Nghiên cứu ứng dụng các giải pháp kỹ thuật trong mô hình chăn nuôi lợn nái ngoại (Yorkshire, Landrace) giống ông bà cao sản tại trang trại nông hộ theo phương thức công nghiệp ở Phú Xuyên, Hà Tây

BO KHOA HOC VA CONG
NGHE
BO
NONG
NGHIEP VA
PTNT
CONG TY TNHH XAY DUNG VA DICH VU KHAISH
KHUE.
BAO CAO TONG KET KHOA HOC VA KY
THUAT DE TAI CAP NHA
NlTOC
Ten de tai;
NGHIEN
Ctru
LTNG DUNG CAC GIAI PHAP KY THUAT
TRONG XAY
DUNG
M6
HINH CHAN NUOI
LOHV
NAI NGOAI
(YORKSHIRE, LANDRACE) GIONG ONG BA CAO SAN TAI
TRANG TRAI NONG
HQ
CHAN NUOI THEO
PHlTONG THlTC
CONG NGHIEP
6
PHU XUYEN, HA TAY.
Doanh nghiep chu tri de tai: CONG TY TNHH XAY DUNG VA
DjCH

VLJ
KHANH
KHUE.
Dja
chi:
KM 37 QUOC
LO
1A
GUQT,
XA PHtJC TIEN, HUY$N
PHOI
XUYEN, HA
TAY.
Dien thoai: 034.854296; 034.854443.
Chu
nhifm
de tai: PGS.TS.
VO
TRONG HOT
Ha
Tdy,
thdng
6-2007.
^1^
MUCLUC
Trang
Bao cao tong ket khoa hoc ky thuat de tai KHCN cap NN 2
A.
Trich lu-o'c
thuyet minh de tai 2

B.
Ket qua thirc hien de tai
6
I. Dat van de
6
II.
Doi
tvtqtng,
noi dung va
phycng
phap nghien
ciru
8
III.
Ket qua nghien
ciru 15
IV. Ket
luan
va kien nghj
57
Mot so
hinh
anh thirc hien de tai
60
BO KHOA HOC
vA
CONG
NGH$
BO
NONG

NGHlfiP
VA PTNT
CONG TY TNHH XAY DUNG VA DICH
VU KHANH
KHUE.
• • •
BAO CAO TONG KET KHOA HOC VA KY THUAT DE
TAI
CAP NHA
NU^6C
A/
TRiCH LLPgC THUYET
MINH
D^
TAI
1.
Ten de tai:
"Nghien
ciru irng dung cdc gidi phdp ky thuat trong xdy
dung mo
hinh
chdn nuoi tan ndi ngogi (Yorkshire, Landrace) giong ong
bd cao sdn tai trang trai nong hp chdn nuoi theo phuang thirc cong
nghiep
dPhd
Xuyen Tinh Hd Tdy"
2.
Ten doanh nghiep
chii
tri de tai: Cong ty TNHH Xay dung va dich vu

Khanh Khue
Dia chi try so chinh: Km 37
Quoe
16 I A Guot, Xa Phiic Tien, Huyen Phu
Xuyen, Tinh Ha Tay.
Dienthoai: 034. 854296; 034. 854443
Fax:
3.
So dang ki kinh doanh: 0302000068 ngay cap:
28/11/2000
NQi
dung kinh doanh: - Chan nuoi gia
sue,
mua ban thuoc
thii
y.
- Mua ban xuat nhap khau cac mat hang nong san
thuc pham
(Ngo,
dau, lac, lon, ga, trau bo)
- Xay
dimg
cac cong trinh dan dung
Tai khoan: 060
1902
00022 Tai Kho bac nha nuac Huyen Phu Xuyen
Tinh Ha Tay
Co"
quan cap dang ki kinh doanh: So Ke hoach va Dau tu Tinh Ha Tay
Dja chi: Thj xa Ha Dong, Tinh Ha Tay

4.
Ho ten chu nhiem de tai:
PGS.V6
Trong Hot
Chijc
danh khoa hoc: P. Giao su. Tien sy.
Co quan cong tac: Co van ky thuat Cong ty TNHH Xay dung va dich vu
Khanh Khue
Dien thoai: 034.854296 - 04.8293705
Fax:
5. quan phoi
hgp
nghien ciru hoac cc quan thyc hien nghien cuu tren
CO"
sc
dat hang:
+ Truang Dai hoc Nong nghiep I Ha Noi.
+ Phong NN&PTNT Huyen Phu Xuyen, Tinh Ha Tay.
6. Thoi gian thyc hien tir nam 2005 den nam 2007
7. Muc tieu cua de tai:
+ Ung dung dugc cac giai phap ky thuat nham nang cao kha nang san xuat
va hieu qua kinh te trong chan nuoi
Ign
nai ngoai giong ong ba a trang trai
nong hg chan nuoi theo phuang thirc cong nghiep tai
Phii
Xuyen Tinh Ha
Tay dat ty le nai de tren 80%; so
liia
de/nai/nam

2,1-2,2
liia;
So
con/nai/
nam
18,5-19
con, ty le nac 53-55%
+ Xay
dimg
2 mo hinh chan nuoi
Ign
nai ngoai giong ong ba
6f
trang trai
nong hg chan nuoi theo phuang thiic cong nghiep tai Phu Xuyen Tinh Ha
Tay vai quy mo 100 nai va giam gia thanh con giong liic 2 thang tuoi tir
10-15%.
+ Gop phan giam thieu 6 nhiem moi truang.
8. Kinh phi thyc hien de tai va nguon kinh phi:
TT
Nguon kinh phi
•1
Tong
so
Trong do
Thue
khoan
chuyen
mon
Nguyen,

vat lieu,
nang
lugng
Thiet
bi,
may
moc
Xay
dung,
sua chira
nhd
Chi
khac
1
1
2
2
Tong kinh
phi
Trong
do:
Ngan sach
SNKH
-
Tir
CO
3
2.589,
57
550,00

