TR NG ĐH TH NG M IƯỜ ƯƠ Ạ
BÀI TI U LU N MÔN TRI T H CỂ Ậ Ế Ọ
MAC-LENIN
Đ TÀIỀ N5:Phân tích quan đi m c a tri t h c Mac-Lenin v ể ủ ế ọ ề
v n đ con ng i.Đ ng ta đã v n d ng quan đi m đó vào vi c ấ ề ườ ả ậ ụ ể ệ
phát tri n con ng i Vi t nam hi n nay nh th nào?ể ườ ở ệ ệ ư ế
CH NG XIV:V N Đ CON NG I ƯƠ Ấ Ề ƯỜ
TRONG TRI T H C MAC-LENINẾ Ọ
•
N i dungộ
•
V n đ con ng i luôn là ch đ ấ ề ườ ủ ề
trung tâm c a l ch s tri t h c t ủ ị ử ế ọ ừ
c đ i đ n hi n đ i. Tri t h c Mác ổ ạ ế ệ ạ ế ọ
- Lênin nh m gi i quy t nh ng n i ằ ả ế ữ ộ
dung liên quan đ n con ng i nh ế ườ ư
b n ch t con ng i là gì? V trí, vai ả ấ ườ ị
trò c a con ng i đ i v i th gi i ủ ườ ố ớ ế ớ
nh th nào? M i quan h gi a cá ư ế ố ệ ữ
nhân và xã h i trong đ i s ng con ộ ờ ố
ng i T t c nh ng v n đ trên, ườ ấ ả ữ ấ ề
v th c ch t là h c thuy t gi i ề ự ấ ọ ế ả
phóng con ng i, h ng t i m c ườ ướ ớ ụ
đích vì con ng i - ch th c a l ch ườ ủ ể ủ ị
s , xã h i, th hi n b n ch t cách ử ộ ể ệ ả ấ
m ng và khoa h c c a tri t h c ạ ọ ủ ế ọ
Mác - Lênin
I-B n ch t con ng iả ấ ườ
1-Quan ni m v con ng i tr c ệ ề ườ ướ
Mác.
+Ph ng Đông ươ
+Ph ng Tâyươ
2-Quan ni m c a tri t h c Mác-ệ ủ ế ọ
Lênin v b n ch t con ng i.ề ả ấ ườ
II-Quan h gi a cá nhân và xã h i.ệ ữ ộ
III-Vai trò c a qu n chúng nhân ủ ầ
dân và cá nhân trong l ch s .ị ử
I. B n ch t còn ng i:ả ấ ườ
1. Quan ni m v con ng i trong tri t h c tr c Mácệ ề ườ ế ọ ướ
•
Các nhà tri t h c khi nói t i v n đ con ng i luôn tìm cách tr l i câu ế ọ ớ ấ ề ườ ả ờ
h i: B n ch t con ng i là gì?ỏ ả ấ ườ
•
1.1.Quan ni m v con ng i trong tri t h c Ph ng Đông:ệ ề ườ ế ọ ươ
•
Các tr ng phái Tri t h c tôn giáo ph ng Đông nh Ph t giáo, ườ ế ọ ươ ư ậ
H i giáo, Đ o giáo đ u nh n th c b n ch t ng i trên quan ồ ạ ề ậ ứ ả ấ ườ
đi m duy tâm ho c “nh nguyên lu n”.ể ặ ị ậ
•
+ Tri t h c Ph t giáo cho r ng con ng i là s k t h p gi a ế ọ ậ ằ ườ ự ế ợ ữ
danh và s c (v t ch t và tinh th n). Đ i s ng trên tr n gian ch là ắ ậ ấ ầ ờ ố ầ ỉ
h o, ch có cõi ni t bàn, thiên đ ng m i vĩnh vi n.ư ả ỉ ế ườ ớ ễ
•
-
1.1.Quan ni m v con ng i trong ệ ề ườ
tri t h c Ph ng Đông:ế ọ ươ
+ Nho giáo l i cho r ng b n ch t ạ ằ ả ấ
ng i đo tr i quy t đ nh ườ ờ ế ị
(Thiên m nh), b n ch t ệ ả ấ
ng i là Thi n (M nh t ) ườ ệ ạ ử
ho c Ác (Tuân t ). Gi a tr i ặ ử ữ ờ
