Luận văn thạc sỹ công tác đào tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại huyện vân canh, tỉnh bình định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

HỒ XN TỒN

CƠNG TÁC TẠO NGUỒN CÁN BỘ CHỦ CHỐT
TẠI HUYỆN VÂN CANH, TỈNH BÌNH ĐỊNH

Chun ngành: Chính trị học
Mã số: 8310201

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS, TS. LÊ VĂN ĐÍNH


LỜI CAM ĐOAN
Đề tài “Công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại huyện Vân Canh, tỉnh
Bình Định” là luận văn tốt nghiệp thạc sĩ ngành Chính trị học của tác giả tại
Trƣờng Đại học Quy Nhơn.
Tác giả cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tác giả. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa đƣợc cơng bố trong các
cơng trình nghiên cứu khác.
Bình Định, ngày

tháng 11 năm 2021

Học viên

Hồ Xn Tồn


LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành đề tài luận văn này, trƣớc hết cho tôi gửi lời cảm ơn
chân thành tới các q thầy cơ giáo, giảng viên đã nhiệt tình dạy dỗ, truyền tải
kiến thức, kinh nghiệm trong suốt thời gian tôi học tập và nghiên cứu tại
Trƣờng. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến ngƣời thân, bạn bè và đồng
nghiệp đã động viên, khích lệ, hỗ trợ trong suốt quá trình học tập và viết luận
văn.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS,TS. Lê Văn Đính là
ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn tơi tận tình, chu đáo, định hƣớng về nội dung và
tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình thực hiện đề tài. Bên cạng đó, thầy ln
chia sẻ và theo dõi, động viên để tơi cố gắng hồn thành luận văn của mình.
Mặc dù đã cố gắng lắng nghe, tiếp thu và hoàn chỉnh các nội dung song
chắc chắn rằng luận văn cịn có hạn chế và thiếu sót nhất định. Vì thế, tơi rất
mong nhận đƣợc ý kiến đóng góp của quý thầy cô và độc giả để luận văn
đƣợc hoàn thiện.
Trân trọng cảm ơn!
Tác giả
Hồ Xuân Toàn


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
MỞ ĐẦU ........................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ........................ 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .................................................. 9
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................. 10
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn ........ 10

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ..................................... 11
7. Kết cấu của luận văn .................................................................... 12
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TẠO NGUỒN CÁN BỘ
CHỦ CHỐT CẤP HUYỆN ………………………………………………… 13
1.1. VẤN ĐỀ CÁN BỘ, CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP HUYỆN ......... 13
1.1.1. Cán bộ .................................................................................... 13
1.1.2. Cán bộ chủ chốt cấp huyện ..................................................... 14
1.1.3. Vai trò của cán bộ chủ chốt cấp huyện .................................... 17
1.1.4. Những yêu cầu cơ bản đối với cán bộ chủ chốt cấp huyện ...... 19
1.2. TẠO NGUỘN CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP HUYỆN ................. 20
1.2.1. Khái niệm “nguồn” và “tạo nguồn” ........................................ 20
1.2.2. Vai trị của cơng tác tạo nguồn trong cơng tác cán bộ ............. 21
1.2.3. Nội dung công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt cấp huyện ........ 23
1.2.4. Yếu tố ảnh hƣởng đến công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt cấp huyện 27


1.3. KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ ĐỊA PHƢƠNG VÀ BÀI HỌC
RÚT RA CHO HUYỆN VÂN CANH ............................................... 28
1.3.1. Kinh nghiệm của một số địa phƣơng....................................... 29
1.3.2. Bài học cho huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định ......................... 33
Tiểu kết Chƣơng 1 ........................................................................... 36
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TẠO NGUỒN CÁN BỘ CHỦ
CHỐT TẠI HUYỆN VÂN CANH, TỈNH BÌNH ĐỊNH .......................... 37
2.1. TÌNH HÌNH CÁN BỘ CHỦ CHỐT TẠI HUYỆN VÂN CANH,
TỈNH BÌNH ĐỊNH .......................................................................... 37
2.1.1. Khái quát về huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định và các nhân tố
ảnh hƣởng đến công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại huyện Vân
Canh, tỉnh Bình Định ....................................................................... 37
2.1.2. Cơ cấu tổ chức, chất lƣợng cán bộ chủ chốt tại huyện Vân Canh .........42
2.2. TÌNH HÌNH CƠNG TÁC TẠO NGUỒN CÁN BỘ CHỦ CHỐT

