BO
CONG
THl/ONG
TONG
CONG TY DUNG
DICH KHOAN
VA
HOA
PHAM DAU
KHI -
CTCP (DMC)
•/
3.
^
BAO CAO TONG KET QUA DE
TAI
NGHIEN
ClTU
CHE TAG PHU
GIA
GIAM NHIET
DO DONG DAC,
CAI
THIEN
TINH
LlTU BIEN
AP DUNG CHO
Xtf
LY DAU THO MO RONG
MA SO: 6363/QD-BCN ngay 02/12/2008
BO CONG
THl/OTVG
CHU TICK HOI DONG KHOA HOC
TO/
DMC
TONG GIAM
DOC
CHU
NHIEM
DE TAI
Nguyen Van Ngo
Ha
Noi,
6-2010
CAC THANH
VIEN
THAM GIA DE TAI
NGHIEN
ClTU
CHE TAO PHU GIA
GIAM NHIET DO DONG DAC, CAI THIEN TINH LUU BIEN
AP DUNG CHO
XU
LY DAU THO MO RONG
CHU BIEN:
TS.
Nguyen Van Ngo
Tru'dng
phong Dich vu ky thuat - TCT DMC
TAC GIA:
1.
Phan Van Minh
2.
Le Anh Dao
3.
Bui Le
Phuang
4.
Nguyen Thi Nga
5.
Le Dinh Hoe
6. Pham Ngoc
SOTI
6. Do Thanh Trung
KS.
Hoa Cong nghe
KS.
Hoa cong
CN. Hoa v6
ca
KS.
Hoa dau
KS.
Duong ong be chua
KS.
Hoa
d4u
ThS.
Hoa dau
DMC
DMC
DMC
DMC
VSP
DMC
VPI
Muc
luc
•\
Chirong
I
I.l.
I.l.l.
I.l.1.1.
LI.1.2.
L1.2.
1.1.2.1.
Ll.2.2.
L1.3.
Ll.3.1.
Ll.3.2.
1.2.
1.2.1.
1.2.2.
1.2.2.1.
L2.2.2.
1.2.3.
Chircng
II
ILL
II.2.
TONG QUAN CHUNG VE HOA PHAM GIAM NHIET DO
DONG DAC, TANG TINH LUU BIEN VA
DAC
TINH
DAU
THO MO RONG
Tong
quan chung ve hoa pham giam nhiet do dong
dac,
tang tinh
luu
bien ap dung trong xu'
ly
van
Khai niem ve hoa pham giam nhiet do dong dac, tang
/
Thanh phan va tinh chat dau mo lien quan den thiet ke
va
su'
dung hoa pham giam nhiet do dong dac, tang tinh
r
7
1
Co che hoat dong cua hoa pham giam nhiet do dong
'
X
/v
n
"^
/ —
:>
Co che hoat dong cua hoa pham giam nhiet do dong
t.i-^5
y ,
Thanh phan, cau tao cua hoa pham giam nhiet do dong
Dac diem chung nhat ve cau tao
ciia
hoa pham giam
Phan
loai
hoa pham giam nhiet do dong dac, tang tinh
r
Tong quan chung ve mot so dac
tinh
dau tho mo
Rong
CO lien
quan
tm
hoa pham giam nhiet do dong
r
Dac diem dia chat va thanh phan dau tho mo Rong
Thanh phan
lu'u
the mo Rong c6 lien quan
toi
nhiet do
/
f
\ \
•—
VAT LIEU, HOA CHAT,
PHUONG
PHAP VA THIET
BI
DUNG TRONG NGHIEN
ClTU
r
r
Phu'O'ng
phap va thiet bi dung trong nghien
ciru
Trang
4
5
5
5
5
6
8
8
13
14
14
14
17
17
21
21
28
29
32
32
32
Chu-cng
III
IILl.
III.2.
IIL2.1.
III.2.2.
III.2.3.
IIL3.
IIL3.1.
m.3.2.
in.3.3.
IIL3.4.
NGHIEN
ClTU
CHON
LUA
VA THIET LAP HE HOA
PHAM GIAM NHIET DO DONG DAC TANG TINH LUU
BIEN CHO DAU THO MO RONG
Nghien
ciiu
nhan dang, danh gia nhung dac tinh ciia
dau tho mo Rong c6 Men quan mat thiet toi
djnh
hu'ong
chon hoa pham cau thanh he hoa pham giam
Nghien
ciiu
anh
huong
cua mot so hoa pham toi kha
r
nang giam nhiet do dong dac, cai thien tinh luu bien
Nghien
cun
anh huong cua cac hoa pham toi nhiet do
W
: .
ii
. ,
Nghien cuu anh huong
ciia
cac hoa pham toi tinh luu
Nghien cuu anh huong cua cac hoa pham toi nhiet do
r \
•y
r
'f
Nghien
cii'u
thiet lap he hoa pham giam nhiet do
dong dac cai thien tinh
luu
bien cho dau tho mo
^ °
7
5
1
Anh huong cua mot so thanh phan hoa pham toi toi
nhiet do dong dac cua dau tho mo Rong
Anh huong cua mot so thanh phan hoa pham toi tinh
Ima
r \ \
r
F
•> \
Mot so tinh chat chung cua he hoa pham de nghi su
'
r
X
'•,
'k
',
1
r
• •
37
37
43
43
49
50
63
63
63
70
70
71
71
77
Loi
mo'
dau
Trong cong nghiep dau khi, de dam bao cho van hanh viec van chuyen
dau khi theo duong ong
ngudi
ta can quan tam kiem soat (theo doi, dieu
chinh) nhieu thong so lien quan toi trang thai chay - dung chay - khoi dong
tro
lai
cua dong dau nhu:
+ Do nhot (gom: do nhot
hieu
dung, ung suat
trugt
dong, do nhot deo);
+ Tinh
sue
bien (phat trien gel theo thoi gian);
+ Nhiet do dong dac;
+ Ung suat trugt
tinh
(do ben gel sau mot thoi gian de
tinh);
r
r
+
Toe
do
lang
dong
parafin
Mot trong nhung hoa pham dung trong viec
Idem
soat, dieu chinh thong
so ky thuat dong dau la phu gia giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien cho
dau. Tren thuc te, hoa pham nay chiem
dugc
su quan tam
Ion
cua cac nha su
dung, cac nha nghien cuu va dich vu vi no vua dong vai tro quan trong duoi
khia canh ky thuat vua c6 khoi
lugng
su dung
Ion
va chi phi
Ion
tren mot don
VI
su dung. Chinh vi vay, viec nghien cuu nham lam
chii
bat ky mot khia canh
nao do lien quan toi loai hoa pham phu gia nay deu can nhan
dugc
su quan
tam dung
miic.