và ng i có s c m thông ườ ự ả
(thiên nhiên t ng c m).ươ ả
+ Lão t cho r ng con ng i ử ằ ườ
sinh ra t Đ o, con ng i ừ ạ ườ
ph i s ng theo l t nhiên ả ố ẽ ự
thu n phác.ầ
1.2. Trong Tri t h c ph ng Tây.ế ọ ươ
Các tôn giáo đ u nh n th c b n ch t ng i trên quan đi m duy ề ậ ứ ả ấ ườ ể
tâm th n bí.ầ
+ Kitô giáo cho r ng con ng i có linh h n và th xác. Linh h n ằ ườ ồ ể ồ
cao c h n th xác.ả ơ ể
+ Trong Tri t h c Hi L p c đ i các con ng i b c thang cao ế ọ ạ ổ ạ ườ ậ
nh t c a vũ tr .ấ ủ ụ
+ Tri t h c ph c h ng, c n đ i đ cao con ng i nh là th c ế ọ ụ ư ậ ạ ề ườ ư ự
th trí tu , cao quý nh t.ể ệ ấ
+ Tri t h c c đi n Đ c, v i quan đi m Duy tâm khách quan cho ế ọ ổ ể ứ ớ ể
con ng i là hi n thân c a “ý ni m tuy t đ i”, còn Duy v t thì ườ ệ ủ ệ ệ ố ậ
coi con ng i là k t qu c a s phát tri n c a gi i t nhiên.ườ ế ả ủ ự ể ủ ớ ự
Trong su t chi u dài l ch s tri t h c ph ng Tố ề ị ử ế ọ ươ ây t ừ
C đ i Hy L p tr i qua giai đo n Trung c , Ph c ổ ạ ạ ả ạ ổ ụ
h ng và C n đ i đ n nay, nh ng v n đ tri t h c v ư ậ ạ ế ữ ấ ề ế ọ ề
con ng i v n là m t đ tài tranh lu n ch a ch m ườ ẫ ộ ề ậ ư ấ
d t.ứ
Nhìn chung, các quan đi m tri t h c tr c Mác và ngoài ể ế ọ ướ
mácxít còn có m t h n ch c b n là phi n di n trong ộ ạ ế ơ ả ế ệ
ph ng pháp ti p c n lý gi i các v n đ tri t h c v ươ ế ậ ả ấ ề ế ọ ề
con ng i, cũng do v y trong th c t l ch s đã t n t i ườ ậ ự ế ị ử ồ ạ
lâu dài quan ni m tr u t ng v b n ch t con ng i và ệ ừ ượ ề ả ấ ườ
nh ng quan ni m phi th c ti n trong lý gi i nhân sinh, xã ữ ệ ự ễ ả
h i cũng nh nh ng ph ng pháp hi n th c nh m gi i ộ ư ữ ươ ệ ự ằ ả
phóng con ng i. Nh ng h n ch đó đã đ c kh c ph c ườ ữ ạ ế ượ ắ ụ
và v t qua b i quan ni m duy v t bi n ch ng c a tri t ượ ở ệ ậ ệ ứ ủ ế
h c Mác-Lênin v con ng i.ọ ề ườ
2. Nh ng quan ni m c b n c a tri t ữ ệ ơ ả ủ ế
h c Mác - Lênin v con ng i:ọ ề ườ
•
a. Con ng i là m t th c th th ng nh t gi a ườ ộ ự ể ố ấ ữ
m t sinh h c và m t xã h i:ặ ọ ặ ộ
Ti n đ v t ch t đ u tiên quy s t n t i c a con ề ề ậ ấ ầ ự ồ ạ ủ
ng i là gi i t nhiên. Cũng do đó, b n tính t nhiên ườ ớ ự ả ự
c a con ng i bao hàm trong nó t t c b n tính sinh ủ ườ ấ ả ả
h c, tính loài c a nó. Y u t sinh h c trong con ọ ủ ế ố ọ
ng i là đi u ki n đ u tiên quy đ nh s t n t i c a ườ ề ệ ầ ị ự ồ ạ ủ
con ng i.ườ
•
