kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại là một bộ phận quan trọng của tư tưởng hcm

Hồ Chí Minh là một nhà cách mạng,một trong những ngời đặt nền
móng và lãnh đạo công cuộc đấu tranh giành độc lập,toàn vẹn lãnh
thổ cho đất nớc Việt Nam. Ông là ngời đã đa Việt Nam đi theo con đ-
ờng xã hội chủ nghĩa. T tởng của HCM là một hệ thống quan điểm
toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt
Nam,từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng xã hội
chủ nghĩa; là kết quả của sự vận dụng sang tạo và phát triển chủ nghĩa
Mac-Lênin vào điều kiện cụ thể của VN; đồng thời là sự kết tinh tinh
hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai
cấp và giải phóng con ngời. Trong thực tế, T tởng HCM đã trở thành
một tài sản tinh thần quý báu của Đảng Cộng Sản Việt Nam và của
dân tộc VN.
Thời đại của chúng ta mở đầu bằng Cách mạng tháng Mời Nga
1917. Cuộc cách mạng này đã mở ra con đờng giảI phóng cho các
dân tộc và cả loài ngời, mở đầu thời đại mới trong lịch sử. Theo HCM
sức mạnh thời đại là sức mạnh của giai cấp vô sản thế giới, của nhân
dân lao động thế giới. Trong quá trình nhận thức và vận dụng sáng tạo
Chủ nghĩa Mac-Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của VN, HCM nhận thấy
phải dựa vào sức mạnh dân tộc là chủ yếu, đồng thời phải khai thác
sức mạnh của thời đại. Những nội dung, nguyên tắc về kết hợp sức
mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại là một bộ phận quan trọng
của T tởng HCM.
Để có thể kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, HCM đã
chỉ ra rằng :
Phải đặt cách mạng giảI phóng VN trong sự gắn bó với cách mạng vô
sản thế giới
1
Thời đại mà HCM sống và hoạt động là thời đại đã chấm dứt sự tồn tại
biệt lập giữa các quốc gia, mở ra mối quan hệ quốc tế ngày càng rộng
lớn giữa các dân tộc. Nhận thức đúng sự chuyển biến của thời đại,
HCM đã sớm tìm ra con đờng giải phóng dân tộc, theo con đờng cách

mạng vô sản. Ngời khẳng định : cần thiết phảI có liên minh chiến đấu
chặt chẽ giữa các dân tộc thuộc địa với giai cấp vô sản ở các nớc
chính quốc. HCM đã đấu tranh không mệt mỏi để gắn cách mạng VN
với cách mạng thế giới. Ngời đã chỉ ra một trong những nguyên nhân
gây ra sự suy yếu của dân tộc phơng Đông đó là sự biệt lập. Theo Ng-
ời cách mệnh A Nam cũng là một bộ phận trong cách mệnh thế giới.
Ai làm cách mệnh trong thế giới đều là đồng chí của dân A Nam cả
. HCM đã bảo vệ và phát triển quan điểm của Lênin về khả năng to lớn
và vai trò chiến lợc của cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa đối
với thắng lợi của cách mạng vô sản : cách mạng ở các nớc phơng Tây
muốn thắng lợi thì nó phải liên hệ chặt chẽ với phong trào giải phóng
chống chủ nghĩa đế quốc ở các nớc thuộc địa. HCM khẳng định, trong
những nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của cách mạng VN có sự đồng
tình và ủng hộ của phong trào cách mạng thế giới, trớc hết là của xã
hội chủ nghĩa hùng mạnh.
2
Phải kết hợp chặt chẽ chủ nghĩa yêu nớc chân chính với chủ nghĩa
quốc tế trong sáng
Là nhà yêu nớc chân chính, HCM đã triệt để phát huy sức mạnh của
chủ nghĩa yêu nớc và tinh thần dân tộc. Là nhà quốc tế chủ nghĩa
trong sáng HCM suốt đời đấu tranh không mệt mỏi để củng cố và tăng
cờng tình đoàn kết và hữu nghị giữa VN và các nớc dân tộc khác. Luận
điểm coi chủ nghĩa đế quốc là con đỉa hai vòi đã khẳng định chủ
nghĩa xã hội có thể áp dụng ở phơng Đông, cách mạng giảI phóng dân
tộc ở thuộc địa có thể thắng lợi trớc cách mạng giải phóng dân tộc ở
chính quốc . là sự phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mac-Lênin. Đề cao
sự giúp đỡ quốc tế, HCM đồng thời cũng nhấn mạnh trách nhiệm của
cách mạng VN với cách mạng thế giới. Kết hợp chủ nghĩa yêu nớc với
chủ nghĩa quốc tế vô sản đòi hỏi phải đấu tranh chống lại mọi biểu
hiện của chủ nghĩa dân tộc vị kỉ, chủ nghĩa vô sanh và mọi chủ nghĩa

