Phân tích và dự báo môi trường của công ty cổ phần thủy sản MeKongFish năm 2014

Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
TRƯỜNGĐẠIHỌCCẦNTHƠ
KHOAKINHTẾQUẢNTRỊKINHDOANH






PHÂNTÍCHVÀDỰBÁOMÔITRƯỜNG
CỦACÔNGTYCỔPHẦN
THỦYSẢNMEKONG


NHÓM1
1. NguyễnChíCông
2. NguyễnHoàngKhảiMinh
3. NguyễnKhanhTuấn
4. NguyễnĐạtLuân
5. QuỳnhChíTâm
6. NguyễnHiếuTrungTín
7. NgôThànhÚt
8. NguyễnThịHươngThảo
9. PhạmVănTèo
10. LêTuấnAnh


CầnThơ,2014
1
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1

GIỚITHIỆUCÔNGTYCỔPHẦNTHỦYSẢNMEKONG
Trụsởchính:Lô24KhuCôngNghiệpTràNóc,QuậnBìnhThủy,TPCT.
ĐiệnThoại:0710.3841294384199038420273841560.
Fax:0710.38411923843236.
Email:


Website:www.mekongfish.vn
Quátrìnhhìnhthànhvàpháttriển
●Tháng 04 năm 1979 UBND tỉnh Hậu Giang ký quyết định thành lập Xí             
NghiệpRauQuảĐôngLạnhXuấtKhẩuHậuGiang.
●Từ năm 1979 đến 1990: Xí nghiệp chế biến rau quả (Khóm đông lạnh) xuất              
khẩusangLiênXôvàcácnướcĐôngÂu(cũ).
●Từ năm 1991 đến năm 1996:Xí nghiệpchuyển sang chế biến thủy sản xuất            
khẩu(chủyếulàthủysản).
●Từ năm 1997 đến cuối năm 2001: Đổi tên thành Xí nghiệp Chế biến Nông              
sản Thực phẩm Cần Thơ trực thuộc Công ty Nông sản Thực phẩm Xuất khẩu Cần               
Thơ.
●Ngày 26/02/2002 UBND tỉnh Cần Thơ ra quyết định số 592/QDDCT.UB          
thành lập Công Ty Cổ Phần Thủy Sản Mekong và hoạt động có hiệu quả ngày càng                
cao.Vốn điều lệ ban đầu là 20 tỷ đồng tăng dần lên 30 tỷ,đếnđầu năm 2008là81               
tỷđồng.
Quyết định thành lập số: 592/QĐCT.UB ngày 26 tháng 02 năm 2002 của Ủy Ban              
NhânDântỉnhCầnThơ(naylàTPCầnThơ).
Giấyphépđăngkýkinhdoanhsố:5703000016.
Đăngkýlầnđầungày28tháng02năm2002.
 Đăng ký thay đổi và cấp lại lần 4 ngày 10 tháng 10 năm 2007 do Sở Kế                  
HoạchĐầutưTPCầnThơcấp.
Lĩnhvựchoạtđộng,ngànhnghềkinhdoanh:
Sản xuất, kinh doanh xuất nhập khẩu các mặt hàng nông sản, thủy sản xuất khẩu. Nhập                

khẩu nguyên liệu nông sản, thủy sản, hóa chất và các phụ liệu khác phục vụ cho                
2
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
ngànhchếbiếnnông,thủysản.
Cácsảnphẩm,dịchvụchính:
Cátrafilletđônglạnhxuấtkhẩu. 
Bạchtuộcđônglạnhxuấtkhẩu.
Mực,cáđuốiđônglạnhxuấtkhẩu.
Thủysảnkhácxuấtkhẩu.
Dịchvụchính:Kinhdoanhxuấtkhẩu.
Nhãnhiệu:MEKONGFISH.
EUCODEDL183
Cơcấuvốnđếnngày19/09/2013:
Vốnđiềulệ126.358.400.000đồng,trongđóvốnnhànước0đồng.

 
3
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
PHÂNTÍCHMÔITRƯỜNGBÊNNGOÀICỦACÔNGTYCỔPHẦNTHỦY
SẢNMEKONG
1.1.MÔITRƯỜNGVĨMÔ
1.1.1.MôiTrườngKinhTế:
Môi trường kinh tế có ảnh hưởng vô cùng lớn đến các doanh nghiệp như lãi               
suất ngân hàng, chu kỳ kinh tế, cán cân thanh toán, chính sách tài khóa, tiền tệ. Vì                 
các yếu tố này tương đối rộng nên cần chọn lọc để nhận biết các tác động cụ thể ảnh                   
hưởngtrựctiếpđốivớihoạtđộngkinhdoanhcủadoanhnghiệp.
Kim ngạch xuất khẩu thủy sản (chủ yếu cá tra, cá ba sa, tôm) năm 2013 đạt                
hơn 6,7 tỷ USD vượt xa mục tiêu 6,5 tỷ USD. Nếu Hiệp định đối tác xuyên Thái                 

Bình Dương (TPP) được ký, thuế của Mỹ áp cho thủy sản Việt Nam sẽ chỉ còn từ                 
0% tới 6%. Theo Vasep, kim ngạch xuất khẩu năm 2014 có thể đạt 6,9 tỷ USD,                
trongđótômxuấtkhẩuđạt3tỷUSD,cátra1,6tỷUSDvàhảisảnđạt2,2tỷUSD
Năm 2013, tiếp tục được coi là một năm nhiều khủng hoảng của ngành thủy              
sản. Sản xuất trong nước đầy khó khăn, giá cá tra sụt giảm liên tục, hiện tượng tôm                 
chết sớm vẫn lan tràn trên diện rộng, doanh nghiệp thiếu nguyên liệu chế biến, nông               
dân cạn vốn và "treo ao". Hàng loạt rào cản tại nhiều thị trường tiếp tục được dựng                 
lên… Tuy nhiên, những tháng cuối năm, tình hình bất ngờ xoay chuyển, sản xuất khởi               
sắc trở lại, thị trường rộng mở… Tất cả đã tạo nên cú nước rút ngoạn mục đưa xuất                  
khẩu thủy sản về đích với con số khoảng 6,7 tỷ USD, tăng hơn 10% so với năm                 
2012.
Trong nước, giá cá tiếp tục ở mức thấp, có thời điểm chỉ khoảng 18.500                
19.000 đồng/kg, thấp hơn giá thành 3.500  5.000 đồng/kg. Doanh nghiệp tê liệt vì              
thiếu nguyên liệu chế biến, người nuôi điêu đứng vì thua lỗ, trắng tay, tiếp tục "treo                
ao". Về xuất khẩu, hình hình không mấy sáng sủa khi các thị trường chính hầu như                
chững lại. Riêng ở Mỹ, cá tra Việt Nam bị tăng mức thuế chống bán phá giá một                 
cáchvôlýtạiPOR9,vớimứcthuếchocácbịđơntừ0,42đến2,15USD/kg.
Nền kinh tế trong nước đã chịu ảnh hưởng không nhỏ từ nền kinh tế Thế giới.                
Đặc biệt là từ sau đợt suy thoái năm 2008 – 2009, nền kinh tế của nhiều nước phát                  
triển như Mỹ, EU, Nhật Bản,… tuy đang trên đà phục hồi nhưng tốc độ vẫn còn                
chậm chạp. Bên cạnh đó, tình trạng thâm hụt ngân sách, khủng hoảng nợ công, thất               
nghiệp gia tăng,… vẫn còn đe dọa đến sự phát triển kinh tế Thế giới ở nhiều lĩnh                 
vực. Điều đó đã gây ra một hệ lụy là sức mua giảm, sản xuất ngưng trệ dẫn đến giá                   
4
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
cả hàng hóa tăng cao, nhiều nước đã phải thực hiện chính sách cắt giảm chi tiêu,                
nhập khẩu bị hạn chế. Đặc biệt là thị trường Châu Âu, năm 2012 là năm khi sức tiêu                  
thụ của người tiêu dùng tại thị trường này rơi xuống mức thấp nhất trong vòng hơn 3                 
nămquađãgâyrarấtnhiềukhókhăntrongviệctiêuthụsảnphẩmcủaMekong.

