Thảo luận pháp luật về chủ thể kinh doanh và phá sản những vấn đề chung về kinh doanh và chủ thể kinh doanh

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HCM
KHOA LUẬT THƯƠNG MẠI

ĐỀ CƯƠNG THẢO LUẬN
PHÁP LUẬT VỀ CHỦ THỂ KINH DOANH VÀ PHÁ
SẢN

Trang 1


CHƯƠNG I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KINH DOANH VÀ CHỦ THỂ KINH
DOANH
I. CÁC NHẬN ĐỊNH SAU ĐÂY ĐÚNG HAY SAI? GIẢI THÍCH VÌ SAO?
1. Luật chun ngành và Luật Doanh nghiệp quy định khác nhau về thành lập, tổ chức
quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp thì phải áp dụng
quy định của Luật Doanh nghiệp.
2. Tổ chức, cá nhân kinh doanh thơng qua mơ hình doanh nghiệp đều phải thực hiện thủ
tục đăng ký doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp.
3. Các chủ thể kinh doanh đều có thể có nhiều người đại diện theo pháp luật.
4. Các tổ chức co tư cach phap nhân đều co quyền thanh lập doanh nghiệp.
5. Người thanh lập doanh nghiệp phải thực hiện thủ tục chuyển quyền sở hữu tai sản gop
vốn cho doanh nghiệp.
6. Mọi tai sản gop vốn vao doanh nghiệp đều phải được định gia.
7. Chủ sở hữu doanh nghiệp co tư cach phap nhân chỉ chịu trach nhiệm hữu hạn đối với
cac khoản nợ va nghĩa vụ tai sản khac của doanh nghiệp.
8. Đối tượng bị cấm thành lập doanh nghiệp thì đương nhiên bị cấm góp vớn vào doanh
nghiệp.
9. Tên trùng la trường hợp tên của doanh nghiệp yêu cầu đăng ký được đọc giống như
tên doanh nghiệp đã đăng ký.
10. Tên doanh nghiệp bằng tiếng nước ngoai la tên được dịch từ tên tiếng Việt sang một
trong những tiếng nước ngoai tương ứng.

11. Chi nhanh va văn phòng đại diện đều có chức năng thực hiện hoạt động kinh doanh
sinh lợi trực tiếp.
12. Doanh nghiệp chỉ được kinh doanh trong các ngành, nghề đã đăng ký với cơ quan
đăng ký kinh doanh.
13. Cơ quan đăng ký kinh doanh phải chịu trách nhiệm về tính hợp pháp, trung thực và
chính xác của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp.
14. Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đồng thời là Giấy chứng nhận đăng ký doanh
nghiệp.
15. Mọi thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp phải được cấp lại Giấy chứng nhận đăng
ký doanh nghiệp mới.
Trang 2


16. Doanh nghiệp khơng có quyền kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh co điều
kiện khi chưa đủ cac điều kiện kinh doanh.
17. Mọi điều kiện kinh doanh đều phải được đap ứng trước khi đăng ký kinh doanh
ngành nghề kinh doanh co điều kiện.
18. Công ty con la đơn vị phụ thuộc của công ty mẹ.
19. Sở hữu chéo là việc đồng thời hai doanh nghiệp sở hữu phần vớn góp, cổ phần của
nhau.
II. LÝ THUYẾT
1.
Phân biệt quyền thành lập, quản lý doanh nghiệp và quyền góp vớn vào doanh
nghiệp. Giải thích vì sao Luật Doanh nghiệp 2014 lại co cac quy định phân biệt hai nhóm
quyền này.
2.
Trình bày và cho ý kiến nhận xét về thủ tục thành lập doanh nghiệp theo quy định
của pháp luật Việt Nam hiện hành.
3.
Phân tích các hình thức kinh doanh co điều kiện theo quy định của pháp luật? Cho

ví dụ đới với mỗi hình thức kinh doanh co điều kiện.
4.

Phân biệt vớn điều lệ, vớn phap định, vớn có quyền biểu quyết.

5.
Hãy xac định và phân tích các yếu tớ ảnh hưởng đến việc lựa chọn loại hình doanh
nghiệp.
III. TÌNH HUỐNG
1. Tình huống 1
Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) An Bình do ơng An làm chủ có trụ sở chính tại Tp.
Hồ Chí Minh, ngành nghề kinh doanh là vận tải hàng hóa bằng đường bộ. Sau một thời
gian, ơng An có nhu cầu mở rộng hoạt động kinh doanh, cho nên ơng đã có những dự
định sau:
DNTN An Bình sẽ thành lập chi nhánh tại Tp. Hà Nội để kinh doanh ngành tổ
chức, giới thiệu và xúc tiến thương mại.
Ông An thành lập thêm một DNTN khác để thực hiện kinh doanh ngành nghề là
bn bán sắt thép.
DNTN An Bình đầu tư vốn để thành lập một công ty TNHH một thành viên để kinh
doanh dịch vụ hỗ trợ liên quan đến quảng bá và tổ chức tua du lịch.

