GIÚP học SINH GIẢI một số bài TOÁN về độ rượu

PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN TÂN BÌNH
TRƯỜNG THCS QUANG TRUNG
TỔ LÍ HOÁ SINH
&
TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM :


HỌ VÀ TÊN TÁC GIẢ: NGUYỄN THỊ NHƯ THÚY
CHỨC VỤ : GIÁO VIÊN .
NĂM HỌC : 2006-2007
GIÚP HỌC SINH GIẢI MỘT SỐ
BÀI TOÁN VỀ ĐỘ RƯỢU.
A.BAỉI TOAN PHA LOAếNG DUNG DềCH ( CHO THEM NệễC VAỉO).
Ví dụ 1: cho 50ml nước vào 250ml hỗn hợp rượu etylic 30
0
.Tính độ rượu của dung
dòch mới .
PHƯƠNG PHÁP GIẢI :
PHẦN GV HƯỚNG DẪN
1.Cho học sinh tóm tắt đề bài :(đây
là phần rất quan trọng và quyết
đònh của bài toán)
2. Sau khi tóm tắt đề, HS sẽ thấy
ngay cần tìm đại lượng nào trước ?
3.GV:hỏi HS vậy khi cho thêm
nước vào thì chất tan có thay đổi
không?
4.GV:đưa 75ml rượu ngchất lên sơ
đồ đặt vào dd ban đầu và dd lúc sau
.
5. Phần đáp số HS dễ nhận ra .

PHẦN HS LÀM BÀI :
1.DD ban đầu Vhh=250ml
Độ rượu=30
0 +
VH
2
O=50ml
V rượu ng chất=?
75ml
DD lúc sau Đ rượu =?
V rượu ngchất =75ml
V hỗn hợp=?
2.V rượu ngchất =
250 .30
100
=75ml
3.HS :chất tan không thay đổi
4.V hỗn hợp lúc sau = 250 + 50 = 300ml
5.Độ rượu của dung dịch mới là:
Độ rượu =
75 .100
300
= 25
0

B. BÀI TỐN CHO THÊM CHẤT TAN VÀO DUNG DỊCH CĨ SẴN ĐỘ
RƯỢU.
Ví dụ 2:
Cần bao nhiêu thể tích rượu ngun chất cho vào 60 ml dung dịch rượu 40
0

thành

rượu 60
0

PH ẦN GV HƯỚNG DẪN
1GV: hướng dẫn HS tóm tắt
đề bài ,lập sơ đồ tóm tắt

2.GV: Hỏi khi cho thêm chất
tan vào dung dịch rượu thì DD
lúc sau có sự thay đổi nào ?
3. Ta đặt x cho lượng chất tan
cho thêm vào
4.Thể tích rượu nguyên chất
trong dd lúc sau có giữ nguyên
như ban đầu không?
Thể tích dd rượu lúc sau có
giữ nguyên như ban đầu
không?
5.Các em hãy tất cả các đại
lượng vừa tìm vào công thức
độ rượu.
PH ẦN HS LÀM BÀI
1.HS làm bài:
DDban đầu Vhỗn hợp=60ml
Độ rượu =40
0
+ V rượu ng chất ?
Vrượu ng chất =?

DDlúc sau : độ rượu=60
0

Vrượu ng chất =?
V hỗn hợp=?
2. Chất tan thay đổi ,dung dịch thay đổi , nồng độ
thay đổi .
3. V rượu nguyên chất trong dd lúc đầu :

60 .40
100
= 24 ml
4. V rượu nguyên chất trong dd lúc sau.
24 + x

V dd rượu lúc sau
60 + x
5.Thay vào công thức độ rượu ta có :
60 =
24 + x
60 + x
. 100
X = 30
Vậy thể tích rượu nguyên chất thêm vào là 30 ml.
C.BÀI TOÁN PHA TRỘN HAI DUNG DỊCH CÓ ĐỘ RƯỢU KHÁC NHAU:
Ví dụ 3: Pha trộn 60ml dung dịch rượu 40
0
với 80ml dung dịch rượu 20
0
.Tìm độ rượu

của dung dịch mới thu được .
PH ẦN GV HƯỚNG DẪN
1GV: hướng dẫn HS tóm tắt đề
PH ẦN HS LÀM BÀI
1.HS làm bài:
bài ,lập sơ đồ tóm tắt
GV phân tích để HS thấy rõ hai
dd ban đầu có độ rượu khác
nhau ,trộn lẫn vào nhau .
2.GV:Các em hãy xem trong hai
dd ban đầu còn thiếu đại lượng
nào ? Hãy tìm xem…
DDban đầu
DD1: Vhỗn hợp=60ml DD2: Vhỗn hợp=80ml
Độ rượu =40
0
+ Độ rượu =20
0

DDlúc sau : độ rượu=?



