giup cac
doanh nghiep hpc tap va rut ra kinh
nghiem tff cac vu tai nan qua khff nham
lam giam ty le lao ddng bi chet va thffong
trong qua trinh lam viec. Nam 2006,
chffpng trinh ProBe da trung vao mpt
sd loai cdng viec cd dC
_
gian giao, san
QUAN
LY
KINH
TE
$635(8+9/2010)
XAY
DUMG
VA AP
DUNG
CHINH
SACH
AN
TOAN
LAO
DONG
VA
DAO
TAO
NGHg
KINH NGHIEM
-
THIfC TIJN
[^t\\\
xuat
kim
loai, cdng viec
vdi
khdng gian
lam viec chat hep
va ket
qua
la da
giam
33%
so' Iffpng cac vu
tai
nan chet ngffdi
so
vdi
nam
2005.
Nam
2007, chffPng trinh
ProBe hffdng
sff tap
trung
vao mdt sd
cdng viec
cd
lien quan
tdi dp cao,
cdng
viec
sff
dung
cac
thiet
hi len
xud'ng
va
cdng viec trong mdi trffdng
dn ao.
Thang 4/2006, Chinh
phu
Xingapo
da
cho thanh
lap
Quy
Hd trp
Quan
ly rui ro
vdi
sd vd'n ban dau la 5
trieu
dd la
Xingapo (S$)
va
van hanh Quy trong thdi
gian
3
nam.
Tuy
nhien,
den
7/2007,
Bd
Nhan
Iffc
da
thdng bao Quy
Hd tro
Quan
ly
rui ro
dffptc
tang them
8
trieu
dd la
Xingapo. Theo
Bp
Nhan
Iffc,
Quy Hd trp
se giup
cho
khoang 3.000 doanh nghiep
khdi dpng chffPng trinh quan
ly rui ro tai
nan lao ddng.
Dao luat
ve
"Noi
lam
viec,
an
toan
va
sffe
khoe"
cd
hieu
Iffc
tff
ngay
1/3/2006
va
thay
the
Dao luat
Xi
nghiep.
So vdi Dao
luat Xl nghiep, Dao luat
ve
Noi lam viec,
an toan
va
sffe
khoe
cd rat
nhieu
sff
thay
ddi,
chi trff vai
trd
cua Bd Nhan
Iffc
trong
viec dieu
tra cac vu tai nan,
benh nghe
nghiep
la
khdng
cd sff
thay
ddi.
Nhffng
thay
ddi co
ban dffpc
neu
trong Dao luat
mdi
deu
dffa tren
3
nguyen
tac
chinh,
dd
la:
(i) cac
bien phap tien phong
de dam
bao
an
toan
noi lam
viec theo hffdng
khuyen khich phdng ngffa, ngan chan hon
la giai quyet
cac van de xay ra; (ii)
khuyen khich
sff
tham
gia cua cac
doanh
nghiep nam bat cac tieu chuan ve
an
toan
noi
lam
viec
va
sffe khoe nghd nghiep
hon
la bat ep,
cffdng
che
theo
cac quy
dinh luat phap;
va
(iii) trach nhiem
dam
bao
an
toan noi lam viec dffpc chia
se cho
tat
ca
cac chu the (doanh nghiep
va
ngffdi
lao ddng).
Muc tieu
cua Dao
luat
mdi la
nham
giam sd' Iffpng cac tai nan lao ddng tai nPi
lam viec thdng qua viec dffa
ra
mffc phat
cao hon cho
cac
hanh
vi
quan
ly an
toan
va
sffe
khoe
lao
ddng kem
va
thieu bien
phap giam
rui ro tai
ngudn. Theo
quy
dinh trong
Dao
luat mdi, mffc phat tien
cho
cac
doanh nghiep
va cac ca
nhan
khdng thffc hien
td't
quy dinh
ve an
toan
lao dpng
va
sffe
khoe
tff
70.000
-
100.000
dd Xingapo. Mffc phat
cao
nhat
cho cac
doanh nghiep trong trffdng hprp
tai nan
chet ngffdi
la
S$500.000
va
mffc phat
cao
nhat cho
ca
nhan
la
S$200.000 hoac/va
2
nam
tu
giam, trong
khi dd
mffc phat
cao
nhat
ddi vdi
trffdng
hop vi
pham phap
luat
dan tdi
thiet
hai
ve
ngffdi theo
Dao
luat
cu la
50.000
S$.