Trang 3


Ơng An góp vốn cùng với ơng Jerry (quốc tịch Hoa Kỳ) và bà Anna Nguyễn (quốc
tịch Việt Nam và Canada) để thành lập hộ kinh doanh (HKD) kinh doanh ngành tổ chức,
giới thiệu và xúc tiến thương mại.
Anh (chị) hãy cho biết theo quy định của pháp luật hiện hành, những dự định trên
của ơng An có phù hợp hay khơng, vì sao?
2. Tình huống số 2

Vincom kiện Vincon “nhái” thương hiệu
Cho rằng công ty Công ty cổ phần (CTCP) tài chính và bất động sản Vincon “nhái”
thương hiệu của mình, ngày 23/11 CTCP Vincom đã chính thức gửi đơn khởi kiện lên
Tịa án nhân dân thành phớ Hà Nội, đồng thời gửi đơn yêu cầu xử lý vi phạm tới Thanh
tra của Bộ Khoa học và Công nghệ.
Vincom cho rằng khác nhau duy nhất của hai thương hiệu là ở một chữ N và M tại
cuối từ, nhưng bản chất hai chữ nay đều là phụ âm đọc tương tự nhau va nhìn cũng na na
giớng nhau. Sự khác biệt nay không đủ để phân biệt rõ ràng giữa hai tên của doanh
nghiệp, gây nhầm lẫn cho công ty.
Ông Lê Khắc Hiệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) CTCP Vincom, cho rằng
hành vi trên của Vincon là cớ tình nhầm lẫn để hưởng lợi trên uy tín và danh tiếng của
Vincom, vốn đã được khẳng định trên thị trường. Ông Hiệp dẫn chứng, năm 2009,
Vincom đã co lời cảnh báo tới Vincon về việc họ công bố dự án khu du lịch sinh thái
Chân Mây – Lăng Cơ, khi dư luận có sự nhầm lẫn hai thương hiệu. Gần đây, nhất là sự
việc bắt quả tang cán bộ Vincon đanh bạc trong phòng họp, khiến dư luận hiểu lầm thành
cán bộ Vincom. Theo ông Hiệp, dù đã gửi thư tới Ban lãnh đạo yêu cầu đổi tên để tránh
nhầm lẫn, tuy nhiên phía Vincon khơng có câu trả lời hợp lý nên chúng tôi đã quyết định
khởi kiện ra Tòa để giải quyết dứt điểm vấn đề này.
(Nguồn />Anh (chị) hãy cho biết, theo Luật Doanh nghiệp 2014 thì lập luận trên của
CTCP Vincom đúng hay sai?
3. Tình huống số 3
Dương, Thanh, Trung va Hải thành lập cơng ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) Thái
Bình Dương kinh doanh xúc tiến xuất nhập khẩu. Công ty được cấp chứng nhận đăng ký
kinh doanh với vốn điều lệ 5 tỷ đồng. Trong thỏa thuận góp vớn do các bên ký:
-

Dương cam kết góp 800 triệu đồng bằng tiền mặt (16% vớn điều lệ).

Thành góp vớn bằng giấy nhận nợ của Công ty Thành Mỹ (dự định sẽ là bạn hàng
chủ yếu của Cơng ty TNHH Thai Bình Dương), tổng số tiền trong giấy ghi nhận nợ là 1,3

Trang 4


tỷ đồng, giấy nhận nợ nay được các thành viên nhất trí định giá là 1,2 tỷ đồng (chiếm
24% vớn điều lệ).
Trung góp vớn bằng ngơi nhà của mình, giá trị thực tế vào thời điểm góp vớn chỉ
khoảng 700 triệu đồng, song do có quy hoạch mở rộng mặt đường, nhà của Trung dự kiến
sẽ ra mặt đường, do vậy các bên nhất trí định giá ngơi nhà này là 1,5 tỷ đồng (30% vớn
điều lệ).
Hải cam kết góp 1,5 tỷ đồng bằng tiền mặt (30% vốn điều lệ). Hải cam kết góp
500 triệu đồng, các bên thỏa thuận khi nào cơng ty cần thì Hải sẽ góp tiếp1 tỷ cịn lại.
(Nguồn: Tổ cơng tác thi hành Luật doanh nghiệp)
Anh (chị) hãy bình luận hành vi góp vớn nêu trên của Dương, Thanh, Trung, Hải.

Trang 5


CHƯƠNG 2. DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN VA HỘ KINH DOANH
I. CÁC NHẬN ĐỊNH SAU ĐÂY ĐÚNG HAY SAI? GIẢI THÍCH VÌ SAO?
1.

HKD khơng được sử dụng qua 10 lao động.

2.

Ca nhân đủ 18 tuổi trở lên có quyền thành lập HKD.

3.

DNTN không được quyền mua cổ phần của công ty cổ phần.

4.

Chủ DNTN không được quyền lam chủ sở hữu loại hình doanh nghiệp một chủ sở

hữu khac.
5.

Chủ DNTN có thể đồng thời là cổ đông sáng lập của CTCP.

6.

Chủ sở hữu của hộ kinh doanh phải la ca nhân.

7.

Chủ DNTN luôn la người đại diện theo phap luật của doanh nghiệp.

8.

Trong thời gian cho thuê DNTN, chủ doanh nghiệp vẫn la người đại diện theo

pháp luật của doanh nghiệp.
9.

Việc bán DNTN sẽ làm chấm dứt sự tồn tại của DNTN đo.

10.

Sau khi bán doanh nghiệp, chủ DNTN vẫn phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ

va nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp.
III. LY THUYẾT
1. Phân tích cac đặc điểm cơ bản của DNTN. Giải thích vì sao Luật doanh nghiệp 2014
chỉ cho phép một cá nhân chỉ được làm chủ một DNTN.
2. Phân tích hệ quả phap lý trong cac trường hợp bán, cho thuê DNTN.
3. So sánh DNTN và HKD.
4. Tại sao chủ DNTN được quyền bán, cho thuê DNTN, còn chủ sở hữu các DN khác
khơng có quyền bán, cho th DN của mình.
III. TINH HUỐNG
1. TINH HUỐNG 1
Đầu năm 2015, ba Phương Minh co hộ khẩu thường trú tại TP. Hồ Chí Minh (ba
Minh không thuộc đối tượng bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp) dự định đầu tư
cùng một lúc dưới cac hình thức sau để kinh doanh:
(i) Mở một cửa hang ban tạp hoa tại nha dưới hình thức HKD

Trang 6


(ii)

Thanh lập doanh nghiệp tư nhân kinh doanh quần ao may sẵn do ba lam chủ

sở hữu, dự định đặt trụ sở tại tỉnh Bình Dương
(iii)

Đầu tư vớn để thanh lập công ty TNHH 1 thanh viên do ba lam chủ sở hữu,

cũng dự định đặt trụ sở tại tỉnh Bình Dương.

