Bài giảng PP nghiên cứu khoa học (hệ đaị học)

5/5/13%
1%
PHƯƠNG'PHÁP'NGHIÊN'CỨU'
KHOA'HỌC'
Giảng'viên:'Vũ'Mạnh'Chiến'
Tel:'09.13.20.39.45'
Email:''
1'
*  Số'tín'chỉ:'2;'cấu'trúc'học'phần'(24,6)'
*  Đánh'giá:'chuyên'cần'0,1;'thực'hành'0,3;'thi'hết'học'
phần'0,6'
*  Mục'tiêu'chung:'cung'cấp'kiến'thức'cơ'bản'về'
phương'pháp'thực'hiện'một'nghiên'cứu'khoa'học,'
hình'thành'kỹ'năng'làm'đề'tài'nghiên'cứu'khoa'học'và'
bài'luận'tốt'nghiệp'
2'
GIỚI THIỆU VỀ HỌC PHẦN
5/5/13%
2%
*  Mục'tiêu'cụ'thể:'
*  Về'kiến'thức:'bản'chất'nghiên'cứu'khoa'học,'các'nội'
dung'cơ'bản'của'nghiên'cứu'định'tính,'định'lượng,'trình'
bày'báo'cáo'khoa'học;'
*  Về'kỹ'năng:'xác'định'đề'tài,'mục'tiêu,'đối'tượng,'phạm'vi'
nghiên'cứu;'kỹ'năng'tổng'quan;'kỹ'năng'thu'thập,'xử'lý'
dữ'liệu;'kỹ'năng'trình'bày'báo'cáo'
3'
GIỚI THIỆU VỀ HỌC PHẦN
*  Tài'liệu'tham'khảo:'
*  Nguyễn'Đình'Thọ,'Phương'pháp'nghiên'cứu'khoa'học'trong'
kinh'doanh,'NXB'Lao'động'xã'hội,'2011;'

*  Vũ'Cao'Đàm,'Phương'pháp'luận'nghiên'cứu'khoa'học,'NXB'
Khoa'học'kỹ'thuật,'2007;'
*  />nghien‡cuu‡khoa‡hoc/'
*  />*  …'
4'
GIỚI THIỆU VỀ HỌC PHẦN
5/5/13%
3%
1.1.'Nghiên'cứu'khoa'học'và'các'trường'phái'nghiên'cứu'
khoa'học'
1.2.'Các'bước'của'quá'trình'nghiên'cứu'
1.3.'Các'sản'phẩm'nghiên'cứu'khoa'học'
5'
CHƯƠNG 1: TỔNG LUẬN VỀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
1.1.1.#Khái#niệm#về#nghiên#cứu#
khoa#học#
!Good!reporters!can!
contribute!new!and!sometimes!
important!information!to!the!body!
of!knowledge.!Good!scientists!can!
do!the!same!thing,!doing!so!not!
because!they!are!scientists!but!
because!the!are!good!reporters'
'(Dubin,'1978)'
6'
1.1. Nghiên cứu khoa học và
các trường phái nghiên cứu khoa học
5/5/13%
4%

*  Công'việc'mô'tả'các'hiện'tượng'khoa'học'trong'thực'
tế'không'phải'là'công'việc'chính'của'nhà'nghiên'cứu.'
Nhà'nghiên'cứu'phải'khám'phá'quy'luật'thực'tế.'
*  Từ'“khoa'học”'xuất'phát'từ'tiếng'Latin'“Scienta”,'
nghĩa'là'tri'thức.'Hệ'thống'tri'thức'bao'gồm'2'loại:'tri'
thức'kinh'nghiệm'và'tri'thức'khoa'học.'
7'
*  Nghiên'cứu'khoa'học'là'hành'động'tìm'hiểu,'quan'sát,'
thí'nghiệm…'dựa'trên'những'số'liệu,'dữ'liệu,'tài'liệu'
thu'thập'được'để'phát'hiện'ra'bản'chất,'quy'luật'
chung'của'sự'vật,'hiện'tượng,'tìm'ra'những'kiến'thức'
mới'hoặc'tìm'ra'những'ứng'dụng'kỹ'thuật'mới,'những'
mô'hình'mới'có'ý'nghĩa'thực'tiễn.'
8'
Nghiên'cứu'khoa'học'là'gì?'
5/5/13%
5%
1.1.2.#Nghiên#cứu#hàn#lâm#(academic#research)#và#nghiên#
cứu#ứng#dụng#(applied#research)#
‡'Nghiên'cứu'hàn'lâm'là'nghiên'cứu'nhằm'mục'đích'mở'
rộng'kho'tàng'tri'thức'khoa'học,'nhằm'mục'đích'trả'lời'
bản'chất'lý'thuyết'của'khoa'học.'Nghiên'cứu'hàn'lâm'có'
mục'đích'xây'dựng'và'kiểm'định'các'lý'thuyết'khoa'học.'
Các'lý'thuyết'khoa'học'dùng'để'giải'thích'và'dự'báo'các'
hiện'tượng'khoa'học'(Kerlinger,'1986)'
'
9'
*  Nghiên'cứu'ứng'dụng'là'các'nghiên'cứu'nhằm'ứng'
dụng'các'thành'tựu'khoa'học'vào'thực'tiễn'của'cuộc'
sống.'Kết'quả'của'nghiên'cứu'ứng'dụng'nhằm'mục'