Một trong những tác động to lớn đến nền kinh tế Việt Nam trong thời gian               
qua là lạm phát tăng cao, lãi suất ngân hàng tăng trưởng nóng, biến động tỷ giá thất                 
thường. Chính những điều này đã ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của các doanh               
nghiệpnóichungvàCôngtyMekongnóiriêng.
Tỷ giá: Tỷ giá hối đoái được xem là một nhân tố quan trọng trong hoạt động xuất                 
nhập khẩu. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành và giá bán sản phẩm của các tổ                 
chức. Khi đồng nội tệ giảm giá thì sản phẩm xuất khẩu của Công ty sẽ có lợi thế                  
cạnh tranh về giá trên thị trường thế giới. Nói cách khác, đây chính là cơ hội cho các                  
Công ty xuất khẩu. Tuy nhiên, sự giảm giá đồng nội tệ lại đe dọa đến các Công ty                  
nhập khẩu vì giá vốn hàng nhập khẩu tăng lên dẫn đến phải tăng giá bán. Khi đồng                 
tiền của một nước mất giá, người nước ngoài nhận ra rằng, giá xuất khẩu của nước                
này rẻ đi và ngược lại. Do đó, việc tăng giảm của tỷ giá hối đoái ảnh hưởng trực tiếp                   
đến hoạt động xuất khẩu. Đồng USD là đồng tiền giao dịch chính trong hoạt động               
xuất khẩu của Công ty Mekong. Trong thời gian qua đồng nội tệ mất giá so với đồng                 
USD do lạm phát tăng cao, nên hoạt động xuất khẩu của Công ty nhìn chung có                
nhiều thuận lợi.Trong năm 2010, NHNN đã thực hiện hai lần điều chỉnh tỉ giá với               
mức tăng tổng cộng trên 5%. Tuy nhiên, áp lực tỉ giá vẫn tiếp tục tăng cao. Đến                 
11/2/2011, NHNN tiếp tục điều chỉnh tỉ giá bình quân liên ngân hàng lên 20.693              
VND, tăng 9,3% so với mức 18.932 VND trước đó. Trong năm này, NHNN thực              
hiện nhiều chính sách nhằm ổn định tỷ giá như NHNN ban hành hàng loạt văn bản qui                 
định giảm trần lãi suất huy động USD từ 6%/năm xuống 2%/năm; điều chỉnh tăng dự               
trữ bắt buộc tiền gửi ngoại tệ đối với các TCTD thêm 2% lên 6%; thu hẹp đối tượng                  
cho vay ngoại tệ của TCTD. Với những biện pháp quyết liệt của NHNN nêu trên, thị                
trường ngoại tệ đã ổn định dần, căng thẳng tỉ giá bị đẩy lùi. Cuối năm 2011, tỉ giá                  
chính thức chỉ tăng 10,01% so với cùng kỳ năm trước và đứng ở mức 20.828 VND,                
tỉ giá niêm yết tại các NHTM tương đối ổn định và nằm trong biên độ cho phép,                 
trạngtháingoạihốicủacácNHTMđượccảithiện.
Trong năm 2012, NHNN tiếp tục ban các chính sách để hạn chế "đôla hóa"              
trong nền kinh tế và kiểm soát tăng trưởng tín dụng ngoại tệ ở mức hợp lý, góp phần                  
ổn định thị trường ngoại. Đến cuối năm 2012, tỉ giá và thị trường ngoại hối tiếp tục                 

ổn định, giá USD mua vào tại các NHTM giảm trung bình 1% so với cuối năm 2011,                 
5
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
chênh lệch tỉ giá chính thức và tỉ giá trên thị trường tự do được thu hẹp, tỉ lệ đôla                   
hóa (tiền gửi ngoại tệ trong tổng phương tiện thanh toán giảm xuống 13,2% từ mức               
15,8% vào cuối năm 2011). Các tổ chức kinh tế và cá nhân đẩy mạnh bán ngoại tệ                 
cho các NHTM, tạo điều kiện để NHNN mua một lượng lớn ngoại tệ để tăng dự trữ                 
ngoạihốiNhànước.
Năm 2013, tỷ giá đô la trên VNĐ tăng 1,3%, thị trường ngoại hối tiếp tục ổn                
định. Dự trữ ngoại hối tăng lên và ước tính đạt trên 30 tỷ USD. Năm 2014, CP đưa                  
rathôngđiệpsẽđiềuchỉnhtỷgiákhôngquá0,2%
Lãi suất tín dụng: bao gồm lãi suất cho vay và huy động vốn. Sự thay đổi lãi suất                  
ngân hàng có ảnh hưởng đáng kể tới xu hướng tiết kiệm, tiêu dùng, đầu tư của người                 
dân. Lãi suất là chi phí vốn của một doanh nghiệp, vì vậy khi lãi suất tăng cao sẽ hạn                   
chế nhu cầu vay vốn mở rộng hoạt động kinh doanh hay làm phát sinh thêm chi phí                 
đầu vào. Trong thời gian qua nhất là năm 2011, do lạm phát tăng cao, nên việc tăng                 
lãi suất là công cụ điều chỉnh lạm phát, ổn định vĩ mô kinh tế của chính phủ. Do đó,                   
đã tác động mạnh mẽ đến nhu cầu vay vốn của Công ty để phục vụ hoạt động sản                  
xuất, xuất khẩu. Do đó, Công ty luôn phải chú ý theo dõi tin tức để có thể nắm bắt                   
những thay đổi về lãi suất từ phía ngân hàng cũng như biết được những gói sản phẩm,                 
dịch vụ cho vay ưu đãi của ngân hàng cho lĩnh vực xuất nhập khẩu. Đến năm 2012,                 
lãi suất ngân hàng đang dần giảm xuống với lãi suất cơ bản giảm 6% so với cuối năm                  
2011, từ 14%/ năm xuống còn 8%/năm, lãi suất cho vay giảm mạnh từ 3%8% với               
mứclãisuấtchovaycaonhấtlà15%vàđàsụtgiảmđangtiếptụcdiễnra
Tháng 6 năm 2013, lãi suất cho vay tại các NHTM Nhà nước còn dưới              
13%/năm bao gồm cả các khoản vay cũ và mới, giảm mạnh so với mức 15% cuối                
năm 2012. Lãi suất cho vay của các NHTM cổ phần cũng giảm mạnh, với lãi suất                
trung, dài hạn hiện phổ biến còn quanh 13% – 14%/năm, lãi suất ngắn hạn còn 9,5 %                 
– 11,5%/năm. Lãi suất huy động liên tục giảm do tín dụng tăng yếu, ngân hàng thừa                

vốn. Đến cuối tháng 6/2013, lãi suất huy động kỳ hạn ngắn dao động từ 5%                 
7%/năm, lãi suất kỳ hạn dài từ 7,1%  10%/năm. Nhờ việc giảm lãi suất liên tục như                 
vậy qua các năm đã giúp Công ty có thể vay vốn để phục vụ sản xuất, xuất khẩu với                   
chi phí lãi vay thấp; giúp Công ty an tâm trong sản xuất kinh doanh, tạo điều kiện                 
nângcaodoanhthu,lợinhuậncũngnhưhiệuquảhoạtđộngkinhdoanh.
Lạm phát: Lạm phát bị tác động bởi 3 nhóm chính là: nhóm nguyên nhân chi phí                
đẩy (giá xăng, giá điện tăng,…), nhóm nguyên nhân cầu kéo (chênh lệch cung cầu,              
thâmhụtngânsách, ),nhómnguyênnhântiềntệ(tăngcungtiền,tăngtíndụng,…).
6
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
Tình hình kinh tế Việt Nam hiện nay nói chung về cơ bản vẫn được duy trì ổn                 
định. Lạm phát tiếp tục được kiểm soát ở mức thấp, năm 2013 ở mức 6,04 %, mức                 
thấp nhất trong 10 năm gần đây. Đây là cơ hội cho công ty cổ phần thủy sản Mekong                  
duy trì hoạt động ở mức ổn định. Nhiều chuyên gia dự đoán rằng mức lạm phát của                 
Việt Nam năm 2014 sẽ ở vào khoảng 7%, một số chuyên gia khác lại cho rằng lạm                 
phát sẽ ở mức 89%, thông tin từ Ngân hàng Nhà nước về cuộc khảo sát gần đây cho                  
hay, lạm phát 2014 theo kỳ vọng của các tổ chức tín dụng chỉ một con số với mức                  
tăng trung bình 6,74%. Đây cũng là mức nằm trong ngưỡng mục tiêu đề ra của Quốc                
hội (khoảng 7%).Với tỷ lệ lạm phát năm 2014 tăng làm cho giá đầu vào và đầu ra                 
biến động không ngừng, sự mất giá của đồng tiền làm cho giá chả lụa bán ra tương                 
đối tăng, ảnh hưởng đến doanh số bán của cơ sở. Để cơ sở có thể chịu ảnh hưởng                  
thấp nhất của lạm phát thì cần sử dụng các yếu tố đầu vào thật hiệu quả, cơ cấu chi                   
phí cho hợp lý để sản phẩm đầu ra tăng giá ở mức chấp nhận được, đảm bảo tiêu thụ                   
tốttrongnhữngthịtrườngquenthuộc.
Kinh tế Việt Nam đã vượt qua nhiều khó khăn, đang phục hồi và hướng tới               
tốc độ tăng trưởng cao hơn. Năm 2013, quy mô của nền kinh tế đạt mức 176 tỷ                 
USD, thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 1.960 USD. Thủ tướng Nguyễn Tấn              
Dũng cho biết GDP của Việt Nam trong 2 năm tới dự kiến tăng trưởng lần lượt ở                 
mức 5,8% và 6%. Với tốc độ phát triển kinh tế của nước ta trong 2 năm tới là tương                   

