Bài giảng ngôn ngữ lập trình Java

Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 1

MC LC
CHNG 1. GII THIU TNG QUAN V NGÔN NG LP TRÌNH JAVA 6
1. Lch s ra đi và phát triển ca Java 6
2. Mt s đặc trng ca Java 6
2.1. Đn gin 7
2.2. Hng đi tng 7
2.3. Đc lp vi h nn 7
2.4. Mnh m 7
2.5. H tr lp trình đa tuyn 8
2.6. Phân tán 8
2.7. H tr Internet 8
2.8. Thông dch 8
3. Các kiểu ng dụng Java 8
3.1. ng dụng Applets 8
3.2. ng dụng dòng lnh (console) 9
3.3. ng dụng đ họa(Window form) 9
3.4 JSP/Servlet 9
3.5. ng dụng c s d liu 9
3.6. ng dụng mng 9
3.7. ng dụng nhiu tầng(multi-tier) 9
3.8. ng dụng cho các thit b di đng 9
4. Máy o Java (JVM-Java Virtual Machine) 9
5. B công cụ phát triển JDK (Java Development Kit) 10
6. Java Core API 12
7. Chng trình Java đầu tiên 13
7.1 Cu trúc chng trình Java 13
7.2 Chng trình Java đầu tiên 15

7.3 Biên dch và chy chng trình 15
CHNG 2. LP TRỊNH HNG ĐI TNG TRONG JAVA 17
BÀI 1. NN TNG LP TRÌNH JAVA 17
1. T khóa ca Java 17
2. Đnh danh trong Java (tên) 19
3. Chú thích trong chng trình 20
4. Kiểu d liu 20
4.1. D liu kiểu nguyên thuỷ 20
4.2. Kiểu d liu tham chiu (reference) 21
4.3. Ép kiểu (Type casting) 21
5. Bin, mng và hằng trong Java 22
5.1 Khai báo bin 22
5.2. Khai báo mng 22
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 2

5.2.1 Mng mt chiu 22
5.2.2 Mng nhiu chiu 26
5.3. Xâu ký tự 28
5.3.1. Lp String 28
5.3.2. Lp StringBuffer 31
5.3.3. Lp StringTokenizer 34
BÀI 2. CÁC CU TRÚC LP TRÌNH 37
1. Cu trúc r nhánh 37
1.1. Phát biểu if 37
1.2. Biểu thc điu kin 37
1.3. Cu trúc switch 38
2. Cu trúc lặp while và do-while 39
2.1. Lặp kiểm tra điu kin trc 39

2.2. Lặp kiểm tra điu kin sau 40
3. Cu trúc for 41
4. Lnh break và continue 43
BÀI 3. LP TRỊNH HNG ĐI TNG TRONG JAVA 46
1. Đnh nghĩa lp 47
1.1. Khai báo lp 47
1.1.1 Khai báo thuc tính 49
1.1.2 Khai báo phng thc 50
1.2 Chi tit v khai báo mt phng thc 51
1.2.1. Tng quát mt phng thc đc khai báo nh sau 51
1.2.2 Nhn giá tr tr v t phng thc 52
1.2.3 Truyn tham s cho phng thc 52
1.2.4. Thân ca phng thc 54
2. S dụng lp 54
2.1 Khai báo mt bin, mng đi tng 54
2.2 Truy xut ti các thành phần ca lp 55
3. Phng thc to dựng (constructor) 55
3.1. Công dụng 55
3.2. Cách vit hàm to 55
3.2.1 Đặc điểm ca phng thc to dựng 55
3.2.2. Hàm to mặc đnh 56
3.2.3. Gọi hàm to t hàm to 57
3.3. Khi khi đầu vô danh và khi khi đầu tĩnh 58
3.3.1. Khi vô danh 58
3.3.2. Khi khi đầu tĩnh 59
4. Dọn dẹp: kt thúc và thu rác 60
4.1. Phng thc finalize 60
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 3

4.2. C ch gom rác ca java 61
5. T khóa this 61
6. Điu khiển vic truy cp đn các thành viên ca mt lp 61
6.1. Các thành phần private 62
6.2. Các thành thành phần protected 62
6.3. Các thành phần public 63
6.4. Các thành phần có mc truy xut gói 63
7. Np chng phng thc 63
7.1. Khái nim v phng thc bi ti 63
7.2. Yêu cầu ca các phng thc bi ti 64
BÀI 4 K THA (INHERITANCE), ĐA HỊNH 65
1. Lp c s và lp dn xut 65
2. Cách xây dựng lp dn xut 65
3. Tha k các thuc tính 65
4. Tha k phng thc 65
5. Phng thc khi to ca lp c s 65
5.1. Trt tự khi đầu 68
5.2. Trt tự dọn dẹp 68
6. Ghi đè phng thc (Override) 68
7. T khoá final 69
7.1. Thuc tính final 69
7.2. Đi s final 70
7.3. Phng thc final 70
7.4. Lp final 70
8. Lp c s tru tng 71
9. Đa hình thái 71
BÀI 5. GIAO DIN, LP TRONG, GÓI 73
1. Giao din (Interface) 73
1.1. Phần khai báo ca giao din 73

1.2. Phần thân 74
1.3. Triển khai giao din 74
2. Lp trong 75
CHNG 3. LP TRỊNH ĐA TUYN(MULTITHREAD) 77
LP TRÌNH SOCKET 77
BÀI 1. LP TRỊNH ĐA TUYN 77
1. Các kin thc liên quan 77
1.1. Tin trình ( process) 77
1.2. Tiểu trình ( thread ) 77
1.3. H điu hƠnh đn nhim, đa nhim 77
1.4. Các trng thái ca tin trình 78
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 4

1.5. Min găng ( Critical Section ) 78
1.6. Khoá cht (deadlock) 78
2. Lp trình đa tuyn trong Java 79
2.1. Lp Thread 79
2.2. Vòng đi ca Thread 82
2.3. Lung chy ngầm (deamon) 82
2.4. Giao din Runnable 82
2.5. Thit lp đ u tiên cho tuyn 83
2.6. Nhóm tuyn (Thread Group) 84
2.7. Đng b các tuyn thi hành 84
BÀI 2. LP TRÌNH SOCKET 86
1. Các kin thc liên quan 86
1.1. Gii thiu Socket 86
1.2. Lp trình Socket trong java 87
2. Kho sát mt s lp trong gói java.net 87