đích'trực'tiếp'hỗ'trợ'cho'việc'ra'quyết'định.'
*  Trong'ngành'kinh'doanh,'dạng'nghiên'cứu'ứng'dụng'
phổ'biến'là'nghiên'cứu'thị'trường.'
10'
5/5/13%
6%
11'
1.1.3.#Các#trường#phái#nghiên#cứu#khoa#học#
Quy'nạp'và'Diễn'dịch'
12'
Định'tính,'định'lượng'và'hỗn'hợp'
5/5/13%
7%
*  3'hệ'nhận'thức'khoa'học'chính:''
*  Hệ'nhận'thức'khách'quan'(post‡positivism)'thường'đi'
với'trường'phái'định'lượng'
*  Hệ'nhận'thức'chủ'quan'(constructivism)'thường'gắn'
liền'với'trường'phái'định'tính'
*  Hệ'nhận'thức'thực'dụng'(pragmatism)'gắn'liền'với'
trường'phái'hỗn'hợp'
13'
Hệ'nhận'thức'và'trường'phái''
nghiên'cứu'khoa'học'
Bước#1:#Lựa#chọn#chủ#đề#nghiên#cứu#
o Cần'lưu'ý'những'điểm'sau'khi'chọn'chủ'đề:'
o  Khả'năng'thực'địa,'khả'năng'truy'cập'các'nguồn'thông'tin,'tài'
liệu'chuyên'ngành;'sự'hỗ'trợ'của'các'chuyên'gia;'
o  Các'điều'kiện'phương'tiện,'thiết'bị'nghiên'cứu;'
o  Tránh'đặt'tên'theo'kiểu:'“Về'…”,'“Thử'bàn'về…”,'“Một'số'biện'
pháp…”,'“Một'số'vấn'đề…”,'“Tìm'hiểu'về…”,'“…'nhằm/để/

góp'phần…”'
14'
1.2. Các bước của quá trình nghiên cứu
5/5/13%
8%
o  Tiêu'chí'lựa'chọn'chủ'đề'nghiên'cứu:'
o  Hứng'thú'và'hợp'thời;'
o  Tính'lâu'bền;'
o  Độ'rộng'của'các'câu'hỏi'nghiên'cứu;'
o  Một'đề'tài'nghiên'cứu'tốt'thường:'
o  Có'phạm'vi'giới'hạn;'
o  Có'tính'mới'và'độc'đáo;'
o  Xử'lý'vấn'đề'tương'đối'trọn'vẹn;'
o  Báo'cáo'KQ'NC'chặt'chẽ,'rõ'ràng,'dễ'hiểu…'
'
15'
o Phát'hiện'vấn'đề'nghiên'cứu:'
o  Phát hiện mặt mạnh, yếu trong nghiên'cứu'
o  Nhận dạng những bắt đầu trong tranh luận khoa học
o  Nghĩ ngược/khác lại quan niệm thông thường
o  Nhận dạng những vướng mắc trong hoạt động thực
tế
o  Lắng nghe lời phàn nàn của những người không am
hiểu
o  Câu hỏi bất chợt xuất hiện không phụ thuộc lý do nào
o  Đề'nghị'
16'
5/5/13%
9%
Bước#2.#Xây#dựng#đề#cương#và#kế#hoạch#nghiên#cứu#

