(Skkn 2023) một số biện pháp sửa lỗi phát âm lnqua tiết tập đọc cho hs lớp 2

PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Tơi cịn nhớ có một nhà văn đã từng nhắc nhở chúng ta : “ Ngôi trường
Tiểu học, người thầy giáo Tiểu học là những hình ảnh thân thiết sẽ theo suốt
cuộc đời mỗi con người như một thứ hành trang tinh thần có sức dìu đỡ, động
viên để vượt khó khăn và sống cho xứng đang. Trình độ văn hóa của chúng ta có
thể bộc lộ rõ và phổ biến ở các ngôi trường Tiểu học, hãy chăm lo tỉ mỉ và chu
đáo hơn nữa cho con người ngay từ tuổi thơ. Hãy bắt đầu từ trường Tiểu học.
Ta muốn khắc sâu trong tâm trí những người dân Việt Nam về sự giàu có, về
rừng vàng, biển bạc của đất nước.” Có lẽ khởi nguồn của lời nhắc nhở này
chính bởi bậc Tiểu học là bậc học đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách
học sinh. Đây là bậc học cung cấp những tri thức khoa học ban đầu về tự nhiên,
xã hội, trang bị những phương pháp và kĩ năng ban đầu về hoạt động nhận thức
thực tiễn. Bên cạnh đó nó cịn bồi dưỡng, phát huy tình cảm đạo đức và nhân
cách tốt đẹp của con người trong tương lai.Các mơn học ở Tiểu học có mối quan
hệ chặt chẽ với nhau, hỗ trợ cho nhau. Đặc biệt mơn Tiếng Việt có vị trí quan
trọng vào bậc nhất trong tất cả các môn học ở Tiểu học. Ngay từ ngày đầu đến
trường, các em đã được làm quen với bộ mơn này. Đó là chiếc chìa khóa mở
cánh cửa tri thức, đưa các em đến với kho tàng văn hóa của nhân loại.
Tập đọc là một phân mơn có vị trí quan trọng hàng đầu trong chương trình
Tiếng Việt ở tiểu học. Dạy tốt tập đọc không những rèn luyện cho học sinh kĩ
năng đọc mà còn phát triển cho các em vốn từ ngữ phong phú tạo điều kiện để
các em học tốt các phân môn khác. Thông qua môn tập đọc rèn cho các em kĩ
năng đọc như: Đọc đúng, đọc nhanh, đọc chính xác, rõ ràng, diễn cảm để học
sinh có những hiểu biết về kiến thức văn học, ngôn ngữ và ngược lại. Đọc giúp
các em lĩnh hội được ngôn ngữ, dùng trong giao tiếp và hoạt động học tập. Nó là
điều kiện để cho học sinh có khả năng tự học và tinh thần học tập cho cả đời.
Tập đọc còn trau dồi cho học sinh kiến thức Tiếng Việt, kiến thức văn học, kiến
thức đời sống giáo dục tình cảm, thẩm mĩ. Tập đọc là môn khởi đầu, đồng thời
cũng là công cụ học tập khơng chỉ trong nhà trường mà cịn trong cuộc sống nói

2
chung. Trước hết môn tập đọc giúp cho học sinh rèn kĩ năng đọc đúng, ngắt
giọng, nhấn giọng , đọc diễn cảm một bài văn, khổ thơ làm tiền đề cho việc tìm
hiểu bài. Các q trình đó có liên quan mật thiết với nhau, bổ sung và hỗ trợ cho
nhau. Qua việc đọc, học sinh chiếm lĩnh được tri thức văn hóa của dân tộc, tiếp
thu nền văn minh của lồi người thơng qua sách vở, biết đánh giá cuộc sống xã
hội, tư duy. Qua hoạt động học, tình cảm thẩm mĩ của các em được nâng cao
nên tầm hiểu biết để nhìn ra thế giới xung quanh và q trình nhận thức của các
em có chiều sâu hơn. Đọc đúng, đọc hay cũng là kĩ năng của ngôn ngữ văn học.
Qua đó có tác dụng bồi dưỡng tình cảm, đạo đức cao đẹp cho người học sinh.
Đồng thời phát huy óc sáng tạo và khả năng tư duy như q trình phân tích tổng
hợp cho các em.
Tập đọc có nhiệm vụ rèn kĩ năng đọc cho học sinh. Dạy đọc có một ý nghĩa
rất to lớn ở Tiểu học. Nó đã trở thành một địi hỏi cơ bản đầu tiên đối với người
đi học. Đọc là một khả năng không thể thiếu được của con người trong thời đại
văn minh.
Hiện nay trong nhà trường Tiểu Học có rất nhiều học sinh mặc dù đã học
đến lớp năm nhưng vẫn cịn đọc, viết ngọng phụ âm N/L. Vì vậy rèn kĩ năng
phát âm chuẩn N/L là vô cùng quan trọng trong mỗi nhà trường. Rèn kĩ năng
đọc đúng, chuẩn nhằm trang bị cho các em biết cách giao tiếp...Với ý nghĩa trên
rèn kĩ năng đọc khơng những có quan hệ mật thiết với chất lượng các môn học
khác mà cịn góp phần rèn luyện một trong kĩ năng hàng đầu của việc học Tiếng việt.
Với thực tế GV, HS và nhân dân địa phương cịn nhiều người nghe, nói,
đọc, viết chưa chính xác với ngữ âm, trước hết là nói, đọc chưa chuẩn hai phụ
âm đầu Tiếng Việt N và L chẳng hạn:
- Hơm lay nớp mình vắng lăm em.
- Mẹ em nàm lông nghiệp.
- Núa lếp lăm nay bị sâu cắn nhiều lắm.
Chính vì vấn đề quan trọng đó mà năm học 2022-2023 này tơi đã nghiên

cứu, tìm hiểu và mạnh dạn viết kinh nghiệm về“ Một số biện pháp sửa lỗi phát
âm L/Nqua tiết tập đọc cho HS lớp 2”.