cơ hội khác. Theo HCM, từ đại đoàn kết dân tộc phảI đi đến đại đoàn
kết quốc tế; đại đoàn kết dân tộc đúng đắn là cơ sở cho việc thực hiện
đoàn kết quốc tế trong sáng.
Dựa vào sức mình là chính, tranh thủ sự giúp đỡ của các nớc
XHCN, sự ủng hộ của nhân loại tiến bộ, đồng thời không quên
nghĩa vụ quốc tế cao cả của mình
HCM tích cực và quan tâm đến phát huy sức mạnh của dân tộc, coi
nguồn lực nội sinh giữ vai trò quyết định, còn nguồn lực ngọai sinh chỉ
phát huy đợc tác dụng thông qua nguồn lực nội sinh. Vì vậy trong đấu
tranh cách mạng, HCM luôn nêu cao khẩu hiệu tự lực cánh sinh, dựa
vào sức mình là chính , muốn ngời ta giúp cho, thì trớc tiên mình
phải tự giúp lấy mình đã . Tự giải phóng là t tởng , quan điểm lớn
xuyên suốt của t tởng HCM. Trong lời kêu gọi gửi tới những anh em ở
các nớc thuộc địa, có đoạn Ngời viết : công cuộc giải phóng của anh
em chỉ có thể thực hiện đợc bằng nỗ lực của bản thân anh em .
3
HCM cho rằng, muốn tranh thủ đợc sức mạnh thời đại, ngoài sức mạnh
cần thiết bên trong, còn phảI có đờng lối độc lập tự chủ đúng đắn mới
tranh thủ đợc sức mạnh thời đại. Nêu cao chủ nghĩa yêu nớc kết hợp
với chủ nghĩa quốc tế, tranh thủ sự ủng hộ và giúp đỡ của loài ngời tiến
bộ, nhân dân ta đồng thời tích cực thực hiện nghĩa vụ quốc tế. HCM
nhiều lần nhắc nhở : phải coi cuộc đấu tranh của bạn cũng nh cuộc
đấu tranh của ta Ngời cùng một hội một thuyền phảI giúp đỡ lẫn
nhau . Trong kháng chiến, T tởng HCM đã định hớng cho việc hình
thành ba mặt trận : Mặt trận đại đoàn kết dân tộc; Mặt trận đại đoàn
kết VN, Lào, Campuchia; Mặt trận nhân dân thế giới đoàn kết với VN
chống đế quốc xâm lợc.
Có quan hệ hữu nghị, hợp tác, sẵn sàng làm bạn với tất cả mọi nớc
dân chủ
HCM luôn luôn chăm lo, vun đắp cho tình hữu nghị, hợp tác và đoàn

kết giữa nhân dân các nớc theo tinh thần bốn phơng vô sản đều là
anh em nhằm tạo nên sức mạnh to lớn cho sự nghiệp cách mạng
các dân tộc. Những năm buôn ba tìm đờng cứu nớc, HCM là ngời đặt
cơ sở đầu tiên cho tình hữu nghị giữa nhân dân VN với nhân dân nhiều
nớc trên thế giới. Sau khi giành độc lập, Ngời tuyên bố : Chính sách
ngoại giao của chính phủ thì chỉ có một điều tức là thân thiện với tất cả
các nớc dân chủ trên thế giới để giữ gìn hoà bình . Thực hiện quan
điểm đối ngoại hoà bình, hữu nghị, HCM đã thể hiện là một nhà ngoại
giao mẫu mực, vừa cứng rắn về nguyên tắc, vừa mềm dẻo về sách lợc.
HCM chủ trơng giơng cao ngọn cờ hoà bình đoàn kết quốc tế, đồng
thời luôn phân biệt rõ ban thù của cách mạng; trân trọng mọi sự giúp
đỡ hợp tác chân thành nhng cũng kiên quyết đấu tranh chống sự chia
rẽ, xâm lợc. Trong lời kêu gọi gửi tới Liên hợp quốc năm 1946 HCM
nêu rõ trong chính sách đối ngoại, VN sẽ tuân thủ nguyên tắc :
Đối với Lào và Miên, Viêt Nam tôn trọng nền độc lập của hai n ớc
đó và mong muốn đ ợc hợp tác.
4
Đối với các n ớc dân chủ, Việt Nam sẵn sàng thực thi chính sách
mở cửa và hợp tác trên mọi lĩnh vực .
HCM dành u tiên cho các nớc XHCN anh em. Đồng thời Ngời cũng hết
sức coi trọng, thiết lập mối quan hệ hữu nghị láng giềng với các nớc
trong khu vực dù có chế độ chính trị khác nhau. Với trí tuệ thiên tài, với
tinh thần quốc tế trong sáng, với đức độ khiêm nhờng và tháI độ thiện
trí, HCM vợt qua mọi trở ngại, từ trong mối quan hệ chồng chéo, phức
tạp của thời đại để đề ra đờng lối cách mạng đúng đắn, phơng pháp
ứng xử sáng tạo phù hợp với từng giai đoạn của cách mạng, phát huy
tối đa sức mạnh thời đại và dân tộc đa cách mạng VN đến thắng lợi
trọn vẹn. Chính nhờ biết kết hợp giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh
thời đại mà dân tôc VN mới có đợc độc lập nh ngày nay.
Bằng chứng cho sự kết hợp này ta có thể kể đến Cách Mạng Tháng 8