đốicao,tạođiềukiệnthuậnlợichocácdoanhnghiệppháttriểnnó
1.1.2.MôiTrườngChínhTrị:
Môi trường chính trị, chính sách, pháp luật ảnh hưởng ngày càng lớn đến hoạt              
động của doanh nghiệp. Sự ổn định chính trị tạo ra môi trường thuận lợi đối với các                 
hoạt động kinh doanh. Sự can thiệp nhiều hay ít của Chính phủ vào nền kinh tế cũng                 
tạo ra những thuận lợi hoặc khó khăn trong kinh doanh cho từng doanh nghiệp. Điều               
đó đòi hỏi các doanh nghiệp cần sớm phát hiện ra những cơ hội và thách thức mới                 
trong kinh doanh để điều chỉnh thích ứng các hoạt động nhằm tránh những đảo lộn               
trongquátrìnhvậnhành,duytrìvàđạtđượccácmụctiêuđãđặtra.
Trong bất kỳ giai đoạn nào của nền kinh tế Nhà nước cũng khuyến khích “tăng               
xuất khẩu, giảm nhập khẩu” để đem lại ngoại tệ về cho đất nước, đặc biệt xuất khẩu                 
thủy sản là thế mạnh của Việt Nam, hiện nay Việt Nam đã trở thành 1 trong 10 nước                  
xuất khẩu thủy sản hàng đầu thế giới. Điều 12 Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu                
năm 2005 đã tạo điều kiện giúp các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản áp dụng mức                
thế xuất là 0%. Văn bản phát luật về phát triển ngành thuỷ sản Việt Nam mới đây nhất                  
7
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
như quyết định số 1445/QĐTTg ngày 16/8/2013 do Thủ tướng Chính phủ ban            
hành, phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển thuỷ sản đến năm 2020, tầm nhìn               
2030.
Bên cạnh các mối quan hệ hợp tác giữa nước ta với các nước láng giềng, các đối tác                  
chiếnlược,cácđốitáclớncóbướcpháttriểnmới.
−Chủ tịch Trương Tấn Sang đã có chuyến thăm sang Mỹ ngày 25/7/2013 và             
mở ra một giai đoạn mới cho quan hệ song phương giữa Việt Nam và Mỹ, với quyết                 
định xác lập quan hệ “Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ” nhằm đem lại khuôn                 
khổ cho việc thúc đẩy quan hệ. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc giao                 
thươngxuấtkhẩugiữa2nướctrongđócómặthàngthủysản.
−Mặc dù cách xa nhau về địa lý nhưng Trung Đông và Châu Phi từ lâu đã có                 
mối quan hệ hợp tác và hữu nghị truyền thống, được thử thách và vun đắp qua nhiều                 

giai đoạn phát triển. Cụ thể 4/11/2013, diễn đàn Hợp tác kinh tế giữa Việt Nam với                
15 quốc gia Trung Đông – Bắc Phi diễn ra nhằm thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ kinh                  
tế phát triển và thịnh vượng chung. Tuy nhiên, kim ngạch thương mại hai chiều giữa               
Việt Nam và các quốc gia này còn thấp. Vì thế qua diễn đàn đã tạo cơ hội cho doanh                   
nghiệp hai bên tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, thảo luận những biện pháp cụ thể để                 
nâng cao hơn nữa hiệu quả hợp tác kinh tế, đồng thời nâng cao kim ngạch xuất khẩu                 
sangcácthịtrườngnàytrongđócómặthàngthủysản.
Nhưng gần đây khu vực biển Đông đang có tranh chấp gay gắt, nên việc hợp tác                
và hội nhập quốc tế để phát triển nuôi trồng thủy sản ở khu vực này gặp không ít trở                   
ngại và khó khăn. Đồng thời các thủ tục hải quan còn quá rắc rối khiến nhiều doanh                 
nghiệpphảichờđợitrongthờigiandài.
1.1.3.MôiTrườngVănHóa–XãHội:
Môi trường văn hóa – xã hội ởcácthị trường khác nhau sẽ có tác động nhất               
định đếnhành vi muahàng của mỗi cá nhân. Các khía cạnh hình thành nhân tố này               
như: những quan niệm và đạo đức, thẩm mỹ, lối sống, về nghề nghiệp, những phong               
tục, tập quán, truyền thống, những quan tâm ưu tiên của xã hội, trình độ nhận thức,                
họcvấnchungcủaxãhộiảnhhưởngmạnhmẽđếncáchoạtđộngkinhdoanh.
Ở thị trường nội địa,các sản phẩm đông lạnh không được ưa chuộng vì người              
dân có thói quen đi chợ hằng ngày và thích ăn đồ tươi sống hơn. Ngược lại, ở các                  
nước phương Tây do quan niệm “thời gian là tiền bạc” nên họ thường sử dụng sản                
phẩm có thể bảo quản được lâu. Chính vì vậy, sản phẩm thủy sản đóng hộp của công                 
8
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
ty chủ yếu xuất khẩu sang thị trường phương Tây.Mặt khác, các phụ phẩm như đầu cá                
tra có thể bán ở thị trường trong nước với giá rẻ đánh vào thị hiếu ưa chuộng hàng                  
hóa giá rẻ của người Việt Nam. Ngược lại ở thị trường phương Tây, khách hàng rất                
chú trọng về vấn đề chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm nên các giấy chứng nhận                  
chấtlượngrấtquantrọng.
1.1.4.MôiTrườngTựNhiên:

Công ty có lợi thế về nguồn cung cấp nguyên liệu do nằm tại TP. Cần Thơ,                
một tỉnh thuộc khu vực ĐBSCL có môi trường và điều kiện được xem là thuận lợi                
nhất của ngành nuôi thả cá tra; chính điều đó là lợi thế của Công ty về gần vị trí                   
nguồnnguyênliệusovớicácđốithủcạnhtranhkhác.
Thế nhưng nghề nuôi thủy sản của Công ty cũng phải đối mặt với nhiều thách               
thức phải vượt qua, một trong những thách thức lớn nhất đối với việc phát triển nuôi                
trồng thủy sản của Công ty và cả khu vực ĐBSCL đó chính là việc biến đổi khí hậu                  
toàn cầu. Việc biến đổi khí hậu này tác động với nhiều mức độ khác nhau, từ suy                 
giảm năng suất, bùng nổ bệnh dịch đến việc mất dần một phần hoặc toàn bộ diện tích                 
nuôi trồng. Ngoài ra tại ĐBSCL hàng trăm nhà máy chế biến thủy sản đông lạnh,               
hàng chục cảng cá, bến cá và hàng trăm cơ sở chế biến nước mắm, hàng khô, bột cá,                  
tái chế phế liệu hàng năm đang thải ra môi trường khối lượng chất thải rất lớn gồm                 
cả chất thải rắn, lỏng và khí. Nhiều mẫu phân tích các chất thải rắn, lỏng, khí đã vượt                  
quá giới hạn cho phép theo Tiêu chuẩn Việt Nam không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến                
hoạt động kinh tế, nuôi trồng thủy sản mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe người lao                
động và người dân. Vì vậy đòi hỏi Công ty cần lựa chọn mô hình sản xuất phù hợp,                  
đáp ứng được với tình hình biến đổi khí hậu, ứng dụng các quy trình nuôi tiên tiến                 
hơn, đương đầu với các tác động tiêu cực về biến đổi khí hậu cho khu vực. Công ty                  
Biển Đông nói riêng và doanh nghiệp thuỷ sản cả nước nói chung phải nghiêm túc               
trong việc thống kê được tất cả nguồn thải, tiến hành kiểm soát ô nhiễm thường               
xuyên,từđóápdụngcácbiệnphápsảnxuấtsạchhơn.
Chính những thuận lợi và khó khăn đó đòi hỏi Công ty phải có chiến lược               
phát triển dài hạn, tận dụng triệt để những lợi thế sẵn có và hạn chế một cách thấp                  
nhất các yếu tố tự nhiên bất lợi.Từ đó giúp Công ty phát triển một cách lành mạnh và                  
ổnđịnh.
1.1.5.MôiTrườngCôngNghệKỹThuật:
Yếu tố công nghệ đóng vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển lâu dài                
của Công ty. Trong thời đại công nghệ ngày càng phát triển, những yêu cầu về công                
9
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh

Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
nghệ ở mọi nơi ngày càng khắt khe hơn nếu Công ty không bắt kịp theo được xu thế                  
đó thì Công ty sẽ trở nên lạc hậu và thua kém những đối thủ cạnh tranh khác. Chính                  
điều đó sẽ khiến Công ty dần bị loại bỏ khỏi ngành. Trong hoạt động xuất khẩu thì                 
yếu tố công nghệ là vũ khí cạnh tranh có hiệu quả nhất để thể hiện đẳng cấp của                  
Công ty và cũng có thể là yêu cầu bắt buộc. Sản phẩm mang thương hiệu Biển Đông                 
đã được khẳng định về chất lượng trên thị trường xuất khẩu, Công ty là một trong                
những đơn vị chế biến cá đầu tiên đã đạt được những tiêu chuẩn về chất lượng phù                 
hợp với các quy định nghiêm ngặt về an toàn vệ sinh thực phẩm với các chứng nhận:                 
Chứng nhận: theo tiêu chuẩn chất lượng SSOP, GMP, HACCP, HALAL, ISO           
22000:2005, BRC, IFS, Global GAP, SA 8000:2008, ISO 17025 vàBAP.Theo tiêu          
chuẩn tốt nhất để cung cấp các sản phẩm đảm bảo chất lượng cao đến người tiêu                
dùng. Với những tiêu chuẩn công nghệ, kỹ thuật như vậy đã phần nào giúp Công ty                
phát triển ổn định trong một thời gian dài. Tuy nhiên, Công ty cũng cần phải thường                
xuyên cập nhật thông tin, đi trước đón đầu nếu không muốn trở nên tụt hậu hoặc bỡ                 
ngỡvớinhữngchỉtiêu,côngnghệmớitrongtươnglai.

1.1.6.Nhânkhẩu:
Tính đến năm 2011, dân số toàn Thành phố Cần Thơ đạt gần 1.200.300             
người, mật độ dân số đạt 852 người/km².Trong đó dân số sống tại thành thị đạt gần                
791.800 người, dân số sống tại nông thôn đạt 408.500 người. Dân số nam đạt              
600.100 người, trong khi đó nữ đạt 600.200 người. Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số phân                
theođịaphươngtăng8,2‰.
Thuậnlợi
 Nguồn lực lao động dồi dào, giá nhân công rẻ là điều kện thuận lợi để doanh                
nghiệptậndụngnguồnlaođộng.
 Dân số đông và có trình độ cao sẽ tạo nguồn lao động dồi dào, có tay nghề,                 
ngoàiradânsốđônglàmgiatăngnhucầuvềtiêudùngthựcphẩm, 
 Thunhậpcaogiúpchosốlượnghànghóađượctiêuthụcủacôngtytăng,…
Khókhăn

 Nhiều thành phần tôn giáo và dân tộc đòi hỏi công ty cần có nhiều mặt hàng đa                 
dạng, phong phú. Ngoài ra, nếu dân số có trình độ học vấn và mức thu nhập cao                 
sẽ tạo áp lực đòi hỏi công ty cần tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, đa                 
dạng, đểđápứngnhucầungàycàngcaocủangườitiêudung
1.2.MôiTrườngViMô:
10
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
1.2.1.ĐốiThủCạnhTranhTiềmẨn
Trong nền kinh tế hiện nay, ngành thủy sản đang có vai trò rất quan trọng               
đóng góp đáng kể vào GDP và có tiềm năng phát triển rất lớn, vì thế nhiều doanh                 
nghiệpcókhảnănggianhậpngànhtrởthànhđốithủcạnhtranhcủacôngty
1.2.2.ĐốiThủCạnhTranhtrựctiếp:
Đối thủ cạnh tranh trong nước: Việt Nam có rất nhiều doanh nghiệp tham             
gia vào hoạt động xuất khẩu thủy sản, riêng Thành Phố Cần Thơ tính đến hiện tại đã                 
có trên 25 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu thủy sản và chủ yếu là xuất khẩu cá tra.                  
Trong đó, Công ty TNHH Công Nghiệp Thủy Sản Miền Nam, Công ty Cổ Phần Chế               
Biến Thủy Sản Hiệp Thanh là 2 Công ty có kim ngạch xuất khẩu cá Tra rất lớn và là                   
đối thủ mạnh nhất mà Công ty chịu áp lực cạnh tranh trong thời gian này tại địa bàn                  
ThànhPhốCầnThơ.
Công ty TNHH Công Nghiệp Thủy Sản Miền Nam (SOUTH VINA): Công ty            
được thành lập từ năm 2005 với tiêu chí của Công ty: "Niềm tin, uy tín và chất lượng                  
hàng đầu". Công ty đã tiến hành đầu tư các trang thiết bị hiện đại, dây chuyền sản                 
xuấtkhépkínvàcôngnghệcaođảmbảoantoànvệsinhthựcphẩm.
Nhà máy được xây dựng trên diện tích 13.000 m
2
tại địa điểm rất thuận lợi               
về cả giao thông đường bộ lẫn đường thủy. Nhà máy được xây dựng một cách hiện                
đại và lắp đặt hệ thống xử lý nước thải theo tiêu chuẩn môi trường quốc gia. Với vị                  
trí nằm cạnh bờ sông Hậu Giang, nơi đây là nguồn cung cấp nguyên liệu rất đa dạng,                 

phong phú, và dồi dào. Công ty thu hút hơn 1.200 công nhân có tay nghề chuyên                
nghiệp và và có kỹ thuật cao. Đồng thời Công ty cũng cho vận hành với hệ thống                 
quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế. Các chứng nhận đạt được: HACCP,              
HALAL, ISO 17025, ISO 22000, BRC, IFS, GLOBAL G.A.P, EU CODE: DL 14,            
DIPOA0002/DL14.
Các sản phẩm chính của Công ty là cá Tra và cá Basa fillet đông lạnh chất                
lượng cao, đáp ứng nhu cầu của khách hàng với công suất chế biến 15.000 tấn/năm.               
Thị trường tiêu thụ chủ yếu của Công ty là Mỹ, Châu Âu, Nam Mỹ, Trung Quốc,                
Trung Đông, Hồng Kông, Nga, Nam phi và nhiều quốc gia khác trên thế giới. Sản               
phẩm của Công ty được bao gói mang nhãn hiệu "South Vina", đôi khi mang nhãn               
hiệu khác tùy theo yêu cầu khách hàng (Công ty TNHH Công nghiệp Thủy sản miền               
Nam,2013).
Công ty Cổ Phần Chế Biến Thủy Sản Hiệp Thanh được thành lập và chính thức               
đi vào hoạt động từ năm 1989, ban đầu Hiệp Thanh vốn nổi tiếng trong cả nước là                 
nhà chế biến lương thực xuất khẩu hàng đầu, với công suất nhà máy lên đến hơn 1                 
triệu tấn/năm, dung tích kho 120.000 tấn. Đến năm 1999 Công ty mới bắt đầu thử               
nghiệm nuôi cá tra ở diện tích nhỏ. Đến nay, vùng nuôi của Công ty đã lên đến 90                  
11
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
ha,sảnlượngthuhoạchcánguyênliệu35.000–40.000tấn/năm.
Công ty có vị trí địa lí rất thuận tiện cả về đường thủy lẫn đường bộ với lực                  
lượng công nhân lao động lên đến 2400 người. Công ty có hệ thống dây chuyền sản                
xuất nhập khẩu hoàn toàn từ Châu Âu. Ngoài ra, Công ty còn tăng cường xây dựng cơ                 
sở hạ tầng hoàn chỉnh, khang trang với hệ thống kho lạnh có sức chứa 7.400 tấn sản                 
phẩm, có hệ thống cấp, thoát nước, khu xử lý nước thải riêng, theo đúng yêu cầu kỹ                 
thuật.
Năm 2005, Công ty xây dựng nhà máy và chính thức đưa nhà máy chế biến cá                
tra đi vào hoạt động từ cuối năm 2006. Cá nguyên liệu cho nhà máy chế biến chủ                 
yếu do vùng nuôi của Công ty đáp ứng đến 80% sản lượng cá tra nguyên liệu dùng                 

