Bài giảng môn nguyên lý thống kê- Chương 2+5

Hong Th Hoa-BM TK & PTDB
1
Chơng2:
Chơng2:
kháI quát các giai đoạn của quá
kháI quát các giai đoạn của quá
trình nghiên cứu thống kê
trình nghiên cứu thống kê
Ba giai on
Ba giai on
:
:

iu tra thng kờ
iu tra thng kờ

Tng hp thng kờ
Tng hp thng kờ

Phõn tớch
Phõn tớch
và
và
d
d
báo
báo
thng kờ
thng kờ

2Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
1. Điều tra thống kê:
1. Điều tra thống kê:
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của
điều
điều


tra thống kê
tra thống kê
1.2. Các loại điều tra thống kê
1.2. Các loại điều tra thống kê
1.3. Các hình thức tổ chức điều tra thống
1.3. Các hình thức tổ chức điều tra thống
kê
kê
1.4. Sai số trong điều tra thống kê
1.4. Sai số trong điều tra thống kê

3Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB


1. Điều tra thống kê:
1. Điều tra thống kê:
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của điều tra thống kê
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của điều tra thống kê
a)

a)
Khái niệm:
Khái niệm:


Điều tra thống kê là tổ chức một cách
Điều tra thống kê là tổ chức một cách
khoa học, theo một kế hoạch thống nhất việc
khoa học, theo một kế hoạch thống nhất việc
thu thập, ghi chép nguồn tài liệu ban đầu về
thu thập, ghi chép nguồn tài liệu ban đầu về
các hiện tượng và quá trình kinh tế xã hội.
các hiện tượng và quá trình kinh tế xã hội.

4Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
b)
b)
Ý nghĩa
Ý nghĩa
:
:
-


Tài liệu điều tra thống kê là căn cứ để:
Tài liệu điều tra thống kê là căn cứ để:
-
LËp vµ kiÓm tra tình hình thực hiện kế hoạch
phát triển kinh tế - văn hoá - xã hội,

-
Nắm được các nguồn tài nguyên phong phó,
khả năng tiềm tµng cña ®Êt n íc.
-
Đảng, Nhà nước đề ra các đường lối chính
sách, các kế hoạch phát triển kinh tế quốc
dân


1.
1.
Điều tra thống kê:
Điều tra thống kê:
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của điều tra
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của điều tra
thống kê
thống kê

5Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
c)
c)
Yêu cầu:
Yêu cầu:
-
-
Chính xác
Chính xác
: Tài liệu ban đầu thu được phải
: Tài liệu ban đầu thu được phải

phản ánh đúng đắn thực tế khách quan.
phản ánh đúng đắn thực tế khách quan.
-
-
Kịp thời
Kịp thời
: Đảm bảo thời gian, phản ánh đúng
: Đảm bảo thời gian, phản ánh đúng
lúc các tài liệu mà người sử dụng cần đến.
lúc các tài liệu mà người sử dụng cần đến.
-
-
Đầy đủ
Đầy đủ
: Tài liệu điều tra được thu thập theo
: Tài liệu điều tra được thu thập theo
đúng nội dung và s
đúng nội dung và s
è
è
đơn vị đã quy định.
đơn vị đã quy định.


1. Điều tra thống kê:
1. Điều tra thống kê:
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của điều tra thống kê
1.1. Khái niệm, ý nghĩa và yêu cầu của điều tra thống kê

6Hoàng Thị Hoa-BM TK &

PTDB
1.2.1.Các loại điều tra thống kê:
1.2.1.Các loại điều tra thống kê:
a) Xét theo thời gian:
- Điều tra thường xuyên
- Điều tra không thường xuyên
b) Xét theo phạm vi của đối tượng điều tra:
-
Điều tra toàn bộ
Điều tra toàn bộ
-
Điều tra không toàn bộ
Điều tra không toàn bộ


1. Điều tra thống kê:
1. Điều tra thống kê:
1.2. Các loại điều tra thống kê
1.2. Các loại điều tra thống kê

7Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
a)
a)
Theo thời gian
Theo thời gian
:
:

Điều tra
thường xuyên
Điều tra
không thường xuyên
Khái
niệm
tiến hành thu thập,
ghi chép tài liệu ban
đầu của hiện tượng
một cách liên tục, theo
sát với quá trình phát
sinh và phát triển của
hiện tượng.
tiến hành thu thập, ghi
chép tài liệu ban đầu
của hiện tượng một
cách kh«ngliên tục,
không gắn liÒnvới quá
trình phát sinh và phát
triển của hiện tượng.

8Hong Th Hoa-BM TK &
PTDB


Tỏc
dng
Đối t
ợng
áp

dụng
-
c s lp bỏo cỏo
thng kờ nh k.
-
theo dừi tỡnh hỡnh chp
hnh k hoch.
- phn ỏnh mc ca
hin tng trong mt
thi k.
-
Các hiện t ợng biến
động nhanh và cần thiết
phải theo dõi th ờng
xuyên
-
Ti liu iu tra ch
phn ỏnh trng thỏi ca
hin tng mt thi
im nht nh.
- Các hiện t ợng biến
động chậm, ít biến động,
không cần thiết phải
theo dõi th ờng xuyên
hoặc điều kiện không
cho phép.

9Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
b)

b)
Theo phạm vi của đối tượng điều tra:
Theo phạm vi của đối tượng điều tra:
Điều tra
toàn bộ
Điều tra
không toàn bộ
Khái
niệm
tiến hành thu thập,
ghi chép tài liệu ban
đầu trên toàn bé các
đợn vị thuộc đối
tượng điều tra không
bỏ sót bất kỳ đơn vị
nào.
tiến hành thu thập
tài liệu ban đầu trên
một số đơn vị được
chọn ra trong tất cả
các đơn vị thuộc đối
tượng điều tra.

10Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
Ưu
điểm
- phản ánh một cách
chính xác và toàn diện
- cung cấp tài liệu đầy

đủ cho nghiên cứu thống
kê.
- nhanh gọn, tiết kiệm
chi phí §T
- Do phạm vi điều tra
hẹp nên có thể mở rộng
nội dung điều tra
Nhược
điểm
tốn kém về chi phí và
thời gian
Có những sai số nhất
định

11Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
*
*
C¸c lo¹i ®
C¸c lo¹i ®
iều tra không toàn bộ:
iều tra không toàn bộ:
-
§iÒutrachänmÉu
§iÒutrachänmÉu
-
§iÒutraträng®iÓm
§iÒutraträng®iÓm
-
§iÒutrachuyªn®Ò

§iÒutrachuyªn®Ò

12Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
-
-
Điều tra chọn mẫu:
Điều tra chọn mẫu:


chỉ chọn ra một số đơn
chỉ chọn ra một số đơn
vị nhất định trong toàn bộ các đợn vị của tổng thể
vị nhất định trong toàn bộ các đợn vị của tổng thể
để tiến hành điều tra thực tế, rồi dùng các kết quả
để tiến hành điều tra thực tế, rồi dùng các kết quả
thu thập được để tính toán và suy rộng thành các
thu thập được để tính toán và suy rộng thành các
đặc điểm chung của toàn bộ tổng thể.
đặc điểm chung của toàn bộ tổng thể.
-
Điều tra trọng điểm:
Điều tra trọng điểm:
chỉ tiến hành ở một số bộ phận
chỉ tiến hành ở một số bộ phận
chủ yếu trong toàn bộ tổng thể nghiên cứu.
chủ yếu trong toàn bộ tổng thể nghiên cứu.
-
Điều tra chuyên đề:
Điều tra chuyên đề:

chỉ tiến hành trên một số rất ít
chỉ tiến hành trên một số rất ít
(thậm chí 1 đơn vị) của tổng thể nghiên cứu.
(thậm chí 1 đơn vị) của tổng thể nghiên cứu.

13Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB

Báo cáo thống kê định kỳ

Điều tra chuyên môn


1. Điều tra thống kê:
1. Điều tra thống kê:
1.3. Các hình thức
1.3. Các hình thức


điều tra thống kê
điều tra thống kê

14Hong Th Hoa-BM TK &
PTDB
1.3.1.
1.3.1.
Bỏo cỏo thng kờ nh k:
Bỏo cỏo thng kờ nh k:
-
KN: l hỡnh thc t chc iu tra thng kờ

KN: l hỡnh thc t chc iu tra thng kờ
thng
thng
xuyờn
xuyờn
, cú nh k, theo ni dung, phng phỏp v
, cú nh k, theo ni dung, phng phỏp v
ch bỏo cỏo thng nht do c quan cú thm quyn
ch bỏo cỏo thng nht do c quan cú thm quyn
quy nh.
quy nh.
-
Đốitợngápdụng.
Đốitợngápdụng.
-
Nộidung
Nộidung
-
Tácdụng
Tácdụng
-
NhữngvấnđềcơbảncủaBCTKĐK:Ghichépban
NhữngvấnđềcơbảncủaBCTKĐK:Ghichépban
đầu,hệthốngchỉtiêuthốngkê,cácloạibiểumẫubáo
đầu,hệthốngchỉtiêuthốngkê,cácloạibiểumẫubáo
cáo
cáo

15Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB

1.3.2.
1.3.2.
Điều tra chuyên
Điều tra chuyên
môn
môn
:
:
-
KN: Là hình thức tổ chức điều tra không thường xuyên
được tiến hành theo một kế hoạch và phương pháp quy
định riêng cho mỗi lần điều tra.
-
§èi t îng ¸p dông
-
T¸c dông.
-
Những vấn đề cơ bản của điều tra chuyên môn:

16Hong Th Hoa-BM TK &
PTDB
-Nhữngvấnđềcơbảncủađiềutra
-Nhữngvấnđềcơbảncủađiềutra
chuyênmôn:
chuyênmôn:

Mụcđíchđiềutra
Mụcđíchđiềutra

Đốitợngđiềutravàđơnvịđiềutra

Đốitợngđiềutravàđơnvịđiềutra

Nộidungđiềutra
Nộidungđiềutra

Biểuđiềutravàbảngiảithích
Biểuđiềutravàbảngiảithích

Thờiđiểmđiềutravàthờikỳđiềutra
Thờiđiểmđiềutravàthờikỳđiềutra

17Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB

Khái niệm:
Sai số trong điều tra thống kê là
chênh lệch giữa các trị số của tiêu
thức điều tra đã thu thập được so với
trị số thực tế của hiện tượng nghiên
cứu.


1. Điều tra thống kê:
1. Điều tra thống kê:
1.4. Sai số trong điều tra thống kê
1.4. Sai số trong điều tra thống kê

18Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB


Các loại sai số và nguyên nhân:
Các loại sai số và nguyên nhân:
-
-
Sai số do ghi chép tài liệu không chính xác
Sai số do ghi chép tài liệu không chính xác
.
.
Có nhiều nguyên nhân như: cân, đo, đếm,
Có nhiều nguyên nhân như: cân, đo, đếm,
ghi chép sai, hoặc do người điều tra cố tình
ghi chép sai, hoặc do người điều tra cố tình
đăng ký sai sự thật, …
đăng ký sai sự thật, …
-
-
Sai số do tính chất đại biểu chỉ xảy ra trong
Sai số do tính chất đại biểu chỉ xảy ra trong
điều tra chọn mẫu
điều tra chọn mẫu
, nguyên nhân do việc chọn
, nguyên nhân do việc chọn
đơn vị điều tra không đủ tính chất đại biểu
đơn vị điều tra không đủ tính chất đại biểu
cho tổng thể chung.
cho tổng thể chung.

