skkn sử dụng thí nghiệm như thế nào trong giảng dạy vật lý để cho giờ học đạt hiệu quả hơn

Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
phòng giáo dục & đào tạo huyện
trờng thcs
----------------

sáng kiến kinh nghiệm
______________________________

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để
giờ học có hiệu quả hơn?

ngời thực hiện
trờng

:

:

Năm học 2007 - 2008

đặt vÊn ®Ị

Nh chóng ta biÕt thÕ giíi ®· bíc sang thế kỷ 21 cùng với sự phát triển sâu rộng
của khoa học kĩ thuật và công nghệ. Trớc bối cảnh thế giới đang tiến gần đến một
nền kinh tế trong phạm vi toàn cầu, sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin.
Việt Nam cũng trên đà phát triển và xem giáo dục là công cụ mạnh nhất để theo kịp
với các nớc phát triển trên thế giới.
Trong những năm gần đây, nghị quyết của Đại hội Đảng và nhiều văn kiện khác
của nhà nớc, của Bộ Giáo dục- Đào tạo đều nhấn manh việc đổi mới phơng pháp là
một nhiệm vụ quan trọng của tất cả các cấp học và bậc học ở nớc ta, nhằm đào tạo
những con ngời tích cực, tự giác, năng động sáng tạo, có năng lực giải quyết vấn đề,

vận dụng kiến thức vào cuộc sống. Nghị quyết hội nghị lần thứ 2 cđa ban chÊp hµnh

Sư dơng thÝ nghiƯm nh thÕ nµo trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 1 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
trung ơng khóa VIII về những giải pháp chủ yếu trong giáo dục và đào tạo đà chỉ rõ:
Đổi mới mạnh mẽ phơng pháp giáo dục - đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một
chiều, rèn luyện thành nếp t duy sáng tạo của ngời học.
Từng bớc áp dụng những phơng pháp tiên tiến và phơng tiện hiện đại vào
quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu của học
sinh , .....
Năm học 2007 2008 là năm thứ sáu thực hiện chủ trơng của ngành Giáo
dục Đào tạo là: Phải thực hiện đổi mới phơng pháp giảng dạy từ phơng pháp dạy học
"cũ thụ động thầy đọc trò chép sang phơng pháp giảng dạy tích cực chủ
động, sáng tạo theo hớng “Ph¸t huy trÝ lùc cđa häc sinh, lÊy häc sinh làm trung
tâm. Cũng nh hết thầy các thầy cô giáo khác trong 4 năm học qua nhóm giáo viên
dạy Vật lý trờng THCS Quang Trung chúng tôi tôi cũng đà trăn trở, tìm tòi, từng bớc
thực hiện việc đổi mới phơng pháp giảng dạy theo yêu cầu của ngành giáo dục đề ra
bởi chúng ta đều bết phơng pháp giảng dạy là một trong những yếu tố cơ bản và
quan trọng nhằm truyền đạt kiến thức tới học sinh đạt hiệu quả tốt nhất. Phơng pháp
giảng dạy phù hợp, khoa học sẽ là con đờng giúp học sinh tiếp thu kiến thức một
cách hiệu quả, phát huy trí lực của ngời học. Mỗi cấp học, mỗi bộ môn đều phải có
một phơng pháp giảng dạy phù hợp và phải không ngừng đổi mới, hoàn thiện và đây
cũng chính là một trong những yếu tố, động lực nhằm không ngừng nâng cao chất lợng giáo dục toàn diện cho học sinh hiện nay.
Trớc yêu cầu cấp bách đó, giáo viên bậc trung học cơ sở nói riêng và đội ngũ nhà
giáo viên nói chung, luôn học hỏi tìm ra các biện pháp giảng dạy tốt nhất giúp học
sinh tham gia một cách tích cực chủ động vào học tập phát huy tính năng động,
sáng tạo của học sinh. Từ đó học sinh thấy thích đợc học môn học nói chung cũng

