CHỨNG KHOÁN VÀ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁNDỊCH CHỨNG KHOÁN

CHƯƠNG 3: CHỨNG KHOÁN VÀ GIAO
DỊCH CHỨNG KHOÁN
DỊCH

CHỨNG

KHOÁN
3 1 Công ty cổ phần
3
.
1
.
Công

ty

cổ

phần
3.2. Chứng khoán
33 Gi dị hhứ kh á
3
.
3
.
Gi
ao
dị
c
h
c

hứ
ng
kh
o
á
n
3.4 Chỉ số chứng khoán
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
1
3.1. Công ty cổ phần
3.1.

Công

ty

cổ

phần
3 1 1 Khái niệm
3
.
1
.
1

Khái

niệm

3.1.2 Phát hành chứng khoán
313Cổ đô ề àhĩ ủ ổ
3
.
1
.
3

Cổ

đô
ng, quy
ề
n v
à
ng
hĩ
a vụ c
ủ
a c
ổ

đông
3.1.4 Quản lý công ty cổ phần
3.1.5 Phân lo
ạ
i côn
g
t
y

cổ
p
hần
ạ gy p
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
2
3.1.1 Khái niệm công ty cổ phần
3.1.1

Khái

niệm

công

ty

cổ

phần
•
Công ty cổ phần là doanh nghiệp trong đó
Công

ty

cổ

phần

là

doanh

nghiệp
,
trong

đó

vốn điều lệ được chia thành nhiều phần
bằng nhau gọilàcổ phần
bằng

nhau

gọi

là

cổ

phần
•Chủ sở hữu cổ phần (gọi là cổ đông) chỉ
chịu trách nhiệmvề các khoảnnợ và
chịu

trách

nhiệm

về

các

khoản

nợ

và

nghĩa vụ tài sản khác của cty trong phạm
vi số vốn đã góp
vi

số

vốn

đã

góp
.
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
3
3.1.2 Phát hành chứng khoán
3.1.2

Phát

hành

chứng

khoán
Công ty cổ phầncóquyền phát hành các
Công

ty

cổ

phần

có

quyền

phát

hành

các

loại chứng khoán sau đây:
•
Cổ phầnphổ thông
•

Cổ

phần

phổ

thông
•Cổ phần ưu đãi
• Trái phiếu
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
4
3.1.3 Cổ đông, quyền và nghĩa vụ
củacổ đông
của

cổ

đông
3131Cổ đông phổ thông quyềnvà
3
.
1
.
3
.
1

Cổ

đông

phổ

thông
,
quyền

và

nghĩa vụ của cổ đông phổ thông
3132Cổ phần ưu đãi và quyềncủacổ
3
.
1
.
3
.
2

Cổ

phần

ưu

đãi

và

quyền

của

cổ

đông ưu đãi
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
5
3.1.3.1 Cổ đông phổ thông, quyền và
nghĩavụ củacổ đông phổ thông
nghĩa

vụ

của

cổ

đông

phổ

thông
•
Quyền tham dự và biểu quyếttấtcả các
Quyền

tham

dự

và

biểu

quyết

tất

cả

các

vấn đề thuộc thẩm quyền của ĐHĐCĐ
•
Quyền ưutiênmuacổ phầnmới
•
Quyền

ưu

tiên

mua

cổ

phần

mới
•Quyền nhận cổ tức
•Quyền nhận phần tài sản còn lại khi công
ty giải thể
•Và một số quyền lợi khác theo quy định
của Lu
ậ
t doanh n
g
hi
ệp
và Điều l
ệ
côn
g
t
y
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
6
ậ g ệp ệ gy
Nghĩavụ củacổ đông phổ thông
Nghĩa

vụ

của

cổ

đông

phổ

thông
•
Thanh toán đủ số cổ phầncamkếtmua
Thanh

toán

đủ

số

cổ

phần

cam

kết

mua
•Chịu trách nhiệm về các khoản nợ và các
nghĩavụ tài sảncủa cty trong phạmvisố
nghĩa

vụ

tài

sản

của

cty

trong

phạm

vi

số

vốn góp vào cty
Tâ thủ điề lệ àhế ộibộ ủ t
•
T
u
â
n
thủ

điề
u
lệ
v

à
quy c
hế
n
ội

bộ
c
ủ
a c
t
y
•Chấp hành quyết định của ĐHĐCĐ, HĐQT
•Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy
đ
ị
nh của Lu
ậ
t Doanh n
g
hi
ệp
và Điều l
ệ
ct
y
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
7
ị ậ g ệp ệ y

