Báo cáo thực tập Khoa luật tại Tòa án nhân dân quận cầu giấy

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA LUẬT

BÁO CÁO THỰC TẬP TỔNG HỢP
Đơn vị thực tập: Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy

CHUYÊN NGÀNH: LUẬT KINH TẾ

Giáo viên hướng dẫn

Sinh viên thực tập

- Họ và tên: TS. Nguyễn Thái Trường

- Họ và tên: Nguyễn Thanh Mai

- Bộ môn: Luật kinh tế

- Lớp hành chính: K55P1

HÀ NỘI, 2023


LỜI CẢM ƠN
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc đối với các thầy cô của
trường Đại học Thương mại, đặc biệt là các thầy cô khoa Luật của trường đã tạo điều
kiện, sẵn sàng hỗ trợ, giúp đỡ trong quá trình học tập và nghiên cứu tại trường. Và em
cũng xin chân thành cám ơn thầy Nguyễn Thái Trường đã nhiệt tình hướng dẫn em
hoàn thành báo cáo thực tập.
Để hoàn thành tốt đợt thực tập này, em còn nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình của
cán bộ lãnh đạo, quý anh chị đang cơng tác tại Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy đã tạo

điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình thực tập, chỉ báo cho em những kiến thức
thực tiễn trong công tác áp dụng pháp luật vào thực tiễn, cũng như ln động viên,
khuyến khích em trong suốt quá trình thực tập.
Trong quá trình thực tập, cũng như là trong q trình làm bài báo cáo thực tập,
khó tránh khỏi sai sót, rất mong các thầy, cơ bỏ qua. Đồng thời do trình độ lý luận
cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài báo cáo khơng thể tránh khỏi
những thiếu sót, em rất mong nhận được ý kiến đóng góp thầy, cơ để em học thêm
được nhiều kinh nghiệm và sẽ hoàn thành tốt hơn bài báo cáo tốt nghiệp sắp tới.
Em xin chân thành cảm ơn!

1


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................1
MỤC LỤC......................................................................................................................2
LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................................4
I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ TÒA ÁN NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY..............5
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy....................5
1.2 Chức năng, nhiệm vụ của Toà án nhân dân quận Cầu Giấy.....................................6
1.3 Cơ cấu tổ chức của Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy...............................................7
II.THỰC TRẠNG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT ĐIỀU CHỈNH HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY.....................................8
2.1 Hiến pháp 2013.........................................................................................................8
2.2 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.....................................................................................8
2.3 Bộ Luật Dân sự 2015................................................................................................9
2.4 Luật Thương mại 2005 sửa đổi năm 2017, 2019......................................................9
2.5 Các văn bản khác....................................................................................................10
III. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG VÀ THI HÀNH PHÁP LUẬT DO TOÀ ÁN
NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KINH TẾ TRONG

THỜI GIAN QUA.......................................................................................................11
3.1 Thực trạng áp dụng pháp luật do Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy quản lý hoạt
động kinh tế trong thời gian qua...................................................................................11
3.2 Thực trạng thi hành pháp luật do Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy quản lý hoạt
động kinh tế trong thời gian qua...................................................................................13
IV. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT KINH TẾ VÀ TÁC
ĐỘNG CỦA NÓ TỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, KINH DOANH TRÊN THỊ
TRƯỜNG. ...................................................................................................................15
4.1 Đánh giá chung về thực trạng pháp luật kinh tế điều chỉnh hoạt động quản lý kinh
tế của toà án nhân dân quận Cầu Giấy..........................................................................15
4.1.1. Ưu điểm...............................................................................................................15
4.1.2. Nhược điểm.........................................................................................................16

2


4.2 Tác động của pháp luật kinh tế tới sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên thị trường.
...................................................................................................................17
4.2.1. Tác động tích cực................................................................................................17
4.2.2. Tác động tiêu cực................................................................................................18
V. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA CẦN GIẢI QUYẾT................................................19
VI. ĐỀ XUẤT ĐỀ TÀI KHOÁ LUẬN......................................................................21
KẾT LUẬN..................................................................................................................23

3


LỜI MỞ ĐẦU
Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy có nhiệm vụ là bảo vệ về công lý và bảo vệ quyền
công dân, quyền con người và bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, lợi ích Nhà nước, quyền

lợi ích của cá nhân, tổ chức. Tại Việt Nam, bộ máy Nhà nước được tổ chức theo nguyên
tắc tập trung quyền lực với sự phân công, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan ban ngành
trong việc thực hiện ba quyền: Lập pháp, Hành pháp và Tư pháp. Thực hiện quyền Tư
pháp, đặc biệt là xét xử là một trong những chức năng của Tòa án nhân dân, đồng thời
còn là bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ tài sản Nhà nước và bảo vệ danh dự và
nhân phẩm của cơng dân. Đáp ứng nhiệm vụ trên,Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy hằng
năm thụ lý và giải quyết khoảng hơn 1000 vụ, việc về tất cả các vụ án hình sự, dân sự,
hơn nhân và gia đình, lao động, thương mại, kinh doanh, hành chính, các việc khác theo
quy định pháp luật.
Trong thời gian thực tập em được chị Đỗ Thị Hằng – Thư ký Tòa án nhân dân quận
Cầu Giấy hướng dẫn thực tập. Em đã thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ của mình đó là tìm
hiểu cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ của các chức danh tư pháp trong cơ quan và
tham gia quan sát hoạt động xét xử của Tòa án.
Trong suốt thời gian thực tập tại Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy, được sự giúp đỡ,
hướng dẫn nhiệt tình của các cô chú, anh chị trong cơ quan đã giúp em có được những
kiến thức và hiểu biết thêm những công việc trong thực tế. Đối tượng của hoạt động
nghiên cứu thực tế của em lần này tiếp cận với thực tiễn hệ thống pháp luật về kinh tế,
tiến hành các hoạt động nghiên cứu và xét xử tại Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy trong
thời gian thực tập từ ngày 26/12/2022 đến 10/02/2023. Từ đó làm sáng tỏ hơn nội dung
của những môn học, mở rộng kiến thức chuyên ngành, có sự so sánh và đối chiếu từ luật
nội dung với thực tiễn.
Bài báo cáo là kết quả thu được trong suốt q trình thực tập tại Tịa án nhân dân
quận Cầu Giấy. Trong suốt thời gian thực tập giúp em có thêm những kiến thức, kỹ năng
xã hội về ngoại giao với cấp trên, với đồng nghiệp và mọi người trong cơ quan cũng như
có thêm được những kỹ năng nghề nghiệp về giải quyết các vụ án, vụ việc. Những kỹ
năng này hết sức quan trọng và cần thiết đối với em trong việc học tập tại nhà trường
cũng như cho công việc sau này.
Em xin chân thành cảm ơn!