(iv)
Dương.

Làm thành viên của cơng ty hợp danh (CTHD) X có trụ sở tại tỉnh Bình

Anh (chị) hãy cho biết dự định của ba Phương Minh co phù hợp với quy định của
phap luật hiện hanh khơng? Vì sao?
2. TINH HUỐNG 2
Hộ gia đình ơng M do ơng M lam chủ hộ gồm có ơng M, vợ của ơng M (quốc tịch
Canada) và một người con (25 tuổi, đã đi lam va co thu nhập). Hỏi:
(i)

Hộ gia đình ơng M co được đăng ký thanh lập một HKD do hộ gia đình lam

chủ được khơng?
(ii)
Giả sử, hộ gia đình ông M đã thanh lập một HKD. Con của ông M thành lập
thành lập thêm một DNTN (hoặc 1 HKD) do mình làm chủ. Hành vi con của ơng M có
phù hợp với quy định của pháp luật khơng? Vì sao?
(iii)
Ơng M ḿn mở rộng quy mơ kinh doanh của HKD bằng cách mở thêm chi
nhánh tại tỉnh P va thuê thêm lao động. Những kế hoạch ma ông M đưa ra co phù hợp với
quy định của pháp luật khơng? Vì sao?
3. TINH HUỐNG 3
Ngày 10/6/2010, Ơng An là chủ DNTN Bình An chết nhưng khơng để lại di
chúc. Ông An có vợ va 2 người con 14 và 17 tuổi. Hai tuần sau, đại diện của công ty
TNHH Thiên Phúc đến yêu cầu Bà Mai vợ ông An thực hiện hợp đồng mà chồng ba đã
ký trước đây. Đại diện công ty Thiên Phúc yêu cầu rằng nếu khơng thưc hiện hợp đồng
thì bà Mai phải trả lại số tiền ma công ty đã ứng trước đây la 50 triệu đồng và lãi 3% /1
thang cho công ty X, ba Mai không đồng ý. Bằng những quy định của pháp luật hiện

hành, anh/chị hãy cho biết:
a)

Bà Mai có trở thành chủ DNTN Bình An thay chồng bà hay khơng? Vì sao?

b)
Ba Mai sau đo đề nghị bán lại một phần doanh nghiệp mà chồng bà là chủ sở
hữu cho công ty TNHH Thiên Phúc để khấu trừ nợ. Hỏi bà Mai có thực hiện được việc
này hay khơng? Nếu được thì ba Mai va cơng ty Thiên Phúc phải thực hiện những thủ tục
gì? Giải thích tại sao?
Trang 7


CHƯƠNG 3: CÔNG TY HỢP DANH
I. CÁC NHẬN ĐỊNH SAU ĐÂY ĐÚNG HAY SAI? VÌ SAO?
1. Tất cả những ca nhân thuộc đối tượng bị cấm thanh lập doanh nghiệp đều không thể
trở thanh thanh viên công ty hợp danh.
2. Mọi thành viên trong CTHD đều la người quản lý công ty.
3. Trong tất cả cac trường hợp, thanh viên hợp danh của cơng ty hợp danh đều có thể là
người đại diện theo phap luật của công ty.
4. Thanh viên hợp danh trong công ty hợp danh không được quyền rút vốn khỏi công ty
nếu không được sự chấp thuận của cac thanh viên hợp danh còn lại.
5. Chỉ có thành viên hợp danh mới có quyền biểu quyết tại Hội đồng thành viên (HĐTV).
6. CTHD không được thuê Giam đốc hoặc Tổng giam đốc.
7. Thanh viên hợp danh phải hoan trả cho công ty số tiền, tai sản đã nhận va bồi thường
thiệt hại gây ra cho công ty khi nhân danh ca nhân thực hiện cac hoạt động kinh doanh.
II. LY THUYẾT
1. Phân tích sự khac nhau trong chế độ trach nhiệm của thanh viên hợp danh va thanh
viên gop vốn trong công ty hợp danh đối với cac khoản nợ va nghĩa vụ tai sản của công
ty. Tại sao co sự khac nhau đo?

2. Tại sao phap luật lại hạn chế quyền quản lý công ty của thanh viên gop vốn?
3. Cac cach thức tăng, giảm vốn điều lệ trong công ty hợp danh.
4. Công ty hợp danh co tư cach phap nhân co mâu thuẫn với quy định của BLDS 2014
không? Tại sao?
5. Co ý kiến cho rằng phap luật nên quy định thanh viên hợp danh công ty hợp danh cũng
co thể la tổ chức. Anh (chị) co đồng tình hay khơng? Cho ý kiến riêng.
III. TINH HUỐNG 1. TINH HUỐNG 1
Công ty hợp danh Phúc Hưng Thịnh (co vốn điều lệ la 100.000.000 đồng) gồm ba
thanh viên hợp danh la (Phúc gop 40% vốn điều lệ), Hưng (gop 30%), va Thịnh (gop
Trang 8


