(Skkn 2023) một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non

1/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”

A. PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài
1. Cơ sở lí luận
Tính tự lập giữ một vai trị rất quan trọng trong sự phát triển toàn diện con
người, đặc biệt là trẻ 3 tuổi rất cần phải rèn cho trẻ được tính tự lập để bước
đầu trẻ có thể được tự mình làm những việc vừa sức của mình. Giáo dục tính tự
lập cho trẻ là một hoạt động giáo dục không chỉ hướng dẫn cho trẻ tự lo cho bản
thân mà còn giúp trẻ tự quyết định được các vấn đề của mình
Nhận thức được vấn đề này, trong cơng tác chăm sóc - giáo dục trẻ mầm
non, bên cạnh việc ứng dụng công nghệ dạy học hiện đại tơi ln tìm tịi, học
hỏi và sáng tạo các hình thức, phương pháp giáo dục trẻ dựa trên những tư liệu
giáo dục sẵn có trong kho tàng văn hố dân tộc.
Để hình thành được cho trẻ có tính tự lập trong các hoạt động, tôi đi sâu
và nghiên cứu để đưa ra một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi.
2. Cơ sở thực tiễn
Qua thời gian tiếp xúc với trẻ tại lớp 3 tuổi C4 tơi nhận thấy nhiều trẻ
chưa có kĩ năng, nề nếp, thời gian đầu trẻ đến lớp với thói quen tự do, mọi việc
làm đều do cô hay bố mẹ giúp từ những việc rất đơn giản như: cất dép, ba lô, lấy
ghế cất ghế, hay phải nhắc nhở trẻ chào cô, chào bố mẹ, lấy cất dồ dùng không
đúng nơi quy định. mà nguyênnhân chủ yếu là do các bậc cha mẹ nuông chiều
trẻ quá mức gây tác động đến kỹ năng ứng xử của trẻ như: Trẻ không biết chào
hỏi, cô nhắc trẻ chào, trả lời trống không, không đủ câu.
Các bậc phụ huynh có ít thời gian để quan tâm và hướng dẫn con cái,
chính vì vậy trẻ thường hay ỷ lại và không thể tự lo cho bản thân. Trẻ em
ngày nay đã thông minh hơn, hoạt bát, lém lỉnh hơn nhiều so với trẻ em
ngày xưa. Tuy nhiên các con lại thiếu các kỹ năng sống, thiếu khả năng tự
lập và thường xuyên dựa dẫm vào người lớn. Khi gặp khó khăn là chúng

thường tìm ngay đến người lớn mà khơng tự mình tìm cách giải quyết. Điều
này ảnh hưởng đến sự phát triển, nhận thức của trẻ. Trẻ ở lớp tôi, ớ lứa tuổi
này trẻ cũng đã hình thành được một số kỹ năng tự phục vụ nhưng đa số trẻ
còn dựa dẫm vào người lớn.
Với tình hình như vậy là giáo viên giảng dạy trong nhà trường, tơi xác
định rõ vai trị trách nhiệm của mình, cùng với chị em trong trường phấn đấu để
đạt được kết quả cao trong việc giảng dạy cho trẻ, mà trước hết là việc rèn tính
tự lập cho trẻ để trẻ có được những thói quen và hành vi phù hợp với chuẩn mực


2/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
xã hội, nhằm góp phần hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ. Chính vì những lý
do như vậy nên tơi đã chọn đề tài: “ Một số biện pháp hình thành tính tự lập
cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non” làm đề tài nghiên cứu của mình.
II. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu:“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở
trường mầm non”
Giáo dục tính tự lập cũng chính là giáo dục đạo đức cho trẻ đã góp phần
hình thành nhân cách cho trẻ, giúp trẻ có được thói quen tốt trong cuộc sống hàng
ngày, trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát hơn, không dựa dẫm ỉ lại vào người khác nhằm
thúc đẩy, nâng cao hiệu quả việc rèn tính tự lập cho trẻ.
III. Đối tượng nghiên cứu:
“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
IV. Đối tượng khảo sát thực nghiệm:
- Trẻ mẫu giáo lớp 3 tuổi
- Số lượng: 16 trẻ. (7 nam, 9 nữ)
V. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí luận.

