SKKN: Biện pháp quản lý của Hiệu trưởng về đổi mới Phương pháp dạy học, tại trường THCS Phan Bội Châu Krông Buk- Đăk Lăk, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục

1



SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Biện pháp quản lý của Hiệu trưởng
về đổi mới Phương pháp dạy học, tại
trường THCS Phan Bội Châu -
Krông Buk- Đăk Lăk, nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục
2
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
Thế kỷ XXI, thế kỷ của sự bùng nổ kỳ diệu về trí tuệ của loài người trong đó
giáo dục (GD) đóng một vai trò đặc biệt quan trọng về chiến lược phát triển của
mỗi quốc gia. Việt Nam, thành viên chính thức của tổ chức thương mại thế giới
(WTO), vấn đề đặt ra với ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) là cần phải đổi
mới chiến lược đào tạo con người, đặc biệt cần đổi mới phương pháp dạy học
(PPDH), nhằm trang bị cho thế hệ trẻ về trình độ học vấn, về nhân cách theo
hướng đào tạo nguồn nhân lực năng động, sáng tạo, để thích ứng với sự phát triển
như vũ bão của khoa học và công nghệ đồng thời tham gia tích cực vào công cuộc
công nghiệp hoá, hiện đại hoá (CNH-HĐH) đất nước.
Luật giáo dục 2005, điều 28.2 đã ghi rõ: “Phương pháp giáo dục (PPGD)
phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh;
phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp (PP) tự
học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực
tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”.
Năm học 2009 – 2010 với chủ đề “ Đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất
lượng giáo dục” đã nhận được sự đồng thuận cao của ngành GD các địa phương.
Tuy nhiên, trong báo cáo tổng kết năm học 2009-2010, lãnh đạo Bộ GD&ĐT cũng

nhận định, thực trạng chất lượng giáo dục nhìn chung còn thấp, quản lý giáo dục
còn nhiều bất cập, trong đó có việc phân cấp chưa hợp lý về quản lý giữa bộ với
các ngành, địa phương, cả về quản lý tài chính. Đặc biệt, vẫn còn phổ biến tình
trạng dạy theo kiểu “đọc - chép”.
Mặc dầu đã có nhiều cố gắng, nhưng đến nay sự chuyển biến về PPDH ở các
trường trung học cơ sở (THCS) ở huyện Krông Buk nói chung và trường THCS
Phan Bội Châu nói riêng vẫn còn rất chậm chạp, phổ biến vẫn là cách dạy truyền
thụ một chiều phối hợp với giảng giải xen kẽ vấn đáp. Học sinh vẫn đang là những
thực thể thụ động, nghe, ghi nhớ, và tái hiện.
Có nhiều nguyên nhân làm hạn chế quá trình đổi mới PPDH, song chúng tôi
cho rằng nguyên nhân chính không phải do đội ngũ giáo viên chưa nhận thức đúng
về vấn đề này, bởi vì khi tiếp cận với đội ngũ giáo viên có thể thấy đa số họ đều
tâm huyết, mong muốn đổi mới, nhưng lại lúng túng không biết nên đổi mới cái gì?
3
đổi mới như thế nào? và bắt đầu từ đâu?
Xét về góc độ quản lý, thấy rằng Hiệu trưởng phần lớn mới dừng lại ở chủ
trương mà còn thiếu những biện pháp cụ thể để tác động và liên kết giữa người
dạy với người học; Chưa tạo được động lực của việc ĐMPPDH; Chưa lựa chọn
những nội dung đổi mới thiết thực và có trọng tâm; Chưa tổ chức quá trình đổi mới
một cách khoa học và hữu hiệu.
Để nâng cao chất lượng dạy học, chấm dứt tình trạng dạy “đọc – chép” ở
THCS, mỗi giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục phải thực hiện đổi mới trong
phương pháp dạy học và quản lý. Theo đó, mỗi trường có một kế hoạch cụ thể và
từng địa phương cấp tỉnh có một chương trình đổi mới phương pháp dạy học. Bộ
trưởng GD & ĐT Phạm Vũ Luận cũng nhận định “Thực hiện nâng cao giáo dục
đào tạo là quá trình phải có thời gian”. Năm học 2010 – 2011 với chủ đề “Tiếp tục
đổi mới công tác quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục” ngành sẽ tăng cường hơn
việc đổi mới quản lý, phân cấp rõ ràng. Tuy nhiên, nâng cao chất lượng giáo dục
không chỉ ở phương pháp dạy - học, đổi mới sách giáo khoa…, mà còn nâng cao
trách nhiệm GD đạo đức trong từng gia đình, cộng đồng, mỗi bậc phụ huynh.

Để việc ĐMPPDH thực sự trở thành nhu cầu, thành thói quen của từng giáo
viên (GV) trong mỗi giờ lên lớp, chứ không chỉ để "biểu diễn" trong các giờ thao
giảng hay giờ dự thi GV dạy giỏi, mà phải có sự chuẩn bị từ nhiều phía: Bản thân
GV; Sự hỗ trợ của phương tiện dạy học; Sự động viên, khích lệ của nhà trường…
trong đó ý thức, trách nhiệm của bản thân mỗi GV là yếu tố quan trọng và tuy
nhiên còn gặp nhiều gian nan. Thuyết giảng “đọc - chép”, lệ thuộc vào SGK là thói
quen của GV nhiều năm nay, đó là rào cản trước tiên mà chính GV phải vượt qua.
Có người dạy lâu năm, không cần cầm sách giáo khoa (SGK), cứ lên lớp là dạy,
lớp nào cũng vậy, thậm chí chẳng cần cấu trúc lại bài dạy mà chỉ theo các đề mục
của sách để giảng. Từ đây, GV quen luôn cách đọc cho học sinh (HS) chép các ý
chính, điều này tạo ra thói quen thụ động của HS: thầy nói sao, trò ghi vậy, chỉ biết
học thuộc lòng, không cần suy nghĩ và cũng ít thắc mắc. Để chống lại thói quen
xấu này, nhiều GV đã tìm tòi những cách thức mới để truyền tải kiến thức, song do
nhận thức chưa thật đầy đủ nên việc ĐMPPDH chưa hiệu quả.
Người xưa có câu: "Tôi nghe thì tôi quên, tôi nhìn thì tôi nhớ, tôi làm thì tôi
hiểu". Kết quả nghiên cứu khoa học hiện đại cũng đã chứng minh: Học sinh chỉ có
4
thể nhớ 5% nội dung kiến thức thông qua việc đọc, nếu nghe giảng thì nhớ được
15%, thêm quan sát thì nhớ 20%, kết hợp nghe và nhìn thì nhớ 25%, thông qua
trao đổi thì nhớ 55%, nếu được trực tiếp tham gia vào các hoạt động để qua đó tiếp
thu kiến thức thì tăng lên 75% và khi có cơ hội giảng lại cho người khác thì có thể
nhớ tới 90%
Minh chứng ấy cho thấy tầm quan trọng và sự cần thiết của việc ĐMPPDH.
Có lẽ, đã đến lúc không thể chỉ chờ vào ý thức và trách nhiệm của mỗi GV mà cần
có sự đổi mới mạnh mẽ từ chính đội ngũ cán bộ quản lý(CBQL) và những cơ chế,
chế tài mạnh trong vấn đề này.
Để ĐMPPDH không còn là phong trào nữa… Tôi chọn đề tài: “ Biện pháp
quản lý của Hiệu trưởng về đổi mới Phương pháp dạy học, tại trường THCS
Phan Bội Châu - Krông Buk- Đăk Lăk, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục”.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: Đề xuất một số biện pháp quản lý của Hiệu trưởng về

đổi mới PPDH đã áp dụng ở trường THCS Phan Bội Châu- Huyện Krông Buk –
Tỉnh Đăk Lăk nhằm nâng cao chất lượng GD
3. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
3.1 Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý dạy học, quản lý đổi mới PPDH của
Hiệu trưởng trường THCS.
3.2 Nghiên cứu thực trạng đổi mới PPDH và thực trạng quản lý PPDH của
Hiệu trưởng trường THCS.
3.3 Đề xuất một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng về đổi mới PPDH ở
trường THCS Phan Bội Châu- Krông Buk-Đăk Lăk.
4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Mối quan hệ, sự tương tác giữa chức năng, nhiệm vụ quản lý của Hiệu
trưởng với Tổ CM, CBGV-NV, HS, PH, Hội cha mẹ HS và các tổ chức đoàn thể
về thực hiện ĐM PPDH ở trường THCS Phan Bội Châu.
5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU: SKKN được nghiên cứu trong phạm vi trường
THCS Phan Bội Châu năm học 2009-2010 và Học kỳ I (2010 -2011)
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: Đề tài được sử dụng các PP nghiên cứu sau:
Phân tích , tổng hợp, thống kê, phân loại và hệ thống hoá lý thuyết.
PP quan sát, PP tổng kết kinh nghiệm.

