Hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nước đối với thu ngân sách qua kho bạc nhà nước việt nam (lấy ví dụ ở kho bạc nhà nước tỉnh nam định)

TRUING DAI HOC KINH tE QUOC DAN
-------- CQ

---------------

HOANG HUY HUNG
PAI HOC KINH TE QUOC DAN

TRUNG TAM

THONGTINTHUVIEN
M

_

41

M

r

J1T

, >_

£■

HOAN THIEN C0 CHE QUAN LY NHA N00C DOI V0I
THU NGAN SACH QUA KHO BAC NHA NlfflC VIET NAM
(LAY VI DU 0 KHO BAC NHA NUflC TINH NAM DINH)

Chuyen nganh: Kinh te chinh tri

LUAN VAN THAC SY KINH TE
•

•

Ngtfdi hudng dan khoa hoc:

TS: BUI VAN HUNG

7HS 2690
HA NOI, NAM 2008


LCD CAM DOAN

Toi xin cam doan ban luan van la cong trinh nghien
cull khoa hoc doc lap cua toi. Cac so lieu, ket qua trong

luan van la trung thut va cd nguon goc ro rang.

TAC GIA LUAN VAN

Hoang Huy Hung


MUC
LUC
•

•
Danh muc cac chu viet tit

Danh muc bang bieu
Tom tat luan van

Md DAU...................................................................................................................... 1
CHUONG 1: CO Sd LY LUAN VA THUC TIEN VE cd CHE QUAN LY NHA
NUdC DOI Vdl THU NGAN SACH QUA KHO BAC NHA NUdC......................... 7

1.1- NGAN SACH NHA NUdC VA THU NGAN SACH NHA NUdC...... 7
1.1.1- Ngan sach nha nuwc..................................................................... 7
1.1.2- Thu ngan sach nha nuffc........................................................... 11

1.2- NHUNG NTI DUNG cd BAN CUA cd CHE QUAN LY NHA NUdC
x

r.

Ar

DOI VdI THU NGAN SACH QUA KBNN.................................................. 13

1.2.1- To churc, phan ccp va noi duun thu NSNN............................ 14

1.2.2- Ca che quan ly nha nuoc doi vol hhu ngan sach qua KBSN
..................................................................................................................... 18

1.2.3- Nu* can hhieh khach quan va nhung nhan ho anh huong den
hoan hhien co che quan ly nha nuoc doi voi hhu ngan sach qua

KBNN................................................................................... .................... 22

1.3- KKJH NGGIEM THUNSNN CUA MOTSO NNUcTTRn TTH Gldl
VA MTT SO DIA PHUONG d VIMT NAM.................................................29
1.3.1- Kinh nghiem quan ly hhu hhue cua Trung quoc................... 29
1.3.2- He hhong quan ly hhu hhue cua Philippines........................... 30
1.3.3- Quan ly hhu hhue cua Nhah Ban............................................... 31

1.3.4- Kinh nghiem quan ly hhu ngan sach qua KBNN 0 moh so dia
phuong....................................................................................................... 34

CHUONG 2.THUC TRANG VAN HANH cd CHE QUAN LY NHA NUdC DOI VdI
THU NGAN SACH QUA KBNN d

NAM DINH...............................................38


2.1- QUA TRINH HINH THANH VA SU VAN HANH CO CHE QUAN
LY NHA NUOC DOI VOl THU NGAN SACH QUA KBNN 0 TINH
NAM DINH..................................................................................................... 38
2.1.1- Qua trinh hinh thanh co che quan ly nha nuoc doi vol thu

ngan sach qua KBNN............................................................................. 38

2.1.2- Van hanh co' che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach

qua KBNN ff tinh Nam Dinh................................................................ 44
2.2- DANH GIA CO CHE QUAN LY NHA NUOC DOI VOl THU NGAN

SACH QUA KBNN VOl THUC TE VAN HANH CO CHE TAI KBNN
TINH NAM DINH........................................................................................... 61
61

2.2.1- Nhfrng mat thanh cong chu yeu..............

2.2.2- Nhfrng ton tai, han che va nguyen nhan................................. 64

CHUONG 3 DINH HUONG VA GIAI PHAP HOAN THIEN CO CHE QUAN LY
NHA NUOC DOI VOl THU NGAN SACH QUA KBNN VIET NAM................. 70
3.1- MUC TIEU VA DINH HUONG HOAN THIEN................................... 70
3.1.1- Mu c tieu hoan thie n................................................................... 70
•

•

A

A

A

F

3.1.2- Mot so dinh huOng doi moi trong co che quan ly nha nuoc
doi voi thu ngan sach qua KBNN...................................................... 71