nh bộ môn Vật lý nói riêng và ham muốn khám phá tri thức nhân loại.
Từ những suy nghĩ, trên tôi đà nghiên cứu trao đổi với các nhóm bộ môn cũng
nh với giáo viên dạy bộ môn Vật lý về vấn đề khai thác các thí nghiệm trong các giờ
học vật lý, nhất là thí nghiệm vật lý 7. Đây là khối lớp mà bớc đầu các em đà đợc
làm quen với phơng phát đổi mới trong dạy học, đó là điều kiện rất thuận lợi để có
thể nâng cao hơn nữa hiệu quả trong việc tiếp thu kiến thức của học sinh. Trong
chuyên đề này tôi muốn đề cập ®Õn viƯc sư dơng thÝ nghiƯm nh thÕ nµo trong giảng
dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?

B - Néi dung
I . C¬ së lý ln

Sư dơng thÝ nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 2 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
Quy luật của quá trình dạy học là từ trực quan sinh động đến t duy trìu tợng,
song quá trình nhận thức đó đạt hiệu quả cao hay không còn phụ thuộc vào phơng
pháp giảng dạy của thầy và quá trình tiếp thu kiến thức của trò.
Vật lý là một trong những môn học cã u thÕ trong viƯc ph¸t huy tÝnh tÝch cùc
chđ động sáng tạo của học sinh, trong đó sách giáo khoa là một trong những phơng
tiện thể hiện phơng pháp dạy học tích cực. Trong chơng trình vật lý 6, học sinh đÃ
nhiều lần tập đa ra Dự đoán và đợc giáo viên hớng dẫn làm thí nghiệm để kiểm tra
tính đúng đắn của dự đoán. Đến lớp 7 phơng pháp nghiên cứu đó cần đợc phát triển
và nâng cao hơn cần hớng dẫn học sinh thờng xuyên đa ra nhiều dự đoán khác nhau
về cùng một hiện tợng và tự lực đề xuất các phơng án làm thí nghiệm để kiểm tra dự
đoán. Đặc biệt trong chơng trình vật lý 7 có sử dụng nhiều đến phơng pháp thực
nghiệm, tiếp tục rèn luyện cho học sinh kĩ năng làm thÝ nghiƯm vµ tõ thÝ nghiƯm rót
ra kiÕn thøc cđa bài học. Bên cạnh việc áp dụng phơng pháp thực nghiệm cần phải sử

dụng phơng pháp suy luận lôgic mới có thể rút ra kết luận khoa học. Chẳng hạn nh
căn cứ vào quan sát thí nghiệm, rút ra đợc các dạng giống nhau cho nhiều trờng hợp,
dạng đặc biệt của một trờng hợp , xác định mối quan hệ định lợng giữa các hiện tợng, xử lí sự chênh lệch giữa các số liệu áp dụng luận 3 đoạn để suy ra hệ quả
II . Cơ sở thực tiễn
Trớc đây trong khi giảng dạy các môn học giáo viên chỉ chú trọng đến khối lợng
kiến thức cần truyền đạt mà coi nhẹ phơng pháp học tập và nghiên cứu mang tính
đặc thù của từng môn . Vật lý là môn khoa học thực nghiệm thế nhng tình trạng phổ
biến hiện nay vẫn là :
- Hầu hết các bài dạy cha có đủ dụng cụ thí nghiệm cần thiết cho học
sinh .
- Kĩ năng làm thí nghiệm của học sinh vẫn còn hạn chế .
- Dụng cụ thí nghiệm còn thiếu hoặc không đồng bộ, chất lợng kém .
- Hầu hết các trờng đều cha có cán bộ phụ trách phòng thí nghiệm đợc đào
tạo có chuyên môn.
Về cơ bản viƯc sư dơng thÝ nghiƯm VËt lÝ ë trêng trung học cơ sở vẫn còn hạn
chế , cha phát huy hết đợc tính độc lập sáng tạo của học sinh . Trong khi đó lợng
kiến thức trong sách giáo khoa luôn đợc bổ sung chỉnh lí cho kịp với sự phát triển
của thời đại .
Từ những nguyên nhân trên đẫn đến chất lợng của bộ môn cha đợc tốt. Do đó
trong 4 giải pháp đổi mới phơng pháp dạy học vật lí ở trờng trung học cơ sở thì giải
Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 3 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
pháp Phấn đấu làm đầy đủ, có chất lợng các thí nghiệm trên lớp là giải pháp đợc đặt lên hàng đầu (Theo tài liệu Đổi mới phơng phát dạy học của tác giả
Trần Kiều )
Chú trọng việc sử dụng đồ dùng dạy học và dụng cụ thí nghiệm ở tất cả các
môn học trong các tiết dạy của giáo viên. Các tiết vật lý cũng nh các tiết học khác
nhất là các môn KHTN, thí nghiệm Thầy cần tạo điều kiện để các em học sinh đợc

