Tìm hiểu về sản xuất sạch hơn trong công nghiệp dệt

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC
KHOA MÔI TRƯỜNG
Bài tiểu luận
Chủ đề:
Tìm hiểu về sản xuất sạch hơn trong
công nghiệp dệt
Nhóm sinh viên thực hiện:
Phạm Thị Kiều Diễm
Hồ Thị Luyến
Lê Thị Thùy Dung
Lê Ngọc Giàu

N I DUNGỘ
I. Mở đầu.
1.Đặt vấn đề.
2.Lược sử ngành dệt.
II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
1.Tổng quan về quy trình sản xuất
2.Vấn đề về môi trường
3.Cơ hội SXSH
4.Áp dụng sản xuất sạch hơn cho công ty Nam
Hưng
III. Kết luận
Mở đầu
1.Đặt vấn đề:
Trong thời buổi kinh tế thị trường,
nhiều ngành công nghiệp ra đời kèm theo
đó là vấn đề ô nhiễm môi trường. Để đảm
bảo phát triển bền vững, lợi nhuận kinh
tế, và đồng hành cùng với công tác bảo vệ
môi trường. Các nhà kinh doanh, đầu tư

,đã chọn và áp dụng sản xuất sạch hơn
trong quá trình hoạt động của mình như
trong công nghiệp dệt nhuộm, sản xuất
bia, sản xuất da, dịch vụ khách sạn….
I.Mở đầu
2.Lượt sử ngành dệt
•
Là ngành công nghiệp lâu
đời nhất ở nước ta.
•
Từ những năm 1897 đã
xuất hiện những nhà máy
dệt đầu tiên
•
Trải qua nhiều thăng
trầm đến nay dệt nhuộm
đã trở thành ngành có kim
ngạch xuất khẩu lớn nhất
Việt Nam. Khẳng định vị
thế của mình ở nhiều thị
trường lớn trên thế giới.
II. Sản xuất sạch hơn trong nghành dệt
1.Tổng quan về quy trình sản xuất
− Về cơ bản, công nghệ dệt-nhuộm có 3 giai
đoạn chủ yếu: kéo sợi thành chỉ; dệt vải và xử lý
(nấu tẩy); nhuộm và hoàn thiện vải.
− Nguyên liệu đầu có thể là sợi thiên nhiên (sợi
bông) hay tơ nhân tạo (polyester, visco, ). Các
hóa chất sử dụng trong dệt-nhuộm khá phong
phú, gồm hồ (tinh bột hay PVA), chất tẩy trắng

(NaOCl,H2O2, ); NaOH, HSO4; đặc biệt là các
thuốc nhuộm và phụ gia.
Sản xuất sợi
Xe sợi Nhuộm xơ Vải không dệt
Xơ
Tạo cấu trúc sợi chéo
Nhuộm sợi
May
Sợi
Sản xuất vải
Hồ
Dệt thoi Dệt kim Dệt nhung
Xử lý sơ bộ
Nhuộm/In hoa
Hoàn tất
May
Xử lý vải
Sơ đồ quy trình tổng hợp sản xuất của ngành dệt:
II.Sản xuất sạch hơn trong nghành dệt
xơ thô nhuộm xơ xe sợi nhuộm sợi
nhuộm /in hoa xử lí sơ bộ dệt
hoàn tất may
Sơ đồ chu trình đơn giản sản xuất dệt may
II. Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
.
2. Vấn đề môi trường:
a/Khí thải:
– Tiêu thụ nhiều năng
lượng trong quá trình đốt
củi, sử dụng một số dung

môi hữu cơ và hoá chất ⇒
tạo ra khí thải.
b/Chất thải rắn: Nó bao gồm
các xơ sợi thải ,vật liệu
đóng gói thải, mép vải cắt
thừa, vải vụn, các loại trống
bằng kim loại đã qua sử
dụng và bùn thải ra từ trạm
xử lý chất thải.
II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
1
c/Tiêu thụ năng lượng:
Năng lượng điện được sử dụng chủ
yếu để đun nóng nước và sấy khô sản
phẩm nhuộm. Ước tính cần khoảng
50 ÷ 300 lít nước/kg hàng dệt cho
khâu xử lý hoàn tất. Tiêu thụ nhiều
nước cũng có nghĩa là lượng nước
thải cũng lớn.
d/Nước thải chứa nhiều chất
hóa học :
− Thuốc nhuộm gây màu mạnh khi
thải nước thải chưa qua xử lý gây sự
chú ý đặc biệt. Một số hóa chất trong
nước thải độc hại với cá và các thủy
sinh vật khác.
− Các thành phần không mong muốn
trong nguyên liệu như dầu mỡ, bụi,
hồ, đóng góp vào sự ô nhiễm hữu
cơ của nước thải.

