Skkn một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu:
Mục tiêu phát triển giáo dục đã nêu rõ: “Đổi mới mục tiêu nội dung,
phương pháp, chương trình giáo dục các bậc học và trình độ đào tạo, phát
triển đội ngũ nhà giáo nhằm đáp ứng yêu cầu vừa tăng quy mô, vừa tăng
chất lượng, hiệu quả và đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới quản lý giáo
dục, tạo cơ sở pháp lý và phát huy nội lực phát triển giáo dục.” Trong các
bậc học, bậc Tiểu học là bậc học có tầm quan trọng trong giáo dục cũng như
trong đời sống của xã hội, đòi hỏi các nhà quản lý cần phải quan tâm và có biện
pháp nâng cao chất lượng dạy học. Nâng cao chất lượng dạy học là việc làm
bức thiết, hết sức quan trọng đối với Ban giám hiệu nhà trường nhằm hồn
thành có chất lượng kế hoạch nhiệm vụ năm học.
Muốn đạt được mục tiêu kế hoạch năm học đề ra phải thông qua hoạt
động chủ yếu của nhà trường đó là hoạt động dạy và học. Hoạt động dạy học là
hoạt động chính, nó chiếm nhiều thời gian nhất trong hoạt động chung của nhà
trường. Đây là một q trình thống nhất khơng thể tách rời và có tác dụng hỗ
trợ lẫn nhau. Điều này khẳng định vai trò của người giáo viên có ảnh hưởng rất
lớn đến chất lượng giáo dục, học tập của học sinh.
Tuy nhiên sự phát triển toàn diện của học sinh không chỉ phụ thuộc vào
từng giáo viên mà nó cịn phụ thuộc vào tập thể sư phạm đồng đều về mọi mặt.
Một tập thể thống nhất trong nhà trường đó chính là tổ chun mơn.
Tổ chun mơn giúp Ban giám hiệu chỉ đạo các hoạt động sư phạm của
một khối lớp trong nhà trường. Do đó việc chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn sẽ
giúp giáo viên tập trung vào hoạt động chủ yếu của dạy học là dạy tốt, có như
thế mới khắc phục được tình trạng giảm sút chất lượng đồng thời cịn góp phần
nâng cao hiệu quả đào tạo.
Nhưng trong thực tế, hiện nay vẫn còn một số giáo viên chưa nhận thức
đúng về tầm quan trọng của hoạt động tổ khối chuyên môn trong nhà trường
nên chưa tích cực tham gia đóng góp ý kiến trao đổi về chuyên môn, rút kinh

nghiệm tiết dạy của đồng nghiệp, tạo cho khối hoạt động trầm lặng. Vì vậy, ở
trường nào tổ chun mơn hoạt động tích cực, năng động, sáng tạo thì trường
đó hoạt động dạy học có chất lượng và hiệu quả cao.
Năm học 2020-2021 thực hiện chương trình giáo dục phổ thơng mới, dạy
học theo hướng phát triển năng lực của học sinh, lớp 1 thay sách giáo khoa nên
giáo viên dạy khối lớp 1 sẽ gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy mà tổ chun
mơn cần hoạt động có hiệu quả để năng cao chất lượng dạy và học
1/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

Từ những lý do trên, tôi mạnh dạn chọn vấn đề: “Một số biện pháp chỉ
đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và
học.” làm đề tài nghiên cứu và thực hiện trong năm học này.
2. Mục đích nghiên cứu :
Đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn của nhà
trường. Góp phần nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục toàn diện; Thực
hiện tốt mục tiêu giáo dục tiểu học. Đồng thời nâng cao nghiệp vụ công tác của
bản thân và trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp.
3. Đối tượng nghiên cứu :
- Hoạt động tổ chuyên môn khối 1, giáo viên và học sinh lớp 1 trường Tiểu
học Minh quang A
4. Nhiệm vụ nghiên cứu :
- Nghiên cứu những cơ sở lý luận .
- Nghiên cứu thực trạng các hoạt động tổ chuyên môn khối lớp 1 trường
Tiểu học của chúng tơi.
Từ đó đề xuất và tổ chức thực nghiệm khoa học một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn của nhà trường. Góp phần nâng cao
chất lượng dạy học và giáo dục toàn diện

5. Phương pháp nghiên cứu :
Phương pháp đọc, nghiên cứu tài liệu
Phương pháp trò truyện
Phương pháp điều tra
Phương pháp hỏi đáp
Phương pháp thống kê
Phương pháp thực nghiệm khoa học giáo dục và một số phương pháp
khác
6. Phạm vi và thời giannghiên cứu :
- Phạm vi : Tại Trường Tiểu học Minh Quang A
- Thời gian: Năm học 2020 – 2021.
Từ tháng 8/2020 đến hết tháng 9/2020: Nghiên cứu những vấn đề lý luận
về hoạt động tổ chuyên môn và Tổ chức điều tra thực trạng sinh hoạt tổ chuyên
môn của nhà trường.
Từ tháng 10/ 2020 đến tháng 4 năm 2021: Tổ chức thực nghiệm.
Cuối tháng 4/2021: Tổng kết rút kinh nghiệm.
2/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

