Giải pháp quản trị chuỗi cung ứng cà phê xuất khẩu của công ty cổ phần tập đoàn thái hòa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (324.58 KB, 60 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
-----------------
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Đề tài: GIẢI PHÁP QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG CÀ
PHÊ XUẤT KHẨU CỦA CƠNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐỒN
THÁI HÒA
Sinh viên thực hiện
: Bùi Phương Loan
Lớp
: K42 E4
Giảng viên hướng dẫn : TS Lục Thị Thu Hường
Hà Nội, năm 2010
TĨM LƯỢC
Luận văn là kết quả của q trình nghiên cứu, tìm hiểu phân tích đánh giá về quản
trị chuỗi cung ứng cà phê xuất khẩu của công ty cổ phần Tập đồn Thái Hịa. Q trình
nghiên cứu được tiếp cận bằng phương pháp phỏng vấn chuyên sâu, phương pháp thu
thập dữ liệu thứ cấp. Thông qua các phương pháp đó, bằng cách nhìn nhận đánh giá
những thành cơng, tồn tại, nguyên nhân phát sinh; bằng các kết quả phân tích rút ra được
kết luận về quản trị chuỗi cung ứng cà phê xuất khẩu của công ty cổ phần Tập đồn Thái
Hịa. Đây là căn cứ để đưa ra các giải pháp quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả nhằm đóng
góp vào sự tăng trưởng của hoạt động kinh doanh và nâng cao sức cạnh tranh của doanh
nghiệp.
Thông qua bài luận văn này, cùng với các kết quả tích lũy trong đó em hy vọng sẽ
đóng góp phần nào vào việc nghiên cứu về quản trị chuỗi cung ứng nói chung và các yếu
tố xác lập hiệu quả và hiệu năng của chuỗi cung ứng nói riêng.
i
i
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập tại trường đại học Thương Mại, khoa Thương mại quốc tế
em đã được các thầy, cô truyền đạt rất nhiều kiến thức. Nhưng để đánh giá kết quả học
tập, đồng thời để so sánh những kiến thức được trang bị ở trường với thực tế đang diễn ra
ở doanh nghiệp và bước đầu làm quen với công việc, em đã thực tập tại phịng kinh doanh
của cơng ty Cổ phần tập đồn Thái Hịa. Sau thời gian tìm hiểu hoạt động của đơn vị kinh
doanh em đã quyết định đi nghiên cứu đề tài “Giải pháp quản trị chuỗi cung ứng cà phê
xuất khẩu của cơng ty cổ phần tập đồn Thái Hịa”, với mong muốn nghiên cứu, tìm tịi
và đóng góp một số ý kiến, đề xuất giải pháp mang tính khoa học và khả thi vào thực tiễn
kinh doanh của công ty nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty trong điều kiện
hiện nay.
Do giới hạn về thời gian thực tập, phạm vi nghiên cứu rộng và năng lực cịn hạn chế,
bài viết của em đã có nhiều cố gắng song khơng tránh khỏi những sai sót. Em rất mong
nhận được ý kiến đóng góp của các thầy, cơ để đề tài này được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn quý công ty và đặc biệt là TS. Lục Thị Thu Hường đã
nhiệt tình giúp đỡ, hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi để em hoàn thành đề tài này.
Sinh viên
Bùi Phương Loan
i
i
i
MỤC LỤC
TÓM LƯỢC..................................................................................................................... II
LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................III
MỤC LỤC....................................................................................................................... IV
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH VẼ.........................................................VII
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT............................................................................VIII
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI...................................................1
1.1 TÍNH CẤP THIẾT NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI.....................................................................1
1.2 XÁC LẬP VÀ TUYÊN BỐ VẤN ĐỀ TRONG ĐỀ TÀI...................................................3
1.3 CÁC MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.....................................................................................3
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU................................................................................................3
1.5 KẾT CẤU LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP............................................................................4
CHƯƠNG 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG
ỨNG................................................................................................................................... 5
2.1 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN......................................................................................5
2.1.1 Khái niệm chuỗi cung ứng..................................................................................5
2.1.2 Khái niệm quản trị chuỗi cung ứng....................................................................5
2.2 MỘT SỐ NỘI DUNG LÍ THUYẾT VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG.......................5
2.2.1 Phạm vi của chuỗi cung ứng..............................................................................5
2.2.2 Các thành viên trong chuỗi cung ứng.................................................................6
2.2.3 Vai trò của quản trị chuỗi cung ứng đối với hoạt động kinh doanh...................7
2.2.4 Các yếu tố xác lập hiệu quả và hiệu năng của chuỗi cung ứng..........................9
2.2.5 Hệ thống đánh giá kết quả chuỗi cung ứng...................................................................1313
2.3 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG CỦA
NHỮNG NĂM TRƯỚC......................................................................................................15
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ
CHUỖI CUNG ỨNG CÀ PHÊ XUẤT KHẨU CỦA CÔNG TY CPTĐ THÁI HÒA16
i
v
3.1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...................................................................................16
3.1.1 Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu sơ cấp..........................................16
3.1.2 Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu thứ cấp.........................................17
3.2 ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CÔNG TY CPTĐ