10%); va hai thanh viên gop vốn la An (gop 10% vốn điều lệ) va Nhan (gop 10%). Sinh
viên hãy giải quyết cac tình h́ng sau:
(i)
Sau 02 năm hoạt động, Phúc đề nghị chuyển nhượng toan bộ phần vốn gop của
mình cho em trai la Phat va u cầu cơng ty khơng được tiếp tục sử dụng tên mình ghep
vao tên công ty. Cac đề nghị của Phúc gặp một số vấn đề sau đây, về việc chuyển nhượng
vốn, Hưng chấp nhận nhưng Thịnh không đồng ý; về yêu cầu đổi tên, cả 02 thanh viên
Hưng va Thịnh đều không đồng ý với lý do uy tín của cơng ty đã gắn liền với cai tên
“Phúc Hưng Thịnh”. Hỏi:
Phat co thể trở thanh thanh viên hợp danh của công ty không khi ma việc nay chỉ
được sự đồng ý của Hưng?
-

Việc Phúc đề nghị công ty đổi tên co phù hợp với quy định của phap luật không?

(ii)
Thanh viên An do tai nạn giao thông nên mất khả năng nhận thức va bị Tịa an
tun bớ mất năng lực hanh vi dân sự. Cac thanh viên cịn lại trong cơng ty cho rằng tư

cach thanh viên gop vốn của An đã chấm dứt nhưng sau đo vợ của An co yêu cầu công ty
giữ nguyên tư cach thanh viên gop vốn của An để chị tiếp tục quản lý. Vậy, yêu cầu của
vợ An co phù hợp với quy định của phap luật không?
2. TINH HUỐNG 2
Công ty hợp danh X gồm năm thanh viên hợp danh la A, B, C, D va E; va một
thanh viên gop vốn la F. Điều lệ của công ty không co quy định khac với cac quy đinh
của luật doanh nghiệp. Tại công ty nay co xảy ra cac sự kiện phap lý sau:
(i)
Ngay 25/8/2015, C với tư cach la chủ tịch Hội đồng thanh viên kiêm Giam đốc
công ty đã triệu tập họp Hội đồng thanh viên để quyết định một dự an đầu tư của công ty.
Phiên họp được triệu tập hợp lệ với sự tham dự của tất cả cac thanh viên. Khi biểu quyết
thông qua quyết định dự an đầu tư của cơng ty thì chỉ co A, C, D va E biểu quyết chấp
thuận thông qua dự an. Vậy quyết định của Hội đồng thanh viên co được thông qua hay
không?
(ii)
B muốn chuyển nhượng toan bộ phần vốn của mình tại cơng ty cho người khac
va B cho rằng việc chuyển nhượng nay nếu được Hội đồng thanh viên cơng ty X đồng ý
thì sẽ được. Ý kiến của B co đúng không? Tại sao?
(iii)
Ngày 16/06/2018, Công ty X bị pha sản. Cac thanh viên hợp danh yêu cầu ông
G (la một thanh viên hợp danh cũ bị công ty khai trừ vao năm 2016) liên đới chịu trach
nhiệm về cac khoản nợ của công ty. Yêu cầu nay co phù hợp với quy định của phap luật
không?
3. TINH HUỐNG 3
Trang 9


Cơng ty Luật hợp danh Trí Nghĩa gồm bớn thanh viên hợp danh la Nhân, Lễ, Tín,
Tâm. Ơng Tâm la chủ tich hội đồng thanh viên kiêm giam đốc công ty. Trong qua trình
hoạt động, giữa cac ơng nảy sinh bất đồng trong việc điều phối va phân chia lợi nhuận.

Ơng Nhân ngoai việc đảm nhận cac cơng việc của cơng ty cịn tự nhận khach hang tư vấn
với danh nghĩa ca nhân va hưởng thù lao trực tiếp từ khach hang. Khi cac thanh viên còn
lại biết việc lam của ông Nhân đã triệu tập Hội đồng thanh viên để giải quyết vấn đề nay.
Tuy nhiên, ông Nhân không tham dự cuộc họp. Sau đo, vì cơng việc của cơng ty ngay
cang trì trệ do mâu thuẫn giữa cac thanh viên, ông Tâm triệu tập họp Hội đồng thanh viên
nhưng khơng mời ơng Nhân vì nghĩ co mời ơng Nhân cũng khơng đi. Kết quả, ơng Lễ,
Tín va Tâm đều biểu quyết thông qua quyết định khai trừ ông Nhân ra khỏi công ty với lý
do lam mất đoan kết nội bộ va cạnh tranh trực tiếp với công ty.
(i) Hanh vi của ông Nhân co phải la hanh vi vi phạm phap luật doanh nghiệp?
(ii) Công ty co quyền khai trừ ông Nhân không?
(iii) Cuộc họp ra quyết định khai trừ ông Nhân co hợp phap không?

Trang 10


CHƯƠNG 4. CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU
HẠN I. CÁC NHẬN ĐỊNH SAU ĐÂY ĐÚNG HAY SAI? VÌ SAO?
1.

Người thừa kế phần vớn góp của thành viên cơng ty TNHH 2 thành viên trở lên sẽ

trở thành thành viên của công ty đo.
2.

Công ty TNHH không được huy động vốn bằng cách phát hành chứng khoán.

3.

Mọi tổ chức, cá nhân thuộc trường hợp cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp

đều không thể trở thành thành viên công ty TNHH 2 thành viên trở lên.
4.

Các thành viên HĐTV của công ty TNHH 2 thành viên trở lên đều có thể được

bầu làm Chủ tịch HĐTV.
5.

Mọi tổ chức, cá nhân không thuộc trường hợp cấm thành lập và quản lý doanh

nghiệp đều có quyền thành lập và quản lý cơng ty TNHH 1 thành viên.
6.