TẠI HUYỆN VÂN CANH, TỈNH BÌNH ĐỊNH ............................... 45
2.2.1. Tuyển chọn cán bộ ................................................................. 45
2.2.2. Công tác quy hoạch cán bộ ..................................................... 47
2.2.3. Đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ ...................................................... 51
2.2.4. Cơng tác ln chuyển, bố trí, sử dụng cán bộ .......................... 51
2.2.5. Đánh giá cán bộ ..................................................................... 53
2.2.6. Chính sách cán bộ .................................................................. 54
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CÔNG TÁC TẠO NGUỒN CÁN BỘ
CHỦ CHỐT TẠI HUYỆN VÂN CANH, TỈNH BÌNH ĐỊNH ........... 55
2.3.1. Kết quả đạt đƣợc .................................................................... 55
2.3.2. Hạn chế .................................................................................. 58
2.3.3. Nguyên nhân của kết quả đạt đƣợc và hạn chế ........................ 61
Tiểu kết Chƣơng 2 ........................................................................... 64


Chƣơng 3. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
CÔNG TÁC TẠO NGUỒN CÁN BỘ CHỦ CHỐT TẠI HUYỆN VÂN
CANH, TỈNH BÌNH ĐỊNH ................................................................... 65
3.1. QUAN ĐIỂM TẠO NGUỒN CÁN BỘ CHỦ CHỐT TẠI HUYỆN
VÂN CANH, TỈNH BÌNH ĐỊNH .......................................................... 65
3.1.1. Quan điểm .............................................................................. 65
3.1.2. Mục tiêu tổng quát ................................................................. 66
3.1.3. Mục tiêu cụ thể....................................................................... 67
3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC TẠO NGUỒN
CÁN BỘ CHỦ CHỐT TẠI HUYỆN VÂN CANH, TỈNH BÌNH ĐỊNH .. 69
3.2.1. Nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm của Huyện ủy, các cơ
quan, ban, ngành, đơn vị, địa phƣơng về công tác tạo nguồn cán bộ
chủ chốt ........................................................................................... 69
3.2.2. Xác định nguồn cán bộ chủ chốt ............................................. 71
3.2.3. Đối mới phƣơng pháp, cách thức đánh giá, xếp loại cán bộ ..... 72

3.2.4. Đẩy mạnh công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dƣỡng và bố trí, sử
dụng cán bộ đƣợc đào tạo để nâng cao chất lƣợng nguồn cán bộ chủ
chốt.................................................................................................. 73
3.2.5. Tạo bƣớc đột phá trong luân chuyển cán bộ để thử thách, rèn
luyện, bồi dƣỡng .............................................................................. 80
3.2.6. Đổi mới chính sách hỗ trợ cho đội ngũ cán bộ đƣợc tạo nguồn 83
3.2.7. Tăng cƣờng công tác kiểm tra, giám sát công tác tạo nguồn cán
bộ chủ chốt ...................................................................................... 84
Tiểu kết Chƣơng 3 ........................................................................... 87
KẾT LUẬN ........................................................................................... 88
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................. 91
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Cơ cấu giới tính của cán bộ chủ chốt huyện Vân Canh ……… 43
Biểu đồ 2.2: Cơ cấu dân tộc của cán bộ chủ chốt huyện Vân Canh ……… 43
Biểu đồ 2.3: Độ tuổi của cán bộ chủ chốt huyện Vân Canh ………………...44
Biểu đồ 2.4: Cơ cấu cán bộ quy hoạch Ban Chấp hành Đảng bộ huyện …… 48
Biểu đồ 2.5: Trình độ chuyên môn của cán bộ quy hoạch Ban Chấp hành …48
Biểu đồ 2.6: Cơ cấu cán bộ quy hoạch Ban Thƣờng vụ Huyện ủy ………… 49


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thực tiễn lịch sử đã chứng minh rằng, cán bộ có vị trí, vai trị quan
trọng, là nhân tố quyết định thành cơng hay thất bại của sự nghiệp cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã dày công đào tạo, huấn luyện, xây dựng

đƣợc một đội ngũ cán bộ tận tụy, kiên trung, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
qua các giai đoạn cách mạng. Ngƣời đã chỉ ra rằng “Cán bộ là gốc của mọi
công việc, công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”
[17, tr.269]. Ngƣời luôn xem vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ là vấn đề hàng
đầu.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3 Ban Chấp hành Trung ƣơng khóa VIII về
chiến lƣợc cán bộ thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc
và Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 19 tháng 5 năm 2018 của Ban Chấp hành
Trung ƣơng khoá XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là
cấp chiến lƣợc, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ xác
định: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với
vận mệnh của Đảng, của đất nƣớc và chế độ, là khâu then chốt trong công tác
xây dựng Đảng”.
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ƣơng khoá XII về
tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lƣợc, đủ phẩm
chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ chỉ rõ: Cán bộ là nhân tố quyết
định sự thành bại của cách mạng; công tác cán bộ là khâu "then chốt" của
công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Xây dựng đội ngũ cán bộ là
trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trực tiếp là của các cấp ủy, tổ chức
đảng mà trƣớc hết là ngƣời đứng đầu và cơ quan tham mƣu của Đảng, trong
đó cơ quan tổ chức, cán bộ là nịng cốt. Phát huy mạnh mẽ vai trò của Nhà