tự tay làm thí nghiệm, tự mình quan sát, đo đạc và rút ra nhận xét, kết luận (tức là đợc trải nghiệm trong thực tế) các em học sinh học tập hứng thú hơn phát huy đợc
tính năng động sáng tạo của các em, kết quả học tập đạt cao hơn rất nhiều.
Trong chơng trình Vật lí 7 với đề tài Quang học - âm học - Điện học, các
phần này hầu nh bài nào cịng cã thÝ nghiƯm. Tõ c¸c thÝ nghiƯm häc sinh hình thành
khái niệm. Ví dụ : nguồn sáng, sự phản xạ ánh sáng.... Cũng từ các thí nghiệm học
sinh nhận biết đợc sự dao động của một số nguồn âm, phát hiện sự truyền âm trong
chất rắn, chất lỏng, chất khí ...
Trong các phần này, chủ yếu là các thí nghiệm biểu diễn hình thành tri thức
mới và một vài thÝ nghiƯm chøng minh. ThÝ nghiƯm kiĨm tra ®ãng vai trò khai thác
sâu kiến thức biến kiến thức thành kỹ năng kỹ xảo vận dụng vào giải bài tập.
Để khai thác các thí nghiệm làm phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của
học sinh một cách cao nhất cần có một số biện pháp sau:
III. Những biện pháp thực hiện.
Vật lí là môn khoa học thực nghiệm, các tri thức vật lí hoá là sự khái quát hoá
các kết quả nghiên cứu thực nghiệm và các hiện tợng diễn ra trong đời sống. Dựa
trên các thí nghiệm học sinh thực hiện đợc các thao tác t duy để tiÕp thu tri thøc míi.
Bµi häc cã thÝ nghiƯm kÝch thích óc tò mò khám phá khoa học, ham hiểu biết, rèn
luyện óc độc lập suy nghĩ và t duy sáng tạo cho học sinh.
Sau đây tôi xin đợc chia sẻ một số kinh nghiệm cũng nh đợc trao đổi với các
đồng nghiệp về biện pháp tổ chức học sinh tiếp thu kiến thức và đặc biệt là việc làm
thí nghiệm để để đạt hiệu quả trong bài học:
1.Chuẩn bị thí nghiệm
Nói chung thí nghiệm phải kích thích đợc hứng thú óc sáng tạo của học sinh.
Muốn đạt đợc điều đó giáo viên phải tìm hiểu thật kỹ nội dung bài dạy, các thí
nghiệm sẽ làm.