2.1. Lp InetAddress 87
2.2. Lp URL và URI 93
2.3. Lp Socket 101
2.3.1 Mt s hàm to ca lp Socket 102
2.3.2. Ly v thông tin gắn vi Socket 103
2.3.3. Đóng Socket 106
2.3.4. Truyn trong ch đ haft duplex 107
2.4. Lp ServerSocket 108
2.4.1. Mt s hàm to ca lp ServerSocket 108
2.4.2. Chp nhn vƠ đóng kt ni 111
2.5. Lp DatagramSocket 113
2.6. Lp DatagramPacket 113
3. TCP Socket 113
CHNG 4 CÔNG NGH JSP/SERVLET VÀ LP TRÌNH KT NI C S D
LIU TRONG JAVA 133
1. Công ngh Jsp/Servlet 133
1.1. Gii thiu 133
1.2. So sánh JSP/Servlet và CGI, ASP, ISAPI 133
1.3. Servlet là gì 134
1.3.1 Gii pháp vi Servlet 135
1.3.2 Môi trng runtime ca servlet 135
1.3.3 Giao tip vƠ vòng đi ca servlet 136
1.3.4 Các đi tng request và response 137
1.3.5 D liu chia sẻ và c đnh (Persistent and shared data) 141
1.3.6 Các thuc tính ServletContext 143
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 5

1.3.7 Các thuc tính và tài nguyên yêu cầu (Request attributes and resources) 144

1.3.8 Đa tuyn (Multithreading) 145
2. Truy cp c s d liu trong java 146
2.1. Tng quan 146
2.2. Các lp trong JDBC API dùng để truy cp CSDL 146
2.2.1. Mt s giao din và lp trong gói java.sql 146
2.2.2. Mt s giao din và lp trong gói javax.sql 147
2.3. Kt ni CSDL vi JDBC 147
2.4 Tng tác vi CSDL 152
2.4.1. To ra mt JDBC Statements 152
2.4.2. S dụng đi tng Prepared Statements 161
2.5. Gọi th tục lu tr bằng JDBC 162
2.6. Qun lý giao dch 162
CHNG 5. LP TRÌNH THIT B DI ĐNG VI J2ME 163
1. Gii thiu v J2ME và lp trình cho thit b di đng 163
2. Kin trúc ca J2ME 164
2.1. Gii thiu các thành phần trong nn tng J2ME 164
2.2. Đnh nghĩa v Profile 165
3. Lp trình vi J2ME 166
3.1. MIDlet ậ Vòng đi ca mt MIDlet 166
3.2. Đi tng Display 169
3.3. Đi tng Displayable 169
3.4. Giao din ngi dùng cp cao 169
3.4.1. Đi tng Display, Displayable và Screens 169
3.4.2. Thành phần Form và Items 170
3.4.3. Thành phần List, Textbox, Alert, và Ticker 171
4. Chng trình J2ME đầu tiên 171
4.1. Thit lp môi trng lp trình 171
4.2. To project 172
4.2.1. To ng dụng MIDP Using Source Editor 172
4.2.2. To ng dụng MIDP Using the Visual Mobile Designer 173

4.3. Đóng gói vƠ ti ng dụng j2me vƠo đin thoi 174
4.3.1. Đóng gói ng dụng 174
4.3.2. Ti ng dụng vào thit b di đng qua Internet 177
TÀI LIU THAM KHO 179

Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 6

CHNG 1. GII THIU TNG QUAN V NGÔN NG LP
TRÌNH JAVA
Ni dung ca chng nƠy tp trung trình bày các vn đ sau:
 Lch s ra đi và phát triển ca Java
 Mt s đặc trng ca Java
 Các kiểu ng dụng Java
 Máy o Java
 B công cụ phát triển JDK
 Java Core API
 Chng trình Java đầu tiên
1. Lch s ra đi và phát triển của Java
Năm 1991, mt nhóm kỹ s ca Sun Microsystems mun lp trình để điểu
khiển các thit b điển t nh tivi, t lnh, máy giặt, lò nng,… Ban đầu họ đnh dùng
C/C++ nhng trình biên dch ca C/C++ li phụ thuc vào tng loi CPU. Do đó họ bắt
tay vào xây dựng mt ngôn ng chy nhanh, gọn, hiu qu, đc lp vi thit b và ngôn
ng có tên là OAK (Oak- là cây si mọc  phía sau văn phòng ca nhà thit k chính ông
Jame Gosling sau này ông thy rằng đư có ngôn ng lp trình tên Oak ri, do vy nhóm
thit k quyt đnh đi tên, “Java” lƠ cái tên đc chọn, Java là tên ca mt quán cafe mà
nhóm thit k java hay đn đó ung).
Ngôn ng lp trình Java đc Sun Microsystems đa ra gii thiu vào tháng 6
năm 1995 vƠ đư nhanh chóng tr thành mt ngôn ng lp trình ca các lp trình viên

chuyên nghip. Java đc xây dựng dựa trên nn tng ca C vƠ C++, nghĩa lƠ Java s
dụng cú pháp ca C vƠ đặc trng hng đi tng ca C++. Java là ngôn ng va biên
dch va thông dch.
Ngày nay, Java đc s dụng rng rãi, không ch để vit các ng dụng trên máy
cục b hay trên mng để xây dựng các trình điu khiển thit b di đng.
2. Mt s đặc trng của Java
Ngôn ng lp trình Java có các đặc trng c bn sau:
 Đn gin
 Hng đi tng
 Đc lp vi h nn
 Mnh m
 H tr lp trình đa tuyn
 Lp trình phân tán
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 7

