Tải bản đầy đủ (.doc) (112 trang)

đầu tư trực tiếp nước ngoài của nhật bản vào việt nam thực trạng và giải pháp hướng tới chiến lược trung quốc +1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (586.01 KB, 112 trang )

Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
LI NểI U
1. Tớnh cp thit ca ti
Trong xu th ton cu hoỏ v khu vc hoỏ hin nay, s giao lu, luõn
chuyn cỏc dũng vn din ra ngy cng mnh m, úng vai trũ ngy cng
quan trng i vi u t v phỏt trin t nc. K hoch phỏt trin kinh t-
xó hi ca Vit Nam thi kỡ 2006-2010 ó xỏc nh mc tiờu tng quỏt l y
nhanh tc tng trng kinh t, nõng cao tớnh hiu qu v bn vng ca s
phỏt trin, sm a Vit Nam ra khi tỡnh trng kộm phỏt trin, to nn tng
y mnh cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ v phỏt trin kinh t tri thc nhm
sm a Vit Nam c bn tr thnh mt nc cụng nghip theo hng hin
i vo nm 2020; mc tiờu tng trng kinh t t 7,5-8%/nm. t c
mc tiờu ú, chớnh ph d kin phi huy ng khong 140-150 t USD cho
u t phỏt trin, trong ú, ngun vn huy ng t bờn ngoi chim trờn 35%.
Cú th núi, hin nay, Vit Nam ang rt chỳ trng ti thu hỳt ngoi lc, trong
mi liờn kt vi phỏt huy ni lc phỏt trin kinh t t nc.
Mt khỏc, kinh nghim cho thy, l mt trong nhng quc gia phỏt trin
nht trờn th gii vi tin lc ti chớnh hựng hu, cụng ngh hin i, vn u
t trc tip nc ngoi ca cỏc cụng ty Nht Bn úng vai trũ quan trng
trong quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ t nc, c bit cỏc quc
gia ang phỏt trin. Hn na, vi nn tng vng chc l quan h hu ngh hp
tỏc sut hn 30 nm trờn tinh thn i tỏc tin cy, n nh lõu di, trong
nhiu nm qua, Nht Bn l i tỏc kinh t quan trng hng u ca Vit
Nam. Ngun vn u t trc tip nc ngoi ca Nht Bn luụn nm trong
nhúm 5 nc ng u, cỏc d ỏn u t ca Nht Bn c ỏnh giỏ l
thnh cụng nht v phng din vn u t thc hin v hiu qu trin khai.
Do ú, vic thu hỳt ngun vn ny cú ý ngha quan trng i vi s phỏt trin
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
1
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-


ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
bn vng ca Vit Nam nhm hng ti cụng nghip hoỏ, hin i hoỏ t
nc.
c bit, cú l cha cú thi im no nh hin nay, Vit Nam ang c
cỏc cụng ty Nht Bn ht sc quan tõm chỳ ý, c ỏnh giỏ cao cú th tr
thnh im n trong chin lc di hn Trung Quc+1 ca h. Trong bi
cnh ny, nu Vit Nam khụng tớch cc cn c vo nhng bin ng ca dũng
vn ny trong quỏ kh, kt hp vi nhng iu kin hin ti, nghiờn cu gii
phỏp ch ng ún ln súng u t t Nht Bn thỡ tng lai gn, mt mt, cú
th ln súng ny s chuyn hng khỏc, mt khỏc, khi cỏc nh u t Nht
Bn t kộo sang Vit Nam m mụi trng u t vn cha cú kh nng ỏp
ng s rt d gõy hn lon, lm gim hiu qu u t. Chớnh vỡ vy, vic
nghiờn cu v: u t trc tip ca Nht Bn vo Vit Nam: thc trng v
gii phỏp hng ti chin lc Trung Quc+1 tr nờn cp thit v cú ý
ngha thc tin cao.
2. Mc ớch nghiờn cu
Mc ớch nghiờn cu ca khoỏ lun ny l vn dng nhng kin thc ó
tớch lu c phõn tớch thc trng hot ng u t trc tip ca Nht Bn
vo Vit Nam trong thi gian qua, c bit l chin lc Trung Quc+1
trong bi cnh sụi ng ca hot ng u t trc tip nc ngoi hin nay;
xem xột thi c v thỏch thc, nhng yu t thun li v nhng mt cũn tn
ti, t ú, ra cỏc gii phỏp cho Vit Nam hng ti chin lc Trung
Quc+1 mt cỏch kp thi v hiu qu.
3. i tng v phm vi nghiờn cu
i tng v phm vi nghiờn cu ca khoỏ lun ch yu l quan h u t
trc tip nc ngoi ca Nht Bn vo Vit Nam trong thi gian qua v trong
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
2
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.

chin lc Trung Quc+1 ca cỏc cụng ty Nht Bn hin nay. Trong khuụn
kh mt bi khoỏ lun, tụi ch i sõu vo tỡm hiu thc trng thu hỳt u t
Nht Bn ca Vit Nam v xut mt s gii phỏp nhm hng ti chin
lc Trung Quc+1.
4. Phng phỏp nghiờn cu
Khoỏ lun c s dng kt hp cỏc phng phỏp nghiờn cu trong ú
ch yu l phng phỏp duy vt bin chng, duy vt lch s v quan im ca
ng v Nh nc ta v hot ng u t trc tip nc ngoi ti Vit Nam.
Bờn cnh ú, khoỏ lun cng s dng cỏc phng phỏp nghiờn cu tng hp,
nh: phõn tớch tng hp, thng kờ, so sỏnh, din gii
5. Kt cu khoỏ lun
Ngoi li núi u, kt lun, phn ti liu tham kho, phn ph lc, khoỏ lun
bao gm:
Chng 1: Mt s lớ lun c bn v FDI v thu hỳt FDI
Chng 2: Thc trng FDI ca Nht Bn vo Vit Nam v chin lc
Trung Quc +1
Chng 3: Thi c, thỏch thc v gii phỏp cho Vit Nam hng ti
chin lc Trung Quc +1
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
3
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
CHNG 1
MT S L LUN C BN V FDI V THU HT FDI
I. Gii thiu chung v FDI
1. Khỏi quỏt chung v u t nc ngoi
1.1. u t
Hot ng u t l quỏ trỡnh huy ng v s dng mi ngun vn phc
v sn xut, kinh doanh nhm sn xut hay cung cp dch v ỏp ng nhu cu
tiờu dựng ca cỏ nhõn v xó hi. Ngun vn u t cú th l nhng ti sn