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 4 of 13

Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
Ví dụ: khi nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng tức là phải trả lời đợc câu
hỏi: ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng có hứng đợc trên màn chắn không? Từ đó
giáo viên xác định rõ mục đích thí nghiệm, lựa chọn các dụng cụ thí nghiệm cần
thiết cho phù hợp. Các dụng cụ thí nghiệm phải đơn giản dễ làm và chất lợng tốt
đảm bảo độ chính xác cao.
Trong quá trình giáo dục rất cần có óc sáng tạo của giáo viên để có đợc các
dụng cụ thí nghiệm phù hợp, vì không phải dụng cụ thí nghiệm nào cũng có và cũng
hoạt động tốt, nhiều khi giáo viên phải tự tạo ra các dụng cụ thí nghiệm phục phụ
cho giảng dạy.
Để kích thích thị giác giáo viên cũng cần phải chọn các thí nghiệm có đồ
dùng màu sắc tơng phản bắt mắt giúp học sinh quan sát tốt hơn.
Thí nghiệm thành công tức là phải đợc chuẩn bị kỹ, làm đi làm lại nhiều lần
nếu thất bại sẽ phá vỡ tiến trình bài học gây tâm lí hoang mang thất vọng đối với học
sinh. Điều không thể thiếu đợc là giáo viên phải chuẩn bị hệ thống câu hỏi hớng dẫn
học sinh quan sát hiện tợng, phân tích kết quả thí nghiệm vận dụng các kiến thức có
liên quan để đi đến tri thức mới một cách logic.
2. Tiến hành thí nghiệm.
*Bớc 1: Thu thập thông tin
Giáo viên hớng cho học sinh quan sát các sự kiện, hiện tợng, thí nghiệm, tìm
đợc những thông tin cần thiết từ thực tế, sách giáo khoa, báo....
Lập kế hoạch khám ph¸ thiÕt kÕ thÝ nghiƯm, lùa chän dơng cơ thiÕt bị thí nghiệm,
chỉ ra đại lợng cần đo, những điều cần xác định trong thí nghiệm, chỉ ra những yếu
tố cần giữ nguyên, không thay đổi khi làm thí nghiệm.
Tiến hành thí nghiệm: Bố trí lắp đặt dụng cụ thiết bÞ thÝ nghiƯm; thùc hiƯn thÝ
nghiƯm theo híng dÉn, thay đổi phơng án thí nghiệm nếu kết quả không phù hợp với
vấn đề đặt ra
Ghi kết quả khám phá. Đọc sè chØ cđa c¸c dơng cơ thÝ nghiƯm ë møc độ cẩn
thận và chính xác cần thiết, lập bảng kết quả, biểu diễn kết quả bằng đồ thị , sơ
đồ ......

*Bíc 2: Xư lÝ th«ng tin
VÝ dơ nh : lËp bảng, biểu, vẽ đồ thị theo những cách khác nhau, từ đó phân
tích dữ liệu, kết quả thí nghiệm và nêu ý nghĩa của chúng. Tìm quy luật từ kết quả
thí nghiệm từ biểu bảng đồ thị. Phân loại dấu hiƯu gièng nhau, kh¸c nhau, nhËn biÕt
Sư dơng thÝ nghiƯm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 5 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
những dấu hiệu bản chất của những nhóm đối tợng đà quan sát......, so sánh, phân
tích, tổng hợp dữ liệu và rút ra kết luận
*Bớc 3:Thông báo kết quả làm việc
Mô tả lại những thí nghiệm đà làm, trình bày, giải thích những việc đà làm bằng lời,
bằng hình vẽ hoặc bằng đồ thị...nêu kết luận đà tìm thấy đợc.
*Bớc 4: Vận dụng ghi nhớ kiến thức
Vận dụng giải các bài tập( định tính, định lợng, thực nghiệm) làm đồ chơi, dụng cụ
học tập....,học thuộc lòng.
Trong mỗi tiết dạy có thí nghiệm, giáo viên cã thĨ ph¸t huy tÝnh tÝch cùc häc tËp cđa
häc sinh ở những mức độ khác nhau(có thể giáo viên thực hiện, có thể giáo viên điều
khiển học sinh thực hiện một vài phần, có thể để học sinh tự thùc hiƯn hoµn toµn.....)
VÝ dơ : ë bµi “Sù trun ánh sáng
Khi nghiên cứu về đờng truyền ánh sáng đầu tiên giáo viên phải yêu cầu học
sinh đọc sách giáo khoa để thu thập thông tin để tìm hiểu mục đích của thí nghiệm,
dụng cụ thí nghiệm và cách tiến hành thí nghiệm. Giáo viên yêu cầu học sinh bố trí
thí nghiệm nh hình 2.1 trong SGK và quan sát ánh sáng phát ra từ dây tóc đèn pin
bằng ống thẳng và ống cong sau đó yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: ánh sáng từ
dâytóc đèn pin truyền trực tiếp đến mắt ta theo ống thẳng hay ống cong?
Để trả lời đợc câu hỏi này học sinh phải tự làm thí nghiệm, quan sát tìm tòi đợc những thông tin cần thiết cho quan niệm đờng truyền của ánh sáng. Tiếp theo yêu
cầu học sinh xử lí thông tin b»ng thÝ nghiƯm kتm tra( bè trÝ thÝ nghiƯm nh hình 2.2
SGK) với thí nghiệm này học sinh kiểm tra xem khi không dùng ống ánh sáng có