5
B. PHẦN NỘI DUNG
Chương I:
CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU BIỆN PHÁP QUẢN
LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG VỀ ĐỔI MỚI PPDH Ở TRƯỜNG THCS
I. Cơ sở lý luận:
1. Lịch sử vấn đề
Ngay từ thời cổ đại, tư tưởng quản lý PPDH đã được thể hiện trong những quan
điểm của các nhà triết học đồng thời là những nhà giáo dục. Xôcơrat ( 469 – 399
trước CN) một trong những nhà triết học phương Tây, đã đề xuất và thực hiện một
PPDH mà người đời gọi là “ PP Xôcơrat”, đó chính là phương pháp đàm thoại

trong dạy học dang được sử dụng cho đến ngày nay. Khổng Tử ( 551 – 479 trước
CN ) một nhà triết học – nhà giáo dục phương Đông lại rất coi trọng tính tich cực
của học sinh trong dạy học. Ông nói : “ Không giận vì muốn biết thì không gợi
mở cho, không bực vì không rõ thì không bày vẽ cho”. Những tư tưởng trên đây
còn nguyên giá trị cho các chủ thể quản lý PPDH trong thời đại ngày nay.
Thế kỷ XXI, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học và
công nghệ ( KH & CN), giáo dục thế giới đã trải qua ba cuộc cải cách, theo đó là
các cuộc cải cách về PPDH. Đặc biệt cuộc cải cách lần hai vào những năm 50 và
cuộc cải cách lần ba vào những năm 80 đã nhấn mạnh nhiều đến vấn đề đổi mới
PPDH theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học.
Ở Việt nam ngay từ những ngày đầu của nền giáo dục Cách mạng, trong thư
gửi cho học sinh nhân ngày khai trường tháng 9 năm 1945, Bác Hồ đã viết: “ Từ
giờ phút này trở đi, các cháu bắt đầu được hưởng một nền giáo dục hoàn toàn Việt
Nam…làm phát triển hoàn toàn năng lực sẵn có của các cháu”. Bức thư của
người chính là cương lĩnh của nền giáo dục Việt Nam mới, là định hướng cho
PPDH - dạy học cần làm phát triển năng lực sẵn có của người học.
2. Một só khái niệm:
2.1 Dạy học: Là một quá trình gồm toàn bộ các thao tác có tổ chức và có
định hướng giúp người học từng bước có năng lực tư duy và năng lực hành động
với mục đích chiếm lĩnh các giá trị tinh thần, các hiểu biết, các kỹ năng, các giá trị
văn hóa mà nhân loại đã đạt được để trên cơ sở đó có khả năng giải quyết được các
bài toán thực tế đặt ra trong toàn bộ cuộc sống của mỗi người học
6
2.2 Phương pháp dạy học: Là những hình thức và cách thức hoạt động của
GV và HS trong những môi trường dạy học được chuẩn bị, nhằm đạt mục đích dạy
học, phát triển các năng lực của cá nhân. PPDH là một trong các thành tố quan
trọng của quá trình dạy học.
2.3 Đổi mới phương pháp dạy học: Là cải tiến những hình thức và cách thức
làm việc kém hiệu quả của GV và HS để sử dụng những hình thức và cách thức
hiệu quả hơn nhằm nâng cao chất lượng dạy học, phát huy tính tích cực, tự lực và

sáng tạo, phát triển năng lực của học sinh.
2.4 Quản lý PPDH: Là quá trình tác động có tổ chức, có hướng đích của
Hiệu trưởng đến cách thức làm việc của Thầy – Trò trong dạy học. PPDH luôn
được đặt trong mối quan hệ giữa các thành tố của quá trình dạy học, đó là mối
quan hệ giữa Mục tiêu - Nội dung – Phương pháp – Phương tiện – Hình thức - Kết
quả, đặc biệt là mối quan hệ Thầy – Trò trong dạy học.
3. Nội dung đổi mới PPDH ở trường THCS
Nội dung cơ bản về đổi mới PPDH hiện nay là đổi mới cách dạy của thầy,
đổi mới cách học của trò, đổi mới mối quan hệ thầy trò trong dạy học, tăng cường
mối quan hệ giữa trí tuệ và tâm hồn, giữa tư duy và cảm xúc trong dạy học. Cụ thể
trước mắt, trong mỗi tiết học cần phải làm cho học sinh được hoạt động nhiều hơn,
được thực hành nhiều hơn, được thảo luận nhiều hơn và được suy nghĩ nhiều hơn.
Đổi mới không phải là thay đổi toàn bộ PPDH cũ, mà phải trên cơ sở phát
huy những yếu tố tích cực của PPDH đã có, từng bước áp dụng những PPDH tiên
tiến và phương tiện dạy học phù hợp nhằm thay đổi cách thức dạy học, thay đổi PP
học tập của học sinh, chuyển từ học tập thụ động sang tích cực, chủ động, sáng tạo,
từng bước chuyển dần PPDH theo hướng biến quá trình đào tạo thành quá trình tự
đào tạo, biến quá trình dạy học thành quá trình tự học.
4. Công tác quản lý ĐM PPDH của Hiệu trưởng trường THCS
4.1 Các yếu tố cơ bản của quá trình Quản lý ĐMPPDH bao gồm:
•Đổi mới PPDH đối với giáo viên :
- Đổi mới việc lập kế hoạch dạy học, thiết kế bài dạy;
- Đổi mới PPDH trên lớp học;
- Đổi mới việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập.
•Đổi mới PPDH đối với học sinh: là đổi mới PP học tập ở lớp và PP tự học
7
4.2 Bảng Nội dung quản lý ĐM PPDH của Hiệu trưởng:
Đối tượng
QL
ND QL

Tổ CM

GV bộ môn

GVCN

Học sinh
Phối hợp
Đoàn thể
Phối hợp với
Hội CM &
PHHS
Xây d
ựng

Kế hoạch
- KH thực
hiện chương
trình chuẩn
- KH triển
khai chuyên
đề ĐMPPDH
- KH nâng
cao chất
lượng
- KH bồi
dưỡng GV
- KH Soạn
bài; Dự giờ;

BD, Phụ đạo
- KH KTra
đánh giá HS
- KH Tự
học, tự BD
nâng cao kiến
thức &
nghiệp vụ
- KH thực
hiện mục tiêu
chương trình
- KH thực
hiện nội qui,
nề nếp
- KH GD
toàn diện HS
- KH BDHS
năng khiếu;
GDHSCB
-Thực hiện
nội qui
trường lớp
- Hoạt động
nhóm
- Nề nếp tự
quản
- Phương
pháp tự
học
- HĐNGLL

- KH phối
hợp
- KH ngoại
khóa, dã
ngoại
- KH về
VN-TDTT
- KH RL
KN sống
cho HS
- KH phối
hợp quản
lý nề nếp
HS
- KH QL
tự học ở
nhà của HS
- KH chăm
lo đầu tư
GD HS
T
ổ chức
chỉ đạo
thực hiện
nhiệm vụ
- Dự giờ
thăm lớp
- Tổ chức
thao giảng