B. PHẦN NỘI DUNG
I . CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Một số căn cứ khoa học:
1.1.Căn cứ mục tiêu giáo dục tiểu học:
Giáo dục tiểu học là bậc học nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân, có
nhiệm vụ xây dựng và phát triển tình cảm, đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể chất
của các em, nhằm hình thành cơ sở ban đầu cho sự phát triển toàn diện nhân
cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Luật Giáo dục (2019) quy định:
“Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự

phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ
năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở”.
Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển rất mạnh, khả năng ứng
dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào thực tiễn cuộc sống rất nhanh, xu thế
toàn cầu hóa và cơng cuộc cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Đảng ta
đã khẳng định “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong những động lực
thúc đẩy sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện phát huy
nguồn lực con người - yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế
nhanh và bền vững”. Tổ chun mơn có vai trị quan trọng trong quá trình
thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá, là “trung tâm”
bồi dưỡng giáo viên nhằm giúp giáo viên nâng cao năng lực chun mơn nói
chung và thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá
nói riêng. Đồng thời, tổ chuyên môn là nơi quản lý trực tiếp bồi dưỡng giáo
viên về nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ; phát hiện ra những điểm mạnh,
điểm yếu, thuận lợi và khó khăn của từng giáo viên trong q trình giảng dạy
và giáo dục. Là một bộ phận chủ yếu, giữ vai trị quyết định trong cơng tác bồi
dưỡng nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ cho giáo viên. Chỉ có ở tổ
chun mơn, giáo viên mới có điều kiện trực tiếp và thuận lợi nhất để rèn luyện
và từng bước nâng cao trình độ tay nghề của mình. Bởi vì, sinh hoạt tổ chun
mơn có tính tổ chức, chủ động và mang tính tập thể cao.
1.2. Căn cứ nhiệm vụ năm học:
Căn cứ Kế hoạch số 633/KH-PGDĐT-TH, ngày 28 tháng 9 năm 2020 của
phòng GD&ĐT về Tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học 2020 – 2021 cấp tiểu
học huyện Ba Vì; Trong năm học này nhà trường cần tập trung thực tốt một số
nhiệm vụ trọng tâm như
- Thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục phổ thơng cấp tiểu học ban
hành theo quyết định số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006 của Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo, tổ chức thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo
3/16

Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

khoa theo chương trình giáo dục phổ thơng mới ban hành kèm theo Thơng tư
32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 (Chương trình giáo dục phổ thông
2018) bảo đảm chất lượng, hiệu quả với trọng tâm là lớp l.
- Đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và đánh giá học
sinh tiểu học; vận dụng phù hợp những thành tố tích cực của các mơ hình,
phương thức GD tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục.
- Triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thơng 2018 đối với lớp
1, đảm bảo cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và bố trí đủ giáo viên đã hồn thành
các chương trình bồi dưỡng để dạy học lớp 1
- Tích cực tổ chức sinh hoạt chuyên môn trong nhà trường; chú trọng
đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt chuyên môn thông qua hoạt động dự giờ,
nghiên cứu bài học theo hướng dẫn tại công văn số 444/GDĐT ngày 16/7/2020
của phòng GDĐT.
- Thực hiện tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong
cách Hồ Chí Minh; đẩy mạnh cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một
tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo; thực hiện nghiêm cuộc vận động “Hai
không” gắn với cuộc vận động xây dựng “Nhà trường văn hóa – Nhà giáo mẫu
mực – Học sinh thanh lịch” và phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”. Thực hiện phong trào “ Trường học hạnh phúc”. Phấn
đấu hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch thực hiện đề án nâng cao chất lượng giáo
dục của huyện năm 2021 và chỉ tiêu của nhà trường. Nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện. Tiếp tục quan tâm phát triển đội ngũ tổ trưởng chuyên môn, giáo
viên cốt cán, nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trong nhà trường để
đạt mục tiêu kế hoạch đề ra.
2. Một số khái niệm cơ bản.
Tổ chuyên môn là đơn vị cơ sở trực tiếp nhất đối với các hoạt động của
giáo viên, là nền tảng để tổ chức và triển khai thực hiện các hoạt động chuyên

môn một cách cụ thể và hiệu quả.
Sinh hoạt tổ chuyên môn là nơi thực hiện các hoạt động: chia sẻ đồng
nghiệp về chuyên môn, là mơi trường tốt nhất cho những giáo viên cịn hạn chế
về năng lực và chưa có kinh nghiệm trong giảng dạy, nhất là giáo viên tập sự,
giáo viên trẻ có dịp để trao đổi, học tập kinh nghiệm, nâng cao trình độ tay
nghề.
Tóm lại:
Chúng ta thấy: Hoạt động của tổ chun mơn chiếm vị trí rất quan trọng
trong việc nâng cao chất lượng dạy học của nhà trường đòi hỏi Ban giám
4/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

hiệu phải quan tâm và chỉ đạo thật tốt hoạt động của tổ chuyên môn, nhất là
tổ chuyên môn khối 1.
II. ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG
1. Đặc điểm tình hình và thực trạng:
Trường Tiểu học của tơi nằm ở phía Tây thủ đô Hà Nội, cách Hà Nội
khoảng 60 km. Chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng chuyển biến,
được cấp trên ghi nhận, địa phương tin tưởng và nhân dân tín nhiệm.
Năm học 2020 – 2021 nhà trường có tổng số 730 học sinh/20 lớp. Trường
có 20 phịng học. Nhà trường cơ sở vật chất còn thiếu thốn gặp khơng ít khó
khăn, thiếu các phịng chức năng, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy chưa
đầy đủ, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay.
Đội ngũ giáo viên nhà trường nhìn chung tâm huyết, có trách nhiệm cao,
yên tâm gắn bó với nghề. Tỷ lệ giáo viên giỏi từ cấp trường trở lên đạt trên
65%, có 1 giáo viên đã đạt giải giáo viên dạy giỏi cấp huyện. Bên cạnh đó, nhà
trường có tỷ lệ đội ngũ giáo viên trẻ chiếm hơn 40%, đây là lực lượng có nhiệt
huyết, có sức khỏe sẵn sàng tiếp nhận những cái mới để bổ sung tay nghề hồn