=>có th nói: Gi i t nhiên là "thân th vô c ể ớ ự ể ơ
c a con ng i"; con ng i là m t b ph n c a ủ ườ ườ ộ ộ ậ ủ
t nhiên; là k t qu c a quá trình phát tri n và ự ế ả ủ ể
ti n hoá lâu dài c a môi tr ng t nhiên .ế ủ ườ ự
•
V i ph ng pháp bi n ch ng duy v t, ớ ươ ệ ứ ậ
tri t h c Mác nh n th c v n đ con ế ọ ậ ứ ấ ề
ng i m t cách toàn di n, c th , trong ườ ộ ệ ụ ể
toàn b tính hi n th c xã h i c a nó, ộ ệ ự ộ ủ
mà tr c h t là lao đ ng s n xu t ra ướ ế ộ ả ấ
c a c i v t ch t. "Có th phân bi t con ủ ả ậ ấ ể ệ
ng i v i súc v t, b ng ý th c, b ng ườ ớ ậ ằ ứ ằ
tôn giáo, nói chung b ng b t c cái gì ằ ấ ứ
cũng đ c. B n thân con ng i b t ượ ả ườ ắ
đ u b ng s t phân bi t v i súc v t ầ ằ ự ự ệ ớ ậ
ngay khi con ng i b t đ u ườ ắ ầ s n xu t ra ả ấ
nh ng t li u sinh ho t c a mình - đó ữ ư ệ ạ ủ
là m t b c ti n do t ch c c th c a ộ ướ ế ổ ứ ơ ể ủ
con ng i quy đ nh. S n xu t ra nh ng ườ ị ả ấ ữ
t li u sinh ho t c a mình, nh th con ư ệ ạ ủ ư ế
ng i đã gián ti p s n xu t ra chính ườ ế ả ấ
đ i s ng v t ch t c a mình". ờ ố ậ ấ ủ
Tri t h c Mác đã k th a quan ni m v con ế ọ ế ừ ệ ề
ng i trong l ch s tri t h c, đ ng th i kh ng ườ ị ử ế ọ ồ ờ ẳ
đ nh con ng i hi n th c là s th ng nh t ị ườ ệ ự ự ố ấ
gi a y u t sinh h c và y u t xã h i.ữ ế ố ọ ế ố ộ
b. Trong tính hi n th c c a nó, b n ệ ự ủ ả
ch t con ng i là t ng hoà nh ng quan ấ ườ ổ ữ
h xã h i:ệ ộ
•
Đ nh n m nh b n ch t xã h i c a con ng i, C.Mác ể ấ ạ ả ấ ộ ủ ườ
đã nêu lên lu n đ n i ti ng: "B n ch t con ng i ậ ề ổ ế ả ấ ườ
không ph i là m t cái tr u t ng c h u c a cá nhân ả ộ ừ ượ ố ữ ủ
riêng bi t. Trong tính hi n th c c a nó, b n ch t con ệ ệ ự ủ ả ấ
ng i là t ng hoà nh ng quan h xã h i". ườ ổ ữ ệ ộ
•
Lu n đ trên kh ng đ nh r ng, không có con ng i tr u ậ ề ẳ ị ằ ườ ừ
t ng, thoát ly m i đi u ki n, hoàn c nh l ch s xã h i. ượ ọ ề ệ ả ị ử ộ
Con ng i luôn luôn c th , xác đ nh, s ng trong m t ườ ụ ể ị ố ộ
đi u ki n l ch s c th nh t đ nh, m t th i đ i nh t ề ệ ị ử ụ ể ấ ị ộ ờ ạ ấ
đ nh.ị
c. Con ng i là ch th và là s n ph m c a ườ ủ ể ả ẩ ủ
l ch s :ị ử
Bản chất con người không phải là một hệ thống đóng kín,
mà là hệ thống mở, tương ứng với điều kiện tồn tại của
con người
II-QUAN H GI A CÁ NHÂN VÀ XÃ H IỆ Ữ Ộ
1-Khái ni m cá nhân:ệ
-Cá nhân: là con ng i c th s ng trong m t xã h i nh t đ nh và đ c phân ườ ụ ể ố ộ ộ ấ ị ượ