- Phương pháp khảo sát.
- Phương pháp trực quan.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp đánh giá kết quả.
VI. Phạm vi thời gian nghiên cứu
* Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài của tôi được nghiên cứu và áp dụng tại lớp 3 tuổi C4 trường Mầm non Tiên
Phong.
*Thời gian nghiên cứu
- Đề tài được nghiên cứu từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 4 năm 2021.
B. PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Những nội dung lý luận liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu tổng
kết kinh nghiệm.
Để nghiên cứu tìm ra một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3
tuổi thì ngay từ đầu năm học tôi đã bám sát vào những kế hoạch, quy chế
chuyên môn trong năm học của Phòng, của trường đã đề ra trong năm học cụ
thể các kế hoạch, quy chế chun mơn đó là: Do vậy ngay từ đầu năm học tôi
đã bám sát vào:


3/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
Chương trình GDMN (VBHD số 01/VBHN- BGD ĐT ngày 24/01/2017
Thực hiện chương trình GDMN )
Căn cứ kế hoạch số 631/KH-GD&ĐT-MN 25/09/2020 của phòng
GD&ĐT Ba Vì về kế hoạch tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học 2020-2021
cấp học mầm non huyện Ba Vì .
Thực hiện kế hoạch số 55/KH- MNTP ngày 26/09/2021 về kế hoạch thực
hiện nhiệm vụ năm học 2020-2021 của Trường Mầm Non Tiên Phong.

Kế hoạch số 59/KH- MNTP ngày 27/09/2020 của kế hoạch giáo dục khối
mẫu giáo năm học 2020– 2021.
Kế hoạch số 49/KH- MNTP ngày 7/9/2020 về kế hoạch hoạt động chường
trình phịng chống tai nạn thương tích và xây dựng trường học an toàn trường
mầm non Tiên Phong 2020- 2021.
Trước tình hình đó năm học này tơi chọn đề tài: “Một số biện pháp hình
thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”.
II. Khảo sát thực trạng
1. Thực trạng trước khi thực hiện đề tài:
Đầu năm học tôi được phân công dạy lớp 3 tuổi C4 với tổng số 16 trẻ.Tơi
nhận thấy có một số thuận lợi và khó khăn như sau:
a. Thuận lợi:
- Về cơ sở vật chất: Được sự quan tâm, hướng dẫn tạo điều kiện của Ban
giám hiệu về mọi mặt. Lớp học được trang bị ti vi, đồ dùng, đồ chơi đầy đủ .
- Về giáo viên: Lớp có hai giáo viên trẻ, có trình độ trên chuẩn, năng lực
chun mơn vững vàng, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ. Phối hợp rất ăn ý với nhau
trong công việc.
+ Được nhà trường tạo điều kiện tham dự vào các lớp bồi dưỡng chuyên
môn do Phịng GD, trường tổ chức.
+ Bản thân tơi ln học hỏi đồng nghiệp thông qua các tiết dạy, học bồi
dưỡng, qua các buổi họp chun mơn nên tơi đó nắm được một số phương pháp,
thủ thuật qua các giờ lên lớp, từ đó giúp tơi thực hiện đề tài.
- Về học sinh: Số lượng trẻ ít ,thuận lợi hơn cho giáo viên trong việc
chăm sóc và giáo dục trẻ.
+ Trẻ mạnh dạn, tự tin, thích tham gia các hoạt động cùng cô và các bạn.
- Về phụ huynh: Đa số phụ huynh quan tâm đến việc học tập của con em,
phối hợp thường xuyên với giáo viên và cho con đi lớp đều.


4/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
+ Được sự hỗ trợ của phụ huynh học sinh về các phế phẩm, tạp chí, lịch
cũ, dụng cụ học tập…giúp tơi có điều kiện làm một số đồ dùng, đồ chơi phục
vụ cho hoạt động học.
b. Khó khăn:
- Về cơ sở vật chất: Diện tích lớp cịn chật hẹp, gây khó khăn cho giáo
viên trong việc tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
- Về giáo viên: Việc tổ chức các hoạt động học ở lớp chưa có nhiều đổi
mới, chưa phong phú. Hoạt động tổ chức cịn gị bó, dập khn chưa kích thích
trẻ phát huy sáng tạo.
+ Giáo viên đôi khi chưa mạnh dạn, tự tin trong việc giải quyết vấn đề.
+ Giáo viên chưa có nhiều biện pháp để tuyên truyền đến các bậc phụ
huynh về chương trình giáo dục tính tự lập cho trẻ.
- Về học sinh: Đa số trẻ kỹ năng tự lập còn hạn chế. Một số cháu chưa
mạnh dạn, tự tin, một số cháu lại quá hiệu động nên chưa chú ý khi tham gia các
hoạt động.
- Về phụ huynh: Một số phụ huynh rất chiều con không để cho con tự
lập, làm hộ con từ những việc đơn giản như: cất ba lô, cất dép, mặc áo.. Bên
cạnh đó văn hóa giao tiếp cịn hạn chế, đưa con đến lớp khơng nhắc nhở con
chào cô, hoặc cả phụ huynh và con đều không chào hỏi cơ giáo nên giáo viên rất
khó khăn trong việc dạy dỗ các con.
+ Có một số phụ huynh nghĩ trẻ mầm non chủ yếu là vui chơi và ăn ngủ nên
thường cho con nghỉ học tùy tiện làm ảnh hưởng tới kết quả học tập của lớp.
+ Phụ huynh chưa phối hợp với các cơ để rèn tính tự lập cho con ở nhà.
Xuất phát từ những tình hình đặc điểm của lớp tơi đã mạnh dạn nghiên
cứu “Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm
non” thông qua một số kỹ năng của trẻ.
2. Số liệu khảo sát trước khi thực hiện đề tài
Kết quả khảo sát các tiêu chí đầu năm, tổng số 16 trẻ lớp 3 tuổi C4 :