thiện hơn song họ cũng gặp khó khăn vì kinh nghiệm cịn ít. Hiện nay khơng
riêng trường tơi mà đa số ở một số trường tôi biết, hoạt động của tổ chuyên
môn thông thường là xây dựng kế hoạch, quy định chế độ sinh hoạt, ký duyệt
giáo án và lịch báo giảng, tổ chức dự giờ, thao giảng, tổ chức hội thảo, hội thi
giáo viên dạy giỏi, tiến hành các hoạt động kiểm tra….nên chưa phát huy được
hiệu quả của tổ chun mơn chính vì thế mà ảnh hưởng đến chất lượng dạy và
học của nhà trường. Trước tình hình thực tế đó, việc thực hiện các biện pháp để
nâng cao hoạt động của tổ chuyên môn phát huy được hiệu quả cần phải đổi
mới phương pháp hoạt động của tổ chuyên môn từng bước nâng cao chất lượng
giáo dục tồn diện trong nhà trường.
2. Mục đích và u cầu của điều tra thực trạng :
2.1. Mục đích của điều tra thực trạng:
Điều tra thực trạng nhằm mục đích tìm ra những thuận lợi và những khó
khăn trong hoạt động chun mơn của tổ khối lớp 1 để từ đó người làm cơng
tác quản lý phải tìm ra những biện pháp quản lý chỉ đạo hoạt động chuyên môn
ở tổ khối này đạt hiệu quả cao, đáp ứng việc nâng cao chất lượng dạy và học
của nhà trường.
2.2.Yêu cầu của điều tra thực trạng:

5/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

Phải có kế hoạch, nội dung điều tra cụ thể. Việc điều tra thực trạng cần
đảm bảo tính chính xác trung thực và khách quan, phản ánh đúng thực tế, nhận
định đánh giá chính xác tình hình.
3. Nội dung và cách tiến hành điều tra thực trạng :
3.1. Nội dung điều tra :
Cán bộ giáo viên, các đồng chí tổ trưởng chuyên môn về các hoạt động

của tổ chuyên môn để xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện các biện pháp
nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn.
3.2. Cách tiến hành điều tra :
Tìm hiểu, nắm chắc tình hình đội ngũ giáo viên về mọi mặt. Dự giờ sinh
hoạt chuyên môn của tổ 1, khảo sát các lớp và dự giờ thăm lớp của giáo viên
trong tổ chuyên môn khối 1 để xem giáo viên nắm bắt chương trình, nội dung
và phương pháp dạy học ở các mơn học của giáo viên từng lớp.
4. Kết quả điều tra thực trạng.
Các thành viên trong tổ khối thường không cố định mà thay đổi hàng
năm nên về chuyên môn của giáo viên cũng có phần hạn chế do:
- Một số giáo viên cịn bỡ ngỡ với chương trình nội dung, phương pháp
dạy học.
- Một số giáo viên chưa có nhiều kinh nghiệm giảng dạy ở khối lớp 1.
- Một số giáo viên thiếu tự tin vào năng lực chuyên môn của mình nên
khơng mạnh dạn trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp khi tham gia sinh hoạt tổ.
- Một số ít giáo viên chưa thấy rõ tầm quan trọng của việc sinh hoạt tổ
khối.
Bên cạnh đó, vấn đề học sinh cũng cần được quan tâm vì các em là chủ
thể trong q trình dạy học do đó chất lượng học tập của học sinh sẽ quyết định
hiệu quả giảng dạy của giáo viên.
Vào đầu năm học tôi bắt tay vào nghiên cứu, với các em lớp 1 thật khó
cho bản thân tơi và Ban giám hiệu vì các em lớp 1 bắt đầu học các chữ và vần,
làm quen với số, làm quen với tính tốn vậy làm thế nào tơi có thể khảo sát
được chất lượng của các em ngay từ đầu năm.
Tôi đã tiến hành bằng phương pháp hỏi đáp trực tiếp với giáo viên chủ
nhiệm sau đó thống kê danh sách những học sinh cịn yếu.
Sau đó tôi thường xuyên dự giờ các lớp và kiểm tra ngay việc đọc viết,
tính tốn của các em trên lớp đến giữa kỳ 1 tôi tiến hành khảo sát chất lượng 2
mơn Tốn và Tiếng việt bằng phiếu khảo sát rồi chấm. Kết quả học tập của học
sinh lớp 1, ở hai mơn Tốn và Tiếng Việt như sau:

6/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

Mơn Tiếng Việt

Mơn Tốn

Lớp

Số
HS

Hồn
thành
tốt

Hồn
thành

Chưa
hồn
thành

1A
1B
1C
1D
1E

Tổng

29
28
29
28
27
141

9
10
10
6
9
44

16
15
15
17
15
78

4
3
4
5
3
19

Hồn
thành
tốt

Hồn
thành

Chưa
hồn
thành

10
10
11
10
10
51

16
14
13
14
13
70

3
4
5
4
4

20

Ngun nhân dẫn đến kết quả thực trạng trên :
Học sinh mới chuyển cấp học Mầm non sang Tiểu học các em chưa
thích nghi được với hoạt động học là hoạt động chủ đạo nên chất lượng học tập
của các em chưa được đồng đều. Mặt khác, năm học này bắt đầu thay SGK,
nhà trường sử dụng bộ sách Cùng học và phát triển năng lực, nội dung chương
trình hồn tồn mới, giáo viên vừa dạy vừa nghiên cứu tìm hiểu,... Từ đó việc
chỉ đạo tổ chun môn phải làm lại từ đầu nhất là về phương pháp dạy học.
Những vấn đề trên đặt ra cho người làm công tác quản lý như chúng tôi phải
làm sao tìm ra những biện pháp quản lý chỉ đạo hoạt động chuyên môn ở
khối này đạt hiệu quả, đáp ứng việc nâng cao chất lượng dạy và học của nhà
trường trong năm học này.
5. Đề xuất giải pháp.
Từ kết quả điều tra thực tế của trường nêu trên. Tôi đưa ra các giải pháp
chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở
trường như sau:
- Tìm hiểu, phân cơng giáo viên dạy lớp 1 phù hợp
- Chọn và bồi dưỡng cho tổ trưởng chuyên môn:
- Chỉ đạo tổ trưởng xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:
- Chỉ đạo nội dung sinh hoạt chuyên môn.
- Tham gia sinh hoạt cùng tổ chuyên môn và đánh giá sinh hoạt tổ
chuyên môn từng tháng, từng kỳ.
- Công tác phong trào
- Phát triển dần tổ chuyên môn theo tinh thần là “Tổ chức biết học
hỏi”.
III. TỔ CHỨC THỰC NGHIỆM
7/16

Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

1. Mục đích và yêu cầu của tổ chức thực nghiệm :
1.3. Mục đích:
Việc tổ chức thực nghiệm khoa học nhằm áp dụng, thực hành các giải
pháp mà bản thân đã tìm tịi, nghiên cứu để rút ra những ưu điểm và những hạn
chế cần khắc phục từ đó nâng cao hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn của nhà
trường đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay và mục tiêu giáo
dục toàn diện của nhà trường.
1.2. Yêu cầu:
Việc tiến hành tổ chức thực nghiệm phải căn cứ vào cơ sở khoa học, đảm
bảo yêu cầu đúng mực, khoa học và thực tiễn, tránh hình thức phô trương.
2. Nội dung giải pháp tổ chức thực nghiệm:
* Giải pháp 1: Tìm hiểu, phân cơng giáo viên dạy lớp 1 phù hợp.
Để có kế hoạch chỉ đạo hợp lí, cơng việc trước tiên là cần nắm chắc tình
hình đội ngũ giáo viên khối 1 thông qua một số việc làm sau: .
+ Tìm hiểu kĩ hồn cảnh gia đình, khả năng cơng tác, trình độ chun
mơn, sở trường.
+ Trao đổi trực tiếp, gián tiếp để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng.
+ Lắng nghe và phân tích dư luận của phụ huynh, học sinh.
+ Xem chất lượng cơng việc.
Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học được nhà trường phân công phụ trách
chuyên môn khối 1 và 2, tôi mạnh dạn tham mưu với hiệu trưởng chọn giáo
viên dạy lớp 1 là những giáo viên có kinh nghiệm, có trình độ chun mơn
vững vàng, tính tình vui vẻ, nhẹ nhàng, ân cần với học sinh vì các em học sinh
lớp 1 mới từ mầm non lên Tiểu học còn rất bỡ ngỡ, giáo viên phải vừa dạy và
vừa dỗ giống như người mẹ hiền.
* Giải pháp 2: Chọn và bồi dưỡng cho tổ trưởng chuyên môn:
a) Chọn tổ trưởng chuyên môn:
Hoạt động chuyên môn trong trường tiểu học chiếm vị trí đặc biệt quan

trọng, trong đó tổ chun mơn là một tổ chức đảm nhận chức năng thực thi
nhiệm vụ chun mơn. Do vậy, vai trị của tổ trưởng chun mơn là người trực
tiếp quản lí nhiều mặt hoạt động của giáo viên và cả khối lớp, là người chịu
trách nhiệm trước hiệu trưởng về chất lượng giảng dạy của giáo viên và kết quả
học tập của học sinh trong tổ của mình. Chính vì thế chọn tổ trưởng là một cân
nhắc kĩ lưỡng của Ban giám hiệu chúng tơi.
Tổ trưởng là người có tâm với nghề, nhiêt tình trong công tác, chấp hành
tốt các quy định của ngành, có tinh thần trách nhiệm cao trong cơng viêc.
Người tích cực đi đầu, xung phong gương mẫu trong mọi hoạt động, có kiến
8/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

thức vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong cơng tác giảng dạy, làm viêc ln
có kế hoạch. Là người nhiêt tình, kiên quyết, dám quyết định, am hiểu cơng
viêc,chịu trách nhiêm với cơng viêc đồng thời có nhiều đóng góp trong viêc
xây dựng tâp thể vững mạnh. Người bạn đồng hành, đồng chí chân thành, sẵn
sàng giúp đỡ đồng nghiêp về tinh thần lẫn vât chất và điều cốt lõi là phải biết
động viên tinh thần, khích lệ sự cố gắng phấn đấu của mọi thành viên trong tổ.
b) Bồi dưỡng tổ trưởng chuyên môn:
Điều quan trọng là người tổ trưởng phải có uy tín, được tập thể tín nhiệm
Biết điều hành các hoạt động của tổ khối một cách khoa học, hiệu quả. Vì vậy
tơi quan tâm đến việc: Bồi dưỡng năng lực tổ chức, chỉ đạo chuyên môn trong
tổ. Đó là các kiến thức, kĩ năng xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch tổ theo
năm học, tháng, tuần; bồi dưỡng về nghiệp vụ kiểm tra nội bộ…. Bồi dưỡng
những kĩ năng tổ chức, sắp xếp nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cho cả năm
học, cho từng buổi cụ thể. Bồi dưỡng năng lực tổ chức, điều hành một buổi
sinh hoạt chuyên môn, tổ chức một chuyên đề, một cuộc thi trong tổ; một số kĩ
năng ra đề kiểm tra cho học sinh trong các đợt kiểm tra định kì, phân cơng