4

I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ TÒA ÁN NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY
Tên chính thức

Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy

Mã số thuế

0104109403

Địa chỉ

Số 6 đường Tôn Thất Thuyết, phường Dịch Vọng Hậu, Quận Cầu
Giấy, Hà Nội

Ngày hoạt động

17-8-2009

Quản lý bởi

Chi cục Thuế quận Cầu Giấy

Loại hình doanh Đơn vị hành chính, đơn vị sự nghiệp
nghiệp
Tình trạng

Đang hoạt động

I.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy
Cùng với sự ra đời của quận Cầu Giấy, ngày 23-9-1997 Tòa án nhân dân quận Cầu
Giấy được thành lập trên cơ sở Nghị định 74/CP ngày 22-11-1996 của Thủ tướng Chính
phủ và Quyết định số 1085/QĐ-QLTA ngày 25-12-1996 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp
Khi đó, Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy chỉ có 14 cán bộ cơng chức, bao gồm 5
Thẩm phán (trong đó có 1 Chánh án và 1 Phó Chánh án), 7 Thư ký và 2 chức danh khác.
Đồng thời các tổ chức Chi bộ Đảng, Cơng đồn, Đồn Thanh niên và Chi hội luật gia đã
ra đời, hoạt động tích cực, thường xuyên. Đến năm 2012, đơn vị đã có 30 người, bao gồm
13 Thẩm phán; 100% cán bộ được đào tạo cơ bản và có trình độ Cử nhân luật trở lên.
Hầu hết cán bộ, cơng chức trong đơn vị đều có ý thức phấn đấu, vươn lên, không ngừng
tu dưỡng về phẩm chất đạo đức cách mạng, trau dồi về kiến thức chun mơn nghiệp vụ,
để nâng cao trình độ lý luận, chính trị, xây dựng khối đồn kết đơn vị, góp phần xây dựng
ngành Tòa án nhân dân ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Trong cơng tác chun mơn Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy đã thụ lý và giải quyết 
rất nhiều vụ án các loại đạt tỷ lệ trên 99,86%, vượt chỉ tiêu thi đua do ngành Tòa án cấp
trên đề ra. Cơng tác thi hành án hình sự đảm bảo 100% bản án hình sự có hiệu lực  pháp

5


luật được ra quyết định thi hành đúng pháp luật. Đặc biệt, các phiên tòa xét xử lưu động
được tổ chức thường xuyên trên địa bàn có những vụ án xảy ra ở tất cả các phường trong
quận, đã có những đóng góp tích cực trong cơng tác đấu tranh phịng chống tội phạm và
tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật đến với mọi người dân, được nhân dân đồng
tình ủng hộ. Nhìn chung, cơng tác xét xử và giải quyết các loại án của Tòa án nhân dân
quận Cầu Giấy đều kịp thời, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có án xử oan
sai hoặc bỏ lọt tội phạm, đã bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của nhà nước, tổ chức
xã hội và cơng dân, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội
trên địa bàn quận Cầu Giấy và Thành phố Hà Nội.
I.2 Chức năng, nhiệm vụ của Toà án nhân dân quận Cầu Giấy

Theo quy định tại Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014 và các quy
định của pháp luật, Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa
xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp có chức năng, nhiệm vụ bảo vệ
cơng lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ
lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Bằng hoạt động
của mình, Tịa án góp phần giáo dục công dân trung thành với Tổ quốc, nghiêm chỉnh
chấp hành pháp luật, tôn trọng những quy tắc của cuộc sống xã hội, ý thức đấu tranh
phòng, chống tội phạm, các vi phạm pháp luật khác. Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy cịn
có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp dân sự, xét xử sơ thẩm vụ án hình sự, hành
chính điển hình như:
- Các tranh chấp về hơn nhân và gia đình như: ly hơn, tranh chấp quyền nuôi con,
chia tài sản khi ly hôn và sau khi ly hôn, tranh chấp về thay đổi người trực tiếp nuôi con
sau khi ly hôn, tranh chấp về cấp dưỡng,…
- Các tranh chấp về dân sự, đất đai như: Các tranh chấp về hợp đồng dân sự, tranh
chấp về thừa kế, bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, các tranh chấp về quyền sử dụng
đất, tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê lại,…
- Các tranh chấp về kinh doanh, thương mại phát sinh trong hoạt động kinh doanh
giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.
- Tranh chấp về lao động như: tranh chấp về trường hợp bị đơn phương chấm dứt
hợp đồng, bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, xử lý kỉ luật theo
hình thức sa thải,…

