Bài Giảng Quản Lý Nhà Nước Về Thương Mại

BÀI GIẢNG DÀNH CHO SINH VIÊN
DÀI HẠN CHÍNH QUY
-------------------------

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
VỀ THƯƠNG MẠI

Bộ môn Quản lý Kinh tế
Khoa Kinh tế - Luật
Trường Đại học Thương Mại
1


KẾT CẤU HỌC PHẦN
Chương 1: Đối tượng,nội dung và phương pháp nghiên cứu
Chương 2: Bản chất và vai trò QLNN về TM
Chương 3: Các nguyên tắc và phương pháp QLNN về TM
Chương 4: Hệ thống tổ chức bộ máy QLNN về TM
Chương 5: Nội dung cơ bản của QLNN về TM
Chương 6: Kế hoạch hóa thương mại
Chương 7: Chính sách QLNN về TM
Chương 8: Pháp luật về thương mại
Chương 9: Đổi mới QLNN về TM trong quá trình hội nhập quốc tế

LOGO


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Luật Thương mại Việt Nam 2005 và các Nghị định hướng
dẫn thực hiện
Luật Tổ chức Chính phủ số 32/2001/QH10 và Nghị định

95/2012/NĐ-CP của Chính phủ
Nghị quyết số 08/2004/NQ-CP của Chính phủ
Thân Danh Phúc, Hà Văn Sự(2006), Tập bài giảng
QLNN về TM Bộ môn KTTM, Trường Đại học Thương mại
Thân Danh Phúc, Ngơ Xn Bình(2002), Tập bài giảng KTTMVN, Bộ
môn KTTM, Trường Đại học Thương mại
Lương Xuân Quỳ(2006), QLNN trong nền KTTT định hướng XHCN ở
Việt Nam, NXB Lý luận chính trị
Đỗ Hồng Tồn, Mai Văn Bưu(2008), Giáo trình QLNN về kinh tế, NXB
Đại học Kinh tế quốc dân.
Lê Danh Vĩnh(2006), 20 năm đổi mới cơ chế, chính sách thương mại
Việt Nam – Những thành tựu và bài học kinh nghiệm, Nhà xuất bản Trẻ

LOGO


CHƯƠNG 1:

ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP VÀ NHIỆM VỤ MÔN HỌC

1.1. Đối tượng nghiên cứu

1.2. Phương pháp nghiên cứu

1.3. Nhiệm vụ môn học

LOGO


1.1. Đối tượng nghiên cứu

1
2

Là các mối quan hệ tương tác
giữa các thực thể có liên quan tới
hoạt động thương mại và quản lý
hoạt động thương mại của 1 quốc gia

Là các mối quan hệ tương tác giữa các thực
thể liên quan đến thương mại thông qua sử
dụng hệ thống các nguyên tắc, phương pháp
và các công cụ quản lý để tác động vào các
đối tượng quản lý

3
Là tính quy luật của các quan hệ tác động
và xu hướng sử dụng


1.2. Phương pháp nghiên cứu

1
2

Phương pháp phân tích, luận giải,
dẫn chiếu, điều tra xã hội học, thống kê
kinh nghiệm và đặc biệt là phương pháp
nghiên cứu, phân tích hệ thống.

Phương pháp luận biện chứng và lịch sử của
Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh

3
Quan điểm, đường lối đổi mới kinh tế,
mở cửa thị trường và hội nhập quốc tế của
Đảng và Nhà nước


1.3. Nhiệm vụ của môn học

Giới thiệu những kiến thức cơ bản
và tổng quan về QLNN đối với TM

Giới thiệu các quan điểm, định
hướng, giải pháp cơ bản nhằm tiếp
tục đổi mới QLNN về TM của Việt
Nam trong quá trình hội nhập quốc tế


CHƯƠNG 2:
BẢN CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA QLNN VỀ TM
2.1. BẢN CHẤT VÀ CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA
QLNN VỀ TM
2.2. CHỨC NĂNG QLNN VỀ TM

2.3. VAI TRÒ CỦA QLNN VỀ TM

2.1. BẢN CHẤT VÀ CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA QLNN VỀ TM

1
2

Một số khái niệm cơ bản
Đặc điểm cơ bản của QLNN về TM


Khái niệm quản lý Nhà nước về TM

Quản lý nhà nước về thương mại là một bộ phận
hợp thành của quản lý nhà nước về kinh tế, là sự
tác động có hướng đích, có tổ chức của cơ quan
QLNNTM đến các đối tượng quản lý là thương
nhân và chủ thể kinh tế khác cùng với hoạt động
mua bán của họ thơng qua việc sử dụng các
cơng cụ, chính sách, ngun tắc và phương pháp
quản lý nhằm đạt mục tiêu đã đặt ra trong từng
giai đoạn phát triển.