2.039,
57
4
349,20
120,00
229,20
5
1.753,8
310,00
1.443,8
6
71,49
60,00
11,49
7
355,00
355,00
8
60,00
60,00
9.
Cac to
chiic,
ca
nhan tham
gia
thirc hien
de tai
1.
Cdc

td
chiec phdi
hap
tham
gia
thue hien
di tdi
13
1
2
Ten
to
chirc
Cong
ty
TNHH
Xay dung
va
dich
vu Khanh Khue
Truang
Dai hgc
Nong nghiep
I
Dia
chi
•
Km
37
Quoe

lo I A
Gugt,
Xa
Phiic Tien,
Huyen
Phu
Xuyen,
Tinh
Ha Tay.
Trau
Quy Gia Lam Ha
Noi
Hoat dong/dong
gop cho
de
tai
To chirc thuc hien
cac noi
dung
cua de tai
+ Huang
dan cac
bien phap
ky thuat trong cong
tac
binh
tuyen, chgn
Igc,
lai tao de
tao

ra dan nai bo me dat
chat lugng
cao
+ Huang
dan
iing
dung
cac
bien phap
ky
thuat trong
cham
soc,
nuoi duang nham
tang
kha
nang sinh
san cua
dan
Ign.
+
Ung
dung pham
mem ve
quan
tri con
giong
vao san
xuat.
+

Dao tao dgi
ngii
can bg ky
thuat
+
Tap
huan
ky
thuat
cho
nong
dan
vung
san
xuat
3
Phong NN &PTNT
cua Huyen
Phii
Xuyen, Ha Tay
+
Huong
dan img dung cac
i
bien phap phong trir dich
i
benh.
r
+ Tham gia tap huan ky
thuat cho nong dan viing

san xuat
+ Xay dung mo hinh lien
ket giiia trang trai san xuat
Ign
giong vai cac trang trai
chan nuoi
Ign
thuang pham
2.
Dpi ngu cdn bp thuc hien di tdi
T
T
A
B
1
2
3
4
5
6
7
8
Ho va ten
•
ChD nhiDm
DD
tai
PGS.TS.
Vo Trgng Hot
Can bo tham gia nghien

ciru
Ngo Van Khanh
Dao Thi Tham
Dao Thi Xoa
PGS.TS Truang Quang
TS.
Nguyen Van Kiem
TS.
Phan Xuan Hao
KS.
Pham Kim Dang
KS.
Nguyen Van Bay
Co"
quan cong tac
Co van ky thuat Cong ty
TNHH Xay dung va dich
vu Khanh Khue
Giam doc Cong ty
Pho giam doc Cong ty
Trai truang trai chan nuoi
Thuang
Tin
ciia Cong ty
Chuyen gia ky thuat
Truang
DHNNI
Chuyen gia ky thuat
Trudng DHNN 1
Chuyen gia ky thuat

Truang DHNN I
Chuyen gia ky thuat
Truong DHNN I
Phong NN&PTNT Huyen
Phii
Xuyen, Ha Tay
So thang lam
viec cho de tai
24 thang
20 thang
20 thang
20 thang
6 thang
20 thang
12
thang
12
thang
12
thang
B.
KET QUA
THI/C
HIEN DE TAI:
1/
DAT VAN DE
Hien nay viec chan nuoi
Ign
ngoai theo phuang thirc chan nuoi cong
nghiep a Mien Bac Viet Nam dang phat trien manh, viec cung img con

giong cho nhan dan con gap nhieu kho khan. Chiing ta ciing da co nhirng
trung tam giong
Ign quoe
gia nhu Trung tam nghien cuu
Ign
Thuy Phuang,
trai PIC Viet Nam tai Dong Giao-Ninh Binh, cac trai
Ign
giong My Van -
Hung Yen, Tam Dao- VTnh Phuc thugc Cong ty gidng
Ign
Miln
BSc,
trai
Ign
giong
Phii
Lam thugc Cong
ty
giong vat nuoi Tinh Ha Tay, la nhimg
nai CO
the cung cap nhirng con giong tot, tuy nhien vai gia con cao va
khong dii dap
iing
nhu cau con giong cho cac trang trai va hg gia dinh trong
viec phat trien chan nuoi
Ign
hien nay. Ngoai cac trai
Ign
giong ciia Nha

nuac ke tren, a
mien
Bac hien nay ciing da xuat hien mgt so trang trai tu
nhan chuyen san xuat con giong bo me cung cap cho san xuat. Tuy nhien,
hau het cac trang trai con chua theo dimg quy trinh giong, (thuong trang
trai
Ign
thuang pham nay mua ciia trang trai
Ign
thuang pham khac ve lam
giong).
Chinh vi vay dan den con giong thuang khong bao dam, khong ro
ly lich, nen hien tugng dong huyet, can huyet va kha nang thoai hoa la dieu
kho tranh khoi.
Ve tiem
lire
ciia cac ca sa tu nhan ciing da co nhieu trang trai vai qui
mo tir
100 Ign
nai ngoai tra len va
chii
yeu la san xuat
Ign
giong thuang
t
r r
r
r
r
pham, cung cap giong thi chat lugng giong cung chua cao do thieu kinh

nghiem nhat la viec
iing
dung cac tien bg ky thuat chan nuoi tien tien vao
r
r
•y
r r
san xuat con han che, chuong trai thiet ke va xay dung chua dam bao yeu
cau ky thuat, hien tugng dong huyet, can huyet da dan den nhieu trang trai
Ign
nai sinh san kem,
Ign
sinh it con, cham sinh, thai chet, thai go,
Ign
con
ia phan trang con nhieu. Tat ca dieu do da lam cho nang suat ciia
Ign
ngoai
nuoi theo phuang thiic chan nuoi cong nghiep chua dugc cao, anh huong
den gia thanh san xuat.
Viec chgn
Igc
de co dugc con nai Landrace va Yorkshire chuan, de
tir do tao ra con nai lai
F1
Landrace x Yorkshire ( LY) hay
F1
Yorkshire x
Landrace (YL) tot, roi cho phoi vai con
due

