Phần hóa học hữu cơ
SGK 12 nâng cao
Tác giả : GS.TS Nguyễn Hữu Đĩnh
Khoa Hóa Học - Trường ĐHSP Hà Nội
Tác giả giữ bản
quyền
Phần hoá hữu cơ ở SGK thí điểm
lớp 12 nâng cao gồm 4 chương
- Chương 1: Este - Lipit
- Ch¬ng 2 : Cacbohiđrat
- Ch¬ng 3 : Amin, Aminoaxit, Protein
- Chương 4 : Polime và vật liệu polime
Tuy số chương, sè chøc Ýt h¬n so víi
líp 11, nhng nhiỊu vÊn đề khó hơn
vì gồm nhiều hợp chất tạp chức, hợp
chất thiên nhiên phức tạp
Ngoài việc thay đổi về phương pháp và hình
thức phần hoá học hữu cơ SGK 12 nâng cao
có thay đổi sâu sắc về nội dung.
Vỡ sao có sự thay đổi nhiều về nội
dung nhưvậy ?
ể hiểu được sâu sắc, cần tìm hiểu sự
phát triển mạnh mẽ của hoá học hu cơ
và hoá sinh trong nhng thập niên cuối
thế kỷ XX thể hiện ở 3 mặt sau đây :
Thø nhÊt, vỊ ph¬ng diƯn lÝ
thut: Tìm hiểu bí mật của sự sống ở cấp độ
phân tử, di truyền (bản đồ gen), biến dị, bệnh tật,
…
- Thø hai, vỊ ph¬ng diƯn thùc
nghiƯm: Tạo các phương pháp vật lí nghiên
cứu cấu trúc phân tử, các phương pháp biến đổi
… ba, vÒ phương diện công nghệ:
-gen,
Thứ
Hoá hu cơ và hoá sinh dẫn đến sự
phát triển mạnh mẽ của công nghệ
sinh học, sản xuất ra hoá chất, dược
liệu
Chương 1: Este - Lipit
Khái niệm về este và các dẫn
xuất khác của axit cacboxylic
SGK c: Este là sn phẩm của phản ứng
este hãa giữa axit hữu cơ hc axit vô c
vi ru.
SGK 11 nâng cao : Khi thay nhãm OH ở
nhãm cacboxyl của axit cacboxylic bằng
Các dẫn xuất khác của axit cũng được định
nhãm OR th× được este.
nghĩa tương tự.
Các dẫn xuất khác của axit cũng được định
nghĩa tương tự.
R C O R'
||
O
R C X
||
O
R C O C R '
||
||
O
O
R C NR2'
||
O
Phn ng este hoỏ
dung dịch
NaOH 1M
Hỗn hợp sau
phản ứng và
phenolphtalein
H2SO4,to
R COOH R' OH
R COO R ' H OH
C6H5 OH (CH3CO)2O CH3COOC6H5 CH3COOH
Cht git ra
Chất giặt rửa thiên nhiên: b kt, b
hũn,
Chất giặt rửa nhõn to : xà phòng
Chất giặt rửa tổng hợp:
C12H25C6H4SO3Na,
Chất tẩy màu :
Chất ưa nước:
Chất kị nước:
Cht git ra
Cơ chế hoạt động của chất giặt
rửa
Cht git ra
A. Chất giặt rửa là những chất có tác
dụng giống như xà phòng nhưng được tổng
hợp từ dầu mỏ.
B. Chất giặt rửa là những chất có tác
dụng làm sạch các vết bẩn trên bề mặt
vật rắn.
C. Chất giặt rửa là những chất khi dùng
cùng với nước thì có tác dụng làm sạch các
vết bẩn bám trên các vật rắn.
D. Chất giặt rửa là những chất khi dùng
cùng với nước thì có tác dụng làm sạch các
Mối liên hệ giữa hiđrocacbon
và một số dẫn xuất của hi®rocacbon
Cacbohiđrat
Cacbohirat Gluxit Saccarit
Cacbohiđrat (gluxit, saccarit) là
những hợp chất hữu cơ tạp chức thường
có công thức chung là Cn(H2O)m.
Về cấu tạo, cacbohiđrat là
những hợp chất
polihiđroxicacbonyl và dẫn xt
cđa chóng.
Monosaccarit
§isaccarit
H
HO
H
1 CH=O
1 CH=O
1 CH=O
2
2
2
3
4
H 5
OH
HO
H
HO
OH
H
OH
H 5
6 CH OH
2
Glucoz¬
3
4
H
H
H
HO
OH
HO
OH
6 CH OH
2
Mannoz¬
3
4
H 5
1 CH 2OH
OH
2
3
O
H
HO
H
H
H
OH
OH
H
OH
6 CH OH
2
CH 2OH
Galactoz¬
Fructoz¬
Glucozơ - Glucozit - Glicozit
6 CH2 OH
CH2 OH
H
4
O
H
OH
OH
H
H
2
H
1
OH
H
4
OH
OH
5
CH2 OH
H
O
H
OH
H HC
1
2
3
H
O
H
4
OH
H
OH
Nhóm OH hemiaxetal
CH3O
OH
H
1
2
OH
Glucoz¬
Glucoz¬
Glucozơ
glucozit
H
OH
O
Metyl
Nhóm metyl glicozit
H
Glucozơ
Glucozơ
glucozit
Nhãm OH hemiaxetal
CH3O
Metyl
Nhãm metyl glicozit
Glucoz và Fructoz
6
6
CH2OH
H
4
5
O
OH
OH
3
H
H
2
H
1
OH
OH
-D-Glucopiranozơ
CH2OH
5
H
H
4
OH
O
OH
3
OH
2
CH2OH
1
H
-D-Fructofuranozơ
Saccarozơ và
Mantozơ
6
CH2OH
H
4
OH
1
5
O
OH
H
3
H
Gốc -Glucozơ
2
OH
CH2OH
H
2
1
O
O
H
H
5
OH
3
4
OH
H
CH2OH
6
Gốc -Fructozơ
Liên kết 1, 2 glicozit
Amiloz
¬
6 CH OH
2
O H
H
H
1 4
4 OH H
O
OH
3 2
H
OH
6CH OH
2
5
O
OH
H
3
H
2
OH
H
1
O
6CH OH
2
O
H
4
OH H
3
H
2
OH
H
1
O
6CH OH
2
O
H
4
OH H
3
H
2
OH
H
1
O...
Liªn kÕt 1, 4 glicozit. (C6H10O5)n : n =1000 - 4000
6 CH OH
2
O
H
4
OH H
3
H
H
1
2 OH
OH