6


- Các vụ án hình sự xảy ra trên địa bàn quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội và bị
khởi tố, điều tra, truy tố bởi Cơ quan có thẩm quyền trên địa bàn.
- Các tranh chấp liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính của chủ
thể có thẩm quyền trên địa bàn quận Cầu Giấy.
Bên cạnh đó, Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy cũng có thẩm quyền giải quyết các

yêu cầu phát sinh trong các quan hệ dân sự, phổ biến như: yêu cầu công nhận thuận tình
ly hơn, u cầu tun bố một người mất tích hoặc đã chết, yêu cầu tuyên bố một người
mất năng lực hành vi dân sự hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự, yêu cầu tuyên bố văn
bản công chứng vô hiệu, yêu cầu hủy bỏ Nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông,…
I.3 Cơ cấu tổ chức của Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy
Nhìn chung, Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy được xây dựng theo mơ hình của tịa
án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương theo quy định tại
Điều 45, Luật tổ chức tòa án nhân dân 2014. Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy trong suốt
những năm vừa qua luôn chú trọng làm tốt công tác tổ chức cán bộ, kiện tồn lãnh đạo.
Cơng tác kiện toàn lãnh đạo được thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình trên cơ sở u
cầu, nhiệm vụ, nhu cầu cơng tác của đơn vị và toàn ngành. Cụ thể:
Về con người: Tổng số biên chế tính đến năm 2022 gồm: 26 cán bộ, cơng chức,
người lao động được bố trí, sắp xếp theo đúng trình độ, năng lực, ngạch, bậc đã được bổ
nhiệm, thi tuyển công chức và người lao động.
Về tổ chức: Lãnh đạo là 01 Chánh án và 02 Phó Chánh án, tiếp đến là 14 Thẩm
phán (bao gồm cả Chánh án và 02 Phó Chánh án), 10 Thư ký, công chức khác và người
lao động. Đội ngũ Hội thẩm là các cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan nhà nước,
đơn vị sự nghiệp có bề dày trình độ, kinh nghiệm, kiến thức pháp luật giúp bảo đảm thực
hiện tốt cơng tác xét xử của Tịa án. Ngồi ra đơn vị có 01 Chi bộ đảng, 01 tổ chức Cơng
đồn và 01 tổ chức Đồn Thanh niên hăng hái tham gia các hoạt động đoàn thể trong khu
vực

7


II. THỰC TRẠNG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT ĐIỀU CHỈNH HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY
Sau hơn 70 năm hình thành và phát triển, hệ thống pháp luật Việt Nam đã từng
bước được hoàn thiện. Pháp luật trở thành công cụ chủ yếu để quản lý nhà nước, quản lý
xã hội. Đặc biệt sau gần 30 năm tiến hành sự nghiệp đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng,

Nhà nước ta đã từng bước xây dựng và hồn thiện hệ thống pháp luật, góp phần quan
trọng vào việc hình thành và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, từng bước hoàn thiện hệ thống chính trị, tạo mơi trường pháp lý cho việc hội nhập
quốc tế. Hệ thống pháp luật nước ta ngày càng phát triển cân đối hơn trên phương diện
cấu trúc và phương diện nguồn của pháp luật. Vậy nên, hệ thống pháp luật điều chỉnh
hoạt động kinh tế do Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy quản lý chủ yếu dựa trên các văn
bản pháp luật sau:
II.1 Hiến pháp 2013
Hiến pháp là một đạo luật cơ bản có giá trị pháp lí cao nhất trong hệ thống pháp luật
quốc gia, đây chính là nền tảng để xây dựng hệ thống các văn bản pháp luật khác, góp
phần tạo lập một thể chế chính trị dân chủ và một Nhà nước minh bạch tạo điều kiện cho
việc quản lý xã hội hiệu quả, từ đó sẽ bảo vệ tốt nhất các quyền lợi của người dân. Theo
Điều 102 Hiến pháp 2013 quy định “1. Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp. 2. Tòa án nhân dân gồm
Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án khác do luật định. 3. Tòa án nhân dân có nhiệm
vụ bảo vệ cơng lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ
nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.” Có
thể thấy, Hiến pháp năm 2013 khẳng định Tịa án nhân dân là cơ quan duy nhất thực hiện
quyền tư pháp, có chức năng xét xử các vụ án, giải quyết các vụ việc có tranh chấp theo
thẩm quyền quy định.
Như vậy, Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy là một cơ quan thực hiện quyền tư pháp
nên việc thành lập, quyền hạn, nhiệm vụ phải được xây dựng trên cơ sở của Hiến pháp
2013. Mọi hoạt động của Tòa án phải phù hợp, tuân theo quy định của Hiến pháp 2013.
II.2 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015
Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam, Nhà nước bảo đảm các quyền, lợi ích
hợp pháp của mọi chủ thể. Khi cá nhân, pháp nhân hay chủ thể khác có quyền, lợi hợp

8

pháp bị xâm phạm thì chủ thể đó được khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu Tòa án bảo vệ.
Và Bộ luật tố tụng dân sự 2015 là cơ sở pháp lý quan trọng để Tòa án giải quyết các vụ
án và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các cá nhân, pháp nhân. Điểm đặc biệt khi
giải quyết tranh chấp thương mại tại Toà án là phải tuân thủ những nguyên tắc cơ bản
được quy định trong bộ luật này tại cụ thể là:
Chương II, Chương III (Từ điều 3 đến điều 45) Bộ luật tố tụng dân sự quy định về
những nguyên tắc cơ bản trong tố tụng và thẩm quyền giải quyết của Tịa án, trong đó có
ngun tắc thẩm phán và hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật
(Điều 12). Dựa vào nội dung các tranh chấp thương mại mà Tồ án có thẩm quyền giải
quyết theo quy định tại Điều 30 Bộ luật tố tụng dân sự. Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015
cho đến nay thì những quy định tại bộ luật này vẫn đang phát huy tác dụng tích cực của
nó.
II.3 Bộ Luật Dân sự 2015
Bộ luật Dân sự năm 2015 là đạo luật cơ bản của hệ thống pháp luật điều chỉnh các
quan hệ dân sự được hình thành trên cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập về tài sản và tự
chịu trách nhiệm của các bên tham gia quan hệ đó. Các đạo luật điều chỉnh các khía cạnh
khác nhau của quan hệ pháp luật như thương mại, tín dụng, sở hữu trí tuệ….cũng đều
phải căn cứ vào các nguyên tắc chung của Bộ luật Dân sự 2015. Vì vậy khi Tịa án tiến
hành giải quyết các tranh chấp về kinh tế, thương mại cũng cần phải xem xét, cân nhắc
tới các quy định trong bộ luật này.
Tại Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy, khi giải quyết các vụ việc về tranh chấp thương
mại như trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, hủy bỏ, chấm dứt, giao kết hợp
đồng, xử lý vi phạm hợp đồng…thì Bộ luật Dân sự 2015 đều được áp dụng. Vì vậy, Bộ
luật Dân sự 2015 được Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy áp dụng nhằm đảm bảo việc giải
quyết các vụ án kinh doanh thương mại, hoạt động kinh tế một cách chính xác, hiệu quả
nhất.
II.4 Luật Thương mại 2005 sửa đổi năm 2017, 2019
Bộ luật tố tụng dân sự là bộ luật điều chỉnh hoạt động xét xử của Tòa án. Tuy nhiên,
mỗi một lĩnh vực Tòa án xét xử đều có luật điều chỉnh riêng. Chính vì thế ngồi việc căn
cứ vào Bộ luật tố tụng dân sự 2015 là nguồn luật quan trọng để toà án áp dụng khi xét xử