Duroc(D) hoac Pietrain (P) a
cac trang trai nong hg thong qua cac chuang trinh nghien
ciiu
tir nam
1981
den nay chua dugc cac nha khoa hgc quan tam den nhieu va trinh do
chuyen mon
ciia
cac
chii
trang trai hien nay con han che dan den viec ban
cho nhau nhirng con giong chat lugng khong cao.
Xuat phat tir nhimg tinh hinh tren, de tai "Nghien
ciiu
ung dung cac
giai phap ky thuat trong xay dung mo hinh chan nuoi
Ign
nai ngoai
(Yorkshire, Landrace) giong ong ba cao san tai trang trai nong hg chan
nuoi theo phuang thirc cong nghiep a
Phii
Xuyen Tinh Ha Tay" da dugc
tien hanh vai muc dich san xuat ra
Ign
giong bo me dat dugc tieu chuan
f
\ ^ \
f
chat lugng nham gop phan dap ung nhu cau
Ign

giong cho chan nuoi nong
ho.
De tai nham nhirng muc tieu sau:
+ Ung dung dugc cac giai phap ky thuat nham nang cao kha nang
san xuat va hieu qua kinh te trong chan nuoi
Ign
nai ngoai giong ong ba a
trang trai nong hg chan nuoi theo phuang thiic cong nghiep tai
Phii
Xuyen
Tinh Ha Tay dat ty le nai de tren 80%; so
liia
de/nai/nam 2,1-2,2
liia;
So
con/nai/ nam
18,5-19
con, ty le nac 53-55%
+ Xay
dimg
2 mo hinh chan nuoi
Ign
nai ngoai giong ong ba a trang
trai nong hg chan nuoi theo phuang thiic cong nghiep tai
Phii
Xuyen Tinh
Ha Tay
vai
quy mo
100

nai va giam gia thanh con giong
liic
2 thang tuoi tir
10-15%.
+ Gop phan giam thieu 6 nhiem moi trudng.
\y
DOI
TlTOfNG,
NOI DUNG VA PHl/ONG PHAP NGHIEN
CUU
2.1.
Doi
tiro'ng,
dia diem va thoi gian nghien
ciru:
+ Qua trinh nghien
ciin
dugc thuc hien tren dan
Ign
giong Yorkshire va
Landrace thuan co nguon goc tir My, Anh do Vien Chan nuoi va do cong ty
Charoen Pookphand Viet Nam cung cap.
+
Dia
diem trien khai nghien cuu: tai Trai
Ign
giong ong ba - Cong ty
TNHH Xay dung va Dich vu Khanh khue, xa Chuang Duong, huyen
Thuong Tin, Ha Tay
+ Thai gian nghien cim tir

1/2004
den 6/2007.
2.2.
Noi dung nghien
ciru:
1.
Nghion cim
iing
dung mgt so giai phdp ky thuat chgn
lge
xoy
dimg
dan
Ign
hat nhon giong ung ba Yorkshire va Landrace cao san de san xuat
ra dan
Ign
thuan bo sung, duy tra dan ung ba a trang trai nong hg chan nuoi
theo phuang thiic cong nghiep.
2.
Nghion
ciiu iing
dung mgt so giai phdp ky thuat xoy dung dan ung
ba Yorkshire va Landrace cao san de san xuat dan
Ign
coi lai
F1
(YL) v a
Fl(LY)
a trang trai nong hg chan nuoi theo phuang thiic cong nghiep.

3.
Xay dung mo hinh chan nuoi
Ign
nai ngoai giong ong ba Yorkshire
va Landrace cao san tai trang trai nong hg chan nuoi theo phuang thirc
cong nghiep.
2.3.
Phiro'ng phap nghien
ciru:
2.3.1.
Phuang phdp img dung mpt so bien phdp ky thuat xdy dung dan lan
hgt
nhdn
giong ong bd Yorkshire vd Landrace cao sdn dung de
sdn
xudt ra
ddn
lorn
thudn bo sung duy
tri
ddn ong bd a trang trgi nong hp chdn nuoi
theo phucrng thuc cong nghiep.
Cac bien phap ky thuat dugc ap dung nhu sau:
+ Theo doi cac chi tieu sinh san toan dan truac khi tien hanh de tai
(2004),
can
cii
nang suat sinh san cua dan ong ba de chgn nhung nai tot
nhat dua vao dan hat nhan; sau 2 nam lien tiep chgn
Igc,

ket qua sinh san
ctia dan hat nhan cuoi nam 2006 se dugc so sanh vai 2 nam truac do de
thay dugc tien bg di truyen trong chgn
Igc
dan hat nhan. Phuang phap theo
doi nang suat sinh san
ciia
dan nai hat nhan dugc thien hanh nhu sau: can
cir vao he thong so sach theo doi hang ngay ve tuoi dgng
due
lan dau, tuoi
de
Ilia
dau, khoang
each
lira de, ty le nai dgng
due,
ty le phoi co chiia, ty le
nai de, so con de ra con song, so con cai sira
21
ngay, khoi lugng cai sira,
so lira de/nai/nam, so con/nai/nam ctia dan
Ign
nai hat nhan va dan ong ba.
+ Kiem tra nang suat ca the
Ign due
giong ve cac chi tieu sinh
truong, tang trgng, tieu ton thiic an, do day ma lung va cac chi so ve chat
lugng tinh dich. Phuang phap kiem tra theo quy trinh ky thuat ma TCVN
3898-84