THÁI HỊA..........................................................................................................................18
3.2.1 Tổng quan về cơng ty CPTĐ Thái Hịa............................................................18
3.2.2 Nhân tố môi trường ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng của cơng ty CPTĐ
Thái Hịa..................................................................................................................23
3.2.3 Các thành viên tham gia chuỗi cung ứng cà phê của công ty CPTĐ Thái Hòa25
3.3 THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ XÁC LẬP HIỆU QUẢ VÀ HIỆU NĂNG CỦA CHUỖI
CUNG ỨNG........................................................................................................................27
3.3.1 Mạng lưới cơ sở sản xuất- kinh doanh.............................................................27
3.3.2 Dự trữ............................................................................................................... 28
3.3.3 Vận chuyển.......................................................................................................29
3.3.4 Thuê ngồi........................................................................................................30
3.3.5 Thơng tin..........................................................................................................33
3.4 HỆ THỐNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ CHUỖI CUNG ỨNG............................................34
CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI
CƠNG TY CPTĐTHÁI HỊA........................................................................................36
4.1 KẾT LUẬN VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CÔNG TY CPTĐ THÁI HÒA. .36
4.2 XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH CÀ PHÊ VIỆT NAM VÀ CHIẾN LƯỢC KINH
DOANH CỦA CÔNG TY...................................................................................................39
4.3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG.......................42
4.1.1 Thành công.......................................................................................................36
4.1.2 Các hạn chế......................................................................................................38
4.1 KẾT LUẬN VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CƠNG TY CPTĐ THÁI HỊA. .36
4.2 XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH CÀ PHÊ VIỆT NAM VÀ CHIẾN LƯỢC KINH
DOANH CỦA CÔNG TY...................................................................................................39
4.3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG.......................42
4.2.1 Xu hướng phát triển ngành cà phê Việt Nam...................................................39
v
4.2.2 Chiến lược kinh doanh của Thái Hoà tới 2012.................................................41
4.1 KẾT LUẬN VỀ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG TẠI CÔNG TY CPTĐ THÁI HÒA. .36
4.2 XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH CÀ PHÊ VIỆT NAM VÀ CHIẾN LƯỢC KINH
DOANH CỦA CÔNG TY...................................................................................................39
4.3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG.......................42
4.3.1 Giải pháp cho dự trữ và mua hàng...................................................................42
4.3.2 Giải pháp cho thơng tin....................................................................................43
4.3.3 Giải pháp cho th ngồi.................................................................................45
4.3.4 Các giải pháp khác..........................................................................................46
4.3.5 Kiến nghị với cơ quan quản lí nhà nước..........................................................46
v
i
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH VẼ
Tên bảng biểu và hình vẽ
Trang
Bảng 3.1: Bảng các dự án đang triển khai của Thái Hòa
22
Bảng 3.2: Kết quả hoạt động kinh doanh
23
Bảng 3.3: Danh sách khách hàng chủ chốt năm 2009
27
Bảng 3.4: Các phương pháp chế biến
28
v
i
i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT
1
2
3
4
5
6
7
Viết tắt
SCM
CNTT
WTO
VCCI
ERP
TNHH
CPTĐ
Từ
Quản trị chuỗi cung ứng
Cơng nghệ thơng tin
Tổ chức thương mại thế giới
Phịng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam
Hệ thống hoạch định các nguồn lực của doanh nghiệp
Trách nhiệm hữu hạn
Cổ phần Tập đoàn
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
1.1 Tính cấp thiết nghiên cứu đề tài
Trong những năm gần đây, ngành cà phê Việt Nam đã có bước tiến vượt bậc trong
sản xuất và xuất khẩu cà phê, chỉ đứng sau Braxin và là nước đứng đầu thế giới về sản
xuất cà phê vối (robusta) với chất lượng tốt trên thế giới. Xuất khẩu cà phê hiện chiếm
khoảng 13% tổng giá trị xuất khẩu nông sản Việt Nam và chiếm tới 10% thị phần cà phê
toàn cầu. Năm 2007, Việt Nam đã xuất khẩu 1,2 triệu tấn cà phê, đạt kim ngạch trên 1,8
tỷ USD, tăng 22,3% về lượng và 50% về kim ngạch so với năm 2006. Năm 2009, xuất
khẩu đạt 1,15 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 1,75 tỷ USD. So với năm 2008,
xuất khẩu cà phê năm 2009 tăng 14,9% về lượng nhưng giảm 19,2% về giá do tác động
của khủng hoảng kinh tế thế giới. Với mức tăng này cà phê đang là mặt hàng dẫn đầu về
kim ngạch xuất khẩu trong nhóm hàng nơng, lâm sản và là một trong 10 mặt hàng có kim
ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD. Năm 2007 cũng là năm đầu tiên kim ngạch xuất khẩu
cà phê vượt kim ngạch xuất khẩu gạo với mức 13%. Theo đường lối của Đảng và nhà
nước, trong những năm tới ngành cà phê Việt Nam sẽ chú trọng mở rộng chủng loại mặt
hàng; sản xuất cà phê chất lượng cao; đổi mới cơng nghệ, thiết bị chế biến, khuyến khích
áp dụng tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm nhà nước phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế nhằm
đẩy mạnh xuất khẩu. Cà phê hiện vẫn được coi là một trong những cây trồng chiến lược
trong q trình phát triển nền nơng nghiệp hàng hố ở Việt Nam, xố đói giảm nghèo và
làm giàu cho người nông dân.