tranh chấp, thì đối với hoạt động quản lí lĩnh vực về thương mại tại tòa án nhân dân quận

9


Cầu Giấy còn phải tuân theo quy định tại Luật Thương mại 2005. Luật Thương mại 2005
là luật riêng điều chỉnh cho hoạt động thương mại. Đối với những tranh chấp phát sinh
trong lĩnh vực kinh tế, thương mại thì thứ tự luật ưu tiên áp dụng là: Luật chuyên ngành
và Luật thương mại. Nếu như trong luật ưu tiên khơng quy định về vấn đề phát sinh thì
Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy áp dụng quy định của Bộ luật dân sự 2015. Như vậy,
trước hết khi giải quyết tranh chấp cần phải xác định theo luật chuyên ngành của từng
lĩnh vực.
II.5 Các văn bản khác
Để điều chỉnh các hoạt động kinh tế và giải quyết các vụ việc kinh doanh, thương
mại thì Tịa án nhân quận Cầu Giấy còn áp dụng rất nhiều các văn bản pháp luật khác như:
Luật Doanh nghiệp 2014, Luật Đầu tư 2014, Luật Các tổ chức tín dụng 2010, Luật Kinh
doanh bảo hiểm 2000 ( sửa đổi bổ sung năm 2010), Luật Sở hữu trí tuệ 2019…Các văn
bản pháp luật này được Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy áp dụng một cách linh hoạt, đúng
với các quy định của pháp luật.

10


III. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG VÀ THI HÀNH PHÁP LUẬT DO TOÀ ÁN
NHÂN DÂN QUẬN CẦU GIẤY QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KINH TẾ TRONG
THỜI GIAN QUA
III.1

Thực trạng áp dụng pháp luật do Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy

quản lý hoạt động kinh tế trong thời gian qua
Trong hoạt động tư pháp thì hoạt động của Tịa án là trung tâm, có vai trị quan
trọng và là cơ quan duy nhất nhân danh Nhà nước tiến hành hoạt động xét xử. Việc áp
dụng pháp luật quản lý hoạt động kinh tế của Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy diễn ra
thường xuyên, liên tục. Quy trình áp dụng pháp luật này tuân theo quy định của Bộ luật
Tố tụng dân sự 2015, Bộ luật Dân sự 2015, Luật Thương mại 2005 và các văn bản pháp
luật khác có liên quan. Việc áp dụng pháp luật quản lý kinh tế của Tịa án nhân dân quận
Cầu Giấy ln là mối quan tâm hàng đầu, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích của các bên
liên quan, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt giai
đoạn đang tiến hành cải cách tư pháp nhằm thực hiện tốt nhất công cuộc đổi mới, xây
dựng nhà nước pháp quyền.
Ví dụ: Theo quy định tại các điều 170, 171, 172, 173 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 về
việc cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng, cụ thể việc áp dụng pháp luật này của Tòa
án nhân dân quận Cầu Giấy là thư ký là người đi tống đạt trực tiếp các văn bản tố tụng
đến đương sự. Đối với những đương sự ở ngoài thành phố thì thư ký sẽ tống đạt văn bản
tố tụng qua việc gửi bưu phẩm thông qua đơn vị vận chuyển Viettelpost.
Thực hiện chính sách của Đảng và Nhà nước, công tác giải quyết vụ án về kinh
doanh, thương mại của tòa án nhân dân quận Cầu Giấy đã góp phần quan trọng vào việc
bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cơng dân, tổ chức, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt
động của các cơ quan quản lý nhà nước. Toà án là cơ quan tài phán của nhà nước tiến
hành áp dụng pháp luật trong trường hợp xảy ra tranh chấp thương mại phát sinh trong
hoạt động thương mại giữa các chủ thể mà họ không tự giải quyết được với nhau và một
bên làm đơn khởi kiện yêu cầu sự can thiệp của toà án để bảo vệ quyền lợi của mình. Tồ
án nhân dân quận Cầu Giấy chỉ giải quyết tranh chấp thương mại thuộc thẩm quyền của
mình theo quy định tại Điều 30 bộ luật Tố tụng dân sự 2015 và giữa các bên khơng có
thoả thuận về việc giải quyết tranh chấp đó bằng con đường trọng tài. Ngoài ra thẩm
quyền giải quyết tranh chấp thương mại tại tồ án cịn được phân định theo cấp toà án,