da
ban hanh.
+ Chgn
Igc
nhan thuan, tranh dong huyet, can huyet. Ap dung phan
mem vi tinh Vietpigs
ciia
Vien Chan nuoi trong quan tri giong a trang trai.
Theo doi kha nang sinh san
ciia
dan nai hau bi da dugc chgn
Igc
qua kiem
tra nang suat de chgn ra nhiing con tot nhat bo sung cho dan
Ign
thuan,
nhim
6n
dinh va nang cao nang suat san xuat. Cac chi tieu: khoi lugng 8
thang tuoi, ve cac chi tieu sinh trudng, tang trgng, do day ma lung.
2.3.2. ung dung mpt so gidi phdp ky thuat xdy
dimg
ddn lan ong, bd
Yorkshire vd Landrace cao sdn dung de sdn xudt ra ddn lan cdi lai
Fl(YL)
vd
Fl(LY)
a trang trgi nong hp chdn nuoi theo phuong thuc cong nghiep.
Cac giai phap ky thuat dugc ap dung nhu sau:
+ Gidi phdp qudn ly con giong: ap dung he thong so sach, bang bieu

theo doi he pha; phieu
Ign
nai de; phieu
Ign
due,
cai kiem tra; ap dung phan
mem vi
tinh
Vietpigs ciia Vien Chan nuoi trong quan tri giong a trang trai.
San pham ciia de tai la giong ong ba thuan de duy tri va san xuat ra
con nai lai
Fl
(LY) va
Fl(YL)
cung cap cho cac co so chan nuoi.
Cac chi tieu theo doi ve
Ign
nai sinh san: tuoi dgng
due
lan dau, tuoi
de
Ilia
dau, khoang
each liia
de, ty le nai dgng
due,
ty le phoi co chira, ty le
nai de, so con de ra con song, so con cai sira
21
ngay, khoi lugng cat sira,

so
Ilia
de/nai/nam, so con/nai/nam.
Cac chi tieu theo doi ve
Ign due
giong: tang trgng, tieu ton thiic an,
do day ma lung, ty le nac va cac chi so ve chat lugng tinh dich.
+ Nghien
ciiu iing
dung ky thuat ghep doi giao phoi: due Yorkshire
phoi giong vai
Ign
nai Landrace hoac
due
Landrace phoi giong vai
Ign
nai
Yorkshire,
lira
chgn cac cap ghep doi de san xuat ra
Ign
cai hau bi bo me
Fl(YL)
hoac
Fl(LY)
chat lugng cao, cung cap cho chan nuoi nong hg
nham tao ra lon thuang pham 3 mau ngoai.
Trong de tai, chung toi da ap dung cong thirc lai theo so do sau:
GP (Lgn ong ba):
(5

Y x
$
L
PS (Lgn bo me):
?
Fl (YL) x
ST>
y
YLD
10
Mode:
GP (Lgn ong ba):
S L
x
$
Y
PS (Lgn bo
me):
9
Fl (LY) x
S^
I
CP (Lgn thuong pham):
LYD
+ Ung dung ky thuat ve cdi tgo chudng trai theo huong chdn nuoi
cong nghiep vd xir ly chdt thdi bdo ve moi truong:
- Ve chuong trai: ap dung cac bien phap cai tao, thong thoang chuong trai
nhu nang do cao chu6ng(cu la 2,0-2,5 m thanh 2,8- 3,0 m), cai tao mai
chu6ng(
cii la 2 mai thanh 4 mai), thanh bao chu6ng(cii la 1,8- 2,0m, ha

thap xuong 0,8 m va phan tren gan bang luai bao kem theo bat che linh
hoat),
lap dat gian phun mua lam mat tren mai chuong. Ap dung ky thuat
nuoi lgn tren san- cui: lgn nai nuoi con, lgn con theo me va lgn con sau cai
sira dugc nuoi nhot trong cac cui c6 sancach mat dat 25 - 30 cm; cac loai
>
r
r
-y
lgn khac dugc nuoi trong cac 6 chuong co cac chan song sat, nen xi mang.
- Ve he thong xir ly chat thai chan nuoi: xay dung he thong Biogas theo
cong nghe cai tien
ciia
Vien Chan nu6i( ham xay bang be tong cot thep, co
thiet bi chong pha vang bang Inox, cho kha nang thoat ga tren be mat
khong bi can tra, nang suat sinh ga cao hon). Dung tich ham Biogas nhu
sau: 5- 6 m3 cho quy mo 4-10 lgn; 8-10 m3 cho quy mo
10-20
lgn va
12-
15
m3 cho quy mo 20- 40 lgn. Sir dung che pham De- odorase bo sung vao
thiic an nuoi lgn nai va lgn choai. Sir dung che pham vi sinh EM- Bokashi
li phan vai ti le 1 kg/ 5000 kg phan tuoi. Cac chi tieu theo doi ve nhiet do,
am do chuong nuoi, lugng
khi
thai NH3,
H2S,
CO2.
11

+ Ung dung ky thuat ve chdm soc nuoi dudmg cdc logi
lom:
lgn dugc
cham soc nuoi duong theo quy trinh ky thuat nghiem ngat vai tirng loai lgn
nai hau bi, nai chira, nai de, lgn con theo me, lgn con cai sira. Cac bien
phap ky thuat chinh da dugc ap dung la: tap cho lgn con an sam 7-8 ngay,
cai sira som
21
ngay, diing thiic an hon hgp theo diing tieu chuan an cho
timg loai lgn cua cac hang nuac ngoai va trong nuac san xuat. Cac chi tieu
theo doi ve kha nang tang trgng, tieu ton va chi phi thiic an/ kg lgn cai sira.
+
Ifng
dung cdc bien phdp ky thuat ve thuy: ling dung cac bien phap
tiem vaccine phong benh cho timg loai lgn, cac bien phap ve sinh phong
benh tong hgp cho trai lgn thi nghiem nham ngan chan va an toan dich
benh xay ra. Cac chi tieu theo doi ve tinh hinh, ty le mac va ty le dieu tri
khoi ve dich benh a trai.
2.5.3.
Nghien ciru su dnh hudng cua viec img dung cdc gidi phdp ky thuat
tren den ndng sudt sinh sdn
ciia
ddn
Icm
giong ong bd a trang trgi nong hp
chdn nuoi theo phucrng thuc cong nghiep:
- Theo doi cac chi tieu sinh san toan dan: can
cii
vao he thong so sach theo
doi hang ngay

