đạo đức kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp

Đạo đức kinh doanh và
Văn hóa doanh nghiệp
Giảng viên: Hoàng Xuân Trọng
Khoa Kinh tế - Trường ĐH Tây Bắc
Thông tin liên hệ

Facebook.com/trongedu
ĐẠO ĐỨC KINH DOANH
VÀ VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP
Những điều khác Zappos.com đã làm để tạo ra văn hoá công ty xoay
quanh dịch vụ khách hàng bao gồm:
- Trung tâm trả lời khách hàng hoạt động 24/7 tại Las Vegas, tại trụ sở
chính của công ty
– Điều hành nhà kho hoạt động 24/7 tại Kentucky
– Đào tạo 4 tháng dịch vụ chăm sóc khách hàng cho mọi nhân viên mới
(2 tuần tại trung tâm tư vấn và 1 tuần ở nhà kho).
Câu chuyện về công
ty Zappos.com được
Amazon mua lại với
giá 1,2 tỷ đô
Con người được tôn trọng không phải do
tồn tại mà bởi nhân cách.
Một công ty dành được thiện cảm không
phải nhờ quảng cáo mà nhờ bản sắc
riêng.
í ngha mụn hc

Đạo đức kinh doanh góp phần phát triển mối
quan hệ con ng ời trong kinh doanh:
-
Mâu thuẫn đạo đức cá nhân tồn tại trong tổ chức

nên đạo đức kinh doanh cần giải quyết
-
Nhằm tạo sức mạnh tổng hợp từ sự thống nhất

Văn hóa doanh nghiệp là ph ơng pháp và công
cụ quản lý:
- Phát triển th ơng hiệu, tạo lập hình ảnh tốt, đúng
đắn để nâng cao năng lực cạnh tranh
- Văn hóa doanh nghiệp là ph ơng tiện hữu hiệu
trong việc giải quyết mâu thuẫn
Nội dung
•
Chương 1: Tổng quan về đạo đức kinh doanh và
văn hóa doanh nghiệp
•
Chương 2: Xây dựng đạo đức kinh doanh
•
Chương 3: Văn hoá doanh nghiệp
•
Chương 4: Xây dựng văn hoá doanh nghiệp
•
Chương 5: Văn hoá trong các hoạt động kinh
doanh
Chương 1
1. Khái luận về đạo đức kinh doanh
2. Khía cạnh thể thiện của đạo đức kinh doanh
3. Vai trò của Đạo đức kinh doanh
4. Mối quan hệ của đạo đức kinh doanh và văn hóa
doanh nghiệp
“Chết khiếp vì bánh trung thu bẩn Trung Quốc”

Nắm bắt được nhu cầu lớn của người dân trong ngày này, các doanh nghiệp
Trung Quốc đã tận dụng mọi cơ hội để kiếm lời, sản xuất từ thực phẩm ôi
thiu, bẩn mốc, thậm chí từ bánh tồn kho cách đây 2-3 năm.
( )
Bánh trung thu Trung Quốc làm từ nhân mốc 3 năm
( hp://giadinh.vnexpress.net )
Nhiều doanh nghiệp 'đầu độc môi
trường' ngày càng tinh vi
•
Tháng 9/2008, Công ty bột ngọt Vedan bị phát hiện xả
thẳng chất độc hại ra sông Thị Vải, sau gần 2 năm, đơn
vị này nhiều lần cù cưa trong việc bồi thường thiệt hại
cho nông dân 3 tỉnh Đồng Nai, TP HCM, Bà Rịa - Vũng
Tàu. Chỉ đến khi nông dân đồng loạt nộp đơn lên tòa án
kiện công ty này, cùng với động thái các siêu thị đồng loạt
tẩy chay sản phẩm Vedan, Vedan mới tỏ rõ thiện chí
bằng cách bồi thường 100%.
•
Ngày 9/8, sau cuộc họp kín với Bộ Tài nguyên Môi
trường, Vedan đồng ý bồi thường 100% cho nông dân TP
HCM (45,7 tỷ đồng), Bà Rịa - Vũng Tàu (53,6 tỷ đồng) và
nay là Đồng Nai (gần 120 tỷ đồng).
Tai nạn lao động
“Tai nạn lao động: Nỗi đau không ngừng tăng”
Theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố,
trong 6 tháng đầu năm 2013, đã ghi nhận có 420 vụ tai nạn
lao động, làm chết 56 người và làm bị thương gần 400
người, trong đó nạn nhân là nữ chiếm tới 40%. Thiệt hại do
tai nạn lao động là hơn 9 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm
trước, số vụ tai nạn lao động đã tăng 46% và số người chết