19Hoàng Thị Hoa-BM TK &

PTDB

Biện pháp khắc phục:
Biện pháp khắc phục:
-
Làm tốt công tác chuẩn bị điều tra, tiến
hành kiểm tra có hệ thống toàn bộ cuộc
điều tra.
-
Kiểm tra tính chất đại biểu của các đơn
vị điều tra.

20Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
2. Tổng hợp thống kê:
2. Tổng hợp thống kê:
-
-
Khái niệm - ý nghĩa - nhiệm vụ tổng
Khái niệm - ý nghĩa - nhiệm vụ tổng
hợp thống kê
hợp thống kê
-
-
Những nội dung cơ bản của tổng hợp
Những nội dung cơ bản của tổng hợp
thống kê
thống kê

21Hoàng Thị Hoa-BM TK &

PTDB
2. Tổng hợp thống kê:
2. Tổng hợp thống kê:
a) Khái niệm:
a) Khái niệm:
Tổng hợp thống kê là tiến hành
Tổng hợp thống kê là tiến hành
tập trung, chỉnh lý và hệ thống
tập trung, chỉnh lý và hệ thống
hoá một cách khoa học các tài
hoá một cách khoa học các tài
liệu ban đầu thu thập được trong
liệu ban đầu thu thập được trong
điều tra thống kê.
điều tra thống kê.
2.1. Khái niệm - ý nghĩa - nhiệm vụ tổng hợp
2.1. Khái niệm - ý nghĩa - nhiệm vụ tổng hợp
thống kê:
thống kê:

22Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
b) Ý nghĩa:
b) Ý nghĩa:
-
-
Tổng hợp thống kê là giai đoạn
Tổng hợp thống kê là giai đoạn
thø
thø

hai
hai
của toàn bộ quá trình nghiên cứu
của toàn bộ quá trình nghiên cứu
thống kê làm cho tài liệu ban đầu của
thống kê làm cho tài liệu ban đầu của
quá trình điều tra phát huy tác dụng.
quá trình điều tra phát huy tác dụng.
- Kết quả tổng hợp thống kê là cơ sở
- Kết quả tổng hợp thống kê là cơ sở
cho giai đoạn phân tích thống kê.
cho giai đoạn phân tích thống kê.

23Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
c) Nhiệm vụ:
c) Nhiệm vụ:
Làm cho các đặc trưng riêng biệt của
Làm cho các đặc trưng riêng biệt của
từng đơn vị tổng thể bước đầu chuyển
từng đơn vị tổng thể bước đầu chuyển
thành các đặc trưng chung của toàn bộ
thành các đặc trưng chung của toàn bộ
tổng thể, làm cho các biểu hiện riêng
tổng thể, làm cho các biểu hiện riêng
biệt của tiêu thức điều tra bước đầu
biệt của tiêu thức điều tra bước đầu
chuyển thành các biểu hiện chung về
chuyển thành các biểu hiện chung về
đặc điểm của hiện tượng nghiên cứu.

đặc điểm của hiện tượng nghiên cứu.

24Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
2.2. Những vấn đề chủ yếu của tổng
2.2. Những vấn đề chủ yếu của tổng
hợp thống kê:
hợp thống kê:
-
Mục đích tổng hợp thống kê:
-
Nội dung tổng hợp thống kê:
-
Tổ chức và kỹ thuật tổng hợp thống
kê:
-
Chuẩn bị và kiểm tra tài liệu dùng
vào tổng hợp:

25Hoàng Thị Hoa-BM TK &
PTDB
3. Phân tích và dự báo thống kê:
3. Phân tích và dự báo thống kê:
-
-
Khái niệm - ý nghĩa - nhiệm vụ của phân tích
Khái niệm - ý nghĩa - nhiệm vụ của phân tích
thống kê
thống kê
- Nguyên tắc cơ bản của phân tích thống kê

- Nguyên tắc cơ bản của phân tích thống kê
- Những vấn đề cơ bản của phân tích thống kê
- Những vấn đề cơ bản của phân tích thống kê