Trong mọi trường hợp, thành viên hoặc nhóm thành viên công ty TNHH 2 thành

viên trở lên sở hữu dưới 25% vớn điều lệ khơng có quyền u cầu triệu tập họp HĐTV.
7.

Mọi trường hợp tăng vốn điều lệ trong công ty TNHH 2 thành viên trở lên đều làm

thay đổi tỷ lệ vớn góp của các thành viên hiện hữu.
8.

Công ty TNHH 1 thanh viên không được quyền phát hành trái phiếu chuyển đổi.

9.

Hợp đồng, giao dịch giữa công ty TNHH 1 thành viên là cá nhân với chủ sỡ hữu

công ty phải được sự phê duyệt của cơ quan đăng ký kinh doanh.

10.

Hợp đồng giữa công ty TNHH 1 thành viên với chủ sở hữu phải được HĐTV hoặc

Chủ tịch công ty, GĐ hoặc TGĐ va KSV xem xét quyết định theo nguyên tắc đa số.
II. LÝ THUYẾT
1.

Phân tích cac trường hợp tăng, giảm vớn điều lệ của công ty TNHH 2 thành viên

trở lên và cho biết hậu quả pháp lý của từng trường hợp tăng, giảm vớn điều lệ?
2.

Phân tích cơ chế kiểm sốt các giao dịch có nguy cơ tư lợi trong cơng ty TNHH 1

thành viên do tổ chức làm chủ sở hữu? Cac quy định về kiểm sốt giao dịch có nguy cơ
tư lợi ở công ty TNHH 1 thành viên có khác với cơng ty TNHH 2 thành viên trở lên
không?
Trang 11


3.

So sánh chuyển nhượng vớn góp và mua lại vớn góp trong cơng ty TNHH 2 thành

viên trở lên?
4.

Hãy phân biệt công ty TNHH một thành viên do một cá nhân làm chủ sở hữu và

công ty TNHH một thành viên do một tổ chức làm chủ sở hữu. Giải thích vì sao lại có
những quy định khác biệt này.
III. TÌNH HUỐNG
1. TÌNH HUỐNG 1
Chế độ tài chính cơng ty TNHH 2 thành viên trở lên
Công ty TNHH X (Công ty X) có 04 thành viên với tỷ lệ vớn gop như sau: A (10% vốn
điều lệ), B (20% vốn điều lệ), C (30% vốn điều lệ), D (40% vốn điều lệ). Giá trị vốn điều
lệ công ty là 02 tỷ đồng.
(1) Nếu công ty nay tăng vốn điều lệ thêm 1 tỷ đồng thì có những cách thức tăng vốn điều
lệ nào?
Giả sử Công ty X tăng vốn điều lệ bằng cach điều chỉnh tăng mức vốn điều lệ tương
ứng với giá trị tài sản tăng lên của công ty thì có phù hợp với quy định của Luật
Doanh nghiệp khơng? Giải thích.
(2) A ḿn chuyển tồn bộ phần vớn góp của mình cho người khác thì A phải làm gì?
A có thể chuyển nhượng tồn bộ phần vớn góp của mình với giá 01 tỷ đồng hoặc 100
triệu đồng hay không? Nếu A chuyển nhượng với gia đo thì vớn điều lệ của cơng ty
co thay đổi khơng?
(3) B bỏ phiếu không tán thành quyết định của HĐTV, thì B có thể u cầu Cơng ty mua
lại phần vớn góp của mình để rút khỏi Cơng ty hay không?
Nếu B thuộc trường hợp được quyền yêu cầu công ty mua lại phần vớn góp, B có thể
bán phần vớn góp của mình với giá 01 tỷ đồng hay không?
-

Nếu Công ty mua lại vốn của B với giá 01 tỷ thì vớn điều lệ của cơng ty co thay đổi

không?
(4) Anh/chị hãy cho biết những người sau đây co được trở thành thành viên công ty X
không?
M được A tặng tồn bộ phần vớn góp của A?
-

N được thừa kế phần vớn góp của B?
Trang 12


-

Y được C trả nợ bằng tồn bộ phần vớn góp của C?

2. TÌNH HUỐNG 2
Cuộc họp HĐTV cơng ty TNHH 2 thành viên trở lên:
Công ty TNHH X (Công ty X) có 05 thành viên, vớn điều lệ là 1 tỷ đồng.
(1)

A sở hữu 10% vốn điều lệ của Cơng ty X thì A có quyền triệu tập họp HĐTV

không?
(2)

Cuộc họp HĐTV của Công ty X được triệu tập và chỉ có 1 thành viên dự họp có

thể hợp lệ khơng?
(3)

Cuộc họp HĐTV chỉ có sớ thành viên đại diện cho 10% vớn điều lệ dự họp thì có

thể hợp lệ không?
(4)

Cuộc họp HĐTV đầu tiên dự định tổ chức vào ngày 03/03/2016 nhưng chỉ có sớ

thành viên đại diện cho 50% vốn điều lệ dự họp. Cho nên, ngày 30/03/2016 công ty tổ
chức cuộc họp khac va cũng chỉ có sớ thành viên dự họp đại diện cho 50% vốn điều lệ
của công ty. Cuộc họp ngày 30/03/2016 có hợp lệ khơng?
(5)

Cơng ty X dự định bán một tài sản có giá trị 05 tỷ đồng. Việc bán tài sản này có

cần phải triệu tập cuộc họp HĐTV để thơng qua hay khơng?
(6)