3
Để áp dụng thành công các biện pháp rèn đọc cho HS lớp 2, tôi đã nghiên
cứu thực trạng dạy và học Tập đọc lớp 2 ở trường Tiểu học Ngũ Hiệp và đề xuất
các giải pháp với các giáo viên trong tổ, khối nhằm nâng cao chất lượng dạy Tập
đọc lớp 2.
Để cập nhật thơng tin, tơi tìm tịi, đọc tài liệu liên quan, nghiên cứu SGK,
chương trình, nội dung môn Tiếng Việt và môn Tập đọc, đối chiếu, so sánh với
thực tế giảng dạy ở trường Tiểu học Ngũ Hiệp.
Sau khi nghiên cứu tôi đã áp dụng phương pháp mới, dạy thử nghiệm ở lớp và
đánh giá kết quả dạy học theo phương pháp mới trong năm học 2022-2023.
2.Mục đích nghiên cứu:
Tập đọc là một mơn quan trọng trong chương trình Tiểu học. Qua việc
học tập đọc các em nắm, biết được cách phát âm đúng, chuẩn Tiếng Việt, hình
thành kỹ năng, kỹ xảo trong quá trình đọc. Từ đó các em có thói quen đọc đúng
văn bản, nhưng trên thực tế hiện tượng phát âm sai phụ âm L/N vẫn cịn tồn tại
khi các em học mơn tập đọc cũng như trong giao tiếp hằng ngày. Vì vậy, tơi tìm
hiểu và mạnh dạn viết kinh nghiệm về“ Một số biện pháp sửa lỗi phát âm L/N
qua tiết tập đọc cho HS lớp 2”.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh lớp 2, đặc biệt là học sinh lớp 2I trường Tiểu học Ngũ Hiệp
4. Phạm vi nghiên cứu:
Áp dụng cho học sinh lớp 2 để hướng dẫn học sinh vận dụng phương
pháp giải tốn có nội dung hình học.
5. Phương pháp nghiên cứu:
a. Phương nghiên cứu lý luận:
Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến vấn đề sửa lỗi phát âm trong dạy

học môn tập đọc ở lớp 2 để có căn cứ cho việc thực hiện .
b. Phương phap khảo sát:
Khảo sát học sinh để đánh giá thực tế, qua đó xây dựng kế hoạch nghiên
cứu phù hợp, chính xác đối tượng.


4
PHẦN II. NỘI DUNG
1.Cơ sở lí luận của vấn đề sửa lỗi phát âm qua phân môn tập đọc cho học
sinh lớp
1.1. Một số khái niệm cơ bản của đề tài :
Đất nước ta đang bước vào thời kì cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước. Trong thời đại bùng nổ thơng tin, xu thế quốc tế hóa, tồn cầu hóa trong
kinh tế, vấn đề hội nhập và phát triển để gìn giữ, phát huy bản sắc dân tộc địi
hỏi phải có sự đổi mới trong giáo dục- đào tạo.Vì vậy, dạy tiếng mẹ đẻ một
cách cẩn thận, khoa học là cực kì quan trọng để giúp HS học tập, chiếm lĩnh tri
thức, có kĩ năng giao tiếp hàng ngày.
Muốn vậy, việc dạy Tiếng Việt cần chú trọng rèn cả bốn kĩ năng nghe –
nói - đọc - viết, phải hướng tới sự giao tiếp và sử dụng phương pháp giao tiếp.
Việc rèn các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt được dạy ở tất cả các môn học. Phân
môn Tập đọc có nhiệm vụ rất quan trọng là rèn kĩ năng phát âm chuẩn để qua
đó, các em hiểu được cái hay, cái hồn của văn bản; giúp các em đọc hay. Phân
môn Tập đọc là một cơ hội rất tốt để bồi dưỡng học sinh về ngơn ngữ nói giúp
các em biết nói đúng, rõ ràng, lịch sự, thể hiện sự văn minh trong giao tiếp.
Kĩ năng đọc là vô cùng quan trọng giúp cho con người tự học, sử dụng được
các nguồn thông tin. Muốn dạy đọc hiệu quả mỗi GV phải hiểu bản chất của quá
trình đọc.
Đọc là một dạng hoạt động ngơn ngữ, là q trình chuyển dạng hình thức
chữ viết sang lời nói có âm thanh và thơng hiểu nó ( đọc thành tiếng ), là quá
trình chuyển trực tiếp từ hình thức chữ viết thành đơn vị nghĩa khơng có âm

thanh ( đọc thầm )
Như vậy, ta thấy rằng nhiệm vụ sửa lỗi phát âm là rèn kĩ năng đọc
đúng, đọc rõ ràng, rành mạch, đọc thơng thạo, lưu lốt rồi đọc hiểu và đọc
hay ( tức là đọc diễn cảm ).
1.2. Mục tiêu, ý nghĩa, vai trò của vấn đề rèn đọc cho HS:
Q trình dạy học gồm 2 mặt có quan hệ hữu cơ với nhau: Hoạt động dạy
của giáo viên và hoạt động học của học sinh. Người giáo viên là chủ thể của


5
hoạt động dạy với hai chức năng truyền đạt và chỉ đạo tổ chức. Người học sinh
là đối tượng (khách thể) của hoạt động dạy nhưng lại là chủ thể của hoạt động
học tập với hai chức năng tiếp thu và tự chỉ đạo, tự tổ chức.
Hoạt động học tập của học sinh chỉ có thể đạt hiệu quả nếu học sinh tiến
hành các hoạt động học tập một cách tích cực, chủ động, tự giác với một động
cơ nhận thức sâu sắc. Bằng hoạt động học tập, mỗi học sinh tự hình thành và
phát triển nhân cách của mình mà khơng ai có thể làm thay được.
A.Komexi đã viết: "Giáo dục có mục đích đánh thức năng lực nhạy cảm,
phán đốn đúng đắn, phát triển nhân cách. Hãy tìm ra phương pháp cho phép
giáo viên dạy ít hơn, học sinh học nhiều hơn. "
Phân mơn Tập đọc có vị thế đáng kể, Tập đọc là nhóm bài học khởi đầu
giúp học sinh chiếm lĩnh tri thức, chiếm lĩnh công cụ ( năng lực đọc, nghe, nói,
viết ) từ đó mở rộng cánh cửa cho HS nắm lấy kho tàng tri thức lồi người.
Rèn đọc có ý nghĩa cực kì quan trọng với HS tiểu học, đó là yêu cầu cơ
bản, đầu tiên với mỗi người. Vì suốt thời gian học tập từ nhỏ đến lớn HS sử
dụng hoạt động đọc nhiều nhất. Các em đọc bài học, đọc bài ghi, đọc SGK, đọc
bài tập, sách báo... Đọc để chiếm lĩnh ngôn ngữ dùng trong giao tiếp và học tập,
đọc là công cụ để học tập tốt và tạo ra hứng thú, động cơ học tập.
Chính vì vậy, bản thân tôi luôn nghiên cứu các phương pháp để rèn đọc
cho HS một cách hệ thống và hiệu quả.

1.3. Những yêu cầu cần đạt của vấn đề rèn đọc cho HS lớp 2:
Trong chương trình Tiếng Việt lớp 2 thì mơn Tập đọc chiếm thời lượng
nhiều nhất 4 tiết / tuần.
Mục tiêu môn Tập đọc lớp 2 là : Phát triển kĩ năng đọc và nghe nói cho HS.
+ Đọc thành tiếng ( phát âm đúng, ngắt nghỉ hợp lí, cường độ hợp lí, tốc
độ vừa phải, tốc độ đọc 50 tiếng / phút).
+ Đọc thầm và hiểu nội dung.
+ Nghe và nắm được cách đọc đúng; nghe – hiểu các câu hỏi của GV;
nghe – hiểu nhận xét ý kiến ...