nhiệm vụ cho các thành viên trong tổ đúng người, đúng việc; kiểm tra, đôn đốc
để điều chỉnh và giúp đỡ giáo viên một cách kịp thời; Bồi dưỡng kĩ năng đánh
giá giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học.
* Giải pháp 3: Chỉ đạo tổ trưởng xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn:
Ngay từ đầu năm học tôi chỉ đạo tổ trưởng tổ 1 xây dựng kế hoạch tổ
chuyên môn dựa trên cơ sở cụ thể hóa kế hoạch năm học, kế hoạch chuyên
môn, kế hoạch bồi dưỡng của nhà trường. Khi xây dựng cần căn cứ vào điều
kiện thực tiễn của nhà trường, tình hình đội ngũ giáo viên, điều kiện về cơ sở
vật chất và thực tiễn học sinh trong tổ. Trong kế hoạch tổ chun mơn thì nội
dung sinh hoạt chuyên môn là một phần quan trọng. Nội dung này phải thể
hiện được những công việc cần làm cho cả năm học và bổ sung những vấn đề
nhà trường chỉ đạo hoặc nảy sinh như:
- Tăng cường biện pháp bồi dưỡng học sinh năng khiếu và phụ đạo học sinh
chưa hồn thành mơn học sau mỗi lần kiểm tra định kỳ; dạy học theo nhóm
đối tượng học sinh.
- Đổi mới phương pháp dạy học, dạy học theo hướng phát triển năng lực.
- Những vấn đề giáo viên chưa nắm vững hoặc gặp khó khăn trong q trình
giảng dạy, đặc biệt quan tâm đến những giáo viên mới dạy lớp 1 hoặc giáo
viên có năng lực chun mơn cịn hạn chế.
Năm học này tôi chỉ đạo tập trung vào vấn đề “ dạy học theo hướng phát
triển năng lực của học sinh. Đổi mới kiểm tra, đánh giá học sinh và ra đề kiểm
9/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

tra theo Thông tư 27 của Bộ GD&ĐT ngày 04/9/2020”. Tôi chỉ đạo tổ trưởng
và các thành viên trong tổ nghiên cứu nội dung từng bài trong SGK lớp 1 mới
(Bộ cùng học và phát triển năng lực mà nhà trường chọn), có khó khăn, vướng
mắc báo cáo BGH và cùng tháo gỡ rồi lên kế hoạch từng môn học cho cả năm

học.
          * Giải pháp 4: Chỉ đạo đổi mới nội dung sinh hoạt chuyên môn.
Đa số các buổi sinh hoạt chun mơn của các tổ chỉ hình thức, đại khái, qua
loa, hợp thức hóa biên bản cho đầy đủ. Chỉ khi nào có BGH dự thì các tổ sinh
hoạt mới làm đúng các bước quy trình. Chính vì thế mà ngay từ đầu năm học
tôi đã quán triệt đến các tổ chú ý đến chất lượng của các buổi sinh hoạt chuyên
môn, đây là buổi sinh hoạt giúp cho giáo viên tháo gỡ những khó khăn cịn
vướng mắc từ đó rút ra được kinh nghiệm, phương pháp trong giảng dạy, mới
nâng cao được chất lượng dạy học của lớp mình. Đặc biệt năm nay thay SGK
lớp1, chính vì vậy tôi đã chỉ đạo tổ chuyên môn khối 1 thực hiện sinh hoạt
chuyên môn một cách nghiêm túc, hiệu quả.
a, Sinh hoạt chuyên môn thường xuyên
Thảo luận các nội dung chun mơn có liên quan giữa 2 lần sinh hoạt
chun mơn định kì (nội dung sinh hoạt chun mơn phải cụ thể, thiết thực )
Thảo luận các bài học trong sách giáo khoa, tài liệu hướng dẫn học, hướng
dẫn hoạt động giáo dục, thống nhất nội dung cần điều chỉnh; làm cho bài học
trong sách giáo khoa, tài liệu học tập cập nhật, phù hợp với đối tượng học sinh,
nâng cao năng lực sư phạm, năng lực nghề nghiệp cho giáo viên. Thảo luận về
việc hướng dẫn học sinh sắp xếp các dụng cụ học tập (có sẵn/tự làm) để bổ
sung hoặc thay thế các dụng cụ học tập; trang trí, sắp xếp góc học tập đẹp mắt
nhằm thu hút sự chú ý của các em.
Trao đổi kinh nghiệm tổ chức các hoạt động phát huy vai trò chủ động, tích
cực của học sinh; trao đổi kinh nghiệm đánh giá quá trình thực hiện và kết quả
học tập của học sinh.
Các hoạt động khác trong nội dung sinh hoạt của tổ chuyên môn theo quy
định của điều lệ, quy chế của nhà trường.
          b, Sinh hoạt chuyên môn theo chủ đề
- Đây là nội dung sinh hoạt rất cần thiết, các chuyên đề cần tập trung vào
những đề tài như đổi mới phương pháp giảng dạy, rèn luyện các kỹ năng bộ
mơn, dạy các bài khó, ứng dụng cơng nghệ thông tin trong dạy học, sử dụng

thiết bị dạy học, làm mới đồ dùng dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá, bồi
dưỡng học sinh năng khiếu, phụ đạo học sinh yếu, ... Tránh những chuyên đề
nặng về lý luận mà việc triển khai trong thực tế cịn khó khăn.
10/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