Trong vdng
17
thang
ke tff
khi Dao luat mdi dffpc thdng
qua,
da 8
cdng
ty va 3 ea
nhan
hi
budc tdi.
Cdng
ty hi
bupc
tdi dau
tien
la
Cdng
ty
trach nhiem hffu han Leelloys (cdng trinh
hang hai). Cdng
ty da
phai
tra
mdt khoan
tien phat
do bat can da de mpt
ngffdi
cdng nhan
bi
chet trong
qua
trinh
lam
viec,
ddng thdi ngffdi quan
ly va
giam
sat
cdng nhan
bi
chet
(ten
Low) cung
hi ket
an vao
tu.
Mdt trffdng hprp khac, Cdng
ty
Takenaka cung
da bi
phat 70.000
S$ sau
khi doan thanh tra, giam
sat an
toan
lao
dpng
den lam
viec
tai
cdng
ty va
doan
thanh
tra da
ehi
ra
mpt vai
vi
pham phap
luat
ve an
toan
noi lam
viec
tai
cdng
ty,
mac
du d
thdi diem
dd
cdng
ty
vin
chffa
xay
ra
trffdng hpp
tai nan lao
dpng nao.
Ben canh thay
ddi
ldn
ve
Dao luat
noi
lam viec,
an
toan
va
sffe khoe (2006),
cac
sang kidn, chffPng trinh
ve
cude sd'ng
noi
lam viec (work-life) thffdng xuyen dffpc
dffa
ra ban
luan.
Cac
cude
ban
luan
thffdng
cd sff
tham
gia cua Hdi
ddng
ba
ben
va
Hiep
hdi
gidi
chu. Vi du,
ngay
24/7/2007 cuoc
tpa dam ve
cuoc sd'ng
-
cdng viec noi lam viec
da
thu hut hon 500
chu
sff
dung
lao
ddng, (phan
ldn la cac
nha quan
ly
cap cao
va
giam ddc nhan
sff)
va
cac
chuyen
gia dia
phffpng
va
qudc
te
cung chia
se cac
kinh nghiem thffc hanh
td't
va
thao luan
cac van de
nham phat
trien
va the che hda cac
chffOng trinh
cuoc sdng
-
viec
lam noi lam
viec. Ngoai
$635(8+9/2010)
QUAN LY KINH
TE ^
[TOI
KINH NGHIEM
-
THI/C TIEN
XAY
DUNG
VA
AP
DUNG CHINH SACH AN TOAN LAO DONG VA OAO
TAONGHE.
ra, Quy Cude sd'ng - cdng viec d
nOi
lam
viec dffpc thanh lap 8/2004 nham hd trp
cho gidi chu sff dung lao ddng thffc hien
cac chffpng trinh ve cude sd'ng - cdng viec
npi lam viee va Quy nay da tai trp cho
khoang tren 400 doanh nghiep. Tien tdi
Quy se hd trp cho tren 1.000 doanh
nghiep.
2.
Kinh
nghiem
ve xay
di^ng
va ap
dung chinh sach dao tao nghe cho
ngi^dfi
lao dong cua Nhat Ban
Ngudn vd'n con ngffdi la mdt ngudn
Iffc
vd cung quan trpng, mang tinh chien Iffpc
khdng chi cho doanh nghiep ma ca qudc
gia. De tang cffdng nang
Iffc
canh tranh
cua nen kinh te, hau het cac qud'c gia deu
dat muc tieu phat trien ngudn nhan
Iffc
nhff la chien Iffpc sdng cdn cho phat trien
kinh te dat nffdc, va rat nhieu doanh
nghiep cho rang phat trien ngudn nhan
Iffc
la mdt trong cac each tich luy vdn tff
ban cho doanh nghiep. Ngay nay, rat
nhieu nghien cffu cho rang Chinh phu
nen rut khdi vai trd dau tau trong viec
cung cap dich vu dao tao ma thay vao dd
nen hd trp, tao sff gan ket cac he thdng
phat trien ky nang. Chinh phu cd the
thffc hien nhiem vu nay thdng qua viec
ban hanh khung khd phap luat can thiet
va tao mdi trffdng thuan
Ipi
cho phat
trien ky nang nghe nghiep.