6
+ Nói : Rèn kĩ năng biết trao đổi với các bạn, biết trả lời các câu hỏi của
bài đọc.
Trau dồi vốn Tiếng Việt, vốn văn học, phát triển tư duy, mở rộng hiểu
biết của HS về cuộc sống.
Bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm và tâm hồn lành mạnh, trong sáng, tình yêu
cái đẹp, cái thiện và thái độ ứng xử đúng mực trong cuộc sống, hứng thú đọc
sách, yêu thích Tiếng Việt.
Như vậy ta thấy Tập đọc là một phân môn thực hành để rèn kĩ năng đọc
cho HS. Bản thân tôi luôn nghiên cứu để nắm vững vị trí, vai trị, mục tiêu của
mơn Tập đọc để tìm tòi, đổi mới phương pháp dạy đọc hiệu quả cho HS.
2. Thực trạng của việc sửa lỗi phát âm L/Ncho học sinh lớp 2 trường Tiểu
học Ngũ Hiệp:
Chương trình thay sách giáo khoa mới đã được 2 năm , bản thân tôi luôn
áp dụng đổi mới phương pháp dạy học hiệu quả ở các môn học, đặc biệt là việc
đổi mới phương pháp dạy học Tập đọc.
Thuận lợi: Ban giám hiệu trường Tiểu học Ngũ Hiệp đã tổ chức nhiều
chuyên đề Tập đọc để bồi dưỡng giáo viên. Bản thân tôi đã học hỏi được rất
nhiều về phương pháp giảng dạy từ đồng nghiệp. Hơn nữa, điều kiện kinh tế

phát triển, phụ huynh cũng quan tâm hơn rất nhiều đến việc học của con em
mình. Đa phần phụ huynh đều dành thời gian kèm con học tập, đầu tư sách vở,
liên hệ chặt chẽ với giáo viên,… để con em mình có điều kiện học tập tốt nhất.
Khó khăn:
Thực tế, khi giảng dạy ở khối 2, tôi nhận thấy : Khả năng tiếp thu môn
học Tiếng Việt của các em cũng nhiều hạn chế so với các mơn Tốn hay Tự
nhiên xã hội. Ở phân môn Tập đọc lớp 2, đa phần các em đó đọc được, song một
số em đọc cũng chưa được rõ ràng, nhiều em phát âm chưa phân biệt rõ phụ âm
đầu  l/n; tr/ch; s/x; ngọng thanh hỏi, thanh ngã.
Đặc biệt, do ảnh hưởng của phương ngữ địa phương phát âm không chuẩn âm
đầu L/Nnên HS thường đọc, nói sai và khơng phân biệt được cách phát âm
chuẩn. Một số trường hợp học sinh ở trên lớp đã có ý thức rèn đọc đúng, phát


7
âm chuẩn; tuy nhiên khi về nhà, bị ảnh hưởng từ việc phát âm sai của các thành
viên trong gia đình nên việc sửa lỗi phát âm chưa đồng bộ và chưa đạt hiệu quả cao.
Để lựa chọn phương pháp, hình thức rèn đọc phù hợp với từng đối tượng
HS thì việc khảo sát chất lượng đọc của HS là vơ cùng quan trọng. Qua đó GV
nắm bắt được điểm mạnh, điểm yếu của các em để có biện pháp giúp đỡ kịp
thời, phù hợp ở mỗi tiết học.
Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học, tôi đã kiểm tra kĩ năng đọc của HS để
nắm bắt nguyên nhân các em đọc chưa tốt và phân loại thành các nhóm, thể hiện
ở bảng sau:
Bảng khảo sát:
Đề bài : Đọc đúng đoạn thơ sau, đoạn văn sau :
a. Bài “ Lũy tre” ( TV lớp 2, tập 2 , trang 34) có đoạn thơ:
Mỗi sớm mai thức dậy
Lũy tre xanh rì rào
Ngọn tre cong gọng vó

Kéo mặt trời lên cao.
b. Nắng thu vàng óng như tấm áo chồng rực rỡ khốc lên khu rừng. Sơn
Ca cao hứng hát vang : Líu lo, líu lo….Tiếng hát của Sơn Ca mới tuyệt vời làm
sao. Cả khu rừng đều im lặng lắng nghe. Hình như trong tiếng hát của Sơn Ca có
cả tiếng suối reo róc rách, có nắng vàng long lanh, có hoa thơm đầu cành.
Kết quả :
Tổng số HS
38

Lỗi khi đọc

Kết luận

L-N

N-L

8

0

Chủ yếu lẫn L -N

Chúng ta có thể thấy ngay rằng việc đọc sai sẽ dẫn đến nhiều tác hại như
làm sai lệch nội dung của văn bản, viết sai, hiểu sai ý định biểu đạt của văn bản
trong khi yêu cầu cơ bản của tiết Tập đọc là rèn kĩ năng đọc. Thông thường, học
sinh mắc lỗi phát âm đều chưa tích cực rèn đọc vì tâm lý sợ rằng khi đọc sai sẽ


8

bị thầy cô và các bạn chê cười. Điều này làm hạn chế việc đọc của các em, mất
đi sự hứng thú với mơn học này.
Chính vì vậy khi dạy Tập đọc chúng ta phải chú ý quan tâm đến tất cả các
đối tượng học sinh trong lớp mình và khi dạy học chúng ta phải phụ thuộc vào
trình độ của học sinh, phải hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn.
Nếu học sinh đọc chưa tốt, đọc cịn ngọng, sai và ấp úng thì giáo viên phải dừng
lại ở bước 1 là luyện đọc đúng. Nếu học sinh đọc đúng, đọc tốt rồi thì giáo viên
dành cho luyện đọc nâng cao. Động viên các em và giao nhiệm vụ cho cả lớp
cùng giúp bạn bằng cách không trêu ghẹo, đùa mà tạo cơ hội cho bạn sửa chữa.
Từ những bất cập và hạn chế của HS, tôi đã học tập, tích lũy kinh nghiệm quý
báu của đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu, nâng cao nghiệp vụ, áp dụng phương
pháp nâng cao kĩ năng rèn đọc cho HS. Từ đó nâng cao chất lượng giảng dạy.
Hơn nữa, tơi nhận thấy người giáo viên tiểu học là người thầy đầu tiên đặt nền
móng trang bị cho cac em ý thức về chuẩn ngơn ngữ và chuẩn văn hố của lời
nói, đồng thời ở trường Tiểu học có điều kiện rèn cho học sinh phát âm chuẩn
qua các tiết học.
3. Các biện pháp sửa lỗi phát âm cho học sinh:
Sau khi phân loại chất lượng đọc, tôi thành lập các đơi bạn cùng tiến, các
nhóm học tập giúp đỡ nhau rèn đọc trong giờ truy bài, tiết hướng dẫn học để em
đọc tốt kèm các em đọc yếu. Ngay trong các tiết tập đọc, tơi chia thành các
nhóm rèn đọc có đối tượng HS đọc tốt và đọc yếu, sửa đọc giúp nhau rất hiệu
quả.
Trong buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi gặp gỡ, trao đổi riêng với từng
phụ huynh có HS đọc yếu cụ thể về chất lượng đọc để phụ huynh kết hợp chặt
chẽ với GV kèm cặp, rèn đọc cho HS hiệu quả.
3. 1. Biện pháp thứ nhất : Chuẩn bị bài chu đáo của GV và HS
a. Chuẩn bị của GV:
Muốn cho học sinh phát âm đúng, trước tiên cô giáo phải là người phát
âm chuẩn xác và có ý thức rèn luyện, thường xuyên tham khảo các tài liệu, giáo
trình “ngơn ngữ Tiếng Việt”, chú trọng tới lời nói khi giao tiếp với học sinh, với