Tren thuc te, phu gia giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien cho dau
tho thuong
dugc
ggi voi mot cai ten pho bien hon la hoa pham giam nhiet do
dong dac, nen khi bien soan bao cao nay, chung toi xin phep dugc dung thuat
ngu "Hoa pham giam nhiet do dong dac" thuong xuyen hon de thay the cho
thuat
ngir
"Phu gia"
Bao cao: "Nghien
ciru
che tao phu gia giam nhiet do dong dac, cai thien
tinh
lu-u
bien ap dung cho
xu"
ly dau tho mo Rong" nam trong khuon kho de tai
nghien cuu khoa hoc cong nghe do Bg Cong thuong giao cho Tong Cong ty
Dung dich khoan va H6a pham Dau khi (DMC) chu tri thuc hien.
De tai nghien c6 cac nhiem vu chinh sau:
l)T6ng quan chung ve phu gia giam nhiet do dong dac, phu gia tang
tinh luu bien ap dung trong xu ly, van chuyen dau tho;
2) Nghien cuu nhan dang nhung dac tinh
ciia
dau tho mo Rong c6 lien
quan toi nhiet do dong dac va tinh luu bien;
f 7
4) Nghien cuu anh huong
ciia
mot so h6a pham toi kha nang giam nhiet
do dong dac cho dau tho mo Rong;
5) Nghien cuu anh huong
ciia
mot so hoa pham toi kha nang cai thien
tinh luu bien cho dau tho mo Rong;
6) Nghien cuu thiet lap he hoa pham (phu gia) giam nhiet do dong dac
r
va cai thien tinh luu bien;
7) Nghien cuu danh gia tinh nang san pham tren dau tho mo Rong
Bao cao
t6ng kit dh
tai dugc bo
cue
gom: 03 chuong chinh c6 tieu de
nhu sau:
Chuong
I:
Tong quan chung ve hoa pham giam nhiet do dong dac, tang
tinh luu bien cho dau tho va dac tinh dau tho mo Rong;
r f
Chuong IT Vat lieu, hoa chat, phuong phap va thiet
bj
dung trong
nghien cuu;
Chuong
IIL
Nghien cuu
lua
chgn va thiet lap he hoa pham giam nhiet
do dong dac tang tinh luu bien cho dau tho mo Rong.
ChuongI
TONG QUAN CHUNG VE HOA PHAM
GIAM NHIET DO DONG DAC, TANG TINH LUU BIEN
CHO DAU THO VA
DAC
TINH DAU THO MO RONG
I.l. Tong quan chung ve hoa pham giam nhiet do dong dac, tang tinh luu
bien ap dung trong xu' ly van
chuyen
dau
I.l.l. Khai niem ve hoa pham giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien
I.l.1.1.
Thuat
ngu-va
khai niem chung nhat
[HIO]
Nhiet do dong dac
ciia
dau, theo
each
hieu don gian nhat, la nhiet do ma
khi lam
lanh
den
nliiet
do do dau
Idiong
chay
nu'a.
The nhung, tren thuc te,
thong
thuoTig
hoa pham giam nhiet do dong dac
ciia
dau thuong phat huy them
tac dung tang
tinli
luu bien cho dau. Khi noi toi hoa pham giam nhiet do dong
r
\
n
dac,
tang tinh luu bien cho dau tho, tieng Anh dung thuat
ngii':
Pour Point
r
Depressant (doi khi chi don gian la: Depressant), con tieng Nga dung cac thuat
ngij:
flenpeccopHO-peojiorHHecKaa
npHca^Ka,
^jenpeccopHaji npHca/iKa
(doi khi chi
don gian la:
^lenpeccanT).
Tuy nhien, theo chung toi, thuat
ngii'
tieng Nga:
"flcnpeccopHO-peojiorHHecKaH
npHca^Ka"
dien dat chinh xac hon cac thuat
ngu'
khac
vi hoa pham giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien dugc dung
chii
yeu
trong qua trinh cong nghe van chuyen dau tho qua duong ong dan dau. Trong
da so truong hgp
ciia
qua trinh cong nghe nay, viec
giii
cho dau c6 tinh luu
bien thuan
Igi
cho van chuyen (dau
linh
dong c6 do nhot thap, ung suat trugt
dong gioi han thap) con quan trgng hon viec
giO
cho dau tho c6 nhiet do dong
dac thap. Khi
giii
cho dau tho c6 tinh linh dong cao, do nhot thap, ung suat
trugt dong gioi han thap, viec van chuyen qua duong ong dat hieu qua cao ca
ve khia canh ky thuat va ca ve khia canh kinh te. Trong truong hgp nay, luu
lugng bom tang manh, chi phi nang lugng dien thap, chi phi thoi gian dugc
riit
ngan, muc do an toan trong van hanh
ciia
duong ong tang Giu cho dau c6
/
y
r
nhiet do dong dac thap thuong nghieng ve phia giam xac suat kho khan trong
khoi dong lai duong ong khi c6 su c6 bat ngo phai dung viec bom dau de khac
phuc.
Trong thiet ke van chuyen dau qua duong ong,
nguofi
ta
c6
gang lam the
nao do de nhiet do dong dac
ciia
dau thap hon nhiet do moi truong ben ngoai
ong vai do, con nhiet do thuc
ciia
dau thi giu cang cao cang tot. Thuong thi
trong cac truong hgp nay,
chiing
ta mong muon thoi gian ma nhiet do dong
dau giam toi nhiet do moi truong ben ngoai ong dugc keo dai de
dii
dieu kien
khic
phuc va tai van hanh duong ong tro lai. Trong cac truong hgp dung bom
CO
ke hoach, ngoai xu ly dau bang phu gia,
nguofi
ta con c6
the
su dung nhieu
bien phap cong nghe khac nhu: pha dung moi, condensat vao dau tho hay bom
nude
day dau ra khoi duong ong
Hoa
ph4m
giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien cho dau con dugc
su dung de xu ly giam nhiet do dong dac, giam do nhot
ciia
cac nhien lieu
nhu: diezen,
d§u
FO dung cho cac vung c6 khi hau lanh. Trong truong hgp
nay thuat ngu tieng Nga:
aenpeccopHo-peojiorHHecKaH npncaAKa
cung dugc coi
la dien dat chuan y
nghla
ky thuat cua hoa pham dugc noi toi
[1K18].
Hoa pham giam nhiet do dong dac thuan
tiiy Ichong
di lien, hoac chinh
xac hon la
Idiong
nen di lien, voi giam do nhot la hoa pham giam nhiet do
dong dac cho dau nhon dung cho cac vung c6 khi hau lanh. Trong san xuat
dau nhon, de tang kha nang boi tron
ciia
chiing, ngudi ta con thudng phai bd
sung them phu gia tang do nhot.
Thuat ngii' "Hda pham
lic
che lang dgng parafin" (tieng Anh la Parafin
r
inhibitor, tieng Nga la:
napacjjHHOBbiH
HHFHGHTOP
hoac
HHrnGHTop napa4)HiioBbix
OTjioKCHnn
) trong nhieu trudng hgp,
Idii
sii'
dung trong khai thac dau
Idii,
rat
gan vdi khai niem hda pham giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien, vi ndi
chung cac hda pham giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien thudng tac
\
f r
dgng
len
dau theo co che giam muc do lang dgng parafin
[19].