 H tr Internet
 Thông dch
2.1. Đơn giản
Nhng ngi thit k mong mun phát triển mt ngôn ng d học và quen thuc
vi đa s ngi lp trình. Java tựa nh C++, nhng đư lc b đi các đặc trng phc tp,
không cần thit ca C vƠ C++ nh: thao tác con tr, thao tác đnh nghĩa chng toán t
(operator overloading),… Java không s dụng lnh “goto” cũng nh file header (.h). Cu
trúc “struct” vƠ “union” cũng đc loi b khi Java. Nên có ngi bo Java lƠ “C++ “,
ngụ ý bo java lƠ C++ nhng đư b đi nhng th phc tp, không cần thit.
2.2. Hướng đối tượng
Có thể nói java là ngôn ng lp trình hoƠn toƠn hng đi tng, tt c trong java
đu là sự vt, đơu đơu cũng lƠ sự vt.
2.3. Độc lập với hệ nền

Mục tiêu chính ca các nhà thit k Java lƠ đc lp vi h nn hay còn gọi lƠ đc
lp phần cng và h điu hƠnh. Đơy lƠ kh năng mt chng trình đc vit ti mt máy
nhng có thể chy đc bt kỳ đơu
Tính đc lp vi phần cng đc hiểu theo nghĩa mt chng trình Java nu chy
đúng trên phần cng ca mt họ máy nƠo đó thì nó cũng chy đúng trên tt c các họ máy
khác. Mt chng trình ch chy đúng trên mt s họ máy cụ thể đc gọi là phụ thuc
vào phần cng.
Tính đc lp vi h điu hƠnh đc hiểu theo nghĩa mt chng trình Java có thể
chy đc trên tt c các h điu hành. Mt chng trình ch chy đc trên mt s h
điu hƠnh đc gọi là phụ thuc vào h điu hành.
Các chng trình vit bằng java có thể chy trên hầu ht các h nn mà không cần
phi thay đi gì, điu nƠy đư đc nhng ngi lp trình đặt cho nó mt khẩu hiu ‘viết
một lần, chạy mọi nơi’, điu này là không thể có vi các ngôn ng lp trình khác.
Đi vi các chng trình vit bằng C, C++ hoặc mt ngôn ng nào khác, trình
biên dch s chuyển tp lnh thành mã máy (machine code), hay lnh ca b vi x lý.
Nhng lnh này phụ thuc vào CPU hin ti trên máy bn. Nên khi mun chy trên loi
CPU khác, chúng ta phi biên dch li chng trình.
2.4. Mạnh mẽ
Java là ngôn ng yêu cầu chặt ch v kiểu d liu, vic ép kiểu tự đng ba bãi
ca C, C++ nay đc hn ch trong Java, điu nƠy lƠm chng trình rõ rƠng, sáng và ít
li hn. Java kiểm tra lúc biên dch và c trong thi gian thông dch vì vy Java loi b
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 8

mt mt s loi li lp trình nht đnh. Java không s dụng con tr và các phép toán con
tr. Java kiểm tra tt c các truy nhp đn mng, chui khi thực thi để đm bo rằng các
truy nhp đó không ra ngoƠi gii hn kích thc.
Trong các môi trng lp trình truyn thng, lp trình viên phi tự mình cp phát
b nh. Trc khi chng trình kt thúc thì phi tự gii phóng b nh đư cp. Vn đ ny

sinh khi lp trình viên quên gii phóng b nh đư xin cp trc đó. Trong chng trình
Java, lp trình viên không phi bn tơm đn vic cp phát b nh. Quá trình cp phát, gii
phóng đc thực hin tự đng, nh dch vụ thu nhặt nhng đi tng không còn s dụng
na (garbage collection).
C ch by li ca Java giúp đn gin hóa qúa trình x lý li và hi phục sau li.
2.5. Hỗ trợ lập trình đa tuyến
Đơy lƠ tính năng cho phép vit mt chng trình có nhiu đon mã lnh đc chy
song song vi nhau. Vi Java ta có thể vit các chng trình có kh năng chy song song
mt cách d dƠng, hn th na vic đng b tƠi nguyên dùng chung trong Java cũng rt
đng gin. Điu này là không thể có đi vi mt s ngôn ng lp trình khác nh C/C++,
pascal …
2.6. Phân tán
Java h tr đầy đ các mô hình tính toán phân tán: mô hình client/server, gọi th
tục t xa…
2.7. Hỗ trợ Internet
Mục tiêu quan trọng ca các nhƠ thit k Java lƠ to điu kin cho các nhƠ phát
triển ng dụng có thể vit các chng trình ng dụng internet vƠ web mt cách d dƠng,
vi Java ta có thể vit các chng trình s dụng các giao thc TCP, UDP mt cách d
dàng, v lp trình web phía máy khách Java có công ngh Java applet, v lp trình web
phía máy ch Java có công ngh Servlet/JSP, v lp trình phơn tán Java có công ngh
RMI, CORBA, EJB, Web Service.
2.8. Thông dịch
Các chng trình Java cần đc thông dch trc khi chy, mt chng trình Java
đc biên dch thƠnh mư byte code mư đc lp vi h nn, chng trình thông dch Java
s ánh x mã byte code này lên mi nn cụ thể, điu này khin Java chm chp đi phần
nào.
3. Các kiểu ng dng Java
Vi Java ta có thể xây dựng các kiểu ng dụng sau:
3.1. ng dụng Applets
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 9

Applet lƠ chng trình Java đc to ra để s dụng trên Internet thông qua các
trình duyt h tr Java nh IE hay Netscape. Applet đc nhúng bên trong trang Web.
Khi trang Web hiển th trong trình duyt, Applet s đc ti v và thực thi ti trình duyt.
3.2. ng dụng dòng lệnh (console)
Các chng trình nƠy chy t du nhắc lnh và không s dụng giao din đ họa.
Các thông tin nhp xut đc thể hin ti du nhắc lnh.
3.3. ng dụng đồ họa(Window form)
Đơy lƠ các chng trình Java chy đc lp cho phép ngi dùng tng tác qua
giao din đ họa.
3.4 JSP/Servlet
Java thích hp để phát triển ng dụng nhiu lp. Applet lƠ chng trình đ họa
chy trên trình duyt ti máy trm.  các ng dụng Web, máy trm gi yêu cầu ti máy
ch. Máy ch x lý và gi kt qu tr li máy trm. Các Java API chy trên máy ch chu
trách nhim x lý ti máy ch và tr li các yêu cầu ca máy trm. Các Java API chy
trên máy ch này m rng kh năng ca các ng dụng Java API chuẩn. Các ng dụng
trên máy ch nƠy đc gọi là các JSP/Servlet. hoặc Applet ti máy ch. X lý Form ca
HTML là cách s dụng đn gin nht ca JSP/Servlet. Chúng còn có thể đc dùng để
x lý d liu, thực thi các giao dch vƠ thng đc thực thi thông qua máy ch Web.
3.5. ng dụng cơ sở dữ liệu
Các ng dụng này s dụng JDBC API để kt ni ti c s d liu. Chúng có thể là
Applet hay ng dụng, nhng Applet b gii hn bi tính bo mt.
3.6. ng dụng mạng
Java là mt ngôn ng rt thích hp cho vic xây dựng các ng dụng mng. Vi th
vin Socket bn có thể lp trình vi hai giao thc: UDP và TCP.
3.7. ng dụng nhiều tầng(multi-tier)
Vi Java bn có thể xây dựng phân tán nhiu tầng vi nhiu h tr khác nhau nh:
RMI, CORBA, EJB, Web Service