11

theo lãnh thổ và theo sự lựa chọn của nguyên đơn. Ví dụ theo điểm a khoản 1 điều 39 Bộ
luật tố tụng 2015 thì Tịa án quận Cầu Giấy sẽ thụ lý những tranh chấp thương mại mà có
bị đơn đang sinh sống trên địa bàn quận Cầu Giấy.
Theo Báo cáo tổng kết công tác năm 2022 và Nhiệm kỳ 2020 - 2022 của Tòa án
nhân dân quận Cầu Giấy, trong 03 năm, từ 01/01/2020 đến 31/12/2022, Toà án nhân dân
quận Cầu Giấy đã thụ lý 2966 vụ, việc; đã giải quyết 2915 vụ, việc; đạt tỷ lệ 98,2%.
Trong đó:
Án Hình sự: Thụ lý, giải quyết 951 vụ, 1284 bị cáo/943 vụ, đạt 99, 1%;
Án dân sự: Thụ lý, giải quyết 274/296 vụ, đạt 92,5%;
Án Hơn nhân gia đình: Thụ lý, giải quyết 1333/1346 vụ, đạt 99%;
Án Kinh doanh thương mại: Thụ lý, giải quyết 173/175 vụ, đạt 98,8%;
Án Lao động-Hành chính: Thụ lý, giải quyết 192/198 vụ, đạt 96%.
Như vậy từ Báo cáo tổng kết công tác năm 2022 và Nhiệm kỳ 2020 - 2022 của Tòa
án nhân dân quận Cầu Giấy, cho thấy trong 03 năm qua xảy ra 175 vụ án kinh doanh
thương mại. Những loại hợp đồng thường có giá trị nhỏ và trong những năm gần đây
những tranh chấp về hợp đồng tín dụng có dấu hiệu tăng. Mặc dù với những tranh chấp
này hai bên có thể tự hịa giải được nhưng Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy vẫn thụ lý và
giải quyết nhanh chóng đúng luật định, đồng thời đáp ứng yêu cầu của các nhà doanh
nghiệp. Về cơ bản việc áp dụng pháp luật thực hiện các trình tự tố tụng từ giai đoạn nhận
đơn kháng cáo và văn bản kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân đến khi thụ lý và đưa
vụ án ra xét xử theo đúng quy định của pháp luật. 100% các vụ án tranh chấp kinh doanh
thương mại phúc thẩm được thụ lý và giải quyết trong thời hạn luật định. Tại phiên toà
phúc thẩm, các nội dung kháng cáo, kháng nghị cơ bản đã được giải quyết triệt để, thoả
đáng. Việc xét đơn kháng cáo quá hạn, việc đình chỉ xét xử phúc thẩm đều được thực
hiện đúng theo các trình tự, thủ tục Bộ luật Tố tụng dân sự quy định.
Mặc dù việc chấp hành pháp luật trong hoạt động giải quyết tranh chấp kinh doanh
thương mại của tòa án nhân dân quận Cầu Giấy cơ bản đạt kết quả tốt. Tỷ lệ án bị hủy,
sửa do lỗi chủ quan trong nhiều năm được hạn chế và giảm dần. Song thực tiễn xét xử
vẫn tồn tại khuyết điểm. Những sai sót thường mắc phải như là: việc thực hiện mẫu các

văn bản tố tụng không đúng theo quy định của pháp luật và mẫu của Hội đồng Thẩm
phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn; việc trả hồ sơ cho viện kiểm sát nhân dân để

12


điều tra bổ sung khơng có căn cứ để vụ án bị kéo dài; biên bản phiên tồ khơng phản ánh
đầy đủ nội dung diễn biến của phiên toà; phiên tồ xét xử vắng mặt người tham gia tố
tụng khơng đúng quy định của pháp luật; cấp phúc thẩm sửa án của cấp sơ thẩm khơng có
căn cứ hoặc căn cứ chưa phù hợp.
Như vậy, thực tiễn hoạt động của tòa án nhân dân quận Cầu Giấy trong thời gian
qua cho thấy, công tác hướng dẫn áp dụng pháp luật của tòa án nhân dân tối cao thực
hiện chưa đầy đủ, còn chậm làm cho việc áp dụng pháp luật trong hoạt động giải quyết án
kinh doanh thương mại của Tòa án các cấp còn lúng túng, kết quả giải quyết án chưa cao.
3.2 Thực trạng thi hành pháp luật do Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy quản lý
hoạt động kinh tế trong thời gian qua
Thi hành pháp luật trong hệ thống cơ quan Tịa án nói riêng là một vấn đề hết sức
quan trọng trong việc thực hiện, bảo vệ nền pháp chế xã hội chủ nghĩa ở nước ta.
Là cơ quan tư pháp, cơ quan tiến hành tố tụng, đồng thời lại là các cơ quan hành
chính sự nghiệp nên cơ quan Tòa án vừa phải đảm bảo thực hiện nghiêm túc các quy định
của pháp luật tố tụng, Luật tổ chức Tòa án nhân dân và các văn bản quy phạm pháp luật
khác liên quan đến lĩnh vực quản lý hành chính Nhà nước. Như vậy, cơng tác thi hành
pháp luật trong các cơ quan Tồ án cũng đồng nghĩa với việc quản lý, theo dõi các hoạt
động của cơ quan này.
Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy - một cơ quan tư pháp tiến hành hoạt động tố tụng,
đồng thời là cơ quan hành chính sự nghiệp nên Tòa án vừa phải đảm bảo thực hiện
nghiêm túc các quy định của pháp luật tố tụng, Hiến pháp, Luật tổ chức Tòa án nhân dân
2014 và các văn bản quy phạm pháp luật khác liên quan đến lĩnh vực xét xử và lĩnh vực
quản lý hành chính Nhà nước.
Với tinh thần thượng tơn pháp luật, trong thời gian qua, Tịa án nhân dân quận Cầu