o  Lý'do'chọn'đề'tài;'
o  Mục'đích'nghiên'cứu;'
o  Đối'tượng'và'phạm'vi'nghiên'cứu;'
o  Giả'thuyết'khoa'học;'
o  Cái'mới'của'đề'tài'nghiên'cứu;'
o  Phương'pháp'luận'và'phương'pháp'nghiên'cứu;'
o  Dàn'ý'nội'dung'
o  Tài'liệu'tham'khảo'
'
17'
Bước#3.#Triển#khai#các#nội#dung#nghiên#cứu#
o  Tìm'kiếm'tài'liệu:'
o  Cần'lưu'trữ'và'sắp'xếp'trật'tự,'rõ'ràng,'ghi'chú'thông'tin'
tham'khảo'đầy'đủ'để'tiện'dụng'về'sau;'
o  Cần'huy'động'mọi'nguồn'lực'có'thể'có.'
o  Đọc'và'chọn'lọc'tài'liệu:'Đánh'dấu'những'ý'quan'trọng.'
Ghi'chú,'tóm'tắt'một'cách'có'hệ'thống.'Sắp'xếp'theo'
một'trật'tự'phù'hợp'với'thói'quen'và/hoặc'ý'đồ'trình'
bày;'
o  Thực'hiện'việc'khảo'sát'và'thu'thập'dữ'liệu'thực'tế;'
o  Xử'lý'dữ'liệu'định'tính,'định'lượng;'
Bước#4.#Viết#và#trình#bày#báo#cáo#nghiên#cứu#
18'
5/5/13%
10%
‡  Đề'tài'là'một'hình'thức'tổ'chức'nghiên'cứu'khoa'học'do'một'
người'hoặc'một'nhóm'người'thực'hiện.'Đề'tài'được'thực'
hiện'để'trả'lời'những'câu'hỏi'mang'tính'học'thuật,'có'thể'
chưa'cần'sử'dụng'cho'việc'ứng'dụng'trong'hoạt'động'thực'
tế;'

‡  Bài'báo'khoa'học'là'một'sản'phẩm'khoa'học,'kết'quả'nghiên'
cứu'được'công'bố'trên'các'tạp'chí'khoa'học'chuyên'ngành,'
các'kỷ'yếu'hội'thảo'khoa'học'(có'thể'công'bố'dạng'bản'giấy'
hoặc'điện'tử).'
'
19'
1.3. Các sản phẩm nghiên cứu khoa học
‡  Dự'án'được'thực'hiện'nhằm'mục'đích'ứng'dụng,'có'xác'định'
cụ'thể'hiệu'quả'về'kinh'tế'và'xã'hội,'có'tính'ứng'dụng'cao,'
có'ràng'buộc'về'thời'gian'và'nguồn'lực'
‡  Đề'án'là'loại'văn'kiện,'được'xây'dựng'để'trình'cấp'quản'lý'
cao'hơn'hoặc'gửi'cho'một'cơ'quan'tài'trợ'để'xin'thực'hiện'
một'công'việc'nào'đó'như:'thành'lập'một'tổ'chức,'tài'trợ'
cho'một'hoạt'động'xã'hội…'
‡  Chương'trình'là'một'nhóm'đề'tài'hoặc'dự'án'được'tập'hợp'
theo'một'mục'đích'xác'định.'Giữa'chúng'có'tính'độc'lập'
tương'đối'cao.''
20'
1.3. Các sản phẩm nghiên cứu khoa học
5/5/13%
11%
2.1.'Vấn'đề'nghiên'cứu'
2.2.'Thiết'kế'nghiên'cứu'
2.3.'Tổng'quan'nghiên'cứu'
21'
CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
2.1.1.'Quy'trình'xây'dựng'vấn'đề'nghiên'cứu'
2.1.2.'Nêu'vấn'đề'nghiên'cứu'
2.1.3.'Xác'định'tính'khả'thi'của'một'nghiên'cứu'
2.1.4.'Câu'hỏi'và'giả'thuyết'nghiên'cứu'