- Tổ chức hội
thi: GVDG;
Sử dụng & tự
làm đồ dùng
dạy học;
SKKN;
GAĐT
- Bồi dưỡng
nhận thức, kỹ
năng chung;
- Bồi dưỡng
kỹ năng
nghiệp vụ
dạy học;
- Tự học tự
rèn, tự bồi
dưỡng
Tìm hiểu
hoàn cảnh,
tâm sinh lý
mỗi HS
Tổ chức SH
15’; SH lớp;
Lao động;
HĐNGLL
VN-TDTT
- Học tập
nội qui; QT
ứng xử VH
-Nhóm học

tập, SH
- PP tự học
- Tham gia
BDHSG
(Phụ đạo )
- HĐ phong
trào
Phát động
phong trào
thi đua;
- Tổ chức
ngoại khoá,
dã ngoại,
giải trí bổ
ích.
- Họp định
kỳ; họp đột
xuất,
-Thông tin
hai chiều;
- Hội nghị
tư vấn về
PP quản lý
HS tự học;
PP GD đạo
đức HS.
N
ội dung
và hình
thức

Kiểm tra
đánh giá
- Kiểm tra Hồ
sơ tổ CM
- KT Hồ sơ
GA của GV
trong các tổ
- Ktra các
hoạt động
khác của tổ
CM

- Kiểm tra
toàn diện
- Kiểm tra
chuyên đề.
- KTra định
kỳ, đột xuất
- XL thi đua
hàng tháng
- Đánh giá
XL theo 3040

- KT môi
trường lớp
học
- KT kết quả
GD của HS
XL thi đua
tuần, tháng,

kỳ, năm học
KT thực
hiện nội qui
nề nếp
- Đánh giá,
tổng kết thi
đua, khen
thưởng.
- Kiểm tra
đánh giá thi
đua tập thể,
cá nhân
HS.
- Tổ chức
báo cáo
điển hình
về PP dạy
con tự học

8
4.3 Phương pháp quản lý của hiệu trưởng:
Phương pháp quản lý là lĩnh vực sáng tạo của mỗi người quản lý. Tuy nhiên,
trong quá trình quản lý, Hiệu trưởng thường phối hợp linh hoạt các PP quản lý
chung sau đây: + PP hành chính; PP thuyết phục; PP kinh tế; PP tâm lý – GD.
5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình quản lý PPDH:
5.1 Các yếu tố chủ quan:
- Trình độ, năng lực, phẩm chất của Hiệu trưởng.
- Trình độ năng lực, phẩm chất của giáo viên;
- Phẩm chất, năng lực của học sinh.
5.2 Các yếu tố khách quan

- Chính sách, chủ trương về đổi mới PPDH.
- Điều kiện dạy học thực tế của nhà trường;
- Gia đình, cộng đồng xã hội.
Các yếu tố chủ quan được xem là nội lực. Các yếu tố khách quan được xem
là ngoại lực. Theo qui luật của sự phát triển: ngoại lực là nhân tố hỗ trợ, thúc đẩy
tạo điều kiện; Nội lực là nhân tố quyết định.
II. Cơ sở pháp lý:
1 Quan điểm của Đảng về GD&ĐT trong giai đoạn cách mạng mới.
“Tiếp tục điều chỉnh và giảm hợp lý nội dung, chương trình cho phù hợp với
tâm lý, sinh lý của học sinh, nhất là cấp tiểu học và trung học cơ sở. Đặc biệt đổi
mới mạnh mẽ và cơ bản phương pháp giáo dục nhằm khắc phục kiểu truyền thụ
một chiều, nặng lý thuyết, ít khuyến khích tư duy sáng tạo; bồi dưỡng năng lực tự
học, tự nghiên cứu, tự giải quyết vấn đề, phát trỉển năng lực thực hành sáng tạo cho
người học, đặc biệt cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng. Tích cực áp
dụng một cách sáng tạo các phương pháp tiên tiến, hiện đại, ứng dụng công nghệ
thông tin vào hoạt động dạy và học. Đổi mới chương trình, giáo trình, phương
pháp dạy và học trong các trường, khoa sư phạm và các trường cán bộ quản lý giáo
dục nhằm đáp ứng kịp thời những yêu cầu đổi mới của giáo dục phổ thông và công
tác quản lý nhà nước về giáo dục”.
(Trích chỉ thị Số: 40-CT/TW của Ban bí thư Trung ương Đảng ngày 15/6/2004)
Đại hội Đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ X đã khẳng định: “Đổi
mới tư duy giáo dục một cách nhất quán, từ mục tiêu, chương trình, nội dung,
9
phương pháp đến cơ cấu và hệ thống tổ chức, cơ chế quản lý để tạo được chuyển
biến cơ bản và toàn diện của nền giáo dục nước nhà, tiếp cận với trình độ giáo dục
của khu vực và thế giới; khắc phục cách đổi mới chắp vá, thiếu tầm nhìn tổng thể
thiếu kế hoạch đồng bộ. Phấn đấu xây dựng nền giáo dục hiện đại, của dân, do dân
và vì dân, bảo đảm công bằng về cơ hội học tập cho mọi người, tạo điều kiện để
toàn thể xã hội học tập và học tập suốt đời, đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH đất nước”.
(Trích Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X, NXB Chính trị quốc gia-năm 2006)

“ Thực hiện có hiệu quả yêu cầu ĐMPPDH, tập trung chỉ đạo điểm tại một số
đơn vị (GV tổ chức các hoạt động - HS chủ động, sáng tạo, được bày tỏ, chia sẻ,
được giúp đỡ trong quá trình nhận thức, khắc phục tình trạng dạy học theo lối
"đọc-chép") và triển khai đại trà vào đầu học kỳ II; tiếp tục thực hiện ĐMKTĐG
thúc đẩy ĐMPPDH các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, GDCD, tập trung cao cho
các môn Toán, Vật lý, Hoá học, Sinh học; chú trọng bồi dưỡng phương pháp học
tập cho HS, đặc biệt giúp HS tự đánh giá về bản thân, chủ động tiếp thu kiến thức
cơ bản và hiểu bài ngay trên lớp. Tiếp tục triển khai thực hiện việc ứng dụng công
nghệ thông tin vào các hoạt động quản lý, giảng dạy, học tập, vui chơi trong
trường; tổ chức hội thi; xây dựng thư viện e-learning; xây dựng Nguồn học liệu mở
về giáo dục”. ( Trích HD số 7394/BGDĐT-GDTrH ngày 25/8/2009 về HD
thực hiện nhiệm vụ GDTrH năm học 2009-2010 của Bộ GD&ĐT)
2. Quan điểm và sự quản lý của Nhà nước về ĐMPPDH.
“Thực hiện cuộc vận động toàn ngành đổi mới phương pháp dạy học theo
hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, biến quá
trình học tập thành quá trình tự học có hướng dẫn và quản lý của giáo viên”.
(Trích Dự thảo Chiến lược phát triển GD&ĐT đến năm 2020, Bộ GD&ĐT)
3. Quan điểm của nhà trường
“Cùng với các cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh
thành tích trong giáo dục” và “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự
học và sáng tạo”, nhà trường tiếp tục thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực”; Đồng thời tiếp tục “ Đẩy mạnh việc đổi
mới nội dung, chương trình và PPGD theo hướng hiện đại và phù hợp với thực tiễn
địa phương; Đổi mới, công tác quản lý nâng cao chất lượng giáo dục”.
(Trích Kế hoạch chiến lược phát triển giáo dục 2010- 2015. của trường THCS Phan Bội Châu)
10
III. Cơ sở thực tiễn
Báo cáo đánh giá tổng kết năm học 2009 - 2010 của phòng GD & ĐT Krông
Buk, trang 8, ghi rõ: “ Việc đổi mới PPDH chưa đồng bộ, còn tình trạng dạy theo
cách “ Đọc-chép”. Một bộ phận cán bộ, giáo viên, công chức chưa đáp ứng kịp yêu

cầu đổi mới nội dung, phương pháp dạy học theo chương trình và sách giáo khoa
mới, trình độ ngoại ngữ và tin học còn hạn chế nên việc ứng dụng CNTT còn gặp
khó khăn”
Phương hướng nhiệm vụ trọng tâm đối với giáo dục THCS năm học 2010-
2011 của phòng GD & ĐT huyện Krông Buk, trang 12, có ghi: “Tiếp tục triển
khai dạy học theo chuẩn kiến thức, kỷ năng phù hợp với từng đối tượng học sinh.
Tập trung chỉ đạo đổi mới phương pháp giảng dạy ”
Thực trạng dạy học và QL dạy học ở các trường THCS huyện Krông Buk
nói chung, trường THCS Phan Bội Châu nói riêng đang đặt ra yêu cầu cấp bách là
cần có những biện pháp quản lý tích cực, kịp thời để đổi mới PPDH.


