TT

1

Nội dung đánh giá
Kỹ năng tự chăm sóc
bản thân: mặc quần
áo, gấp khăn, cất đồ
dùng đúng nơi quy
định...

Mức độ
Trung
Khá
bình

Tốt
Số
Lượng

%

Số
lượng

3

19

5

%

31

Yếu

Số
Lượng

%

Số
lượng

%

6

38

2

12


5/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”

2

3

Kỹ năng vệ sinh cá
nhân:rửa tay, lau
mặt, xử lý khi ho và
biết cách hỉ mũi, bỏ
rác đúng nơi quy
định..
Kỹ năng biết giúp đỡ
người khác: Kê bàn,
phơi khăn, tưới cây,
lau đồ chơi....

2

12

6

38

6

38

2

12

0

0

4

25

8

50

4

25

III. Những biện pháp thực hiện
Từ những lý do trên tôi đã đi sâu vào nghiên cứu để tìm ra những biện
pháp tối ưu nhất khi thực hiện rèn kỹ năng sống cho trẻ
1. Xây dựng kế hoạch rèn luyện tính tự tập cho trẻ.
2. Giáo viên là người gương mẫu trong mọi hoạt động
3. Xây dựng môi trường thuận lợi để rèn luyện cho trẻ tính tự lập.
4. Tổ chức lồng ghép giáo dục tính tự lập vào các hoạt động
5. Khen ngợi, động viên, khích lệ trẻ kịp thời.
6. Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh.
IV. Những biện pháp cụ thể.
1.Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch rèn luyện tính tự lập cho trẻ.
Đối với trẻ 3 tuổi thì khả năng của trẻ cịn hạn chế. Tơi lập ra danh sách một

số việc mà trẻ lớp tơi có khả năng làm được và chia ra thành từng kỹ năng nhỏ:
+ Kỹ năng tự chăm sóc bản thân: mặc quần áo, gấp khăn, cất đồ dùng
đúng nơi quy định...
+ Kỹ năng vệ sinh cá nhân:rửa tay, lau mặt, xử lý khi ho và biết cách hỉ
mũi, bỏ rác đúng nơi quy định.
+ Kỹ năng biết giúp đỡ người khác: Kê bàn, phơi khăn, tưới cây, lau đồ
chơi...
Và để trẻ dễ hiểu hơn và để dễ đánh giá kết quả của trẻ. Tôi đã lập ra kế
hoạch và lồng ghép vào các hoạt động trong ngày theo các tháng như sau:
STT
Kỹ năng
Tháng thực hiện
Kỹ năng tự chăm sóc bản thân: mặc quần áo, gấp
1
8,9,10
khăn, cất đồ dùng đúng nơi quy định...
Kỹ năng vệ sinh cá nhân:rửa tay, lau mặt, xử lý khi
2
10,11,12
ho và biết cách hỉ mũi, bỏ rác đúng nơi quy định
3 Kỹ năng biết giúp đỡ người khác: Kê bàn, phơi
12, 1, 2


6/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
khăn, tưới cây, lau đồ chơi....
Các tháng cịn lại tơi thường xun nhắc nhở và dạy trẻ các kỹ năng để
rèn tính tự lập cho trẻ. Trong q trình thực hiện tơi thường điều chỉnh xuyên bổ