Nhat Ban trd thanh mdt cffdng qudc
kinh te ldn manh tren the gidi sau chien
tranh the gidi thff II. Mot trong nhffng
nhan td hdt
sffe
quan trpng giup cho sff
tang trffdng kinh te day an tffpng d Nhat
Ban la he thdng dao tao hffdng nghiep
cua Nhat Ban. Ben canh sU thinh vffpng
ve kinh td, mpt he thd'ng phat trien
ngudn nhan
Iffc
hffu hieu cung da dan dan
dffpc thanh lap d Nhat Ban. Hien nay, he
thdng phat trien ngudn nhan
Iffc
d Nhat
Ban van dffpc coi la mdt trong nhffng
miu
hinh thanh cdng nhat tren the gidi.
Trffde
khi Luat Dao tao nghe nam
^
QUAN LY KINH
TE
1958 dffpc ban hanh, dao tao
hffdng
nghiep chu yeu bd hep trong pham
vi
ke
hoach phat trien ky nang cua cac doanh
nghiep ldn hoac hpc nghe tai cac nganh
nghe thu cdng. Thdi gian dd cd hai he
thdng dao tao, mpt la dao tao nghe (tren
CP sd Luat An toan lao ddng nam 1947)
va mpt la dao tao eho nhffng ngffdi lao
dpng cd ky nang (can cff vao Luat Chuan
lao ddng nam 1947). Cac chffong trinh
dao tao nghe chi la bien phap dd'i phd
nham hd trp nhanh chdng lao ddng that
nghiep,
dac biet cho dd'i tffpng quan dpi
giai ngu, nan nhan chien tranh va nhffng
ddi tffpng trd ve tff chien trffdng. Luat An
toan lao dpng dffpc coi la can cff de hinh
thanh cac trung tam dao tao hffdng
nghiep cdng.
Dffdi khung khd Luat Dao tao nghe
(ban hanh thang 5/1958), he thd'ng dao
tao nghe d Nhat Ban bao gdm: Trung tam
Dao tao hffdng nghiep chung chuyen cung
cap cac chffdng trinh dao tao ky nang cP
ban cho dd'i tffpng tim viec lam; Trung
tam dao tao hffdng nghiep toan dien
(dffpc thanh lap bdi td chffc phat trien
ngudn nhan
Iffc
va viec lam cua Nhat
Ban) chuyen cung cap cac chffong trinh
dao tao ky nang dac biet, ky nang chuyen
nganh cho ngffdi lao dpng va nhffng ngffdi
lao dpng mudn chuyen nghe; Vien Dao
tao hffdng nghiep Trung ffdng chuyen
theo ddi, nghien cffu va dao tao giao vien
dao tao nghe.
Thang 5/1974, Luat Dao tao nghe lai
dffpc sffa ddi mpt phan. Sff thay ddi tap
trung chu yeu: (i) cai thien viec thffc thi
he thd'ng dao tao hffdng nghiep; (ii) thuc
day dao tao hffdng nghiep dffa tren sff
hpp tac giffa cac khu vffc tff nhan va (iii)
hffdng cac td chffc tap trung cac hoat
ddng cua minh vao khuyen khich dao tao
nghe va kiem tra cae ky nang nghe
nghiep cua ngffdi lao ddng. Ben canh dd,
de dap ffng nhu cau c lam tai dia
phffpng va xu hffdng tl 3di nganh cdng
$6 35(8+9/2010)
XAY
DUT'JG
VA
AP
DUNG CHINH SACH AN TOAN LAO DONG
VA
OAO
TAO
NGH£
KINH NGHIEM
•
THU'C TIJN
[^'ilH
nghiep, cac trung tam phat trien ky nang
va cac trffdng trung hpc dao tao nghe
dffpc thanh lap khap ca nffdc. Ngoai ra,
de nhanh chdng phat trien dao tao hffdng
nghiep do khu vffc tff nhan dam nhiem,
Hiep hpi trung tam dao tao hffdng nghiep
qud'c gia da hpp tac vdi To chffc kiem tra
ky nang lao ddng Trung ffPng thanh lap
Hiep hpi phat trien kha nang nghe
nghiep. Chinh quyen dia phffPng cung
thanh lap cac Hiep hdi phat trien kha
nang nghe nghiep tai cac tinh. Chffc
nang cua cac Hiep hdi phat trien kha
nang nghe nghiep la nham khuyen khich
sff hpp tac giffa dao tao nghe nghiep va
kiem tra ky nang nghe nghiep, ddng thdi
cung cap cho cac doanh nghiep cac dich
vu tff van, bd trp, hffdng
din
va phd bien
dao tao nghe.