22'
2.1.'Vấn'đề'nghiên'cứu'
5/5/13%
12%
Các'tình'huống'có'thể'phát'hiện'vấn'đề'nghiên'cứu:'
1.  Xu'hướng'nghiên'cứu'mới'
2.  Có'2'hoặc'nhiều'lý'thuyết'mâu'thuẫn'với'nhau'khi'giải'thích'
cùng'một'vấn'đề'nghiên'cứu'
3.  Phát'hiện'thêm'các'biến'mới'hoặc'mô'hình'tương'quan'giữa'
các'biến''
4.  Những'điều'không'chắc'chắn'về'kết'quả'nghiên'cứu'của'một'
tác'giả'nào'đó'
23'
2.1.1.'Quy'trình'xây'dựng'vấn'đề''
nghiên'cứu'
5.  Kiểm'tra'kết'quả'nghiên'cứu'sử'dụng'phương'pháp'luận'này'
thay'vì'phương'pháp'luận'khác'
6.  Áp'dụng'lại'một'nghiên'cứu'với'việc'bổ'sung'một'số'các'thay'
đổi'trong'phương'pháp'
7.  Phân'tích'các'dữ'liệu'nghiên'cứu'trước'đây'dựa'vào'một'khung'
nghiên'cứu'mới'
8.  Chuyển'từ'mô'tả'đơn'giản'các'biến'sang'thiết'lập'quan'hệ'giữa'
các'biến.'
24'
2.1.1.'Quy'trình'xây'dựng'vấn'đề''
nghiên'cứu'
5/5/13%
13%
Để'xây'dựng'vấn'đề'nghiên'cứu,'cần'trả'lời'lần'lượt'các'câu'hỏi'
sau:'

1.  Hiểu'biết'hiện'tại'của'bạn'giới'hạn'đơn'giản'bởi'các'quan'sát'
hay'bạn'đã'nghiên'cứu'nhiều'tài'liệu'về'chủ'đề'này?'
2.  Bạn'mong'muốn'mô'tả'vấn'đề,'nhận'dạng'các'đặc'điểm'riêng'
của'vấn'đề'hay'xây'dựng'mối'quan'hệ'giữa'các'yếu'tố?'
3.  Những'khía'cạnh'nào'của'vấn'đề'đã'được'các'tác'giả'khác'
nghiên'cứu?'
4.  Có'sẵn'các'lý'thuyết'giải'thích'vấn'đề'mà'bạn'muốn'nghiên'cứu'
chưa?'
25'
2.1.1.'Quy'trình'xây'dựng'vấn'đề''
nghiên'cứu'
5.  Trong'những'báo'cáo'nghiên'cứu'mà'bạn'đã'đọc'về'chủ'đề'
này,'có'những'khía'cạnh'mà'bạn'cho'rằng'yếu'hoặc'chưa'nhận'
được'sự'quan'tâm'đúng'mức?'
6.  Nghiên'cứu'của'bạn'có'dựa'trên'phương'pháp'cầu'kỳ'hơn'
những'nghiên'cứu'trước'đây'hoặc'nghiên'cứu'những'khía'
cạnh'mới'của'vấn'đề'không?'
7.  Những'khó'khăn'lớn'mà'bạn'dự'kiến'sẽ'gặp'phải'là'gì?'
8.  Bạn'đã'hình'dung'ra'những'đáp'án'cho'câu'hỏi'chính'chưa?'
26'
2.1.1.'Quy'trình'nhận'dạng'các'vấn'đề'
nghiên'cứu'
5/5/13%
14%
9.  Bạn'tính'đến'chuyện'làm'nghiên'cứu'định'tính'hay'định'lượng?'
Bạn'đã'định'làm'quen'với'phân'tích'dữ'liệu'định'tính'hay'định'
lượng'chưa?'
10.  Kết'quả'nghiên'cứu'của'bạn'liệu'có'cải'thiện'được'tình'trạng'
hiểu'biết'về'vấn'đề?'
11.  Bạn'mong'muốn'khám'phá'gì'từ'vấn'đề'nghiên'cứu'này?'