Giấy ln thực hiện và thi hành đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật trong các hoạt
động giải quyết, xét xử các vụ án về kinh doanh thương mại. Tuy nhiên, thực tiễn giải
quyết tại Tòa án cho thấy, đối với các tranh chấp về kinh doanh thương mại, việc Tòa án
áp dụng pháp luật để giải quyết, xét xử các vụ án cũng cịn gặp khơng ít khó khăn, điển
hình như: Một số văn bản pháp luật quy định không rõ ràng, chồng chéo; Nghị quyết của
Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành chưa kịp thời; Nhận thức về một
số quy định của pháp luật chưa thống nhất, dẫn tới việc áp dụng pháp luật để giải quyết,

13


xét xử sẽ khơng đảm bảo tính thống nhất.
Ví dụ: Chẳng hạn khi một hợp đồng thương mại đã được giao kết hợp pháp và phát
sinh hiệu lực pháp luật thì các bên phải thực hiện các nghĩa vụ mà mình đã thỏa thuận
trong hợp đồng. Việc vi phạm các nghĩa vụ trong hợp đồng dẫn đến hậu quả bên vi phạm
phải chịu chế tài, bao gồm các chế tài do vi phạm hợp đồng trong thương mại mà bên bị
vi phạm có quyền được lựa chọn áp dụng hoặc yêu cầu áp dụng chế tài. Đó là các biện
pháp tác động bất lợi về tài sản của bên có quyền lợi bị vi phạm đối với chủ thể có hành
vi vi phạm cam kết hợp đồng trong thương mại. Nếu một bên vi phạm hợp đồng thì phải
gánh chịu những hậu quả pháp lí (bất lợi) nhất định do hành vi vi phạm đó gây ra. Tuy
nhiên, thực tiễn xử lý các hành vi vi phạm hợp đồng thương mại trong thời gian qua vẫn
còn một số vấn đề gây tranh cãi, một số quy định của Luật Thương mại năm 2005
gây “khó khăn” cho Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy giải quyết tranh chấp trong việc xác
định hình thức xử lý đối với bên có hành vi vi phạm hợp đồng. Những vấn đề này phần
lớn xuất phát từ sự bất cập của các quy định về chế tài trong thương mại.
Mặc dù gặp khơng ít những khó khăn trong cơng tác, nhưng Tịa án nhân dân
quận Cầu Giấy đã thường xuyên nhận được sự quan tâm sát sao, chỉ đạo, giúp đỡ tận tình
của Tịa án nhân dân tối cao, cấp ủy và chính quyền địa phương trong công tác thu thập
và xác minh chững cứ. Đội ngũ cơng chức Tịa án đã phát huy sức mạnh đồn kết, hăng
hái thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác.

14


IV.ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT KINH TẾ VÀ TÁC
ĐỘNG CỦA NÓ TỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, KINH DOANH TRÊN THỊ
TRƯỜNG.
IV.1

Đánh giá chung về thực trạng pháp luật kinh tế điều chỉnh hoạt động

quản lý kinh tế của toà án nhân dân quận Cầu Giấy
Trong 3 năm gần đây, có thể thấy số lượng các vụ việc thu lý giải quyết tại Tòa án
nhân dân quận Cầu Giấy tăng lên nhanh chóng, đặc biệt là giai đoạn phục hồi kinh tế sau
đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trong 2 năm 2020, 2021. Do ảnh hưởng của đại
dịch, nhiều doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn về tài chính, các khoản vay ngân hàng q
hạn, khơng đủ khả năng chi trả cho các hợp đồng thuê mặt bằng, các hợp đồng mua bán
hàng hóa gặp nhiều trở ngại do dịch bệnh,… dẫn đến nhiều tranh chấp về kinh doanh
thương mại, tăng mạnh so với các năm trước đại dịch Covid-19. Thực trạng pháp luật
kinh tế đã bộc lộ rõ nhưng ưu và nhược điểm trong thời gian này.
4.1.1. Ưu điểm
Xét về tổng thể, hệ thống pháp luật của Việt Nam khá hồn chỉnh, trong đó những
hoạt động của Tòa án cũng được điều chỉnh khá chặt chẽ. Đối với hoạt động của Tòa án
nhân dân quận Cầu Giấy trong việc quản lý hoạt động kinh doanh thương mại tại địa bàn
quận Cầu Giấy thời gian qua đã đảm bảo việc tuân thủ theo Hiến pháp và Luật Tổ chức
Tòa án nhân dân và các quy định pháp luật kinh tế khác về việc thành lập, cơ cấu tổ chức,
thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của Tòa án.
Việc áp dụng pháp luật kinh tế một cách hiệu quả vào hoạt động của Tòa án nhân
dân quận Cầu Giấy trong việc thụ lý và giải quyết các vụ về kinh doanh thương mại đã
phát huy được những ưu điểm sau:

Thứ nhất, hệ thống pháp luật kinh tế luôn bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, cơng
khai minh bạch. Pháp luật về kinh tế là công cụ chủ yếu để quản lý các hoạt động kinh tế,
vì vậy hệ thống pháp luật về kinh tế luôn được chú trọng, bảo đảm tính hợp pháp và cơng
khai. Từ đó góp phần làm cho hệ thống pháp luật kinh tế dễ tiếp cận, dễ tra cứu, dễ áp
dụng.
Thứ hai, hệ thống pháp luật kinh tế luôn được thay đổi, bổ sung phù hợp với tình
hình thực tế, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xét xử, áp dụng. Trong quá trình phát triển
kinh tế, xã hội để phù hợp với tình hình thực tiễn nhiều văn bản pháp luật đã sửa đổi, bổ