Thuat ngii' "Hda pham phan tan parafin" tieng
Anh:"Parafin
dispersanf,
la
nhirng
chat giu cho cac tinh the nhd parafin d trang thai phan tan, chdng su
ket bong, tao gel [20,
21].
Cac polyme dugc
sii"
dung lam chat phan tan (Chat
tang do linh dgng
ciia
dau) ciing chinh la cac chat neu tren, nhung cd chua
them cac nhdm phan
cue
nhu: Amid
ciia
axit beo, alkoxylated alcohols
Thuat ngu "Hda pham cho gieng khai thac theo phuong phap
gaslift
(tieng Anh: "Flow Improver") trong mot sd trudng hgp ciing cd
nghia
gan
gQi
vdi Hda pham giam nhiet do dong dac, tang tinh luu bien cho dau tho. Tuy
nhien, thudng thi hda pham nay con chua them chat hoat dgng be mat
[22^24]
De gian tien cho dien dat, trong khudn khd
ciia
bao cao nay, chiing ta
thong nhat su dung
each
viet tat PPD de chi "Hda pham giam nhiet do dong
dac,
tang tinh luu bien
ciia
dau tho"
1.1.1.2.
Thanh phan va tinh chat dau mo lien quan den thiet ke va sir dung
hoa pham giam nhiet do dong dac, tang tinh lu'u bien
Dau md la mot hon hgp rat phuc tap chua hang tram cau
tii
khac nhau.
,^ \
>
y
r
Moi loai dau md thudng cd thanh phan dac trung rieng, song ve ban chat,
>
^
r
f
r
y
thanh phan
ciia
chiing deu chua
chii
yeu (chiem 60
^
90% khoi lugng dau) la
hydrocacbon, phan cdn lai la cac hgp chat phi hydrocacbon, chat ma ngoai
thanh phan cacbon va hydro cdn chua oxy, nito, luu huynh, cac hgp chat co
kim
Dua tren cau tnic hoa hgc, ngudi ta phan loai cac hydrocacbon trong
dau md thanh cac loai: hydrocacbon bao hoa (gom parafin,
isoparafin
va
naphten), va cac hydrocacbon thom. Theo
each
tiep can khac, ngudi ta chia
cac hydrocacbon trong dau md thanh 4 nhdm chinh la: parafin, naphten
(Xyclo
parafin), aromat va hon hgp naphten-aromat. Ham lugng cac hydrocacbon ke
tren thay doi tuy theo cau
true ciia
dau md va dua vao dd ngudi ta phan loai
dau md thanh cac loai: dau gdc parafin, dau gdc naphten, dau gdc parafin-
naphten, dau gdc naphten-
aromat, Mot
diem dac biet la, dau md tren the
gidi rit khac nhau
v8
thanh phan hda hgc, song chiing lai rat gan nhau ve
thanh phan nguyen to. Cu the la, ham lugng C dao dgng trong khoang 83
^
87%
khoi
lug-ng,
cdn H tu
11 -
14%.
Cac hydrocacbon naphten va aromat cd nhiet do dong dac thap va cd do
nhdt khdng cao, nen ndi chung cd anh hudng tot tdi qua trinh bom va van
chuyen dau. Trong nhdm hydrocacbon parafin tdn tai hai loai parafin la
parafin mach thang
(n-parafin)
va parafin cd mach nhanh
(iso-parafin).
Iso-
parafin thudng la loai cd sd cacbon tu
C5
den
Cio
va so vdi
n-parafin,
nd cd do
linh dgng cao
hon,
nen ndi chung khdng anh hudng tdi qua trinh bom va van
chuyen dau. Thanh phan anh hudng
Idn
nhat tdi qua trinh bom va van chuyen
dau la
n-parafin.
Loai dau nay thudng cd do nhdt cao, nhiet ddng dac cao.
Tren thuc te,
chinli
loai dau gdc parafin, loai dau cd ham lugng nhua va
asphanten thap, ham lugng luu huynh va cac kim loai nang rat thap - loai dau
CO gia tri kinh
te cao de bi ddng dac, gay nhieu
Ichd
khan cho qua trinh
Idiai
thac va van chuyen.
F
r
y
Nhua va asphanten la
nhii'ng
hgp chat di nguyen to chua ddng thdi cac
C, H, O , S, N. Chiing cd phan tu lugng rit
Idn
(500 den 600 dvC trd len).
Nhin be ngoai chiing deu cd mau xam, nang hon nude (ty trgng
Idn
hon
1),
va
khdng tan trong nude. Chiing deu cd cau
triic
he vdng thom
ngu'ng
tu cao,
y
y
r
y
•)
thudng tap trung nhieu 0 phan nang, nhat la trong can dau md. Cd the phan
biet nhua va asphanten theo mot sd dac diem trong bang
1.1
sau day:
Bang
1.1
r r
Mot so tinh chat
ciia
asphanten va
nhira
TT
1
2
3
Tinh chat
Trgng lugng phan tu
Tinh tan trong dung moi
hiiu
CO
r
Do thom hda (Ty sd giua
nguyen tu C nam trong vdng
thom so vdi tong sd nguyen
tu C trong toan phan
tii)
Nhua
m
600-1.000 dvC
Tan tao dung
dich thuc
0,14-0,25
Asphanten
1.000-2.500
dvC
Khd tan. Khi tan tao
dung dich keo
0,2-0,7
Nhua va asphanten d cac loai dau md khac nhau van cd thanh phan
nguyen td gan giong nhau. Nhua de chuyen thanh asphanten khi bi oxy hda,
do dd cd
th§
coi
r^ng,
asphanten la san pham chuyen hda tiep theo
ciia
nhua.
Vi vay ma phan tu lugng
ciia
asphanten bao gid ciing cao hon cua nhua.
Trong
diu
md, asphanten ton tai mot phan dudi dang hda tan mot phan dudi
dang cac hat keo, cdn nhua ton tai dudi dang hgp chat hda tan ddng vai trd
chit dn dinh hat keo asphanten. Ham lugng va su tdn tai can bang
ciia
ca nhua
va asphanten trong
ddu
ddng vai trd quan trgng trong van chuyen dau, vi
chiing anh hudng manh tdi nhiet do ddng dac
ciia
dau tho.
7
Nhu tren da neu, dau md la mot hon hgp rat
phii'c
tap. Tuy nhien,
Ichi
nam trong via chua, dau tho la mot he can bang. Nhieu cdng trinh nghien cuu
da chung minh dau tho la mot he keo da phan tan, trong dd
nhOng
hydrocacbon nang (nhua, asphanten va
n-parafin
cd trgng lugng phan tu cao)
phan tan trong dau thd
chii'a
khi va hydrocacbon nhe va cd the cd mot lugng
nhd
nude
cd hda tan khoang chat. Tuy nhien, thanh phan keo chinh trong dau
thd da dugc xac dinh la nhua va asphanten. He keo phan tan vdi phan trung
tam
ciia
mixen asphanten chii'a cac hgp chat cd trgng lugng phan
tii'
Idn,
dugc
bao bgc xung quanh va dugc pepti hoa bdi nhua va cac hgp chat hydrocacbon
thom cd trgng lugng phan tu thap.