11
CHƯƠNG II

THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
TẠI TRƯỜNG THCS PHAN BỘI CHÂU- KRÔNG BUK- ĐĂK LĂK

I. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VỀ ĐỔI MỚI PPDH
1. Đặc điểm tình hình:
Trường THCS Phan Bội Châu – Xã Chư Kbô- Krông Buk – Đăk Lăk được
thành lập theo Quyết định số 5704/QĐ-UB ngày 23/8/2005 của UBND huyện
Krông Buk. Trường đóng trên địa bàn thôn Nam Anh- Xã Chư Kbô cách trục đường
quốc lộ 14 khoảng 400m, cách trụ sở Ủy ban nhân dân xã Chư Kbô khoảng 350m
với diện tích 8282,5m
2
, khuôn viên và sân trường đã được trồng nhiều cây xanh
bóng mát cùng nhiều cây cảnh tạo nên môi trường “Xanh-Sạch-Đẹp”
Trường THCS Phan Bội Châu Ra đời trong công cuộc đổi mới của nền giáo
dục Việt Nam, thực hiện chiến lược GD “giai đoạn 2005-2010”, Cũng 5 năm 2005
-2010 trường đang đi trên chặng đường đầu tiên đầy thử thách khó khăn nhưng có
rất nhiều thuận lợi.
- Những điểm mạnh:
+ Trường luôn được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, tạo điều kiện thuận
lợi cả về vật chất lẫn tinh thần cho giáo viên và học sinh.
+ Đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên: Trẻ, năng động, nhiệt tình, có
trách nhiệm, yêu nghề, trình độ chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm đa số đáp ứng
được yêu cầu đổi mới giáo dục. Đội ngũ gồm 34 đồng chí; trong đó: BGH 2, giáo
viên 27, nhân viên 5. Trình độ chuyên môn: 100% đạt chuẩn và trên chuẩn, trong
đó có 10 Đại học, 9 đ/c đang theo học Đại học. Trường có 01 chi bộ Đảng với 08
Đảng viên, hàng năm Chi bộ đạt trong sạch vững mạnh;
+ Ban giám hiệu: Tận tâm, có tầm nhìn khoa học, năng động, sáng tạo.
BGH đã tổ chức xây dựng Kế hoạch dài hạn, trung hạn và ngắn hạn có tính khả thi,
sát thực tế; Công tác tổ chức triển khai kiểm tra đánh giá sâu sát, thực chất và đổi
mới, được sự tin tưởng cao của cán bộ, giáo viên, công nhân viên nhà trường.

+ Cơ sở vật chất bước đầu đã đáp ứng được yêu cầu dạy và học thông
thường trong giai đoạn hiện tại
+ Về tài chính: Đã được giao tự chủ ngân sách 2009, 2010, đảm bảo chế độ
12
và quyền lợi cho đội ngũ theo qui định hiện hành.
+ Thành tích chính: Từ những năm đầu tiên thành lập cho đến nay:
Năm học 2005 – 2006: Tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ
Năm học 2006 – 2007: đạt danh hiệu Trường tiên tiến
Năm học 2007 – 2008: đạt danh hiệu Trường tiên tiến
Năm học 2008 – 2009: đạt danh hiệu Trường tiên tiến
Năm học 2009 – 2010: đạt danh hiệu Trường tiên tiến
- Những điểm hạn chế cần giải quyết:
+ Chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên: năng lực chuyên môn và chất lượng
các giờ lên lớp không đồng đều, việc phát huy trí tuệ tập thể còn hạn chế ; phương
pháp dạy học nhìn chung chậm được cải tiến theo xu hướng hiện đại.
+ Học sinh còn thụ động về phương pháp học tập ở lớp và PP tự học ở nhà
+ Phụ huynh phần lớn rất băn khoăn, lo lắng và lúng túng về phương pháp
quản lý, hướng dẫn con em tự học ở nhà
+ Cơ sở vật chất chưa đáp ứng phục vụ dạy học theo xu hướng hiện đại.
+ Về tài chính: Nguồn NS cấp cho các hoạt động nhà trường còn eo hẹp.
- Nguyên nhân hạn chế tồn tại.
*Nguyên nhân khách quan:
- Giáo viên đào tạo ở các hệ khác nhau: Cao đẳng, Đại học tổng hợp, chính
quy, tại chức, chuyên tu, từ xa thiếu đồng bộ về kiến thức và nghiệp vụ; Phần lớn
GV có tuổi nghề quá trẻ nên còn ít kinh nghiệm
- Phần lớn học sinh chưa thực sự ham học, thiếu phương pháp tự học
- Các thiết bị, đồ dùng dạy học, bàn ghế học sinh kém chất lượng.
- CSVC quá thiếu thốn, chưa có các như phòng học bộ môn, phòng thí
nghiệm thực hành, phòng truyền thống, phòng làm việc của BGH, các tổ chức
đoàn thể, phòng kho, phòng thư viện

- Đồng lương của CBVG-NV không đáp ứng với tình hình giá cả lạm phát
của thị trường
* Nguyên nhân chủ quan:
Một số ít giáo viên chưa tâm huyết với nghề, không chịu học hỏi, ít tự học trau dồi
chuyên môn nghiệp vụ, việc thay đổi phương pháp dạy học theo hướng tích cực
còn chuyển biến chậm, ngại sử dụng và làm ĐDDH
13
2. Thực trạng phát triển của trường trong 5 năm học qua
- Đội ngũ cán bộ QL & giáo viên

Năm học

TS

Trình độ ĐT


Danh hiệu thi đua cá nhân
Danh hiệu TĐ
của trường
ĐH C.Đ CSTĐ-GVG

LĐG H T KH T
2005- 2006 23 02 21 06 15 01 01
2006 -2007 25 04 21 09 10 06 0 Tiên Tiến
2007- 2008 27 05 22 06 14 07 0 Tiên Tiến
2008 - 2009 28 06 22 04 16 08 0 Tiên Tiến
2009 - 2010 29 10 19 05 17 07 0 Tiên Tiến
- Số lượng và kết quả học tập của học sinh

Năm học

TS HS
Xếp loại học lực HSG
Huyện, tỉnh
Tốt Nghiệp
Lớp 9
Giỏi Khá TBình Y –K
2005- 2006 511 1,4% 26,4% 63,4% 8,6% 12 98,2%
2006 -2007 515 1,0% 26,0% 55,1% 17,9% 07 91,7%
2007- 2008 530 1,1% 29,4% 65,3% 4,2% 13 95,2%
2008 - 2009 492 5,1% 35,0% 50,2% 9,8% 13 91,96%
2009 - 2010
503 2,6% 27,2% 54,5% 15,7% 17 96,0%
- Chất lượng đội ngũ năm học 2010-2011

Môn

SL GV
Số năm công tác GD Xếp loại CM
< 2 <5 <10 <20 >20 G K TB Y
Văn
05
1 2 2 1 4
Toán
06
1 1 3 1 1 3 3
Lý –KT
03
1 2 3