truyền đi theo đờng thẳng không? Việc xử lí thông tin này đòi hỏi học sinh phải suy
nghĩ tìm tòi, tiến hành thí nghiệm, lựa chọn thông tin đà thu thập ở thí nghiệm hình
2.1 để tìm ra lời giải đáp đúng về đờng truyền của ánh sáng. Từ đó học sinh phải
hoàn thành đợc phần kết luận trong SGK(Đờng truyền của ánh sáng trong không khí
là đờng thẳng)
Để phát huy hiệu quả các thí nghiệm học sinh tự tìm tòi kiến thức một cách
chủ động sáng tạo. Điều vô cùng quan trọng là giáo viên phải biết kết hợp thí
nghiệm với hệ thống câu hỏi dẫn dắt. ở chơng II phần Âm học hầu hết các thí
nghiệm biểu diễn và thí nghiệm kiểm chứng để xây dựng và mở rộng kiến thức. Ví
dụ bài Nguồn âm ngoài các dụng cụ nh dây cao su, trống, âm thoa....giáo viên có
thể tạo thêm một thí nghiệm nhạc cụ (đàn ống nghịêm) và hớng cho học sinh tự làm
và kiểm tra đợc kết luận. Víi thÝ nghiƯm cđng cè nµy häc sinh sÏ rÊt høng thó vµ
Sư dơng thÝ nghiƯm nh thÕ nµo trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả h¬n?
Page 6 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
nắm vững đợc đặc điểm của nguồn âm đó là Vật dao động phát ra âm. Có làm
đợc nh vậy theo tôi đà đạt đợc mục đích đặt ra.
3. Trao đổi ở tổ nhóm
Ngoài sự nỗ lực của bản thân mỗi giáo viên cần tích cực học hỏi, trao đổi dự
giờ bạn nhất là giao lu chuyên môn, các giờ dạy tốt dạy giỏi ở trờng bạn. Đặc biệt
trong trờng hàng tuần tổ chức một buổi sinh họat chuyên môn của nhóm, tổ nh đăng
ký dạy tốt, thảo luận về việc vận dụng đổi mới phơng pháp giảng dạy vào từng tiết
học. Bàn bạc trong tổ về cách thức sáng tạo các thí nghiệm trong từng bài dạy. Nhờ
đó mà kỹ năng thí nghiệm và chất lợng giảng dạy đợc nâng nên rõ rệt.
IV. áp dụng vào một trờng hợp cụ thể.

Tiết 11: Bài 10- Nguồn âm
I/ Mục tiêu:

1.Kiến thức.
- Nêu đợc đặc điểm chung của các nguồn âm
- Nhận biết đợc một số nguồn âm trong đời sống.
2. Kỹ năng.
Quan sát thí nghiệm kiểm chứng để rút ra đặc điểm của nguồn âm là dao
động.
3. Thái độ.
Yêu thích môn học
II/ Chuẩn bị:
* Đối với mỗi nhóm học sinh.
- Một sợi dâycao su mảnh
- Một thìa và một cốc thuỷ tinh mỏng
- Một âm thoa và một búa cao su
* Đối với giáo viên.
- ống nghiệm hoặc lọ nhỏ
- Vài ba dải lá chuối

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 7 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
- Bộ đàn ống nghiệm gồm 7 ống nghiệm đà đợc các tổ đổ nớc với các mực khác
nhau.