Thang 6/1985, Luat Dao tao nghe lai
dffpc sffa ddi toan bp va dffdi cai ten la
Luat Khuyen khich phat trien ngudn
nhan
Iffc.
Quan diem xuyen sud't cua Luat
mdi la khuyen khich va phat trien kha
nang nghe nghiep cua ngffdi lao ddng
xuyen sudt qua trinh lam viec cua hp d
Nhat Ban. Luat mdi nhan manh tdi tam
quan trpng cua he thd'ng dao tao nghe
trong doanh nghiep va ddng thdi xay
dffng mdt he thd'ng cd ke hoach va toan
dien nham cai thien ky nang lao ddng
thdng qua chffPng trinh dao tao hffdng
nghiep cdng tff nguyen va dffdi cae hinh
thffc linh boat. Khdng chi tap trung dao
tao cac ky nang nghe nghiep, Luat
Khuyen khich phat trien ngudn nhan
Iffc
cdn tap trung phat trien ky nang dung
thdi gian cho tat ca dd'i tffpng lao ddng,
khdng chi cho do'i tffpng lao ddng ma ca
cac nha quan ly va Luat cdn hd trp doanh
nghiep dffdi nhieu hinh thffc nham
khuyen khich doanh nghiep cung cap cac
khoa hpc theo sang kien cua doanh
nghiep cho cdng nhan cua hp.
Trffde
bdi canh kinh te xa hpi thay ddi
va dac biet la thay ddi cau
true
nganh
cdng nghiep, Chinh phu Nhat Ban da sffa
ddi Luat Khuyen khich phat trien ngudn
nhan
Iffc
vao thang 6/1992 va thang
5/1997. Cac sffa doi nay deu hffdng tdi
muc tieu la (i) cai thien he thd'ng dao tao
hffdng nghiep cdng nham dap ffng nhu
cau lao dpng chat
Iffffng
cao, cd kha nang
san xuat cae san pham ed gia tri gia tang
cao;
(ii) cung cap cac dff an hd trp ngffdi
lao dpng tham gia cac khoa hpc phat
trien kha nang nghe nghiep tff nguyen;
(iii) tang cffdng hd trp doanh nghiep phat
trien cac khoa hpc theo sang kidn cua
doanh nghiep va (vi) khuyen khich hpp
tac qud'c te de dao tao lao dpng gidi, day
tai nang.
Nam 2001, ddng di chuyen lao ddng
dien ra ngay cang manh, Chinh phu Nhat
Ban cho rang phat trien ngudn nhan
Iffc
ve dai han neu chi phu thupc vao dinh
hffdng ciia doanh nghiep thi chffa dii de
dap ffng sff thay ddi nhu cau. Chinh vi
vay, Luat Khuyen khich phat trien ngudn
nhan
Iffc
tiep tuc dffpc sffa ddi nam 2001.
De khuyen khich doanh nghiep phat
trien chffPng trinh dao tao theo sang kien
doanh nghiep, Chinh phu da eung cap cho
cac doanh nghiep ke hoach hd trp cu the
trong viec phat trien ngudn nhan
Iffc,
chang ban mffc dp bao cap, cac dich vu tff
van, hd trp, doanh nghiep.