Hoá
02
1 1 1 1
Sinh
02
2 2
Sử
02
1 1 2
Địa
02
1 1 1 1
GDCD
0

AV
02
2 1 1
Tin
01
1 1
TD
02
2 1 1
Â.Nhạc
01
1 1
Mỹ Thuật
01
1 1

14
3. Thực trạng đổi mới PPDH từ những năm học 2008-2009 trở về trước
3.1. Về hoạt động giảng dạy của giáo viên:
Để thực hiện được sự đổi mới PPDH trên lớp thì công việc đầu tiên cần
phải đổi mới đó là soạn bài, nhưng số giáo viên thành thạo kỹ năng soạn bài theo
hướng phát huy tính độc lập, chủ động của học sinh trong dạy học rất ít, việc thiết
kế hệ thống câu hỏi và các kỹ năng cho HS đang còn khá lúng túng.
Về thực trạng dạy trên lớp: Hầu hết các tiết dạy vẫn diễn ra theo cách củ:
thầy giảng, trò nghe, ghi nhớ, vấn đáp và tái hiện. Nếu có một số tiết học được xem
là đổi mới thì đang dừng lại ở mức phát huy tính tích cực suy nghĩ của một số học
sinh trong giờ học, biểu hiện ở việc trả lời câu hỏi của thầy. Phần lớn giáo viên vẫn
sử dụng PP thuyết trình xen kẽ vấn đáp tích cực. Đa số GV đã tổ chức thực hiện PP
dạy hợp tác theo nhóm, riêng PP thực hành, PP nêu và giải quyết vấn đề rất ít
được sử dụng.
3.2. Về vấn đề tự học của học sinh:
Phương pháp học tập của học sinh đang nặng về nghe, ghi nhớ và tái hiện,
các kỹ năng tự học như kỹ năng phân tích, tổng hợp, khái quát vấn đề, kỹ năng
thực hành, kỹ năng đọc sách, nghiên cứu tài liệu chỉ ở mức độ trung bình và yếu.
3.3. Về sử dụng thiết bị dạy học (TBDH)
Mặc dù trang thiết bị dạy học khá đầy đủ, nhưng việc sử dụng các phương
tiện đó đang còn hạn chế, và chưa được quan tâm sử dụng triệt để.
4. Thực trạng quản lý PPDH từ những năm học 2008-2009 trở về trước
4.1. Về QL hoạt động của tổ CM
Việc cụ thể hoá các chế định GD – ĐT về đổỉ mới PPDH thành qui định nội
bộ, các chỉ tiêu về đổi mới đã được đưa vào KH năm, tháng, tuần của nhà trường
và tổ chuyên môn.
Tuy nhiên, việc tổ chuyên môn triển khai soạn bài theo nhóm, việc tổng kết
rút kinh nghiệm giảng dạy chưa được chú trọng. Các đề tài sáng kiến kinh nghiệm
chưa tập trung vào những vấn đề cụ thể, thiết thực. Việc nghiên cứu nội dung của
sách giáo khoa chưa được quan tâm.

4.2. Về quản lý hoạt động của GVCN và các đoàn thể trong nhà trường
Công tác chủ nhiệm lớp và hoạt động Đoàn - Đội được xem là những hoạt
động quan trọng nhằm QL, tổ chức tốt hoạt động học tập, rèn luyện của học sinh.
15
Nhà trường đều đã có qui định cụ thể về nề nếp hoạt động, xây dựng những
tiêu chí đánh gía thi đua hàng tuần, tháng, năm đối với tập thể học sinh. Tuy nhiên,
hoạt động của các tổ chức trên còn nghèo nàn về nội dung sinh hoạt; Đơn điệu, lặp
lại về hình thức, gò ép học sinh vào khuôn phép, chưa gây được sự hứng thú, chưa
tạo cơ hội cho học sinh bộc lộ khả năng sáng tạo của mình.
43. Về QL hoạt động giảng dạy của giáo viên
Hiệu trưởng đã qui định và hướng dẫn việc thực hiện nề nếp, kỷ cương dạy
học từ khâu chuẩn bị bài, lên lớp, chấm chữa, đánh giá kết quả học tập của học
sinh cũng như các hoạt động giáo dục khác. Song việc đưa các tiêu chí về đổi mới
PPDH vào những qui định đó còn hạn chế, những yêu cầu về đổi mới PPDH chưa
được đặt ra đúng mức, chưa được qui định một cách cụ thể, rõ ràng, mang tính
pháp lý cao để thực hiện. Việc bồi dưỡng, rèn luyện các kỹ năng dạy học theo
hướng đổi mới PPDH còn ít được thực hiện. Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh chậm đổi mới, chưa khuyến khích cách tự học, thông minh
sáng tạo, vì vậy chưa thật sự tác động mạnh đến PP học tập của học sinh.
4.4. Về phối hợp hoạt động của Hội cha mẹ HS và các lực lượng khác.
Phong trào xã hội hoá giáo dục phát huy được sức mạnh của nhân đân tham
gia giáo dục, không chỉ chăm lo xây dựng CSVC cho nhà trường, mà còn tham gia
giáo dục con em trong địa bàn khá tốt.
Tuy nhiên, việc phối hợp hoạt động của hội cha mẹ học sinh chưa có tác
dụng mạnh đến việc đổi mới PPDH của thầy và trò. Việc tổ chức các hoạt động tư
vấn cho cha mẹ hoc sinh về PP dạy con tự học, PP giáo dục học sinh tại gia đình,
cộng đồng còn rất hạn chế. Vì vậy chất lượng dạy học phần lớn phụ thuộc vào
PPDH của giáo viên ở nhà trường.
5. Nhận định chung về thực trạng quản lý đổi mới PPDH của Hiệu trưởng
từ những năm học 2008-2009 trở về trước

5.1. Ưu điểm:
- Hiệu trưởng đã bồi dưỡng cho giáo viên nhận thức đúng đắn về tính cấp
thiết của việc đổi mới PPDH hiện nay, đều nhận thức được vai trò quan trọng của
tổ chuyên môn trong việc tổ chức các hoạt động đổi mới PPDH nhằm nâng cao
chất lượng dạy học.
- Hiệu trưởng đã chỉ đạo các tổ chuyên môn triển khai một số chuyên đề, tổ
16
chức thao giảng, trao đổi rút kinh nghiệm về đổi mới PPDH, bồi dưỡng các kiến
thức và rèn luyện các kỹ năng dạy học theo tinh thần đổi mới cho đội ngũ giáo
viên, xây dựng các chuẩn đánh giá chứa đựng một số tiêu chí về đổi mới PPDH
của thầy trò; nhờ vậy bước đầu việc tực hiện đổi mới PPDH đã có những chuyển
biến tích cực.
- Hiệu trưởng đã quan tâm đến vấn đề tạo động lực cho bộ máy tổ chức và
nhân lực dạy học như: bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư
phạm cho đội ngũ; Khen thưởng động viên về tinh thần và bồi dưỡng vật chất
trong khả năng hiện có của nhà trường, vận động các lực lượng khác ngoài nhà
trường, đã khuyến khích các cá nhân đạt thành tích cao trong dạy và học.
5.2 Hạn chế:
- Việc chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn chưa thật đi vào chiều sâu,
nội dung các hoạt động chuyên môn chưa tập trung vào những vấn đề cụ thể, thiết
thực cho công tác đổi mới, vì vậy việc đổi mới PPDH chưa thực sự thể hiện trong
hoạt động hàng ngày của thầy và trò.
- Việc tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra hoạt động của các tổ chức: GV chủ nhiệm,
Đoàn thanh niên, Đội Thiếu niên, Hội cha mẹ HS…chưa chú trọng với mức độ
thoả đáng. Các yêu cầu về đổi mới PPDH đối với giáo viên và học sinh chưa được
cụ thể hoá thành các tiêu chí thi đua. Vì vậy, chưa tận dụng tối đa sức mạnh tổng
hợp của các đoàn thể để tạo nên một bước đột phá trong quản lý đổi mới PPDH.
- Công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng của giáo viên để nâng cao trình độ
chuyên môn và nghiệp vụ dang dừng ở mức lý luận chung, chưa đi sâu vào chuyên
đề cho từng môn học, chưa có những hướng dẫn cụ thể về cách thức thực hiện cho