3.8. ng dụng cho các thiết bị di động
Hin nay phần ln các thit b di đng nh: Đin thoi di đng, máy tr giúp cá
nhơn… đu h tr Java. Th nên bn có thể xây dựng các ng dụng chy trên các thit b
di đng nƠy. Đơy lƠ mt kiểu ng dụng khá hp dãn, bi vì các thit b di đng này ngày
càng ph bin và nhu cầu có các ng dụng chy trên đó, đặc bit là các ng dụng mang
tính cht gii trí nh game…
4. Máy o Java (JVM-Java Virtual Machine)
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 10

Máy o là mt phần mm mô phng mt máy tính tht (máy tính o). Nó có tp
hp các lnh logic để xác đnh các hot đng ca máy tính và có mt h điu hành o.
Ngi ta có thể xem nó nh mt máy tính tht (máy tính có phần cng o, h điu hành
o). Nó thit lp các lp tru tng cho: Phần cng bên di, h điu hƠnh, mư đư biên
dch.
Trình biên dch chuyển mã ngun thành tp các lnh ca máy o mà không phụ
thuc vào phần cng và h điu hành cụ thể. Trình thông dch trên mi máy s chuyển
tp lnh nƠy thƠnh chng trình thực thi. Máy o to ra mt môi trng bên trong để thực
thi các lnh bằng cách:
 Np các file .class
 Qun lý b nh
 Dọn “rác”
Vic không nht quán ca phần cng làm cho máy o phi s dụng ngăn xp để
lu tr các thông tin sau:
 Các “Frame” cha các trng thái ca các phng thc.
 Các toán hng ca mã bytecode.
 Các tham s truyn cho phng thc.
 Các bin cục b.
Khi JVM thực thi mã, mt thanh ghi cục b có tên “Program Counter” đc s

dụng. Thanh ghi này tr ti lnh đang thực hin. Khi cần thit, có thể thay đi ni dung
thanh ghi để đi hng thực thi ca chng trình. Trong trng hp thông thng thì
tng lnh mt ni tip nhau s đc thực thi.
Mt khái nim thông dụng khác trong Java là trình biên dch “Just In Time-JIT”.
Các trình duyt thông dụng nh Netscape, IE, NetBeans, Jcreator đu có JIT bên trong để
tăng tc đ thực thi chng trình Java. Mục đích chính ca JIT là chuyển tp lnh
bytecode thành mã máy cụ thể cho tng loi CPU. Các lnh này s đc lu tr và s
dụng mi khi gọi đn.
5. B công c phát triển JDK (Java Development Kit)
Sun Microsystem đa ra ngôn ng lp trình Java qua sn phẩm có tên là Java
Development Kit (JDK). Ba phiên bn chính là:
 Java 1.0 - S dụng lần đầu vƠo năm 1995.
 Java 1.1 ậ ợa ra năm 1997 vI nhiu u điểm hn phiên bn trc.
o JDK 1.1.4 (Sparkler) 12 tháng 9, 1997
o JDK 1.1.5 (Pumpkin) 3 tháng 12, 1997
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 11

o JDK 1.1.6 (Abigail) 24 tháng 4, 1998
o JDK 1.1.7 (Brutus) 28 tháng 9, 1998
o JDK 1.1.8 (Chelsea) 8 tháng 4, 1999
 Java 2:
o J2SE 1.2 (Playground) 4 tháng 12, 1998
o J2SE 1.2.1 (không có) 30 tháng 3, 1999
o J2SE 1.2.2 (Cricket) 8 tháng 7, 1999
o J2SE 1.3 (Kestrel) 8 tháng 5, 2000
o J2SE 1.3.1 (Ladybird) 17 tháng 5, 2001
o J2SE 1.4.0 (Merlin) 13 tháng 2, 2002
o J2SE 1.4.1 (Hopper) 16 tháng 9, 2002

o J2SE 1.4.2 (Mantis) 26 tháng 6, 2003
o J2SE 5 (1.5.0) (Tiger) 29 tháng 9, 2004
o Java SE 6 (còn gọi lƠ Mustang), đc công b 11 tháng 12 năm 2006
o JDK 6.18,2010
o Java SE 7 (còn gọi lƠ Dolphin), đc bắt đầu t tháng 8 năm 2006 vƠ công
b vƠo năm 2010.
JDK bao gm Java Plug-In, chúng cho phép chy trực tip Java Applet hay
JavaBean bằng cách dùng JRE thay cho s dụng môi trng thực thi mặ c đnh ca trình
duyt.
JDK cha các công c sau:
a) Trình biên dịch, 'javac'
Cú pháp:
javac [options] sourcecodename.java
b) Trình thông dịch, 'java'
Cú pháp:
java [options] classname
c) Trình dịch ngược, 'javap'
javap dch ngc bytecode và in ra thông tin v các thuc tính (các trng), các
phng thc ca mt lp.
Cú pháp:
javap [options] classname
d) Công cụ sinh tài liệu, 'javadoc'
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 12