bi t v i các cá nhân khác thông qua tính đ n nh t và tính ph bi n c a nó.ệ ớ ơ ấ ổ ế ủ
2-Khái ni m v nhân cáchệ ề :
-Nhân cách: là khái ni m ch b n s c đ c đáo riêng bi t c a m i cá nhân và ệ ỉ ả ắ ọ ệ ủ ỗ
n i dung và tính ch t bên trong c a m i cá nhân.ộ ấ ủ ỗ
3.1-Quan h bi n ch ng gi a cá nhân và t p thệ ệ ứ ữ ậ ể
-T p th là ph n t t o thành xã h i,là hình th c liên k t các cá nhân thành ậ ể ầ ử ạ ộ ứ ế
t ng nhóm xã h i xu t phát t l i ích nhu c u v kinh t ,chính tr đ o ừ ộ ấ ừ ợ ầ ề ế ị ạ
đ c,th m m ,KH,t t ng ngh nghi p.ứ ẩ ỹ ư ưở ề ệ
-Cá nhân t n t i trong t p th v i t cách là đ n v c u thành c a ồ ạ ậ ể ớ ư ơ ị ấ ủ
cái toàn th , bi u hi n b n s c c a mình thông qua ho t đ ng ể ể ệ ả ắ ủ ạ ộ
t p th nh ng không hoà tan vào t p th .ậ ể ư ậ ể
-Quan h gi a cá nhân và t p th d a trên n n t ng l i ích.Đây là ệ ữ ậ ể ự ề ả ợ
m i quan h v a có tính th ng nh t v a bao hàm mâu thu n.ố ệ ừ ố ấ ừ ẫ
-
Quan h gi a cá nhân và xã h i la ệ ữ ộ
quan h bi n ch ng d a trên c s ệ ệ ứ ự ơ ở
l i ích. Trong đó, xã h i gi va trò ợ ộ ữ
quy t đ nh đ i v i cá nhân, cá nhân ế ị ố ớ
tác đ ng đ n xã h i tùy thu c trình ộ ế ộ ộ ở
đ phát tri n c a nhân cách.ộ ể ủ
-
M i quan h gi a l i ích cá nhân và ố ệ ữ ợ
l i ích xã h i do s quy đ nh c a m t ợ ộ ự ị ủ ặ
khách quan và m t ch quan. M t ặ ủ ặ
khách quan bi u hi n trình đ phát ể ệ ở ộ
tri n và năng su t lao đ ng xã h i. ể ấ ộ ộ
M t ch quan bi u hi n kh năng ặ ủ ể ệ ở ả
nh n th c và v n d ng quy lu t xã ậ ứ ậ ụ ậ
h i phù h p v i m c đích c a con ộ ợ ớ ụ ủ
ng i.ườ
3.2.Quan h bi n ch ng gi a cá nhân v i xã h iệ ệ ứ ữ ớ ộ .
V n d ng quan đi m Tri t h c Mac-Lênin ậ ụ ể ế ọ
vào vi c phát tri n con ng i VN.ệ ể ườ ở
-Trong quá trình xây d ng CNXH c n quan tâm phát tri n ngu n l c ự ầ ể ồ ự
con ng i v c ba m t: th l c, trí l c và tâm l c.ườ ề ả ặ ể ự ự ự
-Mu n có CNXH c n ph i có con ng i XHCN vì v y phát tri n ố ầ ả ườ ậ ể
ngu n nhân l c là m t trong nh ng v n đ chi n l c c a Đ ng ồ ự ộ ữ ấ ề ế ượ ủ ả
và nhà n c ta hi n nay.Bên c nh đó Đ ng ta coi GD-ĐT là qu c ướ ệ ạ ả ố
sách hàng đ u.ầ
-M r ng giao l u qu c t .ở ộ ư ố ế
•
Thành viên nhóm th o lu n:ả ậ
•
1:Tr n Hoàng Myầ
•
2:B o Ph ngả ươ
•
3:Minh Ph ngươ
•
4:Đ c Ti nứ ế
•
5:Đ c Tùngứ
•
6:Danh T ngườ
•
7:Thu Trang