9
mọi người, ở mọi lúc mọi nơi. Giáo viên phải gần gũi, nắm bắt được đặc điểm
tâm sinh lý của học sinh, quan tâm chú trọng tới lời nói của học sinh trong các
hoạt động cũng như khi giao tiếp với bạn, với cô và với mọi người để rèn luyện
uốn nắn học sinh kịp thời. Giáo viên linh hoạt, sáng tạo và biết tận dụng mọi cơ
hội tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhất để sửa ngọng cho học sinh, giúp học
sinh dễ nhớ. Đồng thời biết kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, tuyên truyền vận
động phụ huynh tham gia rèn luyện cách phát âm cho học sinh có kết quả tốt.
Ngồi ra, muốn dạy học đạt hiệu quả thì sự chuẩn bị bài của GV có vai trị
vơ cùng quan trọng. Bởi vì có nắm vững được nội dung, mục tiêu mỗi bài Tập
đọc và sự hiểu biết sâu sắc về “ vốn tập đọc” của HS thì GV mới tổ chức quá trình
dạy học thành công. Muốn thành công, GV cần chuẩn bị những nội dung sau :
* Nghiên cứu chương trình, sách giáo khoa.
Việc nghiên cứu chương trình, sách giáo khoa sẽ giúp GV nắm được nội
dung, mục tiêu môn học, hiểu rõ được kĩ năng rèn đọc cho HS và thấy được mối
liên quan giữa các bài Tập đọc để lựa chọn phương pháp, hình thức dạy học phù
hợp, thu hút HS tích cực học tập.
Với mỗi bài Tập đọc, tôi thường đọc rất nhiều lần bài đọc để hiểu rõ nội
dung, mục tiêu văn bản, tìm ra cách đọc phù hợp với từng câu, từng đoạn, cả
bài, lỗi sai mà HS hay mắc phải để tìm phương pháp hướng dẫn HS luyện đọc.
Ví dụ : Bài “Những con sao biển” ( Tiếng Việt 2, tập 2, trang 61)
Tôi xác định những lỗi sai mà đối tượng học sinh lớp tôi thường gặp đó là:
+ Ngọng âm đầu L/Nnhư : liên tục, tiến lại, nước, liệu, ….
Với những HS đọc sai âm đầu, tơi sẽ cho HS luyện đọc từng từ, sau đó
thực hành đọc dần vào câu, vào đoạn và sau đó vào cả bài.
Nếu trong giờ, HS đọc chưa tốt, tôi sẽ dành thời gian cùng HS luyện đọc trong
giờ hướng dẫn học, giờ ra chơi, …Đồng thời, tôi cũng phân công đội ngũ cán bộ
lớp, đôi bạn cùng tiến cùng giúp đỡ nhau trong học tập.

* Tìm hiểu trình độ đọc của HS :
Để tiến hành dạy Tập đọc tốt tơi tìm hiểu kĩ trình độ đọc của HS, nắm
vững điểm mạnh của các em về kĩ năng đọc thành tiếng và đọc hiểu để phát huy


10
và tìm ra hạn chế về phát âm sai để luyện đọc trong tiết học. Sự hiểu biết này
giúp tôi tổ chức dạy phân hóa, tạo điều kiện phát triển năng lực đọc cho từng HS.
* Xây dựng kế hoạch dạy học chi tiết :
Sau khi xác định được nội dung, mục tiêu mỗi bài Tập đọc, tôi xây dựng
kế hoạch dạy học chi tiết, thể hiện rõ hoạt động của thầy và trị, dự kiến các tình
huống sai, thời gian hợp lí từng hoạt động, lựa chọn đồ dùng, phương tiện,
phương pháp, hình thức dạy học phù hợp, hiệu quả với HS.
b. Chuẩn bị của HS.
Muốn tiết học thành cơng thì việc chuẩn bị bài của HS là một nhân tố
quan trọng. Vì vậy tơi đã hướng dẫn các em chuẩn bị chu đáo. Mỗi bài tập đọc,
tôi dặn dò, yêu cầu HS đọc trước nhiều lần, tập sửa những lỗi phát âm mình
thường mắc trước ở nhà.
Ví dụ : Bài “ Bạn của Nai Nhỏ” ( TV2 , tập 1 , trang 22)
Tơi dặn dị HS đọc thành tiếng trước bài từ ba đến năm lần cho bố mẹ
nghe, tập ngắt nghỉ đúng dấu câu.
Dùng bút chì gạch chân dưới những từ các em thấy khó đọc và luyện đọc
nhiều lần : Nai Nhỏ, nói, nước uống, lão Hổ, Dê Non, lo lắng, nào, nữa.
Qua phần chuẩn bị bài chu đáo như vậy, đến giờ tập đọc các em sẽ yêu
thích, hứng thú với bài đọc, GV dành thời gian sửa lỗi cho các em đọc yếu và
rèn đọc diễn cảm cho các em đọc tốt, các em khắc sâu nội dung bài đọc.
3. 2. Biện pháp thứ hai : Vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương pháp và
hình thức sửa lỗi phát âm cho HS.
Muốn tổ chức dạy học hiệu quả thì mỗi giáo viên cần nắm vững nội dung,
chương trình, phương pháp dạy học đặc trưng từng mơn học. Trong q trình

dạy học Tiếng Việt giáo viên sử dụng kết hợp nhiều phương pháp: Làm mẫu,
thực hành giao tiếp, hỏi đáp, nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm, thực
hành, trị chơi…Dù sử dụng phương pháp nào, nguyên tắc quan trọng nhất là
phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh nhằm tạo điều kiện cho các em tự
chiếm lĩnh tri thức mới, kĩ năng sử dụng Tiếng Việt.