Ơng A là thành viên sở hữu 40% vốn điều lệ của Công ty X, ông cũng là Giám đốc

công ty. Công ty X thuê nhà của ông A để mở chi nhánh. Hợp đồng này có cần được
HĐTV Cơng ty X thơng qua hay khơng? Nêu điều kiện để nghị quyết HĐTV được thơng
qua?
3. TÌNH HUỐNG 3
Công ty TNHH Sông Tranh (Công ty Sông Tranh) có trụ sở chính tại tỉnh Bình Dương va
được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp vào ngày 21/12/2015. Cơng ty có vớn
điều lệ là 01 tỷ đồng, có 04 thành viên với vốn gop như sau: ông M sở hữu 91% vốn điều
lệ, ông N sở hữu 04% vốn điều lệ, ông E sở hữu 03% vốn điều lệ và ông F sở hữu 02%
vốn điều lệ. Các thành viên bầu ông M làm Chủ tịch HĐTV; ông M cũng la Giam đốc
của Công ty.
Trang 13


Giả định Điều lệ của Công ty Sông Tranh không có quy định khác với Luật Doanh
nghiệp, anh/chị hãy cho biết ý kiến của mình về các sự việc sau đây:
1. Tháng 2/2016, ơng E và ơng F có dự định gửi văn bản yêu cầu Chủ tịch HĐTV triệu
tập họp HĐTV để giải quyết một số vấn đề liên quan đến hoạt động của Cơng ty. Ơng E

và ơng F có thể thực hiện việc này hay khơng? Vì sao?
2. Tháng 7/2016, ông M đã nhân danh Công ty Sông Tranh ký hợp đồng thuê một tài sản
của ông N.
Các thành viên còn lại cho rằng việc làm này của ông M là trái với quy định của pháp
luật, bởi vì đây là loại hợp đồng phải được sự chấp thuận của HĐTV Công ty Sông
Tranh. Anh/chị hãy cho biết ý kiến của mình về việc làm của ơng M và ý kiến của các
thành viên còn lại?
3. Giả sử HĐTV Công ty họp để xem xét việc thông qua hợp đồng nêu trên, nhưng ông F
không tham gia, anh/chị hãy nêu điều kiện để hợp đồng được thông qua.
4. TINH HUỐNG 4
A, B, C cùng gop vốn thanh lập Công ty TNHH X kinh doanh thương mại va dịch vụ.
Ngay 05/07/2016, Công ty được Sở Kế hoạch va Đầu tư Tp. Hồ Chí Minh cấp Giấy
chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thì
phần vớn gop của cac bên vao vớn điều lệ được xac định như sau:
A góp bằng một căn nhà tại đường Nguyễn Tất Thành, Quận 4, trị giá 400 triệu
đồng, chiếm 40% vốn điều lệ. Căn nha nay được Cơng ty sử dụng làm trụ sở
giao dịch.
B góp vớn bằng một sớ máy móc xây dựng trị giá 300 triệu đồng, chiếm 30% vớn
điều lệ.
C góp 300 triệu đồng tiền mặt, chiếm 30% vốn điều lệ.
Sau khi Công ty được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, cac thanh viên đã
thực hiện thủ tục góp vớn vao Công ty theo đúng quy định của Luật doanh nghiệp 2014.
Để tổ chức bộ máy quản lý nội bộ Công ty, các thành viên nhất trí cử A làm Chủ tịch
HĐTV, B lam Giam đốc, và C là Kế toan trưởng Công ty. Điều lệ của Công ty quy định
B là người đại diện theo pháp luật của Công ty.
Trang 14


Do sự biến động trên thị trường bất động sản nên giá trị thực tế của căn nha ma A mang
ra góp vớn đã lên tới 1 tỷ đồng. Với lý do trước đây khơng co tiền mặt để góp vớn nên

phải góp bằng căn nha, nay đã co tiền mặt, A yêu cầu rút lại căn nha trước đây đã mang
góp vớn, và góp thế bằng 500 triệu đồng tiền mặt. B và C không đồng ý.
Giá trị căn nhà tăng lên thuộc về A hay thuộc về công ty?A có thể rút căn nhà trước đây
đã mang góp vốn để góp thế bằng 500 triệu đồng tiền mặt được không? Căn cứ pháp lý?
Giả sử B và C đồng ý cho A rút lại căn nhà và góp tiền thay thế vào thì có đúng pháp
luật khơng? Căn cứ pháp lý của việc này có thể tham chiếu ở đâu?
5. TÌNH HUỐNG 5
Cơng ty TNHH Phương Đơng
An, Bình, Chương va Dung thanh lập công ty TNHH Phương Đông kinh doanh mua ban
thủy sản, vật tư nganh thủy sản với vớn điều lệ là 1 tỉ đồng. An góp 200 triệu đồng bằng
tiền mặt (20% vớn điều lệ); Bình góp một chiếc ơ tơ được định giá 200 triệu đồng (20%
vốn điều lệ); Chương gop kho bãi kinh doanh, một số thiết bị vật tư được định giá 500
triệu đồng (50% vớn điều lệ); và Dung góp 100 triệu đồng bằng tiền mặt (10% vốn điều
lệ).
Theo Điều lệ công ty, Chương la Chủ tịch HĐTV, Bình la giam đớc, An là Phó
giam đớc; Giam đớc la người đại diện theo pháp luật cho công ty. Sau một năm hoạt động
phát sinh mâu thuẫn giữa Chương va Bình. Với tư cach la Chủ tịch HĐTV va la người
góp nhiều vớn nhất, Chương ra một quyết định cách chức Giam đốc của Bình và bổ
nhiệm An lam Giam đớc thay thế. Khơng đồng ý với quyết định kể trên, Bình vẫn tiếp tục
giữ con dấu của công ty. Sau đo với danh nghĩa cơng ty Phương Đơng, Bình kí hợp đồng
vay 700 triệu đồng của công ty TNHH Trường Xuân. Theo hợp đồng, công ty Trường
Xuân chuyển trước 300 triệu đồng cho công ty Đông Phương. Toan bộ số tiền nay được
Bình chuyển sang tài khoản cá nhân của minh. Theo sổ sách, tài sản của công ty Phương
Đông vao thời điểm này khoảng 1,2 tỷ đồng.
Chương kiện Bình ra Tịa án, u cầu Bình nộp lại con dấu cho cơng ty, phải hồn
trả sớ tiên 300 triệu đồng cho cơng ty và bồi thường thiệt hại cho công ty. Thêm nữa,