sung kế hoạch cho hoàn chỉnh những nội dung cho phù hợp với lớp, và chủ động
lồng ghép, tích hợp các kỹ năng trong các hoạt động hàng ngày mang lại hiệu
quả cao trong việc thực hiện rèn luyện tính tự lập cho trẻ.
Kêt quả: Tơi lập ra kế hoạch đưa các kĩ năng vào các tháng này, ngồi kỹ
năng trẻ đã biết thì sẽ dạy trẻ kĩ năng gì mới. Hơn nữa làm như vậy trẻ sẽ nhớ
hơn, dạy trẻ liền một lúc nhiều kỹ năng trẻ sẽ khơng nhớ gì. Đưa các kỹ năng
theo tháng cơ giáo cũng dễ định hướng là tháng này cần dạy trẻ kỹ năng gì mà
khơng bị bỏ qn, hay xót các kỹ năng.
2. Biện pháp 2: Giáo viên là người gương mẫu trong mọi hoạt động
Để đạt được hiệu quả cao trong việc hình thành tính tự lập cho trẻ thì việc
cơ giáo gương mẫu là việc làm vơ cùng cần thiết. Bởi hàng ngày thời gian của trẻ ở
trường, ở bên cơ là chủ yếu, trẻ ln thích được cô yêu thương, gần gũi. Mọi hành
vi của cô được trẻ để ý và thích bắt chước làm theo. Vì vậy cô luôn luôn thể hiện
chuẩn mực trong cách giao tiếp, hành động với người lớn và mọi người xung
quanh. Điều đó được thể hiện từ việc cơ cất đồ dùng cá nhân đúng chỗ, để giày dép
gọn gàng, cách cô sắp xếp đồ dùng đồ chơi trong lớp học...Trẻ đều quan sát và bắt
chước từ những hành động của cơ vì thế cơ phải làm gương cho trẻ.
Ví dụ: Lớp tơi có cháu: Hiếu, Phong… khi đến lớp các cháu để dép ở cửa
lớp và không biết cất dép lên giá .Thấy vậy tôi nhắc nhở trẻ để dép đúng nơi quy
định đồng thời tôi luôn cất dép đúng nơi quy định và cho trẻ quan sát. Sau vài
lần quan sát cô làm trẻ đã tự biết cất dép đúng nơi quy định.
Vào giờ đón - trả trẻ: Tơi ln nhẹ nhàng đến bên trẻ hướng dẫn, khuyến
khích trẻ tự cất ba lô, cất dép lên giá hoặc tự mở tủ lấy đồ, lấy dép khi ra về.
Kết quả: Sau khi áp dụng biện pháp tơi thấy trẻ có kỹ năng hơn, biết tự
lập hơn, khi đến lớp trẻ biết tự cất đồ dùng cá nhân của mình vào đúng nơi quy
định.Và khi về trẻ cũng tự biết mở tủ lấy đồ dùng cá nhân của mình, tự đi dép
mà không phải nhờ sự giúp đỡ của bố mẹ.
3.Biện pháp 3: Xây dựng môi trường thuận lợi để rèn luyện cho trẻ tính tự
lập
Khi chưa thực hiện đề tài: Ở những năm trước, lớp học tơi trang trí thật

nhiều đồ trên tường với nhiều màu sắc lòe loẹt . Đồ dùng, đồ chơi tự tạo chỉ để
trang trí, trẻ ít khi được sử dụng và chỉ cho trẻ sử dụng vì là đồ tự tạo nên tơi rất


7/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
sợ hỏng và phải làm lại. Vì thế đồ dùng khơng mang lại hiệu quả cao trong việc
sử dụng.
Biện pháp: Khi thực hiện đề tài này tơi đã trang trí mơi trường lớp học
với mục tiêu lấy trẻ làm trung tâm, để trẻ được phát huy hết khả năng của mình,
đồ dùng đồ chơi được sử dụng có hiệu quả một cách triệt để nhất. Đồ dùng đồ
chơi ở các góc được tơi sắp xếp ở vị trí phù hợp, gọn gàng dễ lấy để trẻ có thể
lấy và cất dọn đồ dùng sau khi chơi một cách dễ dàng. Bên cạnh đó tơi sử dụng
một số tranh ảnh các nội quy, hình ảnh về các kỹ năng mà trẻ có thể tự làm như:
Cất dép, vứt rác đúng nơi quy định, lấy và cất đồ dùng đồ chơi gọn gàng...
Ví dụ: ở ngồi chỗ để giá dép tơi có treo nội quy cất dép và trong đó có
kèm theo hình ảnh bạn nhỏ lấy và cất dép đúng nơi quy định. Để mỗi khi lấy và
cất dép trẻ đều quan sát được hình ảnh đó và dần hình thành ý thức cho trẻ trong
việc cất dép. Hay ở các góc chơi đều có hình ảnh nội quy cất dọn đồ dùng gọn
gàng sau khi chơi.
Đặc biệt ở góc kỹ năng tơi sử dụng các đồ dùng đồ chơi tự tạo để hình
thành các kỹ năng cho trẻ như: kẹp quần áo, cài khuy, xoay nắp chai, hỉ mũi và
vứt rác vào thùng đựng rác,...Trẻ được chơi hàng ngày nên sẽ hình thành ở trẻ
những kỹ năng để tự phục vụ, nâng cao tính tự lập cho trẻ.
Hình ảnh 1: Một số đồ dùng tự tạo ở góc kỹ năng
Đồ dùng đồ chơi trong lớp tôi sắp xếp gọn gàng, hợp lý, thường xuyên
thay đổi, tạo cho trẻ hứng thú khám phá. Tôi khuyến khích động viên trẻ cùng
cơ tạo ra những sản phẩm mới và cùng trang trí cho lớp học…
Kết quả: Việc tạo môi trường giúp trẻ được tiếp xúc và thực hiện hàng