ciia
cac hg nuoi lgn nai giong ong ba truoc va sau khi
iing
dung cac giai phap ky thuat dong bg ve chgn
Igc,
nhan giong, cac giai phap
ve cham soc nuoi duong, chuong trai va xir ly chat thai.
Cac chi tieu theo doi ve
sir
anh hudng nay bao gom:
+ So con so sinh con song. So con cai sira
(21
ngay)/nai/nam.
+ Khoi lugng sa sinh, khoi lugng lgn con cai sira
21
ngay tuoi.
+ So
Ilia
de/nai/nam.
+ So con 60 ngay tuoi. Khoi lugng lgn con 60 ngay tuoi.
12
+ Tang trgng trung binh/ngay cua lgn con sau cai siia den 60 ngay tuoi va
den 90kg.
+ Tieu ton thiic an / kg lgn cai sira va giai doan tir cai sira den 90kg.
+ Cac chi tieu ve chat lugng thit: Ty le moc ham, ty le thit xe, ty le nac
+ Gia
thanh/
kg lgn cai sira 60 ngay
tu6i.
2.3.4. Xdy dung mo

hinh
chdn nuoi lgn ndi ngogi Yorkshire, Landrace
giong ong bd cao sdn tgi trang trgi nong hp chdn nuoi theo phuong thicc
cong nghiep:
+
Lira
chgn dugc mo hinh toi uu ve chan nuoi lgn nai ngoai
Yorkshire, Landrace giong ong
ba
cao san tai trang trai nong hg chan nuoi
theo phuong thtic cong nghiep vdd qui
mo
100 nai/mo hinh. Mo hinh dugc
ling dung cac giai phap ky thuat trong de tai phit hgp vai dieu kien kinh te
xa hgi lam giam gia thanh lgn con giong
liic
2 thang tuoi tir
10-15%.
+ Danh gia hieu qua kinh te a trai giong ong ba cao san a trang trai
nong hg chan nuoi theo phuang thiic cong nghiep ve cac chi tieu chi phi
thiic an, chi phi cho lao dgng, khau hao chuong trai, khau hao lgn nai, chi
phi thuoc
thii
y, chi phi khac/ don vi san pham (con giong va kg lgn giong
1 r r
y
t
liic
2 thang tuoi), tren ca so so sanh doi chieu vai muc tieu de tai de chgn
dugc mo hinh toi uu nhat.

Bdng 1: Mo phdng mo
hinh
(2 mo hinh)
TT
/
Giai phap
ung dung
Thong
thoang
chuong
nudi
Mo hinh
1
(Quy md
100 1cm
nai)
- Nang do cao, cai tao mai, cai tao
thanh bao chudng, gan ludi bao, bat
che
- Lap gian phun mua
Mo hinh II
( Quy mo
100 lon
nai)
- Nang do cao, cai tao mai, cai tao
thanh bao chudng, gan ludi bao, bat
che
13
2
3

4
5
Ky thuat
nudi lon
tren long/
san
Xu ly chat
thai
Cng
dung
cac giai
phap ky
thuat
Cac chi
tieu du
kien dat
Tat ca cac loai lgn nuoi tren long
/san
-Biogas
-De-odorase
- EM- Bokashi
+ U'ng dung giai phap quan ly con
giong (he thdng so sach, theo doi he
pha; phieu
lgn
nai de; uc, cai kiem
tra; ap dung phan mem vi tinh
Vietpigs);
+ U'ng dung ky thuat ghep ddi giao
phdi de san xuat ra lgn hau bi cai

Fl(YL)hoacFl(LY).
+ Lgn dugc cham soc nudi duong
theo quy trinh ky thuat nghiem ngat
vdi timg loai lgn nai hau bi, nai
chira, nai de, lgn con theo me, lgn
con cai sira, tap cho lgn con an sdm
7-8 ngay, cai sira sdm 21-28 ngay,
dimg thuc an hdn hgp theo diing tieu
chuan an cho timg loai lgn cua cac
hang
nude
ngoai va trong
nude
san
xuat.
+ Ung dung cac bien phap ky thuat
ve thu y: cac bien phap tiem vaccine
phdng benh cho timg loai lgn.
- Nang suat tang 3-5%
- Cac chi tieu dac trung cho d nhiem
mdi trudng giam tir 30- 50%
Lgn nai de va lgn con sau cai
sira
nudi tren long san
-Biogas
- De-odorase
+ LTng dung giai phap quan ly con
gidng (he thdng sd sach, theo doi he
pha; phieu lgn nai de; uc, cai kiem
tra; ap dung phan mem vi tinh

Vietpigs);
+ Ung dung ky thuat ghep ddi giao
phoi de san xuat ra lgn hau bi cai
Fl(YL)hoacFl(LY).
+ Lgn dugc cham sde nuoi duong
theo quy trinh ky thuat nghiem ngat
vdi timg loai lgn nai hau bi, nai
chira, nai de, lgn con theo me, lgn
con cai
sira,
tap cho lgn con an sdm
7-8 ngay, cai sira sdm 21-28 ngay,
diing thuc an hdn hgp theo dung tieu
chuan
an
cho timg loai lgn cua cac
hang
nude
ngoai va trong
nude
san
xuat.
+
Ung dung cac bien phap ky thuat
ve
thii
y: cac bien phap tiem vaccine
phdng benh cho timg loai lgn.
- Nang suat tang 3-4%)
- Cac chi tieu dac trung cho 6 nhiem