Trang 15

công ty TNHH Trường Xuân cũng khởi kiện công ty Phương Đơng, u cầu hồn trả
sớ tiền 300 triệu đồng ma Trường Xuân đã cho Phương Đông vay.
Câu hỏi:
1.

Quyết định cách chức giám đốc Bình và bổ nhiệm giám đốc An có đúng khơng?

Tại sao?
2.

Việc Bình nhân danh cơng ty Phương Đơng ký hợp đồng vay nợ của Trường Xn

có đúng pháp luật không?

Trang 16


CHƯƠNG 5. CÔNG TY CỔ PHẦN
I. CÁC NHẬN ĐỊNH SAU ĐÂY ĐÚNG HAY SAI? GIẢI THÍCH TẠI SAO?
1.

Mọi cổ đơng của CTCP đều có quyền sở hữu tất cả các loại cổ phần của CTCP.

2.
HĐQT CTCP có thẩm quyền chấp thuận các hợp đồng, giao dịch có giá trị lớn hơn
35% tổng giá trị tài sản ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của cơng ty nếu điều lệ công
ty không quy định một tỷ lệ khác.
3.
Sau thời hạn 03 năm kể từ ngay được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp,
cổ đông CTCP co quyền tự do chuyển nhượng các cổ phần thuộc sở hữu của mình cho

người khác.
4.
Cổ đông nắm giữ cổ phần ưu đãi biểu quyết ln có sớ phiếu biểu quyết cao hơn
cổ đơng nắm giữ cổ phần phổ thông.
5.
Tất cả các cổ đông CTCP đều có quyền tham dự và biểu quyết tại Đại hội đồng cổ
đơng.
6.

CTCP có quyền mua lại tất cả các loại cổ phần đã ban với số lượng không hạn chế.

7.

CTCP có trên 11 cổ đơng phải có Ban Kiểm sốt.

8.

Chủ tịch HĐQT ln la người đại diện theo pháp luật của CTCP.

9.

CTCP có thể tăng vớn điều lệ bằng cách phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu.

10.

Thành viên HĐQT CTCP không được la thanh viên HĐQT của CTCP khác.

11.
Các cổ đơng sang lập phải cùng nhau đăng kí mua ít nhất 20% tổng sớ cổ phần
phổ thơng được quyền chào bán của công ty.

II. LÝ THUYẾT
1. Nêu điểm khác biệt giữa công ty TNHH 2 thành viên trở lên với CTCP.
2. Nêu điểm khác biệt giữa thành viên Công ty TNHH 2 thành viên trở lên với cổ đông
CTCP.
3. Phân biệt các loại cổ phần của CTCP (CP phổ thông với CP ưu đãi/Cổ phần ưu đãi
với nhau). Nếu có thể lựa chọn, bạn sẽ chọn loại cổ phần nao để sở hữu? Giải thích lý do?
4. Phân tích và cho ví dụ về nguyên tắc bầu dồn phiếu trong CTCP.
5. Hãy phân tích cac điểm khác biệt cơ bản nhất về cơ cấu tổ chức quản lý giữa CTCP
và công ty TNHH 2 thành viên trở lên và nhận xét về các sự khác biệt đo.
Trang 17


6. Thế nào là cổ đông thiểu số? Hãy phân tích cac quy định mang tính chất bảo vệ quyền
lợi cổ đông thiểu số của Luật Doanh nghiệp 2014.
7. Hãy phân tích cac trường hợp tăng, giảm vớn điều lệ của CTCP.
8. Phân tích va so sanh cơ chế kiểm soát các giao dịch co nguy cơ tư lợi trong cơng ty
TNHH 2 thành viên trở lên và CTCP.
III.

TÌNH HUỐNG

1. TÌNH HUỐNG 1
CTCP Xây dựng Bình Minh có bớn (04) cổ đông sang lập là ông A, ông B, bà C và
ơng D. Ơng A là Chủ tịch HĐQT đồng thời là Tổng giam đốc công ty. Công ty được cấp
giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp vào tháng 10/2015. Tại thời điểm đăng ký doanh
nghiệp, các cổ đông đã đăng ký mua va thanh toan đủ một số lượng cổ phần như sau:
Ông A: 5000 cổ phần ưu đãi cổ tức và 5000 cổ phần phổ thơng
Ơng B: 10.000 cổ phần phổ thông
Bà C: 15.000 cổ phần ưu đãi cổ tức và 5000 cổ phần phổ thơng
Ơng D: 20.000 cổ phần phổ thông

