Quy trình lập kế hoạch quản lý môi trường lý thuyết và thực tiễn

QUY TRÌNH LẬP KẾ HOẠCH
QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG
LÝ THUYẾT VÀ THỰC TIỄN
TS. Nguyễn Thanh Lâm
Trường Đại học Nông nghiệp
Hà Nội

Tính cấp thiết lập kế hoạch và
QLMT
•
Việt Nam đang trên con đường hội nhập và phát triển.
Nhưng chúng ta đang phải đối mặt với nguy cơ ô nhiễm,
tác động của biến đổi khí hậu, phát triển không đồng bộ
với BVMT.
•
Hơn 90% làng nghề trong 2790 làng nghề trong cả nước
bị ô nhiễm (Theo C36 Bộ Công An).
•
Tổng đàn lợn của Ngọc Lũ, Bình Lục, Hà Nam lên đến
34-35 nghìn con, chiếm gần 50% tổng đàn lợn của cả
huyện.
•
Nguyên nhân: Do nhận thức, do năng lực hoặc chức năng
còn hạn chế, đặc biệt tính hợp tác giữa các ban ngành và
cộng đồng địa phương còn hạn chế.

Sản xuất Cà Phê tại Tây Nguyên
Di dân đi làm kinh tế mới ở Tây Nguyên đã tạo ra
một áp lực lớp đến hệ xã hội, tài nguyên và môi
trường ở vùng cao!

Phát triển ồ ạt các mô hình VAC và thực
trạng vệ sinh an toàn thực phẩm

Hà Nội và trận lụt lịch sử
(31 October 2008)

Hồ Hoàn Kiếm và trận lụt lịch sử
ngày 31/10/2008

Áp lực dân số và kế hoạch hóa gia đình


“Marry a Vietnamese women, innocent and
good-natured. Call 031-591-XXXX for the
lowest price!”
(Poster in rural South Korea, July 2006)

Áp lực cua di cư tự do
•
Lao đông nông thôn
ra thành phố.
•
Xuất khẩu lao động
•
Kết hôn với người
nước ngoài qua các
công ty môi giới
(200 đám cưới lấy
người Hàn Quốc)

Vietnam (Above) & Thailand (Below)

Lập kế hoạch QLMT?
•
Lập kế hoạch môi trường là quá trình xem xét
các yếu tố xã hội và kinh tế như: các thể chế
chính sách, tập quán, văn hóa truyền thống, giao
thông vận tải, mở mang các hoạt động công
nghiệp, vệ sinh môi trường và các dịch vụ khác
trong các quyết định thông qua sự phối hợp chặt
chẽ giữa các nhà hoạch định chính sách, các nhà
quy hoạch với các chuyên gia môi trường và
cộng đồng nhằm đảm bảo cho phát triền một
cách bền vững, công bằng giữa các vùng miền
và giữa các thế hệ loài người.

Ảnh hưởng của chính sách và kế
hoạch phát triển
•
Khoán 10 và dồn điền đổi thửa
•
Đền bù và giải phóng mặt bằng
•
Kế hoạch phát triển đô thị hóa và sản xuất
nông nghiệp
•
Kế hoạch đảm bảo an ninh lương thực
•
Khai thác quặng Bô xít trong Tây Nguyên
•

Kế hoạch phát triển Thủy điện vừa và nhỏ
ở miền Trung

MỤC TIÊU CỦA KẾ HOẠCH QUẢN LÝ
MỤC TIÊU CỦA KẾ HOẠCH QUẢN LÝ
MÔI TRƯỜNG
MÔI TRƯỜNG
•
Đảm bảo phòng tránh ảnh hưởng xấu (trực tiếp đến
môi trường, dân cư và những người thực hiện dự
án…).
•
Đảm bảo xác định, đánh giá đầy đủ các rủi ro và chuẩn
bị các biện pháp giảm thiểu.
•
Đảm bảo là các công việc được tiến hành sẽ chỉ ảnh
hưởng tối thiểu tới môi trường trong phạm vi cho
phép.
•
Duy trì việc trao đổi thông tin với tất cả các bên có liên
quan.

Các nguyên tắc cơ bản của kế hoạch QLMT
1. Dựa vào các cơ sở pháp lý (luật, chính sách, tiêu chuẩn môi
trường được nhà nước ban hành)
+ 64/2003/QĐ-TTg ngày 22/4/2003 về xử lý cać cơ sở ÔN đặc
biệt nghiêm trọng.
+ Thông tư 04,05; Nghị định 21/2008/CP
4. Có sự điều tra kỹ lưỡng về điều kiện tự nhiên và xã hội của vùng
dự án.

+ Xác định nhu cầu của xã hội
+ Xác định tiêu chí các hoạt động
+ Tránh sự trùng lặp
8. Nghiên cứu về các hoạt động phát triển, lồng ghép kế hoạch phát
triển kinh tế-xã hội tổng thể (Master Planning)
+ Sự phát triển phải có sự thống nhất, đồng bộ
+ BVMT phải hỗ trợ cho sự phát triển.

Các nguyên tắc cơ bản của kế hoạch QLMT
(Tiếp)
1. Dự báo, đánh giá tác động môi trường của các
hoạt động phát triển.
2. Đề xuất các giải pháp giảm thiểu cho các tác
động tiêu cực nhằm phục hồi chức năng của
môi trường
3. Nêu rõ thời gian, vị trí, người thực hiện các biện
pháp giảm thiểu, người giám sát.
4. Tiến hành công tác quan trắc môi trường để
xem xu thế biến đổi môi trường, từ đó chỉnh sửa
kế hoạch quản lý MT cho thích hợp.
5. Nguyên tắc có sự tham gia của cộng đồng, sự
phối hợp của các ban ngành

Các bước xây dựng kế hoạch quản lý
môi trường (Chi cục BVMT Hà Nam)
1. Mô tả chi tiết về dự án
2. Sàng lọc, đánh giá các tác động môi
trường
3. Tham khảo ý kiến cộng đồng
4. Lập kế hoạch giảm thiểu

5. Lập kế hoạch giám sát, quan trắc
6. Lập kế hoạch xây dựng năng lực
7. Tổ chức thực hiện