cho chế biến xuất khẩu tại Công ty, phần còn lại mua từ các vùng nuôi liên kết với                  
nông dân Và cũng chính từ lợi thế này, Công ty luôn đảm bảo có được nguồn cá tra                  
nguyênliệuổnđịnhđểphụcvụsảnxuất,xuấtkhẩu.
Năm 2008, Hiệp Thanh quyết định đầu tư xây dựng thêm nhà máy chế biến              
thức ăn cho cá. Nhà máy này cung cấp khoảng 300 tấn thành phẩm/ngày, trong đó               
80% phục vụ cho nông trại của Hiệp Thanh, còn lại 20% phục vụ thị trường địa                
phương. Đến nay, sản phẩm của Công ty Hiệp Thanh đã có mặt trên khắp các thị                
trường như Mỹ, Châu Âu, Nga, Ucraina, Ôxtrâylia, Canađa, các nước Châu Á, Trung             
ĐôngvàChâuPhi(CôngtyCổphầnChếbiếnThủysảnHiệpThanh,2013).
Hiệp Thanh cũng là một trong những đơn vị đầu tiên đạt được chứng nhận              
nuôi trồng thủy sản bền vững Global GAP. Tuy nhiên, nhận thấy sự bất hợp lý trong                
việc phải áp dụng quá nhiều tiêu chuẩn trong nuôi trồng thủy sản, mặc dù Hiệp Thanh                
rất chú trọng công tác kiểm soát chất lượng, phát triển nuôi bền vững, nhưng Công               
ty không chạy theo tiêu chuẩn. “Các tiêu chuẩn khi đề ra đều có mục đích rất tốt và                  
cần thiết, nhưng khi triển khai thực hiện thì lại mang đậm tính thương mại, làm tăng                
thêm gánh nặng chi phí không cần thiết cho doanh nghiệp. Là một trong những              
doanh nghiệp đầu tiên đạt chứng nhận GlobalGAP, chỉ chưa đầy hai năm sau đã lại               
phát sinh tiêu chuẩn ASC, và sắp tới chắc chắn lại có sẽ thêm một tiêu chuẩn nào đó                  
khác nữa, nhưng các tiêu chuẩn này không mang lại hiệu quả như mong muốn. Nhận               
thấy điều đó, đến nay, chúng tôi không theo bất kỳ một tiêu chuẩn nào, kể cả                
GlobalGAP mà chúng tôi từng đạt được” (Nguyễn Văn Phấn, 2013). Thay vào đó             
Công ty cố gắng tạo ra sản phẩm tốt nhất có thể; trong suốt thời gian nuôi, tất cả các                   
đầu vào chính như con giống, thức ăn, thuốc thú y,… đều được kiểm soát theo               
nhữngtiêuchuẩnnghiêmngặt(ĐỗVănThông,2013).
45D
oanh

12
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1

nghiệ
p
thủy
sản
xuất
khẩu
uy
tín
năm
2012
201
3
1
CôngtyCổphầnchếbiếnthủysảnvàXNKCàMau
2
CôngtyCổphầnchếbiếnthủysảnXKÂuVững
3
CôngtyCổphầnchếbiếnthủysảnXNKKiênCường
4
CôngtyCổphầnchếbiếnthuỷsảnÚtXi
5
CôngtyCổphầnchếbiếnthuỷsảnXKMinhHải
6
CôngtyCổphầnchếbiếnvàdịchvụthủysảnCàMau
7
CôngtyCổphầnchếbiếnXNKthủysảnBàRịaVũngTàu
8
CôngtyCổphầnGòĐàng
9
CôngtyCổphầnHùngVương

10
CôngtyCổphầnHảiViệt
11
CôngtyCổphầnNamViệt
12
CôngtyCổphầnNhaTrangSeafoods–F17
13
CôngtyCổphầnSàiGònFood
14
CôngtyCổphầnTậpđoànThủysảnMinhPhú
15
CôngtyCổphầnthựcphẩmSaoTa
16
CôngtyCổphầnthựcphẩmthủysảnXKCàMau
17
CôngtyCổphầnthựcphẩmTrungSơn
13
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
18
CôngtyCổphầnthủysảnvàXNKCônĐảo
19
CôngtyCổphầnthủysảnCửuLong
20
CôngtyCổphầnthủysảnMekong
21
CôngtyCổphầnthủysảnMinhHải
22
CôngtyCổphầnthủysảnNgọcXuân
23

CôngtyCổphầnthủysảnvàthươngmạiThuậnPhước
24
CôngtyCổphầnthuỷsảnBìnhĐịnh
25
CôngtyCổphầnVĩnhHoàn
26
CôngtyCổphầnViệtAn
27
CôngtyCổphầnXNKthuỷsảnCửuLongAnGiang
28
CôngtyCổphầnXNKthủysảnAnGiang
29
CôngtyCổphầnXNKthủysảnBếnTre
30
CôngtyCổphầnXNKthuỷsảnMiềnTrung
31
CôngtyTNHHĐạiThành
32
CôngtyTNHHchếbiếnthựcphẩmthươngmạiNgọcHà
33
CôngtyTNHHHảiNam
34
CôngtyTNHHHảiVương
35
CôngtyTNHHHighlandDragon
36
CôngtyTNHHHuyNam
37
CôngtyTNHHkinhdoanhchếbiếnthủysảnvàXNKQuốcViệt
38

CôngtyTNHHmộtthànhviênXKthủysảnKhánhHòa
39
CôngtyTNHHMaiLinh
40
CôngtyTNHHPhúQuý
41
CôngtyTNHHTínThịnh
42
CôngtyTNHHthựcphẩmXKHảiThanh
43
CôngtyTNHHthủyhảisảnSaigonMekong
14
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
44
CôngtyTNHHthủysảnGióMới
45
CôngtyTNHHthủysảnHảiLongNhaTrang
1.2.3.Nhàcungcấp:
Nhà cung ứng là một trong những yếu tố đóng vai trò rất quan trọng trong               
việc sản xuất ra sản phẩm của Công ty. Trực tiếp ảnh hưởng đến kết quả sản xuất                 
kinh doanh của Công ty. Vì vậy đòi hỏi Công ty phải lựa chọn các nhà cung ứng có                  
đầy đủ khả năng, kinh nghiệm, uy tín để hợp tác; tránh tình trạng lựa chọn sơ sài có                  
thể gây ra nhiều rắc rối sau này như chất lượng sản phẩm không được đảm bảo, giao                 
hàngkhôngđúnghẹnlàmtrìhoãncảmộtdâychuyềnsảnxuất,…
Do công ty Khép kín vùng nguyên liệu qua hình thức tự nuôi và đầu tư cho                
các thành viên câu lạc bộ nuôi cá sạch để có nguyên liệu dồi dào. Đầu tư thêm trang                  
thiết bị hiện đại. Đồng thờiphát triển thêm vùng nuôi cá tra thứ hai (tự nuôi) để ổn                 
định nguồn nguyên liệunên áp lực từ nhà cung ứng là không lớn. Chủ yếu đến từ nhà                 
cungcấpthứcănthủysản

1.2.4.KháchHàng:
Hiện nay hoạt động sản xuất kinh doanh chính của Công ty là chế biến xuất               
khẩu các sản phẩm từ cá tra (cá tra fillet các loại, cá tra cắt khúc, cá tra nguyên con                   
cấp đông các loại,…). Các sản phẩm của Công ty hoàn toàn phục vụ cho nhu cầu                
xuấtkhẩuvớithịtrườngchủyếucủaCôngtylàthịtrườngMỹ.
Mỹ: Theo tin tức từ VASEP thì thị trường Mỹ tính đến hết tháng 7/2013, tổng giá                
trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Mỹ đạt 745,1 triệu USD, tăng gần 8% so                 
với cùng kỳ năm 2012. Mỹ hiện là thị trường lớn nhất về nhập khẩu cá tra, cá ngừ,                  
cua ghẹ; lớn thứ 2 về tôm và lớn thứ 3 về nhuyễn thể hai mảnh vỏ. Ngay từ đầu năm,                    
khi xuất khẩu thủy sản sang thị trường Châu Âu liên tục giảm sút, xuất khẩu sang                
Nhật ít thuận lợi, các doanh nghiệp thủy sản nước ta đã “dồn” sang thị trường Mỹ.                
Trong 6 tháng đầu năm 2013 chiếm hơn 90% kim ngạch xuất khẩu của Công ty. Tuy                
nhiên, vào lúc thị trường ngày càng khó khăn, hoạt động kinh doanh của doanh              
nghiệpthủysảnViệtNamtrênthịtrườngMỹcũngđanggặpnhiềusónggió.
Mặt hàng cá tra, ngày 14/3/2013, Bộ Thương mại Mỹ cũng công bố quyết             
định cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 8 (POR8) thuế chống bán phá giá                 
cá tra đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam từ 1/8/2010  31/7/2011 với mức thuế áp                
cho các doanh nghiệp cá tra Việt Nam cao gấp 25  44 lần mức thuế của POR7. Mặc                  
dù đến hết tháng 7/2013, Mỹ vẫn là thị trường lớn nhất nhập khẩu cá tra của Việt                 
Nam nhưng giá trị xuất khẩu trong 2 tháng 6 và 7 đã giảm lần lượt 3% và 19,9% so                   
15
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
với cùng kỳ năm trước. Như vậy, trong 7 tháng đầu năm xuất khẩu cá tra sang Mỹ có                  
đến4thánggiátrịxuấtkhẩugiảmtừ329%sovớicùngkỳnăm2012.
Có thể nói thị trường Mỹ hiện tại đã và đang gây cho các Công ty xuất khẩu                 
thủy sản Việt Nam nhiều khó khăn cho các nhà xuất khẩu Việt Nam. Muốn tồn tại                
được trong điều kiện xuất khẩu đầy khó khăn hiện tại các Công ty thủy sản cần phải                 
minh bạch cụ thể trong các loại chi phí để chứng minh được không hề nhận trợ cấp                 
từ chính phủ như sản phẩm tôm hay không hề bán phá giá sản phẩm như sản phẩm cá                  