3.2- NHUNG GIAI PHAP HOAN THIEN CO CHE QUAN LY NHA NUOC

DOI VOI THU NGAN SACH QUA KBW.................................................. 76

3.1.1- Cai cach thu tuc hanh chinh, mo rong mang luoi thu NSNN

...................................................... .............................................................. 76
2

3.1.2- Day manh u'ng dung cong nghe thong tin trong • quan ly thu

NSNN qua KBNN................................................................................... 87

3.1.3- Nang cao chat luong nguon nhan loc, hien dai hoa cong
nghe KBNN............................................................................................. 91

KET LUAN............................................................................................................. 102

TAI LIEU THAM KHAO


DANH MUC CAC CHU’ VIET TAT

NSNN:

Ngan sach nha nunc

KBNN:

Kho bac Nha nubc


DANH MUC BANG BIEU

Bang: 2.1 - Co cau thu NSNN tinh Nam Din.... . .................................................. 41
Bang: 2.2 - Ket qua thu theo phuong thuc thu....................................................... 43
Bang 2.3 - Ket qua thu NSNN tren dia ban tinh Nam Dinh.................................... 61


TRIX7NG DAI HOC KINH t£' QU6c DAN
-------- ffll

<*6>----------------

HOANG HUY HUNG

HOAN THIEN CO CHE QUAN LY NHA NUOC DOI VOI
THU NGAN SACH QUA KHO BAC NHA NUOC VIET NAM
(LAY VI DU 0 KHO BAC NHA NUOC TINH NAM DINH)

Chuyen nganh: Kinh te chinh tri

TOM TAT LUAN VAN THAC SY HINH TE
•

•

HA NOI, NAM 2008


i

MO DAU
Thur nhat, tinh cap thiet cua de tai

Qua trinh thu ngan sach nha nude d Viet Nam duqc thuc hien vdi su
x

x

r

tham gia cua nhieu co quan vai nhieu che tai khac nhau, dan xen, song trung
r

vdi nhau. Trong do, t€r khi ra doi va di vao hoat dong tu thang 4/1990 den

nay, he thong Kho bac Nha nude Viet Nam duqc giao nhiem vu tap trung cac
khoan thu ngan sach va quan ly quy ngan sach cua Nha nude.
r

r

r

Do he thong mdi duqc hinh thanh va van hanh tren thuc te nen xuat
hien nhung bat cap trong qua trinh quan ly thu NSNN qua KBNN ma nguyen
nhan chu yeu nam d co che quan ly (mot co che mdi duqc xay dung nhung
chua hoan thien) da gay ra nhung kho khan trong viec thuc hien nhiem vu,

lam giam kha nang, hieu qua quan ly, gay chong cheo khong can thiet giua

r

r

r

dat ra het sue cap thiet hien nay.
re

x

Luan van vdi de tai “Hoan thien cor che quan ly nha nude doi vdi thu
ngan sach qua Kho bac Nha nurdc Viet Nam (Lay vi du d Kho bac Nha
X
nurdc tinh Nam Dinh)'' duqc thuc hien vdi muc dich nghien cuu, tim toi, de
yr

r

xuat cac muc tieu, dinh hudng va giai phap, nham hoan thien co che quan ly
r

r

nha nude doi vdi thu ngan sach qua he thong Kho bac Nha nude trong giai
r

doan hien nay va nhung nam sap tdi.


ii

Thu hai, tinh hinh nghien cuu de tai
Sau khi cor che quan ly nha nuoc doi voi ngan sach duoc chuyen doi
r

r

theo Luat Ngan sach Nha nuoc, tu do den nay da co mot so cong trinh nghien

cuu lien quan den quan ly thu ngan sach cua nha nuoc.
Nhin chung cac cong trinh deu nghien cuu chung ve quan ly ngan sach

tren binh dien ca nuoc hoac o mot dia phuong. Hien chua co cong trinh nao
\

r

\

-t f •

•

cuu mot cach day du va he thong ve co che quan ly nha nuoc doi voi
thu ngan sach qua Kho bac Nha nuoc Viet Nam voi vi du cu the o Kho bac

Nha nuoc tinh Nam Dinh.
Thu ba, muc dich, doi twang va phwang phap nghien cuu cua

luan van
r

- Muc dich: Tren co so lam sang to mot cach co he thong nhan thuc ly
luan ve co che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua KBNN, danh gia

thuc trang co che hien tai luan van se de xuat muc tieu, dinh huong va giai

phap nham hoan thien co che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua
Kho bac Nha nuoc.
- Doi tuong: Luan van nghien cuu ca ve mat ly luan va thuc tien co
che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua Kho bac Nha nuoc. Tu vi

du nghien cuu cu the o Kho bac Nha nuoc tinh Nam Dinh trong nhung
nam gan day, dac biet tu khi thanh lap he thong Kho bac Nha nuoc Viet

Nam (1990) den nay.
- Phuong phap: Phuong phap luan duoc su dung trong luan van la

phuong phap duy vat bien chung, duy vat lich su, truu tuong hoa khoa hoc,
ngoai ra cac phuong phap phan tich, so sanh, chon mau cung duoc su dung.
■>

z

r

r

r

~

So lieu dung de phan tich, so sanh chu yeu la so lieu thu cap duoc trich dan tu
r

a

i''

a

.

r

.