Việt Nam đang trên đà đổi mới theo hướng kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà
nước, và đang trong bối cảnh Việt Nam hội nhập vào nền kinh tế thế giới mang nhiều tính
cạnh tranh và năng động. Các thuật ngữ và kiến thức về Quản trị chuỗi cung ứng chỉ mới
thực sự biết đến ở Việt Nam trong những năm gần đây, tuy nhiên nó lại nhận được sự
quan tâm đặc biệt vì tầm quan trọng của nó. Đối với các cơng ty, quản trị chuỗi cung ứng
(SMC) có vai trị rất to lớn, bởi SMC giải quyết cả đầu ra lẫn đầu vào của doanh nghiệp
một cách hiệu quả. Nhờ có thể thay đổi các nguồn nguyên liệu đầu vào hoặc tối ưu hóa
q trình ln chuyển ngun vật liệu, hàng hóa, dịch vụ và SCM có thể giúp tiết kiệm
chi phí, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp . Theo AMR Research yếu tố cơ bản
để cạnh tranh ngày nay trong các công ty hàng đầu là sở hữu một chuỗi cung ứng trội hơn
hẳn đối thủ. Nói cách khác, SCM khơng cịn là một chức năng mang tính hoạt động của
các công ty hàng đầu mà trở thành một bộ phận chiến lược của cơng ty.
Cơng ty TNHH Thái Hịa thành lập tháng 3 năm 1996, vốn điều lệ khởi điểm 10 tỷ
VNĐ, năm 2007 công ty tái cấu trúc và đổi tên thành cơng ty Cổ phần tập đồn Thái Hòa
với mong muốn tạo dựng một thương hiệu cà phê Arabica danh tiếng. Sau hơn mười năm,
Thái Hoà đã là nhà xuất khẩu cà phê Arabica lớn nhất Việt Nam, thương hiệu được khách
hàng quốc tế đánh giá cao. Sản phẩm cà phê Arabica của Thái Hồ đã có mặt ở thị trường
Mỹ, Đức, EU, Nhật Bản và Trung Đơng. Tại Việt Nam, Thái Hồ được đánh giá là có
cơng lớn trong việc đưa cà phê Arabica trở thành mặt hàng xuất khẩu giá trị cao ra thị
trường quốc tế. Hoạt động chính của cơng ty là chế biến cà phê nguyên liệu, xuất khẩu
cho những tập đoàn lớn như Nestle, Atlantic, Marruberi, Touto…Dự kiến trong năm 2010
Thái Hòa sẽ vươn lên trở thành tập đoàn xuất khẩu cà phê lớn nhất Việt Nam.
Thái Hòa cũng như các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê khác của Việt Nam, đang
gặp phải nhiều vấn đề cần nhanh chóng tìm ra giải pháp tháo gỡ, phổ biến là trong các
hoạt động: thu mua nguyên liệu, vận chuyển hàng hóa tới khách hàng, tìm kiếm nguồn
cung và khách hàng, phân tích nhu cầu… Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh
của mình, cơng ty Thái Hịa phải đối mặt với mâu thuẫn rất lớn giữa quản lý chi phí hiệu
quả (chi phí tồn kho và chi phí vận chuyển cao), với việc nâng cao dịch vụ khách hàng
(chẳng hạn như: tỷ lệ hàng hóa ln sẵn sàng, thời gian giao hàng ngắn). Nhưng với xu
hướng phát triển kinh tế ngày càng mạnh mẽ như hiện nay, nhu cầu của khách hàng nhìn
chung ngày càng cao và khắt khe hơn đã đặt ra thách thức cho chuỗi cung ứng của công
ty phải nhanh hơn trong việc đưa sản phẩm ra thị trường cùng với tỷ lệ cao hơn về sự sẵn
sàng sản phẩm cho khách hàng lựa chọn. Bên cạnh đó, sự gia tăng của hoạt động thuê
ngoài đã ngày càng làm cho chuỗi cung ứng của doanh nghiệp phức tạp hơn do phụ thuộc
nhiều vào các nhà cung cấp thiếu chuyên nghiệp (giao hàng chậm, giao hàng kém chất
lượng). Sự hạn chế năng lực sản xuất trước sự phát triển nhanh của cầu địi hỏi cơng ty
phải tìm ra giải pháp quản trị chuỗi cung ứng cà phê xuất khẩu của mình một cách hiệu
quả.