tra.
Để có thể đối phó với tình hình trước mắt còn nhiều khó khăn cũng như tìm                
ra hướng phát triển dài lâu. Công ty có thể đa dạng hoá thị trường, hướng sản phẩm                 
đến các thị trường nhiều tiềm năng như thị trường Trung Đông và Châu Phi. Trong               
những năm gần đây, thị trường Trung Đông và Châu Phi nổi lên như là những thị                
trường đầy tiềm năng đối với sản phẩm thủy sản, trong khi các thị trường khác có                
biểuhiệnbãohòa.
Trung Đông:Khu vực Trung Đông bao gồm 16 quốc gia (Ả rập Xêut, Bahrain,             
Qatar, Kuwait, Jordani, Iran, Iraq, Israel, Libăng, Oman, Palestine, Thổ Nhĩ Kỳ, UAE            
(Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất), Xyri, Yemen và Ai Cập), có diện tích trên                
7 triệu km
2
và số dân trên 380 triệu người, nổi tiếng với trữ lượng lớn tài nguyên 

              
thiên nhiên phong phú. Ngoài ra do điều kiện tự nhiên nên hầu hết các nước Trung                
Đông không sản xuất được các mặt hàng nông nghiệp, trong đó có thủy sản. Chính vì                
vậy, khu vực này có nhu cầu rất lớn về các sản phẩm thuỷ sản như tôm, cá tra, cá ngừ                    
hộp, cá sac đin, cá thu hộp và cá khô. Từ đó, doanh nghiệp Việt Nam sẽ có nhiều cơ                   
hộiđẩymạnhtraođổithươngmạitạiTrungĐông.
Theo số liệu mới nhất của Trung tâm Thương mại Quốc tế , giá trị nhập khẩu                
thủy sản (mã HS03) năm 2011 vào một số nước khu vực Trung Đông đều tăng               
trưởng so với năm 2010, trong đó Ả rập Xêut đạt 310,1 triệu USD, tăng 33%;               
Palestine đạt 11,3 triệu USD, tăng 50%; Iran đạt 75,8 triệu USD, tăng 31%. Tuy              
nhiên, sang năm 2012, giá trị nhập khẩu thủy sản (mã HS03) vào một số ít nước                
trong khu vực giảm nhẹ so với năm 2011 như Libăng đạt 78,1 triệu USD, giảm               
6,8%; Israel đạt 267 triệu USD, giảm 9,3%. Theo nhận định của doanh nghiệp, sở dĩ               
giá trị nhập khẩu thủy sản tại một số nước trong khu vực Trung Đông giảm là do                 
những nước này xảy ra nội chiến nên các nhà xuất khẩu của nhiều nước trên thế giới                 
cóthểđãrấtdèchừngkhiđưahàngvàocácthịtrườngnày.

Hàng thủy sản của ViệtNamnói chung và cá tra nói riêng bước đầu đã có ưu               
16
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
thế cũng như uy tín đối với người tiêu dùng tại khu vực Trung Đông. Xuất khẩu thủy                 
sản ViệtNamvào nhiều nước trong khu vực này đều tăng trưởng, năm sau cao hơn              
năm trước. Theo Bộ Công Thương, năm 2012 kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam              
sang Trung Đông đạt hơn 4 tỷ USD chỉ mới chiếm 0,4% tổng kim ngạch nhập khẩu                
của Trung Đông. Con số này cho thấy tỷ trọng nhập khẩu từ Việt Nam lá quá nhỏ bé,                  
chưa tương xứng với tiềm năng của khu vực thị trường này và còn rất nhiều cơ hội                 
mở rộng thị phần cho các doanh nghiệp Việt Nam. Trong năm 2012, kim ngạch xuất               
khẩu thủy sản đạt trên 293 triệu USD và riêng cá tra chiếm 63% kim ngạch xuất                
khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường này, tuy nhieen chỉ có 5/16 nước trong                
khu vực này đạt giá trị nhập khẩu cá tra Việt Nam trên 10 triệu USD/năm.Tại một số                 
nước trong khu vực, ViệtNamcòn đứng trong số 5 nước dẫn đầu về xuất khẩu phile               
cá đông lạnh (mã HS0304). Cụ thể: tại Israel, Việt Nam là nước xuất khẩu lớn thứ 4                 
với giá trị năm 2012 đạt 13,2 triệu USD, tăng 95% so với năm 2011; tại Libăng,                
Việt Nam luôn dẫn đầu về xuất khẩu phile cá đông lạnh từ nhiều năm nay, chiếm trên                 
75% tổng giá trị nhập khẩu cá tra của Libăng, riêng năm 2012 đạt 10,8 triệu USD,                
giảm 17,8% so với năm 2011; tại Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam luôn đứng vị trí thứ 3 trong                  
4 năm trở lại đây về xuất khẩu philê cá đông lạnh, năm 2012 đạt 5,3 triệu USD, tăng                  
14% so với năm 2011. Đáng chú ý là thị phần phile cá đông lạnh của Việt Nam tại                  
thị trường này đã tăng đáng kể: năm 2008 chỉ chiếm 2% nhưng đến năm 2012 đã                
lên tới 20%. Có thể nói thị trường Trung Đông là một thị trường đầy tiềm năng cho                 
xuấtkhẩuthuỷsảncủaViệtNam.
Trung Đông là thị trường có khả năng thanh toán cao, nhu cầu lớn, tuy nhiên               
cần lưu ý và xử lý thỏa đáng một số vấn đề trong giao thương như sự cách biệt về văn                    
hóa, tín ngưỡng, thị hiếu thẩm mỹ. Thị trường Trung Đông phần đông chủ yếu là các                
nước có dân số theo đạo Hồi cao nên các sản phẩm thâm nhập vào thị trường này                 
cần đáp ứng được những tiêu chuẩn về tôn giáo của họ và chứng nhận HALAL chính                

là giấy thông hành đó. Theo Ban Đại diện Cộng đồng Hồi giáo Thành phố Hồ Chí                
Minh, HALAL là lời của thương đế Allah trong Thiên kinh Koran, được hiểu là              
“được phép” hoặc “hợp pháp” về mặt Hồi giáo (ISLAM). Các sản phẩm HALAL tức              
là thượng đế Allah cho phép người Hồi giáo (Muslim) sử dụng. Đối với cộng đồng               
Hồi giáo, lợn là con vật cấm nghiêm ngặt nhất. Vì vậy, họ không được sử dụng thịt                 
lợn hoặc bất kỳ sản phẩm nào chế biến từ thịt lợn, mỡ lợn, bia, rượu, các chất gây                  
say, cồn và tạp chất. Đồng thời cấm nghiêm ngặt không sử dụng máu và các sản phẩm                 
từ máu. Ngoài ra các sản phẩm không phải là thịt nhưng có hương vị lợn cũng bị                 
cấm. Các loại gia vị có nguồn gốc từ động vật như Gellatine, dầu mỡ gà, vịt, bò,                  
17
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
phải có chứng nhận nguồn gốc HALAL. Trong quá trình chuẩn bị, chế biến, vận              
chuyển và bảo quản các sản phẩm HALAL phải giữ không được tiếp xúc với các sản                
phẩm không phải HALAL. Dây chuyền sản xuất phải được tẩy uế làm sạch. Có thể               
nói lo go chứng nhận HALAL sẽ tạo niềm tin và đảm bảo cho người tiêu dùng Hồi                 
giáo.
Về tình hình chính trị tại Trung Đông, trong ngắn hạn, bất ổn tại khu vực sẽ                
còn tiếp diễn do một số quốc gia chưa giải quyết được khủng hoảng chính trị, tôn                
giáo, sắc tộc. Tuy nhiên, về dài hạn, dự báo đến năm 2020, tình hình Trung Đông sẽ                 
dần đi vào ổn định hơn. Các quốc gia Trung Đông sẽ tập trung ưu tiên phát triển kinh                  
tế, ổn định chính trị  xã hội. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của khu vực được dự báo                   
đến năm 2015 khoảng 4% – 5%. Với mức gia tăng dân số trên 2% và với nguồn thu                  
lớn từ dầu khí, sức mua và nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tại các quốc gia trong khu vực                   
sẽ tiếp tục tăng mạnh. Từ đó các Công ty thuỷ sản có thể yên tâm đầu tư, phát triển,                   
thúcđẩyxuấtkhẩuởthịtrườngnày.
Châu Phi: Châu Phi là châu lục đứng thứ ba thế giới về dân số, với 1,1 tỷ người                  
sống ở 55 quốc gia trên diện tích hơn 30 triệu km
2
. Trong 2 năm gần đây, các nước                  