- Thảo luận việc xây dựng các chuyên đề dạy học (căn cứ vào chương trình,
sách giáo khoa, lựa chọn nội dung để xây dựng các chuyên đề dạy học phù hợp
với việc sử dụng phương pháp dạy học tích cực trong điều kiện thực tế của nhà
trường).
- Xây dựng kế hoạch và chuẩn bị bài dạy; tổ chức dạy học và dự giờ; phân
tích thảo luận và đánh giá bài dạy minh họa của giáo viên theo hướng phân tích
hoạt động học tập của học sinh; cùng suy ngẫm và vận dụng để hướng dẫn hoạt
động học tập của học sinh.
- Qua mỗi tiết, chúng tôi cùng ngồi lại nhận xét, đánh giá và rút kinh nghiệm
một cách thẳng thắn với tinh thần giúp nhau cùng tiến bộ.
Cụ thể các chuyên đề lớp 1 đã làm được:
+ Tháng 10 thực hiện chuyên đề Tiếng việt
Bài: ot-ôt
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thúy
+ Tháng 11 thực hiện chun đề Tốn
Bài: Ơn Tập 4
Người thực hiện: Chúc Thị Liên
Từ đó nhằm đánh giá được hoạt động chuyên môn của tổ.
  - Xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá học sinh theo TT 27/2020 ngày
04/9/2020; thảo luận hồ sơ kiểm tra đánh giá học sinh; xây dựng các ma trận
đề kiểm tra theo định hướng phát triển năng lực học sinh.
   c) Sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học

Nội dung sinh hoạt này tạo điều kiện cho GV nâng cao năng lực chuyên môn,
kỹ năng sư phạm và phát huy khả năng sáng tạo trong việc áp dụng phương
pháp, kỹ năng dạy học thông qua việc dự giờ, trao đổi, thảo luận chia sẻ sau
khi dự giờ. Nâng cao chất lương dạy học nhà trường. Chính vì vậy thực hiện
cơng văn 444/PGD-TH về việc hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn thực hiện
theo chương trình giáo dục phổ thơng ngày 16/7/2020 tôi đã chỉ đạo cho tổ
chuyên môn thực hiện nghiêm túc các bước sinh hoạt theo hướng nghiên cứu
bài học.
- Bước 1:Xây dựng bài học minh họa
- Bước 2. Tổ chức dạy minh họa và dự giờ
- Bước 3: Phân tích bài học
- Bước 4: vận dụng bài học hằng ngày..
Với mỗi buổi sinh hoạt chuyên môn dù ở nội dung sinh hoạt thường xuyên,
sinh hoạt theo chủ đề hoặc sinh hoạt theo nghiên cứu bài học, tôi chỉ đạo tổ
chun mơn khối 1 ln phải làm đúng quy trình, đầy đủ các bước theo 1 buổi
11/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

sinh hoạt chuyên môn. Xây dựng nội dung sinh hoạt cần phong phú, cụ thể và
rõ ràng.
* Giải pháp 5: Tham gia sinh hoạt cùng tổ chuyên môn và đánh giá sinh
hoạt tổ chuyên môn từng tháng, từng kỳ:
Mỗi tháng, Ban giám hiệu tham gia sinh hoạt cùng tổ chuyên mơn một
lần. Khi tham gia sinh hoạt, tơi đóng vai trị là thành viên chứ khơng phải cán
bộ quản lý đến giám sát để tạo khơng khí bình đẳng, dân chủ, thân thiện trong
buổi sinh hoạt, không áp đặt ý kiến của mình, khơng đánh giá ý kiến của người
khác, lắng nghe ý kiến của mọi thành viên với thái độ trân trọng. Tôi cũng
nhận một phần việc như chuẩn bị tài liệu, báo cáo, phân tích hoặc làm rõ một

số điểm mới với những văn bản chỉ đạo hoặc những thuật ngữ khó hiểu, hỗ trợ
giáo viên khi cần thiết. Trong q trình dự sinh hoạt, tơi ghi chép các nội dung
chính hoặc những vấn đề mà giáo viên cịn vướng mắc.
Từ những thơng tin thu thập được sau mỗi lần dự sinh hoạt cùng các tổ,
tôi chỉ đạo góp ý cho tổ trưởng cần bổ sung những nội dung nào giáo viên còn
yếu, phát huy thế mạnh, năng lực sở trường của giáo viên nào để có thể nghiên
cứu sâu hơn.
Trong các cuộc họp chuyên môn hàng tháng tôi trực tiếp nhận xét đánh
giá hoạt động của tổ chuyên môn. Đánh giá những việc đã làm được và những
việc chưa làm được. Qua đó, đề nghị khen đối với những cá nhân có nhiều
đóng góp trong sinh hoạt tổ.
* Giải pháp 6 : Đẩy mạnh công tác phong trào.
Việc thực hiện các phong trào trong nhà trường sẽ hỗ trợ tốt cho công
tác dạy và học. Muốn tổ khối tham gia có hiệu quả, Tơi đã tiến hành như sau:
- Xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học về một số phong trào GVG –
HS năng khiếu, phong trào VSCĐ, phong trào giao lưu VCĐ, Giao lưu tiếng
anh..
- Triển khai đến tổ khối trong các lần sinh hoạt chuyên môn.
- Khối đăng ký số lượng và thành viên tham gia theo kế hoạch của từng
phong trào nhà trường phát động theo từng thời điểm.
- Riêng phong trào thi giáo viên dạy giỏi, Ban giám hiệu chúng tôi phối
hợp với ban chấp hành cơng đồn vận động, động viên giáo viên đăng ký thi
đua và hỗ trợ xây dựng tiết thi giảng, làm đồ dùng học tập, … để giáo viên an
tâm tham gia, nhất là giáo viên giảng dạy nhiều năm và đủ tiêu chuẩn theo quy
định về công tác thi đua – khen thưởng.
* Giải pháp 7: Phát triển dần tổ chuyên môn theo tinh thần là “Tổ
chức biết học hỏi”.
12/16

Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

Thực trạng sinh hoạt ở các tổ chuyên môn hiện này cho thấy tính đồng
thuận và tập thể chưa cao, phần lớn hoạt động của giáo viên trong quá trình
tham gia sinh hoạt tổ chuyên môn là thiên về mục đích cá nhân nhiều hơn việc
học hỏi, nâng cao trình độ chun mơn của đồng nghiệp trong tổ, nhóm chun
mơn. Phát huy tinh thần tổ chuyên môn là “Tổ chức biết học hỏi” sẽ tạo ra môi
trường thuận lợi để giáo viên trao đổi ý kiến, hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau, từng
bước hoàn thiện về kĩ năng, kĩ thuật dạy học, giải quyết những vấn đề khó
trong soạn giảng và giảng dạy trên lớp.Trong các tiết sinh hoạt tổ chun mơn
các đồng chí giáo viên trong tổ nghiên cứu đưa ra thống nhất những tiết khó
dạy như: “Các tiết thực hành kỹ năng giữa kỳ” trong môn Đạo đức; hoạt động
dưới cờ môn Hoạt động trải nghiệm....Thảo luận những bài tốn khó dạy,
phương pháp dạy cho học sinh dễ hiểu nhất.
Có nhiều nhân tố để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ
giáo viên, thực hiện sâu rộng, triệt để và có hiệu quả việc đổi mới PPDH KTĐG, trong đó, đổi mới hoạt động tổ chuyên môn là nhân tố quyết định hàng
đầu. Đây là cơng việc khó khăn địi hỏi các tổ trưởng chuyên môn và giáo viên
phải tạo sự chuyển biến về nhận thức và hành động, nâng cao tinh thần cộng
tác, giúp đỡ, cầu thị, cầu tiến, phải biết chia sẽ từ cái đơn giản đến cái khó,
phức tạp để cùng nhau tiến bộ trong từng tiết dạy và trong quá trình giảng dạy.
Có như thế, tổ chun mơn thực sự là mơi trường tốt nhất để nâng cao trình độ
chun mơn nghiệp vụ cho giáo viên và góp phần nâng cao chất lượng giảng
dạy của nhà trường.
3. Kết quả đạt được:
Sau gần một năm áp dụng các biện pháp trong chỉ đạo hoạt động của tổ
chuyên môn khối 1, tôi thấy tổ có sự chuyển biến và đạt được kết quả đáng kể
như sau:
- Xây dựng tốt nền nếp sinh hoạt, nội dung phong phú, có chất lượng.
- Các thành viên trong khối ln đồn kết, có tinh thần trách nhiệm trong
mọi hoạt động, có ý thức tự học để nâng cao năng lực chun mơn nghiệp vụ,

có tinh thần phấn đấu xây dựng tổ vững mạnh.
- Nhiều giáo viên rất chuyên tâm trong việc tích lũy vốn kiến thức mà
cịn thực hiện hồ sơ sổ sách khơng những đẹp về hình thức, phong phú về nội
dung.
- Qua sinh hoạt tổ đã bổ sung cho giáo viên những kiến thức và kinh
nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu. Thực hiện tốt quy chế
chuyên môn. Thực hiện giảng dạy nhiệt tình, đúng nội dung chương trình và
tham gia thao giảng, thi giảng bằng giáo án điện tử. Cô giáo Nguyễn Thị Thúy
13/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

được giải cao trong hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường khối lớp 1.Trong các
phong trào thi đua của học sinh các giáo viên chú trọng quan tâm hơn và các
lớp đã tham gia nhiệt tình như phong trào giao lưu viết chữ đẹp cấp trường,
khối lớp 1 đều có học sinh tham gia và dành được giải cao.
Cụ thể: Lớp 1A do cô giáo Nguyễn Thị Kim Anh chủ nhiệm đã có học
sinh đạt giải Nhất và giải Đặc biệt.
          - Qua sinh hoạt chuyên môn đã giúp giáo viên tích lũy thêm nhiều bài
học kinh nghiệm trong quá trình tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh.
Đặc biệt, học sinh được chú ý nhiều hơn về phát triển năng lực và phẩm chất.
Kết quả đạt được qua thực nghiệm hai mơn tốn và tiếng việt khối 1 giữa học
kỳ 2 năm học này như sau:
Môn Tiếng Việt
Lớp

