slide bài giảng kiểm toán căn bản chương 9: Tổ chức bộ máy kiểm toán

Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
1
CHƯƠNG 9:
TỔ CHỨC BỘ MÁY KIỂM TOÁN
I. Khái quát chung về tổ chức bộ máy kiểm toán
II. Kiểm toán viên và các tổ chức hiệp hội kiểm
toán viên
III. Tổ chức bộ máy kiểm toán nội bộ
IV. Tổ chức bộ máy kiểm toán độc lập
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
2
I. Khái quát chung về tổ chức bộ máy
kiểm toán
•
Tổ chức bộ máy kiểm toán bao gồm cả yếu tố con
người và phương tiện chứa đựng các yếu tố của kiểm
toán để thực hiện chức năng của kiểm toán
•
Theo nguyên lý chung của tổ chức bộ máy, bộ máy
kiểm toán có thể được tổ chức theo phương thức trực
tuyến – tham mưu hoặc phương thức chức năng và có
thể lựa chọn loại hình tập trung hay phân tán tùy qui
mô và địa bàn hoạt động, tùy khả năng và phương
tiện điều hành…
•
Tổ chức bộ máy kiểm toán không chỉ mang tính khoa
học mà còn mang cả tính nghệ thuật nữa.
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
3
I. Khái quát chung về tổ chức bộ máy

kiểm toán
Các nguyên tắc cơ bản của tổ chức bộ máy kiểm toán:
- Phải xây dựng đội ngũ kiểm toán viên đủ về số lượng
và bảo đảm yêu cầu chất lượng phù hợp với từng bộ
máy kiểm toán.
- Hệ thống bộ máy kiểm toán bao gồm các phân hệ
chứa đựng các mối liên hệ trong – ngoài khác nhau phù
hợp với nguyên tắc chung của lý thuyết tổ chức và phù
hợp với quy luật của phép biện chứng về liên hệ.
- Tổ chức bộ máy kiểm toán phải quán triệt các nguyên
tắc chung trong tổ chức bộ máy đó là tập trung, dân chủ
thích ứng với từng bộ phận kiểm toán.
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
4
I. Khái quát chung về tổ chức bộ
máy kiểm toán
Nhiệm vụ cơ bản của tổ chức bộ máy kiểm toán:
Là xây dựng mô hình tổ chức bộ máy, xác định kiểu
kiên hệ trong từng mô hình và mối liên hệ giữa các yếu
tố cơ bản cấu thành hệ thống bộ máy kiểm toán - kiểm
toán viên.
Để giải quyết nhiệm vụ trên, tổ chức bộ máy KT phải
giải quyết được các vấn đề cơ bản:
- KTV và các tổ chức hiệp hội KTV
- Tổ chức bộ máy kiểm toán nội bộ
- Tổ chức bộ máy kiểm toán độc lập
- Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
5
II. Kiểm toán viên và các tổ chức

hiệp hội kiểm toán viên
•
Kiểm toán viên
•
Các hiệp hội kiểm toán viên
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
6
1. Kiểm toán viên
Khái niệm:
Kiểm toán viên là khái niệm chung chỉ những
người làm công tác kiểm toán cụ thể có trình độ
nghiệp vụ tương xứng với công việc đó.
Các loại Kiểm toán viên:
- Kiểm toán viên độc lập
- Kiểm toán viên nhà nước
- Kiểm toán viên nội bộ
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
7
1. Kiểm toán viên
•
Kiểm toán viên độc lập:
- Kiểm toán viên độc lập là những người hành nghề
kiểm toán và phải đủ điều kiện để hành nghề:
+ Về chuyên môn nghiệp vụ
+ Về pháp lý
+ Về phẩm hạnh, đạo đức
+ Về tính độc lập
- Các chức danh của Kiểm toán viên độc lập:
+ Kiểm toán viên
+ Chủ nhiệm kiểm toán (manager)

+ Chủ phần hùn (Partner)
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
8
1. Kiểm toán viên
•
Kiểm toán viên nhà nước:
- Kiểm toán viên nhà nước là những công chức nhà
nước làm nghề kiểm toán, có đủ phẩm chất, đủ năng
lực và phải làm việc trong cơ quan kiểm toán nhà
nước
- Các chức danh của Kiểm toán viên nước:
+ Kiểm toán viên
+ Kiểm toán viên chính
+ Kiểm toán viên cao cấp
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
9
1. Kiểm toán viên
•
Kiểm toán viên nội bộ:
Kiểm toán viên nội bộ bao gồm cả kiểm toán viên
chuyên nghiệp và kiểm toán viên không chuyên nghiệp.
- KTV nội bộ có thể là những kế toán viên giỏi, những
nhà quản lý có kinh nghiệm, những kỹ thuật viên có
hiểu biết về những lĩnh vực liên quan đến kiểm toán
(loại hình công nghệ, quy trình kỹ thuật, các định mức,
…).
- KTV nội bộ cũng có thể là các kiểm toán viên chuyên
nghiệp như những giám định viên (trong hệ thống kiểm
toán ở Tây Âu), các kiểm soát viên chuyên nghiệp, các
chuyên gia,…

Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
10
2. Các hiệp hội kiểm toán viên
•
Mục đích: Để tăng cường quan hệ hợp tác,
hướng dẫn và bồi dưỡng nghiệp vụ kể cả về nhận
thức cũng như kinh nghiệm thực tế.
•
Các hiệp hội kiểm toán viên:
-
Hiệp hội kiểm toán viên nội bộ
-
Hiệp hội kiểm toán viên độc lập (CPA)
-
Hiệp hội (học viện) của các tổ chức kiểm toán
viên nhà nước
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
11
III. Tổ chức bộ máy kiểm toán nội bộ
•
Khái niệm: Bộ máy kiểm toán nội bộ là hệ
thống tổ chức của các kiểm toán viên do đơn vị
tự lập ra theo yêu cầu quản trị nội bộ và thực
hiện nền nếp, kỷ cương quản lý.
•
Mô hình tổ chức:
-
Hội đồng hay bộ phận kiểm toán nội bộ
-
Giám định viên kế toán

Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
12
IV. Tổ chức bộ máy kiểm toán độc lập
•
Khái niệm: Bộ máy kiểm toán độc lập là tổ
chức của các kiểm toán viên chuyên nghiệp
kinh doanh dịch vụ kiểm toán và các dịch vụ
khác có liên quan.
•
Mô hình tổ chức:
-
Văn phòng kiểm toán tư
-
Công ty kiểm toán
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
13
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
•
Khái niệm: Kiểm toán Nhà nước là hệ thống tập hợp
những viên chức Nhà nước thực hiện các chức năng
kiểm toán ngân sách và tài sản công.
- Xét theo bộ máy nhà nước thì đây là một phân hệ thực
hiện chức năng kiểm toán.
- Xét trong hệ thống kiểm toán nói chung thì đây là
phân hệ kiểm toán thực hiện chức năng kiểm toán đối
với đối tượng cụ thể (tài sản công và ngân sách).
- Xét trong quan hệ với kiểm toán viên nhà nước thì
đây là một hệ thống tập hợp các kiểm toán viên này
theo một trật tự xác định
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU

14
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
•
Mô hình tổ chức xét trong quan hệ với bộ máy
nhà nước:
-
Cơ quan kiểm toán nhà nước độc lập với các cơ
quan lập pháp và hành pháp
-
Cơ quan kiểm toán nhà nước trực thuộc cơ quan
hành pháp
-
Cơ quan kiểm toán nhà nước trực thuộc cơ quan
lập pháp
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
15
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
•
Xét về liên hệ nội bộ:
-
Liên hệ theo chiều dọc (liên hệ dọc)
-
Liên hệ theo chiều ngang (liên hệ ngang)
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
16
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
•
Liên hệ ngang là mối liên hệ nội bộ trong cơ quan
kiểm toán cùng cấp (trung ương hay khu vực hoặc địa
phương).

•
Bao gồm:
-
Liên hệ trực tuyến
Tổng Kiểm toán trưởng (hoặc phó tổng kiểm toán
được ủy nhiệm) trực tiếp chỉ huy các hoạt động của
KTNN
-
Liên hệ chức năng
Quyền điều hành công việc được phân thành nhiều
khối, mối khối lại chia thành nhiều cấp khác nhau.
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
17
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
•
Liên hệ dọc bao gồm:
- Mô hình 1: Cơ quan kiểm toán trung ương
(Quốc gia) có mạng lưới ở tất cả các địa
phương.
- Mô hình 2: Cơ quan kiểm toán nhà nước
trung ương (Quốc gia) có mạng lưới kiểm toán
ở từng khu vực.
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
18
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
•
Việt Nam:
- Mô hình tổ chức xét trong quan hệ với bộ máy nhà
nước:
+ Từ năm 1994 – 2005: Cơ quan Kiểm toán nhà nước

trực thuộc cơ quan hành pháp
+ Từ năm 2006 – nay: Cơ quan Kiểm toán nhà nước trực
thuộc cơ quan lập pháp
- Xét về liên hệ nội bộ:
+ Liên hệ ngang: Liên hệ trực tuyến
+ Liên hệ dọc: Cơ quan kiểm toán nhà nước trung ương
có mạng lưới kiểm toán ở từng khu vực.
Nguyễn Thị Thanh Diệp - NEU
19
V. Tổ chức bộ máy kiểm toán nhà nước
Kiểm toán nhà nước khu vực I (Hà Nội)
Kiểm toán nhà nước khu vực II (Nghệ An)
Kiểm toán nhà nước khu vực III (Đà Nẵng)
Kiểm toán nhà nước khu vực IV (TP Hồ Chí Minh)
Kiểm toán nhà nước khu vực V (Cần Thơ)
Kiểm toán nhà nước khu vực VI (Quảng Ninh)
Kiểm toán nhà nước khu vực VII (Yên Bái)
Kiểm toán nhà nước khu vực VIII (Nha Trang)
Kiểm toán nhà nước khu vực IX (Mỹ Tho)