Châu Phi đứng đầu thế giới về tốc độ cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.                
Nhiều nước xuất khẩu thủy sản lớn trên thế giới đã xếp khu vực này vào danh sách ưu                  
tiênchonhữngnămtới.
Phần lớn mgười dân Châu Phi có mức thu nhập trung bình và thấp, nên họ rất                
nhạy cảm với giá cả và có xu hướng tìm đến những sản phẩm chất lượng vừa phải, dễ                  
sử dụng, giá cả bình dân. Thêm vào đó, Châu Phi tập trung nhiều nước nghèo, nhận                
thức của người dân chưa cao và có sự chênh lệch lớn giữa các nước, do đó yêu cầu                  
về về mẫu mã, chất lượng sản phẩm và các quy định về VSATTP đối với thủy sản                 
nhập khẩu nói chung không quá khắt khe. Đó có thể là lợi thế rất lớn của Việt Nam                  
khi giá sản phẩm thuỷ sản nhất là cá tra của Việt Nam có giá khá rẻ. Châu Phi với sự                    
hạn chế về địa hình tự nhiên và khí hậu sa mạc nắng nóng quanh năm nên ngành nuôi                  
trồng thuỷ sản, nhất là cá nước ngọt của nhiều nước Châu Phi không có điều kiện để                 
phát triển, sản lượng thủy sản không đáp ứng nhu cầu tiêu dùng. Dân số tăng nhanh                
chóng kết hợp số lượng người nước ngoài (chủ yếu là Châu Âu, Châu Mỹ) đến làm                
việc cũng như du lịch ngày càng đông cũng góp phần tăng nhu cầu thủy sản. Mặt                
khác, cá da trơn ngày càng được ưa chuộng do được đánh giá có chứa ít cholesteron.                
Hiện nay, xu hướng dùng hàng thủy sản thay thế cho thịt trong bữa ăn của người dân                 
Châu Phi đang mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu                
mặt hàng này, thậm chí có thể nghiên cứu phương án nuôi trồng thủy sản tại nước sở                 
18
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
tại phục vụ nhu cầu địa phương và xuất khẩu sang các nước lân cận. Thực tế cho thấy                  
kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng như cá basa, tra, tôm sang thị trường này đã không                 
ngừng tăng trong những năm qua, biến Châu Phi trở thành thị trường tiêu thụ ngày               
càngmạnhcácmặthàngthủysản.
Tiêu thụ thủy sản trung bình của người dân Châu Phi hiện là 9,1 kg/năm và dự                
báo sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Các sản phẩm thủy sản nhập khẩu bao gồm                 
cá, các loài giáp xác và nhuyễn thể dưới dạng tươi, đông lạnh, hun khói, sấy khô và                 
chế biến sâu; trong đó, cá đông lạnh được tiêu thụ nhiều nhất. Năm 2011, Nigiêria               

đứng đầu Châu Phi về nhập khẩu thủy sản, chiếm 24% tổng nhập khẩu của cả châu                
lục, đạt 1,9 tỷ USD. Mặt hàng nhập khẩu chính gồm cá thu, cá meluc, cá trích, cá                 
tuyết, cá da trơn và tôm, dưới dạng đông lạnh hoặc sấy khô, hun khói. Tiếp theo là Ai                  
Cập chiếm 15%, Bờ Biển Ngà 12%. Nguồn cung thủy sản lớn nhất cho Châu Phi               
hiệnnaylàTrungQuốc,TháiLan,ẤnĐộ,NaUyvàNiuDilân.
Theo đánh giá của Tổng cục Thủy sản, Châu Phi là thị trường xuất khẩu thủy               
sản tiềm năng và có nhiều triển vọng. Hiện nay, hàng thủy sản Việt Nam đã và đang                 
từng bước giành được tín nhiệm trên thị trường này. Giữa Việt Nam và Châu Phi có                
những lợi thế giao thương nhất định khi các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa sang               
Châu Phi được hưởng thuế suất ưu đãi MFN. Nhiều quốc gia Châu Phi đã gia nhập                
Tổ chức Thương mại Quốc tế WTO, là yếu tố thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu của                 
Việt Nam. Dự báo nhu cầu nhập khẩu thủy sản của châu lục này sẽ tiếp tục tăng và có                   
xu hướng tăng mạnh trong thời gian tới sẽ mang đến nhiều cơ hội cho các doanh                
nghiệp thủy sản Việt Nam. Đầu những năm 2000, Việt Nam mới bắt đầu xuất khẩu               
thủy sản tới vài quốc gia Châu Phi với khối lượng rất nhỏ (150 tấn/ năm). Từ 5 năm                  
nay, thủy sản luôn là một trong năm mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam tại                 
thị trường Châu Phi với khối lượng thủy sản Việt Nam xuất khẩu sang Châu Phi tăng                
lên rõ rệt. Năm 2011, tổng giá trị xuất khẩu đã đạt 107,9 triệu USD, tăng 13% so                 
với năm 2010. Năm 2012, giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang 25 nước                
Châu Phi đạt gần 150 triệu USD, tăng 38% so với năm 2011. Trong quý 1 năm                
2013, giá trị xuất khẩu hàng thủy sản sang Châu Phi đạt 30,3 triệu USD, tăng 15%                
sovớicùngkỳnămngoái.
Ai Cập được xem là thị trường tiềm năng nhất đối với hàng thủy sản Việt Nam.                
Những năm gần đây, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này đã tăng liên tục, đạt 79,6                
triệu USD năm 2012, tăng 33% so với năm 2011. Cá là một trong những món ăn                
truyền thống của người Ai Cập trong những ngày lễ tết. Người Ai Cập cổ rất ưa                
chuộng và coi đây là một món ăn thánh thiện và mang lại may mắn. Tiếp đến là                 
19
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1

Tuynidi (11,16 triệu USD), Nigiêria (11 triệu USD), Angiêri (9,5 triệu USD),… .            
Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là cá tra, tôm đông lạnh, tôm và cá ngừ. Trong đó,                  
các nước Angiêri, Marốc, Nigeria, Nam Phi,… chủ yếu nhập khẩu cá tra philê             
đông lạnh. Mặt hàng tôm cũng đã có mặt tại thị trường Châu Phi nhưng với số lượng                 
vàgiátrịcònnhỏbé.
Các doanh nghiệp thủy sản không gặp phải rào cản đáng kể về chất lượng và               
VSATTP như các thị trường lớn khác, nhưng việc tiếp cận thị trường cũng có không               
ít trở ngại, bởi khoảng cách địa lý xa xôi, rào cản ngôn ngữ, ít thông tin thị trường,                  
phương thức thanh toán chưa hợp lý, sự cạnh tranh khốc liệt từ các đối thủ như Thái                 
Lan, Trung Quốc, Ấn Độ, tình hình chính trị bất ổn, nạn lừa đảo tại một số quốc gia                  
Tây Phi,… .Trở ngại đầu tiên là do giao thông không thuận lợi, vận chuyển bằng               
đường biển mất khoảng 40 ngày, thiếu các đường bay trực tiếp nên việc xuất khẩu               
hàng thủy sản tươi sống gặp nhiều khó khăn. Nhiều quốc gia Châu Phi có bờ biển                
dài, có lợi thế nguồn cung hải sản tại chỗ lớn nên nhu cầu tiêu thụ thuỷ sản đóng hộp                   
và đông lạnh không cao. Người dân tại nhiều nước đạo Hồi như Maroc, Angiêri,              
Tuynidi, có truyền thống ăn thịt và ít có thói quen tiêu thụ thuỷ sản, nhất là cá da                  
trơn. Vì vậy, mặc dù có tiềm năng phát triển nhưng dung lượng thị trường thuỷ sản                
tại khu vực này nhìn chung không lớn và việc đẩy mạnh xuất khẩu đòi hỏi phải có                 
thời gian tuyên truyền, quảng bá. Trong khi đó, khả năng thanh toán của phần lớn các                
doanh nghiệp nhập khẩu Châu Phi thấp và đôi khi vẫn xảy ra tình trạng lừa đảo                
thương mại qua mạng internet ở một số quốc gia Tây Phi dẫn đến tâm lý lo ngại khi                  
doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường này. Các quốc gia như Maroc, Ai Cập,               
Angiêri, Nigeria, áp dụng mức thuế nhập khẩu cao, đòi hỏi một số giấy tờ thủ tục                
như xác nhận lãnh sự (Ai Cập), giấy chứng nhận của Tổ chức tiêu chuẩn Nigeria               
(SONCAP) đối với các loại thủy sản nhập khẩu. Một số doanh nghiệp Việt Nam              
không nghiêm túc trong việc thực hiện hợp đồng xuất khẩu như giao hàng kém chất               
lượng, làm mất uy tín với khách hàng. Tình trạng bán phá giá để tranh giành khách                
hàng vẫn diễn ra, gây tâm lý lo ngại, tạo áp lực giảm giá mạnh, gây tổn thất cho                  
doanh nghiệp Việt Nam. Có những lô hàng đến cảng, bên nhập khẩu ép doanh nghiệp               
Việt Nam giảm đến gần nửa giá chào bán ban đầu trong hợp đồng đã ký. Đối với hợp                  