hu hỡnh nh tin vn, t ai, nh ca, nh mỏy, thit b, hng hoỏ hoc ti
sn vụ hỡnh nh bng sỏng ch, phỏt minh, nhón hiu hng hoỏ, bớ quyt k
thut, uy tớn kinh doanh, bớ quyt thng mi Ngun vn u t cũn bao
gm cỏc ti sn ti chớnh, nh: c phn, trỏi phiu, cỏc quyn v s hu ti
sn khỏc nh quyn th chp, cm c hoc cỏc quyn cú giỏ tr v mt kinh t
nh cỏc quyn thm dũ, khai thỏc, s dng ti nguyờn thiờn nhiờn[22,5]
1.2. u t quc t
u t quc t l s di chuyn ca cỏc nhõn t sn xut (ti chớnh, cụng
ngh, nhõn lc, vt liu) ra khi biờn gii quc gia, l nhng hot ng u t
vn, ti sn nc ngoi tin hnh sn xut, kinh doanh vi mc ớch tỡm
kim li nhun v nhng mc tiờu kinh t xó hi nht nh. V bn cht, u
t quc t l nhng hỡnh thc xut khu t bn [22,9]. õy l hỡnh thc cao
hn ca xut khu hng hoỏ bi xut khu t bn ch cú th din ra trờn c s
nhng tin b v cụng ngh, ngun t bn c tớch t v tp trung ln, th
trng m rng v kh nng qun lý trờn phm vi quc t ca cỏc cụng ty
c nõng lờn rừ rt. Tuy nhiờn, theo khớa cnh khỏc, hai hỡnh thc xut khu
ny luụn b sung v h tr ln nhau. Ngy nay cựng vi hot ng thng
mi quc t, hot ng u t quc t ngy cng phỏt trin mnh m, hp
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
4
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
thnh nhng dũng chớnh trong tro lu liờn kt kinh t ton cu [22,9]. Mt
khỏc, cỏc dũng t bn ny thng khụng lu chuyn n c mt mỡnh m
kốm theo mt lot cỏc tỏc ng dõy chuyn khỏc: cú vn l cú cụng ngh mi,
cú bớ quyt k thut, u t, vic lm v th trng. Do ú, vai trũ ca dũng
vn quc t ging nh dũng mỏu chy trong c th nn kinh t th gii, ni
no lung vn chy ti thng xuyờn v tng cng, ni ú nn kinh t cú
iu kin tng tc v ct cỏnh.
1.3. u t nc ngoi

u t nc ngoi (TNN) l u t quc t xột trờn khớa cnh ca mt
quc gia c th, l dũng dch chuyn vn (cỏc nhõn t sn xut) vo hay ra
khi biờn gii mt quc gia.
Cú nhiu cỏch phõn loi vn TNN tu theo tng khớa cnh tip cn.
Xột theo hng chuyn dch vn, trờn quan im ca mt quc gia, vn u
t nc ngoi c chia thnh dũng vn vo v dũng vn ra. Phõn loi theo
ch u t, vn u t nc ngoi gm hai kờnh chớnh: u t ca t nhõn v
h tr phỏt trin chớnh thc ca cỏc chớnh ph, cỏc t chc quc t (ODA)
[22,13]. Theo phng thc qun lớ vn, u t nc ngoi c thc hin
di hai hỡnh thc: u t giỏn tip nc ngoi (FII) v u t trc tip nc
ngoi (FDI). Khoỏ lun i sõu vo cỏch phõn loi th ba.
u t giỏn tip nc ngoi (FII) l hot ng u t trong ú ch u t
khụng trc tip qun lớ vic s dng vn m hng li ớch theo mt t l cho
trc ca s vn u t thụng qua cỏ nhõn hoc t chc nc nhn u t,
bao gm: h tr phỏt trin chớnh thc (ODA), tớn dng thng mi quc t v
huy ng t bỏn tớn phiu, trỏi phiu, c phiucho nc ngoi. H tr phỏt
trin chớnh thc (ODA) l tt c cỏc khon vin tr khụng hon li v cú hon
li (cho vay di hn vi lói sut thp) ca chớnh ph, cỏc h thng ca t chc
Liờn hp quc, cỏc t chc phi chớnh ph, cỏc t chc ti chớnh quc t. c
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
5
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
im ch yu ca dũng vn quc t ny l tớnh u ói, tuy nhiờn, thụng
thng cỏc nc nhn ODA phi hi mt s iu kin nht nh tu thuc
quy nh ca tng nh ti tr [22,18]. Tớn dng thng mi quc t l hot
ng u t di dng cho vay vn v thu li nhun qua lói sut tin vay trờn
th trng vn quc t vi lói sut th trng v thng l ngn hn. Theo
hỡnh thc ny, nh u t trc khi cho vay u nghiờn cu tớnh kh thi ca
d ỏn u t, cú yờu cu v bo lónh hoc th chp cỏc khon vay gim ri

ro. Th tc vay kht khe, thi gian tr n nghiờm ngt, mc lói sut cao l
nhng tr ngi khụng nh i vi cỏc nc nghốo. Cui cựng, u t chng
khoỏn nc ngoi hay huy ng t bỏn tớn phiu, trỏi phiu, c phiu v giy
t cú giỏ khỏc cho ngi nc ngoi l hot ng u t theo ú, nh u t
mua cỏc loi chng khoỏn ca nc nhn u t v hng li t c tc, trỏi
tc v chờnh lch giỏ tớn phiu, trỏi phiu, c phiu, giy t cú giỏ khỏc
trờn th trng trong tng thi im.
u t trc tip nc ngoi (FDI) l vic nh nc (thng l rt ớt), cỏc
cụng ty xuyờn quc gia (TNC) hay t nhõn nc ngoi (l ch yu) tin hnh
t u t v trc tip tham gia iu hnh s dng vn ca mỡnh nc nhn
u t theo cỏc d ỏn u t cam kt. Ngun vn u t ny khụng ch cú vn
u t ban u di hỡnh thc vn phỏp nh v trong quỏ trỡnh hot ng m
cũn bao gm c vn vay ca doanh nghip trin khai hoc m rng d ỏn
v vn u t t ngun li nhun thu c. Ch u t nc ngoi qun lý,
iu hnh doanh nghip theo nguyờn tc lói c hng, l t chu.
Túm li, cỏc hỡnh thc TNN rt a dng v phong phỳ, trong ú, FDI l
mt trong cỏc kờnh thu hỳt ngun vn ny.
2. u t trc tip nc ngoi (FDI)
2.1. Cỏc khỏi nim v FDI
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
6
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
Tu gúc tip cn ca cỏc nh kinh t, khỏi nim v FDI c din gii
theo nhiu cỏch khỏc nhau.
- Qu tin t th gii (IMF) nm 1997 a ra khỏi nim: FDI l vn u
t thc hin thu c li ớch lõu di trong mt doanh nghip hot ng
mt nn kinh t khỏc vi nn kinh t ca nh u t. Mc ớch ca nh u t
l dnh c ting núi cú hiu qu trong vic qun lý doanh nghip ú. Khỏi
nim ny nhn mnh mt s c trng ca FDI, ú l tớnh lõu di ca hot