tăng đến 40%. Như vậy, có thể thấy tình hình an toàn vệ
sinh lao động trong các doanh nghiệp tại TPHCM trong 6
tháng đầu năm nay tiếp tục diễn biến đáng lo ngại, khi mà
số vụ và số người chết tăng mạnh. Theo thống kê, tai nạn
trong lĩnh vực xây dựng vẫn chiếm tỷ lệ cao với 53% tổng
số vụ tai nạn lao động chết người, tai nạn do yếu tố điện là
chủ yếu với tỷ lệ cao nhất: 38%, kế đến là do yếu tố ngã từ
trên cao với tỷ lệ 25%.
•
Tình huống 1: Chị Hoa là kế toán trưởng của một chi nhánh
công ty lớn. Chị phát hiện ra là tháng này lợi nhuận của chi
nhánh chị thấp hơn so với kế hoạch 150 triệu. Theo chính sách,
chị sẽ được thưởng nếu chi nhánh đạt chỉ tiêu lợi nhuận. Chị
nhớ ra là chị đã ước tính khoản nợ xấu trong tài khoản phải thu
là 240 triệu (một hoạt động hợp pháp thông thường trong kế
toán). Điều này đã làm giảm lợi nhuận đi 240 triệu. Chị liền gọi
điện cho phòng kế toán, nói là chị đã ước tính nợ xấu trong tài
khoản phải thu quá cao và cần điều chỉnh giảm xuống chỉ còn
90 triệu. Vì việc ước tính này phụ thuộc vào tính toán và quyết
định của nhà quản lý, phòng kế toán điều chỉnh lại số liệu. Chị
Hoa nhận được tiền thưởng, và tháng sau chị điều chỉnh tăng
khoản nợ xấu trở lại con số 240 triệu.
Ý kiến của bạn:
1. Việc làm của chị Hoa là phù hợp
2. Ở vào trường hợp chị Hoa, nhiều khả năng tôi cũng
làm tương tự
•
Tình huống 2: Anh Bình mới làm việc ở phòng Marketing
của công ty XX được vài tháng. Công ty XX là đối thủ cạnh
tranh trực tiếp của công ty cũ của anh, công ty YY, nơi anh đã

làm việc 11 năm. Tuần trước, sếp mới của anh Bình đề nghị
anh viết một báo cáo so sánh hệ thống kênh phân phối của
công ty YY với công ty XX. Anh Bình có băn khoăn vì báo
cáo này đòi hỏi anh phải đưa ra những thông tin nhạy cảm và
bảo mật của công ty XX. Tuy nhiên, sếp anh nói vấn đề của
anh Bình bây giờ là phải phục vụ và trung thành với công ty
mới. Anh Bình đã chuẩn bị báo cáo và trình sếp đầy đủ.
Ý kiến của bạn:
1. Việc làm của anh Bình là phù hợp
2. Ở vào trường hợp anh Bình, nhiều khả năng tôi cũng
làm tương tự
•
Tình huống 3: Loan là nhân viên phần mềm của công ty A.
Cô đang bí mật tìm kiếm công việc mới. Cô đã ghi chép lại
những chương trình phần mềm mà cô viết cho công ty A để
làm mẫu sản phẩm khi phỏng vấn cho việc mới. Trong một lần
phỏng vấn với công ty X, khi biết sẽ không có thiệt hại trực
tiếp nào cho công ty A, cô đã gửi bản copy các chương trình
phần mềm này cho công ty X trong hồ sơ xin việc (mẫu sản
phẩm). Trong lần phỏng vấn với công ty Y, cô đã đưa cho
công ty Y xem những chương trình này. Khác với công ty X,
công ty Y có thể có được thông tin quý giá và có lợi thế lớn so
với công ty A khi biết các chương trình này.
Ý kiến của bạn:
1. Việc làm của chị Loan là phù hợp
2. Ở vào trường hợp chị Loan, nhiều khả năng tôi cũng
làm tương tự
1.1. Khỏi lun v o c kinh doanh

Vấn đề đạo đức: là 1 tình huống mà 1 tổ chức/cá

nhân gặp phải khó khăn hay tình thế khó xử khi
lựa chọn một trong nhiều hành động khác nhau.