Cac nghien
cii'u
co ban cho thay, he dau thd cd day
dii
tinh chat dac
biet
ciia
he keo da phan tan nhu: tinh phan tan anh sang manh, tinh khuech tan
cham va cd kha nang tham thau. Cac hat keo thudng cd be mat rieng
Idn,
khdng ben nhiet ddng hgc, de tap hgp thanh nhung hat
Idn
dudi tac ddng
ciia
dieu kien ben ngoai nhu: nhiet do, ap suat, thay ddi ve thanh phan pha Hang
r y
r
loat
cac tinh chat
ciia
dau thd phu thudc vao ham lugng chat keo nhu: tinh
bam dinh, do nhdt, do ben
gel, Tuy
nhien, do cd thanh phan khac nhau, cac
loai dau thd cd ham lugng keo rat khac nhau (cd loai dau chi chii'a
1
% nhung
r y r
^
cd nhung loai chua den vai
chue
phan tram), nen tinh chat keo
ciia
cac
loai
dau thd khac nhau ciing khac nhau, va cung chinh vi vay, muc do xay ra van
de lien quan tdi mat can bang he keo
ciia
cac loai dau khac nhau la khac nhau.
>
f
^
>
r y
Phan vua tdm tat tren day ve thanh phan va tinh chat dau md cd lien
quan
true
tiep den thiet ke va su dung hda pham giam nhiet do ddng dac, tang
tinh luu bien. Trong phan tiep theo dudi day, chiing tdi xin neu co che hoat
ddng
ciia
hda pham giam nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien.
I.I.2.
Co"
che hoat dong ciia HP giam nhiet do dong dac, tang tinh lu'u bien
[25 - 29]
1.1.2.1.
Co"
che ddng dac ciia dau tho
De de tiep can va tiep can sau vdi co che hoat ddng
ciia
hda pham
giam
r
'>
y
nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien, chiing ta nen diem qua nhii'ng net
Idn
ve
' r ' ' y
^ '
y
CO che va nhung khai niem cd nhieu lien quan tdi co che ddng dac
ciia
dau
thd.
y.
F
y
r
Nhu dugc de cap den d tren, thanh phan anh hudng
Idn
nhat tdi qua
trinh bom va van
chuySn
dau la
n-parafin
(parafin mach thang - normal
parafin). O nhiet do, dp suat thudng, tuy thudc vao sd nguyen tu C trong thanh
phan ma cac parafin nay tdn tai d cac dang khac nhau:
Ci
-
C4
d dang khi;
C5
-
Ci7
d dang
Idng
; cdn
Cjg
trd len d dang ran. Cac hydrocacbon
Idii (Ci
- C4),
khi
nim
trong md
ddu,
do ap suat via cao, nen chiing hda tan trong dau. Cac
hydrocacbon dang
r4n
khi d trong md dau, do ap suat cao, nhiet do cao, nen
chiing
ndm
d dang hda tan trong
d4u
hay tao thanh cac tinh the, cum tinh the
phan bd
lo
lung trong dd.
Dau thd khi nam trong via chua la he keo da phan tan can bang.
Mii'c
do
phan tan cua cac hgp phan nang nhu asphanten, nhua, cac hgp chat cd trgng
lugng phan tu cao trong he nay, ngoai phu thudc vao nhiet do, ap suat, cdn
phu thudc vao thanh phan hoa hgc, thanh phan pha
ciia
dau thd nhu :
+ Ty le cac phan
tii'
phan
cue
/ khdng phan cue;
+ Ty le Hydrocacbon nhe / Hydrocacbon nang;
+ Su cd mat
ciia
cac hat cd kich thudc hat keo phan tan trong dau;
+ Su cd mat
ciia nude
trong dau (Cac hat
nude
phan tan trong dau cd
r y y
f
r
anh hudng den do ben nhu tuong nude trong dau, cac chat cd cau tao phan tu
luong
cue hap thu len ranh gidi dau
nude
tao thanh mang bao ve ben co
hgc)
Su thay ddi
ciia
bat cu mot trong cac yeu td neu tren dan den su mat can
bang chung
ciia
he va ket qua
ciia
nd la xay ra hien tugng ket tinh, ket
tiia
gay
lang dgng cac hgp chat parafin, nhua, asphanten, cac mudi vd co tan trong
nude
Trong qua trinh khai thac, ddng dau di vao day gieng, chuyen dgng di
r y
r
y y
len theo
Idng
gieng, can khai thac tdi thiet bi be mat. Qua trinh nay di lien vdi
su giam ap suat va nhiet do, su tach pha khi
ciia
mot sd hydrocacbon parafin
r y
nhe.
Khi dugc
xii
ly trong cac thiet bi be mat, xay ra cac qua trinh nhu: tach
mot phan cac phan doan nhe, mot phan nude ddng hanh; giam nhiet do do trao
ddi vdi mdi trudng; thay ddi ap suat Trong qua trinh bom qua dudng ong
dan dau, qua trinh ha nhiet do tiep tuc xay ra. Su mat can bang nhiet ddng hgc
va can bang pha trong
nhiing
trudng hgp vua neu, lam cac cau tu nang nhu
asphanten, nhua tach ra tu hdn hgp dau thd thanh cac mixen keo. Su mat can
bang nay ciing lam cho do hda tan
ciia
cac parafin ran giam va khi nhiet do
r y r
giam tdi mot muc nao dd, parafin bat dau ket tinh.
Cac nghien cuu chi ra rang, thu tu ket tinh parafin trong dau bat dau tu
parafin cd trgng lugng phan tu cao, tuc parafin cd sd phan
tii
cacbon cao, tdi
cac parafm cd trgng lugng phan
tii
thap hon.
Liic
mdi ket tinh, cac tinh the
r y
parafin thudng cd dang hinh kim hay dang phien mdng tdn tai rdi rac, phan
tan va dinh hudng ngau nhien trong dau. Tiep sau dd, cung vdi su giam nhiet
do,
cac tinh the parafin phat trien
Idn
dan ve kich thudc, chiing dan cai vao
nhau. Do cd kha nang phat trien khdng dang hudng, tai
nhimg
vi tri tiep
xiic
giiia
cac tinh the, lien ket cau ndi dugc tao ra. Su lien ket va each thuc hen ket
nhu vay da tao nen mang
ludi
khdng gian ba chieu
ciia
cac tinh the parafin
'
F
y' r'
y
'y '
trong khoi dau. Cac cau tu khac trong dau bi giam ham trong phan trdng cua
mane khdng gian ba chieu nay va dau trd nen dac dan, khd chay dan. Cung
vdi su tiep tuc giam
ciia
nhiet do, cac tinh the parafin ciing chuyen dan ve
'
r*'
r
t
^
y
dang orthorhombic. Day la ket qua
ciia
qua trinh tai ket chuyen tu pha
gia
ben
sang pha dn dinh. Khi mang ludi khdng gian ba chieu nay phat trien den muc
do nao dd, cau tu khac trong dau bi nhot chat va dau trd nen khdng chay dugc
nua. Nhiet do ma d dd trd xudng dau khdng chay dugc nua dugc ggi la nhiet
do ddng dac
ciia
dau. Nhu vay, diem mau chot trong co che ddng dac
ciia
dau
r r
^ '/
thd chinh la su ket tinh cua cac parafin ran cd mat trong dau, dac tinh tinh the
va each thuc lien ket giii'a cac tinh
th§
nay.