2

nƣớc, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và cơ quan truyền
thơng, báo chí trong công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ [7].
Một trong 12 định hƣớng phát triển đất nƣớc giai đoạn 2021 - 2030 đƣợc
nêu trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng là “…; xây dựng hệ thống chính trị
trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ cán bộ,

đảng viên, công chức, viên chức, nhất là cán bộ cấp chiến lƣợc, ngƣời đứng
đầu có đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ” [9, tr 118119].
Vân Canh là một huyện miền núi vùng cao phía Tây Nam tỉnh Bình
Định, điều kiện kinh tế - xã hội cịn nhiều khó khăn, kinh tế chƣa phát triển
đúng với tiềm năng, lợi thế. Công tác cán bộ và nhất là công tác tạo nguồn
cán bộ chủ chốt của huyện vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm nhất định.
Vấn đề này cần đƣợc xem xét, đánh giá một cách khách quan và toàn diện để
tham mƣu cho cấp ủy các giải pháp có tính khả thi nhằm xây dựng đội ngũ
cán bộ chủ chốt của huyện Vân Canh nói riêng và của tỉnh Bình Định nói
chung đáp ứng u cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Xuất phát từ cơ sở lý
luận và thực tiễn trên, tác giả chọn vấn đề “Tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại
huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định” làm luận văn thạc sĩ, chun ngành
Chính trị học.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
2.1. Các cơng trình nghiên cứu liên quan đến tạo nguồn cán bộ chủ chốt
2.1.1. Sách
- Tần Xuân Bảo (2012). Đào tạo cán bộ lãnh đạo và quản lý - Kinh
nghiệm từ thực tiễn Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Chính trị Quốc
gia. Cuốn sách đã trình bày cơng tác đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý và thực
tiễn công tác đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý của Thành phố Hồ Chí Minh.
Từ đó, tác giả đã đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng công tác


3

đào tạo và bồi dƣỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của Thành phố Hồ Chí Minh
giai đoạn (2010-2015).
- Trịnh Cƣ, Nguyễn Duy Hùng và Lê Văn Yên (2009). Kinh nghiệm
xây dựng đội ngũ cán bộ ở Trung Quốc, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự
thật. Các tác giả trong cuốn sách này đã đề cập tƣơng đối tồn diện cơng tác

cán bộ của Trung Quốc: Chế độ cán bộ, cơng chức, cải cách thể chế chính trị,
nâng cao tố chất và năng lực đối với cán bộ lãnh đạo, tiến cử, lựa chọn, đề
bạt, sử dụng, nhận xét và đánh giá cán bộ.
- Vũ Văn Hiền (2007). Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
nhằm đáp ứng u cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách đã nêu lên một số
vấn đề lý luận về cán bộ lãnh đạo, quản lý, quan điểm, chủ trƣơng của Đảng
về xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý. Cuốn sách cũng đã nêu lên
thực trạng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của nƣớc ta hiện nay, trên cơ sở
đó đề xuất một số giải pháp nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc trong
giai đoạn hiện nay.
- Lê Hữu Nghĩa (2001). Một số vấn đề về xây dựng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp huyện người dân tộc ở Tây Nguyên, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia,
Hà Nội. Cuốn sách đã tập trung phân tích thực trạng đội ngũ cán bộ lãnh đạo
chủ chốt cấp huyện là ngƣời dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên trƣớc sự tác động,
ảnh hƣởng của vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, văn hóa - xã hội, trình độ nhận
thức của ngƣời dân cũng nhƣ đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện. Qua đó, tác
giả đề xuất giải pháp nhằm quy hoạch, đào tạo, bố trí, sử dụng… Đội ngũ cán
bộ chủ chốt cấp huyện là ngƣời dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên.
2.1.2. Bài viết trên các tạp chí
- TS. Lê Hồ Sơn-Đại học Sƣ phạm Huế, TS. Nguyễn Duy Trình-Học