12.  Hãy'thiết'lập'vấn'đề'nghiên'cứu'của'bạn.'
27'
2.1.1.'Quy'trình'nhận'dạng'các'vấn'đề'
nghiên'cứu'
Gauthier'và'cộng'sự'(1986)'cho'rằng:''
Một!vấn!đề!nghiên!cứu!được!coi!như!một!khoảng!cách!hoặc!một!
khoảng!trống!nảy!sinh!trong!lĩnh!vực!thuộc!tri!thức!của!chúng!ta,!
giữa!những!gì!chúng!ta!biết!và!những!gì!chúng!ta!phải!hoặc!muốn!
biết.!!
Vấn!đề!được!trình!bày!như!một!cảm!nhận!hoặc!một!mong!muốn!tìm!
hiểu,!một!sự!sẵn!sàng!biết!nhiều!hơn!thực!tế!đang!được!quan!sát,!
qua!việc!đặt!câu!hỏi.!
Kết!luận:!vấn!đề!nghiên!cứu!được!nhận!dạng!như!là!một!câu!hỏi!ban!
đầu!liên!quan!đến!thế!giới!quan!sát!hiện!tại!và!mong!muốn!trả!lời!
câu!hỏi!đó!một!cách!khách!quan!hơn!và!hoàn!chỉnh!hơn!có!thể.!
28'
2.1.2.'Nêu'vấn'đề'nghiên'cứu'
5/5/13%
15%
Như'vậy,'việc'nêu'vấn'đề'cần'chú'ý:''
Nêu!(tuyên!bố)!vấn!đề!không!phải!đơn!giản!là!việc!trích!ra!tên!của!đề!
tài!nghiên!cứu.!!
Vấn!đề!cần!được!nêu!dưới!dạng!các!mong!muốn!trả!lời!các!câu!hỏi!
đặt!ra!để!lấp!đầy!các!khoảng!trống!còn!tồn!tại!trong!tri!thức!của!lĩnh!
vực!mà!nghiên!cứu!đề!cập!một!cách!khách!quan!và!hoàn!chỉnh!hơn.!
29'
2.1.2.'Nêu'vấn'đề'nghiên'cứu'
*  Tiến'độ'nghiên'cứu'phù'hợp'với'thời'gian'quy'định'
*  Vấn'đề'nghiên'cứu'phù'hợp'với'khả'năng'và'điều'kiện'của'nhà'
nghiên'cứu'

*  Mục'tiêu'nghiên'cứu'rõ'ràng'và'chính'xác'
*  Các'lý'thuyết'và'các'nghiên'cứu'khác'có'liên'quan'cần'logic,'đầy'
đủ'và'cập'nhật'
*  Phương'pháp'phù'hợp'với'vấn'đề'nghiên'cứu'và'nằm'trong'khả'
năng'nghiên'cứu'
*  Dữ'liệu'nghiên'cứu'đầy'đủ,'chính'xác'và'có'độ'tin'cậy'
*  Các'công'cụ,'phương'tiện'nghiên'cứu'phù'hợp'
*  Ngân'sách'dành'cho'nghiên'cứu'đảm'bảo'
!
30'
2.1.3.'Xác'định'tính'khả'thi'của'một'
nghiên'cứu'
5/5/13%
16%
*  Câu'hỏi'nghiên'cứu'là'một'sự'kích'thích'trí'tuệ'đòi'hỏi'một'câu'
trả'lời'dưới'dạng'điều'tra'khoa'học.'Đó'là'một'câu'hỏi'về'một'
hay'nhiều'khái'niệm'có'thể'được'giải'đáp'qua'nghiên'cứu'
*  Các'loại'câu'hỏi'nghiên'cứu:'miêu'tả,'khám'phá,'giải'thích'
*  Câu'hỏi'nghiên'cứu'phải'được'xây'dựng'một'cách'rõ'ràng'và'cụ'
thể.'Câu'hỏi'nghiên'cứu'phải'có'tính'khả'thi,'tức'là'có'thể'trả'lời'
được,'không'rộng'quá'và'không'hẹp'quá'
!
31'
2.1.4.'Câu'hỏi'và'giả'thuyết'nghiên'cứu'
'Giả'thuyết'là'một'câu!trả!lời!giả!định'đối'với'một'câu'hỏi'
nghiên'cứu,'thể'hiện'ở'dạng'quan'hệ'giữa'biến'số'độc'lập'và'biến'
số'phụ'thuộc.'Đó'là'một'mệnh'đề'có'thể'kiểm'chứng'được'về'mối'
quan'hệ'giữa'hai'hay'nhiều'hơn'các'biến'số. ''
'Giả'thuyết'chỉ'là'câu'trả'lời'giả'định'vì'nó'chỉ'có'thể'được'
chứng'minh'sau'khi'đã'được'kiểm'chứng'về'mặt'thực'nghiệm.'