for
f t
De cd the tiep can sau hon vdi co che hoat ddng
ciia
hda pham giam
nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien, chiing tdi xin diem qua mot sd
Ichai
niem va yeu td cd nhieu lien quan tdi co che ddng dac
ciia
dau thd nhu: Nhiet
do xuat hien parafin, anh hudng cua ham lugng asphanten, nhua
• Nhiet do xuat hien parafin (diem suong - Cloud Point ; Wax
Appearance Temperature - WAT ; Tieng Nga:
TCMnepaxypa ooMyTiieHna)
cua dau thd:
Ve nguyen tac, day la la nhiet do ma d dd parafin cd trgng lugng phan
tu cao nhat (cd sd nguyen
tii'
C cao nhat) bat dau xuat hien dudi dang tinh the
trong dau thd. Dudi nhiet do nay, cac parafin cd trgng lugng phan tu nhd hon
'
r
f
y
f f
y
(cd sd nguyen tu cacbon thap hon) ciing bat dau ket tinh. Cd the ndi, ciing ve
nguyen tac, thi nhiet do ket tinh
ciia
bat ky parafin nao tning khdp vdi nhiet do
ndng chay (Melting temperature) cua chinh nd khi parafin dd d dang trong
sach khdng
Ian
tap chat hoac dung mdi khac. The nhung, khi chinh parafin dd
\
r y r
tan trong dau thd, thi nhiet do bat dau ket tinh
ciia
nd phu thudc vao do hda tan
ciia
chinh parafin trong he dau. Parafin nay chi cd the ket tinh khi dieu kien
qua bao hda ddi vdi nd xay ra.
\
r
Quy
luat
chung ve hoa tan la do hoa tan cua mot chat trong mot dung
r
r r
f
mdi nao dd phu thudc vao ban chat cua dung mdi, ban chat
ciia
chinh chat ay,
SU cd mat cua cac chat khac cung hoa tan trong dung mdi, mdi trudng pH
r r r
r
F
Dd hoa tan chiu anh hudng rat manh cua yeu td nhiet do. Vdi da sd cac chat,
do hoa tan tang khi nhiet do tang. Vdi mot sd chat de bay hoi, do hoa tan cdn
phu thudc vao ap suat.
r r
Nghien cuu cho thay, do hoa tan
ciia
parafin ran vao dung mdi parafin
Idng
khdng phan cue
(Cn H2n + 2
, cd n <
16
) giam manh theo chieu tang
ciia
trgng lugng phan tu va nhiet do ndng chay
ciia
parafin ran. Do hoa tan cua
parafin ran vao cac parafin ran khac cd nhiet do ndng chay thap hon va dang d
0 y
dang the
Idng
(nhu trong dau md dang dugc
giiJ
d nhiet do cao hon nhiet do
r
y
xuat hien parafin) ciing giam theo chieu tang ciia trgng lugng phan tu va nhiet
do ndng chay
ciia
parafin ran hoa tan. Nhu vay, ta cd the mong dgi rang nhiet
do xuat hien parafin
ciia
dau thd cu the phu thudc vao tong ham lugng parafin
Idng,
phan bd parafin
Idng
theo sd nguyen tu C va tong ham lugng parafin ran
va phan bd parafin ran theo sd nguyen tu C. Quy luat nay da minh giai cho
hien tugng thu tu ket tinh nhu dugc neu tren va hien tugng nhiet do xuat hien
parafin thap hon nhiet do ket tinh
eiia
cac parafin.
Ngugc lai vdi trudng hgp tac ddng
ciia
mdi trudng hoa tan, su cd mat
cua cac mixen keo tu asphanten, cac hat ran khac cd kich thudc hat keo cd mat
trong
d4u,
su cd mat cua be mat phan each pha khi cac hydrocacbon nhe tach
thanh pha khi lai
thiic d4y
nhiet do ket tinh parafin sdm len. Mot sd hat do
chua dien tich cdn
thiic
day ca qua trinh lien ket giua cac tinh the parafin.
10
• Anh huong cua ham lu'ong asphanten, nhua [30 - 32]
Ket qua phan tich sap thu dugc d cac nhiet do
Idiac
nhau cho thay, sap
hinh thanh d nhiet do cao hon nhiet do ddng dac
ciia
dau, ngoai cd chii'a cac
hgp chat cd trgng lugng phan tu cao, cdn chii'a mot lugng dang ke asphanten.
r y
Ngugc lai, sap hinh thanh d nhiet do thap hon nhiet do ddng dac
ciia
dau, chi
chiia
cac hgp chat huu co no ma khdng chii'a asphanten. Cung theo tac gia
nay, mot mdi lien he ro rang tdn tai giua asphanten va cac loai sap thu dugc d
cac nhiet do khac nhau. O nhiet do thap hon nhiet do ma d dd asphanten cdn
cd mat trong sap, tac dung giam nhiet do ddng dac cua hoa pham giam nhiet
do ddng dac tang manh. Nhii'ng dieu vua neu tren
chii'ng
td, asphanten
Ichdng
7
y r
nhimg cd the tham gia vdi vai trd lam mam ket tinh cho sap, ma cdn cd tac
dung bien tinh tinh the parafin theo hudng tang su lien ket giii'a chiing va lam
tang nhiet do ddng dac cua dau.
r y
Asphanten ddng vai trd quan trgng trong qua trinh ket tinh sap tu dau
thd. Can bang mong manh giii'a cac thanh phan:
asphanten-nhua-parafin ludn
la yeu td quan trgng ddi vdi qua trinh ket tinh parafin. Ndi chung, tac dung cua
f
n
y
F
f
asphanten, trong cai nhin tdng the ve ket tinh sap, phu thudc rat manh vao muc
F
y
f
^
dd phan tan hoac ket bong cua hon la loai va ngudn gdc
ciia
asphanten.
Khi
cd
y r
F
1
mat vdi ndng do thap, asphanten phan tan tdt, tham chi hda tan trong the tich
dau thd. Ndi chung, asphanten cd the de dang tac ddng den moi kieu tuong tac
1
y
F
F
cua parafin. Nd hoan toan cd the
Idng
lap vao trong cau
triic
sap va ddng vai
trd quan trong trong dd. Asphanten anh hudng tdi nhiet do xuat hien parafin,
F F
f
y
tdc do ket tinh parafin, do nhdt va
ling
suat trugt
tinh ciia
dau.
Anh
hu-dng
ciia ham lu'ong asphanten tdi nhiet do xuat hien
parafin:
y r
F
\
F
Khi cdn d ndng do thap, asphanten phan tan tdt trong dau, chua ket
F r
bdng, cd cd hat rat nhd, nen tac ddng den parafin d quy md phan tu. Nd ddng
y
F
F
vai trd mam ket tinh cho parafin, lam cho parafin ket tinh sdm, tuc lam tang
nhiet do xuat hien tinh the parafin.