ng u t, yu t nc ngoi ca ch th u t v ng c u t l dnh
quyn kim soỏt trc tip hot ng qun lý doanh nghip.
- OECD li quan nim: FDI l hot ng u t c thc hin nhm
thit lp cỏc mi quan h kinh t lõu di vi mt doanh nghip, c bit l
nhng khon u t mang li kh nng to nh hng i vi vic qun lý
doanh nghip ú bng cỏch: thnh lp, m rng mt doanh nghip hay mt
chi nhỏnh thuc ton quyn qun lý ca ch u t; mua li ton b doanh
nghip ó cú; tham gia vo mt doanh nghip mi hay cp tớn dng di hn
(trờn 5 nm).
- Nh nc Trung Quc nh ngha: Vic ngi s hu t bn ti nc
ny mua hoc kim soỏt mt thc th kinh t nc khỏc, theo ú, nu khon
tin m nh u t tr cú nh hng quyt nh hoc tng thờm quyn cm
cỏi trong thc th kinh t ú thỡ c gi l FDI. Cỏch hiu ny ca Trung
Quc rt chỳ trng n khớa cnh s hu hay s kim soỏt trc tip ca ch
u t i vi cỏc hot ng bng vn u t ca h.
- Lut u t 2005 ca Vit Nam khụng a ra khỏi nim hon chnh v
hot ng FDI nhng khỏi nim ny cú th c tng hp trong cỏc quy nh
ca lut nh sau: u t nc ngoi l vic nh u t nc ngoi a vo
Vit Nam vn bng tin v cỏc ti sn hp phỏp khỏc tin hnh hot ng
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
7
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
u t (mc 12, iu 3) v u t trc tip l hỡnh thc u t do nh u
t b vn u t v tham gia qun lý hot ng u t (mc 2, iu 3) [23].
Nhỡn chung, cú th khỏi quỏt cỏc c trng c bn ca FDI nh sau:
Ch th ca FDI cú th l chớnh ph, cỏ nhõn, t chc hay hn hp t
mt nn kinh t khỏc, ngha l ch s hu vn FDI phi cú yu t nc ngoi
c th hin s khỏc nhau v quc tch, ch quyn, lónh th gia bờn i
u t v bờn nhn u t, vn u t cú s di chuyn qua biờn gii quc gia.

Mc ớch cỏc nh u t nc ngoi tin hnh cỏc hot ng u t
trc tip ch yu l nhm thit lp cỏc mi quan h kinh t lõu di vi mt
doanh nghip ti nc nhn u t, c bit l nhng khon u t mang li
kh nng to nh hng i vi vic qun lý doanh nghip ú. Hot ng u
t ny thng gn lin vi vic xõy dng c s, chi nhỏnh sn xut, kinh
doanh ti nc tip nhn u t. õy l vn cú tớnh cht bộn r nc s
ti nờn khụng d rỳt i trong mt thi gian ngn, do ú, vi t cỏch l mt
dũng vn quc t, FDI l dũng chu chuyn vn thi hn tng i di.
Dũng vn ny gn vi quỏ trỡnh t do hoỏ u t, khỏc vi dũng tin
quc t ngn hn thng gn vi qui trỡnh t do hoỏ thng mi hoc kinh
doanh, u c tin t, ngoi hi v cng khỏc bit vi cỏc hot ng u t
giỏn tip (mua bỏn chng khoỏn) hay cỏc giao dch vay n gia cỏc quc gia,
doanh nghip trờn th gii thng gn vi quỏ trỡnh t do hoỏ ti chớnh.
Do i lin vi cụng trỡnh, d ỏn u t mt a im c th trong mt
thi gian tng i di, FDI cú tớnh n nh tng i cao, d theo dừi, kim
soỏt hn v khụng bin ng quỏ bt thng nh cỏc dũng tin ngn hn hay
cỏc khon u t giỏn tip.
c trng ni bt nht ca hot ng FDI l tớnh t ch ca ch s hu
vn u t. Theo hỡnh thc ny, ch u t nc ngoi u t ton b hay
phn ln vn u t, tu qui nh ca mi nc nhm dnh quyn kim
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
8
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
soỏt hoc tham gia kim soỏt d ỏn. Ch s hu vn u t nc ngoi chớnh
l ngi trc tip qun lý, iu hnh vic s dng vn, chu trỏch nhim v
hng li ớch t kt qu sn xut kinh doanh cn c vo mc gúp vn.
Ngoi ra, FDI cũn cú cỏc c im khỏc nh thng kốm theo chuyn
giao cụng ngh, k thut tiờn tin, kinh nghim iu hnh, qun lýcho cỏc
nc tip nhn u t. Hn na, hỡnh thc ny thng mang li tớnh kh thi

v hiu qu kinh t cao hn, khụng cú nhng rng buc chớnh tr, khụng li
gỏnh nng n nn cho nn kinh t. õy l nhng mc tiờu m cỏc hỡnh thc
u t khỏc khú gii quyt c.
Trong khuụn kh khoỏ lun ny, nh u t, nc ch u t, nc
u t c hiu l cỏc ch th nc ngoi tin hnh hot ng FDI; nc
nhn u t, nc ch nh, nc s ti, nc tip nhn c hiu l
nc tip nhn vn FDI.
2.2. Phõn loi FDI
Tu thuc quan im phõn tớch ca cỏc nh u t, cỏc nh kinh t, FDI
c phõn loi theo nhiu tiờu chớ khỏc nhau. Mi cỏch phõn loi ny cú ý
ngha riờng, em li nhng thụng tin khỏc nhau trong hot ng u t. Khoỏ
lun a ra 2 cỏch phõn loi FDI: theo cỏch thc tin hnh u t v theo
ng c u t.
*i vi cỏch thc tin hnh u t, FDI c chia thnh: u t mi
(Greenfield Investment), mua li v sỏp nhp (Cross-border Merge and
Acquisition).
- Trong u t mi, ban u, cỏc nh u t xõy dng c s sn xut kinh
doanh hon ton mi cỏc nc tip nhn u t ri mi tin hnh kinh
doanh trờn c s ú. Loi u t ny c cỏc nc nhn u t a chung vỡ
khụng to ra cnh tranh trong ngn hn v giỳp cỏc nc ny xõy dng c
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
9
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
c s vt cht, h tng k thut, gúp phn ỏng k vo thỳc y nng lc sn
xut quc gia.
- Mua li v sỏp nhp l hot ng nh u t tin hnh mua li hay sỏp
nhp hay mua c phiu nhm iu hnh doanh nghip hoc tham gia iu
hnh doanh nghip ú, bao gm 3 hỡnh thc: ph bin nht l M&A din ra
trong cựng mt ngnh (theo chiu ngang); M&A din ra trong cỏc doanh