Quy Tai trp khuyen khich phat trien
nghe nghiep da dffpc thanh lap vdi ngudn
Iffc
tai chinh tff cac Quy bao hiem viec
lam. Chu sff dung lao dpng se dffpc bao
cap mdt phan tien Iffong va chi phi khi
doanh nghiep xay
dufng
ke hoach va cd
cac boat ddng lien quan tdi dao tao nghe
cho ngffdi lao dpng trong doanh nghiep
theo ke hoach dat ra. Cac khoan tai trp
cu the gdm: (i) hd trp chi phi dao tao va
1/4 (mdt phan tff) Iffpng trong qua trinh
dao tao (dd'i vdi doanh nghiep vffa va nhd,
mffc nay la 1/3); (ii) hd trp phi dang ky
giao due va dao tao hoac phi dang ky
kiem tra kha nang nghe nghiep, ddng
$635(8+9/2010)
QUAN
LY KINH TE
[TOI
KINH NGHIEM
-
THUC TIEN
XAY
DUNG
VA AP
DUNG
CHINH
SACH
AN
TOAN
LAO
DONG
VA
DAOTAONGHI.
thdi hd trP 1/4
IffPng
trong sud't qua trinh
hpc (dd'i vdi doanh nghiep vffa va nhd,
mffc hd trp la 1/3); (iii) khuyen khich he
thdng dao tao nghe dai ban vdi mffc tien
la: 300.000 yen cho gidi thieu he thd'ng
giao due va dao tao hffdng nghiep;
150.000 yen cho gidi thieu he thd'ng
hffdng nghiep theo tffng thdi ky va 50.000
yen cho mdi mdt ngffdi lao ddng khi hp
tham gia hffdng nghiep va (iv) khuyen
khich ngffdi lao dpng tham gia kiem tra
ky nang nghe nghiep bang
each
hd trp
chi phi dang ky thi va 3/4 Iffdng khi tham
gia thi.
,
CJ Nhat Ban, dac diem cua dao tao
nghe trong doanh nghiep la ket hop dao
tao chinh quy va dao tao tai chd. Dao tao
ngffdi lao ddng dffpc coi la trach nhiem
hang dau cua doanh nghiep Nhat Ban.
Ket qua cua dao tao (bao gdm ky nang, sff
hieu biet va kinh nghiem) dffpc coi la tai
san cua cdng ty, chff khdng phai la tai
san
cua;
ca nhan ngffdi dffpc dao tao.
Chinh vi vay, dau tff vao dao tao nghe rat
da dang, dac biet d cac doanh nghiep ed
he thd'ng viec lam dai ban. Ben canh dd,
de ngffdi lao dpng cd the thich nghi linh
boat
vdi
mdi trffdng lam viec, ngoai viec
cung cap cac khoa hpc da dang, viec luan
chuyen lao dpng npi bd tff vi tri cdng viec
nay sang vi tri cdng viec khac cung giup
cho ngffdi lao dpng tich luy dffpc nhieu
kinh nghiem
hon
d cac vi tri khac nhau.
Hien nay, de phat trien ky nang cho
ngffdi lao ddng, hau bet cac doanh nghiep
Nhat Ban deu ap dung phffpng phap dao
tao tai chd trong qua trinh lam viec cung
vdi dao tao chinh quy trong thdi gian
ngan. Dac diem rat cP ban trong he
thd'ng phat trien ngudn nhan
Iffc
cua
Nhat Ban la phat trien ky nang trong dai
han, do vay ma phffdng phap dao tao tai
chd ddng mot vai trd het
sffe
quan trpng,
tao ra ky nang nen tang cho ngffdi lao
ddng. Dao tao tai chd cd the dffpc coi la
hieu qua nhat va tiet kiem chi phi dao
r?3
QUAN LY KINH
TE
tao nhat. Dao tao tai cho cung
dffgfc
chia
ra lam hai loai, dffdi hinh thffc chinh thffc
va phi chinh thffc. Dao tao tai chd chinh
thffc cd nghia la cd ngffdi hffdng dan, cd
mpt lich trinh dao tao rd rang va cd dffa
ra tieu chuan danh gia
trffde.
Ddi vdi
hinh thffc dao tao chinh quy, cac doanh
nghiep cd the gffi ngffdi lao dpng den cac
trffdng hpc hoac cac vien, hoac doanh
nghiep cd the tff md cac khoa hpc ngay
trong doanh nghiep vdi thdi gian thffdng
la vai tuan hpc.