6
ndng do 0,01%) asphanten cd the lam
nhiet do xuat hien parafin tang
din lO^C
(Xem hinh 1.1). Khi ndng do
asphanten vugt qua gia tri tdi han nay, su ket bdng xay ra lam tang kich thudc
F
y
F F
y
hat nhung lam giam sd lugng mam ket tinh. Nhiet do xuat hien parafin d ndng
F
'
n
F
dd nay giam tdi
miic
tdi thieu. Khi tiep tuc tang ham lugng asphanten, mac du
'F
IV
F
F
'
y r
—/•
ket bdng van tiep tuc xay ra, nhung sd lugng mam ket tinh van tiep tuc tang.
Chiing tac ddng tdi qua trinh
kit
tinh parafin lam nhiet do xuat hien parafin
tang len.
Anh
hu-dng
ciia ham lu'ong asphanten tdi
toe
do ket tinh parafin:
Nghien cuu cho
th4y,
khi ham lugng asphanten trong dau tang, tdc do
kit
tinh
ciia
parafin tang len (xem hinh
1.2)
[31].
Nguyen nhan
ciia
hien tugng
nay la khi ham lugng asphanten trong
ddu
tang, sd lugng mam ket tinh trong
thi
tich dau cung tang theo.
11
0
0.1 0.2 0.3
as
ph.
con
a
[wt%]
0.4
0.5
Hinh 1.1. Anh hudng cua ham lu'ong asphanten
to'i
nhiet do xuat
hien
parafin
•^n
250 -
s
2
200
e %, 150
^
100^
<©•
to
.<g
50
^
H
n
•
1
1
1
•
U T
0
, '"
1
0.1
.
-
- - -^
11
1
0.2 0.3
as
ph.
Gonc.
[%wt]
»
•• •• ""
0.4
-
-A
•
•
0.6
Hinh 1.2. Anh
hirdng
cua ham
lirang
asphanten
tdi toe do ket tinh parafin
12
'
-y
F
Anh hirdng cua ham lu'ong asphanten tdi do ben mang cau
true:
Khi
con d ndng do thap, asphanten phan tan tdt trong dau, chua ket
F
/v
r
F
F
bdng, nen cd cd hat rat nhd va de dang lien ket trong cau triic sap. Cau triic
y
F F
\ ^ \
ben chac nhat dat dugc
Idii
ndng do asphanten trong dau dat tdi ndng do tdi
F
han (tuong ung vdi ung suat trugt
tinh
cue dai d ham lugng asphanten
0,01%)
(xem hinh 1.3).
10,
0
0.1 0.2 0.3
as
ph.
cone.
[%wt]
0.4 0.5
Hinh 1.3. Anh hirdng cua ham
lirang
asphanten
r
y.
tdi dai
lirang irng
suat
tru'tft tinh
ciia dau
9
f
y
Tu sau diem nay khdng cdn khdng gian tu do trong cau triic, nen phan
cdn lai cua asphanten tdn tai ben ngoai cau tnic. Khi ndng do asphanten
tiep
'
^ F
tuc tang, lugng asphanten tdn tai ben ngoai ciing tang len. Nd cd xu hudng ket
bdng tao nhimg hat asphanten, tham chi la ca
Idp
asphanten ben trong mang
/
1 F F F
ludi.
Vi tri
chiia
asphanten ket bdng chinh la diem yeu nhat
ciia
cau triic vi
F
F
parafin lien ket vdi nhau thieu chat che.
I.L 2.2.
Co"
che hoat dong cua hda pham giam nhiet do dong dac, tang tinh
r
lu-u
bien [32]
9
Ft
Tac dung
ciia
hda pham giam nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien the
hien chinh qua viec tac ddng tdi qua trinh hinh thanh cau triic khdng gian ba
chieu tdn tai trong
d4u
khi cac parafin chua trong nd ket tinh. Hda pham giam
*
F F
9
nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien bien tinh tinh the parafin lam cho chiing
phat
triln
dang hudng hon.
13
I.I.3.
Thanh phan, cau tao ciia hda pham giam nhiet do dong dac, tang
tinh lu'u
bien
[33-49]
1.1.3.1.
Dac diem chung nhat ve cau tao ciia hda pham giam nhiet do ddng
dac,
tang tinh luu bien
Hda pham giam nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien cd cau tao sao cho
mot phan phan tu cd cau tao gidng nhu tinh the parafin
(Ph4n
mach
th4ng),
cdn mot phan khac cd cau tao khac biet han so vdi tinh the parafin (Phan chua
nhdm chue). Phan mach thang cd
chii'c
nang tao mang ludi hat nhan va ddng
ket tinh cung parafm. Trong
klii
dd, phan nhdm chue ngan chan su phat trien
dinh cum cua cac tinh the parafin (su tao mang
Ididng
gian).
Hda pham giam nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien cd ba dac tinh co
ban neu dudi day:
y r
/v
9
+ Phan gidng parafin, thudng la hdn hgp cua cac
alkyl
mach thang
chiia
14
den 25 nguyen tu cacbon, ddng ket tinh cung thanh phan tao sap (wax) cua
dau;
>
F
+ Phan chua nhdm
chue,
thudng la acrylat hoac axetat, han che muc do
muc do ket tinh;
+ Thudng la polyme, ma khi tuong tac vdi tinh the parafin dang
Idn,
gay trd ngai ve khdng gian cho phat trien tinh the, va ket qua la han che do
Idn
9
Ciia
tinh the.
F
Thdng thudng khi che tao phu gia giam nhiet do ddng dac, ngudi ta
dinh hudng sao cho phan bd chieu dai parafin mach cd hinh rang
luge
hgp vdi
phan bd parafin trong dau. Trong da sd cac trudng hgp cua dau thd, parafin
F
F F F '
y
ran phan bd chu yeu trong khoang tu
Cig
den C34 va ham lugng cue dai nam
y F
>>
y ' '
F
dau dd gan
C20
den
C26.
Bieu
do)
trong hinh
1.4
minh hga su trung khdp ay.
F
7
Trong trudng hgp chung nhat, hda pham giam nhiet do ddng dac la
dung dich
ciia
mot sd hgp chat cao phan
tii
(thanh phan mang hoat tinh chinh)
trong dung mdi hydrocacbon. Trong mot sd trudng hgp, tham gia vao thanh
•V
9
phan
ciia
hda pham giam nhiet do ddng dac cdn cd them mot hoac mot vai phu
y
F
y
gia tang cudng hieu qua hoac dap ung them ve tinh chat do nha su dung de ra.
1.1.3.2.
Phan loai hda pham giam nhiet do dong dac, tang tinh
liru
bien
Cac polyme dugc su dung trong PPD thudng la:
+ Ethylene vinyl acetate
copolyme;
+ Vinyl acetate
alpha-olefin
copolyme;
+ Alkyl ester cua styrene-maleic anhydride copolyme;
+
Alpha-olefine
copolyme;
+ Polyalkyl acrylates, polyalkyl methacrylates va alkyl esters cua axit
cacboxylic khdng no.