ngày nên sẽ giúp trẻ hiểu hơn và sử dụng các kỹ năng thuần thục hơn để từ đó
nâng cao tính tự lập cho trẻ.
4. Biện pháp 4: Tổ chức lồng ghép giáo dục tính tự lập vào các hoạt động
Hoạt động đón- trả trẻ: Buổi sáng đến lớp tôi hướng dẫn trẻ tự cất dép
và cất đồ dùng cá nhân của mình gọn gàng vào đúng nơi quy định. Sau vài lần
hướng dẫn của tơi thì trẻ đã thành thạo và có ý thức tự cất dép, cất ba lô mà
không cần đến sự giúp đỡ của cô và bố mẹ.
Hình ảnh 2:Trẻ cất đồ dùng cá nhân
Hoạt động học: Ở những hoạt động có sử dụng đến đồ dùng của trẻ, tôi
luôn yêu cầu trẻ tự đi lấy đồ dùng và về chỗ của mình. Sau khi kết thúc hoạt
động trẻ lại tự cất đồ dùng về đúng chỗ mình lấy. Trẻ nào chưa lấy được tơi sẽ
hướng dẫn để trẻ tự lấy chứ không lấy giúp trẻ.


8/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
Hoạt động góc: Mỗi khi đến giờ hoạt động góc tơi đều để trẻ được lựa
chọn góc chơi và vai chơi của mình , trẻ về góc chơi và tự lấy đồ dùng đồ chơi ở
các góc để chơi. Khi giờ chơi kết thúc trẻ có nhiệm vụ thu dọn đồ dùng đồ chơi
và cất lên tủ đồ.
Hoạt động ngoài trời: Để phát huy kỹ năng tự lập cho trẻ, tôi thường
xuyên tổ chức cho trẻ các hoạt động như: Nhặt lá cây rụng, nhặt rác bỏ vào
thùng rác... tổ chức cho trẻ thi đua giữa các nhóm với nhau. Qua đó tơi thấy trẻ
vơ cùng thích thú tham gia mà cịn nâng cao ý thức bảo vệ mơi trường , giúp trẻ
hình thành kỹ năng đơn giản để tự lập trong cuộc sống hàng ngày.
Hình ảnh 3: Trẻ nhặt rác bỏ vào thùng
Hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh: Ở hoạt động này tôi rèn luyện cho trẻ tính tự
lập trong việc tự đi vệ sinh, rửa tay rửa mặt, bê ghế về bàn, tự xúc cơm,...Mới
đầu tôi hướng dẫn trẻ để trẻ nắm bắt được cách làm, tôi thực hiện các thao tác

thật chậm và hướng dẫn trẻ, khi trẻ nắm được thao tác này rồi tôi mới chuyển
sang thao tác khác sau đó khi thấy trẻ đã có kỹ năng thì tơi để trẻ tự thực hiện.
Hình ảnh 4: Trẻ rửa tay bằng xà phịng
Hướng dẫn trẻ một số cơng việc đơn giản mà trẻ có thể làm để giúp đỡ cơ
và các bạn như: Lau bàn, chia cơm, lau đồ chơi...
Ví dụ: Tơi để ý lớp tơi có bạn Trà My rất thích bê cơm về bàn cho các
bạn, cứ mỗi lần đến giờ chia cơm bạn đều tỏ ra rất thích thú. Thấy vậy tơi liền
nhờ trẻ lên chia cơm về bàn giúp bạn, mới đầu trẻ cịn lóng ngóng bê rất chậm
và có lần cịn đánh đổ cơm. Nhưng tôi không trách mắng trẻ mà tôi hướng dẫn
trẻ cách bê khéo léo để cơm không bị đổ .Dần dần trẻ thành thạo hơn, các bạn
khác trong lớp thấy vậy cũng thích thú và muốn giúp cơ chia cơm, tơi đã phân
trẻ ra từng nhóm để trẻ nào cũng được thực hiện. Và sau khi ăn xong trẻ biết tự
cất bát, thìa của mình vào rổ, nhặt cơm rơi vào đĩa mà cô đã chuẩn bị trên bàn.
Giờ ăn trưa của trẻ, tôi để trẻ tự xúc ăn, tôi sẽ bao quát trẻ, nhắc nhở trẻ
xúc ăn và cách cầm thìa sao cho đúng. Sau khi ăn xong trẻ sẽ tự cất bát của mình
và cất ghế đúng nơi quy định. Hay khi đến giờ đi ngủ, trẻ sẽ tự đi lấy gối của
mình và đến khi dậy trẻ phải tự cất gối vào tủ.Tất cả nhưng việc làm đó đều
được diễn ra hàng ngày sẽ tạo cho trẻ một thói quen tốt, trẻ sẽ tự lập hơn trong
cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, tự làm những công việc đơn giản mà không cần
nhờ đến sự giúp đỡ của người lớn.
Hoạt động chiều: Vào mỗi buổi chiều, sau khi cho trẻ ôn lại bài học tôi
thường kể cho trẻ những câu chuyện, hoặc những tấm gương tốt về giúp đỡ
người khác đồng thời giáo dục trẻ học tập và noi theo.