II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
e/Sức khỏe và an toàn nghề nghiệp:

Vấn đề sức khỏe nghề nghiệp cũng quan trọng không kém
các vấn đề tác động môi trường.
_ Nhiều hóa chất phụ trợ cho thuốc nhuộm có thể gây nguy
hiểm khi thao tác.
_ Một số công đoạn gây bụi. Một số có nguy cơ cháy nếu
bảo quản không tốt.
_ Các hóa chất có tính oxy hóa (chất tẩy trắng) hay kiềm
mạnh có tính ăn mòn hay độc tính cấp.
_ Một số dung môi và chất màu có thể gây nguy cơ mãn
tính nếu tiếp xúc lâu dài
II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
Các công đoạn Tiêu thụ/ chất thải
Các vấn đề môi trường
Giũ hồ(desizing)
Nước thải có hàm
lượng chất hữu cơ cao
Gây ra phú dưỡng cho
sông, hồ, biển và tác
động xấu đến đa dạng
sinh học.
Giặt (washing)
Nước thải chứa chất
hóa học và tiêu thụ
năng lượng,các dung
môi
Ô nhiễm nước ngầm,
sương mù quang hóa,

cạn kiệt tài nguyên…
Nhuộm(dyeing)
Nước thải chưa nhiều
hóa chất độc,tiêu thụ
năng lượng cho việc
làm khô
Gây phú dưỡng ảnh
hưởng đa dạng sinh
học, sức khỏe con
người
Hoàn tất (Finishing)
Hoá chất làm mềm
nước
Formôn
Một số hoá chất làm
mềm nước rất độc
Formôn độc và có khả
năng gây ung thư
Các vấn đề môi trường của một số công đoạn:
:
II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
3.Các cơ hội sản xuất sạch hơn :
a.Các cơ hội sản xuất sạch hơn chung:
Quản lý nội vi
Thay thế nguyên vật liệu
Tối ưu hóa quá trình sản xuất
Bổ sung thiết bị
Thay đổi công nghệ
Thu hồi và tái chế tại chỗ
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt

b. Các cơ hội sản xuất sạch hơn trong các công
đoạn:
Hồ sợi:
_ Tái sử dụng tại chỗ cho mẻ tiếp theo.
_ Kiểm soát nhiệt độ chính xác và thu hồi nhiệt.
Giũ hồ:
_ Thay thế các chất ôxy hoá
_ Có thể tái sử dụng nước có chứa kiềm và chất tẩy
rửa.
_ Có thể thu hồi các chất hồ tổng hợp bằng cách
siêu lọc
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
Giặt:
•
Không sử dụng quy trình giặt có dùng dung môi.
•
Tránh sử dụng các hóa chất độc hại như các chất hoạt động bề
mặt nhóm alkylphenol etoxilates (APEO); thay các alkylbenzene
sulfonates mạch thẳng
•
Giảm thiểu tiêu thụ nước ở nơi nào có thể
•
Thu hồi và tái sử dụng nước làm lạnh.
Tẩy trắng:
•
Cân nhắc nhu cầu tẩy trắng
•
Thay thế NaOCl, NaClO2 bằng H2O2 nơi nào có thể
•
Peracetic acid là một chất thay thế khác cho các hợp chất clo.

•
Sau khi tẩy bằng H2O2, thay vì dùng các acid (như
CH3 COOH) để loại chất tẩy dư, có thể dùng enzyme catalase.
•
Kết hợp giặt và tẩy nếu có thể để tiết kiệm nước và năng lượng.
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
Nhuộm:
•
Thay thế các thuốc nhuộm gây ung thư, độc hại. Sử dụng thuốc
nhuộm acid thay cho thuốc nhuộm chứa kim loại nặng cho nhuộm
len và nylon. Tránh sử dụng các tác nhân phân tán. Sử dụng các
thuốc nhuộm có mức độ tận dụng cao .
•
Thaythế chất tẩy rửa nhóm alkylphenolethoxylates (APEO) bằng
các chất tẩy rửa ít độc.
•
Tìm khả năng làm sạch thuốc nhuộm khỏi dịch nhuộm.
•
Tái sử dụng dịch nhuộm có nồng độ cao.
•
Tối ưu hoá sử dụng nước cho rửa băng tải cao su, lưới.
•
Hạn chế rửa tràn; áp dụng rửa dòng ngược trong rửa liên tục.
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
In hoa:
•
Sử dụng các chất thay thế trong hồ in có dung môi.
•
Tái sử dụng hồ in dư nếu có thể.
•