nghip thuc mt dõy chuyn sn xut ra sn phm cui cựng (theo chiu
dc); M&A trong cỏc cụng ty kinh doanh khỏc nhau a dng hoỏ hot
ng kinh doanh (dng hn hp). Cỏch thc u t ny giỳp nh u t tn
dng c cỏc ngun lc sn cú, tit kim c chi phớ xõy dng ban u, li
khụng tn thi gian thõm nhp, lm quen hay thit lp th trng. Tuy nhiờn,
hỡnh thc mua li v sỏp nhp khụng c nc ch nh a chung bng u
t mi vỡ ch úng gúp hn ch vo tng nng lc sn xut quc gia.
*i vi ng c u t, mc tiờu chung ca cỏc ch u t nc ngoi l
tỡm kim th trng u t hp dn, thun li, an ton nhm thu li nhun cao
v s thnh vng lõu di ca doanh nghip. Tuy nhiờn, trong tng d ỏn c
th, ng c ca ch u t li rt khỏc nhau, tu thuc vo chin lc phỏt
trin ca doanh nghip v mc tiờu ca nú th trng u t cng nh tu
thuc mi quan h sn cú ca nc nh u t vi nc ch nh. Cn c vo
tiờu chớ ny, FDI c chia thnh 4 loi riờng bit: tỡm kim ngun lc, tỡm
kim th trng, tỡm kim hiu qu v tỡm kim ti sn chin lc [4].
- Hu ht FDI vo cỏc nn kinh t ang phỏt trin v ang chuyn i l
tỡm kim ngun lc hay cũn gi l u t nh hng chi phớ. Loi u t ny
nhm khai thỏc li th so sỏnh ca doanh nghip nc ch nh, gim chi phớ
sn xut thụng qua vic tn dng lao ng v ti nguyờn ca nc s ti, t
ú, tng sc cnh tranh ca sn phm, nõng cao t sut li nhun. Vớ d, cỏc
nc di do v nguyờn liu thụ nh du ho hoc khoỏng sn s thu hỳt cỏc
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
10
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
cụng ty mun phỏt trin da vo nhng ngun ti nguyờn ny. FDI tỡm kim
ngun lc nhỡn chung tp trung vo sn xut hng hoỏ xut khu v ph bin
trong nhng ngnh ngh, lnh vc u t s dng nhiu lao ng, s dng
thit b c, lc hu, mc ụ nhim mụi trng cao m nc ch u t
khụng cho phộp s dng hoc chi phớ x lớ ụ nhim ũi hi quỏ ln.

- FDI tỡm kim th trng l hỡnh thc u t nhm m rng th trng
tiờu th sn phm ca cụng ty m sang cỏc nc s ti. Vic sn xut sn
phm cựng loi nc s ti lm cho ch u t khụng cn u t thit b,
cụng ngh mi li cú th tn dng c lao ng r, tit kim chi phớ vn
chuyn, qua ú nõng cao t sut li nhun. Cỏc cụng ty tin hnh u t di
dng ny in hỡnh l cỏc cụng ty sn xut cỏc sn phm gia dng hoc cỏc
loi hng hoỏ cụng nghip khỏc nhm ỏp ng nhu cu thc t hoc trong
tng lai i vi sn phm ca h, mun thớch ng cỏc sn phm vi khu
v v nhu cu a phng. Trong mt s trng hp, thc hin FDI tỡm kim
th trng cú th l cỏc cụng ty cung ng phc v cho khỏch hng ca h
nc ngoi. Vớ d, mt nh sn xut linh kin ụ tụ cú th u t theo mt nh
sn xut ụ tụ. Loi FDI ny cũn tp trung vo cỏc th trng trc õy c
phc v bi hng xut khu, hoc vo cỏc th trng úng ca c bo h
bi thu nhp khu cao hoc cỏc hng ro phi thu quan khỏc. Do ú, õy
c coi l chin lc bnh trng th trng ca cỏc cụng ty a quc gia
vt qua hng ro bo h ca nc s ti v kộo di tui th cỏc sn phm
ca h.
- FDI tỡm kim hiu qu thng thy nh mt hỡnh thc u t tip tc.
Mt cụng ty xuyờn quc gia cú th tin hnh mt s u t tỡm kim ngun
lc hoc tỡm kim th trng ri sau mt thi gian, cú th quyt nh kt hp
nhng hot ng ny trờn c s sn phm hoc quy trỡnh. õy thc cht l
cỏc hot ng hp lý hoỏ hoc kt ni khu vc hay ton cu dn n sn
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
11
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
phm xuyờn biờn gii hoc vic chuyờn mụn hoỏ quy trỡnh sn xut. Tuy
nhiờn, cỏc cụng ty ch cú th lm c iu ny khi cỏc th trng xuyờn biờn
gii l m v trỡnh phỏt trin cao.
Hỡnh thc FDI ny ph bin nht cỏc th trng c hi nhp theo khu

vc, in hỡnh nht l chõu u v Bc M. Cỏc cụng ty xuyờn quc gia
cng cú th tin hnh hp lý hoỏ sn phm quy mụ nh hn gia mt s
nc lỏng ging. Loi u t ny c minh ho bi cỏc cụng ty con ca
Nestle Bc Phi v Trung ụng. Mi cụng ty con sn xut mt sn phm
chuyờn bit cho th trng khu vc, ng thi cng nhp khu cỏc sn phm
khỏc t cỏc cụng ty con khỏc cỏc nc lỏng ging. Nh vy, cựng vi nhau,
khu vc ny cú ton b cỏc sn phm, nhng mi cụng ty con ch chu trỏch
nhim sn xut mt phn nh.
- FDI tỡm kim ti sn chin lc xut hin khi cỏc cụng ty tin hnh cỏc
v mua li hay liờn minh nhm thỳc y cỏc mc tiờu kinh doanh di hn ca
mỡnh. Vớ d, phc v th trng ni a, mt cụng ty xuyờn quc gia cú th
mua mt doanh nghip nh nc ang c t nhõn hoỏ thay vỡ thnh lp mt
cụng ty mi.
Mi loi FDI cú c im riờng, to ra nh hng khỏc nhau ti nn kinh
t, phự hp vi tng thi kỡ phỏt trin kinh t, xó hi riờng v mc kt hp
vo chin lc phỏt trin kinh t quc gia cng rt linh hot. Do ú, ra
mt i sỏch thu hỳt FDI cú hiu qu c v mt kinh t v xó hi, trc tiờn
cn nhn thc rừ loi hỡnh FDI nờn c khuyn khớch v phự hp nht vi
mụi trng quc gia trong thi im xem xột.
2.3. Cỏc hỡnh thc FDI
FDI cú nhiu hỡnh thc khỏc nhau, mi hỡnh thc cú c im, u th v
hn ch nht nh, phự hp vi tng giai on phỏt trin khỏc nhau ca nn
kinh t. Vic nghiờn cu cỏc hỡnh thc FDI nhm to c s a ra cỏc quyt
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
12
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
nh la chn khi kờu gi hay chp nhn FDI. Lut phỏp tng nc qui
nh cho phộp ỏp dng cỏc hỡnh thc FDI khỏc nhau. Cỏc hỡnh thc FDI ph
bin bao gm:

- Doanh nghip 100% vn nc ngoi l doanh nghip do ch u t nc
ngoi u t 100% vn ti nc s ti v cú quyn iu hnh ton b doanh
nghip theo qui nh ca nc ch nh.
Hỡnh thc ny trong giai on u t ban u, do cũn ớt hiu bit v th
trng nc s ti, e ngi ri ro cao nờn ớt c cỏc nh u t a chung.
Tuy nhiờn, cựng vi s chun hoỏ ca mụi trng u t theo hng t do
hoỏ v ton cu hoỏ, khi cỏc nh u t ó thớch nghi dn vi vn hoỏ, phỏp
lut, chớnh sỏch ca nc ch nh, hỡnh thc ny ngy cng t ra tớch cc
trong vic h tr cỏc nh u t vt qua cỏc tr ngi trong vic bt ng
quan im iu hnh doanh nghip. Do ú, hỡnh thc ny cú xu hng ngy
cng m rng trong u t quc t.
- Doanh nghip liờn doanh l hỡnh thc t chc kinh doanh ca cỏc bờn cú
quc tch khỏc nhau trờn c s cựng s hu v vn gúp, cựng qun lý, cựng
phõn phi li nhun, chia s ri ro tin hnh cỏc hot ng sn xut kinh
doanh, hot ng dch v hay cỏc hot ng nghiờn cu theo cỏc iu khon
cam kt trong hp ng liờn doanh phự hp vi cỏc qui nh ca lut phỏp
nc s ti.
Hỡnh thc ny c s dng rng rói nht trong giai on xõm nhp th
trng do phự hp vi c nc u t v nc s ti. Trong giai on ny,
cỏc nh u t nc ngoi cha am hiu nhiu v nc s ti nờn hỡnh thc
ny giỳp h tranh th c s h tr ca i tỏc nc s ti trong cỏc khõu
hỡnh thnh, thm nh, thc hin d ỏn, gim thiu ri ro m phm vi, lnh
vc v a bn hot ng ca doanh nghip li rng hn. Cũn i vi nc
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
13
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
ch nh, õy l hỡnh thc tng bc thu hỳt vn nc ngoi hp phỏp v hiu
qu.
Nhỡn chung cỏc nc u cú xu hng tng dn vn gúp ca nc mỡnh

trong doanh nghip liờn doanh tng nh hng trong doanh nghip, tin ti
kim soỏt v qun lớ hon ton cỏc hot ng sn xut kinh doanh. Ngoi ra,
hỡnh thc ny ũi hi nc tip nhn phi cú kh nng gúp vn v cú trỡnh
qun lớ doanh nghip tng ng vi i tỏc nc ngoi thỡ mi t hiu
qu nh mong mun.
- Hp tỏc kinh doanh trờn c s hp ng hp tỏc kinh doanh l hỡnh thc
liờn kt kinh doanh da trờn cỏc vn bn kớ kt nh: hp ng chia li nhun
hoc phõn chia sn phm m khụng thnh lp phỏp nhõn mi. Hỡnh thc ny
c ỏp dng ph bin trong lnh vc thm dũ, khai thỏc du khớ, bu chớnh
vin thụng v cụng nghip gia cụng, dch v.
- Hỡnh thc hp ng BOT, hp ng BTO, hp ng BT l hỡnh thc u
t c kớ gia c quan nh nc cú thm quyn ca nc s ti v nh u
t ch yu trong cỏc d ỏn u t vo c s h tng tin hnh xõy dng
cụng trỡnh kt cu h tng c bit l giao thụng ng b, ng st, cng
bin, nhit in, thu in Cỏc nn kinh t cú c s h tng yu kộm, li
khụng vn u t xõy dng rt a chung hỡnh thc u t ny.
im khỏc bit gia 3 hỡnh thc u t ny nh sau:
Theo hp ng BOT, sau khi tin hnh xõy dng xong, nh u t cú
quyn kinh doanh cụng trỡnh ú trong mt thi gian nht nh, ri mi chuyn
giao khụng bi hon cho nc s ti.
Theo hp ng BTO, nh u t phi bn giao cụng trỡnh ú cho nc ch
nh trc khi c phộp tin hnh kinh doanh cụng trỡnh trong mt thi hn
nht nh thu hi vn v cú lói.
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
14
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
Theo hp ng BT, sau khi xõy dng v chuyn giao cụng trỡnh, nh u
t s c nc ch nh to iu kin thc hin d ỏn khỏc thu hi vn v
li nhun hoc thanh toỏn theo tho thun trong hp ng.

- Cụng ty c phn cú vn u t nc ngoi l doanh nghip cú vn iu
l c chia thnh nhiu phn bng nhau, trong ú, cỏc c ụng sỏng lp
nc ngoi mt t l ti thiu vn iu l (theo lut Vit Nam l 30% vn iu
l). Hỡnh thc ny cú kh nng nõng cao hiu qu hot ng ca cỏc doanh
nghip FDI, ng thi kt hp c huy ng vn ca cỏc nh TNN vi cỏc
nh u t trong nc u t i mi cụng ngh, to thờm vic lm, phỏt
trin doanh nghip.
Ngoi ra, FDI cũn c thc hin di cỏc hỡnh thc khỏc, tu thuc mc
ớch v c im trong yờu cu tip nhn u t, nh: doanh nghip FDI a
mc tiờu, doanh nghip hp danh, cụng ty m-cụng ty con
Túm li, cỏc hỡnh thc FDI rt a dng v phong phỳ. Vic la chn hỡnh
thc u t phự hp cũn tu thuc vo kh nng v iu kin c th ca tng
quc gia. kt hp hi ho li ớch ca cỏc bờn tham gia u t, thc hin
c mc tiờu thu hỳt vn phự hp vi tng vựng v ton b nn kinh t cn
phi a dng hoỏ cỏc hỡnh thc u t.
2.4. C cu FDI
C cu FDI cú nh hng trc tip n c cu kinh t ca quc gia tip
nhn. Mt c cu thu hỳt phự hp s m bo cho nn kinh t phỏt trin cõn
i, hp lý. C cu FDI ca tng nh u t cũn cho thy th mnh, xu hng
u t ca h trong quỏ kh, hin ti, lm c s d oỏn tng lai, t ú, to
iu kin thun li thớch hp cho h u t vo lnh vc mong mun. ng
thi, phõn tớch c cu u t giỳp nc tip nhn ỏnh giỏ c kt qu v
hn ch ca hot ng thu hỳt FDI, t ú rỳt ra bi hc v cú cỏc iu chnh,
i sỏch phự hp vi mc tiờu ó nh. Nhỡn chung, cú 3 loi c cu FDI:
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
15
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
- C cu ngnh l ct lừi ca chin lc kinh t v l nhõn t quan trng
quyt nh hiu qu kinh t quc dõn ca nc s ti. Hu ht cỏc quc gia