Quá trình thực tập tại doanh nghiệp, được tiếp xúc với thực tiễn hoạt động kinh
doanh, em nhận thấy hoạt động quản trị chuỗi cung ứng có vai trị đặc biệt quan trọng
trong kinh doanh. Vì vậy, em quyết định chọn đề tài “Giải pháp quản trị chuỗi cung ứng
cà phê xuất khẩu của cơng ty cổ phần tập đồn Thái Hịa”.
1.2 Xác lập và tuyên bố vấn đề trong đề tài
Xuất phát từ thực tiễn của cơng ty, qua q trình khảo sát thực tế và nghiên cứu tại
doanh nghiệp, cùng với định hướng của các thầy cô hướng dẫn thực tập và hướng dẫn làm
luận văn, em đã quyết định chọn đề tài “Giải pháp quản trị chuỗi cung ứng cà phê xuất
khẩu của cơng ty Thái Hịa” nhằm giúp cơng ty có được giải pháp hợp lí để phát triển theo
xu hướng và yêu cầu của thị trường.
1.3 Các mục tiêu nghiên cứu
-
Xây dựng cơ sở lí luận của quản trị chuỗi cung ứng và các vấn đề liên quan đến
quản trị chuỗi cung ứng như: các yếu tố tạo nên hiệu quả và hiệu năng của chuỗi cung
ứng, mục tiêu của chuỗi cung ứng, vai trò của quản trị chuỗi cung ứng, các thành viên
trong chuỗi cung ứng…
-
Thông qua việc nghiên cứu tài liệu về công ty, phỏng vấn những nhân viên của
cơng ty để có thể đánh giá thực trạng các hoạt động quản trị chuỗi cung ứng của công ty
cũng như những ưu, nhược điểm.
-
Dựa trên cơ sở lí luận và đánh giá thực trạng hoạt động chuỗi cung ứng của công ty
để đưa ra các giải pháp liên quan đến các yếu tố tạo nên hiệu quả và hiệu năng của chuỗi
cung ứng.
1.4 Phạm vi nghiên cứu
Trong giới hạn của một luận văn tốt nghiệp, đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề
sau:
-
Chủ thể nghiên cứu: Cơng ty cổ phần tập đồn Thái Hòa.
-
Đối tượng nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu một số các vấn đề liên quan đến
quản trị chuỗi cung ứng cà phê xuất khẩu của công ty cổ phần tập đồn Thái Hịa như :
các yếu tố tạo nên hiệu quả của chuỗi cung ứng (mạng lưới cơ sở sản xuất kinh doanh, dự
trữ, vận chuyển, thuê ngồi, thơng tin), các thành viên tham gia chuỗi cung ứng, các yếu
tố ảnh hưởng tới sự phát triển của hoạt động chuỗi cung ứng của doanh nghiệp.
-
Về mặt không gian: Việc nghiên cứu được thực hiện trong phạm vi chuỗi cung ứng
trực tiếp.
-
Về mặt thời gian: Dựa trên kết quả kinh doanh của cơng ty Thái Hịa trong 3 năm
gần nhất từ năm 2007 đến năm 2009.
1.5 Kết cấu luận văn tốt nghiệp
Luận văn này ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung được chia làm 4 chương:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu đề tài: Trong phần này tơi sẽ trình bày về tính cấp
thiết của đề tài cùng với mục tiêu nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu của đề tài.
Chương 2: Một số vấn đề lí luận cơ bản về quản trị chuỗi cung ứng: Chương này sẽ
là một số lí thuyết của SCM bao gồm: khái niệm về SCM, phạm vi chuỗi cung ứng, các
thành viên trong chuỗi cung ứng, vai trò của SCM đối với hoạt động kinh doanh, các yếu
tố xác lập hiệu quả và hiệu năng của chuỗi cung ứng... để tạo nền tảng cho việc đi sâu
nghiên cứu các vấn đề có liên quan trong chương 3.
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu và thực trạng quản trị chuỗi cung ứng cà phê
xuất khẩu của cơng ty Thái Hịa: phần này nêu ra các phương pháp nghiên cứu đề tài và
gắn thực tiễn của doanh nghiệp vào các lí thuyết đã được đề cập ở chương 2, để qua đó
đánh giá một cách tổng quan về thực trạng SCM của Thái Hòa.
Chương 4: Các kết luận và đề xuất với quản trị chuỗi cung ứng giá trị cà phê của
công ty Thái Hịa: sau q trình đánh giá, phần này tôi sẽ đưa ra các kết luận về thành
công cũng như những hạn chế của hoạt động SCM tại Thái Hòa. Dự báo thị trường cà phê
xuất khẩu và chiến lược kinh doanh của công ty sẽ là căn cứ để tôi đưa ra các đề xuất với
nhà quản trị của công ty và kiến nghị với cơ quan quản lí nhà nước.
