Tiết 46 - Lý luận văn học
Một số thể loại văn học
THƠ- TRUYỆN
I/ KHÁI NIỆM
1/ Loại và thể trong văn học :
a. khái niệm về “Loại” :
- Là phương thức tồn tại chung của tác phẩm văn
học.
=> Căn cứ vào hình thức tổ chức tác phẩm, văn học
được chia làm 3 loại lớn :
+ Tự sự.
+Trữ tình.
+ Kịch
TÁC PHẨM
VĂN HỌC
TỰ SỰ
-Dùng lời kể, lời tả
để xây dựng cốt
truyện,khắc họa
tính cách nhân vật
dựng lên những
bức tranh đời sống
TRỮ TÌNH
-Lấy cảm xúc,
suy nghĩ, tâm
Trạng của
con người
làm đối tượng
thể hiện
KỊCH
-Thơng qua lời thoại
và hành động
của các nhân vật
mà tái hiện các
xung đột kịch
b.Khái niệm về “thể” trong văn học:
- Thể là sự hiện thực hóa của loại.
- Một loại hình văn học có thể xuất hiện
nhiều thể nhỏ :
* Ví dụ :
+ Loại trữ tình có các thể : Thơ, khúc
ngâm…
+ Loại tự sự có các thể : truyện, ký…
+ Loại Kịch có các thể : chính kịch, bi
kịch, hài kịch…
II/ THƠ
1/ Khái niệm về thơ:
- Là tiếng nói tâm hồn, tình cảm, suy nghĩ của nhà
thơ trước cuộc sống.
2/Cơ sở phân loại thơ :
- Căn cứ vào nội dung biểu hiện.
- Căn cứ vào cách tổ chức bài thơ
=> thơ ra đời sớm, ln gắn liền với đời sống tâm hồn
tình cảm của người dân trong xã hội.
3. Yêu cầu về đọc thơ :
-Tìm hiểu xuất xứ.
- Cảm nhận ý thơ.
-> Lý giải , đánh giá.
III/ Truyện
1/ Khái niệm về “Truyện”: ( sgk).
2/ Cơ sở phân loại truyện:
- Căn cứ vào hình thức kể : truyện dân gian, truyện
hiện đại.
-Căn cứ vào qui mô văn bản và dung lượng hiện thực
: truyện ngắn, truyện vừa, tiểu thuyết…
3/ u cầu đọc truyện:
-Tìm hiểu xuất xứ, hồn cảnh sáng tác.
- Tóm tắt cốt truyện.
- Phân tích tình tiết và nhân vật.
- Khái quát giá trị tư tưởng, nghệ thuật.
III/ GHI NHỚ
( SGK)