năm 1945. Đầu năm 1945, thấy quân đội Đức bị đánh bại hoàn toàn
tại mặt trận châu Âu và u thế của quân đội Mỹ ngày càng lên tại mặt
trận Thái Bình Dơng, Nhật quyết định hoàn toàn khống chế Đông D-
ơng, và chỉ sau một đêm quân Nhật đã thanh toán xong toàn bộ cứ
điểm và bắt giam tất cả các quan chức ngời Pháp. trong khi đó, phản
ứng trớc sự kiện Nhật đảo chính Pháp, ngày 12/3/1945, Ban Thờng vụ
Trung ơng Đảng Cộng Sản VN ra chỉ thị Nhật Pháp bắn nhau và
hành động của chúng ta nhằm phát động phong trào kháng Nhật
cứu nớc. Tại châu Âu, Đức thất bại và đầu hàng ngày 7/5/1945. Và
ngày 6/8 Mỹ ném hai quả bom nguyên tử trên đảo Hiroshma và
Nagasaki, ngày 14/8 Nhật tuyên bố đầu hàng vô điều kiện, do đó quân
Nhật tại VN dao động và tan rã. Dới sự cai trị của Nhật, từ 10/1944 đến
5/1945, nạn đói khủng khiếp diễn ra làm 2 triệu ngời chết. Đây là thời
cơ để Việt Minh xây dựng lực lợng lớn khắp cả nớc, họ tập hợp nhân
dân cớp các kho thóc của Nhật. Đồng thời, một đại hội đại biểu toàn
quốc họp trên chiến khu, thành lập Quốc dân Đại hội, tức quốc hội lâm
thời. Khi Nhật thất bại, khởi nghĩa nổ ra trên toàn quốc, đó là Cách
Mạng Tháng Tám. Cách mạng diễn ra nhanh chóng với sự tham ra của
5
hầu hết quần chúng, Việt Minh giành đợc chính quyền trên cả nớc
trong mời mấy ngày. Ngày 2/9/1945, tại quảng trờng Ba Đình, Chủ tịch
HCM đọc bản Tuyên ngôn Độc lập và tuyên bố sự khai sinh của một n-
ớc mới : VN Dân chủ Cộng hoà. Với thắng lợi của Cách mạng tháng
Tám năm 1945, nhân dân VN đã đập tan xiềng xích nô lệ của Pháp
trong gần một thế kỉ, chấm dứt sự tồn tại của chế độ quân chủ chuyên
chế gần một nghìn năm, lập nên nớc VN Dân chủ Cộng hoà. Đảng
Cộng Sản VN từ chỗ hoạt động bí mật, bất hợp pháp trở thành một
đảng cầm quyền và hoạt động công khai.
Đến giai đoạn 1945-1954, với chủ trơng dựa vào sức mình là chính,
đồng thời đợc sự giúp đỡ của Trung Quốc, Liên Xô và sự đồng tình của