CHƯƠNG 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ
CHUỖI CUNG ỨNG
2.1 Một số khái niệm cơ bản
2.1.1 Khái niệm chuỗi cung ứng
Một chuỗi cung ứng (Supply chain) là một tập hợp gồm 3 hay nhiều doanh nghiệp
kết nối trực tiếp hoặc gián tiếp bằng một hay nhiều dịng chảy của sản phẩm, thơng tin và
tài chính trong q trình đáp ứng u cầu của khách hàng
-
Dịng sản phẩm: con đường dịch chuyển của hàng hóa và dịch vụ từ nhà cung cấp
tới khách hàng, đảm bảo đủ về chất lượng và số lượng.
-
Dịng tài chính: thể hiện sự thanh toán của khách hàng đối với nhà cung cấp, bao
gồm các giao dịch tín dụng, các quá trình thanh tốn và ủy thác, các dàn xếp về sở hữu.
-
Dịng thơng tin: dịng giao và nhận các đơn đặt hàng, theo dõi q trình dich
chuyển của hàng hóa và chứng từ giữa người gửi và người nhận, thể hiện sự trao đổi
thông tin hai chiều và đa chiều giữa các thành viên, kết nối các nguồn lực tham gia chuỗi
ung ứng, giúp chuỗi cung ứng vận hành hiệu quả.
2.1.2 Khái niệm quản trị chuỗi cung ứng
Diễn đàn chuỗi cung ứng tồn cầu (GSCF, 1998): SCM là sự tích hợp các quy trình
kinh doanh cơ bản từ điểm xuất xứ đến điểm tiêu dùng cuối cùng để cung cấp hàng hóa,
dịch vụ và thơng tin làm gia tăng giá trị cho khách hàng và các thành viên khác trong
chuỗi cung ứng.
2.2 Một số nội dung lí thuyết về Quản trị chuỗi cung ứng
2.2.1 Phạm vi của chuỗi cung ứng
Chuỗi cung ứng tồn tại ở nhiều mức độ khác nhau tùy thuộc vào số lượng và loại
hình các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi cung ứng. Phạm vi của chuỗi cung ứng có thể
chia ra làm 3 nhóm, được sắp xếp từ đơn giản đến phức tạp.
-
Chuỗi cung ứng trực tiếp: Bao gồm 1 doanh nghiệp trung tâm với các nhà cung cấp
và các nhóm khách hàng trực tiếp của doanh nghiệp đó. Đây là nhóm thành viên cơ bản
tạo nên một chuỗi cung ứng.
-
Chuỗi cung ứng mở rộng: Gồm có chuỗi cung ứng trực tiếp với sự tham gia mở
rộng của nhà cung cấp đầu tiên trong chuỗi và khách hàng tiêu dùng cuối cùng.
-
Chuỗi cung ứng hoàn chỉnh: Là chuỗi cung ứng mở rộng cùng với tồn bộ các
cơng ty cung cấp dịch vụ cho các thành viên chính trong chuỗi. Đó là các công ty làm
thầu phụ, công ty dịch vụ vân tải, kinh doanh kho bãi, công ty cung cấp hệ thống thông
tin…Đây là các doanh nghiệp liên quan 1 cách gián tiếp đến chuỗi cung ứng nhưng đóng
một vai trò quan trọng để hoạt động của chuỗi cung ứng diễn ra liên tục, nhịp nhàng và
hiệu quả.
2.2.2 Các thành viên trong chuỗi cung ứng
Trong bất kì chuỗi cung ứng nào ln có sự kết hợp các cơng ty thực hiện các chức
năng khác nhau. Các thành viên chính của chuỗi là nhà cung cấp vật liệu, nhà sản xuất,
nhà phân phối, doanh nghiệp bán lẻ, và người tiêu dùng cuối cùng. Hỗ trợ cho các công ty
này là các nhà cung cấp dịch vụ cần thiết.
-
Công ty cung cấp nguyên vật liệu đầu vào: Họ có thể là các nông trại chăn nuôi,
trồng trọt hay đánh bắt hải sản …cung cấp nguyên liệu cho ngành chế biến thực phẩm;
các cơng ty hóa chất, nhựa, gỗ, giấy… cung cấp ngun liệu cho ngành công nghiệp nhẹ;
các công ty thép, xi măng phụ gia… cung cấp nguyên vật liệu cho ngành xây dựng.
-
Nhà sản xuất: Là doanh nghiệp sử dụng nguyên liệu và các bán thành phẩm của
công ty khác để làm ra các sản phẩm thành phẩm. Đó có thể là các sản phẩm hữu hình, đó
có thể là dịch vụ. Những sản phẩm và dịch vụ này có thể được tiêu thụ trong nội địa hay
xuất khẩu ra thị trường quốc tế.
-
Nhà phân phối: Là các doanh nghiệp mua hàng với khối lượng lớn từ nhà sản xuất
để bán lại cho các nhà bán lẻ hoặc các công ty sử dụng vào mục đích riêng của mình. Đối
với các nhà sản xuất, đây là nơi điều phối và cân bằng cung cầu trên thị trường bằng cách
dự trữ hàng hóa và thực hiện các hoạt động tìm kiếm và phục vụ khách hàng. Đối với
khách hàng, các nhà phân phối thực hiện chức năng và địa điểm họ đưa sản phẩm đến tay
khách hàng vào lúc khách hàng muốn và đến nơi khách hàng cần.