'Giả'thuyết'có'thể'rút'ra'được'một'cách'diễn'dịch'từ'lý'
thuyết,'trực'tiếp'từ'quan'sát,'trực'giác,'hoặc'là'bằng'cách'kết'hợp'
các'phương'pháp'trên.'
32'
Giả'thuyết'nghiên'cứu'
5/5/13%
17%
*  Các'đặc'điểm'của'giả'thuyết'nghiên'cứu:'rõ'ràng,'không'mang'
tính'đánh'giá'chủ'quan,'cụ'thể,'và'có'thể'kiểm'chứng'về'mặt'
thực'nghiệm.'
*  Các'loại'giả'thuyết'thường'gặp'
*  Giả'thuyết'mô'tả.'
*  Giả'thuyết'giải'thích.'
*  Giả'thuyết'về'xu'hướng'(giả'thuyết'về'quy'luật).!
33'
Giả'thuyết'nghiên'cứu'
Kiểm'tra'giả'thuyết'
*  Khi'giả'thuyết'được'kiểm'tra'nó'phải'được'chấp'nhận'hoặc'bác'bỏ'
bởi'quá'trình'đánh'giá'về'mặt'lý'thuyết'cơ'bản,'các'giả'thuyết'được'
hình'thành'như'thế'nào,'và'các'phương'pháp'kiểm'tra'giả'thuyết'đó'
có'hợp'lý'không.'
*  Có'một'số'cách'kiểm'tra'giả'thuyết'có'liên'quan'đến'lý'thuyết.'Nó'
có'thể:'
*  Xem'xét'lý'thuyết'bằng'việc'kiểm'tra'những'điểm'cốt'yếu'của'nó'trong'
cấu'trúc'lô'gích,'hay'mức'độ'cạnh'tranh'của'nó'với''các'lý'thuyết'đối'lập.'
*  Tính'đại'diện'của'mẫu'phải'được'xem'xét'trước'khi'thừa'nhận'rằng'thử'
nghiệm'có'thể'áp'dụng'được'với'tổng'thể'mà'lý'thuyết'sử'dụng.!
34'
Giả'thuyết'nghiên'cứu'
5/5/13%

18%
Các'quyết'định'liên'quan'đến'cái'gì,'ở'đâu,'khi'nào,'bao'nhiêu,'
bằng'cách'nào'cấu'thành'một'thiết'kế'nghiên'cứu.'Nó'bao'gồm'
một'loạt'các'chuẩn'bị'cho'việc'thu'thập'và'xử'lý'dữ'liệu:'
‡  Nghiên'cứu'nói'về'cái'gì?'
‡  Khi'nào'nghiên'cứu'sẽ'được'làm?'
‡  Nghiên'cứu'sẽ'được'thực'hiện'ở'đâu?'
‡  Loại'dữ'liệu'nào'cần'cho'nghiên'cứu?'
‡  Dữ'liệu'cần'thiết'có'thể'tìm'thấy'ở'đâu?'
‡  Nghiên'cứu'sẽ'thu'thập'dữ'liệu'vào'giai'đoạn'nào?'
35'
2.2.Thiết'kế'nghiên'cứu'
‡  Thiết'kế'mẫu'nghiên'cứu'như'thế'nào?'
‡  Kỹ'thuật'thu'thập'dữ'liệu'nào'sẽ'được'sử'dụng?'
‡  Dữ'liệu'sẽ'được'phân'tích'như'thế'nào?'
‡  Báo'cáo'sẽ'được'soạn'thảo'dưới'hình'thức'nào?'
36'
5/5/13%
19%
Căn'cứ'vào'các'quyết'định'thiết'kế'nghiên'cứu'đó,'chúng'ta'có'thể'
chia'thiết'kế'nghiên'cứu'thành'các'phần'sau:'
‡  Thiết!kế!mẫu:!xác'định'phương'pháp'lựa'chọn'những'gì'sẽ'quan'
sát'cho'nghiên'cứu.'
‡  Thiết!kế!quan!sát:!xác'định'các'điều'kiện'để'thực'hiện'các'quan'
sát'đó.'
‡  Thiết!kế!thống!kê:!liên'quan'đến'câu'hỏi'có'bao'nhiêu'thứ'sẽ'
được'quan'sát'và'làm'thế'nào'để'những'thông'tin'và'dữ'liệu'thu'
thập'được'có'thể'được'phân'tích.'
‡  Thiết'kế'tác'nghiệp:'bao'gồm'các'kỹ'thuật'sử'dụng'cho'các'quy'
trình'thiết'kế'mẫu,'thiết'kế'thống'kê'và'thiết'kế'quan'sát'

