đại cương về độc tố học môi trường

ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐỘC TỐ
HỌC MÔI TRƯỜNG
Environment is full of toxins

Đònh nghóa

Độc học môi trường là một ngành khoa học
nghiên cứu mối quan hệ phức tạp giữa chất độc
và môi trường (đất, nước, con người, hệ sinh
thái…)

Độc học môi trường là một ngành học liên quan
đến các ngành khác như hóa học, lý học, sinh
học, sinh thái học, sinh hoá học, sinh lý học,
dược học thậm chí cả đòa lý, lòch sử…

Con người và mối hiểm họa từ
các chất thải độc hại

Các lónh vực áp dụng

Đánh giá tác động môi trường

Cảnh báo, dự báo khả năng biến đổi môi
trường

Giám sát, quan trắc môi trường

Quản lý môi trường


Công nghệ

Luật môi trường

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN
NGÀNH ĐỘC TỐ HỌC MÔI TRƯỜNG

Trước 1960: hình thành khái niệm độc học môi
trường (Minamata, Dioxin VN)

Thập niên 70: sự phát triển vượt bực của khoa
học kỹ thuật trong hóa phân tính môi trường

1970-1980: Khẳng đònh rõ ràng mối liên quan
giữa chất độc trong môi trường và hậu quả của
nó lên sinh vật, chuỗi thức ăn và sức khỏe con
người. (Dioxin Seveso)

Minamata - Japan
1400 ngửụứi cheỏt
2000 ngửụứi bũ aỷnh hửụỷng

Dioxin - Vietnam

Seveso - YÙ

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN
NGÀNH ĐỘC TỐ HỌC MÔI TRƯỜNG

Năm 1979 y ban bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA

- Environmental Protection Agent –
www.epa.gov) và y ban Môi trường châu u
(CEE) ban hành những qui đònh đầu tiên trong
việc chấp thuận các sản phẩm hóa học theo khía
cạnh môi trường.

Vào những năm cuối thập niên 80, ngành độc tố
học môi trường bắt đầu được đưa vào nghiên cứu
và giảng dạy trong các trường đại học.

Một số sách chuyên ngành cũng bắt đầu được
xuất bản kể cả tạp chí Độc học môi trường
(Environmental Toxicology).

LIÊN QUAN GIỮA ĐỘC TỐ HỌC MÔI
TRƯỜNG VÀ CÔNG NGHIỆP HOÁ CHẤT

Ngành công nghiệp hóa chất vô cơ phát triển vũ
bão vào giữa thế kỷ 19

Đến đầu thế kỷ 20, công nghiệp hóa chất hữu
cơ, đặc biệt đứng đầu là công nghiệp hóa dầu.

Cho tới cuối thế kỷ 20, sau đại chiến thế giới lần
thứ nhất, các công ty hóa chất tập trung phát
triển các sản phẩm dân dụng: công nghiệp nhựa,
sơn dầu, chất tẩy rửa và bảo vệ thực vật được ưu
tiên và phát triển với tốc độ không ngừng.

KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ ĐỘC HỌC

Chất độc - Toxin

Thử nghiệm độc học (Toxicity test):

Giám sát chất độc

Khử độc - Detoxification

Cường độ tiếp xúc: acute, chronic

KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ ĐỘC HỌC

Chỉ số giới hạn ngưỡng TLV (Threshold limit
value)

Chỉ số giới hạn an toàn TEL (Threshold effect
level)

Chỉ số giới hạn không an toàn PEL (Probable
effect level)
 LC
50
: Median lethal concentration

EC
50
: Median effect concentration


LOEC - Lowest observed effect concentration

NOEC - No observed effect concentration

Bài tập
Sinh viên vẽ sơ đồ mối quan hệ giữa
LC50, NOEC và LOEC