Cac nhdm chat cao phan tu thudng hay dugc su dung nhat gom:
+
Co-polyme
cua ethylene Vinylacetat;
+ Cac Polyalkyl-(Met)-acrylate va co-polyme
ciia
chiing;
+ Polyethylene va cac co-polyme
ciia
nd vdi
a-olefin.
14
-o
ex
o
C3
a
s
o
to
s
W)
c
S
j=
s
a.
^>.
H
Phan bo chieu dai mach nhanh trong PPD
Pendant Chain Distribution
I I
n
I I
"I
'1
'I
• r
I" I" I"
r
I i
Carbon Number
I I III
I
Shifted Wax Distribution
Pendant Chain Distribution
I I I I
Carbon Number
So nguyen
tvt
cacbon
Hinh 1.4 -
Su*
triing
khdp trong phan bo parafin trong dau
va mach nhanh trong phu gia giam nhiet do dong dac
,
F
Khdi lugng phan
tii ciia
cac polyme dugc chgn tren co sd ban chat
ciia
dhx
md hay san pham tu dau md ma chat giam nhiet do ddng dac dugc dua
vao.
Trong trudng hgp doi vdi dau md, khoi lugng nay nam trong khoang
2.000
- 10.000
dan vi, cdn doi vdi dau mazut la
5.000
-
10.000.
Khi dung doi
vdi cac nhien lieu nhe hon, diezen, dau ddt
Id
khoi lugng phan tu yeu cau
ddi vdi cac polyme
nim
trong khoang 3.000
-
5.000
don vi. Cac hgp chat
polyme vdi khdi lugng phan tu nhu vay cd mat d dang ran hoac dang cd dg
dac quanh cao. Chinh vi vay, hda
ph§m
giam nhiet do ddng dac dugc pha che
tu chiing ludn chua dung mdi va lugng dung mdi cd the dat tdi 90%. Tren thuc
te,
dung mdi trong thanh
ph4n
hda
ph4m
giam nhiet do ddng dac ddng gdp vai
trd
Idn
hon la mdi trudng hda tan don
thudn.
Nd tac ddng tdi hinh dang tuong
ddi
ciia
cac polyme trong luu the (duoi thang, co cum,
phing
hay khdng
gian ) vi
thi
cd tac ddng manh tdi kha nang phat huy tac dung
ciia
polyme.
Chinh vi vay, chgn thanh
phin
dung mdi ludn la phan quan trgng trong chi tao
va hudng
din
su dung hda pham giam nhiet do ddng dac. Trong thuc te, dung
15
9
>
A
mdi dugc dung thudng la cac hydrocacbon thom, san pham
Igc
dau va hda dau
chua hgp chat tham.
O Viet Nam, nghien
cii'u
lien quan tdi hda pham giam nhiet do ddng dac
>
F
-v
cho dau thd ciing dugc mot sd tac gia quan tam. Tac gia Nguyen Phuang
Tung, Nguyen Phu'O'ng Phong cung nhdm tac gia
chii
yeu di theo hudng
nghien cuu tim hieu co che va chgn lua phu gia giam nhiet do ddng dac [50
^
53].
Cac tac gia Nguyen Thi
Ciic,
Tran Thi Mai cung nhdm tac gia tai Vien
y
f
9
Dau khi Viet Nam chu yeu di theo hudng nghien cuu lua chgn hda pham giam
nhiet do ddng dac cho cac loai dau cu the [53
-^
55]. Tac gia Luu Van Bdi,
Ddng The Nguyen, Pham Nggc Lan, Luu Due Phuong trong de tai cap Nha
nude ma sd: 54/QD-BKHCN ngay 14/1/2003 mang ten: "Nghien
cii'u,
che tao
phu gia giam nhiet do ddng dac cua dau thd Viet Nam giau parafin" da tien
hanh nghien
cii'u
tdng hgp phu gia giam nhiet do ddng dac tren ca sd
copolyme
a-olephin-maleic
anhidrit. Nhdm de tai chiing tdi nghien cuu va tiep
thu nhimg thanh qua cua cac nghien
ciiu
dd.
16
1.2.
Tong quan chung ve mot so dac tinh dau thd md Rong cd lien quan tdi
hda pham giam nhiet do ddng dac, tang tinh luu bien [50
^
51]
1.2.1.
Dac diem dia chat md Rong
Md Rong nam d
Id
09 them luc dia phia Nam Viet Nam,
each
thanh
phd
Viing
Tau 120 km ve phia ddng nam (xem hinh
1.6).
Cdng tac khoan tham dd
viing
md Rong da dugc tien hanh bang cac
tau khoan, gian khoan
tu"
nang va
tii"
cac gian cd dinh. Hien nay tren md da va
dang xay dung 2 gian khoan bien cd dinh
(RP-1,
RP-2) va 2 gian nhe
(RC-1,
F
r
F
rv
y
F
RC-2).
Tren vung md hien da lap dat mot he thdng dudng dng dan dau ndi cac
,
F
F
rv
\
'>
gian
RC-2, RP-1, RC-1 vdi he thdng dudng dng dan dau khi md Bach Hd va
mot tram rdt dau
klidng
ben (UBN) nam giira RP-1 va
RC-1.
Do sau nude bien
trong vung md tu 25-50m. Nliiet do
nude
bien thay ddi tu
24,9-29,6°C.
Do
man: 33-35g/lit.
F
1
Day la
viing
thudc khu vuc cd hoat ddng dia chan vdi muc do cd the dat
tdi 6 do richter, day bien chua cac tram tich da dang, be mat day bien cd gap
cac thau kinh bun, set chay. Phan tren mat dia chat la a set cd do ben cao dam
bao dieu kien tin cay de xay dung cac cdng trinh bien.
F
Md dugc phat hien vao nam
1985
khi thu via gieng khoan tham dd
R-1
F F
vdi vi tri dugc xac dinh theo tai lieu dia chan 2D d vung trung tam cau tao.
Sau dd da khoan tiep 36 gieng khoan tham dd va khai thac, xac dinh dau, khi
va condensat
tir
cac phuc he Mioxen dudi, Oligoxen tren, Oligoxen dudi va
mdng.
F F
^
F
Tren ca sd cac tai lieu khoan va dia chan da xac dinh Cau triic dia chat
F
Ciia
md rat phuc tap, theo dd md dugc chia thanh nam khu vuc rieng biet:
F
> >
Ddng Bac, Ddng, Ddng Nam, Trung Tam va Nam. Ban dd khai quat md Rdng
dugc dua d hinh
1.7
F
y
y
F
Khu vuc Ddng Bac Rdng bao gdm khoang dien tich
tir
gieng khoan
F F
"*
R-7 d phia nam den vung ranh gidi vdi cau tao Bach Hd (hinh 1.7). Trong
pham vi khu vuc nay da dat mot gian nhe
RCl
d
giiJa
GK R-3 va R-6. Tu gian
nay da khoan cac gieng khoan tham dd R-8,
R-10.
\
F F F F
Vung md Rdng va khu vuc Ddng Bac cd ket cau kien tao dac biet
phiic
tap.