Vrượu ng chất =?
V hỗn hợp=?
2. V rượu nguyên chất trong DD1 là:
60 x 40
= 24ml
100
V rượu nguyên chất trong DD2 là:

80 x 20
= 16ml
100
V rượu nguyên chất trong DD rượu lúc sau là:
24 + 16 = 40ml
V hỗn hợp lúc sau là :
60 + 80 = 140 ml
Độ rượu trong dung dịch mới là :
40 x 100

=
28.57
0

140
2. Hiệu quả ban đầu :
-Khi thực hiện giải toán bằng phương pháp tóm tắt ,lập sơ đồ giải ,đã giúp cho học sinh
hiểu rõ đề ,từ đó các em có thể hình dung ngay cách giải một bài toán về độ rượu như
thế nào .
- Giáo viên cần nhấn rõ cho học sinh hiểu đề như : dung dịch nào là ban đầu ,dung
dịch nào là lúc sau ,chất cho thêm vào là chất tan hay nước ,hay một dung dịch khác.
-Giải theo phương pháp này tôi nhận thấy đa số các em học sinh hiểu bài một cách rõ
ràng , từ đó các em biết vận dụng để giải một số bài toán cơ bản về độ rượu ,kể cả học
sinh trung bình và yếu . Đối với học sinh giỏi các em có thể giải được các dạng bài
khó hơn .
3.Kiểm nghiệm :
-Sau nhiều năm đứng lớp ,trực tiếp giảng dạy ,tơi nhận thấy khi dạy đến bài độ rượu
.Nếu khơng cho học sinh tóm tắt ,lập sơ đồ hóa đề bài để giải .Nếu giáo viên khơng
nhấn mạnh dung dịch lúc đầu ,dung dịch lúc sau .Chất cho thêm vào là nước , chất tan
hoặc dung dịch có nồng độ khác.Nếu khơng áp dụng phương pháp đã nêu ở trên thì

học sinh khó có thể bắt đầu làm bài từ đâu ,giải như thế nào ? sẽ mơ hồ ,mất phương
hướng để giải ,mất nhiều thời gian .
- Sau khi thể hiện phương pháp này tơi nhận thấy học sinh hiểu ngay vấn đề ,giải bài
nhanh hơn , rõ ràng hơn và chính xác hơn .
4. Tự nhận xét :
_ Trước khi áp dụng phương pháp này chỉ có học sinh giỏi mới giải được ,số học sinh
đạt u cầu khoảng 5%.
_ Sau khi áp dụng phương pháp này sỉ số học sinh đạt u cầu tăng lên đáng kể khoảng
80-95%.
III.MẶT TIÊU CỰC VÀ HẠN CHẾ CỦA SKKN:
1.Mặt tích cực :
P Học sinh hiểu ,giải bài tập nhanh, chính xác.
P Tiết kiệm được thời gian.
P Thơng qua bài tập học sinh hiểu rõ nộị dung bài học trên lớp.
P Học sinh được rèn kĩ năng tính tốn nhanh , có tính khoa học ,có tính chính xác cao.
P Gây hứng thú cho học sinh ,tạo niềm tin vào khoa học ,u thích bộ mơn .
2.Hạn chế:
-Giáo viên cần có nhiều thời gian mới hướng dẫn học sinh thực hiện phương pháp
này . Tơi thường tranh thủ hướng dẫn các em giải bài tập vào 15 phút kiểm tra đầu
giờ.
-Đối với học sinh yếu kém sẽ gặp khó khăn khi giải bài tốn đặt x ,tìm x .HS cần vận
dụng kiến thức tốn học để giải ,một số em mất căn bản về tốn học nên khơng giải
được. Giáo viên phải hướng dẫn lại kiến thức về tốn học .
IV.NHỮNG BÀI HỌC KHI THỰC HIỆN SKKN ,VẬN DỤNG KINH NGHIỆM.
• Qua các bài tốn về độ rượu giúp các em nắm được bài học lí thuyết ,một lần
nữa kiến thức được khắc sâu hơn .
• Từ các bài tốn về độ rượu các em có thể vận dụng để giải các bài tốn về nồng
độ phần trăm của dung dịch ,cách pha chế dung dịch
• Với phương pháp giải toán này tôi đã áp dụng thực hiện đại trà cho toàn thể
học sinh các lớp mà tôi dạy ,không phân biệt trình độ học sinh cao hay thấp .Các

em đều tiếp thu tốt và đạt hiệu quả tốt .
V.KÊT LUẬN :
-Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ tơi đã rút ra trong q trình giảng dạy ,rèn cho
học sinh kỉ năng giải một số bài tốn về độ rượu .Khi áp dụng phương pháp giải tốn
này tôi đã thấy các em dễ hiểu ,dễ áp dụng và giải bài toán tự tin hơn ,nhanh hơn và
điều quan trọng là tính chính xác hơn .
-Qua bài tập giúp các em hiểu rõ bài học hơn khắc sâu hơn và nhớ bài học lâu hơn.
-Với phương pháp này tôi đã áp dụng giảng dạy trong nhiều năm qua và rất có hiệu
quả tốt cho tất cả các đối tượng học sinh .


Ngaøy 10 thaùng 04 naêm 2007