tip nhn u mun phỏt trin mt c cu cỏc ngnh cõn i trong khi vi
ng lc ch yu l li nhun, FDI thng ch c thu hỳt mnh vo cỏc
ngnh nc ch nh cú li th so sỏnh. Do ú, nc s ti phi cú bin phỏp
phự hp cõn bng li ớch gia cỏc bờn.
- C cu vựng: cỏc d ỏn u t ch yu tp trung nhng vựng cú iu
kin kinh t xó hi phỏt trin tn dng u th sn cú v c s h tng. iu
ny lm gia tng khong cỏch vi cỏc vựng cú iu kin khú khn, gõy mt
cõn i nn kinh t. Tỡm hiu c cu FDI theo vựng, nc ch nh s xõy
dng c i sỏch phự hp va thu hỳt mnh vn FDI, va gim s cỏch
bit kinh t gia cỏc vựng.
- C cu i tỏc u t: vic nghiờn cu c cu i tỏc u t giỳp nc
ch nh xỏc nh c i tỏc u t tim nng, i tỏc u t quan trng
nhm tng hiu qu thc hin FDI.
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
16
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
II. Cỏc nhõn t nh hng ti thu hỳt FDI mt quc gia
Lng vn FDI vo mt quc gia xột cho cựng l ph thuc vo quyt
nh ca cỏc nh u t. Cỏc quyt nh ny thc cht khụng phi phc v
li ớch cho nc ch nh m ch yu nhm thu li v cho chớnh bn thõn h.
Hp tỏc u t vi nc ngoi ch cú th thnh cụng khi cú s gp g v li
ớch ca c hai bờn [22]. Vỡ vy, nc s ti cn phi nghiờn cu nhng nhõn
t nh hng ti thu hỳt FDI, xem nh u t mong ch thu c nhng li
ớch gỡ t vic tin vo quc gia mỡnh, thỡ mi cú th a ra cỏc gii phỏp
hu hiu thu hỳt FDI, khụng ch mang li cỏc mún li kinh t trc mt m
cũn cú th thu c cỏc li ớch xó hi trong di hn.
1. Li ớch ca nc i u t khi thc hin hot ng FDI
Li ớch FDI cú th em v cho cỏc doanh nghip tin hnh u t v nc
u t rt a dng, bao gm [22]:

- FDI khụng nhng giỳp nc ch u t xõy dng th trng cung cp
nguyờn liu n nh vi giỏ phi chng m cũn m rng th trng tiờu th,
trỏnh c hng ro bo h mu dch nc s ti, tng cng bnh trng
sc mnh kinh t, to iu kin thõm nhp vng chc vo th trng nc
nhn u t, qua ú, phỏt trin th trng sang nc th ba, ton vựng hoc
ton khu vc, ng thi, thụng qua nh hng v kinh t nõng cao uy tớn
chớnh tr, vai trũ nh hng trờn th gii.
- FDI to iu kin cho nc u t khai thỏc li th so sỏnh ca nc tip
nhn v giỏ nhõn cụng, chi phớ vn chuyn, thu v chi phớ sn xut khỏc
gim giỏ thnh sn phm, nõng cao sc cnh tranh quc t ca hng hoỏ, rỳt
ngn thi gian thu hi vn u t, tng hiu qu s dng vn, tng li nhun,
ng thi, gim ri ro u t so vi ch tp trung vo th trng trong nc.
- FDI to iu kin cho nc ch u t thng xuyờn i mi cụng ngh,
iu kin sng cũn trong cnh tranh. Thụng qua FDI, cỏc nc ch u t di
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
17
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
chuyn mt b phn sn xut cụng ngh, phn ln l cỏc mỏy múc giai on
lóo hoỏ hay cú nguy c b hao mũn vụ hỡnh nhanh sang cỏc nc kộm phỏt
trin hn tip tc s dng, kộo di thờm chu kỡ sng ca sn phm hoc
mau khu hao, tng sn xut tiờu th, thu hi vn, to li nhun. ng thi,
iu ny cũn giỳp nc ch u t cú thờm t bn v iu kin i mi c
cu sn xut, ỏp dng cụng ngh mi, nõng cao nng lc cnh tranh.
2. Cỏc nhõn t c bn nh hng ti lung vn FDI vo mt quc gia
Nhỡn chung, dũng vn FDI s tỡm n ni u t an ton, ng vn c
s dng hiu qu, quay vũng nhanh v ớt ri ro. Tuy nhiờn, tu tng giai on,
tng thi kỡ, cỏc tiờu chớ ỏnh giỏ mc hp dn ca mt mụi trng u t
l khỏc nhau. Khụng nhng th, cỏc tiờu chớ ny li bin i i vi tng mc
tiờu u t, tng nh u t khỏc nhau. Túm li, kh nng thu hỳt vn u t