3.1.3.2 Cổ phần ưu đãi và quyền của
cổ đông ưu đãi
cổ

đông

ưu

đãi
•
Cổ phần ưu đãi biểu quyết quyềncủacổ
Cổ

phần

ưu

đãi

biểu

quyết
,
quyền

của

cổ

đông ưu đãi biểu quyết

•
Cổ phần ưu đãi cổ tức quyềncủacổ đông
•
Cổ

phần

ưu

đãi

cổ

tức
,
quyền

của

cổ

đông

ưu đãi cổ tức
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
8
3.1.4 Cơ cấu tổ chức công ty cổ
hầ
p

hầ
n
3151Cơ cấutổ chức công ty cổ phần
3
.
1
.
5
.
1

Cơ

cấu

tổ

chức

công

ty

cổ

phần
3.1.5.2 Quản lý công ty cổ phần
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
9

3.1.5.1 Cơ cấu tổ chức công ty cổ
ầ
ph
ầ
n
ĐHĐCĐ
ĐHĐCĐ
HĐQT
BKS
HĐQT
TGĐ
PTGĐ
PTGĐ
P
.
TGĐ
P
.
TGĐ
PHÒNG BAN CHỨCNĂNG
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
10
PHÒNG

BAN

CHỨC

NĂNG

3.1.5.2 Quản lý công ty cổ phần
• Đại hội đồng cổ đông: bao gồm tất cả
các cổ đôn
g
có
q
u
y
ền biểu
q
u
y
ết
,
là cơ
gqy qy ,
quan quyết định cao nhất của CTCP.
•
Hội đồng quảntrị
:
Hội đồng quảntrị là cơ
Hội

đồng

quản

trị
:

Hội

đồng

quản

trị

là

cơ

quan quản lý công ty, có toàn quyền nhân
danh công ty để quyết định và thựchiện
danh

công

ty

để

quyết

định

và

thực

hiện

các quyền và lợi ích hợp pháp của công ty
không thuộcthẩm quyềncủa Đạihội đồng
không

thuộc

thẩm

quyền

của

Đại

hội

đồng

cổ đông
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
11
3.1.5.2 Quản lý công ty cổ phần
•
Giám đốc(Tổng Giám đốc):
là người điều
Giám

đốc

(Tổng

Giám

đốc):

là

người

điều

hành mọi hoạt động kinh doanh hàng ngày của
Công ty, chịu sự giám sát của Hội đồng quản trị
và chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị
trước pháp luật về việc thực hiện các quyền và
hiệ đ i
n
hiệ
m vụ
đ
ược g
i
ao.
• Ban Kiểm soát: do ĐHĐCĐ bầu ra có nhiệm vụ
giám sát kiểmtrahoạt động củaHĐQT nhằm
giám

sát
,
kiểm

tra

hoạt

động

của

HĐQT

nhằm

bảo vệ lợi ích của các cổ đông.
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
12
3.1.6 Phân loại công ty cổ phần
3.1.6

Phân

loại

công

ty

cổ

phần
•Côn
g
t
y
cổ
p
hần n
ộ
i b
ộ

(
Private Com
p
an
y)
gy p ộ ộ (py)
• Công ty cổ phần đại chúng (Public Company).
•Côn
g
t
y
cổ
p
hần niêm
y

ết
(
Listed Com
p
an
y)
.
gy p y (py)
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
13
32Chứng khoán
3
.
2

Chứng

khoán
321 Kháiniệm đặc điểm phân loại
3
.
2
.
1
.
Khái

niệm
,

đặc

điểm
,
phân

loại
Chứng khoán
322 Cổ hiế
3
.
2
.
2

Cổ
p
hiế
u
3.2.3 Trái phiếu
3.2.4 Chứng khoán phái sinh (Các công
c
ụ
có n
g
uồn
g
ốc chứn
g
khoán

)
ụ g g g)
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
14
3.2.1. Khái niệm, đặc điểm, phân loại
Chứ kh á
Chứ
ng
kh
o
á
n
•
Khái niệm
Khái

niệm
• Đặc điểm của Chứng khoán
Cá l ihứ kh á
•
Cá
c
l
oạ
i
c
hứ
ng
kh

o
á
n
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
15
Khái niệmchứng khoán
Khái

niệm

chứng

khoán
•
Là bằng chứng xác nhận quyềnvàlợiích
Là

bằng

chứng

xác

nhận

quyền

và

lợi

ích

hợp pháp của người sở hữu đối với tài
sảnhoặcphầnvốncủatổ chức phát hành
sản

hoặc

phần

vốn

của

tổ

chức

phát

hành
.
•Chứng khoán được thể hiện dưới hình
thứcchứng chỉ bút toán ghi sổ hoặcdữ
thức

chứng

chỉ
,
bút

toán

ghi

sổ

hoặc

dữ

liệu điện tử.
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
16
Đặc điểmcủaChứng khoán
Đặc