1

r

r

1

1

•

a

r

>

r

a

f • a

a

•

1

a

cac nguon tin cay trong cac tap chi, sach nghien cuu va so lieu noi bo.

Thu tw, dw kien dong gop cua luan van


iii
r

x

z

x

- He thong hoa co chon ioc nhung van de iy iuan ve thu ngan sach
nha nudc va co che quan iy nha nudc doi vdi thu ngan sach qua Kho bac

Nha nudc.
9

e

z

- Thong qua su van hanh cu the cua co che o tinh Nam Dinh iuan van
z

z

se danh gia va khai quat thuc trang co che quan iy nha nudc doi vdi thu ngan
sach qua Kho bac Nha nurdc o nudc ta.

- De xuat duqc cac muc tieu, dinh hudng va giai phap co tinh kha thi
9

X

r

z

nham hoan thien va doi mdi co che quan iy nha nudc doi vdi thu ngan sach

qua Kho bac Nha nudc Viet Nam.
9

Z

9

x

z

- Ngoai ra, ket qua nghien cuu co the su dung de de xuat vdi ianh dao

Kho bac Nha nudc Trung uong, Kho bac Nha nudc Nam Dinh doi mdi va cai
tien cac quy tr'inh quan iy thu ngan sach qua Kho bac Nha nudc va iam tai iieu

tham khao cho cac cong trinh nghien cuu khoa hoc sau nay.
ryrf

z

w

j

A.

a

j

w

Thu:nam, ket cau cua luan van
Ngoai phan mo dau, ket iuan va tai iieu tham khao, noi dung chinh

duqc chia thanh 3 chuong:
Chuong 1: Co so iy iuan va thuc tien ve co che quan iy nha nudc doi

vdi thu ngan sach qua Kho bac Nha nudc.
z

z

Chuong 2: Thuc trang van hanh co che quan iy nha nudc doi vdi thu

ngan sach qua Kho bac Nha nudc o tinh Nam Dinh.

Chuong 3: Dinh hudng va giai phap hoan thien co che quan iy nha
nudc doi vdi thu ngan sach qua Kho bac Nha nudc Viet Nam.


IV

Chuong 1: CO SO LY LUAN VA THUC TIEN VE CO CHE QUAN LY

NHA NUOC HOI VO'I THU NGAN SACH QUA KBNN

1- Thu ngan sach nha nutfc

- Khai niem ngan sach thuong de chi tong so thu va chi cua mot don vi
r

t

trong mot thoi gian nhat dinh. Mot bang tinh toan cac chi phi de thuc hien
r

r

mot ke hoach, hoac mot chuong trinh cho mot muc dich nhat dinh cua mot

chu the nao do. Neu chu the do la gia dinh thi goi la ngan sach gia dinh, neu

chu the la cac don vi san xuat kinh doanh, dich vu thi goi la ngan sach doanh
r

•>

nghiep, neu chu the do la nha nunc thi duoc goi la ngan sach nha nude... Nhu
r

r

vay ngan sach tuy thuoc vao tung doi tuong kinh te ma co ten goi la: ngan

sach gia dinh, ngan sach doanh nghiep, ngan sach nha nude...
A

A

- Ngan sach nha nudc duoc dac trung bang su van dong cua cac nguon
FA

A

tai chinh gan lien vdi qua trinh tao lap, su dung quy tien te tap trung cua nha
A

nudc nham thuc hien cac chuc nang cua nha nudc tren co sd luat dinh. No
phan anh cac quan he kinh te giua nha nudc va cac chu the trong xa hoi, phat

sinh khi nha nudc tham gia phan phoi cac nguon luc tai chinh quoc gia theo
nguyen tac khong hoan tra truc tiep la chu yeu.

