Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (115.75 KB, 6 trang )
MỘT BIỂU TƯỢNG ĐẠO GIÁO TRONG NGÔI
CHÙA TÂY PHƯƠNG
Đồ án này xuất hiện trên bức tường hai bên hồi nhà được xây bằng gạch mộc.
Chính khoảng rỗng trong đồ án này đã đưa ánh sáng bên ngoài vào cho ba nếp nhà
bái đường, chính điện và hậu cung.
Đồ án này, cho tới nay, xuất hiện trên các công trình kiến trúc ở Trung Quốc sớm
nhất là vào năm 1748 tại danh thắng Ngọc Hoàng Các huyện Nguy Sơn tỉnh Vân
Nam. Đồ án có tên gọi Thủy Hỏa khuông khuếch đồ, là một biểu tượng của Đạo
giáo có nguồn gốc từ Kinh dịch. Đồ án được hợp thành từ hai quẻ Ly và Khảm.
Khác với cách thể hiện đồ án ở chùa Tây Phương theo lối đặc rỗng, cách thể hiện
hào quẻ Ly - Khảm của Ngọc Hoàng Các là bằng hai màu đen trắng. Cách vẽ này
không có gì mới hơn hình đồ trong sách “ Thái cực đồ thuyết di nghĩa” của nhà
Nho học đời Thanh Mao Kỳ Linh (1623-1716). Cuốn sách này lại dựa vào hình đồ
của một đạo sỹ đời Hậu Hán (947- 950) là Nguy Bá Dương viết trong cuốn “ Chu
Dịch tu đồng khiết”- một cuốn sách kinh điển của Đạo gia. Về sau, theo ý kiến của
các nhà nghiên cứu Trung Hoa, Mật tông đã thu nhận Thủy hỏa khuông khuếch đồ
vào trong hệ thống học thuyết của mình. Tuy vậy cách gọi đồ án này là Sắc không
đồ chỉ là cách gọi ở không chính thống ở Việt Nam (Không có mục từ này trong
cuốn Từ điển Phật giáo Hán Việt/ NXB Khoa học kỹ thuật 1998).
Phải nói rằng khi đồ án này được biến thành thể đặc rỗng thì cái ảo diệu do ánh
sáng tạo ra thật chí lý cái ý sắc không của nhà Phật. Nhìn từ bên ngoài vào, hào âm
ở giữa của quẻ Ly và hai hào âm ở ngoài của quẻ Khảm tối đục nhưng nhìn từ
trong ra, thì lại sáng trong. Sáng và Tối, Trong và Đục cách nhau trong gang tấc. ở