mdi trudng giam tir 30- 40%
14
2.4. Phuang phdp xir ly so lieu: Cac so lieu thu thap dugc xir ly theo
phuong phap thong ke sinh vat hgc tren chuong trinh phan mem Excel va
Minitab
11.3.
Ill/
KET QUA NGHIEN
CUU
r r
3.1.
Kit qud
trng
dung mpt so gidi phdp ky thuat chpn loc xdy dung
ddn lan hat nhan giong ong bd Yorkshire vd Landrace cao sdn de sdn
xudt ra ddn lan thudn bo sung, duy tri ddn ong bd a trang trgi nong hp
chdn nuoi theo phuang thuc cong nghiep.
r
f
3.1.1.
Ket qua chgn loc dan lon due, cai hau bi hat nhan giong ong ba
Yorkshire va Landrace tai Trai lon giong cua Cong ty:
Tir nam 2005, de tai da tien hanh nghien ciru ap dung dong bg cac quy
trinh ky thuat chgn
Igc,
nhan thuan va cham soc, nuoi duong dan lgn hau bi
due
cai nham bo sung cho dan hat nhan ong ba. Quy trinh ky thuat da dugc
ap dung nhu sau:
3.1.1.1.

Ky thuat chon loc
lom
cdi hdu hi:
\
-y
f
f
* Chgn ve nguon goc: Chgn con co ly lich ro rang, bo phai dat dac
cap,
me phai dat tir cap I tra len.
* Chgn
Igc
ngoai hinh: Ngoai hinh phai mang dugc cac net dac trung
ciia
giong (lgn thuan Landrace, Yorkshire, lgn lai
Fl(LY)
va
Fl(YL),
cac
bg phan ca the phai lien ket hai hoa va chia ra cac phan de danh gia:
y.
1
t t
r
/
- Phan co: Co dai, khong chgn nhirng con co ngan va khong co
sir
ket hgp
chat che vai dau va
vai.

- Phan nguc : Rgng, khong sau, khong chgn nhimg con nguc lep va sau.
15
- Phan lung: Hoi cong hoac thang, rgng, dai, lien ket tot voi phan vai va
mong, loai nhimg con lung vong.
- Phan
diii
: Dai, be mat rgng, day dan, khong chgn nhiing con
diii
hep lep
- Chan: Thang, chac. Khong chgn nhiing con chan yeu di ban, chan co hinh
chir X, chii O hoac chan di vong kieng.
- Vu: chgn nhimg con co
12 vii
tra len, cac mim
vii
noi ro va
each
deu
nhau. Khong chgn nhirng con co vu ke, lech.
- Long: Thua, bong mugt , mau long dien hinh cho timg giong va to hgp
lai.
- Da: Mong, hong hao, khong co benh ngoai da. Duoi: Khau duoi to.
- Am hg: Phat trien can doi, khong chgn nhimg con co am hg nho hay di
tat.
- Mong chan: Bang, hai ngon chan to, ngon ngoai hai rgng va dai hon ngon
trong mgt chut, khong chgn nhimg con mong qua choe, doang rgng, mong
ha va
nut.
* Cac thai diem chgn giong:
- Lan chgn

1:
Liic
2 - 2,5 thang tuoi (P tir 22 - 25 kg), can can
cii
vao
nguon goc va ngoai hinh.
- Lan chgn 2: Khi lgn dat 90 kg (6 thang tuoi), ket hgp voi ngoai hinh, chgn
lge can
cii
vao do day ma lung (dao dgng tir
12-15
mm) va sinh truang
(tang trgng tir 600-700 g/ngay).
- Lan chgn 3: Khi lgn ngoai 7 thang tuoi, chgn de quyet dinh phoi giong.
Chgn chat lugng mong va chan lan cuoi. Khong chgn nhung lgn cai dgng
due that thuang. Lgn hau bi
9-10
thang tuoi, khoi lugng da dat tren
130
kg
chua dgng
due
thi thai loai.
16
- Phai chgn lge thudng xuyen, loai thai kip thai nhiing lgn cai khong du
tieu chuan lam giong trong qua trinh nuoi hau bi.
3.1.1.2.
Chon lgn
due
hdu bi

* Chgn ve nguon goc: Chgn con c6 ly lich ro rang, bo phai dat dac cap
va me phai dat tir cap I tra len va xuat phat tir nhiing ca sa giong co uy tin.
* Chgn
Igc
ngoai hinh: Ngoai hinh phai mang dugc cac net dac tnmg
cua giong, cac bg phan can can doi hai hoa va lien ket chac chan .
- Phan
CO
: Co dai, khong chgn nhiing con co ngan va khong co
sir
ket hgp
chat che vai dau va
vai.
- Phan nguc : Rgng, Khong sau, khong chgn nhimg con nguc lep va sau.
- Phan lung: Hoi cong hoac thang, rgng, dai, lien ket tot voi phan vai va
mong, loai nhiing con lung vong.
- Chan,
diii:
chan thang, chac, co chan ngan khoe, Khong chgn nhirng con
chan yeu di ban, chan co hinh chir X hoac chir O, vong kieng. Dili Dai, be
mat rgng, day dan, khong chgn nhiing con
diii
hep lep.
-
Vii
: chgn nhiing con c6 12
vii
tra len, cac num
vii
noi ro va each deu

nhau.
- Long: Thua, bong
mugt,
mau long dien hinh cho timg giong. Da: Mong,
hong hao, khong co benh ngoai da. Duoi: Khau duoi to.
ft
r
- Dich hoan: Can doi, to, noi ro, ggn chac, khong chgn nhung con ca lech,
ca an, ca bgng, ca xe, da dich hoan su si hoac ghe nam.
- Mong chan: Mong bang, hai ngon chan to, ngon ngoai hai rong va dai
hon ngon trong mgt chiit, khong chgn nhirng con mong qua choe, doang
rgng, mong ha va
niit.
17
* Chgn lge qua kilm tra ca
thi:
Sau khi da chgn dugc nhiing con co
nguon goc va ngoai hinh tot, due gidng cin dugc qua kiem tra ca the va
phai dat dugc nhung tieu chuan sau:
- Tang trgng toi thieu tir 700g - 800g/ngay.
- Tieu ton thiic an thap hon 2,8 -
3,0kg/1kg
tangtrgng.
- Do day ma lung khi dat
90kg:
15mm (Diem P2).
- Pham chat tinh dich khi 10 thang tuoi dat:
V>I50ml,
A>0,7;VAC>15ty
(lgn Landrace va Yorkshire); VAC: 20 ty (lgn Duroc x