- Thu ngan sach nha nudc la qua trinh nha nudc su dung cac quyen luc
F

7

cua minh de trudc tien la huy dong va sau do la phan phoi mot bo phan cua
A

A

cai cua xa hoi dudi dang tien te ve tay nha nudc, hinh thanh nen quy NSNN.
2- Co che quan ly nha nudc doi vdi thu NSNN qua KBNN
F

f

.7

- Co che la cai dinh hinh, cai chi phoi mot moi truong, linh vuc cu the
thong qua nhung quy dinh, cac che tai.
f

77

f

- Co che quan ly nha nudc doi vdi thu ngan sach la tong the cac quy
r

9

o

7

a

dinh, che tai lien quan trong qua trinh nha nudc dung quyen luc cua minh de
tap trung mot bo phan cua cai cua xa hoi dudi dang tien te ve tay nha nudc,
7

f

a

tao lap nen quy NSNN. Co the khai quat co che thu NSNN qua so do sau:


so DO CO ch£ quAn ly thu

------------------------ Qua n h$tic
--------------------------------------- Quan h$ quin ly-------------------------------- ►

z

r

r

- Co che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua KBNN la co che
r

a

quan ly thu NSNN gan voi chuc nang nhiem vu cua he thong KBNN.
r

r

Nhu vay co che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua KBNN la
r

r

•>

cac che tai, bo may, moi truong va phuong phap lien quan den viec to chuc
thu ngan sach nha nuoc qua KBNN. Trong do:

Cac che tai, quy dinh ve to chuc thuc hien cong tac thu NSNN qua
KBNN duoc quy dinh tai luat NSNN va cac van ban huong dan thi hanh luat.
r

\

a

Bo may thu NSNN la he thong cac co quan quyen luc, dieu hanh; co

quan thu, co quan quan ly quy NSNN, co quan quan ly tong hop tham muu.
Moi truong thuc hien thu NSNN qua KBNN la co che thi truong dinh

huong Xa hoi chu nghia va co che quan ly tai chinh cong noi chung va co che

quan ly NSNN noi rieng.


VI

Phuong phap to chuc thu la nguyen tac, quy trinh to churc thu NSNN
r
r
qua KBNN; trinh tu, thu tuc trong lap, chap hanh va quyet toan thu NSNN.

Noi dung cua co che quan ly nha nude doi vdi thu ngan sach qua
KBNN gom cd: Trach nhiem, quyen han cua cac cor quan trong bo may thu

NSNN; Nguyen tac thu NSNN qua KBNN; Ke hoach hoa thu NSNN; Phan
dinh nhiem vu thu cu the cho cac noi dung, doi tuong; Quy trinh thu; Kiem

r

r

'

tra, doi chieu, xu ly; Hoan tra va hach toan, bao cao, quyet toan thu NSNN.

3- Kinh nghiem thu NSNN cua mot so nudc tren the gioi va mot so

dia phuong d Viet Nam.
- Qua kinh nghiem thu NSNN cua cac nudc: Trung quoc, Philippines,

Nhat Ban cd the rut ra cac bai hoc sau:

La phai cd mot co che to churc, thuc hien ro rang, minh bach, phap
luat nghiem minh, mot he thong theo doi dong bo, thong nhat, dong thdi su

dung cac chuong trinh, phan mem thu nap, xu ly du lieu... de thuan tien
cho doi tuong nop, cung la de cho viec theo doi, ket xuat thong tin dupe

kip thdi, chinh xac.
Tuy nhien, de dat den ket qua do, cac nudc nay cung phai thuc hien va
Z

9

9

A

chuan bi tuong doi can than va lam tung budc, cd tinh ke thua va phan tich
chuyen doi, phan tich rui ro...

X

- Qua kinh nghiem ve ung dung tin hoc vao viec quan ly thu NSNN d
Thanh pho Ho Chi Minh va kinh nghiem to chuc cac diem thu phoi hop giua

kho bac va co quan thu NSNN d tinh Lang Son cd the rut ra cac bai hoc sau:
+ Day manh viec ung dung tin hoc vao quan ly NSNN;

+ Can to chuc diem thu, xay dung quy trinh thu NSNN ngoai tru so
KBNN cho cac khoan thu do doi tuong khong co dieu kien den KBNN de nop
true tiep.


vii

Chuong 2: THUC TRANG VAN HANH CO CHE QUAN LY NHA NUOC

DOI VOI THU NGAN SACH QUA KBNN 6 TiNH NAM DINH

1- Qua trinh hinh thanh off che quan ly nha n ub'c doi vol thu ngan

sach qua KBNN

Cung voi he thong KBNN tren ca nuoc, KBNN tinh Nam Dinh (truoc

day la KBNN tinh Ha Nam Ninh, Nam Ha) da duoc thanh lap va di vao hoat
A

dong tu 01/4/1990. KBNN Nam Dinh co cac chuc nang quan ly tien, tai san

cua Nha nuoc va mot chuc nang quan trong va ngay cang duoc khang dinh la
quan ly quy NSNN tren dia ban tinh Nam Dinh.
z
r
Tu ngay thanh lap den nay, cac che tai ve quan ly thu NSNN qua he
a

thong KBNN trong do co KBNN Nam Dinh da co nhieu thay doi qua cac giai

doan khac nhau cua co che quan ly tai chinh cua dat noc. Co the phan chia co
che thu NSNN qua he thong KBNN trong do co KBNN Nam Dinh thanh giai

doan truoc khi co luat NSNN (nam 1996) va sau khi co luat NSNN:
Ket qua thu theo phuong thuc thu