Số
HS

Hồn
thành
tốt

Hồn
thành

Chưa hồn
thành

Mơn Tốn
Hồn
thành
tốt

Hồn
thành

Chưa
hồn
thành

1A
29
13
16
0
14
15
0

1B
28
14
12
2
11
16
1
1C
29
12
14
1
15
14
0
1D
28
11
14
3
10
16
2
1E
27
12
15
0
12

15
0
Tổng 141
62
71
6
62
76
3
So với kết quả khảo sát giữ kì 1 và giữa học kì II, tơi thấy chất lượng học sinh
được nâng lên, số học sinh hoàn thành tốt tăng lên và số chưa hoàn thành đã
giảm hẳn. Qua quá trình thực nghiệm cho thấy các lớp vẫn cịn học sinh chưa
hồn thành là do những học sinh đó, có em bị bệnh tự kỷ, có em bị bệnh tăng
động chính vì thế mà gây ảnh hưởng đến kết quả học tập của các em.
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Qua thực tiễn cho thấy: Nhân cách người giáo viên thực sự quyết định
chất lượng giảng dạy và giáo dục. Một tập thể tốt khi các thành viên đều tốt và
nhiều thành viên tốt sẽ xây dựng được một tập thể vững mạnh. Tập thể vững
mạnh thì mọi hoạt động của tổ sẽ đạt được hiệu quả cao nhất.
Vì vậy, sau thời gian nghiên cứu và áp dụng các biện pháp chỉ đạo hoạt
động chuyên môn tổ khối 1 nêu trên, tôi rút ra được bài học kinh nghiệm như
sau:
14/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

- Người làm cơng tác quản lý phải có trình độ chuyên môn , nghiệp vụ, kĩ
năng quản lý. Trên cơ sở đó mới có khả năng áp dụng đầy đủ những biện pháp

theo chức năng : xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra.
- Người làm công tác quản lý phải am hiểu, say mê với công tác chuyên
môn.
- Người làm công tác quản lý phải biết nắm bắt và sử dụng những thông
tin từ tổ chuyên mơn để quyết định chính xác, hữu hiệu trong mọi cơng việc.
- Người làm cơng tác quản lý phải có năng lực phân tích, tổng hợp, khái
quát vấn đề đúc thành nghị quyết chun mơn phù hợp với tình hình thực tế
của đơn vị.
- Phải tạo điều kiện giúp đỡ tổ chuyên môn hoạt động đúng mục tiêu đã
định.
- Muốn nâng cao chất lượng dạy và học, người làm công tác quản lý cần
chú ý đến nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn, tập trung vào việc thực hiện đổi
mới PPDH theo từng môn học, từng bài học; đổi mới cách kiểm tra – đánh giá.
- Phải biết chọn người tổ trưởng là người có năng lực quản lý, có tay nghề
vững vàng, có uy tín với tập thể.
- Thường xuyên tham gia sinh hoạt với tổ để giải quyết những thắc mắc
của tổ cũng như chỉ đạo kịp thời.
- Qua mỗi hoạt động, trong từng giai đoạn cần tổ chức rút kinh nghiệm kịp
thời, từ đó điều chỉnh phương pháp, biện pháp cho phù hợp.
- Chỉ đạo và nâng cao chất lượng họp tổ chuyên môn để nâng cao chất
lượng dạy học là công tác quan trọng thường xuyên của người làm công tác chỉ
đạo trực tiếp các tổ chuyên môn.
- Tổ chức các chuyên đề dạy học để tổ chuyên môn nghiên cứu, trao đổi,
giao lưu với đồng nghiệp nhằm tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tinh thần
tập thể và góp phần xây dựng nhà trường ngày càng vững mạnh và tiến lên
theo sự phát triển khơng ngừng của xã hội hiện nay.
Tóm lại: Người làm công tác quản lý như chúng ta cần áp dụng các biện
pháp trên một cách đồng bộ để khai thác, phát huy mặt mạnh của từng nhân tố
trong nhà trường, tạo ra sức mạnh tổng hợp nhằm góp phần nâng cao chất
lượng dạy và học trong trường Tiểu học.

2. Khuyến nghị:
- Đối với Phòng giáo dục: Thường xuyên mở các buổi tập huấn cho tổ
trưởng, các buổi chuyên đề cho giáo viên đê giáo viên được giao lưu, học hỏi
nâng cao trình độ, năng lực cơng tác.

15/16


Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn khối 1 nhằm nâng cao chất lượng dạy và học

- Đối với nhà trường: Giáo viên ít nhất dạy 3 năm ở 1 khối lớp thì mới
luân chuyển đặc biệt giáo viên dạy lớp 1 phải là giáo viên có chun mơn
vững vàng.
- Đối với tổ chun mơn: Vai trò của tổ trưởng cần được phát huy tối đa,
cần lôi kéo được tất cả các thành viên cùng tham gia. Tổ chuyên môn cần xây
dựng nội sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề hàng tháng theo kế hoạch của nhà
trường trước khi cho giáo viên trong tổ cùng thảo luận đóng góp ý kiến. Tham
mưu với Ban giám hiệu nhà trường để có những buổi sinh hoạt chun mơn đạt
kết quả cao.
- Đối với giáo viên: Cần mạnh dạn trao đổi ý kiến trong buổi sinh hoạt
chuyên môn trên tinh thần góp ý xây dưng, mạnh dạn thay đổi phương pháp
dạy học, trau rồi, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ để nâng cao chất lượng
giáo dục.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong quá trình
nghiên cứu và thực hiện tại đơn vị. Thơng qua đề tài này, tơi rất mong được sự
đóng góp chân tình của các thầy cơ để nội dung đề tài được hồn thiện hơn và
có hiệu quả cao hơn trong q trình thực hiện ở thời gian tới.
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của bản thân tôi viết, không sao chép nội
dung người khác. Xin chân thành cảm ơn!
Ba vì, ngày 10 tháng 5 năm 2021

Người viết

Dương Thị Thu Hà.

16/16