CJ Nhat Ban, cac tieu chuan va thang
bac cho mdi mpt nganh nghe la kha rd
rang. Ben canh dd, cac doanh nghiep
Nhat Ban deu ap dung he thd'ng danh gia
ve trinh dp ky nang tffPng ddi cdng bang
va dffa tren ket qua danh gia de thffc
hien cP che chi tra cdng bang cho ngffdi
lao ddng. Cach phd bien nhat de danh gia
ky nang cua mpt ca nhan la sff dung
do
thi nghe nghiep va ffng vdi mdi dac diem
cdng viec ed dd thi nghe nghiep khac
nhau. Ngffdi quan ddc se soan thao va sffa
ddi dd thi nghe nghiep trong mpt khoang
thdi gian nhat dinh. Hau het cac doanh
nghiep vdi dac thu san xuat day chuyen
cd xu hffdng sff dung dd thi nghe nghiep
thffdng xuyen bdi vi cho phep danh gia
kha nang ve ky nang nghe nghiep theo
chieu rdng va ca kha nang khae phuc cac
van de trong qua trinh lam viec. Hinh
thffc tra Iffong theo ky nang hoac tra
Iffpng theo cap dp (cap dac biet, cap 1,
2, )
la nhffng cdng cu het sffe hieu qua
nham khuyen khich ngffdi lao dpng phat
trien ky nang cua minh. Them vao dd,
viec tra Iffpng cho tffng ca nhan cung se
phu thudc vao khoang thdi gian hp lam
viec tai cdng ty, hay la phu thupc vao
tham nien cdng tac. Mffc tra se tang dan
qua cac nam va dieu nay tao dpng
luc
cho
ngffdi lao dpng d lai cdng ty, va khuyen
khich hp nang cao ky nang.
Sff phat trien kha
h:5u
qua ngudn
nhan
Iffc
d Nhat Ban ng chi nhd sff
$0 35(8+9/2010)
XAY DUNG VA AP DUNG CHINH SACH AN TOAN LAO
DONG
vA DAO TAG
NGHI
KINH NGHIEM
-
THU'C
TIJN
H^^llW
dong gop cua cac doanh nghiep ma vai
trd ciia Chinh phu nffdc nay cung rat ldn.
Hien nay, Chinh phu Nhat Ban da ban
hanh va dang thuc ep thffc hien cac quy
dinh va luat phap lien quan tdi phat
trien ngudn nhan
Iffc
mpt each tffong dd'i
toan dien. Ben canh dd, Chinh phu cdn
bao trp cho viec thanh lap cac trung tam
dao tao hffdng nghiep cdng, vi du nhff
Trffdng Dai hpc Bach khoa, Trung tam
Bach khoa, Trung tam Phat trien ngudn
nhan
Iffc
sudt ddi (ten tieng Anh la Life-
long Human Resources Development
Center), Ngoai ra, Chinh phu cdn thanh
lap cac trung tam phat trien ngudn nhan
Iffc
cho ddi tffpng la nhffng ngffdi bi tan
tat. Nhff vay, vai trd cua Chinh phu Nhat
Ban trong dao tao, hffdng nghiep la
nham: (i) thiet lap khung khd luat phap
phu hpp; (ii) thanh lap va quan ly cac
trung tam dao tao hffdng nghiep cdng;
(iii) xay dffng he thd'ng kiem tra ky nang
nghe nghiep; va (iv) xay dffng cac tieu
chuan khoa hpc dao tao ngoai gid lam
viec va bao cap cho cac khoa hoc tff nhan
dap ffng cac chuan mffc de ra (I Yan,
2007).
3.