Doti vj tinh: %
Nam

Co quan

TB 1997­

2003

TB 1990­
1996

TB 2004-2007

Qua KBNN

77

86

95

Qua co* quac thu

23

14

5

10

6

2

2- Co quan Hai quan

6

5

1.5

3- Co quan Tai chinh

5

2

1

4- Co quan khac

2

1

0.5

z
1 - Co quan Thue

A

Nguon: Kho bac Nha nuoc Nam Dinh
r

r

r

Qua so lieu tren cho thay cac khoan thu duoc tap trung truc tiep qua

KBNN Nam Dinh ngay cang chiem ty trong lon, phan anh tinh kip thoi cua

viec tap trung cac khoan thu vao quy NSNN. Theo cac giai doan khac nhau


viii

cua co che quan ly tai chinh, ty le cac khoan thu qua cor quan thu da giam tir

23% den 14% va xuong 5% trong tong thu NSNN.

2- Sir van hanh co’ che quan ly nha nude doi vdi thu ngan sach qua
KBNN d tinh Nam Dinh

Theo Luat NSNN 2002 (co hieu luc thi hanh tir nam ngan sach 2004)
va cac van ban dudi luat khac, thu NSNN qua he thong KBNN duoc thuc

quan ly nha nudc doi vdi thu ngan sach qua KBNN thong qua hien trang viec
r

van hanh co che tai KBNN tinh Nam Dinh.
Su van hanh co che thu NSNN qua KBNN tai dia ban tinh Nam Dinh
cd the khai quat qua so do sau:

SO DO VAN HANH CO CH£ THU NSNN QUA KBNN NAM DINH

Ca quan thu ra thdng bSo thu.

Doi tuong nop tien theo
cac tru>ang hop:
Doi tirpng nmat vao KBNN.
DA nghj ngSn hang
chuyen tien vao tai
khoan cua KBNN.
NAp tiAn mat qua ca
quan thu, sau do ca
quan thu n$p vao
KBNN.
Hgch todn thu NSNN.

□Al chiAu, kiAm tra giira
KBNN va ca quan thu.
Hgch toan, bao cao va quy&t
toan thu NSNN.

KBNN Nam Dinh la co quan nha nudc true thuoc KBNN cd chuc nang

tap trung cac khoan thu va quan ly quy NSNN tren dia ban tinh Nam Dinh.


Theo Quyet dinh 210 cua Bo trubng Bo Tai chinh To chuc bo may cua

KBNN Nam Dinh gom: Ban giam doc; 8 phong la: To chuc can bo, Ke toan,

Kho quy, Ke hoach tong hop, Tin hoc, Thanh toan von dau tu, Hanh chinh Tai vu - Quan tri, Kiem tra kiem soat; 10 KBNN huyen, thanh pho la: KBNN

3- Nhhrng

cong chu yeu cua cu che quan ly nha nuo’c doi ven thu

ngan sach qua KBNN:
- Cac khoan thu ngay cang duoc tap trung kip thoi, chinh xac vao

NSNN.


X

- Quy trinh tap trung theo doi cac khoan thu NSNN qua KBNN da dan

di vao on dinh.
•>

r

r

- Cong tac tap trung, hach toan ke toan va tong hop so lieu cua KBNN
duoc thuc hien tuong doi chinh xac, kip thoi, cung cap nhung thong tin ban

dau ve quy NSNN.
r

,

- Co che thu theo huong ap dung cong nghe thong tin giua co quan thue
r

x

- KBNN - tai chinh da buoc dau co nhung hieu qua nhat dinh.

4- Ve nhengton tai, han che vanguyen nhan:
Qua thuc te van hanh tai Nam Dinh co che quan ly nha nuoc doi voi
thu ngan sach qua KBNN da boc lo cac han che, khuyen khuyet nhu sau:
r

f

- Cong tac ke hoach, du toan thu NSNN con thieu chinh xac.

- Muc luc NSNN chua khoa hoc, con trung cheo, con thay doi tuy tien.
- Co che tap trung con it nhieu bat cap.
- Thong tin thu NSNN phuc vu cho dieu hanh chua kip thoi, chinh xac.

- Chua co nhung bai toan xay dung va ket xuat so lieu da chieu.
- Cong tac thong ke, du bao, phan tich hau nhu chua duoc thuc hien.