Căn cứ vao quy định của Luật Doanh nghiệp 2014, anh (chị) hãy giải quyết các tình
h́ng sau đây:
1.
Tháng 01/2016, bà C ḿn chuyển nhượng tồn bộ 15.000 cổ phần ưu đãi cổ
tức cho bạn thân của ba la ba M nhưng bị các cổ đơng cịn lại phải đới vì chưa được Đại
hội đồng cổ đơng chấp thuận.
Theo anh/chị, bà C có thực hiện được việc chuyển nhượng cổ phần nêu trên một
cách hợp pháp không? Vì sao?
2.
Do nhu cầu tăng vớn điều lệ và mở rộng quy mơ sản xuất kinh doanh, CTCP
Bình Minh đã thỏa thuận với hai CTCP khac để thực hiện hoạt động sáp nhập cơng ty,
theo đo CTCP Bình Minh là công ty nhận sáp nhập.
Anh (chị) hãy cho biết việc sáp nhập này có phù hợp với quy định của pháp luật
khơng? Vì sao? Nếu việc sáp nhập này là hợp pháp, anh (chị) hãy cho biết hậu quả pháp
lý đới với các cơng ty tham gia sáp nhập?
2. TÌNH HUỐNG 2
A, B, C, D và E cùng nhau thành lập CTCP X với tổng số 100.000 cổ phần, trong
đo có 70% cổ phần phổ thơng (CPPT), 20% cổ phần ưu đãi biểu quyết (ƯĐBP), 10% cổ
phần ưu đãi cổ tức (ƯĐCT) va ưu đãi hoan lại (ƯĐHL). Theo Điều lệ công ty, 01 cổ
phần ƯĐBP sẽ tương ứng với 02 phiếu biểu quyết.
Trang 18


CTCP X được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp vào ngày 10/05/2015.
Tại thời điểm đăng ký doanh nghiệp, các cổ đông sang lập là A, B, C, D và E đã đăng ký
mua cổ phần cụ thể như sau: A đăng ký mua 10.000 CPPT; B đăng ký mua 10.000 CPPT
và 10.000 cổ phần ƯĐBP ; C đăng ký mua 20.000 CPPT và 10.000 cổ phần ƯĐBP; D
đăng ký mua 5000 CPPT, E đăng ký mua 5000 CPPT.
Giả định Điều lệ của CTCP X khơng có quy định khác với Luật Doanh nghiệp
2014, anh/chị hãy cho biết ý kiến của mình về các vấn đề pháp lý sau đây:

1.
Vốn điều lệ của Công ty X tại thời điểm đăng ký thanh lập doanh nghiệp là bao
nhiêu?
2.
Cổ đông B đang co dự định bán toàn bộ cổ phần của mình cho người khác (biết
rằng vào tháng 7/2015, cổ đơng B đã mua 10.000 cổ phần phổ thông từ cổ đông C).
3.
Tháng 07/2015, công ty X tiến hành họp Đại hội đồng cổ đông để quyết định việc
thay đổi cơ cấu tổ chức công ty và xem xét chấp thuận cho cổ đơng A ban cổ phần của
mình cho ơng M là bạn của A. Tại cuộc họp này, cổ đơng D khơng tham dự và khi bỏ
phiếu thì cổ đông B bỏ phiếu không tán thành.
4.
Tháng 7/2015, công ty X tiến hành họp ĐHĐCĐ để bầu 3 thanh viên HĐQT.
Anh/chị hãy xac định số phiếu để bầu thanh viên HĐQT của các cổ đông công ty nay.
5.
CTCP X đang co dự định ký hợp đồng thuê nhà của cổ đông C để làm trụ sở với
thời hạn thuê la 10 năm, tổng giá trị hợp đồng là 1,2 tỷ đồng. Anh/chị hãy cho biết CTCP
X sẽ cần phải tiến hành thủ tục gì để ký kết được hợp đồng này một cách hợp pháp?
(Lưu ý 05 câu hỏi không liên quan với nhau)
3. TÌNH HUỐNG 3
HĐQT của CTCP A có 08 thanh viên. HĐQT dự định tổ chức họp để xem xét
quyết định các vấn đề sau:
(i)
Miễn nhiệm Giam đớc cơng ty là ơng Tồn va xem xet để quyết định một trong
hai phương an sau:
Phương an 1: Ký hợp đồng thuê ông Thắng làm Giam đốc mới. Tuy nhiên, ông
Thắng cũng đang la Giam đốc của một doanh nghiệp do Nha nước nắm giữ 51% vốn điều
lệ.
Phương an 2: Bổ nhiệm ông Minh, cũng đang la Chủ tịch HĐQT của CTCP A
làm Giam đốc.

(ii)
Quyết định chào bán 100.000 cổ phần chưa ban trong số cổ phần được quyền
chào bán của công ty; đồng thời quyết định chào bán thêm 100.000 CP phổ thông để huy
động vốn.

Trang 19


(iii)
Xem xét miễn nhiệm tư cach thanh viên HĐQT đối với ơng Bình, bởi vì ơng
nay đã khơng tham gia cac hoạt động của HĐQT trong 06 tháng liên tục.
(iv)
Xem xet để chấp thuận một hợp đồng có giá trị lớn hơn 35% tổng giá trị tài sản
doanh nghiệp ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của CTCP A.
a. Hãy cho biết những việc ma HĐQT công ty nay dự định thực hiện có phù hợp
với quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014 khơng, vì sao?
b. Một cuộc họp HĐQT của CTCP A được triệu tập để xem xét các vấn đề thuộc
thẩm quyền của HĐQT. Cuộc họp này có 06 thanh viên HĐQT tham dự và 02 thành viên
không tham dự nhưng co gửi phiếu biểu quyết đến cuộc họp thông qua thư điện tử.
Khi thông qua nghị quyết thì có 03 thành viên dự họp bỏ phiếu đồng ý, 03
thành viên dự họp còn lại bỏ phiếu không đồng ý.
Hãy cho biết, cuộc họp HĐQT của CTCP A có đap ứng điều kiện tiến hành khơng?
Nếu có thì nghị quyết của HĐQT co được thơng qua không?

Trang 20