Cac dut gay kien tao da phan chia vung thanh nhieu khdi khac nhau. Sd
lugng dut gay, do dai va bien do
ciia
chiing giam tu dudi len tren theo mat cat,
da so cac dut gay
t4t
cho den
SH-10,
mot so it den SH-8 va mot vai
diit
gay don
le phat trien vdi trim tich Mioxen dudi
ling
vdi SH-3
(hinh
1.7)
fv
F F F F F
Dut gay cd 2 xu hudng
chii
yeu: - A kinh
tuy
en, ddng - bac va tay - bac ;
F
r
va, - A
vT
tuyen, tay tay - bac
Nhung dut gay d hudng
thii
nhat cd bien do va trudng do phat trien
Idn
han
diit
gay d hudng thu 2.
Trong sd cac dut gay can xac dinh loai
diit
gay nghich cd bien do
Idn
(800 m) theo mat mdng
n^m
theo hudng ddng
b4c
d phan phia tay
ciia
khu vuc
thudc vung GK R-10. Day la dut gay ddng vai trd ranh gidi phia tay cua khu
vuc.
17
Hinh
1.6.
Sff do
vi
tri viing md
tren them
lye
d|a
phia
Nam
Vif
t Nam
V^
kiln tao, khu vuc Ddng Bic la
ph^
khdi nang idn cua Rdng gdm 2
n
vdm
nhd doc lap. Theo mat mdng
vk
phia tay
ciia cku
tao cd mot dut gay
in, cdn
vl
phia ddng cd 1 dut
gay
thuan. Bien do khoi nang theo mat mdng
/dm diem
gilng
khoan R-3 la 350 m, cdn d vung GK R-6 tren 700 m.
Wk
18
phia tren cua
lat cat
bien dg khdi nang giam va
ho^
toan bien mat d noc tang
phan xa dia
ch^n
SH-3 (hinh 1.8) kich thudc khu vuc 2 x 7,5 km.
^
t
n
J >
i
NAM
.
I
KHi) 'j\(C B6Nti;«i( KftNG
;\U,,i
NA1V1
IRGNG
Hinh
1.7.
Bin crdkhiiqujitmd
Rdng
19
lat'
Xi thdJi h»x vj
W*
i:«n
lop
«:«tl>Cbd.Triif
4.
ho,
f
ITL?,
wir^
TTrti,
TT
i b uri ronq
ho.
s av€«'"*€ "^rtu "^ *'^
i*'rtiT^
M6rigT«kn«
Hinh
1.8.
COt
dia
t4ng t6ng hgrp
khu Ddng
Bic
mo Rong
20
1.2.2.
Thanh phan
lu'u
the md Rong cd lien quan tdi nhiet do ddng dac
1.2.2.1.
Mot sd dac
tinh
chung nhat ciia dau thd md Rong
Dac tinh co ban cua mot sd loai dau thd thudc md Rdng duoc dua trong
bang 1.2. De tien so sanh, trong bang 1.3. chiing tdi dua thanh phan cua mot
sd md d Viet Nam nhu Bach Ho, Dai
Hiing,
MP3.
Bang
1.2
No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
imn
cnat
co"
Dan cua mo
Parameters
Ty trong d
20"C,
kg/m^
Nhiet do ddng dac,
"C
Do nhdt (Pa s) d:
-
50*^C
-
70^C
Ham
lugng
Asb
Ham
lugng
sunphua, %
Ham lugng Parafin, %
Nhiet do ndng chay Parafin,
^'C
Ham lugng nhua, %
Ham lugng Asphanten, %
Nhiet do sdi,
"C
Thanh phan chung cat ASTM
D2892
din:
, % the tic, d:
- <
100°C
- <
200*^C
- <
300°C
t so
loai
aau
RC-2
851.6
32
6.9
4.4
0.182
0.073
19.6
56.8
8.33
74.7
1.6
16.2
32.7
tho
mo
Kon
RP-1
892.8
30
33.6
16.4
0.028
0.101
14.4
59
15.7
2,38
105.5
-
14.0
25.0
•9
CCP-2
831.0
33
4.2
2.6
-
0.032
23.1
57.9
2.68
70.6
2.1
18.8
38.8
Bang 1.3
Tinh chat
cc
ban
ciia
mot sd loai dau thd Viet Nam
Tinh chat co ban
cua dau thd
Ty trgng,
^API
Khoi lugng rieng d
15°C (g/ml)
Phan tu lugng
Diem chay,
^C
H.Lugng parafin ran, % TL
H. lugng nhua,% TL
H. lugng Asphanten, % TL
H. lugng luu huynh, %TL
Bach Hd
(BICUU
Long)
40,20
0,8236
240
36
27
1,88
0,50
0,04
Dai Hung
(Be Nam Cdn
Son)
30,25
0,8742
259
22
15
7,40
2,56
0,09
PM-3
(B§
Malay-
Thd Chu)
38,00
0,8344
252
36
28
1,35
0,12
0,035
21
H. lugng nito, %TL
H. lugng Cacbon,%TL
H. lugng Hydro,%TL
H. lugng niken,ppm
H. lugng vanadi,ppm
>
F
Hang sd dac trung
^uop
Do nhdt (cSt) d:
-
50^C
-
70^C
\
r
Thanh phan chung cat ASTM
D2892 den:
-
200°C,%TL
-
350°C,%TL
-
500°C,
%TL
r
Chi sd axit, mg KOH/g
Chi so COK Conradson, % TL
0,03
86,19
13,73
1
<1
12,39
5,29
3,43
20,11
49,19
78,25
0,037
0,82
0,05
86,90
12,80
5
<1
12,01
6,89
4,51
14,58
45,32
74,42
0,062
3,83
0,035
84,44
14,56
<1
<1
12,08
5,49
3,32
10,47
53,43
88,95
0,084
0,55
Trong qua trinh khai thac, thanh
phin
dau thu dugc cung thay ddi.
Thanh
ph4n
trung binh cua cac nhdm
d4u
dac trung trung binh
ciia
dau md
Rdng dugc dua trong bang
1.4.
Bang
1.4
Mot sd dac trnng trung binh cua dau thd md Rdng
Nhdm
dau
Nhe
Trung
binh
Nang
1 1
Ty trgng
d20^C
Kg/m^
855-861
862-872
908-914
_•
t2
1
Ham
lugng
parafin
%
19-20,2
12-15,9
13-15,5
Ham
lugng
nhua
asphanten
%
5,8
9-12,2
15-19,7
Tyle
P/(A+N)
3,36
1,25-1,43
0.88- 1
Nhiet do
ddng dac
32
25-27
22-23
Do nhdt
d50^C
mPa.s
7,8-10,2
13-15,6
62-73,8
Diem dang
chii
y d day la ty le giua tong ham lugng nhua va asphanten
vdi ham lugng parafin trong
d4u
cang
Idn
thi do nhdt cua nd cang cao, nhiet
do ddng dac cua dau cang thap.
Dac tinh ca ban cu the hon, chi tiet hon
ciia
mot so loai dau thd tai cac
ddi tugng dia
chdt
khac nhau thudc md Rong dugc dua trong cac bang 1.5 -
1.9.
22