- Con nhieu han che trong viec ghi thu, ghi chi.
- Viec hach toan cac khoan thu con chua duoc thuc su chinh xac.
r

r

r

t

- Cong tac theo doi, doi chieu so lieu con chenh lech giua co quan.
r

- Viec hach toan thu NSNN tai cac don vi KBNN con rat thu cong.
ft

'

- Co che bao cao con rat phuc tap, thu cong va con nhieu loai bao cao.
- Bo may theo doi, thu nop, hach toan ke toan chua hop ly.
- Che tai ve thu NSNN chua duoc thuc hien nghiem tuc.
9

r

r

r

- Trao doi thong tin, bao cao, doi chieu so lieu con thu cong, quan lieu.
r

r

\

- Het thoi gian chinh ly, nhung thuc te cac don vi KBNN co dieu chinh.
z

z

x

z

- Co che tap trung cac khoan thu ngan sach cap xa con nhieu bat cap.


xi
a

a

r

- Viec thu NSNN bang tien mat qua KBNN con chiem ty trong lon.

So di co che con cac ton tai, han che nhu tren la do cac nguyen

nhan sau:
- Chua co co che quan ly NSNN trung va dai han, cung nhu viec

thuc hien cac quy dinh cua Luat NSNN chua nghiem.
- Con yeu to chu quan rat nhieu tu phia con ngudi. Su coi nhe va

cho rang muc luc ngan sach mang nhieu yeu to ky thuat nghiep vu chi tiet
cua co quan lam che do.
- Trong cong tac ra che do va suc y cua viec mong muon thay doi,
cai cach.

- KBNN chua co mot he thong kiem tra tu dong.
- Co che quan tri du lieu con phan tan va viec tong hop va truyen du
lieu giua cac may chu duoc thuc hien chua thudng xuyen.


xii

Chuang 3: DINH HUONG VA GIAI PHAP HOAN THIEN CO CHE QUAN
LY NHA NUOC DOI VQl THU NGAN SACH QUA KBNN VIET NAM

1- Muc tieu hoan thien
•

•

Muc tieu trudc mat cua viec hoan thien co che quan ly nha nuoc doi
r

yr

vdi thu ngan sach qua KBNN chinh la khac phuc kip thdi nhung ton tai, bat
r

x

cap nhan tien cua co che hien tai va quy trinh thu hien nay.
r

r

9

Muc tieu lau dai la phai dat den nhung chuan muc tai chinh cong quoc
r

r

9

te de cong tac tap trung thu NSNN dat hieu qua cao nhat.

2- Mot so dinh hirdng doi mdi trong co” che quan ly nha nudc doi
vdi thu ngan sach qua KBNN

Can cu vao dinh hudng chung cua doi mdi co che quan ly thu NSNN

nhu tren va dac diem cua quan ly thu NSNN qua KBNN, noi dung dinh
hudng doi mdi co che quan ly nha nudc doi vdi thu ngan sach qua KBNN

duqc cu the nhu sau:
- Quan ly thu ngan sach nha nudc qua Kho bac Nha nudc phu hop
a

r

x

yeu cau cua nen kinh te thi trudng, md cua hoi nhap. Moi khoan thu cua
r

x

ngan sach nha nudc deu duqc tap trung true tiep vao Kho bac Nha nudc
r

x

tren co sd ngudi nop tu ke khai, tu tinh so phai nop va tu nop tien vao Kho

bac Nha nudc.
- Day manh qua trinh ung dung cong nghe thong tin vao quan ly thu
r

ngan sach nha nudc qua Kho bac Nha nudc. Thiet lap mang thdng tin cue
r

bo cua Kho bac Nha nudc va hoa mang chung trong he thdng quan ly tai

chinh, he thdng Kho bac Nha nudc trong ca nudc. Kho bac Nha nudc phai
X

la trung tarn thdng tin, la ngan hang du lieu ve thu ngan sach nha nudc.

xiii

Thong qua ngan hang du lieu thong tin nay la co sd cho cac co quan quan

ly Nha nudc, co quan tai chinh, cac cap chinh quyen dia phuong khai
r

x

thac, phan tich va ra cac quyet dinh cho quan ly, dieu hanh ngan sach va
kinh te - xa hoi tren dia ban.

- Doi mdi quan ly thu ngan sach nha nudc qua Kho bac Nha nudc
phai tien hanh hien dai hoa cong nghe Kho bac Nha nudc, trong do co

cong nghe quan ly thu ngan sach nha nudc dam bao thong tin nhanh, day
*>

A

du, an toan, tang cudng kha nang kiem soat thong tin ve thu ngan sach

nha nudc; Tao lap quy trinh quan ly thu ngan sach nha nudc mot cach
khoa hoc, tiet kiem gop phan nang cao chat luong cong tac quan ly quy

ngan sach nha nudc.
3- Nhirng giai phap hoan thien co che qu an ly nha nunc doi voi thu

ngan snoh qna KBNN
Xuat phat tu nhung thanh tuu da dat duoc, nhung han che, ton tai, yeu

kem, bat cap cua co che hien hanh; Can cu muc tieu, dinh hudng doi mdi; De
hoan thien co che quan ly nha nudc doi vdi thu ngan sach qua KBNN, can tap

trung thuc hien tot cac nhom giai phap sau:
- Cai cach thu tuc hanh chinh, md rong mang ludi thu NSNN:
Trong do co cac giai phap cu the la:

+ Cai cach thu tuc hanh chinh, tan dung thu qua he thong ngan hang.
/

z

+ Md rong co che tu khai tu nop thue
+ Trien khai mo hinh giao dich thu “mot cua”

- Day manh ung dung cong nghe thong tin trong quan ly thu NSNN qua

KBNN:
Cac giai phap cu the nhu:


xiv
a

a

7

r

+ Xay dung chuong trinh phan mem kiem tra, du bao, phan tich so lieu
thu NSNN

+ Doi moi phuong thuc nhap du lieu dau vao
+ Xay dung he thong quan ly du lieu tap trung tai KBNN
r

a

- Nang cao chat lupng nguon nhan luc, hien dai hoa cong nghe KBNN
A

Nhom nay gom cac giai phap:
+ Nang cao trinh do, nang luc va pham chat can bo KBNN

+ Hien dai hoa quy trinh thu nop
+ Xay dung he thong thanh toan dien tu giua KBNN va ngan hang
+ Xay dung che do ke toan Nha nuoc theo huong don tich


XV

KET LUAN
a

r

Hoan thien co che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua KBNN
la mot yeu cau va mong muon thiet thuc cua he thong KBNN noi rieng va cua

A
A
nganh tai chinh noi chung. Ket qua nghien cuu cua luan van da giai quyet
X
AXA
duoc co ban nhung yeu cau dat ra thong qua nhung van de chu yeu sau day:
Mot la, tren phuong dien ly luan, thuc tien luan van da phan tich lam ro

ve thu ngan sach nha nuoc qua KBNN va co che quan ly nha nuoc doi voi thu

ngan sach qua KBNN, kinh nghiem cua mot so nuoc tren the gioi.

Hai la, tren phuong dien thuc tien, qua nghien cuu thuc trang van hanh
cua co che tren dia ban tinh Nam Dinh, luan van da phan tich, danh gia thuc
A
A
trang co che quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua KBNN.
X
A
A
Ba la, tren phuong dien de xuat giai phap, luan van da dua mot so quan
diem, muc tieu va dinh huong nham hoan thien co che quan ly nha nuoc doi
A
X
voi thu ngan sach qua KBNN. Dac biet, da trinh bay tuong doi ro net ve mot

so giai phap hoan thien.
AX
A
Tuy nhien, noi dung luan van thuc su la mot van de rong, lien quan den

AX
•>
A
X
rat nhieu linh vuc, the che, bo may va nguon nhan luc hien tai; Hon nua, do luan

van chi nghien cuu thuc trang su van hanh cua co che tren pham vi mot dia
phuong va chi tap trung vao mot noi dung quan ly thu NSNN. Vi vay, tac gia chi
r

ku

r

hy vong dong gop mot so noi dung co gia tri thuc tien vao viec hoan thien co che

quan ly nha nuoc doi voi thu ngan sach qua KBNN. Ben canh do, do trinh do,
nhan thuc ban than co han, thoi gian nghien cuu khong duoc nhieu nen luan van

chac chan khong tranh khoi nhung han che va khiem khuyet.
XX
A
Hoan thanh luan van nay, voi tinh than cau thi, tac gia luan van rat
■> A
mong nhan duoc su dong gop va giup do cua ngudi doc de tiep tuc hoan
thien, nang cao chat luong nghien cuu va hieu qua thuc tien cho nhung de tai
X /X
•A .•A
va cong viec tiep sau.

TRUONG DAI HOC KINH tE Qu6c DAN
------------ 0303 |CQ

--------

HOANG HUY HUNG

2

M

M

r

, £_

--

HOAN THIEN CO CHE QUAN LY NHA NOOC DOI V0I
THU NGAN SACH QUA KHO BAC NHA NlfOC VIET NAM
(LAY VI DU 6 KHO BAC NHA NlTOC TINH NAM DINH)

Chuyen nganh: Kinh te chinh tri

LUAN VAN THAC SY KINH TE
•

•

Ngu'di hudng dan khoa hoc:

TS: BUI VAN HUNG

HA NOI, NAM 2008


1

MO DAU
1- Tinh cc^|p thiet

de tai
r

r

Lich su xa hoi loai nguoi chung kien va ghi nhan su xuat hien nha
r

rpA

4-'

-4-

r

1

r

a

-4-"*

9

a

a

Air..