Thay thế các chất làm đặc từ dầu khoáng bằng các polymer
không bay hơi.
Hoàn tất:
•
Sử dụng các hợp chất không hay ít giải phóng ra formaldehyd.
•
Thay thế các chất làm mềm cationic
•
Làm mềm trong bể riêng
•
Tránh sử dụng các chất chống khuẩn gốc thuỷ ngân, đồng và
arsen; các chlorophenol.
•
Thu hồi và tái sử dụng các dịch hoàn tất đã cô đặc.
•
Tối ưu hoá quá trình sấy và ủ.
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
4.Áp dụng sản xuất sạch hơn của công ty dệt Nam Hưng
a/Giới thiệu về công ty:
Địa chỉ: thôn Châu Hiệp, thị trấn
Nam Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh
Quảng Nam.
Thành lập năm: 2005
Sản phẩm: vải tẩy trắng, vải
nhuộm
Sản lượng: 1,1triệu mét vải/năm.
b/Ảnh hưởng môi trường do
hoạt động sản xuất:
+ Nhiệt độ cao
+ Khói và bụi thải lò hơi.

+ Bụi bông.
+ Nước thải có chất rắn lơ lững,
COD, BOD, PH và hóa chất dư cao.
Trung bình mỗi ngày công ty
thải ra 25-30m3 nước thải có lẫn hóa
chất và 100kg khói lò và bụi.
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
c/Áp dụng sản xuât sạch hơn

Công ty đã áp dụng :
_ Sửa chữa các vị trí bị rò rỉ,bay hơi.
_ Bảo dưỡng các ống hơi và các thiết bị nhiệt.
_ Bảo dưỡng các động cơ và các bộ phận truyền động.
_ Thay thế các dây curoa chùng.
_ Che chắn các động cơ tránh bị ướt.
_ Khoáng định mức tiêu thụ điện hợp lý.
.
ống dẫn hơi không được bảo ôn
Lắp thiết bị mới và bảo ôn
đường ống
_ Sử dụng đèn copact thay cho đèn sợi đốt và bóng đèn T8 thay cho T10.
_ Lắp tôn sáng tận dụng ánh sáng tự nhiên thay thế cho chiếu sáng bằng điện.
_ Thay thế máy mắc sợi tổng hợp bằng máy mắc hồ sợi ghép có hiệu suất cao hơn
_ Đầu tư một lò đốt củi dạng nằm ngang 1,5 tấn hơi/giờ thay thế kiểu đứng
Lắp tôn sáng compact tận dụng ánh sáng tự nhiên thay
đèn điện
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
d/Những hiêu quả mang lại:
_Khi áp dụng sản xuất sach hơn đã mang lại hiệu quả kinh
tế đáng kể cho công ty

_vấn đề môi trường được tốt hơn cho khu vực xung quanh
s
tt
các vấn đề môi
trường
Tên giải pháp Đầu tư Hiệu quả
Nhóm
giải pháp
1 Tiêu thụ nhiều củi _Bảo dưỡng tất cả các vị trí ống hơi và
thiết bị nhiệt.
_Sửa chữa các vị trí rò rỉ hơi.
12 triệu
đồng
Tiết kiệm 12 triệu đồng /
năm,giảm nhiệt độ trong nhà
sưởng,giảm 238m3
củi/năm,giảm phát thải khí
co2.
quản lý
nội vi
2 Tiêu hao điện Thay thế các dây cu roa chùng 7,3 triệu
đồng
Tiết kiệm 3,5 triệu đồng /năm Quản lý
nội vi
Che chắn các động cơ tránh bị ướt Chi phí
không
đáng kể
Bảo quản động cơ tốt,. Quản lý
nội vi
Sử dụng đèn compact thay cho đèn sợi