15


sung như: Bộ luật Tố tụng dân sự 2004 được thay đổi bằng Bộ luật Tố tụng dân sự 2015;
Bộ luật Dân sự 2005 được thay đổi bằng Bộ luật Dân sự 2015; Luật Doanh nghiệp 2014
được thay bằng Luật Doanh nghiệp 2020…Việc thay đổi, bổ sung hệ thống pháp luật về
kinh tế giúp cho việc áp dụng pháp luật được nhanh chóng, kịp thời, phù hợp với điều
kiện, hồn cảnh thực tế, bảo đảm được quyền lợi, nghĩa vụ của các bên có liên quan.
Thứ ba, việc giải quyết các tranh chấp về kinh tế, kinh doanh thương mại được thực
hiện theo trình tự thống nhất, nghiêm ngặt giúp cho thủ tục giải quyết được rút ngắn. Bộ
luật Tố tụng dân sự 2015 đã quy định rất rõ về trình tự giải quyết vụ án theo thủ tục rút
gọn (từ điều 316 đến 321), việc này giúp cho vụ án được giải quyết một cách nhanh
chóng nhưng vẫn đảm bảo tính hợp pháp, quyền lợi của các đương sự.
Thứ tư, quyền lực của tòa án được mở rộng. Căn cứ Khoản 3 Điều 19 Bộ luật Tố
tụng dân sự 2015 quy định "Tịa án có quyền u cầu cơ quan thi hành án thông báo tiến
độ, kết quả thi hành bản án, quyết định của Tòa án. Cơ quan thi hành án trực tiếp tổ
chức thi hành bản án, quyết định của Tịa án có trách nhiệm trả lời cho Tịa án”. Với quy
định này, Tịa án có thể kiểm sốt được q trình thi hành án của cơ quan thi hành án dân
sự, đảm bảo việc tiến hành tổ chức xét xử các vụ án trở nên nhất quản, thống nhất, đảm
bảo quyền lợi cho người dân cũng như công tác quản lý tở nên chặt chẽ.
4.1.2. Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm đã đạt được thì hệ thống pháp luật kinh tế còn tồn tại một
số nhược điểm sau:
Thứ nhất, hệ thống pháp luật kinh tế chưa đồng bộ, các quy định còn chồng chéo,
chưa nhất quán. Theo quy định tại Điều 30, 31 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì tranh
chấp về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án rất đa dạng,
phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực kinh tế, trong đó có tranh chấp vừa được điều
chỉnh bởi quy định của Bộ luật Dân sự, vừa được điều chỉnh bởi Luật chuyên ngành. Một
số những vụ việc vừa có thể áp dụng Bộ Luật dân sự vừa có thể áp dụng các luật khác
như Luật Thương mại, Luật Đầu tư,... khiến cho Tịa án gặp khó khăn trong công tác lựa
chọn luật áp dụng hoặc áp dụng không thống nhất giữa các cấp Tịa án. Điều này, gây
khó khăn trong quá trình giải quyết vụ việc và ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên có
liên quan.
Thứ hai, tính ổn định của pháp luật kinh tế cịn thấp. Nhiều văn bản pháp luật về kinh

16


tế thường xuyên thay đổi, chưa bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và thiếu tính ổn định của
hệ thống pháp luật. Tần suất sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ văn bản pháp luật còn rất cao. Nhiều
văn bản pháp luật kinh tế tuổi thọ rất ngắn, thậm chí mới ban hành đã phải tạm hoãn thực
hiện hoặc phải sửa đổi, bổ sung. Việc sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật về nguyên tắc
là điều cần thiết. Tuy nhiên, nếu pháp luật thường xuyên thay đổi sẽ dẫn đến những tác động
tiêu cực công tác thực thi pháp luật, tới quyền, lợi ích của các cá nhân, tổ chức.
Thứ ba, chất lượng của một số văn bản pháp luật kinh tế chưa bảo đảm, chưa phù hợp
thực tiễn, tính khả thi thấp. Bên cạnh những văn bản quy phạm pháp luật về kinh tế được đầu
tư xây dựng và có chất lượng tốt thì vẫn cịn nhiều văn bản quy phạm pháp luật về kinh tế
chưa phù hợp thực tiễn, khó thực hiện. Ví dụ tình trạng “giấy phép con” tuy đã được chỉ đạo
quyết liệt để cắt giảm song hiện tại vẫn còn những quy định thủ tục hành chính bất cập, gây
phiền hà cho người dân và doanh nghiệp. Tình trạng này gây nhiều khó khăn, phức tạp việc
thực thi pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi của ác bên có liên quan.

Thứ tư, một số văn bản pháp luật kinh tế vẫn mang tính chất định khung, khó áp
dụng trực tiếp vào các trường hợp cụ thể mà phải thông qua các văn bản hướng dẫn, giải
thích. Vì vậy, khi có quy định liên quan đến chức năng của nhiều ngành thì mỗi ngành lại
có những cách hiểu khác nhau, dẫn đến tình trạng cùng một vấn đề nhưng lại có nhiều
văn bản hướng dẫn khác nhau.
IV.2

Tác động của pháp luật kinh tế tới sự phát triển kinh tế, kinh doanh

trên thị trường.
Từ những phân tích bên trên chúng ta có thể thấy được rằng, hệ thống pháp luật
điều chỉnh hoạt động thương mại bên cạnh những ưu điểm thì cịn tồn tại rất nhiều hạn
chế. Nó có ảnh hưởng tích cực và tiêu cực tới hoạt động của Tịa án nhân dân nói chung
và của Tồ án nhân dân quận Cầu Giấy nói riêng.
4.2.1. Tác động tích cực
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay pháp luật là phương tiện quan trọng để nhà
nước thực hiện chức năng quản lý của mình. Pháp luật về kinh tế có những tác động, điều
tiết sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên thị trường. Từ những ưu điểm trong hệ thống
pháp luật về kinh tế, những hoạt động tại Tịa án quận Cầu Giấy đã có những tác động
tích cực đến sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên thị trường, cụ thể như sau:
Thứ nhất, pháp luật kinh tế do Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy quản lý được xây