nhân dân thế giới kể cả ĐCS và nhân dân lao động Pháp, từng nớc đi
đến thắng lợi, nhất là ở chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.
Trong giai đoạn 1954-1975, Đảng ta đã phát huy cao độ sức mạnh
dân tộc, tranh thủ tối đa sức mạnh thời đại, bao gồm sức mạnh của hệ
thống XHCN, phong trào giảI phóng dân tộc, phong trào hoà bình dân
chủ, sức mạnh của Liên Xô, Trung Quốc, khối đại đoàn kết 3 nớc Đông
Dơng, đánh bại đế quốc Mỹ, thống nhất Tổ quốc.
Giai đoạn từ 1975 đến nay, nhất là từ 1986, Đảng đã đề ra đờng lối
đổi mới, tôn trọng và hành động theo quy luật khách quan, từ bỏ cơ
chế tập trung quan liêu, bao cấp, đã phát huy đợc tiềm năng của đất n-
ớc. Đảng và Nhà nớc đã đa đất nớc vợt qua khủng hoảng kinh tế xã
hội, chuyển mạnh sang thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hoá. Ngời đã
chỉ ra rằng : Muốn cứu nớc, giảI phóng dân tộc, không có con đòng
nào khác con đờng cách mạng vô sản. Ngời đã giải quyết đúng đắn
vấn đề dân tộc và giai cấp, quốc gia và quốc tế, kết hợp sức mạnh dân
tộc và sức mạnh thời đại. Những t tởng quan trọng này xuất phát từ
một đòi hỏi thực tiễn bức xúc : PhảI chống chủ nghĩa thực dân, phảI
gắn liền cách mạng thuộc địa với cách mạng chính quốc. Con đờng để
giữ vững độc lập, tự do, hạnh phúc cho dân tộc là đi lên con đờng xã
6
hội chủ nghĩa, phải tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa trên mọi lĩnh
vực. Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là t tởng chủ đạo
trong toàn bộ di sản lý luận HCM. T tởng HCM về kết hợp sức mạnh
dân tộc và sức mạnh thời đại là nền tảng chính trị trong đờng lối đổi
mới của Đảng ta. Thấm nhuần T tởng HCM, các văn kiện Đảng trong
những năm đổi mới đều khẳng định sự cần thiết phảI vận dụng sáng
tạo t tởng kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại do Ngời nêu
lên. Nghị quyết Đại hội Vll của Đảng 1991 khẳng định :
Trong điều kiện mới càng phảI coi trọng vận dụng bài học kết hợp
sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sức mạnh trong nớc với sức

mạnh quốc tế, yếu tố truyền thống với yếu tố hiện đại để phục vụ sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Trong những năm đổi mới, quan điểm Làm bạn với các nớc dân chủ
và không gây thù oán với một ai của HCM đợc Đảng và Nhà nớc ta
rất quan tâm và vận dụng sáng tạo. Văn kiện Đại hội lX của Đảng đã
khẳng định :
Viêt Nam sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của các nớc trong cộng
đồng quốc tế, phấn đấu vì hòa bình, độc lập dân tộc và phát triển.
Trớc nguy cơ diễn biến hoà bình , trớc việc một số thế lực phản
động lợi dụng vai trò giúp đỡ viện trợ, đặt nhân quyền cao hơn chủ
quyền để can thiệp vào công việc nội bộ các nớc, hiện nay, hơn lúc
nào hết chúng ta cần quán triệt lời dạy của HCM :
Mỗi một ngời phảI nhớ rằng có độc lập mới có tự lập, có tự cờng mới
có tự do. Ngời còn chỉ rõ: Cố nhiên sự giúp đỡ của các nớc là quan
trọng nhng không đợc ỷ lại, không đợc mong chờ ngời khác. Một dân
tộc không tự lực cánh sinh mà cứ ngồi chờ dân tộc khác giúp đỡ thì
không xứng đáng đợc độc lập.
7
Lời dạy này của HCM phù hợp với xu thế toàn cầu hoá và thời kì đẩy
mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nớc. Nghị quyết Đại hội Đảng
lần thứ lX khẳng định :
Chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực theo tinh thần phát
huy tối đa nội lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, đảm bảo độc lập
tự chủ và định hớng xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích dân tộc, an ninh
quốc gia, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trờng.
Thực tiễn công cuộc đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nớc mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ văn minh ở nớc ta trong suốt thời gian qua đã
chứng minh rằng : T tởng HCM về kết hợp sức mạnh dân tộc và sức
mạnh thời đại luôn đợc Đảng ta quán triệt, vận dụng một cách sáng
tạo và đạt đợc những thành tựu to lớn, tạo thế và lực cho dân tộc ta

vững bớc vào thế kỉ XXI.
Nh vậy, chính nhờ việc kết hợp giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh
thời đại mà HCM và Đảng đã lãnh đạo cuộc đấu tranh giành độc lập
dân tộc đi đến thắng lợi cuối cùng. Trong thời đại ngày nay, chúng ta
vẫn cần phải biết cách kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại
để có thể phát huy tối đa những lợi thế mà mình có, đồng thời mở rộng
hợp tác trên cơ sở đôi bên cùng có lợi.

8