Pietrain), Acrosom binh thuong:
85%),
ty le ky hinh:
15%)
* Cac thai diem chgn giong
- Lan chgn
1:
Chgn lgn dua vao kiem tra
(liic
2-3 thang tuoi: P= 25 ±
1
kg),
tieu chi chgn lan nay can cir vao nguon goc, yeu cau ve ngoai hinh nhu da
neu a tren.
- Lan chgn 2: Khi lgn ket thiic kiem tra (6 thang tuoi hoac 90 kg), tieu chi
cua chgn lge lan nay la can cir vao ket qua danh gia theo chi so chgn
Igc
va
ket qua danh gia ve ngoai hinh.
- Lan chgn 3: Nhirng lgn due da dugc chgn a lan 2 tien hanh cho luyen
nhay gia, danh gia tinh hang, chat lugng tinh dich. Kien quyet loai bo
nhung lgn
due
hau bi khong co tinh hang, chat lugng tinh kem (khong c6
tinh triing, tinh loang, ti le ky hinh cao qua
miic
cho phep).
3.1.1.3.
Ky thuat chdm soc nuoi duong, qudn ly lgn
due,

cdi hdu bi:
*X*
Che dp dinh dudmg vd thuc dn doi vdi lgn cdi hdu bi.
Sir dung thiic an hon hgp hoan chinh,
phii
hgp vai cac giai doan sinh
trudng
ciia
lgn.
•t*
Chdm soc
Icm
cdi hdu bi:
18
- Lgn cai hau bi nuoi tap trung thanh timg
6
chuong va dam bao mat do
chuong nu6i( dien tich toi thieu
1,2m^/con).
- Thuang xuyen chgn
Igc
va theo doi kha nang sinh truang va phat
due.
- Chuong nuoi sach se thoang mat, nhiet do thich hgp (nhiet do 24-30 C;
am do 65 -
75%);
toe
do gio 1,4 -
l,7m/giay)
- Phoi giong cho lgn: tir 7,5 - 8 thang tuoi; trgng lugng

110
kg tra len,
a
lan dgng
due thii
3, lgn cai hau bi dugc phoi bang tinh dich chuan vdi chat
lugng tinh dat theo TCN ve chat lugng tin dich da ban hanh.
- Sau khi phoi giong, lgn nai dugc nhot rieng biet mo con 1
6
tai chuong
lgn nai chira va cha phoi.
- Co bang bieu va so sach ghi chep .
- Thuc hien day dti theo quy dinh cong tac
thii
y va tiem phong vac xin cho
lgn cai hau bi.
*l*
Qudn li lgn cdi hdu bi:
- Lgn cai hau bi dugc nhot chung 20-30 con/6 chuong.
- Cho lgn cai 6 5-6 thang tuoi tiep
xiic
vai lgn due moi ngay 2 lan, moi lan
tir
10 din 15
phiit dl kich thich lgn cai dgng due sam hon .
- De phat hien dgng due dugc chinh xac can quan sat bang mat thudng
ngay hai lan,
kit
hgp vai diing lgn
due

thi tinh.
- Diing s6 ghi chep dl theo doi xac dinh dugc thai gian dgng due deu hay
khong deu va quyet dinh phoi giong hay loai thai.
- Phai
CO
phieu theo doi vl ngay, thang, nam sinh cua lgn cai, ghi chep
ngay dgng
due,
lan dgng
due thii
bao nhieu.
19
- Tir 6 thang tra di, hang ngay trong
liic
eho lgn an va rira chuong can phai
theo doi de phat hien lgn bieu hien dgng
due
lan dau va phai ghi chep day
du.
V Xdc dinh tuoi vd thdi gian phoi giong thich hgp:
* Phdt hien lgn cdi dpng
due.
y f ' ' '
Phuang phdp: Quan sat bang mat thuang, neu c6 due giong thi ket hgp
quan sat vai due la cho ket qua tot nhat.
Thdi gian theo doi: Ngay 2 lan: buoi sang vao
liic
5-6 gia, buoi chieu vao
liic
5-7 gia do la nhirng khoang thai gian con vat bieu hien dgng due ro

nhat.
Chu ki dgng due dugc chia lam 4 giai doan: giai doan truoc dgng
due:
keo
dai 1-2 ngay. Giai doan dgng
due:
keo dai 2-3 ngay. Giai doan sau dgng
due:
keo dai 1-2 ngay. Giai doan yen
tinh:
keo dai 14-17 ngay.
* Cdc bieu hien dpng
due
a lgn cdi:
- Am hg sung mgng.
- Lgn dung nam khong yen, nhay len con khac hoac khi co nguai vao
chuong thi lgn cai di theo.
- Niem mac am hg xung huyet. Dich chay tir am dao co mau trong suot va
loang.
- Co bieu hien kem an hoac pha chuong.
-
6"
ngay
thii
3-4 ciia chu ki dgng due, lgn cai hau bi a vao thai diem chiu
due
(me ly). Ddy
Id
thai diem phoi giong tot nhdt:
* Thai gian rung trung vd thai