đốt,T10 bằng T8
3 triệu
đồng
Tiết kiệm 0,3 triệu đồng
/năm.cải thiện môi trường cho
công nhân
Thay đổi
thiết bị
3 Tiêu hao nước Thay thế các van ,vòi, ống dẫn bị rỉ
nước
Chí phí
thấp
Giảm nước thải ra môi trường Quản lý
nội vi
4 Hao hụt sợi, nguyên
liệu cao, ô nhiễm
bụi bông
Thay máy mắc sợi tổng hợp bằng máy
mắc – hồ sợi ghép hiệu suất cao hơn.
854 triệu
đồng
Tiết kiệm 41 triệu đồng /năm.
Giảm phát thải 183kg bụi bông
/năm (75%).
Thay đổi
thiết bị
5 Tiêu thụ năng
lượng, hóa chất
Thay máy tẩy 220 triệu
đồng

Tiết kiệm 118 triệu đồng /năm Thay đổi
thiết bị
6 Ô nhiễm không khí
tại khu vực nồi hơi
Đầu tư lò hơi đốt củi nằm ngang(3
pass) 1,5 tấn hơi/giờ thay cho lò hơi
kiểu đứng (1 pass)
1,24 tỷ 376,8 triệu đồng /năm. Giảm
phát thải bụi trong khói thải ,
giảm phát thải 814 tấn CO2
/năm.
Thay đổi
công
nghệ
Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt
Công ty còn nhận được sự hỗ trợ từ phía hợp phần CPI đối với 4 hạng
mục của công trình SXSH. Đó là xây dựng nhà lò hơi và đài nước cấp lò hơi;
thay mới lò hơi; thay đổi thiết bị, xây dựng và lắp đặt hệ thống xử lý bụi bông
và nước thải sản xuất.
Tổng giá trị đầu tư 3.997.000.000 đồng, trong đó nguồn vốn do CPI
tài trợ là 2.000.000.000 đồng, thời gian thực hiện đầu tư từ tháng 12/2008
đến tháng 7/2009
Nhận xét
Bước đầu công ty đã áp dụng được một số giải pháp và đem lại lợi
ích về mặt kinh tế cũng như hiệu quả về môi trường.
•
Ưu điểm của công ty là đã sử dụng các biện pháp cải tiến thiết bị
và quản lý nội vi tốt. Đó là một biện pháp tối ưu trong tình trạng
hiện tại của công ty. Một số thiết bị đã kịp thời được thay thế để
nâng cao hiệu quả hiệu quả kinh tế và chất lượng môi trường.

Khuyến nghị
Với đặc thù nằm trong vùng khá nhạy cảm. Để công ty hoạt động
hiệu quả hơn, chất lượng môi trường ngày càng tốt hơn thì nhóm có
một vài đề xuất :
• Lắp thiết bị hút bụi và lọc bụi khu vưc mặc sợi và hồ sợi để giảm
được lượng khói bụi than bụi tổng
•
Đào tạo nâng cao tay nghề của người lao động cũng như ý thức để
hạn chế rơi vãi trong quá trình làm việc.
• Lắp máy hồ điều khiển tự động thấm ướt trước.
Nhận xét và khuyến nghị đối với công ty Nam
Hưng
Kết luận
Trong thời buổi công nghiệp hiện đại phát triển, các vấn
đề môi trường luôn được chú trọng. Thì việc sản xuất sạch hơn
được biết đến như một cách tiếp cận để giảm thiểu ô nhiễm tại
nguồn thông qua việc sử dụng nguyên nhiên liệu có hiệu quả
hơn. Việc sản xuất sạch hơn không chỉ giúp các ngành công
nghiệp cắt giảm chi phí nguyên liệu, chi phí sản xuất mà còn
đóng góp vào việc cải thiện hiện trạng môi trường, qua đó giảm
bớt được chi phí môi trường.
Qua việc phân tích chi phí lợi ích, cho thấy việc áp dụng
sản xuất sạch hơn đem lại lợi ích không hề nhỏ. Vì vậy nên đưa
sản xuất sạch hơn như là một chiến lược trong hoạt động phát
triển của các doanh nghiệp.
Tài liệu tham khảo
_Giáo trình sản xuất sạch hơn,Khoa
Môi Trường, 2011
_www.sxsh.vn
Cảm ơn các bạn

đã chú ý lắng
nghe!