9/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
Ngoài ra ở những hoạt động khác, tôi thường gợi ý cho trẻ những cơng
việc đơn giản mà trẻ có thể làm: lau đồ chơi, lau lá cây, nhặt lá cây bỏ vào thùng

rác... trẻ thường tỏ ra vơ cùng thích thú khi được làm việc và giúp đỡ cơ.
Hình ảnh 5: Trẻ giúp cô
Kêt quả: Qua việc áp dụng biện pháp trên tôi thấy trẻ lớp tơi ngoan hơn,
mạnh dạn hơn, dần có nề nếp, thói quen, tự lập hơn trong việc sinh hoạt cá nhân
của mình. Trẻ biết giữ gìn, cất đồ chơi đúng nơi quy định và hứng thú vào các hoạt
động cùng cô. Biết giúp đỡ người khác những công việc vừa sức của mình.
5. Biện pháp 5: Khen ngợi, động viên, khích lệ trẻ kịp thời.
Trong tất cả các hoạt động, tôi luôn động viên, khen ngợi trẻ kịp thời để
khích lệ trẻ. Trẻ con thích được khen, khi được khen trẻ sẽ càng tự tin và càng
hứng thú thực hiện những hành vi đẹp để được khen nhiều.
Tôi thực hiện thường xuyên và triệt để hình thức nêu gương cuối ngày.
Cháu nào có hành vi, cử chỉ đẹp thì khơng chỉ được cắm cờ mà cịn được cơ
thương xuyên nhắc đến, khen ngợi nhiều lần mỗi khi có dịp.
Hình ảnh 6: Trẻ cắm cờ trong hoạt động nêu gương cuối ngày
Ví dụ: Lớp tơi có cháu Thảo Vy sáng đến lớp hay mè nheo mẹ, không tự
giác cất ba lơ của mình. Nhưng sau khi được tơi nhắc nhở và hướng dẫn, cháu
đến lớp đã tự giác chào mẹ, chào cô, cất ba lô cất dép và đúng nơi quy định.
Ngày hơm ấy, trong giờ trị chuyện sáng với trẻ tơi có hỏi các cháu: Các con
thấy bạn Thảo Vy hơm nay đi lớp có ngoan khơng? Khi đến lớp bạn đã biết tự
giác làm gì?Từ sự tiến bộ đó bạn có xứng đáng được cắm cờ khơng? Sau khi
trao đổi với trẻ về hạnh động tiến bộ của cháu Thảo Vy, tơi cho cháu cắm cờ để
khích lệ cháu và không quên giáo dục các cháu khác học tập theo bạn. Các trẻ
khác thấy vậy đều rất thích thú.
Ngồi ra, tơi cũng giáo dục trẻ bằng chính tấm gương của mình, của các
bạn trong lớp, trong trường. Muốn trẻ có những hành vi, cử chỉ đẹp thì trước hết
người lớn phải có hành vi, cử chỉ đẹp, mà người gần gũi trẻ nhất chính là cơ
giáo. Mọi hành vi , tác phong, lời nói của cơ đều được trẻ lưu tâm nhất. Vì vậy,
tơi ln thể hiện đúng chuẩn mực nhà giáo, đi đứng nhẹ nhàng, xưng hô dịu
dàng, không to tiếng quát mắng trẻ.
Kêt quả: Qua việc áp dụng biện pháp trên tôi thấy trẻ rất hứng thú học bài

rất thích đến lớp và làm việc giúp cô để được cô giáo khen .