III. Tổ chức hoạt động dạy và học.
hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Hoạt động 1: (5ph) Tổ chức tình huống học tập
GV: Yêu cầu học sinh tìm hiểu mục tiêu của chơng II.
GV: Chơng âm học nghiên cứu các hiện tợng gì?
HS: Đọc mởbài và nêu mục đích của bài
GV: Vậy âm thanh đợc tạo ra nh thế nào ta nghiên
cứu bài hôm nay.
*Hoạt động 2: Nhận biết nguồn âm (10ph)
GV: Yêu cầu học sinh đọc thông tin C1 và giữ yên
lặng 1phút để trả lời câu hỏi C1.
GV: Thông báo (vật phát ra âm gọi là nguồn âm)
HS: Lấy ví dụ về nguồn âm(3 em)

I. Nhận biết nguồn âm

HS: Trả lời câu hỏi C2
*Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm chung của
Vật phát ra âm gọi là nguồn
nguồn âm(20 ph)
âm
Ví dụ: Trống, dây cao su
Thí nghiệm 1:
GV: Yêu cầu học sinh nghiên cứu thí nghiệm
H10.1 SGK và yêu cầu học sinh cho biết mục đích
II. Các nguồn âm có chung
thí nghiệm và đọc C3.
HS: Nêu dụng cụ thí nghiệm và cách tiến hành thí đặc điểm gì?
Thí nghiệm 1: H10.1(SGK)
nghiệm.
GV: Tổ chức hoạt động nhóm và yêu cầu các

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 8 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008

nhóm làm thí nghiệm(vừa lắng nghe vừa quan sát)
GV: Theo dõi giúp đỡ những nhãm yÕu.
ThÝ nghiÖm 2: H10.2 SGK. Thay cèc b»ng trèng
GV: Yêu cầu học sinh đọc thông tin trong SGK và
làm thí nghiệm nh H10.2 SGK
GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi sau:
Phải kiểm tra nh thế nào để biết mặt trống có rung
động không?
HS: Trả lời câu hỏi C4 SGK
GV: Thông báo: Sự rung động qua lại vị trí cân
Thí nghiệm 2: H10.2 SGK
bằng của vật gọi là dao động.
Thí nghiệm 3:
GV: Yêu cầu học sinh quan sát H10.3 SGK vµ tiÕn
hµnh lµm thÝ nghiƯm.
HS: Lµm thÝ nghiƯm. Gõ vào một nhánh của âm
thoa, lắng nghe, quan sát và trả lời câu hỏi C5
SGK
GV: Yêu cầu học sinh tìm phơng án kiểm tra sự
dao động của âm thoa.
HS: Đa ra phơng án kiểm tra, sờ nhẹ tay vào một
nhánh của âm thoa.
GV: Qua các thí nghiệm trên em hÃy cho biết làm
Thí nghiệm 3: H10.3 SGK

thế nào để vật phát ra âm?
GV: Bằng cách nào để kiểm tra vật đó có dao
động không?
HS: Trả lời câu hỏi và hoàn thành kết luận trong
SGK
* Hoạt động 4: Vận dụng cđng cè híng dÉn vỊ
nhµ.
1/ VËn dơng.

Sư dơng thÝ nghiƯm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 9 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008

GV: Yêu cầu họcc sinh thảo luận và trả lời C6, C7,
C8.
HS: Nhận xét.
GV: Gọi học sinh làm thí nghiệm củng cố sau đó
trả lời câu hỏi C9 SGK
2/ Củng cố
GV:Các vật phát ra âm có chung đặc điểm gì?
HS: đọc phần có thể em cha biết
GV: Bộ phận nào trong cổ phát ra ©m( cỉ häng KÕt ln: Khi ph¸t ra ©m
c¸c vËt đều dao động (rung
phát ra âm do dây âm thanh trong cổ dao động)
động)
HS: Nêu phơng án kiểm tra (Đặt tay vào sát ngoài
III. Vận dụng
cổ họng)

C6 , C7, C8
3/ Híng dÉn vỊ nhµ.
Häc bµi vµ lµm bµi tËp 10.1 đến 10.5 SBT.
Làm lại các thí nghiệm trong điều kiện cụ thể (ở
gia đình), quan sát sự các vật khi phát ra âm.
Đọc trớc bài học sau, chú ý đến các thí nghiệm,
liên hệ với thực tiễn cuộc sống
Qua việc áp dụng đề tài trên vào giảng dạy, chúng tôI (nhóm Vật Lý) đà theo
dõi và tiến hành khảo sát chất lợng học sinh học môn Vật lý và thu đợc kết quả tơng
đối khả quan, cụ thể nh:
Khảo sát đầu năm

