Bài giảng Kinh tế vĩ mô: Chương 4 - TS. Phan Nữ Thanh Thủy

1
ChChươương ng 44
CHÍNH SÁCH TÀI KHÓACHÍNH SÁCH TÀI KHÓA
(Fiscal Policy)(Fiscal Policy)
CP CP chủ chủ đđộng ộng thay thay đđổi ổi thu thu chi chi ngân sách ngân sách đđể ể đđạt ạt
mục tiêu mục tiêu cho cho trtrưướcớc
2
II CÁCCÁC DẠNGDẠNG CHÍNHCHÍNH SÁCHSÁCH TÀITÀI KHÓAKHÓA
11. . Chính sách tài khóa mở rộngChính sách tài khóa mở rộng::
G v G v TT
Nên dùng Nên dùng khi khi KT KT chchưưa toàn dụng a toàn dụng ((suy suy thoáithoái))
22. . Chính sách tài khóa Chính sách tài khóa thu thu hẹphẹp::
G v G v TT
Nên dùng Nên dùng khi khi KT KT trên toàn dụng trên toàn dụng ((lạm phátlạm phát))
ADAD YY
ADAD YY
3
* * Những khó khNhững khó khăăn của n của CSTKCSTK
 Cần xác Cần xác đđịnh ịnh đđúng tình trạng của nền úng tình trạng của nền kinh kinh tế và tế và
mức sản lmức sản lưượng cần ợng cần đđiều tiếtiều tiết
 Xác Xác đđịnh lịnh lưượng ợng ΔΔAD AD cần cần thay thay đđổiổi, , muốn vậy cần muốn vậy cần
xác xác đđịnh số nhân ịnh số nhân K K
 Định lĐịnh lưượng ợng ΔΔG, G, ΔΔT T cần cần thay thay đđổi ổi trong trong toàn xã toàn xã
hội và hội và cho cho từng ngànhtừng ngành
 Những thiệt hại Những thiệt hại sẽsẽ xảy xảy ra ra khi khi thực thực thi thi chính sáchchính sách::
KTST: KTST:
KTLPKTLP: : Để giảm lạm phátĐể giảm lạm phát, , dùng dùng CSTKTH (CSTKTH (↓G,↓G,↑T↑T), ), có thể ảnh có thể ảnh
hhưưởng xấu ởng xấu đđến các ngành ến các ngành GD, YT GD, YT , , các các khu khu vực công và sức sản vực công và sức sản
xuất nói xuất nói chungchung
NSNN NSNN thâm hụtthâm hụt, , dùng dùng CSTKMR CSTKMR đđể chống ể chống STST
, THNS↑, THNS↑

4
IIII. . MỐI MỐI QUAN QUAN HỆ GIỮA HỆ GIỮA CHI, CHI, THU THU
NGÂN SÁCH ĐỐI VỚI NGÂN SÁCH ĐỐI VỚI ADAD
Chi Chi ngân sách ngân sách thay thay đđổi ổi ΔΔGoGo
ΔΔGoGo  ΔΔADo(ADo(GG) = ) = ΔΔGoGo
Thu Thu ngân sách ngân sách thay thay đđổi ổi ΔΔToTo
ΔΔToTo  ΔΔYd = Yd = ΔΔToTo
= = ΔΔADo(ADo(TT))
=> Chi, => Chi, thu thu ngân sách cùng ngân sách cùng thay thay đđổiổi
ΔΔADo = ADo = ΔΔADo(ADo(GG) + ) + ΔΔADo(ADo(TT))
ΔΔADo = ADo = ΔΔGo Go –– Cm.Cm.ΔΔToTo
 ΔΔCo = Cm.Co = Cm.ΔΔYdYd
== Cm.Cm.ΔΔTT
00
5
* * Số nhân ngân sách cân bằng Số nhân ngân sách cân bằng (K(K
BB
))
KK
BB
là hệ số phản ảnh mức là hệ số phản ảnh mức thay thay đđổi của sản ổi của sản
llưượng ợng khi thu khi thu chi chi ngân sách cùng ngân sách cùng thay thay đđổi ổi
llưượng ợng ban ban đđầu ầu 1 1 đơđơn vị n vị
ΔΔGo = 1Go = 1
 ΔΔY(Y(GG) = K.) = K.ΔΔGo = KGo = K
ΔΔTo = 1To = 1
 ΔΔY(Y(TT) = ) = K.Cm.K.Cm.ΔΔTo =To = K.CmK.Cm
 ΔΔY = K(1Y = K(1 Cm)Cm)
KK
BB