Mpt so' bai hoc kinh
nghiem
co
the tham khao doi vdri
Vi^t
Nam
- Can nang cao nhan thffc va trach
nhiem cua doanh nghiep dd'i vdi van de
an toan lao ddng: Dffdi
sffe
ep canh tranh
ngay cang manh me da khien cho nhieu
doanh nghiep dffdng nhff dat nhe van de
dam bao an toan lao ddng va
sffe
khoe
ngirdi
lao ddng. Theo kinh nghiem cua
nhieu nffdc dang phat trien, van de giam
sat an toan lao dpng noi lam viec va sffe
khoe ngffdi lao ddng dffdng nhff cdn rat
long leo, trong khi dd tinh trang tai nan
lao ddng
vin
cd xu hffdng tang manh, dac
biet la cac nganh sff dung nhieu lao dpng
nhff:
det may, giay da, dien tff, xay dffng,
Xingapo la dat nffdc rat thanh cdng trong
viec giam ty le lao ddng hi tai nan. Nffdc
nay da dffa ra mdt so' y tffdng nham
khuyen khich doanh nghiep quan tam tdi
van de an toan ndi lam viec va dae biet
dffa van de an toan vao sd hffu cua doanh
nghiep. Dao luat ve 'noi lam viec, an toan
va sffe khoe' cd hieu
Iffc
tff
1/3/2006
d
Xingapo, trong dd Dao luat quy dinh mffc
^phat
tien cho cac doanh nghiep va cac ca
nhan khdng thffc hien td't ve an toan lao
ddng va sffe khoe rat cao. Ben canh do,
Xingapo cdn thffc hien cp che xff phat rat
nghiem minh, dieu nay da tang
tinh
phap
ly cua Dao luat mdi.
- Chuyen nhiem vu dao tao nghe tff
Nha nffdc sang doanh nghiep: Dao tao
nghe ddng mdt vai trd het sffe quan
trpng. Lpi ich tff viec phat trien trinh dp
ky nang, tay nghe cho ngffdi lao dpng la
rat rd rang. Ban than ngffdi lao ddng khi
dffpc trang hi trinh dp va ky nang tay
nghe cao thdng qua cac chffPng trinh phat
trien kha nang nghe nghiep se ed nhieu
CO
hpi hon trong viec tim kiem viec lam,
di chuyen lao ddng, va cai thien chat
Iffpng cude sd'ng noi lam viec, cung nhff
cude sd'ng gia dinh va dia vi xa hdi.
Doanh nghiep dffpc hffdng lpi thdng qua
tang nang suat lao dpng, chat Iffpng san
pham,
Trffde
day, dao tao chu ydu dffpc coi la
nhiem vu cua Chinh phu va Chinh phu la
ngffdi cung cap chu yeu dich vu dao tao.
Ngay nay, do cd sff thay ddi nhanh chdng
khoa hpc ky thuat va doanh nghiep,
nhiem vu dao tao do Chinh phu dam
nhan khdng phai luc nao cung thich hpp,
va trong nhieu trffdng hpp nd khdng dap
ffng dffpc nhu cau cua doanh nghiep va ca
ngffdi lao dpng. Trong nhffng linh vffc ddi
hdi ky nang tay nghe cao, Chinh phu
nhieu khi khdng theo kip vdi tien bp khoa
hpc ky thuat. Vi vay, nhieu ngffdi cho
rang Chinh phu dam nhiem vai trd td't
nhat trong viec cung cap, hd trp ha tang
CO
sd cho viee nghien cffu va phat trien
(R&D) ban la tff dffng ra dao tao.
$6
35(8+9/2010)
QUAN LY KINH
TE
Cj^l'lli^
KINH NGHIEM
-
THIfC TIJN
XAY DUNG VA AP DUNG CHINH SACH AN TOAN LAG
OONGVADAOTAO^I^
O mdt so' nffdc, chang ban Nhat Ban,
Han Qud'c, Chinh phu cd xu hffdng chuyen
hoan toan khdi trach nhiem dao tao nghe
ma thay vao dd chuyen trach nhiem nay
cho doanh nghiep. Doanh nghiep dffpc
hffdng nhieu ffu dai, khuyen khich, hd trff
tai chinh tff Chinh phu de thanh lap cac
trung tam, vien dao tao.
Xem them trang web
ciaa B6
Nhan
lUc
Xingapo
(www.mom.gov.sg)
TAI LIEU THAM KHAO
. ILO (2008), Minimun wages and
eollective
bargaining: Towards policy
coherence.
Global wages report 2008/09, Geneva.
. ILO (2003), "Employment and social policy
in respect of export - processing zones
(EPZs", Discussion paper (GB.286/ESP/3),
Geneva.
.
lYan
(2007), Study on Training for Senior
skilled Workers: A comparision between
Japan and China, The Japan Institute for
Labour policy and training.
QUAN
LY KINH TE
$635(8+9/2010)