37'
Từ'phân'tích'trên,'chúng'ta'có'thể'xác'định'các'khía'cạnh'quan'
trọng'của'một'thiết'kế'nghiên'cứu:'
‡  Đó'là'một'kế'hoạch'cụ'thể'hóa'các'nguồn'và'các'dạng'thông'tin'
phù'hợp'cho'vấn'đề'nghiên'cứu;'
‡  Đó'là'một'chiến'lược'tiếp'cận'để'tập'hợp'và'phân'tích'thông'tin;'
‡  Nó'cũng'bao'gồm'thời'gian'và'ngân'sách'cho'công'việc.'
Tóm'lại,'thiết'kế'nghiên'cứu'tối'thiểu'phải'bao'gồm:'(a)'việc'xác'
định'rõ'ràng'vấn'đề'nghiên'cứu;'(b)'quy'trình'và'kỹ'thuật'thu'thập'
thông'tin;'(c)'tổng'thể'nghiên'cứu'và'phương'pháp'sử'dụng'trong'
phân'tích'dữ'liệu.'
38'
5/5/13%
20%
Đặc'điểm'của'một'thiết'kế'nghiên'cứu'tốt:'
‡  Linh'hoạt,'phù'hợp,'hiệu'quả,'tiết'kiệm…;'
‡  Tối'thiểu'hóa'độ'lệch'và'tối'đa'hóa'độ'tin'cậy'của'dữ'liệu;'
‡  Lỗi'thực'nghiệm'nhỏ;'
39'
Các'khái'niệm'quan'trọng'liên'quan'đến'thiết'kế'nghiên'cứu:'
‡  Biến'độc'lập'và'biến'phụ'thuộc;''
‡  Biến'liên'tục'và'biến'rời'rạc;'
‡  Biến'kiểm'soát;'
‡  Thiếu'quan'hệ'(confounded'relationship);'
‡  Giả'thuyết'nghiên'cứu;'
‡  Nghiên'cứu'kiểm'chứng'giả'thuyết'bằng'thực'nghiệm'và'phi'
thực'nghiệm;'
‡  Nhóm'tham'chiếu'và'nhóm'thực'nghiệm;'
40'
5/5/13%

21%
Các'loại'thiết'kế'nghiên'cứu:'
‡  Thiết'kế'nghiên'cứu'trong'nghiên'cứu'khám'phá,'bao'gồm'3'
phương'pháp'là'Khảo'sát'nghiên'cứu'liên'quan,'Khảo'sát'kinh'
nghiệm,'Phân'tích'thí'dụ'sâu'sắc'(Analysis'of'‘insight‡stimulating’'
examples);''
‡  Thiết'kế'nghiên'cứu'trong'nghiên'cứu'mô'tả'và'chẩn'đoán:''
*  Thiết!lập!mục!tiêu!nghiên!cứu!(Nghiên!cứu!gì!và!tại!sao!phải!làm?)!
*  Thiết!kế!phương!pháp/kỹ!thuật!thu!thập!dữ!liệu!
*  Chọn!mẫu!nghiên!cứu!
*  Thu!thập!dữ!liệu!(dữ!liệu!có!thể!tìm!ở!đâu!và!nên!vào!thời!gian!
nào?)!
*  Xử!lý!và!phân!tích!dữ!liệu.!
*  Công!bố!các!phát!hiện;!
41'
Thiết'kế'nghiên'cứu' Khám'phá'' Mô'tả'/'Chẩn'đoán''
Thiết'kế'chung'' Thiết'kế'linh'hoạt'(đánh'
giá'các'mặt'khác'nhau'của'
vấn'đề'nghiên'cứu)'
Thiết'kế'cứng'(tránh'sai'
lệch'thông'tin'và'tăng'độ'
tin'cậy'của'dữ'liệu)'
Thiết'kế'mẫu'' Phi'xác'suất'' Mẫu'ngẫu'nhiên''
Thiết'kế'thống'kê' Không'thiết'kế'trước'các'
phân'tích''
Thiết'kế'trước'các'phân'
tích'
Thiết'kế'quan'sát'' Công'cụ'phi'cấu'trúc'để'
thu'thập'dữ'liệu''
Công'cụ'cấu'trúc'trước'

cho'việc'thu'thập'dữ'liệu'
Thiết'kế'tác'nghiệp' Không'có'các'quyết'định'
cố'định'về'quy'trình''
Quyết'định'trước'quy'trình'
42'
5/5/13%
22%
‡  Thiết'kế'nghiên'cứu'trong'nghiên'cứu'kiểm'định'giả'thuyết'
(thường'là'nghiên'cứu'thực'nghiệm),'nhà'nghiên'cứu'kiểm'định'
mối'quan'hệ'giữa'các'biến,'tìm'ra'các'nguyên'nhân.'
‡  Thiết'kế'này'xuất'phát'từ'các'nghiên'cứu'nông'nghiệp'phát'triển'
lên.'
Các#nguyên#tắc#cơ#bản#của#thiết#kế#thực#nghiệm#
‡  Nguyên'tắc'lặp'lại;'
‡  Nguyên'tắc'ngẫu'nhiên;'
‡  Nguyên'tắc'kiểm'soát'vùng'
43'
44'
Một'số'thiết'kế'thực'nghiệm'
Thiết'kế'không'kiểm'soát'trước'và'sau'
5/5/13%
23%
45'
Một'số'thiết'kế'thực'nghiệm'
Thiết'kế'chỉ'kiểm'soát'sau'
46'
Một'số'thiết'kế'thực'nghiệm'
Thiết'kế'kiểm'soát'cả'trước'và'sau'
5/5/13%
24%