-
Nhà bán lẻ: Là các doanh nghiệp mua hàng từ nhà phân phối hoặc mua trực tiếp từ
nhà sản xuất để bán tới tay người sử dụng cuối cùng. Khách hàng của nhà bán lẻ thường
mua sắm với số lượng nhỏ, tần số mua lặp lại nhiều lần trong tuần/tháng/năm. Doanh
nghiệp bán lẻ phối hợp nhiều yếu tố như: mặt hàng đa dạng phong phú, giá cả phù hợp,
tiện ích và thoải mái trong mua sắm… để thu hút tới điểm bán cua mình.
-
Khách hàng: Là thành tố tiên quyết của chuỗi cung ứng. Mục đích then chốt của
bất kì chuỗi cung ứng nào là thỏa mãn yêu cầu của khách hàng trong tiến trình tạo ra lợi
nhuận cho chính nó. Các hoạt động của chuỗi cung ứng bắt đầu với đơn đặt hàng của
khách hàng và kết thúc khi khách hàng nhận được hàng hóa và thanh tốn đơn đặt hàng
của họ. Khách hàng của chuỗi cung ứng có thể chia làm hai nhóm: khách hàng tiêu dùng
cuối cùng và khách hàng là tổ chức.
-
Nhà cung cấp dịch vụ: Đây là các cơng ty cung cấp các loại hình dịch vụ khác
nhau cho các thành viên chính trong chuỗi. Các doanh nghiệp dịch vụ đóng góp những lợi
ích thiết thực cho chuỗi cung ứng ở chỗ giúp các thành viên chính trong chuỗi có thể mua
sắm sản phẩm ở nơi họ cần, cho phép người mua và người bán giao tiếp một cách hiệu
quả, cho phép doanh nghiệp phục vụ các thị trường xa xôi, giúp doanh nghiệp tiết kiệm
chi phí vận tải nội địa và quốc tế, và nói chung là giúp doanh nghiệp phục vụ tốt khách
hàng với tổng chi phí thấp nhất có thể. Nhờ năng lực chun mơn hóa cao với các tài sản,
thiết bị đặc thù mà họ có thể thực hiện các dịch vụ hiệu quả hơn ở một mức giá hợp lí hơn
so với việc các doanh nghiệp sản xuất, phân phối, bán lẻ, hay khách hàng tự làm.
Các thành viên trong chuỗi cung ứng cố gắng tối ưu hóa hoạt động của mình khi
cùng hướng tới mục tiêu chung của chuỗi. Thơng thường, có một doanh nghiệp mạnh
đóng vai trị “lãnh đạo” trong chuỗi. Doanh nghiệp này thường có quy mơ và năng lực
quản lí để chi phối các thành viên khác trong chuỗi. Mỗi thành viên sẽ tập trung vào năng
lực cốt lõi của mình và tham gia vào hoạt động của chuỗi một cách tự nguyện, cùng chia
sẻ và phối hợp vì lợi ích tổng thể của chuỗi.
2.2.3 Vai trò của quản trị chuỗi cung ứng đối với hoạt động kinh doanh
a. Mục tiêu của chuỗi cung ứng
Mục tiêu của mọi chuỗi cung ứng là tối đa hóa giá trị tạo ra cho toàn hệ thống. Giá
trị tạo ra của chuỗi cung ứng là sự khác biệt giữa giá trị sản phẩm cuối cùng đối với khách
hàng và nỗ lực mà chuỗi cần dùng vào việc đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Đối với hầu
hết các chuỗi cung ứng, giá trị có mối liên quan mật thiết với lợi nhuận của chuỗi, đó là
sự khác biệt giữa doanh thu mà khách hàng phải trả cho công ty đối với việc sử dụng sản
phẩm/dịch vụ và tổng chi phí của tồn chuỗi.
Mục tiêu tối đa hóa giá trị của tồn hệ thống chỉ có thể đạt được thơng qua việc cân
đối giữa tính hiệu quả và tính hiệu năng trong tồn chuỗi. Trong đó cấu trúc của chuỗi
cung ứng phải được thiết kế phù hợp với chiến lược chuỗi cung ứng nói riêng và thích
nghi với chiến lược cạnh tranh nói chung của doanh nghiệp và của chuỗi cung ứng. Trong
đó tính hiệu quả và hiệu năng của chuỗi cung ứng có thể hiểu được là:
-
Hiệu quả: đáp ứng đúng những yêu cầu của khách hàng
-
Hiệu năng: đáp ứng nhu cầu khách hàng với nguồn lực thấp nhất
Hiệu quả của chuỗi cung ứng thể hiện năng lực của chuỗi trong việc đáp ứng đủ
khối lượng hàng hóa mà thị trường cần, vào đúng thời điểm cần giao hàng với khả năng
xử lí và tập hợp được chính xác lơ hàng với nhiều loại hàng hóa đa dạng khác nhau, đồng
thời đảm bảo được chất lượng dịch vụ khách hàng. Để đạt hiệu quả cao, khả năng đáp ứng
tốt trước những địi hỏi ln biến động của thị trường, chuỗi cung ứng phải đầu tư và tốn
chi phí để chế tạo và phân phối sản phẩm tới tay khách hàng. Mức độ chi phí thể hiện tính
hiệu năng của chuỗi và ảnh hưởng đến lợi nhuận tổng thể của chuỗi.