A

ã>

r

ôa

i

r

nuoc. Tu dO den nay nha nuoc da ngay cang mo rong va phat trien cac chuc
nang quan ly cua minh. Doi voi moi mot nha nuoc, viec khai thac va duy tri
nguon luc tai chinh de dam bao thuc hien cac chuc nang, nhiem vu chinh tri,

r

r

kinh te - xa hoi, quan su, ngoai giao... cO mot y nghia het suc quan trong.
A

All

“Manh vi gao, bao vi tien”, dieu dO phan nao nOi len tam quan trong cua qua
t

A

A

trinh nha nuoc dung quyen luc chinh tri de tap trung, huy dong mot phan

nguon luc tai chinh vao quy ngan sach - dO chinh la qua trinh thu cua ngan
sach, mot trong hai noi dung chu yeu cua ngan sach nha nuoc.

Viec nang cao hieu qua cong tac thu ngan sach luon duqc dat ra doi
voi nha nuoc, nham muc dich tang cubng tiem luc tai chinh, mat khac se
r

a

gOp phan nang cao hieu qua cong tac quan ly kinh te, xa hoi - mot nhiem
A

1

A

r

r

a

JA./A

1

r
A

1

J. A

A •

r
A

a

4- A

A

vu ma nha nuoc, du ton tai o bat ky che do xa hoi nao, deu mong muon
r

thuc hien nO mot cach toi uu.

Mac du, sau hon hai muoi nam doi moi, trong dO cO doi moi co che
quan ly nha nuoc doi voi tai chinh va ngan sach, Viet Nam van 'dang trong
a

9

r

r

qua trinh tim toi, phat hien va hoan thien ve the che kinh te - tai chinh. Mot co
r

r

r

che quan ly nha nuoc doi voi tai chinh cong va mot co che quan ly nha nuoc
r

r

doi voi thu ngan sach thuc su cO hieu qua luon la mong muon cua chung ta.

r

r

9

Nhat la khi dat nuoc dang buoc vao giai doan tang truong, phat trien va hoi
r

r

r

a

9

nhap quoc te toan dien tren cac linh vuc kinh te - xa hoi, thi yeu cau doi moi
va hoan thien lai cang duqc dat ra hon bao gio het.
r

a

r

Nhung chung ta phai bat dau tU dau, lam nhu the nao, dinh huong va
giai phap cho mot co che quan ly hieu qua ra sao? Tra loi cau hoi neu tren


2

r

7

f

7

khong don gian doi vdi mot dat nudc dang trong giai doan chuyen doi va con
it kinh nghiem quan ly kinh te va tai chinh cong nhu Viet Nam.

Qua trinh thu ngan sach cua nha nudc d Viet Nam dupe thuc hien vdi

su tham gia cua nhieu co quan vdi nhieu che tai khac nhau, dan xen, song
trung vdi nhau. Trong do, tu khi dupe thanh lap va di vao hoat dong (4/1990)
r

he thong Kho bac Nha nudc Viet Nam duoc giao nhiem vu tap trung cac
khoan thu ngan sach va quan ly quy ngan sach cua Nha nudc. Thuc hien
r

r

nhiem vu nay, he thong Kho bac Nha nudc Viet Nam chiu anh hudng cua rat

nhieu tac dong qua lai, hoat dong trong su chi phoi cua nhieu che tai ve thu
x

r

x

ngan sach lien quan trong co che quan ly nha nudc ve ngan sach gop phan

phuc vu cho viec thuc hien cac chuc nang quan ly cua Nha nudc.

Do he thong mdi dupe hinh thanh va van hanh tren thuc te nen xuat
hien nhung bat cap trong qua trinh quan ly thu NSNN qua KBNN ma nguyen
r

r

x

r

nhan chu yeu nam d co che quan ly (mot co che mdi dupe xay dung nhung
chua hoan thien) da gay ra nhung kho khan trong viec thuc hien nhiem vu,

lam giam kha nang, hieu qua quan ly, gay chong cheo khong can thiet giua

cac co quan trong he thong quan ly NSNN.
7

r

a

De dap ung yeu cau xay dung co che quan ly NSNN noi ehung va co

r

r

che quan ly nha nudc doi vdi thu ngan sach qua KBNN noi rieng thuc su cd

hieu qua, nhat la trong dieu kien dat nudc dang hoi nhap manh me vao cong
dong quoc te va day manh viec xay dung nen kinh te thi trudng dinh hudng
r

/•

7

cuu de hoan thien co che quan ly nha nudc doi vdi thu ngan sach qua KBNN
r

r

f

dupe dat ra het sue cap thiet hien nay.
A

r

r

Luan van vdi de tai “Hoan thien eff che quan ly nha nude doi vdi thu
F

ngan sach qua Kho bac Nha nude Viet Nam (Lay vi du dr Kho bac Nha
nude tinh Nam Dinh)” dupe thuc hien vdi muc dich nghien cuu phat hien