từng loại hình bài, phù hợp đặc thù của từng bộ môn. Việc trang bị những kiến
thức và kỹ năng mang tính công cụ ( ngoại ngữ, tin học…) để họ cải tiến giảm bớt
thời gian, công sức cho các khâu soạn bài, lên lớp, chấm chữa và đánh giá kết quả
học tập của học sinh chưa được coi trọng.
- Vấn đề tạo động lực cho người học, bồi dưỡng PP tự học, rèn luyện kỹ
năng tự học cho học sinh chưa được quan tâm đúng mức.
5.3 Nguyên nhân của tình trạng trên
Xét về góc độ quản lý là do Hiệu trưởng chưa có biện pháp thích hợp, chưa
có những qui định, những hướng dẫn cụ thể cho hoạt động của các tổ chức và cá
17
nhân trong việc đổi mới PPDH.
Quản lý giáo dục không phải quản lý con người mà quan trọng là quản lý
công việc, quản lý kế hoạch và chiến lược. Do đó để thực hiện đổi mới PPDH, hiệu
trưởng cần phải “Đổi mới công tác quản lý” một cách đồng bộ và toàn diện về:
+ Hoạt động của tổ chuyên môn.
+ Hoạt động của GVCN chủ nhiệm và các đoàn thể.
+ Hoạt động giảng dạy của giáo viên.
+ Hoạt động học tập của học sinh.
+ Hoạt động của Hội cha mẹ học sinh và các lực lương giáo dục khác.
Từ những cơ sở đã trình bày ở chương I, cùng với cơ sở Thực trạng về công
tác quản lý đổi mới PPDH ở chương II, tôi chọn đề tài: “ Biện pháp quản lý của
Hiệu trưởng về đổi mới Phương pháp dạy học, tại trường THCS Phan Bội Châu
Krông Buk- Đăk Lăk, nhằm nâng cao chất lượng giáodục ”.
Sau đây là những biện pháp tôi đã áp dụng và được trình bày cụ thể tại
chương III của đề tài

18
CHƯƠNG III
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG
VỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG
THCS PHAN BỘI CHÂU KRÔNG BUK- ĐĂK LĂK
1. Biện pháp “Bồi dưỡng về nhận thức cho đội ngũ CBGV-NV”
1.1. Mục tiêu biện pháp:
Nâng cao nhận thức tư tưởng và cung cấp cơ sở lý luận cho GV trong việc
thực hiện kế hoạch, nội dung chương trình, đặc biệt đổi mới PPDH
1.2.Nội dung và cách thực hiện:
Chất lượng Giáo dục phụ thuộc rất lớn vào tập thể sư phạm, yếu tố con
người đóng vai trị quyết định mà các văn kiện của Đảng & nhà nước đã nêu rõ, chỉ
thị 40/CT/TW ngày 15/06/2004 của Ban bí thư TW Đảng về việc xây dựng, nâng
cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục. Người thầy cần giỏi về
chuyên môn đồng thời lại phải tốt về nhân cách mới thực hiện hoàn hảo nhiệm vụ
Để có thể nâng cao chất lượng dạy học trước hết phải tạo được trong tập thể
sư phạm nhà trường một môi trường đoàn kết với tinh thần hăng hái và ý chí quyết
tâm cao.

1.2.1 Tổ chức học tập, tuyên truyền một cách kịp thời các văn kiện, nghị
quyết của Đảng về phát triển KT-XH trong giai đoạn hiện nay, làm cho mọi người
nắm vững và thấm nhuần quan điểm của Đảng, quyết tâm đưa nước ta trở thành
một nước công nghiệp. Trong đó giáo dục đóng vai trò cực kỳ quan trọng, có
nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực cho một nền kinh tế tri thức và được coi là quốc
sách hàng đầu
1.2.2 Phổ biến, quán triệt đầy đủ các chủ trương, giải pháp giáo dục, các văn
bản pháp quy, hướng dẫn của Bộ giáo dục và đào tạo làm cho toàn thể cán bộ giáo
viên thấy rõ thực trạng, những ưu điểm to lớn cũng như yếu kém cần phải khắc
phục hiện nay
1.2.3 Phân tích rõ thực trạng của nhà trường, khẳng định vai trò quan trọng
của nhà trường đối với sự phát triển của địa phương
1.2.4 Bồi dưỡng lòng yêu nghề, thông qua những tấm gương điển hình của
ngành, thông qua các mô hình GD của các nước tiến bộ trên thế giới, mô hình GD
& ĐT của SingaPo và mô hình GD & ĐT của Việt Nam 2020; Các chế độ chính
19
sách ưu tiên đầu tư phát triển của ngành;
1.2.5 Cung cấp các trang thiết bị, tài liệu tham khảo, các văn bản, liên quan
đến công tác đổi mới PPDH; Hướng dẫn đội ngũ sử dụng, nghiên cứu, vận dụng
thực hiện một cách phù hợp;
1.2.6 Triển khai thực hiện cuộc vận động “ Hai không với 4 nội dung”;
Cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương về đạo đức, tự học và sáng tạo”;
Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; Phong
trào thi đua “ Trường học thân thiện- Học sinh tích cực”
1.2.6 Tổ chức thi viết, thi kể chuyện về “Tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh”; Tổ chức thi viết về nhận thức của đội ngũ trong việc thực hiện các nội
dung trên và kết quả vận dụng thực tế qua hoạt động giảng dạy, công tác và kết quả
GD học sinh; Tổ chức thi giáo án có nội dung tích hợp, lồng ghép về việc GD đạo
đức HS và các nội dung “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”
1.2.7 Trong quá trình quản lý, người Hiệu trưởng cần góp ý xây dựng cho

mọi người hơn là ghi nhận những sai sót họ đã làm, và biết nêu gương tốt, lấy ưu
điẻm để khắc phục nhược điểm,
Tóm lại cần bồi dưỡng nhận thức cho đội ngũ CBGV-NV về nhận thức
chính trị tư tưởng, truyền thống dân tộc, về chủ trương đường lối, về chiến lược và
tầm nhìn người HT phải biết khơi dậy ở mỗi con người lòng tự trọng, ước muốn
phát triển và xác định hướng đi phù hợp.
2. Biện pháp “Quản lý hoạt động của tổ Chuyên môn”
2.1. Mục tiêu biện pháp:
Nâng cao hiệu lực Quản lý của các tổ chuyên môn trong việc thực hiện kế
hoạch, nội dung chương trình, đặc biệt đổi mới PPDH
2.2.Nội dung và cách thực hiện:
Hoạt động chuyên môn là hoạt động trọng tâm, là nhiệm vụ chính của nhà
trường mà cốt lõi là hoạt động dạy và học. Để nâng cao chất lượng dạy và học thì
cần thiết phải có bộ máy chuyên môn vận hành đồng bộ, thông suốt, hiệu quả, cùng
hướng tới mục tiêu chung
2.2.1 Phân công, sắp xếp bộ máy đòi hỏi thể hiện tính dân chủ và tinh thần
trách nhiệm cao
- Tuân thủ định mức lao động của Nhà nước quy định về quyền hạn và nghĩa
20
vụ của giáo viên
- Phù hợp với trình độ, năng lực của từng người
- Đảm bảo tính kế thừa để có sự ổn định trong một thời gian dài
Chúng ta biết rằng, mỗi tổ trưởng là cánh tay phải của hiệu trưởng. Các tổ
chuyên môn mạnh thì trường sẽ mạnh. Muốn vậy thì mỗi tổ trưởng cần đạt một số
yêu cầu sau: Phải là người có năng lực chuyên môn vững vàng, có phẩm chất đạo
đức tốt, gương mẫu ngoài ra còn phải nắm vững cơ sở lý luận của công tác quản lý,
các thành tố cơ bản của quá trình dạy học, mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo
dục học sinh, cơ sở vật chất thiết bị dạy học và môi trường
2.2.2 Người cán bộ quản lý phải tổ chức lao động một cách khoa học thì mới
nâng cao được hiệu quả quản lý đó là:

- Xác lập kế hoạch sử dụng thời gian một cách hợp lý
- Thực hiện tốt việc phân công, giao trách nhiệm cho cấp dưới
- Đôn đốc kiểm tra việc thực hiện kế hoạch
- Có phong cách quản lý khoa học : cương quyết, dứt khoát, dân chủ
- Thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ bản thân
2.2.3 Xây dựng nền nếp dạy học: Là xây dựng tập thể nhà trường có ý thức
tự giác và tự quản, có tinh thần trách nhiệm cá nhân và cộng đồng trách nhiệm
trong tập thể. Hình thành thói quen làm việc có tổ chức, có kỷ luật, làm việc theo
pháp luật và nội quy, tạo ra nền nếp kỷ cương trong nhà trường làm cơ sở cho việc
nâng cao chất lượng dạy học. Để chỉ đạo xây dựng nền nếp dạy học cần làm tốt các
công việc sau:
- Chỉ đạo việc thực hiện quy chế chuyên môn, xây dựng và hoàn thiện các
nội quy của nhà trường, thực hiện một cách có nền nếp và đồng đều ở các bộ phận
- Chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch năm học của nhà trường, tổ chuyên môn,
cá nhân, sát với thực tiễn và chi tiết, cụ thể. Các loại kế hoạch đều được thảo luận
một cách kỹ lưỡng, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả cao. Ngay từ đầu năm học,
các quy chế chuyên môn phải được thực hiện đúng theo quy định:
+ Về thực hiện nề nếp kỷ cương trong dạy học: Soạn bài theo đúng PPCT,
đúng chuẩn kiến thức, kỷ năng; thực hiện lịch báo giảng vào thứ 2 đầu tuần; Các
loại hồ sơ chuyên môn phải đảm bảo đầy đủ, có chất lượng.; Ra vào lớp đúng giờ
theo thời khoá biểu (các trường hợp đổi giờ, dạy thay đều phải thông qua Ban giám
21
hiệu); Sử dụng đồ dùng dạy học, kiểm tra, chấm chữa , trả bài kiểm tra đúng thời
gian qui định; Đánh giá kết quả học tập học sinh theo hướng đổi mới PPDH.
+ Về nề nếp sinh hoạt của tổ chuyên môn : Tổ chức sinh hoạt 2 lần /tháng có
hiệu quả, thường xuyên cải tiến nội dung và hình thức sinh hoạt (Rút kinh nghiệm
các giờ dạy, thiết kế giáo án dạy các bài khó trong chương trình, phương pháp
chuẩn bị và dạy các bài thực hành của bộ môn; mở chuyên đề về ĐMPPDH; Kiểm
điểm công tác tháng trước và thông qua triển khai kế hoạch công tác trong tháng;
Đánh giá xếp loại thi đua ). Trong mỗi năm học mỗi tổ phải mở được 02 chuyên

đề về ĐMPPDH thực hiện trong năm học, trong từng học kỳ, phù hợp với từng
môn học.
+ Tổ trưởng chuyên môn làm nhiệm vụ: Phân công giảng dạy, phân công
dạy thay, dạy kê một cách hợp lý, phát huy cao nhất năng lực chuyên môn của từng
giáo viên. Tổ chức các hoạt động CM; theo dõi, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ
của GV trong tổ ; định kỳ báo cáo cho HT
+ Ban Giám hiệu phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng cá nhân, phân
công trực lãnh đạo để theo dõi, điều hành từng buổi học và xử lý các tình huống
kịp thời. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nội quy, quy chế. Khi
phát hiện những trường hợp thực hiện chưa nghiêm túc cần sớm chấn chỉnh, tránh
hiện tượng nể nang, ngại va chạm hoặc chỉ nhắc nhở chiếu lệ làm cho nề nếp khó
đi vào ổn định
- Tổ chức chỉ đạo việc học tập, nghiên cứu, thảo luận các chuyên đề dạy học
theo PPDH mới cho từng môn học.
- Tổ chức, chỉ đạo soạn bài hoặc trao đổi theo nhóm về cách thức thiết kế hệ
thống các câu hỏi, hệ thống các hoạt động , các thao tác học tập cho học sinh, cách
thức tạo tình huống trong dạy học, thống nhất hình thức dạy học cho từng môn
học, bài học.
- Tổ chức chỉ đạo việc dạy thể nghiệm theo từng chuyên đề , thao giảng, hội
thi GVDG, tổng kết kinh nghiệm theo từng chuyên đề của từng môn học, triển khai
áp dụng các sáng kiến kinh nghiệm, góp phần nâng cao trình độ của đội ngũ và
nâng cao chất lượng dạy và học.
- Tổ chức trao đổi kinh nghiệm về sử dụng các TBDH, các phương tiện kỹ
thuật dạy học, kinh nghiệm về sự sáng tạo đồ dùng dạy học bằng những nguyên
22
vật liệu sẵn có, rẻ tiền.
- Tổ chức trao đổi về các nội dung tự học, tự bồi dưỡng, vừa tiêt kiệm thời
gian tự học cho các nhân, vừa góp phần làm tăng hiệu quả công tác tự bồi dưỡng.
- Ban giám hiệu cần trực tiếp sinh hoạt với các tổ chuyên môn để kiểm tra
một cách thường xuyên hoạt động của các tổ, tìm hiểu nguyên nhân của việc chưa

thực hiện hoặc thực hiện chưa tôt, có biện pháp chỉ đạo uốn nắn, khắc phục kịp
thời, kết quả đánh giá cần được sự đồng tình, ủng hộ của tập thể và thông qua Hội
đồng giáo dục nhà trường.
2.2.4 Xây dựng bổ sung phiếu đánh giá giờ dạy: Đồng thời với việc tăng
cường kiểm tra thường xuyên đến hoạt động của các tổ, kiểm tra việc thực hiện kỷ
cương, nề nếp dạy học, hiệu trưởng cần xây dựng được các chuẩn đánh giá mới,
trong đó cần đổi mới các tiêu chí đánh giá theo hướng đổi mới PPDH. Hiện nay
Phiếu đánh giá tiết dạy đựơc xây dựng chung cho các môn học dùng cho tất cả các
tiết học, nặng về đánh giá hoạt động của thầy, mà chưa lấy kết quả hoạt động của
trò làm tiêu chuẩn chính để đánh giá năng lực chuyên môn của giáo viên; Phần
đánh giá mức độ tích cực còn chung chung, không có tiêu chí đánh giá về việc rèn
luyện kỹ năng của học sinh qua giờ học. Vì vậy việc xây dựng, bổ sung chuẩn
đánh giá giờ dạy cho từng môn học để khắc phục tình trạng trên là cần thiết.
2.2.5. Tạo động lực: Hoạt động của các tổ có được triển khai đúng kế họach,
đảm bảo chất lượng hay không, đều phụ thuộc phần lớn vào sự nhiệt tình và năng
lực tổ chức của tổ trưởng. Vì vậy để tạo động lực cho hoạt động của các tổ, Hiệu
trưởng cần giao quyền cho các tổ trưởng, hướng dẫn họ trong việc tổ chức chỉ đạo
các thành viên của tổ thực hiện tôt các nhiệm vụ, đồng thời có thể đề bạt với cấp
trên để bổ nhiệm họ ở vị trí cao hơn, khen và thưởng thích đáng những công lao
mà họ đã cống hiến cho tập thể.
3. Biện pháp quản lý hoạt động của GV chủ nhiệm
3.1. Mục tiêu biện pháp:
Phát huy tác dụng của GVCN chủ nhiệm, trong việc giáo dục động cơ, thái
độ học tập, hình thành và phát triển PP học tập đúng đắn cho học sinh.
3.2. Nội dung và cách thực hiện:
Giáo viên chủ nhiệm là người thay thế Hiệu trưởng quản lý toàn diện tập thể
học sinh một lớp học.
23
3.2.1 Nhiệm vụ Giáo viên chủ nhiệm lớp: Trước hết cần nắm vững:
- Đặc điểm của từng em học sinh (về sức khỏe, sinh lý, trình độ nhận thức,

