Bài giảng Hệ thống thông tin: Chương 7 - GV. Lê Thị Quỳnh Nga

Faculty of MIS
Faculty of MIS
Chương 7
Thiết Kế Mô Hình Dữ Liệu Logic
Faculty of MIS
Faculty of MIS
GV: LÊ THỊ QUỲNH NGA
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Nội Dung

Nội dung thiết kế mô hình dữ liệu logic

Mô hình dữ liệu quan hệ

Quan hệ & thuộc tính

Khái niệm về các dạng chuẩn

Chuẩn hóa các quan hệ

Xây dựng mô hình dữ liệu logic

Quy trình thiết kế mô hình dữ liệu logic
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Nội dung thiết kế mô hình dữ liệu logic

Là quá trình chuyển 1 mô hình dữ liệu quan niệm sang 1
mô hình dữ liệu logic


Mô hình bao gồm các quan hệ đã được chuẩn hóa &
tích hợp, cùng với sơ đồ mô hình
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Mô hình dữ liệu quan hệ (Relaonal
Database Model)
Gồm 3 thành phần:

Cấu trúc dữ liệu: bảng hay quan hệ

Thao tác dữ liệu: ngôn ngữ SQL

Tích hợp dữ liệu: quy tắc nghiệp vụ nhằm duy trì tính
toàn vẹn dữ liệu
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Quan hệ & thuộc "nh

CSDL quan hệ (Relational Database): DL được
biểu diễn như 1 tập các bảng (hay quan hệ) có liên quan với
nhau

Quan hệ (Relation): 1 bảng DL 2 chiều được đặt tên.
Mỗi quan hệ gồm 1 tập các cột được đặt tên & 1 số dòng tùy
ý không có tên

Lược đồ quan hệ:
SINHVIEN(mãSV,tênSV,ngàysinh,mãlớp)
LOP(mãlớp,tênlớp)
Faculty of MIS

Faculty of MIS
Các "nh chất của 1 quan hệ

Giá trị đưa vào 1 cột là đơn nhất.

Giá trị đưa vào 1 cột phải thuộc cùng 1 miền giá trị.

Mỗi dòng là duy nhất trong bảng.

Thứ tự các cột là không quan trọng.

Thứ tự các dòng là không quan trọng.
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Quan hệ có cấu trúc tốt

Là quan hệ chứa số dư thừa ít nhất & cho phép người
sử dụng thêm xóa, hay sửa đổi những dòng trong bảng
mà không gây ra lỗi hoặc sự không nhất quán
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Quan hệ có cấu trúc tốt
(Well-Structured Relaon)
Không dư thừa, DL có liên quan đến 1 thực
thể đơn giản, nhân viên
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Quan hệ không có cấu trúc tốt
(Poorly Structured Relaon)
Dư thừa vì DL có liên quan đến 2 thực thể, nhân

viên & các khóa học mà họ đã lấy
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Khái niệm về các dạng chuẩn
Phụ thuộc hàm (Funconal Dependency)

Phụ thuộc hàm: mối quan hệ cụ thể giữa 2 thuộc
tính hay nhóm thuộc tính trong 1 quan hệ

Cho quan hệ R & 2 nhóm thuộc tính A & B thuộc
R. Nhóm thuộc tính B gọi là phụ thuộc hàm vào
nhóm thuộc tính A nếu đối với mỗi dòng của
quan hệ R các giá trị của A xác định giá trị duy
nhất của B. Ký hiệu: A  B

VD: mãSV  {tênSV,ngàysinh,mãlớp}
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Khái niệm về các dạng chuẩn
Khóa dự tuyển, Khóa chính & khóa ngoại

Khóa dự tuyển là 1 hay 1 nhóm thuộc tính mà các giá trị của nó
xác định duy nhất mỗi dòng. Cần thỏa mản 2 tính chất:

Xác định duy nhất

Không dư thừa

Khóa chính là 1 khóa dự tuyển được chọn làm khóa của quan
hệ.


Khóa ngoại là 1 thuộc tính của quan hệ nhưng lại là thuộc tính
khóa của 1 quan hệ khác.