Tin ích này cho phép ta to ra tp HTML dựa trên các li gii thích trong mã
chng trình (phần nằm trong cặp du /* */).
Cú pháp:
javadoc [options] sourcecodename.java

e) Chương trình tìm lỗi - Debug, 'jdb’
Cú pháp:
jdb [options] sourcecodename.java
hay
jdb -host -password [options] sourcecodename.java
f) Chương trình xem Applet , 'appletviewer‘
Cú pháp:
appletviewer [options] url
6. Java Core API
Nhơn Java API đc thay th bi phiên bn JFC 1.1. Mt s package thông dụng
đc:
a) java.lang
Cha các lp quan trọng nht ca ngôn ng Java. Chúng bao gm các kiểu d liu
c bn nh ký tự, s nguyên,… Chúng cũng cha các lp làm nhim vụ x lý li và các
lp vào ra chuẩn. Mt vài lp quan trọng khác nh String hay StringBuffer.
b) java.applet
Đơy là package nh nht cha mt mình lp Applet. Các Applet nhúng trong
trang Web hay chy trong appletviewer đu tha k t lp này.
c) java.awt
Package nƠy đc gọi là Abstract Window Toolkit (AWT). Chúng cha các lp
dùng để to giao din đ họa. Mt s lp bên trong là: Button, GridBagLayout, Graphics.
d) java.io
Cung cp th vin vào ra chuẩn. Chúng cho phép to và qun lý dòng d liu theo
nhiu cách.
e) java.util
Package này cung cp mt s công cụ hu ích. Mt vài lp ca package này là:
Date, Hashtable, Stack, Vector và StringTokenizer.
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 13

f) java.net
Cung cp kh năng giao tip vi máy t xa. Cho phép to và kt ni ti Socket
hoặc URL.
g) java.awt.event
Cha các lp, giao din dùng để x lý các sự kin trong chng trình nh chut,
bàn phím.
h) java.rmi
Công cụ để gọi hàm t xa. Chúng cho phép to đi tng trên máy khác và s
dụng các đi tng đó trên máy cục b.
i) java.security
Cung cp các công cụ cần thit để mư hóa vƠ đm bo tính an toàn ca d liu
truyn gia máy trm và máy ch.
k) java.sql
Package này cha Java DataBase Connectivity (JDBC), dùng để truy xut c s
d liu quan h nh Oracle, SQL Server,
7. Chng trình Java đầu tiên
7.1 Cấu trúc chương trình Java
- Mi ng dụng Java bao gm mt hoặc nhiu đn v biên dch (mi đn v biên
dch là mt tp tin có phần m rng .java)
- Mi đn v biên dch bao gm mt hoặc nhiu lp
- Mi ng dụng đc lp phi có duy nht mt phng thc main (điểm bắt đầu ca
ng dụng)
- Mi đn v biên dch có nhiu nht mt lp đc khai báo là public, nu nh
trong đn v biên dch có lp public thì tên ca đn v biên dch phi trùng vi tên ca
lp public (ging ht nhau c ký tự hoa ln ký tự thng)
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 14

- Bên trong thân ca mi lp ta khai báo các thuc tính, phng thc ca lp đó,
Java là ngôn ng hng đi tng, do vy mã lnh phi nằm trong lp nƠo đó. Mi lnh
đu đc kt thúc bằng du chm phy “;”.
- Trong ngôn ng Java, lp là mt đn v mu có cha d liu và mã lnh liên
quan đn mt thực thể nƠo đó. Khi xây dựng một lớp, thực chất bạn đang tạo ra một
một kiểu dữ liệu. Kiểu d liu mi nƠy đc s dụng để xác đnh các bin mƠ ta thng
gọi lƠ “đi tng”. Đối tượng là các thể hiện (instance) ca lớp. Tt c các đi tng
đu thuc v mt lp có chung đặc tính và hành vi. Mi lp xác đnh mt thực thể, trong
khi đó mi đi tng là mt thể hin thực sự.
- Khi bn khai báo mt lp, bn cần xác đnh d liu vƠ các phng thc ca lp
đó. V c bn mt lp đc khai báo nh sau:
Cú pháp:
class classname
{
var_datatype variablename;
:
met_datatype methodname(parameter_list)
:
}
Trong đó:
class - T khoá xác đnh lp
//Nhập khẩu các thư viện
import thư_viện;
//Xây dựng các lớp
public class clsMain{
…
public static void main(String args[]){
//điểm bắt đầu của chương trình
}
…

ớ
…
ớ
…
Một đơn vị biên dịch là
một tệp tin .java
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 15

classname - Tên ca lp
var_datatype - kiểu d liu ca bin
variablename - Tên ca bin
met_datatype - Kiểu d liu tr v ca phng thc
methodname - Tên ca phng thc
parameter_list ậ Các tham s đc ca phng thc
- Bn còn có thể đnh nghĩa mt lp bên trong mt lp khác. Đơy lƠ lp xp lng
nhau, các thể hin (instance) ca lp này tn ti bên trong thể hin ca mt lp che ph
chúng. Nó chi phi vic truy nhp đn các thành phần ca lp bao ph chúng. Có hai loi
lp trong đó lƠ lp trong tĩnh “static” vƠ lp trong không tĩnh “non static”
 Lp trong tĩnh (static)VISUAL BASIC
Lp trong tĩnh đc đnh nghĩa vi t khoá “static”. Lp trong tĩnh có thể truy
nhp vào các thành phần tĩnh ca lp ph nó.
 Lp trong không tĩnh (non static)
Lp bên trong (không phi là lp trong tĩnh) có thể truy nhp tt c các thành phần
ca lp bao nó, song không thể ngc li.
7.2 Chương trình Java đầu tiên
Ví d 1: HelloWorld.java
public class HelloWorld
{

public static void main(String[] args)
{
System.out.println("Hello World!");
}//end method
}//end class

7.3 Biên dịch và chạy chương trình
Chuẩn bị môi trường:
- JRE (Java Runtime Enviroment) môi trng thực thi ca java, nó bao gm: JVM
(Java Virtual Machine) máy o java vì các chng trình java đc thông dch và chy
trên máy o java và tp các th vin cần thit để chy các ng dụng java.
- B công cụ biên dch và thông dch JDK ca Sun Microsystem
Định nghĩa lớp có tên HelloWorld
Bắt đầu đoạn lệnh
Phương thức main
Xuất ra màn hình
Kết thúc đoạn lệnh
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 16