đồng thương mại, các điều khoản trong hợp đồng do phía Việt Nam soạn thảo              
thường rất sơ sài, không nêu rõ trách nhiệm của mỗi bên khi ký kết nên dễ bị đối tác                   
gâykhókhănkhicótranhchấpxảyra.
Doanh nghiệp mới tiếp cận thị trường Châu Phi có thể tận dụng những Công ty               
Châu Âu trung gian để xuất hàng vào Châu Phi. Những Công ty này có nhiều năm                
20
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
kinh nghiệm ở thị trường Châu Phi, có tiềm lực tài chính mạnh, có quan hệ chặt chẽ                 
với các ngân hàng Châu Âu và Mỹ, nhờ đó sẽ giảm thiểu rủi ro trong việc thanh toán.                  
Nếu chọn hình thức xuất khẩu trực tiếp, doanh nghiệp cần tận dụng những thương vụ               
hoặc cơ quan ngoại giao Việt Nam tại Châu Phi. Một số quốc gia như Nam Phi, Ai                 
Cập, Ăngôla, đã có hệ thống ngân hàng tương đối phát triển và hệ thống tài chính                
mạnh, là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam thực hiện hình thức xuất khẩu này. Ngoài                
ra, các doanh nghiệp nên xây dựng mạng lưới phân phối sản phẩm, mở văn phòng đại                
diện,chinhánhtạithịtrường,…
Có thể nói khách hàng là yếu tố sống còn của Công ty vì vậy Công ty phải                 
thường xuyên tìm hiểu, nắm bắt được nhu cầu, thị hiếu của khách ở từng thị trường                
cụ thể. Hoạch định chiến lược sản phẩm, đảm bảo về chất lượng sản phẩm, mẫu mã                
thích hợp với giá cả hợp lý để giữ chân khách hàng quen; tìm kiếm và mở rộng giao                  
dịch với những thị trường mới, thị trường tiềm năng như thị trường Trung Đông và               
Châu Phi. Ngoài ra các doanh nghiệp cũng cần lựa chọn những phương thức giao              
hàng, thanh toán an toàn để phòng ngừa tránh tình trạng lừa đảo, vi phạm hợp đồng                
của bên đối tác. Từ đó giúp cho Công ty phát triển một cách bền vững, hiệu quả và                  
antoànhơn.
1.2.5.SảnPhẩmThayThế:
Bất kì sản phẩm nào của doanh nghiệp đưa ra thị trường hầu như đều có sản                
phẩm thay thế, sản phẩm của Công ty cũng không ngoại lệ. Hiện nay, sản phẩm chủ                
yếu của Công ty là sản phẩm chế biến từ cá tra với giá trị dinh dưỡng cao với giá bán                    
rẻ hơn nhiều các sản phẩm thủy sản khác đã giúp Công ty có lợi thế trong việc kinh                  

doanh trong nhiều năm qua. Tuy nhiên cũng phải đề phòng các sản phẩm thay thế như                
cá hồi, cá minh thái Alaska, cá tuyết Hake,… là các sản phẩm được ưa chuộng ở                
nhiều thị trường như thị trường Châu Âu, Châu Mỹ. Có thể nói nhu cầu của người                
tiêu dùng thay đổi rất nhanh hay cũng có thể do chính đối thủ cạnh tranh gây ra như                  
tung ra sản phẩm mới hoặc “chơi xấu” bằng cách bôi nhọ hình ảnh sản phẩm Công ty                 
để sản phẩm thủy sản Công ty không bán được hàng. Bằng cách luôn đi trước tương                
lai có những biện pháp phòng vệ trước môi trường kinh doanh luôn biến động hay cụ                
thể ở đây là không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, nghiên cứu, hiểu rõ thị                
trường xuất khẩu cũng như những sản phẩm của những đối thủ cạnh tranh sẽ giúp               
Côngtytồntạivàpháttriển.
 
21
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
PHÂNTÍCHNỘIBỘCÔNGTYCỔPHẦNTHỦYSẢNMEKONG
PHÂNTÍCHNGUỒNLỰC
1.NGUỒNLỰCHỮUHÌNH
1.1Tổchức
CƠCẤUTỔCHỨCCÔNGTY
Thành lập từ năm 1979 với tiền thân là Xí nghiệp Rau quả đông lạnh xuất khẩu                
Hậu Giang, đến năm 2002 công ty Cổ phần Thủy sản Mekong ra đời. Trải qua hơn                
30 hoạt động và đổi mới, đội ngũ cán bộ lãnh đạo đã kế thừa những kinh nghiệm                 
quản lý công ty ngày càng hiệu quả cũng như tiếp thu và điều hành công việc nhanh                 
chóng hơn đảm bảo hoạt động của công ty luôn trôi chảy, trên tinh thần xây dựng bộ                 
máytổchứcgọnnhẹtheosơđồtrựctuyếnsau:













22
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1

1.2.Nguồnnhânlực
Đào tạo nguồn nhân lực: MekongFish thường xuyên quan tâm đào tạo tăng            
cường năng lực, phát triển kiến thức người lao động. Đáp ứng yêu cầu ngày càng cao                
của khách hàng, công ty luôn cải tiến liên tục hệ thống quản lý bằng cách thường                
xuyên đào tạo kiến thức chuyên môn cho cán bộ quản lý và nâng cao tay nghề cho                 
người lao động, xây dựng và củng cố môi trường làm việc thuận lợi, nhằm khuyến               
khíchvàhỗtrợngườilaođộng.
Tuyển dụng nhân sự: công tác tuyển dụng nhân sự ngày càng được cải thiện,              
hiện nay công ty có những chế độ tuyển dụng nhân sự mới như tuyển nhân viên mới                 
ratrườngcónănglực,trẻ,nhiệttình,sángtạovàcótrìnhđộchuyênmôn.
Chế độ lương: Đối với công nhân sản xuất trực tiếp công ty áp dụng chính               
sách trả lương theo sản phẩm. Còn đối với nhân viên văn phòng công ty thực hiện                
chínhsáchtrảlươngtheonănglực,đónggópchocôngty.
Phúc lợi xã hôi: Phúc lợi là nguồn động viên lớn đối với tinh thần và hiệu quả                 
làm việc của người lao động trong công ty. Các hình thức phụ cấp hỗ trợ tại công ty                  
như: phụ cấp độc hại, BHYT và BHXH, cấp tiền may đồng phục, hỗ trợ cơm trưa                
cho nhân viên, hỗ trợ người lao động nghèo vay tiền mua nhà, mua sách vở cho                
ngườilaođộngcóconđihọc 
1.3.Tàichính

Bảngkếtquảhoạtđộngkinhdoanh
ĐVT:Triệuđồng
K
ết
Q
uả
K
2011
2012
2013

23
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1
in
h
D
oa
n
h
D
oa
n
h
T
h
u
T
h
uầ

n
639.296
485.56
7
533.487

Gi
á
V
ốn
H
àn
g
B
án
526,645
432,82
3
471,143

L
ợi
N
112.651
52.744
62.344

24
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh
Bài tập nhóm quản trị chiến lược Nhóm 1

h
uậ
n
G
ộ
p

Chiphíhoạtđộng









Chiphítàichính
5.139
3.236
411

Trongđó:Chiphílãivay
1.014
339
369

Chiphíbánhàng
40.979
33.735

41.051

Chiphíquảnlýdoanhnghiệp
14.424
9.977
12.898

TổngChiphíhoạtđộng
60.542
46.948
54.360

Tổngdoanhthuhoạtđộng
tàichính
25.793
7.703
2.991
L
ợi
n
h
uậ
77.902
13.499
10.975

25
GVHD.ThS.Nguyễn Phạm Tuyết Anh