11
Ở mỗi bài học, giáo viên cần vận dụng linh hoạt, sáng tạo các phương
pháp dạy học, thực hiện tốt quy trình dạy học, đảm bảo đúng chuẩn kiến thức, kĩ
năng từng mơn học. Đó là nghệ thuật sư phạm mang tính quyết định nhằm nâng
cao chất lượng dạy học.
3.2.1. Sửa đọc lỗi phát âm L/N:
Đây là lỗi phát âm thường gặp nhất. Do ảnh hưởng của lối phát âm địa
phương, không phân biệt L/Nnên khi đọc cũng như khi giao tiếp, HS thường
nhầm lẫn và phát âm sai những từ có âm đầu là L/ N.
Muốn sửa đọc lỗi phát âm l/ n, trước hết giáo viên phải nắm chắc được
nghĩa của các từ có phụ âm hay đọc ngọng như L/ Nđể định hình được lời nói và
chữ viết. Giáo viên cần xem lại phương thức phát âm phụ âm đầu L/ Nvà tự mỗi
giáo viên phải luyện bằng thời gian dài và phải kiên trì.
3. 2. 1. 1. Nắm lại phương thức phát âm và vị trí phát âm của phụ âm đầu l/ n :
3. 2. 1. 1. 1.Bộ máy phát âm:
Bộ máy phát âm của người gồm 13 bộ phận đó là Khoang yết hầu, khoang
miệng, khoang mũi, môi, răng, lợi, ngạc cứng, ngạc mềm, lưỡi con, đầu lưỡi,
mặt lưỡi trước, mặt lưỡi sau, nắp họng.
Khi phát âm khơng khí từ phổi đi ra thanh hầu làm dây thanh rung động
và tạo ra những sóng có tần số khác nhau; những sóng âm với tần số này sẽ
được cộng hưởng ở các khoang phát âm (Khoang miệng, khoang mũi, khoang
yết hầu). Sự khác biệt giữa các khoang phát âm ở mỗi người tạo nên những âm
sắc khác nhau mà ta thường gọi là những giọng nói khác nhau.

Theo đặc điểm sinh học, các âm được phân thành nguyên âm và phụ âm.
Sự khác biệt giữa nguyên âm và phụ âm được nhận diện chủ yếu qua cách phát
âm. Nếu một âm khi phát âm luồng khơng khí từ phổi đi qua các khoang phát
âm mà khơng bị cản ở bất cứ một vị trí nào thì âm đó là ngun âm. Nếu một âm
khi phát âm luồng khơng khí từ phổi đi qua các khoang phát âm mà bị cản ở một
vị trí nào đó thì âm đó là phụ âm.
3. 2. 1. 1. 2. Cách phát âm và vị trí phát âm của N và L:


12
- Khi phát âm âm L: Lưỡi cong lên chạm lợi, lúc này miệng hơi mở. Cuốn
nhanh đầu lưỡi lên, luồng hơi từ họng đi qua hai mép lưỡi tạo thành âm L.
- Khi phát âm âm N: Để đầu lưỡi sát chân răng hàm trên. Lúc này miệng
hơi mở. Bật nhanh đầu lưỡi xuống, hàm dưới hơi trễ luồng hơi từ họng đi qua
hai lỗ mũi tạo thành âm N.
Ví dụ : Khi dạy bài “Mẹ” ( Tiếng Việt 2, tập 2, trang 116 )
- HS lớp tôi thường phát âm sai các tiếng có âm đầu do ảnh hưởng phát
âm địa phương nên các em không phân biệt được L / N.
- Khi phát hiện lỗi sai : “ lời ru, lặng” thành “ nời ru, nặng” tôi gọi các em
đọc giỏi phát âm mẫu rồi yêu cầu các em đọc sai phát âm lại.
- Cũng có em phát âm lại 3- 4 lần vẫn chưa được, tôi hướng dẫn các như sau:
+ Khi phát âm mẫu tôi sẽ phát âm thật rõ ràng, yêu cầu học sinh phải quan
sát cô khi cô phát âm để học sinh nhận biết miệng cô khi phát âm, đồng thời tôi
nêu rõ cách phát âm để học sinh biết:
L: Khi phát âm lưỡi cong, đầu lưỡi hơi chạm vào lợi trên và bật lưỡi ra.
N: Khi phát âm để đầu lưỡi sát chân răng hàm trên. Lúc này miệng hơi
mở. Bật nhanh đầu lưỡi xuống, hàm dưới hơi trễ.
3. 2. 1. 2. Luyện phát âm đúng các phụ âm đầu L/N:
Mục đích luyện phát âm là để cho bộ máy phát âm hoạt động thuần thục,
nhất là luyện đầu lưỡi thẳng khi phát âm N (nờ) và cong khi phát âm L (lờ) cho

quen, mềm mại, linh hoạt.
Cách luyện: Hai âm vị trên được phát âm nhiều lần, lúc đầu phát âm với tốc
độ chậm, sau nhanh dần. Lúc đầu phát âm từng âm vị, sau phát âm đổi chỗ xen kẽ
l, n; n, l tốc độ chậm rồi nhanh, mục đích làm tăng thêm sự linh hoạt của đầu lưỡi.
Tiếp theo là luyện phát âm tiếng, từ (Có chứa L/ N) ( Cách tiến hành tương tự)
Trong các tiết học, tôi tiến hành việc luyện phát âm đúng cho HS như sau:
+ Giáo viên phát âm thật chuẩn, chậm ( có thể 2- 3 lần) quay về phía học sinh.
+ Hướng dẫn học sinh cách phát âm, vị trí các bộ phận của cơ quan, mô tả
bằng cách: Nêu rõ cách đặt lưỡi, vị trí của răng với lưỡi, độ mở của miệng khi
bắt đầu hoặc kết thúc.