b. Vai trò của quản trị chuỗi cung ứng đối với hoạt động kinh doanh
Đối với các cơng ty, SCM có vai trị rất to lớn bởi SCM giải quyết cả đầu ra lẫn đầu
vào của doanh nghiệp 1 cách có hiệu quả. Nhờ có thể thay đổi các nguồn nguyên liệu đầu
vào hoặc tối ưu hóa q trình ln chuyển ngun vật liệu, hàng hóa, dịch vụ mà SCM có
thể giúp tiết kiệm chi phí, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.
Ngoài ra, SCM còn hỗ trợ đắc lực cho hoạt động maketing, đặc biệt là maketing hỗn
hợp. Chính SMC đóng vai trị then chốt trong việc đưa sản phẩm đến đúng nơi cần đến và
vào đúng thời điểm thích hợp. Mục tiêu lớn nhất của SCM là cung cấp sản phẩm dịch vụ
cho khách hàng với tổng chi phí nhỏ nhất.
SCM cung cấp khả năng trực quan hóa đối với các dữ liệu liên quan đến sản xuất và
khép kín dây chuyền cung cấp, tạo điều kiện cho tối ưu hóa sản xuất đúng lúc bằng hệ
thống sắp xếp và lên kế hoạch. Nó cũng mang lại hiệu quả tối đa cho việc dự trù số lượng
nguyên vật liệu, quản lí nguồn tài nguyên, lập kế hoạch đầu tư và sắp xếp hoạt động sản
xuất của công ty.
Một tác dụng khác của việc ứng dụng giải pháp SMC là phân tích dữ liệu thu thập
được và lưu trữ hồ sơ đến chi phí thấp. Hoạt động này nhằm phục vụ cho những mục đích
liên quan đến hoạt động sản xuất như: dữ liệu về thông tin sản phẩm, dữ liệu về nhu cầu
thị trường…để đáp ứng đòi hỏi của khách hàng. Có thể nói, SCM là nền tảng của một
chường trình cải tiến và quản lí chất lượng.
2.2.4 Các yếu tố xác lập hiệu quả và hiệu năng của chuỗi cung ứng
a. Mạng lưới cơ sở sản xuất – kinh doanh
Cơ sở sản xuất kinh doanh là các địa điểm có trang bị các yếu tố vật chất- kĩ thuật cụ
thể mà tại đó sản phẩm được chế tạo, lắp ráp, gia công lưu trữ, bảo quan trưng bày hoặc
thực hiện dịch vụ khách hàng. Đó là các nhà máy, xưởng sản xuất, kho bãi, trung tâm dịch
vụ khách hàng và các cửa hàng bán lẻ.
Mạng lưới cơ sở sản xuất- kinh doanh là tổng thể các cơ sở vật chất- kĩ thuật trực
tiếp tham gia vào q trình sản xuất kinh doanh, có mối liên hệ chặt chẽ với nhau và phát
triển theo quá trình sản xuất, phân phối và vận động hàng hóa.
Vị trí quy mô và chức năng của các cơ sở này tác động quan trọng đến hiệu quả và
hiệu năng hoạt động trong chuỗi. Mạng lưới cơ sỏ sản xuất kinh doanh có ảnh hưởng
mạnh mẽ đến chi phí và đặc tính của chuỗi cung ứng. Mục tiêu là phải thiết kế được một
mạng lưới sao cho tối thiểu hóa được chi phí tổng thể đồng thời đáp ứng tốt nhu cầu
khách hàng.
Trong hệ thống chuỗi cung ứng tổng thể, mạng lưới các cơ sở sản xuất- kinh doanh bao
gồm 2 nhóm cơ bản:
-
Mạng lưới các cơ sở sản xuất.
-
Mạng lưới phân phối.
Các quyết định liên quan đến thiết kế và xây dựng cấu hình mạng lưới:
-
Vai trị và chức năng của từng cơ sở sản xuất- kinh doanh
-
Số lượng và vị trí của các nhà xưởng, nhà kho, điểm bán lẻ
-
Quy mô của mỗi cơ sở sản xuất- kinh doanh
-
Quyết định sản phẩm nào sẽ được giao cho khách hàng từ mỗi cơ sở xác định
Khi đưa ra các quyết định liên quan đến mạng lưới cơ sở sản xuất- kinh doanh,
doanh nghiệp cần cân nhắc khả năng đáp ứng và hiệu năng của mạng lưới. Nếu quyết
định đầu tư vào một số ít kho bãi có quy mơ lớn thì sẽ có được lợi thế nhờ quy mơ và
giảm được chi phí. Cịn nếu có được nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh ở nhiều vị trí gần
với khách hàng và nhà cung cấp thì sẽ có được khả năng đáp ứng nhanh chóng hơn linh
hoạt hơn nhưng chi phí đầu tư sẽ lớn.