4

viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khu vực III (2018). Giải pháp nâng cao
chất lƣợng đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cấp huyện ở tỉnh Thừa
Thiên-Huế. Tạp chí Tổ chức Nhà nước Online 14/11/2018. Sau khi phân tích
thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cấp huyện ở tỉnh Thừa ThiênHuế; bài viết đề xuất 05 nhóm giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ

chủ chốt chính quyền cấp huyện ở tỉnh Thừa Thiên-Huế: Thứ nhất, nâng cao
nhận thức về tƣ tƣởng chính trị, tăng cƣờng học tập, quán triệt và vận dụng tốt
các chủ trƣơng, đƣờng lối, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc. Thứ
hai, thực hiện tốt công tác đánh giá, đào tạo, bồi dƣỡng, quy hoạch, bố trí, sử
dụng và luân chuyển đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cấp huyện. Thứ
ba, đẩy mạnh học tập và làm theo tƣ tƣởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh. Thứ tƣ, tăng cƣờng cơng tác quản lý, kiểm tra, giám sát, kỷ cƣơng, kỷ
luật. Thứ năm, tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác xây dựng
đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cấp huyện.
- ThS. Lê Thế Đại (2019). Nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã ở huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu. Tạp chí Quản lý nhà nước
Online 14/11/2019. Trường Chính trị tỉnh Lai Châu. Bài viết phân tích thực
trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Phong Thổ và đề xuất 06 kiến
nghị nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Phong Thổ.
Một là, cụ thể hóa tiêu chuẩn chức danh cán bộ, công chức cấp xã. Hai là,
thực hiện đồng bộ các khâu của công tác cán bộ. Ba là, tăng cƣờng công tác
đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ, cơng chức cấp xã. Bốn là, bố trí, sử dụng và luân
chuyển cán bộ, công chức cấp xã. Năm là, thực hiện tốt chính sách đãi ngộ
đối với cán bộ, công chức cấp xã ở miền núi, vùng đặc biệt khó khăn. Sáu là,
phát huy vai trị của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể
chính trị-xã hội trong việc giám sát, đánh giá cán bộ, công chức cấp xã.
- Phạm Thị Huyền, Vũ Thị Thủy (2018), Vận dụng phong cách nêu


5

gƣơng theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong xây dựng phong cách làm việc đối
với cán bộ chủ chốt ở nƣớc ta hiện nay. Tạp chí Khoa học và cơng nghệ, số
7/2018, Đại học Thái Nguyên. Phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp chặt
chẽ, nhuần nhuyễn giữa tƣ tƣởng đạo đức với những trải nghiệm thực tiễn

trong suốt hành trình cứu nƣớc, đọng lại ở lối sống, hành vi ứng xử
của Ngƣời. Nội dung phong cách làm việc Hồ Chí Minh mang tính dân chủ,
quần chúng, khoa học, nêu gƣơng, nói đi đơi với làm. Trong đó, phong cách
nêu gƣơng đƣợc Hồ Chí Minh quán triệt trong ba mối quan hệ đối với mình,
đối với ngƣời, đối với cơng việc; quan trọng hơn, muốn nêu gƣơng đƣợc thì
nói phải đi đơi với làm. Do đó, nghiên cứu, học tập và làm theo phong cách
làm việc Hồ Chí Minh để xây dựng phong cách làm việc cho cán bộ, đặc biệt
là cán bộ chủ chốt nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới, là việc làm
cần thiết, cấp bách, có ý nghĩa to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của nƣớc ta
trong giai đoạn hiện nay.
- Nguyễn Văn Giang, Nguyễn Ngọc Ánh (2019). Luân chuyển gắn với
bố trí cán bộ chủ chốt khơng là ngƣời địa phƣơng ở tỉnh Quảng Ninh, thực
tiễn và kinh nghiệm. Tạp chí Cộng sản, số 2/2019. Bài viết cho rằng, thời
gian qua, việc thực hiện chủ trƣơng bố trí một số chức danh chủ chốt không
phải là ngƣời địa phƣơng ở Quảng Ninh đã đƣợc triển khai sớm với sự chỉ
đạo quyết liệt, cách làm phù hợp. Hầu hết cán bộ qua ln chuyển đều có
bƣớc trƣởng thành, tích lũy đƣợc nhiều kinh nghiệm thực tiễn, có quan điểm
nhìn nhận và phƣơng pháp lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện hơn, sát thực tế hơn.
- Nguyễn Thanh Tuấn, Phạm Ngọc Hà (2015). Kiện tồn, chuẩn hóa
các chức danh cán bộ chủ chốt cấp xã đáp ứng yêu cầu thời kỳ mới, Tạp chí
Lý luận chính trị số 7/2015. Bài viết phân tích vai trò của đội ngũ chủ chốt
cấp xã và phƣơng hƣớng đổi mới, hoàn thiện các chức danh cán bộ chủ chốt ở
xã. Thứ nhất, đổi mới, hoàn thiện tổ chức và hoạt động của đảng ủy, hội đồng


6

nhân dân, ủy ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và tổ chức chính trị xã hội ở cấp xã trong điều kiện có sự tác động của nhiều mối quan hệ (làng)
xã. Thứ hai, thể chế hóa vị trí, vai trị, chức năng, nhiệm vụ của các chức danh
bí thƣ đảng ủy, chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch ủy ban dân dân, chủ tịch