năng lực hoạt động, năng khiếu, sở thích, nguyện vọng, quan hệ xã hội, bạn bè….)
- Mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục cấp học, lớp học và khả năng
thực hiện, kết quả của lớp phụ trách so với mục tiêu giáo dục về mọi mặt (học tập,
rèn luyện đạo đức, thể dục thể thao, văn nghệ và các hoạt động khác…).
- Mục tiêu đào tạo, giáo dục cả về mặt nhân cách và kết quả học tập của học
sinh, đồng thời nắm vững hoàn cảnh của từng em để kết hợp giáo dục.
3.2.2 Hiệu trưởng chỉ đạo, hướng dẫn GVCN xây dựng hiện kế hoạch:
+ Xây dựng kế hoạch tổ chức mô hình “ Lớp học thông minh”: Trang trí, sơ
đồ chổ ngồi, “Đôi bạn cùng tiến”
+ Kế hoạch nâng cao chất lượng GD toàn diện HS ( Đức –Trí-Thể-Mĩ)
+ Kế hoạch phối hợp GD giữa GVCN với GV bộ môn, BGH, các tổ chức
đoàn thể, phụ huynh HS
3.2.3 Giáo viên chủ nhiệm tổ chức thực hiện nhiệm vụ cụ thể:
+ Tổ chức trang trí lớp học; Kê bàn ghế đảm bảo khoảng cách, Rèm, cửa,
quạt, bóng điện đảm bảo đủ ánh sáng, thoáng mát hợp vệ sinh,
+ Ngay từ đầu năm học, học sinh được GVCN tổ chức học tập các nội quy,
quy định của nhà trường đối với mỗi học sinh và nhiệm vụ của học sinh THCS.
Các giáo viên chủ nhiệm tổ chức đội ngũ cán bộ lớp duy trì nền nếp sinh hoạt và
học tập của lớp mình
+ Tổ chức sinh hoạt 15’ có nề nếp, theo nội dung mà Liên Đội qui định (Đọc
báo – Văn nghệ - Chữa bài tập )
+ Tổ chức học sinh Lao động chính khóa, nhằm giáo dục học sinh thực hiện
tính kỷ luật, tính kỹ thuật và tính năng suất trong lao động
+ Tổ chức HS sinh hoạt chính khóa cuối tuần học nhằm giúp học sinh nhìn
nhận lại kết quả hoạt động của tập thể, đánh giá công sức đóng góp của mỗi cá
nhân trong lớp và kiểm điểm những cá nhân chậm tiến, yếu kém, hướng khắc phục
Trong chỉ đạo cần chú trọng đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt, tạo nên
sự phong phú đa dạng, lôi cuốn HS tham gia tích cực, tự giác. Cần tổ chức các hoạt
động tham quan, vui chơi, giải trí bổ ích, tạo điều kiện cho HS tham gia hoạt động
xã hội, qua đó giáo dục đạo đức, lòng ham hiểu biết, sự say mê học tập của HS.

24
3.2.4 Hiệu trưởng tổ chức công tác kiểm tra đánh giá và tạo động lực:
+ Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá, xếp loại thi đua tập thể, khuyến khích tính
tích cực, tự giác, sáng tạo của học sinh trong học tập, rèn luyện.
+ Tiến hành kiểm tra, xếp loại hàng tuần, hàng tháng, hàng kỳ, hàng năm và
công khai xếp loại.
+ Tổ chức đánh giá công tác chủ nhiệm, phân loại GVCN, bồi dưỡng công
tác chủ nhiệm vào đầu Học kỳ II năm học 2010-2011
+ Tổ chức thi “ Giáo viên chủ nhiệm Giỏi” vào cuối học kỳ II (2010-2011)
+ Cộng điểm thi đua cho tập thể xuất sắc hàng tuần
+ Tuyên dương trước cờ các tập thể, cá nhân xuất sắc
+ Cộng điểm thi đua tháng cho GVCN, khen thưởng GVCN trong hội thi
“GVCNG” cấp trường như GVDG cấp trường
4. Biện pháp phối hợp hoạt động của các Đoàn thể trong nhà trường
4.1. Mục tiêu biện pháp:
Phát huy tác dụng của Đội TNTP, Đoàn thanh niên và công đoàn…trong
việc giáo dục động cơ, thái độ học tập, hình thành và phát triển PP học tập đúng
đắn cho học sinh.
4.2. Nội dung và cách thực hiện:
Truyền thống lãnh đạo tập thể hiện nay tiếp tục được phát huy theo nguyên
tắc “Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách”. Người thủ trưởng hiện nay tuy về mặt
pháp lý hoàn toàn quyết định mọi vấn đề nhưng trên thực tế những người có kinh
nghiệm bao giờ cũng tham khảo thêm các ý kiến của các cộng sự mình và khéo léo
chuyển hóa các ý định ban đầu của mình thành chủ trương chung của tập thể.
4.2.1 Hiệu trưởng phối hợp với công tác công đoàn, Đoàn, Đội
Các tổ chức đoàn thể là lực lượng tổ chức các hoạt động về phong trào bề
nổi của nhà trường, để tạo không khí học tập thì Đoàn, Đội tổ chức các phong trào
thi đua như phong trào “Hoa điểm 10”, “Hành trình về thăm Lăng Bác”.Tổ chức
các hội thi như: Vui để học, Luật An toàn giao thông, Viết báo tường,Tiếng hát
tuổi học trò và Hội Khỏe Phù Đổng Mục đích giúp các em phát triển toàn diện về

mọi mặt đồng thời qua đó hình thành nhân cách và lối sống trong một cộng đồng.
- Phối hợp tổ chức Hội nghị CNVC đầu năm. Đây là hình thức phát huy dân
chủ và tích cực của các thành viên vào tất cả các mặt hoạt động trong nhà trường.
25
+ Hiệu trưởng phân công đại diện mỗi tổ chức góp ý về kế hoạch, chỉ tiêu,
biện pháp thực hiện và có báo cáo tham luận tại hội nghị CNVC hàng năm
+ Tổ chức các đại diện cùng tham gia dự toán chi tiêu nội bộ với BGH
+ Cơ cấu thành phần các đại diện vào Hội đồng trường; Hội đồng thi đua-
Khen thưởng- kỷ luật; Hội đồng tư vấn
Hiệu trưởng cần chú ý hoàn thiện phong cách lãnh đạo của mình, vì nó ảnh
hưởng rất lớn đến khâu đoàn kết nội bộ từ các tổ chức này. Mỗi phong cách lãnh
đạo điều có ưu, nhược điểm riêng của nó. Nếu như mặt trái của phong cách lãnh
đạo theo nguyên tắc là máy móc, rập khuôn cứng nhắc thì mặt trái của phong cách
độc đoán là áp đặt, thiếu bình đẳng còn mặt trái của phong cách tự do là tùy tiện và
mặt trái cuả phong cách dân chủ là dễ bị lôi kéo, lạm dụng.
4.2.2 Tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức đoàn thể, ngành và địa phương
chăm lo cho sự nghiệp giáo dục :
Vấn đề chăm lo cho học sinh nghèo, học khá giỏi cần được các tổ chức đoàn
thể quan tâm – Nhà trường phối hợp với Ban đại diện CMHS, BCH công đoàn,
BCH chi đòan chăm lo cho đội ngũ. Tổ chức các đợt tham quan ngoại khóa để giúp
cho đội ngũ gắn bó nhau hơn Cấp phát học bổng cho HS khá, giỏi ngoan nghèo,
miễn giảm tiền đầu năm cho HS diện chính sách, tặng tập vở cho HS nghèo .
BGH cùng BCH công đoàn vận động CĐV thực hiện tốt dân chủ hóa trường
học. Tích cực chăm lo quà nhân các ngày NGVN, tết cổ truyền, sinh nhật GV, hỗ
trợ đời sống khối văn phòng, tham quan cuối năm, tổ chức trao quà 1/6 cho con
CB.GV.CNV học khá ,giỏi…….
4.2.3 Hiệu trưởng tạo động lực thúc đẩy hoạt động công tác công đoàn,
Đoàn, Đội: Thực tế ở trường THCS hiện nay, Chủ tịch công đoàn, TPT, Bí thư
Đoàn trường đều do giáo viên kiêm nhiệm, họ chưa được đào tạo một cách bài bản
về nghiệp vụ cho các hoạt động này. Vì thế, để tạo động lực cho họ hoạt động, cần

tăng cường bồi dưỡng các kỹ năng và hướng dẫn về nghiệp vụ công tác chủ nhiệm,
về hoạt động đoàn thể cho họ. Chẳng hạn, hướng dẫn các loại hồ sơ quản lý học
sinh, bồi dưỡng kỹ năng tổ chức cho học sinh hoạt động, kỹ năng xử lý các tình
huống trong thực tế, tổ chức học tập tiêu chuẩn đánh giá, xếp loại học sinh về học
lực, hạnh kiểm…
Mặt khác cần tạo điều kiện về thời gian, kinh phí cho các hoạt động, khen