13
+ Trước mỗi lỗi sai cụ thể của học sinh, giáo viên phải phân tích lỗi để
tìm ngun nhân mắc lỗi và tiến hành sửa lỗi cho học sinh.
+ Có thể tiến hành sửa lỗi như sau:
. Cho học sinh phát âm nhiều lần theo sự hướng dẫn của giáo viên.
. Cho học sinh luyện từng em nhiều hơn, sau đó luyện theo cặp đơi.
. Trong q trình phát âm các em sẽ tự điều chỉnh theo mẫu.
Luyện phát âm cơ bản trong lúc đọc tiếng, từ có âm vừa học.
Ví dụ : Khi dạy bài “Đất nước chúng mình” ( Tiếng Việt 2, tập 2 , trang
110 ) có các từ sau : Đất nước, lá cờ, làm….
Trước hết, tôi phát âm thật chuẩn các từ trên. Khi phát âm mẫu, tơi cũng
lưu ý chọn vị trí đứng phù hợp để học sinh cả lớp có thể quan sát. Sau đó, tơi gọi
một số HS phát âm sai lên trước lớp phát âm lại. Có thể chia nhóm ( trong nhóm
có HS đọc giỏi kèm cặp, giúp đỡ bạn ) để HS luyện đọc trong nhóm. Sau khi HS
đã phát âm chuẩn các tiếng, từ, tôi cho HS đọc lại cả câu có chứa tiếng, từ vừa
sửa như : Việt Nam là đất nước tươi đẹp của chúng mình.
Trong giờ học, tơi cũng rất chú trọng việc khuyến khích học sinh phát
hiện và điều chỉnh lẫn nhau. Bởi lẽ, hoạt động dạy – học luôn luôn được thực

hiện trong mối quan hệ tương tác : giáo viên với học sinh, học sinh với giáo
viên, học sinh với học sinh. Một tiết học diễn ra nếu thiếu sự tương tác giữa học
sinh với học sinh thì tiết học sẽ trở nên đơn điệu, khơng phát huy được tích cực,
chủ động của học sinh, đồng thời bầu khơng khí lớp học sẽ thiếu sự nhẹ nhàng,
tự nhiên; người giáo viên cũng khơng thể hiện rõ được vai trị là người chỉ dẫn
để giúp các em tự tìm tịi, lĩnh hội kiến thức. Như vậy sẽ không thực hiện được
mục tiêu đổi mới phương pháp dạy – học hiện nay.
Trong quá trình rèn kĩ năng phát âm cho học sinh, tôi luôn đặc biệt quan
tâm đến mối quan hệ tương tác giữa học sinh với học sinh. Tôi đã chú trọng việc
rèn cho các em có kĩ năng nghe – nhận xét – sửa sai giúp bạn và tự sửa sai cho
mình. Các em sử dụng các kĩ năng ấy thường xuyên trong các tiết học trở thành
một thói quen, tạo nề nếp học tập tốt.


14
Qua quá trình nghe để nhận xét, sửa sai giúp bạn, sẽ giúp học sinh tự điều
chỉnh, sửa sai cho mình. Đồng thời cịn rèn luyện cho các em tác phong mạnh
dạn, tự tin trong góp ý, trao đổi, trình bày ý kiến, góp phần hình thành nhân
cách. Thực hiện thường xun như thế sẽ tạo được bầu khơng khí học tập nhẹ
nhàng, thân thiện, đảm bảo được mục tiêu của việc đổi mới phương pháp dạy
học theo hướng tích cực.
3. 2. 1. 3. Luyện đọc các câu, đoạn văn thơ có các từ ngữ có phụ âm đầu L/N ở
các tiết tập đọc.
Không chỉ dừng lại ở việc phát âm đúng các tiếng từ, HS còn cần phải rèn
luyện phát âm chuẩn các câu trong bài có lẫn phụ âm đầu L/N.
- Cách đọc và cách luyện:
+ Chọn câu văn, thơ, đoạn văn có nghĩa hấp dẫn, hay, vui vẻ, hài hước.
+ Đọc nhiều lần, thuộc lòng để nhẩm đọc bất cứ lúc nào.
+ Chọn câu dễ (ít từ có chứa phụ âm đầu N, L) đọc trước, câu khó (Câu có
nhiều từ phụ âm đầu là L, N) đọc sau.

+ Đọc câu tốt rồi chuyển sang đọc đoạn văn, đoạn thơ, đọc toàn bài.
+ Giáo viên và học sinh có ý thức rèn luyện đọc đúng ở tất cả các bộ mơn
dạy và học trong chương trình. Giáo viên ln có ý thức đọc đúng và chú ý rèn
sửa lỗi phát âm khi các em mắc.
Ví dụ : Khi dạy bài “ Vè chim” ( Tiếng Việt 2, tập 2, trang 39 )
Đây là một bài vè vui nhộn, phù hợp với lứa tuổi học sinh. Các câu thơ
hay, vui vẻ, hài hước; nhiều câu thơ có lẫn các phụ âm đầu N/L như :
Hay chạy lon xon
Là gà mới nở…
Hay nói linh tinh
Là con liếu điếu…
Tơi cho HS đọc đi đọc lại nhiều lần, phát âm chuẩn các từ có phụ âm đầu
l/ n rồi sau đó yêu cầu HS luyện đọc cả câu thơ, khổ thơ. Làm như vậy nhiều
lần, HS sẽ có phản xạ phân biệt các phụ âm dễ lần, có ý thức phát âm chuẩn.


15
Ngồi ra, tơi cịn sưu tầm trên mạng Internet, các chuyên san, tài liệu về việc
hướng dẫn phát âm chuẩn cho HS,… các câu văn ngắn có nhiều phụ âm L/N để
giúp HS phân biệt, tự luyện tập trong giờ ra chơi, giờ hướng dẫn học. Tôi nhận
thấy HS rất hứng thú, việc rèn luyện phát âm chuẩn khơng cịn là một việc làm
bắt buộc nữa mà trở nên rất nhẹ nhàng, tự nhiên. Vì vậy, việc rèn luyện có hiệu
quả hơn.
Ví dụ:
1. Phụ nữ Việt Nam thường lên núi lấy lá non về làm nón.
2. Năm nay lũ lớn liên tiếp về làm năng suất lúa nếp của bà con nông dân
thấp lắm.
3. Lúc nào lên núi lấy nứa về làm nón nên lưu ý nước lũ.
4. Nếu nói lầm lẫn lần này thì lại nói lại. Nếu lầm lẫn lần nữa thì lại nói
lại. Nói cho đến lúc ln ln lưu lốt hết lầm lẫn mới thơi.

5. Lúa nếp là lúa nếp làng
Lúa lên lớp lớp lòng nàng lâng lâng.
6. Con lươn nó lườn trong lọ.
7. Cơm cịn lưng lửng nồi.
8. Lê Lương Nam rất nỗ lực rèn luyện.
9. Nồi niêu nhà nó ln vứt lung tung.
10. Cái Lan nổi trần lơi đình, nói năng nóng nảy.
3. 2. 1. 4. Luyện phát âm l, n qua các câu chuyện có chứa nhiều từ ngữ chứa
phụ âm đầu L/N.
Mục đích luyện phát âm trong hoạt động nói, một hoạt động đòi hỏi nhớ
âm-nghĩa đã cao hơn nhớ tự động và phát âm chuẩn tự động, khơng có văn tự
kích thích.
Cách kể câu chuyện:
+ Chọn câu chuyện ngắn kể trước, câu chuyện dài kể sau.
+ Lúc đầu kể chậm, vừa kể vừa nhớ cách phát âm, sau kể nhanh dần.
+ Kể chuyện một mình và kể cho người khác nghe để kiểm tra phát âm.
+ Kể nhiều lần.