ca cỏc quc gia ph thuc vo nhiu nhõn t, c nhõn t khỏch quan, khụng
ph thuc vo n lc, kim soỏt ca nc tip nhn v nhõn t ch quan, ph
thuc vo nhng ng thỏi ca nc nhn.
2.1. Nhõn t khỏch quan
Trc ht l cỏc li th so sỏnh t nhiờn ca nc tip nhn nh v trớ a
lý, ti nguyờn thiờn nhiờn, qui mụ ngun nhõn lc, qui mụ th trng. V trớ
a lý thun li khụng gn cỏc vựng cú ng t, nỳi la, súng thn, thụng
thng thun tiờn to kh nng phỏt trin cỏc hot ng du lch, trung chuyn,
tỏi xut khu, chuyn khu hng hoỏ qua cỏc khu vc lõn cn. Ti nguyờn a
dng, phong phỳ, gn ngun nguyờn liu giỳp nh u t gim chi phớ sn
xut, nõng cao sc cnh tranh ca hng hoỏTuy nhiờn, ngy nay, khi khoa
hc v cụng ngh ngy cng tiờn tin, cỏc nhõn t ny tr nờn kộm quan trng
hn, ớt úng vai trũ quyt nh trong u t.
Th hai l tim lc ti chớnh v nng lc kinh doanh ca nh u t. Mi
doanh nghip u cú kh nng ti chớnh gii hn. Nu mụi trng u t hp
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
18
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
dn, iu kin kinh doanh thun li nhng nh u t khụng cú vn, hn ch
v nng lc kinh doanh thỡ cỏc k hoch u t ca h cng khụng th thc
hin c. Do ú, cỏc nc tip nhn cn ỏnh giỏ chớnh xỏc tim lc ti
chớnh, kh nng kinh doanh trong la chn nh u t nhm trỏnh tỡnh trng
khụng cú vn gii ngõn, khụng cú kh nng thc hin, lm l c hi u t
ca cỏc nh u t khỏc, gim lng FDI thc t thu hỳt c.
Th ba, vic mt quc gia nm trong xu th vn ng ca cỏc dũng vn
FDI l iu kin thun li quc gia ú a ra cỏc iu kin phự hp thu hỳt
ngun vn ny. iu ny ph thuc vo chin lc u t ca cỏc nh u t
trong tng giai on. Trong nhng nm gn õy, nm trong vựng kinh t phỏt
trin nng ng nht, khu vc ụng v ụng Nam tr thnh a im

hp dn u t nc ngoi hn trong s cỏc nc ang phỏt trin. Mt mt do
khu vc ny cú giỏ nhõn cụng r, mụi trng u t ngy cng c ci thin,
mt khỏc, so vi cỏc nc t bn phỏt trin, mc cnh tranh khu vc ny
thp hn. Vic nm bt c xu hng chuyn dch FDI trờn th gii l c s
cỏc quc gia ún u c lung vn ny.
Cui cựng, mụi trng kinh t, chớnh tr, xó hi trờn th gii v trong khu
vc cng cú nh hng sõu sc n kh nng thu hỳt FDI ca mt quc gia.
Cỏc cuc khng hong kinh t, khng hong ti chớnh-tin t, khng hong
chớnh tr, vn hoỏ hay dch bnh trờn th gii hay trong khu vc u l cỏc
nhõn t cú kh nng tỏc ng theo nhiu phng din ti thu hỳt FDI, thu hp
dũng vn u t. S tỏc ng ú cú th trc tip l lm gim lng vn d
tha cỏc quc gia u t, lm gim kh nng u t hay giỏn tip l to ra
tõm lý e ngi ca cỏc nh u t khi a ra cỏc quyt nh. Mt mụi trng
n nh, nn kinh t th gii, khu vc tng trng cao v bn vng, hot ng
giao dch trong khu vc v trờn th gii sụi ng s to c hi tt cho cỏc
nc thu hỳt FDI, kim ngch u t t mc tng trng cao.
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
19
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
2.2. Nhõn t ch quan
Nhõn t ch quan l nhõn t ni sinh ca nc tip nhn, l iu kin
quyt nh hỡnh thnh nờn mt mụi trng u t hp dn. Nhõn t ny
bao gm ch trng huy ng vn phc v phỏt trin kinh t, nhng ci thin
trong mụi trng u t v mi quan h kinh t quc t ca nc ch nh.
2.2.1. Ch trng huy ng vn ca nc ch nh
Ch trng huy ng vn phc v phỏt trin kinh t th hin nh hng,
ng li ca mt quc gia trong vic thu hỳt cỏc ngun vn, l c s
ra cỏc chớnh sỏch c th. Ni dung ca ch trng th hin quan im ca
Nh nc s ti trong vic cú cho phộp m ca thu hỳt vn bờn ngoi hay

khụng; trng tõm l thu hỳt vn trong nc hay ngoi nc; ngun vn nc
ngoi tp trung ch yu vo ngun no: FDI, ODA hay vay thng mi; nh
hng cỏc lnh vc, ngnh thu hỳt vn
Nu la chn chin lc tng trng kinh t hng ni, da vo phỏt trin
sn xut thay th nhp khu, hỡnh thc huy ng vn c a thớch hn c l
vay thng mi ngn hn, phỏt hnh tớn phiu kho bc v trỏi phiu chớnh ph
ra nc ngoi. Nu theo ui chin lc phỏt trin kinh t hng ngoi, tng
trng da vo xut khu thỡ hỡnh thc huy ng vn c a thớch l FDI v
vay di hn. Cỏc hỡnh thc ny khụng chu sc ộp ngn hn ca yờu cu tr n
cng nh s gia tng quỏ nhanh ca khi lng n. Ngoi ra, FDI cũn giỳp
nc tip nhn cú c k thut, cụng ngh hin i, ng thi, tn dng tt
hn cỏc quan h th trng thỳc y tng trng xut khu.
2.2.2. Mụi trng u t ca nc ch nh
Cú th núi, mụi trng u t ca nc ch nh l yu t quan trng nht
nh hng ti quyt nh u t ca cỏc nh u t. Trờn thc t, cỏc quc
gia cú mụi trng u t cng thun li, thụng thoỏng thỡ dũng vn FDI chy
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
20
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
vo cng nhiu, ngc li, cỏc quc gia cú mụi trng u t kộm cnh tranh
thỡ ớt thu hỳt c ngun vn ny.
Trờn thc t, mt mụi trng u t hp dn, cú sc cnh tranh l s tng
ho ca nhiu nhõn t:
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
21
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
S n nh v chớnh tr, kinh t v xó hi
Chớnh tr, xó hi cú n nh, kinh t cú bn vng thỡ cỏc nh u t mi cú