điểm

của

Chứng

khoán
•
Tính giá trị

Tính

giá

trị
• Tính sinh lời
Tí h th h kh ả
•
Tí
n
h

th
an
h

kh
o
ả
n
• Tính rủi ro
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
17
Phân loại Chứng khoán
Th tí h hất
•
Th
eo
tí

n
h
c
hất
:
•Chứng khoán vốn
• Theo tiêu chuẩn pháp lý
•
Theo tính chấtlợitức
Theo

tính

chất

lợi

tức
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
18
3.2.2 Cổ phiếu
3.2.2

Cổ

phiếu
3221Kháiniệmcổ phiếu
3
.

2
.
2
.
1

Khái

niệm

cổ

phiếu
3.2.2.2 Đặc điểm
3223Phâ l i
3
.
2
.
2
.
3

Phâ
n
l
oạ
i
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán

19
3.2.2.1 Khái niệmcổ phiếu
3.2.2.1

Khái

niệm

cổ

phiếu
•
Là loạichứng khoán xác nhận quyềnvà
Là

loại

chứng

khoán

xác

nhận

quyền

và

lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với

mộtphầnvốncổ phầncủatổ chức phát
một

phần

vốn

cổ

phần

của

tổ

chức

phát

hành
•
Cổ phiếucóthể được phát hành dưới
•
Cổ

phiếu

có

thể

được

phát

hành

dưới

dạng chứng chỉ vật chất, bút toán ghi sổ
hoặc bút toán điệntử
hoặc

bút

toán

điện

tử
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
20
3.2.2.2 Đặc điểm
củacổ phiếu
3.2.2.2

Đặc

điểm

của

cổ

phiếu
•
Là mộttàisản
Là

một

tài

sản
•Thời hạn của cổ phiếu gắn liền với thời
hạnhoạt động của công ty phát hành ra
hạn

hoạt

động

của

công

ty

phát

hành

ra

nó
Có l itứ th đổi
•
Có

l
ợ
i

tứ
c
th
ay
đổi
•Thể hiện quyền sở hữu đối với công ty
•Có thể chuyển nhượng
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
21
3.2.2.3 Phân loại cổ phiếu
• Theo tính chất lợi tức
• Theo tình tr
ạ
n
g

p
hát hành
ạ gp
• Theo tính chất chuyển nhượng
•
Theo hình thức góp vốn
•
Theo

hình

thức

góp

vốn
• Theo quyền tham gia biểu quyết
• Theo tiêu chí xếp hạng trên TTCK
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
22
Cổ phiếu thường
• Khái niệm: Là loại loại chứng khoán xác nhận
quyềnvàlợiíchhợp pháp cổ đông thường đốivới
quyền

và

lợi

ích

hợp

pháp

cổ

đông

thường

đối

với

một phần vốn của công ty cổ phần.
•
Đặctrưng
:
Đặc

trưng
:

–Cổ phiếu thường là một tài sản thực sự
–Có mệnh giá
– Là một loại chứng khoán vô thời hạn
–Cổ tức nhận được từ cổ phiếu thường không cố định
ổ ế ế ề ố

–
Giá c
ổ
phi
ế
u thường xuyên bi
ế
n động do nhi
ề
u nhân t
ố

1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
23
Quyền lợi và trách nhiệm của cổ đông
th ờ
th
ư
ờ
ng
Qu
y
ền lợi:
y
•Quyền có thu nhập
•Quyền được chia tài sản thanh lý
Q ề bỏ hiế
•
Q

uy
ề
n
bỏ
p
hiế
u
•Quyền mua cổ phiếu mới
Trách nhiệm:
Trách

nhiệm:
• Góp vốn đầy đủ
• Không được phép rút vốn, chỉ có thể chuyển nhượng
ế ỗ ổ ỉ
•N
ế
u công ty làm ăn thua l
ỗ
, c
ổ
đông ch
ỉ
chịu thiệt hại
trong giới hạn phần vốn góp của mình.
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
24
Cổ phiếu ưu đãi
Cổ

phiếu

ưu

đãi
Khái niệm
:
Khái

niệm
:

Cổ phiếu ưu đãi là loại cổ phiếu mà người
sở hữunócómộtsố quyền ưu tiên hơn
sở

hữu

nó

có

một

số

quyền

ưu

tiên

hơn

so với cổ đông thường nhưng lại bị hạn
chế mộtsố quyềnlợi khác
chế

một

số

quyền

lợi

khác
.
1/3/2011 B02003 - Chứng khoán và giao
dịch chứng khoán
25