16
+ Kể trên lớp cho nhau nghe và chỉnh sửa.
* Ví dụ 1: Câu chuyện “Hạt giống nhỏ” ( Tiếng Việt 2, tập 2, trang 156)
Trong câu chuyện có đoạn:
Có hạt giống nhỏ nằm ngủ yên trong lòng đất ấm trên một quả đồi cao.
Vào một buổi sáng, từ hạt giống nhỏ nhú lên một cái chồi non tươi rói và xinh
xắn. Nhờ cô mây tưới nước mát và ông mặt trời chiếu nắng ấm, chồi non vươn
mình lớn dần thành cây non. Chẳng bao lâu, cây non đã thành cây to, cao và
khoẻ mạnh.
Trong đoạn có nhiều từ ngữ có phụ âm đầu L/N mà HS hay nhầm lẫn.
Bằng việc sửa lỗi phát âm trong giờ Tập đọc và giờ Kể chuyện, HS đọc câu

chuyện, kể lại đoạn truyện nhiều lần. Ban đầu, tôi cho HS kể lại với tốc độ
chậm, sau nhanh dần, tôi nhận thấy HS đã có nhiều tiến bộ.
3. 2. 1. 5. Kết hợp với GV âm nhạc luyện phát âm l, n qua các bài hát có từ
ngữ chứa phụ âm đầu L/N.
Âm nhạc luôn là một hoạt động lôi cuốn và rất được yêu thích. Hoạt động
âm nhạc bao gồm hoạt động biểu diễn văn nghệ theo chủ đề dưới các hình thức
sinh hoạt văn nghệ, giáo viên khuyến khích học sinh thể hiện bài hát có sự tham
gia cùng giáo viên hoặc giáo viên hát cho học sinh nghe. Cho nên phần luyện
phát âm này có rất nhiều điều kiện để thầy và trị cùng luyện mà khơng nhàm
chán.
Người giáo viên khơng chỉ dạy học sinh hát đúng nhạc rõ lời mà phải chú
ý dạy trẻ hát chuẩn các từ. Đôi lúc giáo viên cho trẻ hát khơng có nhạc đệm để
sửa cao độ, trường độ của bài hát, đồng thời sửa lỗi phát âm cho trẻ, đặc biệt với
những bài hát có nhiều câu, từ có phụ âm đầu L/N.
Ví dụ: Bài “Thật lá hay” có câu: “li lí li, lí lì li…”
Bài “Mùa xn đến rồi” có câu: “Sáng hơm nay trời đã nắng lên rồi”.
Bài “Vườn trường mùa thu” câu: “là la la, lá la la…”.
Trong giờ học Âm nhạc, tôi nhờ cô giáo dạy ghi lời đúng của bài hát trên
bảng lớp. Sau đó cho học sinh đọc lời ca và giáo viên tiến hành luyện để sửa lỗi
phát âm của học sinh.


17
Các cách luyện:
+ Hát một mình và hát cho người khác nghe để kiểm tra phát âm.
+ Hát nhiều lần.
+ Hát trong giờ dạy âm nhạc.
Ví dụ : Bài hát “ Múa vui”, “ Nu na nu nống”, “ Thật là hay”....
Tôi cho HS hát các bài hát này vào đầu giờ, giờ truy bài để HS ghi nhớ,
luyện phát âm chuẩn. Đây vừa là hình thức luyện tập cũng vừa là trò chơi, giúp

các em hứng thú, ghi nhớ nhanh.
Đặc biệt hoạt động âm nhạc có thể được tổ chức ở mọi lúc mọi nơi như
kết hợp với thể dục buổi sáng, khi đi dạo chơi …Đây là một trong những điều
kiện thuận lợi nhất giúp cho việc luyện phát âm L/N.
3. 2. 1.6. Luyện phát âm l, n trong giao tiếp hàng ngày :
Luyện phát âm trong giao tiếp hàng ngày là mục đích cuối cùng luyện
phát âm có phụ âm đầu l, n đi vào hoạt động giao tiếp mang tính tự động.
Để giúp học sinh phát âm chuẩn, tôi không chỉ hướng dẫn, sửa sai cho
các em trong giờ học mà luôn theo dõi, uốn nắn cho các em cả trong các tiết học
khác, trong giờ chơi, trong hoạt động tập thể… Bởi vì những lúc vui chơi là lúc
các em sử dụng lời nói một cách tự nhiên nhất. Tôi luôn chú ý quan sát để phát
hiện những lỗi phát âm của các em và kịp thời sửa chữa, đồng thời tạo cho học
sinh thới quen phát âm chuẩn dù ở bất cứ nơi nào.
Càng gần gũi với học sinh thì việc luyện phát âm cho học sinh càng thuận
lợi hơn, trong hoạt động ngoài trời khi quan sát những sự vật hiện tượng xung
quanh, học sinh có những cảm nhận rất tự nhiên về đặc điểm, màu sắc của sự vật
hiện tượng (cái lá này màu nâu, hoặc nụ hoa này chưa nở…) học sinh nói những
nhận xét và cảm nhận của mình. Thơng qua sự bộc lộ ngôn ngữ này giáo viên
cần sửa ngay cho học sinh nếu học sinh nói chưa đúng. Hoặc khi giao tiếp giữa
học sinh với nhau, khi học sinh gọi tên bạn hay nói chuyện với bạn thì giáo viên
chú ý lắng nghe, nếu sai giáo viên yêu cầu nhắc lại câu học sinh vừa nói và
chậm rãi nói lại từng từ, khuyến khích học sinh nói theo.
* Cách luyện :


18
+ Nói, hỏi người giao tiếp với mình bằng những câu, từ ngữ có phụ âm
đâu L/N.
+ Trả lời bằng những câu có từ ngữ có phụ âm đầu l, n.
Ví dụ :