Ràng buộc tham chiếu (Referential Integrity): xác định giá trị hay
sự tồn tại của 1 thuộc tính trong 1 quan hệ phụ thuộc vào giá trị
hay sự tồn tại của cùng thuộc tính trong quan hệ khác.
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Ví Dụ về Khóa Ngoại
The foreign key
Khóa ngoại thiết lập quan hệ 1-n giữa SPERSON (1) &
SALES1 (n)
Không thể có SalesPerson trong SALES1 không tồn
tại trong SPERSON (Luật ràng buộc tham chiếu)
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Khái niệm về các dạng chuẩn
Các dạng chuẩn cơ bản

Chuẩn hóa (normalization): tiến trình chuyển đổi cấu
trúc dữ liệu phức tạp thành cấu trúc DL ổn định, đơn
giản.

Chuẩn 1 (First Normal From - 1NF)

Các dòng duy nhất

Không chứa các thuộc tính lặp
(mọi thuộc tính của R đều chứa các giá trị nguyên tố

(atomic value), giá trị này không là một danh sách các
giá trị hoặc giá trị phức hợp (composite value) )
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Khái niệm về các dạng chuẩn
Các dạng chuẩn cơ bản

Chuẩn 2 (Second Normal Form - 2NF)

Là chuẩn 1

Mỗi thuộc tính không phải là khóa được xác định
bởi toàn bộ khóa (Gọi là phụ thuộc hàm toàn
phần).

Chuẩn 3 (Third Normal Form - 3NF)

Là chuẩn 2

Các thuộc tính không phải là khóa không phụ thuộc
lẫn nhau (phụ thuộc bắc cầu).
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Xây dựng mô hình dữ liệu Logic

Gồm các bước:

Biểu diễn các thực thể

Biểu diễn các mối quan hệ


Chuẩn hóa các QH

Hợp nhất các QH

Vẽ sơ đồ
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Biểu diễn các thực thể

Mỗi thực thể trong ERD thành 1 quan hệ.

Các thuộc tính của thực thể trở thành thuộc tính của
QH

Thuộc tính định danh của thực thể trở thành khóa
chính của quan hệ.
Faculty of MIS
Faculty of MIS
CUSTOMER(Customer_ID,Name,Address,City_State_Zip,Discount
)
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Biểu diễn các mối quan hệ

QH nhị nguyên 1:N (Binary 1:N)

Thêm khoá của QH tương ứng ở bên 1 vào QH tương
ứng với bên nhiều như là khoá ngoại.


Hoặc là Hợp nhất bên 1 vào bên nhiều.

Binary or Unary 1:1

Có 3 cách:
a. Thêm khoá chính của A thành khoá ngoại của B.
b. Thêm khóa chính của B thành khoá ngoại của A.
c. Cả 2 cách trên.
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Biểu diễn các mối quan hệ
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Biểu diễn các mối quan hệ
Faculty of MIS
Faculty of MIS

Binary and Higher M:N relationships

Tạo QH khác bao gồm các khoá chính của
tất cả các QH. Tất cả các khóa chính này
hợp thành khoá chính của QH mới.
Biểu diễn các mối quan hệ
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Biểu diễn các mối quan hệ
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Biểu diễn các mối quan hệ
Faculty of MIS

Faculty of MIS
Hợp nhất các quan hệ
(Merging Relaons)

Mục tiêu là xoá đi các QH lặp lại

Xem xét các vấn đề tích hợp:

Đồng nghĩa (Synonyms)

2 tên khác nhau được dùng cho cùng 1 thuộc tính

Khi hợp nhất, xin ý kiến người dùng để có tên chuẩn đơn giản

Đồng danh (Homonyms)

1 tên thuộc tính được dùng cho 2 hay nhiều Thuộc tính khác nhau

Giải quyết bằng cách tạo tên mới

Các phụ thuộc giữa các thuộc tính không khoá

Các phụ thuộc có thể được tạo ra do tích hợp

để giải quyết, QH mới phải được chuẩn hoá
Faculty of MIS
Faculty of MIS
Quy trình thiết kế mô hình dữ liệu logic

Chuyển các mô hình thực thể - mối QH sang các QH


Xác định khoá & chuẩn hoá các QH nhận được

Tích hợp các QH nhận được

vẽ sơ đồ mô hình DL QH & xác định các lực lượng tham
gia vào QH