Nguồn gốc của vấn đề đạo đức: sự mâu thuẫn
Nguồn gốc của vn o c/mâu thuẫn
Mâu thuẫn
ĐT hữu quan
bên trong
(chủ sở hữu,
ng ời quản lý,
đại diện công
ty, ng ời lao
động)
ĐT hữu quan
bên ngoài
(khách hàng,
đối tác-đối
thủ, cộng
đồng, xã hội,
Chính phủ)
Khía cạnh
(triết lý, quyền lực, cơ chế
phối hợp, lợi ích)
Lĩnh vực
(Marketing, công nghệ,
nhân lực, tài chính, quản lý)
C¸c khÝa c¹nh m©u thuÉn
TriÕt lý
Lîi Ých
QuyÒn lùc

Sù phèi hîp
Qu¶n lý
Nh©n lùc Tµi chÝnh
C«ng nghÖ
Marketing
C¸c
lÜnh vùc
C¸c
lÜnh
vùc
m©u
thuÉn
§èi t îng h÷u quan bªn trong
Chủ sở hữu
Chủ sở hữu
•


Hoài bão, giá trị
Hoài bão, giá trị
tinh thần
tinh thần
•


Cam kết và nghĩa
Cam kết và nghĩa
vụ xã hội
vụ xã hội
•

Bảo toàn và phát
Bảo toàn và phát
triển sản phẩm
triển sản phẩm
Người quản lý
Người quản lý
•


Uy tín, danh
Uy tín, danh
tiếng
tiếng
•


Cơ hội
Cơ hội
thăng tiến
thăng tiến
•


Quyền lực,
Quyền lực,
địa vị, lương
địa vị, lương
Người lao động

Người lao động
•


Trung thực, được
Trung thực, được
tôn trọng
tôn trọng
•


Quyền sở hữu và
Quyền sở hữu và
sd phát minh TM
sd phát minh TM
•


ĐK lao động
ĐK lao động
•


Tiền lương
Tiền lương
§èi t îng h÷u quan bªn ngoµi
ChÝnh
phñ
X· héi
Céng

®ång
§èi
thñ
Kh¸ch
hµng
C¸c
®èi t îng
Khách hàng
Khách hàng
•


Thông tin và quảng cáo
Thông tin và quảng cáo
•


Xu thế tiêu dùng tương
Xu thế tiêu dùng tương
lai
lai
•


An toàn, chất lượng và
An toàn, chất lượng và
giá cả
giá cả
Cộng đồng
Cộng đồng

•


Sự bền vững
Sự bền vững
và lành mạnh
và lành mạnh
•
Trách nhiệm xã
Trách nhiệm xã
hội
hội
•


Nghĩa vụ pháp
Nghĩa vụ pháp
lý, đạo đức
lý, đạo đức

Cạnh tranh
Cạnh tranh
•


Phát triển ngành
Phát triển ngành
•

Biện pháp cạnh
Biện pháp cạnh
tranh
tranh
•


An toàn, chất
An toàn, chất
lượng và giá cả
lượng và giá cả
Chính phủ
Chính phủ
•


PT bền vững MT kt-vh-xh-tn
PT bền vững MT kt-vh-xh-tn
•


Cân đối, bình đẳng, trung thực,
Cân đối, bình đẳng, trung thực,
công bằng công lý
công bằng công lý
•


Nghĩa vụ và trách nhiệm xã hội
Nghĩa vụ và trách nhiệm xã hội

ĐT hữu quan
Bên ngoài
Nhận diện các vấn đề đạo đức
KhÝa c¹nh
(triÕt lý, quyÒn
lùc, c¬ chÕ
phèi hîp, lîi
Ých)
LÜnh vùc
(Marketing, c«ng
nghÖ, nh©n lùc,
tµi chÝnh, qu¶n
lý)
Uy tín,
sự tồn tại
và phát
triển của
một DN
Hậu quả nghiêm trọng
Các vấn đề
đạo đức
Nhận diện các vấn đề đạo đức
•
nh n di n úng nh ng v n o c, có Để ậ ệ đ ữ ấ đề đạ đứ
th ti n hành theo:ể ế
Xác minh
những người
hữu quan
Xác minh mối
quan tâm,

mong muốn
của các đối
tượng
Xác định bản
chất của vấn
đề đạo đức
ạo đức?

Đề cập đến mối quan hệ về con ng ời và các
nguyên tắc ứng xử

Nghiên cứu bản chất tự nhiên của:
- Cái đúng, cái sai,
- Sự phân biệt khi lựa chọn đúng sai
- Triết lý về cái đúng - cái sai,
- Quay tắc hay chuẩn mực chi phối hành vi
Đ¹o ®øc
•
Có m t trong t t c các ho t ng c a con ặ ấ ả ạ độ ủ
ng iườ
–
Th thaoể
–
Ngh thu tệ ậ
–
Giao ti p xã h iế ộ
–
Kinh doanh
–
…

–
G n li n v i cu c s ngắ ề ớ ộ ố
Sự tuỳ tiện, bừa bãi không chỉ phản ánh một nền văn
hoá công cộng thấp kém mà còn là dấu ấn một cuộc
sống hoang dã, một nền sản xuất nhỏ lạc hậu. Trong
xu thế hội nhập, khoa học kỹ thuật, thiết bị, công
nghệ đều có thể nhập khẩu. Duy chỉ có con người với
những tác phong vốn có là không thể thay thế.