Tính đặc thù của QLNN về TM
1

• về mục tiêu quản lý

2

• về cơng cụ quản lý

3

• về đối tượng quản lý

05/10/2023

11


Chức năng kế hoạch hóa, định hướng phát
triển TM
Tạo lập khung pháp lý và môi trường hoạt
động cho các chủ thể thương mại

CHỨC
NĂNG

Chức năng tổ chức và phối hợp các hoạt
động quản lý thương mại
Chức năng lãnh đạo, điều khiển các hoạt
động thương mại
Chức năng thanh tra, kiểm soát các quan hệ
trao đổi, các hoạt động TM

05/10/2023

12

Chức năng KHH, định hướng PTTM

Kế hoạch hóa
Khái niệm

Ý nghĩa

Yêu cầu

Biểu hiện


Chức năng kế hoạch hóa, định hướng phát triển TM
- Khái niệm
KHH TM là tồn bộ q trình
hoạch định và triển khai thực
hiện chiến lược, quy hoạch, kế
hoạch, chương trình, dự án
phát triển TM của quốc gia
bao gồm phạm vi của cả nước,
của từng địa phương, từng
vùng và theo từng ngành hàng,
ngành dịch vụ phù hợp với yêu
cầu, mục tiêu của tiến trình
CNH-HĐH đất nước và hội

14


Cơng cụ biểu hiện chức năng kế hoạch hóa, định hướng

phát triển TM
Chiến lược và dự báo phát triển kinh tế, thương mại
và thị trường
Các quy hoạch mạng lưới thương mại, hệ thống
thương nhân và kênh phân phối
Các chương trình, dự án phát triển hạ tầng TM, phát
triển dịch vụ xúc tiến hỗ trợ TM và cạnh tranh
Các kế hoạch, nhiệm vụ và mục tiêu phát triển thương
mại trong từng thời kỳ…


Ý nghĩa chức năng kế hoạch hóa, định hướng
phát triển TM
Để định hướng phát triển thương mại của quốc gia
trong từng thời kỳ, hướng dẫn hoạt động thương mại
và đầu tư của các chủ thể tham gia thị trường trong
nước và quốc tế

Giúp các doanh nghiệp có sự lựa chọn và quyết định
đúng đắn chiến lược , chính sách và kế hoạch sản xuất
kinh doanh trong từng giai đoạn phát triển.


Yêu cầu thực hiện chức năng kế hoạch hóa, định hướng
phát triển TM

Đổi mới công tác khh TM trên các mặt tư duy, nhận
thức, căn cứ, quy trình, nội dung, phương pháp,
phương tiện, nhân lực.

Tạo thuận lợi cho DN được quyền tiếp cận thông tin
khh TM


Tạo lập khung pháp lý và môi trường
hoạt động cho các chủ thể thương mại

Tạo lập
khung pháp lý,
môi trường

Khái quát

Ý nghĩa

Yêu cầu

Biểu hiện


Tạo lập khung pháp lý và môi trường hoạt động cho các chủ thể
thương mại

- Tổng quát:

Nhà nước soạn thảo, ban
hành khung pháp lý đầy
đủ, đồng bộ và thống nhất,
bảo đảm mơi trường pháp
lý minh bạch, bình đẳng,

ổn định vững chắc giúp các
doanh nghiệp có thể dự
đốn được, n tâm đầu tư
kinh doanh và hoạt động
lâu dài.
19


Công cụ biểu hiện chức năng tạo lập khung pháp lý
và môi trường hoạt động cho các chủ thể thương mại
Hệ thống các luật lệ, các quy định chính sách, các
định chế cần thiết khác và bộ máy để thực thi pháp
luật và giải quyết tranh chấp thương mại

Các định chế nhằm thực hiện các cam kết hội nhập
quốc tế trong các hiệp định mà Nhà nước đã ký kết
hoặc điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.