17


dựng và ban hành dựa trên nguyên tắc cơ bản là cơng bằng xã hội, qua đó góp phần vào
việc sắp xếp, cơ cấu các ngành kinh tế, tác động đến sự tăng trưởng và ổn định, cân đối
nền kinh tế trên thị trường.
Thứ hai, pháp luật kinh tế thể chế hóa các chính sách kinh tế của nhà nước, điều
chỉnh các hợp đồng kinh tế, quy định trình tự và thủ tục ký kết các hợp đồng kinh tế, trình

tự và thủ tục giải quyết các tranh chấp kinh tế, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng
của các chủ thể. Thơng qua các quy định đó, việc tổ chức và quản lý, phát triển kinh tế,
kinh doanh trên thị trường mới có hiệu quả, giúp cho kinh tế tăng trưởng trong sự ổn
định, cân đối.
Thứ ba, việc giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại bằng con đường Tịa án
là phương thức giải quyết thơng dụng và phổ biến nhất. Vì vậy, pháp luật kinh tế được áp
dụng để giải quyết các vụ việc kinh tế. Điều này đã có những tác động tích cực, giúp nền
kinh tế, kinh doanh trên thị trường phát triển toàn diện.
Thứ tư, hệ thống pháp luật kinh tế đã tạo lập được một hành lang pháp lý cho sự vận
hành nền kinh tế thị trường; tăng cường quyền tự chủ, quan hệ bình đẳng, cạnh tranh, hợp
tác giữa các thành phần kinh tế, kinh doanh trên thị trường; bảo đảm cân đối vĩ mô, hạn
chế rủi ro và tác động tiêu cực của cơ chế thị trưởng.
4.2.2. Tác động tiêu cực
Bên cạnh những tác động tích cực đến tới sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên thị
trường thì hệ thống pháp luật về kinh tế do Tòa nhân dân quận Cầu Giấy quản lý còn tồn
tại nhiều bất cập, hạn chế, có tác động tiêu cực tới sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên
thị trường:
Thứ nhất, pháp luật kinh tế chưa giải quyết triệt để được mối quan hệ giữa quyền
lực nhà nước với thị trường, chưa phát huy được sức mạnh tự điều chỉnh của thị trường,
từ đó gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên thị trường.
Thứ hai, hệ thống pháp luật kinh tế chưa hồn thiện, chưa rõ rằng đơi khi gây ra khó
khăn trong việc áp dụng, gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên thị
trường.
Thứ ba, một số các quy định của pháp luật kinh cịn bị xem nhẹ, khơng được chú
trọng, nhiều quy định còn chồng chéo, điều này ảnh hưởng, tác động trực tiếp, kìm hãm
sự phát triển kinh tế, kinh doanh trên thị trường.

18

V. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA CẦN GIẢI QUYẾT
Thông qua q trình thực tập thực tế tại Tịa án nhân dân quận Cầu Giấy, Thành phố
Hà Nội, em nhận thấy công tác giải quyết các vụ kinh doanh thương mại tại đây luôn
được tuân thủ theo đúng những quy định đã ban hành của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015,
Bộ luật Dân sự 2015, Luật Thương mại, Luật Doanh nghiệp….Tuy nhiên, xét thấy công
tác giải quyết các vụ kinh doanh thương mại tại Tòa án nhân dân quận Cầu Giấy vẫn cịn
tồn tại những hạn chế và khó khăn đã nêu ở phần trên. Chính vì vậy, để khắc phục các bất
cập, hạn chế, em xin được đưa ra một số vấn đề cần giải quyết và giải pháp như sau:
Thứ nhất, đối với thực trạng Tòa án còn lúng túng trong việc lựa chọn luật áp dụng,
do các quy định pháp luật còn chồng chéo, thiếu sự thống nhất. Theo em, giải pháp duy
nhất để giải quyết vấn đề này chính là cần sửa đổi các quy định của pháp luật về cơ chế
giải quyết tranh chấp thương mại, dân sự một cách hiệu quả và triệt để, tạo ra môi trường
pháp lý ổn định để giải quyết tranh chấp nhanh chóng, thuận lợi, đạt kết quả cao. Tiếp
theo cần tiếp tục hoàn thiện pháp luật về thi hành án và nâng cao hiệu quả của hoạt động
tổ chức thi hành án. Chính sự phức tạp, rắc rối kéo dài của nhiều vụ án cũng như sự chậm
trễ trong tổ chức thi hành án là nguyên nhân dẫn tới việc áp dụng pháp luật để giải quyết
các tranh chấp kinh doanh thương mại đạt kết quả chưa cao. Hàng năm, án dân sự còn tồn
đọng khá lớn, án kinh tế dù ít nhưng lại rất khó khăn khi thi hành, nhất là trong các tình
huống doanh nghiệp phá sản, tranh chấp về nghĩa vụ thanh toán, chủ doanh nghiệp bỏ
trốn,... Trong trường hợp này, việc thi hành án khơng thể thực hiện được do doanh nghiệp
khơng cịn tài sản hoặc cịn nhưng giá trị khơng đáng kể, khơng đủ để thực hiện nghĩa vụ.
Các tranh chấp từ đó mà cũng khó có thể giải quyết được một cách triệt để.
Thứ hai, cần chú trọng nâng cao trình độ, chun mơn nghiệp vụ cho cán bộ Tịa án.
Tịa án nên có biện pháp, chủ trương, khuyến khích, đơn đốc để đội ngũ Thẩm phán, Thư
ký, cán bộ Tòa án chủ động hơn, không ngừng học tập nâng cao hơn nữa về trình độ
chun mơn cung như kỹ năng phán đoán, vận dụng pháp luật kết hợp với kiểm tra, đôn
đốc.
Thứ ba, đối với những vụ án tranh chấp hợp đồng kinh doanh thương mại khó, phức
tạp, nhiều thành phần tham gia, nhiều quan hệ pháp luật hoặc pháp luật quy định khơng
rõ ràng, chưa có hướng dẫn, pháp luật khơng quy định thì cần có biện pháp linh hoạt để

19