gian
phoi giong (giai dogn dpng
due)
20
12
30 36 40
48
Rung
Triing
fi
Ghi chu: Thoi diem 0 la thoi diem
dirffc
xac djnh la "me li".
+ Lgn cai tra nen em dem diu dang hon, cho phep cac con
due,
cai
hoac nguoi chan nuoi cuoi len lung no, tai venh, lung cong, co ve
chdf
dgi
khi tiep xuc vai lgn due.
+ Am hg giam xung huyet va chuyen sang mau tim tai, co mgt it dich
nhay chay ra, keo dinh, eo mau nhu nhua chuoi.
• Thai diem phoi giong thich hgp:
- Neu phoi don - phoi vao khoang thai gian tir 24-30 gia ke tir thdi diem
lgn cai chiu due
- Neu phoi giong kep: lan 1 ngay sau khi lgn cai chiu
due.
Lan phoi
thii
2

se tien hanh sau
12
gia ke tir luc phoi lan dau.
* Bien phdp tdng so con so sinh d lua de ddu:
10-14
ngay truoc ngay du
f
r r
kien phoi giong nen cho lgn cai hau bi an tang,
miic
an tir 2,7-
3,0kg/con/ngay
tuong duong 380-420g dam tho va tir 7830-8700 kcal nang
lugng trao doi.
3.1.1.4.
Kit qud ung dung cdc quy trinh ky thuat: theo doi cac chi tieu
sinh san
ciia
dan lgn hat nhan cao san ong ba gom
16
nai Yorkshire va
11
nai Landrrace (nam 2005),
11
nai Yorkshire va 12 nai Landrrace (nam
2006) tren cac chi tieu tuoi dgng
due
lan dau, tuoi de
liia
dau, khoang

each
lira de, ty le nai dgng due, ty le phoi co chira, ty le nai de, so con de ra con
song, so con cai siia 21 ngay, khoi lugng cai siia, so
liia
de/nai/nam, so
con/nai/nam) ket qua nhu sau:
21
a/ Kit qud kiem tra cd the lgn hau bi
due,
cdi hgt nhdn giong ong ba
cao sdn Yorkshire vd Landrace Trgi lan giong cua Cong ty:
Kiem tra ca the doi vai lgn
due
hau bi va kiem tra theo nhom doi voi
lgn cai hau bi dan hat nhan ong
banam
2006 cho thay (bang 2)
So lieu a bang 2 va bieu do I cho thay, khong c6
sir
sai khac ro ret ve
cac chi tieu nang suat sinh truang ciia cac nhom lgn Yorkshire va
Landrace: khoi lugng 8 thang tuoi
ciia
lgn
due
tir
146,7
-
154,3
kg, con cai

dat tir
133,1
- 146,7kg; tieu ton thiic an
ciia
lgn due kiem tra ca the dao
dgng khoang 2,60 - 2,69 kg thiic an/kg tang trgng, giam tir 6,27 - 9,05
Vo
so vai nam 2004.
Bieu do 1: Tang trong cua dan lon hat nhan
KTCT nam 2006
Tang trong
(g/ngay)
j BLR Boar
• LRGiU '
DYBoar
DYGiU
Giong lon
22
Bang 2: Kha nang sinh trudng phat trien cua lgn hau bi due, cat hat nhan giong ong ba cao san Yorkshire va
Landrace nam 2006
Chi tieu
Lon Landrace
Lon Yorkshire
Due Cai
Due
Cai
So con theo doi (con)
Khoi lugng vao kiem tra (kg)
Khoi lugng ket thiic KT (kg)
Tang trgng toan ki kiem tra

Do day ma lung (mm)
Tuoi dat
100
kg (ngay)
Khoi lugng 8 thang tuoi (kg)
Tieu ton thiic an (kg/kg)
10,0 ±0.23
154,3 ±4.0
2,69 ± 0.54
16
11,0±0,14 10,01±0,25
168,05 ±3.23 193,12 ±12,3 178,0 ±14,04
133,1 ±14,5
146,7
± 17,1
2,60 ± 0,26
18
26,0 ±3.53 26,33 ±1,76 26,17 ±1,69 26,0 ± 2,83
90,22 ±2.6 91,31
±12,7
91,67 ±3,83 90,55 ± 6,3
727,11 ±22.8
565,01
±75,3 725,85 ±91,0 561,37 + 85,2
10,6 ±0,15
183,0 ±7,37
139,0 ±11,3
Ghi chii: a,b: trong cimg hang ngang, cac gia tri cd so
mii
ky hieu bang cac chu: cai giong nhau thi khong co

sir
sai khac ro ret
(P>0,05).
23
Bang 3: So sanh kha nang sinh truang ciia lgn L va Y sau
3
nam chgn
Igc
vai lgn goc cii (Trung binh cua dan lgn
due
va cai hau bi KTCT)
Chi tieu
Tang trgng toan ki KT
Do day ma lung (mm)
Tuoi dat
100
kg (ngay)
Khoi lugng 8 thang (kg)
Tieu ton thiic an (kg/kg)
Lgn Landrace
2006
644,18
10,57
182,29
142,27
2,69
2004
578,16
11,73
205,68

112,75
2,87
Lgn Yorkshire
2006
658,86
10,29
180,35
142,83
2,61
2004
586,47
11,14
203,44
115,05
2,83
Do day ma lung (bang 3) dao dgng tir 10,29mm -10,57mm (nam
2006),
giam tir
10,01
-
12,27
% so vai truac khi tien hanh de tai. Dieu do
cho thay, ap dung quy trinh chgn lge lgn
due
cac hau bi , loai thai nghiem
khac cac ca the khong
dii
chi so chgn lge, ket hgp cac giai phap ky thuat
dong bg khac da gop phan nang cao nang suat KTCT cua dan lgn hau bi
hat nhan

ciia
Cong ty mgt each ro ret. Ket qua tren dugc minh hga a bieu
do
2:
Bieu do 2: Tang trong cua dan lon hat nhan KTCT
nam 2004 va 2006
680
•"f?5^f^ir
Bl.andrace
• Yorkshire
2004
2006
L-
24