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã. Thứ ba, nâng cao năng lực, trình
độ, tiến tới chuẩn hóa đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã.
- TS. Nguyễn Thị Tâm (2009). Thực trạng và giải pháp để xây dựng
cán bộ dân tộc thiểu số tại chỗ cấp xã ở các tỉnh Tây Nguyên, Tạp chí Dân
tộc, số 3, đề xuất giải pháp chủ động tạo nguồn cán bộ để phục vụ cả trƣớc
mắt và lâu dài, trong đó nhấn mạnh: Quy hoạch cán bộ cần chú ý cơ cấu
nhƣng phải đảm bảo tiêu chuẩn và “mở” để có thể thay đổi theo tình hình cụ
thể. Chú trọng chất lƣợng phát triển đảng viên, giáo dục và thử thách quần
chúng qua phong trào thực tiễn, qua quan hệ với dân; chú ý phát hiện và loại
bỏ phần tử cơ hội. Trong đào tạo, nghiên cứu mơ hình trƣờng nội trú dân tộc
cấp I cụm xã; đánh giá lại hiệu quả của chế độ cử tuyển đại học. Thành lập
trung tâm đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ dân tộc thiểu số trong Học viện Chính trị
Quốc gia Hồ Chí Minh và các Học viện khu vực. Giải quyết những bất cập
giữa đào tạo và sử dụng, quyền lợi và nghĩa vụ của cán bộ.
- Trần Ngọc Chi (2007). Gia Lai coi trọng đào tạo cán bộ nguồn là
ngƣời dân tộc thiểu số cho cơ sở, Tạp chí Xây dựng Đảng điện tử, số 9, phản
ánh chủ trƣơng đào tạo cán bộ nguồn cho cơ sở của Tỉnh ủy qua việc tuyển
chọn và mở 4 khóa dự nguồn hệ trung cấp lý luận chính trị cho học viên là
ngƣời dân tộc thiểu số.
- Lê Văn Lý (1999). Quan niệm khoa học về quy hoạch cán bộ - lịch sử
vấn đề và quá trình tiếp cận vấn đề. Tạp chí Cộng sản. Tác giả đã khảo sát
nguồn gốc quan niệm khác nhau về quy hoạch cán bộ và đƣa ra một quan
niệm có tính khái quát: Quy hoạch cán bộ là việc lập dự án xây dựng đội ngũ


7

cán bộ; dự kiến bố trí, sắp xếp tổng thể đội ngũ cán bộ theo một ý đồ nhất
định với trình tự hợp lý, trong một thời gian nhất định làm cơ sở cho việc xây
dựng đội ngũ cán bộ.

- Lê Quang Hoan (2004). Đánh giá đúng, quy hoạch tốt, luân chuyển
đúng mục tiêu. Tạp chí Xây dựng Đảng, số 12. Tác giả cho rằng trong quy
hoạch cán bộ còn có sự nhầm lẫn quy hoạch cán bộ với cơng tác nhân sự,
chƣa đồng bộ, cịn khép kín; chƣa quan tâm phát hiện và tạo nguồn cán bộ từ
xa. Tác giả cho rằng, quy hoạch tốt phải thỏa mãn các tiêu chí: cơ cấu hợp lý
về độ tuổi, thành phần, giới, học vấn, dân tộc, có nguồn dồi dào, đáp ứng
đƣợc nhiều phƣơng án, kế hoạch nhân sự khác nhau, bảo đảm đƣợc tính kế
thừa và sự phát triển.
2.1.3. Luận án, luận văn
- Phan Thị Kim Hiền (2020). Tạo nguồn cán bộ chủ chốt cho chính
quyền huyện Hồi Nhơn, tỉnh Bình Định, Luận văn thạc sĩ Quản lý cơng, Học
viện Hành chính Quốc gia. Luận văn đã đi vào nghiên cứu tình hình cụ thể về
cán bộ chủ chốt của chính quyền huyện Hồi Nhơn (nay là thị xã Hồi Nhơn)
tỉnh Bình Định. Luận văn nghiên cứu những biện pháp, giải pháp về tập trung
xây dựng đội ngũ cán bộ, cơng chức trẻ của thị xã Hồi Nhơn, tỉnh Bình
Định.
- Hồ Xuân Đoàn (2007). Đánh giá đội ngũ cán bộ chủ chốt thuộc diện
Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị quản lý trong giai đoạn hiện nay, Luận
văn thạc sĩ Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Luận
văn đã làm rõ một số vấn đề lý luận - thực tiễn trong công tác đánh giá cán bộ
chủ chốt thuộc diện Ban Thƣờng vụ Tỉnh ủy quản lý, từ đó đề xuất các giải
pháp mang tính khả thi trong công tác nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ
chủ chốt này trong giai đoạn tiếp theo.
- Lê Minh Trung (2014). Tạo nguồn cán bộ, công chức chủ chốt quận