Về cơ bản,doanh nghiệp phải cân đối giữa chi phí đầu tư cho việc xây thêm một cơ
sở mới (ví dụ: một trung tâm phân phối) với sự thuận lợi có được từ khả năng tiếp cận với
khách hàng. Khi gia tăng số lượng trung tâm phân phối gần với thị trường tiêu thụ. Khi
gia tăng số lượng trung tâm phân phối gần với thị trường tiêu thụ, doanh nghiệp sẽ có
được các hệ quả sau:
-
Cải thiện chất lượng dịch vụ do rút ngắn được thời gian vận chuyển trung bình tới
khách hàng
-
Giảm chi phí vận chuyển đầu ra do rút ngắn được khoảng cách vận chuyển tới
khách hàng
-
Tăng chi phí vận chuyển đầu vào từ xưởng sản xuất hoặc từ nhà sản xuất
-
Tăng chi phí cố định và chi phí nghiệp vụ kho
-
Tăng chi phí dự trữ gia tăng dự trữ bảo hiểm cần thiết để ứng phó với sự biến động
của nhu cầu
Quyết định về mạng lưới là quyết định có tính chiến lược, dài hạn và khó thay đổi.
Nhà quản lí cần xem xét một loạt các yếu tố liên quan như quy mô kinh doanh, yêu cầu
dich vụ khách hàng, điều kiện cơ sở hạ tầng, ưu đãi về thuế, khoảng cách đến nhà cung
cấp và khách hàng, chi phí phương tiện, nhân cơng, kĩ thuật sẵn có của lao động địa
phương.
b. Dự trữ
Dự trữ có mặt ở khắp nơi trong suốt chuỗi cung ứng và dưới dạng nhiều loại hình
vật chất khác nhau. Chuỗi cung ứng có dự trữ từ nguyên liệu, bán thành phẩm, thành
phẩm cuối cùng ở các cung cấp đầu vào, nhà sản xuất, nhà phân phối, nhà bán lẻ. Dự trữ
khối lượng lớn sẽ cho phép các doanh nghiệp hoặc toàn bộ chuỗi cung ứng đáp ứng nhanh
những thay đổi về nhu cầu tăng trưởng của khách hàng. Tuy nhiên dự trữ là tốn kém, điều
này đối lập với hiệu năng cao, khi chi phí cho hàng dự trữ phải càng thấp càng tốt.
Các quyết định liên quan đến quản trị dự trữ
-
Quy mô dự trữ
-
Thời gian dự trữ
-
Cơ cấu mặt hàng cần dự trữ
c. Vận chuyển
Vận chuyển là việc di chuyển các yếu tố vật chất giữa các địa điểm khách nhau
trong chuỗi cung ứng. Sự cân nhắc giữa hiệu quả và hiệu năng trong hoạt động vận
chuyển thể hiện trong việc thiết kế mạng lưới vận chuyển cũng như lựa chọn phương tiện
vận tải phù hợp. Vận chuyển bằng mấy bay thì rất nhanh chóng nhưng cũng rất tốn kém.
Sử dụng tàu thủy, tàu hỏa thì chi phí thấp nhưng khơng đáp ứng được nhanh chóng khi có
sự biến động của thị trường. Vì chi phí vận chuyển có thể chiếm đến một phần ba chi phí
kinh doanh của chuỗi cung ứng nên các quyết định về vận chuyển là rất quan trọng.
Các quyết định liên quan đến quản trị vận chuyển
-
Thiết kế mạng lưới vận chuyển
-
Lựa chọn phương tiện vận chuyển
-
Lựa chọn phương thức vận chuyển
-
Lựa chọn đơn vị vận tải
d. Th ngồi
Tư duy theo chuỗi cung ứng khơng chỉ liên quan đến việc phối hợp các hoạt động
khác nhau trong chuỗi, mà cịn quyết định việc gì được thực hiện trong nội bộ và việc gì
nên thuê/ mua ngồi. Cơng ty cần xác định được các năng lực cốt lõi của mình và những
cơng việc đó nên hồn tất nội bộ, còn những sản phẩm khác và các cơng việc khác thì có
thể th mua từ các nguồn cung cấp bên ngồi .
Th ngồi có thể giúp doanh nghiệp mở rộng quy mơ một cách nhanh chóng và dễ
dàng thâm nhập thị trường mới hơn …tất cả từ sự hỗ trợ của công ty thứ ba với sự tinh
thơng và năng lực của họ. Điều này góp vào khả năng đáp ứng nhanh và linh hoạt, từ đó
tạo ra sự khách biệt vô cùng to lớn trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày nay. Quan
trọng hơn cả, th ngồi giúp cơng ty tập trung vào năng lực cốt lõi của mình và tăng
cường vị thế canh tranh.