Sau khi cƠi đặt JDK (gi s th mục cƠi đặt là C:\Program files\Java) ta s nhn
đc mt cu trúc th mục nh sau:





- Để biên dch chng trình Java sang mã bytecode ta
dùng lnh sau:

javac TenTep.java
Nu không có li s to ra file HelloWorld.class
- Để thông dch và chy chng trình ta dùng lnh:
java TenTep
Lu ý: Phi khai báo đng dn ch đn th mục cƠi đặt java, và th mục cha
các class cần thực thi
Ví d: C:\> set path=C:\Java\jdk1.6.0_16\bin
C:\> set classpath = D:\BTJava\
Th mục cha các file thực thi
Th mục cha các file liên quan đn java
Th mục cha các file th vin ca java
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 17

CHNG 2. LP TRỊNH HNG ĐI TNG TRONG JAVA
Chng nƠy cung cp các ni dung sau:
 Nn tng lp trình Java.
 Mt s khái nim trong lp trình hng Đi tng (Object-oriented
Programming).
 Đnh nghĩa mt Lp (Class).
 Đnh nghĩa mt Đi tng (Object).
 Nhn thc đc sự khác bit gia Lp vƠ Đi tng.
 Nhn thc đc sự cần thit đi vi phng thc Thit lp (Construction) vƠ Hy
(Destruction).
 Đnh nghĩa v tính đóng gói d liu (Data Encapsulation)
 Hiểu bit v tính Tha k (Inheritance).
 Đnh nghĩa tính Đa hình (Polymorphism).
 Giao din (Interface), lp trong
BÀI 1. NN TNG LP TRÌNH JAVA

1. T khóa của Java
Mi ngôn ng lp trình có mt tp các t khoá, ngi lp trình phi s dụng t
khoá theo đúng nghĩa mƠ ngi thit k ngôn ng đư đ ra, ta không thể đnh nghĩa li
nghĩa ca các t khoá, nh s dụng nó để đặt tên bin, hƠm
Sau đây là một số từ khoá thường gặp:
T khóa
Mô t
abstract
S dụng để khai báo lp, phng thc tru tng
boolean
Kiểu d liu logic
break
Đc s dụng để kt thúc vòng lặp hoặc cu trúc switch
byte
kiểu d liu s nguyên
case
đc s dụng trong ln switch
cast
Cha đc s dụng (để dƠnh cho tng lai)
catch
đc s dụng trong x lý ngoi l
char
kiểu d liu ký tự
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 18

class
Dùng để khai báo lp
const

Cha đc dùng
continue
đc dùng trong vòng lặp để bắt đầu mt vòng lặp mi
default
đc s dụng trong lnh switch
do
đc dùng trong vòng lặp điu kin sau
double
kiểu d liu s thực
else
kh năng lựa chọn th hai trong câu lnh if
extends
ch rằng mt lp đực k tha t mt lp khác
false
Gía tr logic
final
Dùng để khai báo hằng s, phng thc không thể ghi đè, hoặc lp không
thể k tha
finally
phần cui ca khi x lý ngoi l
float
kiểu s thực
for
Câu lnh lặp
goto
Cha đc dùng
if
Câu lnh lựa chọn
implements
ch rằng mt lp triển khai t mt giao din

import
Khai báo s dụng th vin
instanceof
kiểm tra mt đi tng có phi là mt thể hin ca lp hay không
interface
s dụng để khai báo giao din
long
kiểu s nguyên
native
Khai báo phng thc đc vit bằng ngôn ng biên dch C++
new
to mt đi tng mi
null
mt đi tng không tn ti
package
Dùng để khai báo mt gói
private
đặc t truy xut
protected
đặc t truy xut
public
đặc t truy xut
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 19

return
Quay t phng thc v ch gọi nó
short
kiểu s nguyên

static
Dùng để khai báo bin, thuc tính tĩnh
super
Truy xut đn lp cha
switch
lnh lựa chọn
synchronized
mt phng thc đc quyn truy xut trên mt đi tng
this
Ám ch chính lp đó
throw
Ném ra ngoi l
throws
Khai báo phng thc ném ra ngoi l
true
Giá tr logic
try
s dụng để bắt ngoi l
void
Dùng để khai báo mt phng thc không tr v giá tr
while
Dùng trong cu trúc lặp
Bảng 2.1 Danh mục các từ khóa trong java
2. Đnh danh trong Java (tên)
Tên dùng để xác đnh duy nht mt đi lng trong chng trình. Trong java tên
đc đặt theo quy tắc sau:
- Không trùng vi t khoá
- Không bắt đầu bằng mt s, tên phi bắt đầu bằng kí tự hoặc bắt đầu bằng kí $,_
- Không cha du cách, các kí tự toán học nh +, -, *,/, %
- Không trùng vi mt đnh danh khác trong cùng mt phm vi

Chú ý:
- Tên nên đặt sao cho có thể mô t đc đi tng trong thực t
- Ging nh C/C++, java có phơn bit ch hoa ch thng
- Trong java ta có thể đặt tên vi đ dài tuỳ ý
- Ta có thể s dụng các kí tự ting vit để đặt tên
Quy ước về đặt tên trong java
Ta nên đặt tên bin, hằng, lp, phng thc sao cho nghĩa ca chúng rõ rƠng, d
hiểu, khoa học vƠ mang tính c l quc t. Do java có phơn bit ch hoa, ch thng
nên ta phi cẩn thn vƠ chú ý.
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 20

Sau đơy lƠ quy c đặt tên trong java (chú ý đơy ch lƠ quy c do vy không
bắt buc phi tuơn theo quy c nƠy):
- Đi vi bin và phng thc thì tên bao gi cũng bắt đầu bằng ký tự thng, nu
tên có nhiu t thì ghép li thì: ghép tt c các t thành mt, ghi t đầu tiên ch
thng, vit hoa kí tự đầu tiên ca mi t theo sau trong tên, ví dụ area, radius,
readInteger…
- Đi vi tên lp, giao din ta vit hoa các kí tự đầu tiên ca mi t trong tên, ví dụ
lp WhileTest, Circle
- Tên hằng bao gi cũng vit hoa, nu tên gm nhiu t thì chúng đc ni vi hau
bi kí tự ghch di ‘_’, ví dụ PI, MAX_VALUE
3. Chú thích trong chng trình
Trong java ta có 3 cách để ghi chú thích
- Cách 1: s dụng cặp
/* và */ ý nghĩa ca cặp chú thích này ging nh ca C, C++
- Cách 2: s dụng cặp // ý nghĩa ca cặp chú thích này ging nh ca C, C++
- Cách 3: s dụng cặp /** và */, đơy lƠ kiểu chú thích tài liu (không có trong
C/C++), nó dùng để to ra tài liu chú thích cho chng trình.