8

Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng, giai đoạn 2015 - 2010, Luận văn thạc sĩ
Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia đã nghiên cứu tình hình cụ thể

về cán bộ, công chức của một quận thuộc thành phố Đà Nẵng. Luận văn cũng
làm rõ những vấn đề lý luận, thực tiễn về cán bộ, công chức chủ chốt của địa
phƣơng và đề ra một số giải pháp nhằm tạo nguồn cán bộ, công chức chủ chốt
cho địa phƣơng trong giai đoạn 2015 - 2020.
- Trần Văn Thuận (2005). Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp quận
của Thành phố Hồ Chí Minh trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước, Luận văn thạc sĩ xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc
gia Hồ Chí Minh. Luận văn đã làm rõ một số vấn đề về lý luận và thực tiễn;
đánh giá về thực trạng những ƣu điểm và hạn chế trong đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp quận của Thành phố Hồ Chí Minh và đề ra những giải pháp tƣơng
đối khả thi cho việc xây dựng đội ngũ này trong thời kỳ cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nƣớc.
- Nguyễn Thị Lan (2005). Công tác quy hoạch, đào tạo nguồn cán bộ
lãnh đạo, quản lý của Thành phố Hồ Chí Minh - Thực trạng và giải pháp,
Luận văn thạc sĩ xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
Tác giả đã làm rõ thực trạng công tác quy hoạch, tạo nguồn cán bộ ở Thành
phố Hồ Chí Minh, đánh giá nguyên nhân của thực trạng, trong đó, có nguyên
nhân cơ bản là do nhận thức của nhiều cấp ủy, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị
về sự cần thiết và cấp bách của việc tạo nguồn cán bộ trẻ để đào tạo bổ sung
vào đội ngũ lãnh đạo quản lý các cấp chƣa đúng mức. Tác giả cũng nêu ra
một số giải pháp thiết thực nhƣ: Nâng cao nhận thức, phân công rành mạch
trách nhiệm của cấp ủy và thủ trƣởng các cấp, các ngành về công tác quy
hoạch, tạo nguồn cán bộ, cải tiến nội dung, quy trình tuyển chọn vào diện quy
hoạch tạo nguồn; đổi mới nội dung quản lý đội ngũ cán bộ quy hoạch; tăng
cƣờng công tác đào tạo, bồi dƣỡng, cải tiến chế độ chính sách đối với cán bộ


9

thuộc diện đƣợc quy hoạch và đào tạo nguồn, kiện toàn tổ chức bộ máy và

cán bộ của cơ quan tham mƣu các cấp về công tác tổ chức cán bộ.
2.2. Nhận xét chung
Có thể thấy các cơng trình nghiên cứu, bài viết nêu trên đã đề cập đến
nhiều khía cạnh khác nhau và có những đóng góp nhất định trong việc hoạch
định chủ trƣơng, chính sách, tìm ra giải pháp nhằm tạo nguồn đội ngũ cán bộ
chủ chốt ở nƣớc ta. Tuy nhiên, các cơng trình nghiên cứu lý luận thƣờng chủ
yếu bàn luận về khái niệm cán bộ, cơng chức; tập trung phân tích, đánh giá về
cán bộ, công chức đặc biệt là về quy hoạch cán bộ ở cấp chiến lƣợc, tỉnh hoặc
cấp khu vực. Vấn đề quy hoạch cán bộ, nhất là tạo nguồn cán bộ chủ chốt ở
cấp huyện có thể đƣợc điểm qua ở một số cơng trình nghiên cứu, chƣa có
nghiên cứu đầy đủ về công tác tạo nguồn cán bộ, nhất là đối với cán bộ chủ
chốt với đầy đủ các giải pháp sát đúng với tình hình cụ thể của cấp huyện.
Trên cơ sở kế thừa, tiếp thu một cách có chọn lọc các cơng trình, đề tài
nghiên cứu khoa học của các tác giả, học giả có liên quan đến công tác tạo
nguồn cán bộ chủ chốt, tác giả sẽ tập trung đi sâu nghiên cứu về những vấn đề
lý luận và thực tiễn trong công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt của huyện Vân
Canh trong thời gian qua; phân tích từ thực tiễn, các đề án, chƣơng trình, kế
hoạch, quy hoạch cán bộ và yêu cầu cấp bách về cán bộ nhất là cán bộ lãnh
đạo, quản lý cho việc phát triển kinh tế - xã hội của huyện một cách sát thực
hơn, cụ thể để đề ra mục tiêu, phƣơng hƣớng, giải pháp tạo nguồn cán bộ chủ
chốt ở huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định một cách sát thực hơn, cụ thể hơn
nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, mục đích nghiên cứu của đề tài là phân
tích, đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác


10

tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định trong thời
gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Thứ nhất, hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về tạo
nguồn cán bộ chủ chốt cấp huyện.
- Thứ hai, phân tích, đánh giá thực trạng tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại
huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định; từ đó rút ra những kết quả đạt đƣợc, những
hạn chế và nguyên nhân.
- Thứ ba, đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh việc tạo nguồn cán
bộ chủ chốt tại huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại huyện Vân
Canh, tỉnh Bình Định.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về khơng gian: Huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định
- Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt từ năm
2015 đến năm 2020 và đề xuất giải pháp đến năm 2025, tầm nhìn 2030.
- Về giới hạn: Các chức danh áp dụng nghiên cứu: Bí thƣ, phó bí thƣ
huyện ủy; chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân huyện; chủ tịch, phó chủ
tịch ủy ban nhân dân huyện; chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban mặt trận tổ quốc
Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội huyện; trƣởng, phó các ban của hội
đồng nhân dân huyện; trƣởng, phó các cơ quan, tham mƣu giúp việc của
huyện ủy; trƣởng, phó các phịng, ban, ngành và tƣơng đƣơng của huyện.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Phương pháp luận
Đề tài nghiên cứu đƣợc thực hiện dựa trên phƣơng pháp duy vật biện


11

chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin.
5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
- Phƣơng pháp thu thập tài liệu thứ cấp: Tổng hợp, thu thập từ các cơng
trình nghiên cứu trƣớc đó có liên quan đến tạo nguồn cán bộ chủ chốt đã đƣợc
công bố nhƣ: Giáo trình, sách tham khảo, đề tài nghiên cứu, luận án tiến sĩ,
thạc sĩ, bài báo đăng trên các tạp chí khoa học, các văn bản, quy định của
Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc cũng nhƣ của tỉnh Bình Định, Huyện ủy Vân
Canh, Ủy ban nhân dân huyện Vân Canh, các báo cáo, tài liệu của Ban Tổ
chức Huyện ủy, Phòng Nội vụ huyện...
- Phƣơng pháp tổng hợp và phân tích thơng tin: Tồn bộ số liệu thu
thập đƣợc xử lý bởi phần mềm excel để lập thành các bảng biểu, biểu đồ. Các
số liệu đã thu thập đƣợc sắp xếp khoa học, logic trong các bảng thống kê giúp
so sánh, đối chiếu, phân tích nhằm đánh giá đúng bản chất đối tƣợng cần
nghiên cứu.
- Phƣơng pháp thống kê mô tả: Sử dụng phƣơng pháp thống kê mô tả
để đánh giá cán bộ chủ chốt của huyện tại Vân Canh về quy mơ, độ tuổi, trình
độ học vấn, chun mơn, lý luận chính trị, kết quả đánh giá, quy hoạch, đào
tạo, bồi dƣỡng, bố trí, sử dụng, luân chuyển, chính sách… Thông qua các chỉ
tiêu đã đƣợc tổng hợp để mô tả đúng thực trạng, chỉ ra những ƣu điểm và
những khuyết điểm, hạn chế của công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt trong
thời gian vừa qua.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa lý luận
Luận văn góp phần làm rõ hơn cơ sở lý luận về tạo nguồn cán bộ chủ
chốt cấp huyện.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
- Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể đƣợc dùng làm tài liệu tham

12

khảo, giúp các cấp ủy đảng, các cơ quan tham mƣu đẩy mạnh công tác tạo
nguồn cán bộ chủ chốt.
- Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo
phục vụ hoạt động nghiên cứu, học tập tại các trƣờng chính trị và trung tâm
chính trị huyện.
- Là sự cụ thể hóa Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung
ƣơng khoá XII về xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lƣợc, đủ
phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; Nghị Hội nghị lần thứ 6
Ban Chấp hành Trung ƣơng khóa XII về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới,
sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực,
hiệu quả (Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017) và Nghị quyết Đại hội
lần thứ XIII của Đảng.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn đƣợc kết cấu gồm 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về tạo nguồn cán bộ chủ chốt cấp
huyện.
Chƣơng 2: Thực trạng công tác tạo nguồn cán bộ chủ chốt tại huyện
Vân Canh, tỉnh Bình Định.
Chƣơng 3: Phƣơng hƣớng và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tạo
nguồn cán bộ chủ chốt tại huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định.