10/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
6.Biện pháp 6: Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh.
Trong năm học, tình hình dịch bệnh covit diễn ra phức tạp, với mục tiêu
“Nghỉ dịch không nghỉ dạy”, để trẻ vẫn nắm được kiến thức khi ở nhà, trong
thời gian nghỉ dịch tôi và giáo viên phụ trách lớp đã thường xuyên trao đổi bài
với trẻ bằng cách dạy zoom, gửi video về các bài hát bài thơ, câu chuyện qua
trang zalo của nhóm lớp. Tơi trao đổi với phụ huynh về lợi ích của việc tự lập
đối với trẻ. Mỗi trẻ đều muốn thể hiện khả năng của mình, muốn chứng tỏ bản
thân, vì thế nếu được cha mẹ phân cơng nhiệm vụ trẻ sẽ rất thích. Tơi gợi ý cho
phụ huynh một số việc đơn giản mà trẻ có thể làm ở nhà như: Gấp quần cất vào
tủ, xếp dọn đồ chơi sau khi chơi, tự bỏ quần áo bẩn vào máy giặt...
Hình ảnh 7: Trẻ học trực tuyến qua zoom
Đồng thời tôi cũng gợi ý cho phụ huynh khi trẻ làm được một việc gì đó,
phụ huynh nên dành cho con những câu khen ngợi hoặc khen thưởng bằng
những món quà nho nhỏ để trẻ càng thích thú hơn.
Ở góc tun truyền, tôi luôn cập nhật kịp thời những bài học, bài thơ, câu
chuyện....hay những hình ảnh giúp đỡ mọi người, để phụ huynh nhanh chóng
nắm bắt và phối hợp cùng cơ trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ, để việc
rèn tính tự lập cho trẻ đạt kết quả cao nhất.
Hình ảnh 8: Phối hợp với phụ huynh trong các hoạt động
Kết quả: Sau khi áp dụng biện pháp này tôi thấy phụ huynh quan tâm đến
con hơn, biết phối hợp với cơ rèn luyện cho con tính tự lập thông qua một số kỹ
năng và công việc đơn giản.
C.PHẦN THỨ BA
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

1. Kết luận chung.
Qua việc áp dụng các biện pháp tôi thấy:
- Trẻ yêu cơ, mến bạn, thích đến lớp, đến lớp đúng giờ, tự chào bố mẹ,
chào cô, tự cất đồ dùng cá nhân vào đúng nơi quy định.
- Trẻ có ý thức tự lập trong việc vệ sinh ,chăm sóc cơ thể, bảo vệ mơi
trường xung quanh.
- Thích tham gia vào các hoạt động của trường, của lớp, mạnh dạn trong
sinh hoạt và giao tiếp với bạn, với cơ, đồn kết trong mọi hoạt động.
- Trẻ có ý thức giữ gìn đồ dùng đồ chơi, biết cất lấy và cất đồ dùng đúng
nơi quy định.


11/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
- Các bậc phụ huynh có chuyển biến rõ rệt trong việc hình thành tính tự
lập cho trẻ và ngày càng quan tâm đến trẻ nhiều hơn.
- Bản thân tôi được trải nghiệm thực tế, được trau dồi kiến thức, kinh
nghiệm, kỹ năng trong giao tiếp, ứng xử, được phụ huynh, học sinh và đồng
nghiệp tin yêu, quý mến hơn.
2. Kết quả so sánh có đối chứng.
Sau một năm thực hiện đề tài “Một số biện pháp hình thành tính tự lập
cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non” tại trường mầm non nơi tơi cơng tác mặc dù
cịn nhiều khó khăn nhưng được sự giúp đỡ của ban lãnh đạo nhà trường, của
đồng nghiệp, các bậc phụ huynh cùng với sự cố gắng nỗ lực của cơ và trẻ thì tơi
thấy kết quả thật đáng mừng, số trẻ có kỹ năng tự lập tăng lên rõ rệt.
* Bảng kết quả có so sánh đối chứng
Kêt quả
STT

1

2

3

Nội dung
đánh giá
Kỹ năng tự
chăm sóc bản
thân: mặc
quần áo, gấp
khăn, cất đồ
dùng đúng
nơi quy
định...
Kỹ năng vệ
sinh cá
nhân:rửa tay,
lau mặt, xử
lý khi ho và
biết cách hỉ
mũi, bỏ rác
đúng nơi quy
định
Kỹ năng biết
giúp đỡ
người khác:
Kê bàn, phơi
khăn, tưới

cây, lau đồ
chơi....

Tốt

Khá

Trung bình

Yếu

Số
Lượng

%

Sơ
lượng

%

Số
lượng

%

Số
lượng

%

3

19

5

31

6

38

2

12

Cuối
năm

12

75

3

19

1

6

0

0

So
sánh

Tăng
9

56

Giảm
2

12

Giảm
5

19

Giảm
2

12

Đầu

năm

2

12

6

38

6

38

2

12

Cuối
năm

12

75

4

25

0

0

0

0

So
sánh

Tăng
10

63

Giảm
2

13

Giảm
6

38

Giảm
2

12

Đầu
năm

0

0

4

25

8

50

4

25

Cuối
năm

11

69

3

19

1

6

1

6

So
sánh

Tăng
11

69

Giảm
1

6

Giảm
7

44

Giảm
3

19

Đầu
năm

* Kết quả đối chứng cho thấy:


12/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
* Kỹ năng tự chăm sóc bản thân: mặc quần áo, gấp khăn, cất đồ dùng
đúng nơi quy định...
Để phát huy kỹ năng tự lập cho trẻ, tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ các
hoạt động ở các góc kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng gấp quần áo, gấp khăn, đi
tất...Qua đó tơi thấy trẻ vơ cùng thích thú tham gia mà cịn nâng cao ý thức tự
lập, giúp trẻ hình thành kỹ năng đơn giản để tự lập trong cuộc sống hàng ngày.
- Tốt: tăng 56%, Khá: giảm 12%, Trung bình: giảm 19%, Yếu: giảm 12%.
* Kỹ năng vệ sinh cá nhân: rửa tay, lau mặt, xử lý khi ho và biết cách
hỉ mũi, bỏ rác đúng nơi quy định.
Thông qua các hoạt động ăn, chơi, vệ sinh...của trẻ ở mọi lúc, mọi nơi,
qua đó giáo dục tính tự lập rèn các kỹ năng: rửa tay, lau mặt, xử lý khi ho và biết
cách hỉ mũi, bỏ rác đúng nơi quy định...của bản thân giúp trẻ có thói quen tốt
trong cuộc sống hàng ngày, không dựa dẫm, ỉ lại vào người khác.
- Tốt: tăng 63%, Khá: giảm 13%, Trung bình: giảm 38%, Yếu: giảm 12%.
* Kỹ năng biết giúp đỡ người khác: Kê bàn, phơi khăn, tưới cây, lau
đồ chơi...
Ở những hoạt động có sử dụng đến đồ dùng của trẻ, phát huy tinh thần tự
giác đi lấy đồ dùng và về chỗ của mình. Sau khi kết thúc hoạt động trẻ lại tự cất
đồ dùng về đúng nơi quy định. Để đạt được hiệu quả cao trong việc hình thành
tính tự lập, làm gương cho các bạn, biết giúp đỡ mọi người. Qua đó tơi thấy trẻ

vơ cùng thích thú, tham gia nâng cao ý thức kỹ năng tự phục vụ bản thân, biết
giúp đỡ người khác những công việc vừa sức của mình.
- Tốt: tăng 69%, Khá: giảm 6%, Trung bình: giảm 44%, Yếu: giảm 19%.
3. Bài học kinh nghiệm
Qua q trình thực hiện đề tài, tơi đã rút ra được những bài học bổ ích sau:
- Là một người giáo viên, tôi và đồng nghiệp luôn ý thức được vai trị của
việc chăm sóc, giáo dục trẻ. Vì vậy tôi phải không ngừng tu dưỡng đạo đức,
luôn giữ đúng chuẩn mực, phong cách người giáo viên trong mọi hoạt động, đó
là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
- Thường xuyên sáng tạo ra những đồ dùng học tập phong phú, đẹp mắt để
lôi cuốn trẻ, nhất là đồ dùng phục vụ cho các tiết dạy. Đồng thời lồng ghép các kỹ
năng vào các hoạt động trong ngày để giúp trẻ phát huy tính tự lập của mình.
- Chú ý khen ngợi, động viên, khích lệ trẻ kịp thời.
- Phối hợp với phụ huynh trong việc quan tâm, chăm sóc, dạy dỗ trẻ.
4. Kết luận và khuyến nghị


13/13

“Một số biện pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”
Qua một năm thực hiện đề tài, ngồi những thuận lợi, tơi cịn gặp những
khó khăn nhất định, tơi có một vài khuyến nghị sau:
- Đối với phòng giáo dục: Cần mở thêm nhiều lớp bồi dưỡng về kỹ năng để
giáo viên và học sinh được tham ra, từ đó giúp giáo viên có nhiều kiến thức hơn
trong việc rèn luyện cho trẻ tính tự lập.
- Đối với nhà trường: Cần tổ chức nhiều hoạt động giao lưu, trải nghiệm
cho trẻ.
- Đối với giáo viên: Cần là tấm gương sáng để trẻ học tập.
- Đối với phụ huynh: Cần phối hợp các các cô rèn tính tự lập cho trẻ
ngay cả khi ở nhà.

Trên đây là một số biện pháp của tôi khi thực hiện đề tài “Một số biện
pháp hình thành tính tự lập cho trẻ 3 tuổi ở trường mầm non”. Rất mong
được sự đóng góp, của hội đồng khoa học các cấp, để tơi hồn thiện đề tài của
mình.
Tơi xin trân thành cảm ơn !
Tiên Phong, ngày 06 tháng 5 năm 2021
Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm này là do tôi viết,
không sao chép của ai khác .