iu kin chuyờn tõm kinh doanh, thu hi vn, to li nhun. õy l yu t v
mụ, iu kin tiờn quyt nhm gim thiu nhng ri ro kinh t, chớnh tr ca
vn FDI khi vt khi s kim soỏt ca ch u t nc ngoi. Nhng bt n
nh kinh t, chớnh tr khụng ch lm dũng vn ny b chng li, thu hp m
cũn lm cho dũng vn t trong nc chy ngc ra ngoi, tỡm n ni an ton
v hp dn hn.
iu kin ny khụng ch bao gm duy trỡ s phỏt trin kinh t mt cỏch n
nh, chớnh tr, xó hi c bo m trt t v an ton m cũn phi duy trỡ
c d lun v tõm lớ xó hi ng h cỏc nh u t nc ngoi. Bt kỡ s bt
n nh chớnh tr, cỏc xung t khu vc, ni chớnh hay s hoi nghi, ty chay,
thiu thin cm ca gii lónh o v nhõn dõn i vi vn FDI u l nhng
nhõn t nhy cm tỏc ng tiờu cc n tõm lớ v hnh ng thc t ca cỏc
ch u t, ng thi lm chm li cỏc ci cỏch chớnh sỏch cn thit trong thu
hỳt FDI ca nc ch nh.
Tiờu chớ ny ngy cng c coi trng, c bit trong iu kin hin nay,
khi tỡnh hỡnh chớnh tr hu ht cỏc chõu lc, cỏc khu vc u din bin ht
sc phc tp, khụng lng trc c; nn khng b, ỏnh bom, bt cúc
din ra thng xuyờn; dch bnh trn lan v liờn tc gõy tõm lớ hong lon, lo
ngi, khụng an tõm tin hnh hot ng u t.
S hon chnh, hu hiu ca h thng phỏp lut u t nc ngoi
Lut phỏp cỏc nc, dự ớt dự nhiu, u cú cỏc im khỏc bit. Khi tin
hnh u t ra nc ngoi, cỏc hot ng u t cng nh cỏc hot ng sn
xut kinh doanh ca ch u t nc ngoi dự n t bt kỡ quc gia no u
chu s iu chnh ca phỏp lut ca nc s ti. Mt khỏc, trong quỏ trỡnh
thc hin cỏc d ỏn u t, cỏc nh u t cú th phi c trỳ trong mt thi
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
22
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
gian tng i di nc s ti. Do ú, vic xem xột cỏc nhõn t phỏp lớ bo

v quyn li ca mỡnh nc tip nhn ỏnh giỏ kh nng thớch nghi, tim
nng u t l vụ cựng quan trng a ra quyt nh u t.
H thng phỏp lut cng rừ rng, ng b, cht ch, khụng chng chộo,
tớnh cng ch cao v c bit l phự hp vi lut phỏp, thụng l quc t, iu
tit v mụ thay vỡ can thip trc tip quỏ sõu vo hot ng u t nc ngoi
thỡ cng to tõm lớ thoi mỏi, hp dn cỏc nh u t.
S phỏt trin ca b mỏy v th tc hnh chớnh quc gia
Th tc hnh chớnh l khõu u tiờn m nh u t phi tri qua tin
hnh v duy trỡ hot ng u t ti hu ht cỏc nc. Th tc hnh chớnh
rm r, phin phc, gõy tn kộm v thi gian v chi phớ l s cn tr ln lm
nn lũng cỏc nh u t, lm mt c hi thu hỳt u t. Ngc li, mt b
mỏy hnh chớnh hiu qu, gn nh, nht quỏn, nhy bộn; th tc c cụng
khai, n gin hoỏ; i ng cỏn b thc thi chuyờn nghip, tụn trng phỏp lut
s quyt nh s thnh cụng khụng ch ca cụng tỏc thu hỳt m cũn y nhanh
quỏ trỡnh tip nhn vn, tng hiu qu ca ton b quỏ trỡnh huy ng v s
dng vn cho u t phỏt trin.
Hu ht cỏc nc ó thnh cụng trong thu hỳt vn nc ngoi phỏt trin
kinh t nh Trung Quc, M u cú xu hng gim bt nhng hot ng can
thip trc tip, thay bng can thip giỏn tip ca nh nc vo nn kinh t,
ng thi cao, h tr, to iu kin cho khu vc kinh t t nhõn, cho cỏc
nh TNN, coi ú l ng lc quan trng phỏt trin t nc [42].
S minh bch, hp dn ca h thng chớnh sỏch u t nc ngoi
Chớnh sỏch u t nc ngoi l h thng cỏc cụng c chớnh sỏch m nh
nc ỏp dng iu chnh hot ng u t nc ngoi. Chớnh sỏch u t
nc ngoi rt quan trng i vi vic to iu kin u ói cho thu hỳt vn
FDI, hỡnh thnh nờn sc cnh tranh cho mụi trng u t. Nhng chớnh sỏch
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
23
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-
ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.

thu hỳt FDI phự hp thng nhm to dng mụi trng kinh doanh ni a
cnh tranh bỡnh ng, minh bch v nng ng. Mt khỏc, cỏc chớnh sỏch kinh
t ca nc ch nh cú kh nng ti a hoỏ li ớch v ti thiu hoỏ chi phớ cho
cỏc d ỏn FDI trin khai u cú sc thuyt phc cỏc nh u t nc ngoi
b vn u t.
H thng cỏc chớnh sỏch u t nc ngoi hp dn FDI thng gm:
Chớnh sỏch thng mi thụng thoỏng theo hng t do hoỏ
m bo kh nng xut nhp khu cỏc mỏy múc, thit b, nguyờn vt liu sn
xut cng nh sn phm sn xut ra. iu ny cú ngha l bo m s thun
li, kt ni liờn tc cỏc cụng on trong hot ng u t, lm cho quỏ trỡnh
thc hin d ỏn v thu hi vn din ra nhanh chúng, thun tin.
Chớnh sỏch tin t gii quyt c cỏc vn chng lm phỏt v
n nh tin t. Chớnh sỏch lói sut v t giỏ tỏc ng giỏn tip n dũng chu
chuyn FDI vi t cỏch l nhng yu t quyt nh giỏ tr u t v mc li
nhun thu c ti mt th trng nht nh. Lói sut cao ng ngha vi chi
phớ trong u t cao, lm gim i li nhun ca nh u t, gim sc hp dn
ca th trng i vi u t lõu di. Mt khỏc, mt chớnh sỏch t giỏ hi oỏi
linh hot, phự hp vi tỡnh hỡnh phỏt trin kinh t tng giai on s lm tng
kim ngch xut khu, tng kh nng thu li nhun t xut khu.
Cỏc u ói u t, c bit u ói thu dnh cho u t nc
ngoi m bo cho ch u t thu c li nhun cao trong iu kin kinh
doanh chung ca khu vc, ca th gii s khuyn khớch h u t vo trong
nc v vo nhng lnh vc, a bn m chớnh ph mun khuyn khớch u
t.
Ti mt s nc, chớnh ph cũn lp cỏc qu h tr u t nc
ngoi h tr tớn dng cho cỏc nh u t. S h tr tớn dng cựng cỏc dch
v ti chớnh, bo lónh ca chớnh ph, cỏc c quan tớn dng xut khu, cỏc t
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
24
Đầu t trực tiếp nớc ngoài của Nhật Bản vào Việt Nam: thực trạng và giải pháp h-

ớng tới chiến lợc Trung Quốc +1.
chc ti chớnh a phng ó, ang v s úng vai trũ to ln lm tng dũng
vn nc ngoi.
Dơng Ngọc Hà Lớp Anh 1-K42-KTNT
25

×