2.3.1.'Khái'niệm'và'vai'trò'của'tổng'quan'nghiên'cứu'
2.3.1.1.!Khái!niệm!tổng!quan!nghiên!cứu!
Tổng'quan'là'việc'chọn'lọc'các'tài'liệu'theo'chủ'đề'nghiên'cứu,'
trong'đó'bao'gồm'các'thông'tin,'ý'tưởng,'dữ'liệu,'phương'
pháp,'kết'quả…'được'trình'bày'theo'một'logic'nào'đó'theo'ý'
đồ'của'người'làm'tổng'quan'trên'cơ'sở'liên'hệ'với'nghiên'cứu'
đang'thực'hiện.'
47'
2.3.'Tổng'quan'nghiên'cứu'
Tổng'quan'có'thể'chia'thành'2'nhóm:'
‡  Nhóm'1'tập'trung'vào'tổng'quan'những'nghiên'cứu'thực'
tiễn'đã'thực'hiện'để'đưa'ra'kết'luận'chung'về'kết'quả'nghiên'
cứu,'rút'ra'những'gì'đã'làm'được'và'những'gì'cần'nghiên'
cứu'
‡  Nhóm'2'tập'trung'vào'tổng'quan'lý'thuyết,'trong'đó'trình'
bày'các'lý'thuyết'cùng'giải'thích'một'hiện'tượng'khoa'học'
nào'đó'và'so'sánh'chúng'về'độ'sâu,'tính'nhất'quán'và'khả'
năng'dự'báo'của'chúng.'
48'
2.3.'Tổng'quan'nghiên'cứu'
5/5/13%
25%
2.3.1.2.!Vai!trò!của!tổng!quan:!
‡  Đối'với'việc'xác'định'vấn'đề'nghiên'cứu:'giúp'nhận'dạng'khe'
hổng'nghiên'cứu,'định'vị'chính'xác'những'gì'cần'nghiên'cứu'
‡  Đối'với'việc'xác'định'mô'hình'nghiên'cứu:'xây'dựng'cơ'sở'lý'
thuyết'cho'nghiên'cứu.'
‡  Đối'với'việc'lựa'chọn'phương'pháp'nghiên'cứu:'giúp'đánh'
giá'được'các'phương'pháp'nghiên'cứu'đã'sử'dụng,'ưu'
nhược'điểm'của'nó'và'lựa'chọn'phương'pháp'thích'hợp'cho'

nghiên'cứu'của'mình'
‡  Đối'với'việc'so'sánh'kết'quả:'giúp'xác'định'những'gì'mang'
tính'bổ'sung'và'những'gì'mang'tính'đối'kháng'
49'
2.3.'Tổng'quan'nghiên'cứu'
2.3.2.'Quy'trình'tổng'quan'nghiên'cứu'
Trước'khi'xem'xét'quy'trình'tổng'quan,'cần'phải'nắm'bắt'các'
câu'hỏi'đặt'ra'đối'với'công'việc'này:'
‡  Nguồn'tài'liệu'nào'cần'tham'khảo'về'chủ'đề'nghiên'cứu?'
‡  Những'vấn'đề,'câu'hỏi'nghiên'cứu'về'chủ'đề'nghiên'cứu?'
‡  Những'vấn'đề,'những'tranh'luận'chính'về'chủ'đề'nghiên'cứu?'
‡  Những'ý'tưởng,'khái'niệm,'lý'thuyết'về'chủ'đề'nghiên'cứu?'
‡  Những'phương'pháp'luận,'phương'pháp'và'công'cụ'nghiên'
cứu'đã'sử'dụng'và'những'tranh'luận'về'việc'sử'dụng'chúng?'
‡  Cách'thức'sắp'xếp'những'tri'thức'đã'có'về'chủ'đề'nghiên'cứu?'
50'
2.3.'Tổng'quan'nghiên'cứu'