Khảo sát giữa kì I

Lớp

Điểm
Khá - Giỏi

Điểm
T.bình

Điểm
Yếu-Kém

Điểm
Khá - Giỏi

Điểm
T.bình

Điểm
Yếu-Kém

7A

32%

40%

28%

42%

52%

0

7B

31%

42%

27%

43.5%

46.5%

0

7C

31%

40.5%

28.5%

41.2%

47.5%

0

Nh vậy , so với đầu năm thì tỷ lệ % học sinh tiếp thu và hiểu bài ngay tại lớp
tăng lên rõ rệt, tỷ lệ khá giỏi tăng, giảm tỷ lệ học sinh trung bình và không có học
sinh yếu kém, điều đáng kể hơn cả là tính năng động và khả năng tự lập của các em
thể hiện khá roc rệt, quan hệ thầy trò trở lên gần gũi hơn. Trong giờ học khoảng cách

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 10 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008
giữa thầy và trò đợc thu hẹp. Học sinh mạnh dạn hỏi thầy, trình bày quan điểm và
lập trờng của mình, mở rộng giao tiếp và t duy của các em.
Qua việc áp dụng phơng pháp đổi mới trên, chúng tôi đà rút ra một số bài học
sau:

C. Bài học rút ra.

Việc đổi mới phơng pháp giảng dạy là vấn đề cấp bách góp phần nâng cao
chất lợng giáo dục. Tuy nhiên cũng giống nh các hoạt động khác trong nhà trờng
nhân tố quyết định vẫn là đội ngũ giáo viên. Theo tôi ngời thầy phải có nhận thức
đúng, yêu nghề, chăm chỉ có sự chuẩn bị kĩ ( sau khi đà nghiên cứu kĩ bài dạy) các
thí nghiệm phải đợc thầy chủ động tiến hành trớc nhiều lần, với các phơng thức khác
nhau để chọn ra phơng pháp hay nhất, học sinh dễ áp dụng khai thác đợc tốt kiến
thức từ các thí nghiệm này, học sinh phải tự mình đợc làm các thí nghiệm, ngôn ngữ
của thầy phải trong sáng, chính xác, trình bày ngắn gọn xúc tích để học sinh tiếp thu
bài nhanh. Bên cạnh đó ngời thầy phải luôn tìm tòi, sáng tạo, học tập, lắng nghe ý
kiến góp ý cđa ®ång nghiƯp, rót ra kiÕn thøc mang tÝnh tinh chắc thực tiễn và vận
dụng phơng pháp tốt nhất cho mỗi bài dạy.
Môn Vật lí là môn khoa học thực nghiệm rất gần với cuộc sống đó là thuận lợi
nhng để khai thác hết hiệu quả của từng tiết học theo tôi là vô cùng khó cho nên
chắc chắn trên đây cũng chỉ là những kinh nghiệm nhỏ của tôi cịng nh cđa nhãm
VËt lý trêng THCS Quang Trung chóng tôi.
Rất mong đợc sự góp ý chân thành của các đồng nghiệp
ngày 25 tháng 12 năm 2007
Ngời trình bày

Nhận xét, đánh giá của HĐ chấm SKKN Nhận xét, đánh giá của HĐ chấm
cấp trờng:
SKKN
cấp
huyện:

..

..

..
..

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 11 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008

..

..

..

..

..

..

...

...

phụ lục

1. Trang bìa
2. Đặt vấn đề

Trang 1

3. Nội dung

2

4. Cơ sở lý luận

2

5. cơ sở thực tiễn

2

6. Biện pháp thực hiện

3

7. áp dụng vào một trờng hợp cụ thể

7

7. Bài học kinh nghiệm

11

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?

Page 12 of 13


Sáng kiến kinh nghiệm: Năm học 2007-2008

Sử dụng thí nghiệm nh thế nào trong giảng dạy Vật lý để giờ học có hiệu quả hơn?
Page 13 of 13