= = K(1K(1 Cm)Cm)
KK
B B
> 0 > 0  Thu Thu chi chi ngân sách cùng tngân sách cùng tăăng lên ng lên 1 1 đđv làm v làm Y Y ttăăngng
6
IIIIII. . ĐỊNH LĐỊNH LƯƯỢNG ỢNG CSTKCSTK
Việc Việc đđịnh lịnh lưượng ợng CSTK CSTK đđể ể đđạt các mục tiêuạt các mục tiêu: :
Thay Thay đđổi tổng cầu và sản lổi tổng cầu và sản lưượng cân bằngợng cân bằng
TDTD: : Yt=1.500tỷ, Yt=1.500tỷ, Cm=2/3,Cm=2/3,
Yp=1.800tỷYp=1.800tỷ K=6. K=6.
Dùng Dùng CSTK CSTK đđể ổn ể ổn đđịnh ịnh kinh kinh tếtế
7
ΔΔY =Yp Y =Yp –– YY
T T
= 300= 300
50
6
300
0



K
Y
AD
ΔΔADo = ADo = ΔΔGo Go –– Cm.Cm.ΔΔToTo
50 = x - 2/3y
(pt vô số nghiệm)
C1: Chỉ sử dụng G => ΔΔTo = 0, To = 0, ΔΔGo = Go = ΔΔADo = ADo = 50
C2: Chỉ sử dụng T => ΔΔGo=0, Go=0, ΔΔTo=To= ΔΔADoADo/Cm=-75

C3: Sử dụng cả G và T (tùy theo tình hình thực tế mà
chọn nghiệm thích hợp)
Giả sử ΔΔGo = 20 =>Go = 20 =>
45
2
330

x
To

8
KhôngKhông thaythay đđổiổi tổngtổng cầucầu vàvà sảnsản llưượngợng
nhnhưưngng CPCP cầncần thaythay đđổiổi thuthu chichi ngânngân sáchsách
TDTD:: CPCP cầncần ttăăngng llươươngng chocho cáncán bộâbộâ,,
côngcông nhânnhân viênviên 11 000000 tỷ,tỷ, biếtbiết
Cm=Cm=22//33 HỏiHỏi CPCP cầncần làmlàm gìgì đđểể giágiá cảcả
khôngkhông ttăăngng??
9
ΔΔADo = ADo = ΔΔGo Go –– Cm.Cm.ΔΔToTo
ΔΔADo = 0 => ADo = 0 => ΔΔGo =Go = Cm. Cm. ΔΔToTo
ΔTo = 1.500 => ΔYd = -1.500
=> ΔCo = Cm.ΔYd = -Cm.ΔTo
= -2/3x1.500
= -1.000
10
IVIV. . CÔNG CỤ ỔN ĐỊNH TỰ ĐỘNGCÔNG CỤ ỔN ĐỊNH TỰ ĐỘNG
Các công cụ tự Các công cụ tự đđộng ộng thay thay đđổi phần ổi phần thu thu chi chi ngân ngân
sách sách đđể ể YY
TT
có có xu xu hhưướng trở về ớng trở về YY

p.p.
Thuế: Thuế:
+ KTST:+ KTST:
+ KTLP:+ KTLP:
Trợ cấp thất nghiệpTrợ cấp thất nghiệp: :
+ KTST: Y+ KTST: Y↓↓
+ KTLP: Y + KTLP: Y ↑↑ TN TN ↓↓ TrTr↓↓ADAD↓↓↓LP↓LP
Y↓Y↓  TxTx↓↓ ADAD↑↑ Y↑Y↑ ↓ST↓ST
Y ↑Y ↑  Tx Tx ↑↑ ADAD↓↓ ↓LP↓LP
 TN TN ↑↑  Tr Tr ↑↑ Y↑Y↑ ↓S↓S
TT
11
1/ Nền kinh tế đang ở mức toàn dụng, giá cả, lãi suất, tỷ giá hối đoái không đổi,
nếu thu, chi ngân sách tăng lên một lượng bằng nhau. Nêu trạng thái kinh tế và
mức sản lượng sau đó?
2/ Trợ cấp và chi tiêu chính phủ gây hiệu ứng với tổng cầu khác nhau như thế
nào? Tại sao?
3/ Thách thức lớn nhất của VN là gì? Vì sao việc khống chế lạm phát chưa đạt
kết quả tốt?
4/ GDP danh nghĩa 2010 là 4.000 tỷ, GDP danh nghĩa 2011 là 4.200 tỷ; Chỉ số
giá 2010 là 120%, năm 2011 là 135%. Hỏi:
a/ Tăng trưởng kinh tế năm 2011?
b/ Tỷ lệ tăng giá năm 2011?
5/ Trong nền kinh tế có các hàm định lượng sau:
C=70+0,8Yd; I=130+0,1Y; T=30+0,15Y; X=300; G=250; M=30+0,25Y;
Yp=1.600 tỷ.
a/ Nêu sự thay đổi của các đại lượng có liên quan khi Y tăng 1 tỷ?
b/ Tính sản lượng cân bằng?
c/ Xác định chính sách tài khóa cần thực hiện để ổn định kinh tế?