thấp tim và chương trình phòng chống

TS. BS Võ Thành Liêm

Liệt kê nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ

Trình bày tiêu chuẩn chẩn đoán thấp tim (Duckett
Jones)

Nêu các biện pháp phòng bệnh thấp tim

Bệnh hậu thấp

Là bệnh tự miễn mô liên kết

Sau nhiễm Streptococcus Hemolytic groupe A

Bệnh cảnh phối hợp

Nội tâm mạch, van tim

Khớp

Da niêm

Thần kinh

Vấn đề y tế công cộng quan trọng

Yếu tố nguy cơ

Lứa tuổi 5 – 15 tuổi.


Môi trường sống:

Kém vệ sinh

Chật chội, đông người

Nghèo khổ, mức sống thấp

Vệ sinh cá nhân kém

Thiếu chăm sóc sức khỏe ban đầu

Thiếu bảo hiểm y tế

Tiêu chuẩn Duckett Jones

TC chính:

viêm khớp, viêm tim, múa vờn Syndenham, hồng ban
vòng, nốt dưới da Meynet.

TC phụ:

Lâm sàng: sốt, đau khớp, tiền căn thấp tim hoặc thấp
khớp.

Cận lâm sàng: bạch cầu tăng, VS tăng, CRP tăng, PR
kéo dài

Hội chứng vừa mới nhiễm liên cầu khuẩn:


Cấy họng có thể (+), test nhanh trepzyme (+), ASO
tăng

Tiêu chuẩn Duckett Jones

Hội chứng vừa mới nhiễm liên cầu khuẩn= ASO(+)

+ 2 tiêu chuẩn chính.

+ 1 tiêu chuẩn chính + 2 tiêu chuẩn phụ

Lưu ý

Không tuyệt đối

Bệnh thấp đợt đầu tiên

Không liên quan bản chất bệnh thấp

Không tiên lượng nặng – nhẹ

Bệnh cảnh lâm sàng chuyên biệt

Viêm khớp: 75%

Khớp lớn: gối, cổ tay, cổ chân…

Có tính di chuyển.


Sưng, nóng, đỏ, đau, hạn chế cử động khớp.

Tự hết sau vài tuần.

Bệnh cảnh lâm sàng chuyên biệt

Viêm tim: 40-50%

Viêm màng trong tim (viêm nội mạc)=> bệnh van tim

Viêm cơ tim

Viêm màng ngoài tim.

Viêm tim toàn bộ

Thời gian từ 6 tuần đến 6 tháng.

Bệnh cảnh lâm sàng chuyên biệt

Múa vờn: 10-15%

Xuất hiện muộn 2- 6 tháng.

Triệu chứng thần kinh :

Đi đứng loạng choạng dễ vấp ngã.

Cử động tự phát: không kiểm soát được.


Trẻ dễ cáu, quạu, lo lắng

Kéo dài vài tuần->vài tháng

Bệnh cảnh lâm sàng chuyên biệt

Nốt cụt dưới da

Hồng ban vòng

Dấu hiệu khác: mệt mỏi, chán ăn, viêm cầu thận
cấp…

Dấu hiệu nhiễm Streptococcus β nhóm A

Dấu hiệu tình trạng viêm

Dấu hiệu tổn thương tim

ECG

Siêu âm tim

Biện pháp điều trị chung

Kháng sinh

Kháng viêm

Viêm khớp


Viêm tim

Suy tim

Múa vờn

Phòng ngừa nguyên phát

Vaccin

Cải thiện yếu tố nguy cơ

Phòng ngừa thứ phát

Kháng sinh

Thời gian phòng ngừa

Không di chứng: 5 năm

Di chứng nhẹ: trẻ nhỏ: đến 18 tuổi, người lớn: 5 năm

Di chứng nặng: suốt đời