a. - Lan ơi, Lan đã làm bài tập này chưa ?
b.- Linh không nên viết lung tung ra vở như thế.
c. - Viết nắn nót là một nét đẹp của người học sinh….
Như một vài học sinh ở lớp tôi, trong các giờ học, các em rất có ý thức
sửa lỗi phát âm. Tuy nhiên trong khi giao tiếp vẫn cịn nhầm lẫn. Vì vậy, việc
sửa lỗi phát âm chưa triệt để. Tôi huy động đội ngũ cán bộ lớp và tận dụng thời
gian trong lớp, lắng nghe cách học sinh nói chuyện với nhau, để nhắc nhở HS
phát âm lại cho đúng.
3. 3. Biện pháp thứ ba : Tổ chức các hình thức thi phát âm đúng :
Để kiểm tra lại xem các em có phát âm chuẩn các phụ âm L - N hay
không, Tôi đã tiến hành kiểm tra bằng các hình thức khác nhau: Đưa ra hình
thức thi đua giữa các tổ, vào các thời điểm khác nhau( 20/11; 22/12; 8/3; …),
với các yêu cầu ngày càng cao hơn.
Ví dụ : Thời gian đầu, tôi cho học sinh đọc nhuần nhuyễn các từ và các
câu đơn giản; đến khi sang phần Tập đọc, tôi lại cho các em đọc đoạn thơ, đoạn
văn…Với cách làm này, các em càng hăng hái và say sưa học tập hơn, em nọ
học tập em kia để làm sao cho mình phát âm được như bạn. Sau khi tổ chức thi
đua giữa các tổ xong, tôi đã dùng hình thức cho điểm ngay để động viên kịp thời
những em học tốt và đặc biệt những em có tiến bộ.Sau đó, tơi ghi thêm một
bơng hoa điểm 10 vào bảng thi đua giữa các tổ được treo ở trên tường….
Trong các giờ học, tôi luôn tổ chức các cuộc thi “ Phát âm chuẩn” cho
HS. Cuối tuần, tôi tổng kết, động viên, khen ngợi những bạn có nhiều cố gắng.
Điều này khiến HS vô cùng hứng thú, tạo tinh thần học tập tích cực khiến giờ
học trở nên nhẹ nhàng mà hiệu quả.


19
Các giờ hướng dẫn học, tôi lồng ghép cho HS làm những bài tập trắc
nghiệm điền các phụ âm L/ N, các từ, câu có chứa phụ âm L/Ntừ dễ đến khó
hoặc tự tìm ra những ví dụ khác để làm phong phú nội dung luyện tập phát âm L/ N.

Ví dụ :
Bài tập 1: Điền L/ N:
...o ...ê ...o ...ắng ...ưu ...uyến ...ơ ...ức
..ão ...ùng ...óng ...ảy ...ăn ...óc ...ong ...anh
...ành ...ặn ...anh ...ợi ...oè ...oẹt ....ơm ...ớp.
Bài tập 2: Điền L/Nvào chỗ trống trong các câu sau:
Hoa thảo quả ...ảy dưới gốc cây kín đáo và ...ặng ...ẽ. Dưới tầng đáy
rừng, những chùm thảo quả đỏ chon chót, bóng bẩy như chứa ...ửa, chứa ...ắng.
Ngồi ra, trong các giờ ra chơi, hoạt động tập thể tôi cho HS thi hát các
bài hát, đọc các bài thơ, bài đồng dao có nhiều phụ âm đầu L/Nđể HS thi đọc
đúng. Tôi cũng chuẩn bị một số phần thưởng nhỏ để khích lệ các em.
3. 4. Biện pháp thứ tư : Phối hợp với gia đình trong việc sửa lỗi phát âm cho HS
Gia đình có vai trị hết sức quan trọng, bởi lẽ “ Gia đình là cái nơi ni
dưỡng con người, là mơi trường quan trọng hình thành và giáo dục nhân cách,
góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.”
Đến trường, trong quá trình giao tiếp với thầy cơ và các bạn, HS đã hình
thành ý thức phát âm đúng. Khi về nhà, nếu HS sống trong mơi trường mà cả gia
đình và những người xung quanh khơng có ý thức phát âm đúng thì HS lại phát
âm sai một cách vơ thức. Chính vì vậy, vai trị của gia đình trong việc sửa lỗi
phát âm cho HS là hết sức quan trọng.
- Ngay trong buổi họp phụ huynh đầu năm học, tôi đã tuyên truyên để
PHHS thấy được hậu quả của việc phát âm sai và Cùng bàn bạc và thảo luận với
phụ huynh nêu ra cách đọc một số chữ khó, đặc biệt là chữ L - N để phụ huynh
nắm bắt được, từ đó tạo điều kiện rèn luyện phát âm cho các em khi ở nhà. Với
một số em cá biệt về phát âm, tôi gặp trực tiếp phụ huynh trao đổi và động viên
họ nên chọn mua những quyển truyện tranh trong đó có lời đối thoại nhiều phụ


20
âm mà học sinh hay nhầm lẫn và dành thời gian đọc, kể cho các em nghe, dạy

em kể lại chuyện.
- Tôi liên lạc chặt chẽ với PHHS để theo dõi kết quả việc rèn luyện phát
âm đúng của HS đến từng phụ huynh để có biện pháp kịp thời, phù hợp với từng
đối tượng HS.
- Ngồi ra tơi cịn nhắc nhở phụ huynh thường xuyên chú ý tới lời nói,
cách phát âm của mọi người trong gia đình , giải thích cho phụ huynh hiểu chính
lời nói của người thân trong gia đình là mơi trường giáo dục cho các em khi ở
nhà. Như vậy việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường đều tạo mơi trường phát
âm chuẩn mực giúp các em ngấm dần một cách tự nhiên khi đọc phát âm đúng
- Để thực hiện phong trào thi đua: “ Xây dựng trường học thân thiện - Học
sinh tích cực” của ngành, trường tơi phát động phong trào thi đua: “ Xây dựng
lớp học thân thiện”. Bên cạnh khu trưng bày sản phẩm tự làm của các em, tơi
dành một góc bảng thi đua của lớp để viết nhiều từ, câu ca dao, bài văn có chứa
nhiều phụ âm L - N để hàng ngày các em được đọc đi đọc lại luyện tập nhiều lần
vào những giờ truy bài đầu giờ, giải lao…góp phần làm đẹp thêm lớp học thân thiện.
4. Kết quả :
Sau khi nghiên cứu và thực hiện những biện pháp sửa lỗi phát âm cho HS,
tôi thấy các tiết học trở nên nhẹ nhàng, hiệu quả hơn, cả lớp đều yêu thích, hứng
thú, tích cực họctập và rèn sửa lỗi phát âm. Các em luôn háo hức, chờ đợi tiết
Tập đọc để được gọi đọc, thi đọc, để báo cáo kết quả việc sửa lỗi phát âm của
mình cho cơ và các bạn.
Trong tiết học, HS đều đọc đúng, rõ ràng, lưu lốt với cường độ vừa phải,
ngắt nghỉ hợp lí các dấu câu và cụm từ. Các em tích cực, chủ động thi đua rèn
đọc, biết nhận xét cách đọc của bạn để phát hiện và sửa lỗi khi bạn đọc sai đồng
thời học tập những bạn đọc tốt. Việc sửa lỗi phát âm cho HS không chỉ dừng lại
ở phân môn Tập đọc mà tôi chú trọng rèn kĩ năng này cho HS ở cả các tiết học
khác như Kể chuyện, Tập làm văn, Chính tả. Đặc biệt, trong lớp đã có nhiều HS
sửa lỗi phát âm L/Nthành cơng như : Minh Nhật, Ngọc Sơn, Khánh Vân nhờ sự
giúp đỡ của cơ và các bạn đã có nhiều tiến bộ đáng ghi nhận.