2 1 đại cương về các phương pháp vô cảm

ĐẠI CƯƠNG VỀ CÁC
PHƯƠNG PHÁP VÔ CẢM
Ths Bs Châu Thị Mỹ An


ĐỊNH NGHĨA
Ngăn chặn/ cắt đứt
dẫn truyền thần kinh hướng tâm
giảm/ mất
một phần/ tồn bộ cảm nhận đau
TẠM THỜI
Vơ cảm = mất cảm giác ± mất ý thức
+ dãn cơ + AN TOÀN


TÁC ĐỘNG
(-) thần kinh
(-) hơ hấp
khí
(-) huyết động
(-) tạo nhiệt

 bảo vệ các điểm tì đè
 bảo vệ đường thở, thơng
 đổ đầy thể tích, co bóp tim
 sưởi ấm


PHÂN LOẠI
• Vơ cảm tồn thể = Gây mê
tác động vùng vỏ, trung tâm cao

 mất cảm giác toàn thân + mất ý thức

• Vơ cảm vùng = Gây tê
chặn đường cảm giác hướng tâm
 giảm/ mất cảm giác 1 vùng cơ thể


CÁC PHƯƠNG PHÁP GÂY MÊ
• Gây mê hơ hấp:
Thuốc mê thể khí/ thể lỏng bốc hơi
+ dưỡng khí
mặt nạ / mặt nạ thanh quản/ NKQ


• Gây mê tĩnh mạch:
thuốc mê tĩnh mạch
tiêm/ truyền tĩnh mạch


• Gây mê phối hợp:
thuốc mê thể khí + thuốc mê tĩnh mạch
thời điểm thích hợp


Các mức độ mê
• Thời kỳ I – giảm đau:
bắt đầu gây mê – mất ý thức


• Thời kỳ II – kích động:

khơng kiểm sốt được các phản ứng
hơ hấp khơng đều
cịn phản xạ mi mắt, đồng tử nở lớn
cịn phản xạ nuốt, nơn ói…
Khơng nên kích thích BN trong thời kỳ này


• Thời kỳ III – phẫu thuật:
hô hấp đều đặn
mất phản xạ mi mắt, nuốt, ói..
 hơ hấp yếu dần – ngưng thở
đồng tử từ co nhỏ – dãn to pxas (–)
tiết nước mắt giảm dần
4 độ  tuỳ theo tính chất phẫu thuật


• Thời kỳ IV – ngộ độc:
BN ngưng thở tự nhiên – truỵ tim mạch
 tử vong


Vai trị của người gây mê
• Trước mổ:
Khám tiền mê, đánh giá BN
Chuẩn bị BN trước mổ
Lên kế hoạch gây mê, hồi sức sau mổ
Thăm BN trước mổ
THÔNG TIN

• Trong mổ:
Chuẩn bị phương tiện, thuốc
Kiểm tra lại BN
Ổn định BN trên bàn mổ



- Đặt các phương tiện theo dõi, kiểm báo
- Truyền dịch: đường truyền ngoại biên/
trung tâm



• Sau mổ:
- Theo dõi BN ở phòng hồi tỉnh/ hồi sức
- Giảm đau sau mổ
- Chuyển BN khỏi phòng hồi tỉnh/ hồi sức
- Phối hợp theo dõi tại khoa phịng
- Thơng tin


Các giai đoạn gây mê
• Tiền mê:
chuẩn bị – bắt đầu cho thuốc mê
BN an tâm, bớt lo lắng, quên,
giảm phản xạ, giảm tai biến
giảm thuốc mê

• Khởi mê:
cho thuốc mê – độ mê thích hợp
độ mê + giảm đau + dãn cơ thích hợp
hỗ trợ/ kiểm sốt hơ hấp