Vi cách th nht và cách ba ta có thể vit chú thích trên nhiu dòng, vi cách chú
thích hai ta ch có thể chú thích trên mt dòng.
Chú ý: trong java ta có thể đặt chú thích  đơu?, cơu tr li là:  đơu có thể đặt
đc mt du cách thì  đó có thể đặt chú thích.
4. Kiểu d liu
Các ng dụng luôn x lý d liu  đầu vƠo vƠ xut d liu kt qu  đầu ra. Đầu
vƠo, đầu ra, vƠ kt qu ca các quá trình tính toán đu liên quan đn d liu. Trong môi
trng tính toán, d liu đc phơn lp theo các tiêu chí khác nhau phụ thuc vƠo bn
cht ca nó.  mi tiêu chí, d liu có mt tính cht xác đnh vƠ có mt kiểu thể hin
riêng bit.
Java cung cp mt vƠi kiểu d liu. Chúng đc h tr trên tt c các nn. Ví dụ,
d liu loi int (integer) ca Java đc thể hin bằng 4 bytes trong b nh ca tt c các
loi máy bt lun  đơu chy chng trình Java. Bi vy các chng trình Java không
cần phi thay đi khi chy trên các nn khác nhau.
Trong Java kiểu d liu đc chia thƠnh hai loi:
 Các kiểu d liu nguyên thy (primitive)
 Các kiểu d liu tham chiu (reference)
4.1. Dữ liệu kiểu nguyên thuỷ
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 21

T khoá
Mô t
Kích c
Ti thiểu
Ti đa
Lp bao
(kiểu s nguyên)
byte

S nguyên 1 byte
8 bit
-128
127
Byte
short
s nguyên 2 byte
16 bit
-2
15

2
15
-1
Short
int
s nguyên 4 byte
32 bit
-2
31
2
31
-1
Integer
long
s nguyên 8 byte
64 bit
-2
63

-2
63
-1
Long
(kiểu s thực)
float
kiểu thực vi đ chính
xác đn 4 byte
32 bit
IEEE754
IEEE754
Float
double
du chm đng vi đ
chính xác đôi 8 byte
64 bit
IEEE754
IEEE754
Double
(kiểu khác)
char
kiểu kí tự 2 byte
16 bit
Unicode 0
Unicode 2
16
-1
Character
boolean
kiểu logic

true/false
-
-
Boolean
void
-
-
-
-
Void
Bảng 2.2. Kiểu dữ liệu nguyên thuỷ
4.2. Kiểu dữ liệu tham chiếu (reference)
Kiểu d liu
Mô t
Mng (Array)
Tp hp các d liu cùng kiểu. Ví dụ : tên sinh viên
Lp (Class)
Tp hp các bin vƠ các phng thc.Ví dụ : lp “Sinhviên” cha
toƠn b các chi tit ca mt sinh viên vƠ các phng thc thực thi
trên các chi tit đó.
Giao din
(Interface)
Là mt lp tru tng đc to ra cho phép cƠi đặt đa tha k
trong Java.
Bảng 2.3. Kiểu dữ liệu tham chiếu
4.3. Ép kiểu (Type casting)
Có thể bn s gặp tình hung khi cng mt bin có dng integer vi mt bin có
dng float. Để x lý tình hung nƠy, Java s dụng tính năng ép kiểu (type casting) ca
các phần mm trc đó C, C++. Lúc nƠy mt kiểu d liu s chuyển đi sang kiểu khác.
Khi s dụng tính cht nƠy, bn cần thn trọng vì khi điu chnh d liu có thể b sai giá

tr.
Đon mư sau đơy thực hin phép cng mt giá tr du phẩy đng (float) vi mt
giá tr nguyên (integer).
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 22

float c=34.896751f;
int b = (int)c +10;
Đầu tiên giá tr du phy đng c đc đi thƠnh giá tr nguyên 34. Sau đó nó đc
cng vi 10 vƠ kt qu lƠ giá tr 44 đc lu vƠo b.
Sự ni rng (widening) ậ quá trình lƠm tròn s theo hng ni rng không lƠm
mt thông tin v đ ln ca mi giá tr.Bin đi theo hng ni rng chuyển mt giá tr
sang mt dng khác có đ rng phù hp hn so vi nguyên bn. Bin đi theo hng li
thu nh li (narrowwing) lƠm mt thông tin v đ ln ca giá tr đc chuyển đi. Chúng
không đc thực hin khi thực hin phép gán.  ví dụ trên giá tr thp phơn sau du phy
s b mt.
5. Bin, mng và hằng trong Java
5.1 Khai báo biến
Các ng dụng s dụng các bin để lu tr các d liu cần thit hoặc các d liu
đc to ra trong quá trình thực thi chng trình. Các bin đc xác đnh bi mt tên
bin vƠ có mt phm vi tác đng. Phm vi tác đng ca bin đc xác đnh mt cách rõ
rƠng trong chng trình. Mi bin đc khai báo trong mt khi chng trình ch có tác
đng trong phm vi khi đó, không có ý nghĩa vƠ không đc phép truy nhp t bên
ngoƠi khi.
Vic khai báo mt bin bao gm 3 thƠnh phần: kiểu bin, tên ca nó vƠ giá tr ban
đầu đc gán cho bin (không bắt buc). Để khai báo nhiu bin ta s dụng du phẩy để
phơn cách các bin, Khi khai báo bin, luôn nh rằng Java phơn bit ch thng vƠ ch
in hoa (case -sensitive).
Cú pháp:

Datatype indentifier [=value] [, indentifier[=value]… ];
Để khai báo mt bin nguyên (int) có tên lƠ counter dùng để lu giá tr ban đầu lƠ
1, ta có thể thực hin phát biểu sau đơy:
int counter = 1;
Java có nhng yêu cầu hn ch đặt tên bin mƠ bn có thể gán giá tr vƠo. Nhng
hn ch nƠy cũng ging các hn ch khi đặt tên cho các đnh danh mƠ ta đư tho lun 
các phần trc ca chng nƠy.
5.2. Khai báo mảng
5.2.1 Mảng một chiều
a) Khai báo
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 23

Cú pháp khai báo:
- KDL tên_mảng[];//Khai báo mt con tr mng
- KDL []tên_mảng;//nh trên
- KDL tên_mảng[] = new KDL[spt];//To ra mt mng có spt phần t
Trong cú pháp trên thì:
- KDL là mt kiểu d liu bt kỳ nh: kiểu nguyên thy, kiểu đi tng… nó xác
đnh kiểu d liu ca tng phần t ca mng.
- Spt là s phần t ca mng.
Chú ý:
- Mng trong Java là mt đi tng
- Cũng nh các đi tng khác, mng phi đc to ra bằng toán t new nh sau:
Tên_mảng=new KDL[spt];
- Khi mng đc to ra thì mi phần t ca mng s nhn mt giá tr mặc đnh, quy
tắc khi to giá tr cho các phần t ca mng cũng chính lƠ quy tắc khi đầu giá tr
cho các thuc tính ca đi tng, tc là mi phần t ca mng s nhn giá tr:
 0 nu KDL là kiểu s

 ‘\0’ nu KDL là kí tự
 false nu KDL là boolean
 null nu KDL là mt lp nƠo đó.
Ví d 1. Khai báo mt mng s nguyên gm 100 phần t
Cách 1:
int mangInt[];//Khai báo một con trỏ đến mảng các số nguyên
mangInt=new int[100];//Tạo ra mảng
Cách 2:
int mangInt[]=new int[100];
Ví d 2: Gi s ta có lp SinhVien đư đc đnh nghĩa, hưy khai báo mt mng gm 100
đi tng ca lp SinhVien
SinhVien arraySinhVien[]=new SinhVien[100];
Chú ý: Lúc này mi phần t ca mng arraySinhVien là mt con tr ca lp SinhVien và
hin gi mi phần t ca mng đang tr đn giá tr null. Để khi to tng phần t ca
mng ta phi lƠm nh sau:
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 24

arraySinhVien[0]=new SinhVien(“sv01”, “Nguyễn Văn An”, “Hưng Yên”);
arraySinhVien[1]=new SinhVien(“sv02”, “Nguyễn Thị Bình”, “Bắc Giang”);
….
arraySinhVien[99]=new SinhVien(“sv100”, “Đào Thị Mến”, “Hà Nam”);
Ngoài cách khai báo trên Java còn cho phép ta kt hp c khai báo và khi gán các
phần t ca mng theo cách sau:
int[] mangInt = {1, 3, 5, 7, 9};
To ra mt mng gm 5 phần t, các phần t ca mng lần lt đc gán các giá
tr là: 1, 3, 5, 7, 9
SinhVien[] mangSinhVien = {
new SinhVien(“sv01”, “Nguyễn Văn A”, “HY”),

new SinhVien(“sv02”, “Nguyễn Thị B”, “HN”),
new SinhVien(“sv03”, “Đỗ Thị Q”, “BG”),
null
};
Khai báo mt mng gm 4 phần t, giá tr ca các phần t lần lt đc khi gán
nh sau:
mangSinhVien [0]=new SinhVien(“sv01”, “Nguyễn Văn A”, “HY”)
mangSinhVien [1]=new SinhVien(“sv02”, “Nguyễn Thị B”, “HN”)
mangSinhVien [2]=new SinhVien(“sv03”, “Đỗ Thị Q”, “BG”)
mangSinhVien [3]=null
b) Truy xt đn các phần t ca mng mt chiu
Để truy xut đn phần t th ind ca mng ta s dụng cú pháp nh sau:
Tên_Mng[ind-1]
Chú ý: Phần t đầu tiên ca mng có ch s là 0.
Ví d:
int a[]=new int [3];//Khai báo và tạo ra mảng gồm 3 phần tử
Lúc này các phần t ca mng lần lt đc truy xut nh sau:
- Phần t đầu tiên ca mng là a[0]
- Phần t th 2 ca mng là a[1]
- Phần t th 3 đng thi là phần t cui cùng ca mng là a[2]
c) Ly v s phần t hin ti ca mng
Mng trong Java là mt đi tng, do vy nó cũng có các thuc tính và các
phng thc nh các đi tng khác. Để ly v s phần t ca mng ta s dụng thuc
tính length nh sau:
Bài ging Ngôn ng lp trình Java

Biên son: Nguyn Th Điu Page 25

Tên_mng.length
Ví d 1: Nhp vào mt mng và in ra màn hình

class ArrayDemo{
public static void main(String[] args) {
Scanner sc = new Scanner(System.in);
System.out.print("Nhập số phần tử của mảng:");
int n=sc.nextInt();
//Khai báo mảng với số phần tử bằng n
int a[]=new int[n];
//Nhập dữ liệu cho mảng
for(int i=0;i<a.length;i++){
System.out.print("a[" + i + "]=");
a[i]=sc.nextInt();
}
//In mảng ra màn hình
System.out.println("Mảng vừa nhập là");
for (int i = 0; i < a.length; i++)
System.out.print(a[i] + " ");
} }
Ví d 2: Nhp vào mt mng s thực sau đó kiểm tra xem mng có phi là mt dưy tăng
hay không?
class ArrayDemo2{
public static void main(String[] args) {
Scanner sc= new Scanner(System.in);
//Nhập số phần tử của mảng
System.out.print("Nhập số phần tử của mảng:");
int n=sc.nextInt();
//Khai báo mảng với số phần tử bằng n
int a[]=new int[n];
//Nhập dữ liệu cho mảng
for(int i=0;i<a.length;i++){
System.out.print("a[" + i + "]=");

a[i]=sc.nextInt();
}
//Kiểm tra dãy tăng
boolean kt=true;
for (int i = 0; i < a.length-1; i++)
if(a[i+1]-a[i]<0){
kt=false;//thay đổi trạng thái cờ