13

Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TẠO NGUỒN
CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP HUYỆN

1.1. VẤN ĐỀ CÁN BỘ, CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP HUYỆN
1.1.1. Cán bộ
Theo cách hiểu thông thƣờng, cán bộ bao gồm cán bộ, công chức, viên
chức nói chung hoạt động trong các tổ chức của hệ thống chính trị, các đơn vị
sự nghiệp cơng lập và thành phần kinh tế nhà nƣớc; họ đƣợc hình thành thông
qua con đƣờng đào tạo và bồi dƣỡng trong các nhà trƣờng và thực tiễn. Đây là
bộ phận đông đảo và thƣờng ổn định nhất.
Theo Từ điển Tiếng Việt - Viện Ngôn ngữ học, Nhà xuất bản Đà Nẵng
(2006), cán bộ đƣợc hiểu là: Ngƣời làm cơng tác có nghiệp vụ chuyên môn
trong cơ quan nhà nƣớc (cán bộ nhà nƣớc, cán bộ khoa học, cán bộ chính trị).
Ngƣời làm cơng tác có chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức, phân biệt với
ngƣời thƣờng, khơng có chức vụ.
Tại Điều 4, Luật Cán bộ, công chức năm 2008, quy định cụ thể nhƣ
sau: Cán bộ là công dân Việt Nam, đƣợc bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ
chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nhà nƣớc, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ƣơng, ở tỉnh, thành phố
trực thuộc Trung ƣơng (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở huyện, quận, thị xã,
thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện), trong biên chế và
hƣởng lƣơng từ ngân sách nhà nƣớc. Theo quy định này, tiêu chí xác định cán
bộ gắn với cơ chế bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo
nhiệm kỳ. Những ngƣời đủ các tiêu chí chung của cán bộ, công chức mà đƣợc
tuyển vào làm việc trong các cơ quan của Đảng, Nhà nƣớc, tổ chức chính trị xã hội thông qua bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo


14

nhiệm kỳ thì đƣợc xác định là cán bộ.
Từ các khái niệm nêu trên, trong luận văn này tác giả hiểu khái niệm
cán bộ là những người lãnh đạo, quản lý đang làm việc, hưởng lương, phụ
cấp từ ngân sách nhà nước hoặc từ các nguồn khác được hình thành từ phân

công, bổ nhiệm hay đề bạt, bầu cử.
1.1.2. Cán bộ chủ chốt cấp huyện
“Chủ chốt” là một tính từ chỉ tính chất “quan trọng nhất, có tác dụng
làm nịng cốt” [24, tr.174]. Nói đến chủ chốt là nói đến quan hệ trong một tập
hợp nhất định có nhiều phần tử, nhiều đối tƣợng với vị trí, tính chất, vai trị
của những phần tử trong tập hợp ấy có khác nhau.
Để làm rõ “cán bộ chủ chốt” cần chú ý: Theo Từ điển Tiếng Việt, “Chủ
chốt quan trọng nhất, có tác dụng làm nòng cốt, cán bộ chủ chốt của phong
trào” [24, tr.174]. Trong từng tổ chức, đều có ngƣời đứng đầu hoặc ngƣời
lãnh đạo, trong một số tổ chức có tập thể lãnh đạo. Vậy, cán bộ chủ chốt là
người đứng đầu quan trọng nhất, là nòng cốt của tổ chức, địa phương ấy, có
tác dụng chi phối chính tới tồn bộ hoạt động của tổ chức ấy. Ví dụ: Trong tổ
chức đảng, cán bộ chủ chốt của cấp ủy là bí thƣ, phó bí thƣ, ủy viên thƣờng
vụ cấp ủy; trong hội đồng nhân dân, cán bộ chủ chốt là chủ tịch, phó chủ tịch
hội đồng nhân dân; trong ủy ban nhân dân, cán bộ chủ chốt là chủ tịch, phó
chủ tịch ủy ban nhân dân; trong các đồn thể chính trị - xã hội thì cán bộ chủ
chốt là chủ tịch, phó chủ tịch đồn thể ấy.
Cần chú ý rằng, cán bộ chủ chốt chỉ đƣợc xác định trong một mối quan
hệ giữa cá nhân với một tập thể nhất định. Ví dụ: Bí thƣ xã, thị trấn thuộc
huyện là cán bộ chủ chốt của xã, thị trấn đó, là xét trong mối quan hệ với xã,
thị trấn nơi giữ chức vụ bí thƣ. Cịn trong mối quan hệ giữa bí thƣ xã, thị trấn
với ban chấp hành đảng bộ huyện thì khơng phải là cán bộ chủ chốt.
Để làm rõ thêm về “cán bộ chủ chốt”, có thể nói thêm về “cơng chức


15

chủ chốt”, đây có thể coi là một thuật ngữ tƣơng đối mới vì từ trƣớc đến nay,
trong các hoạt động công quyền, ngƣời ta thƣờng dùng chung thuật ngữ “cán
bộ chủ chốt” thƣờng bao gồm luôn đối tƣợng công chức chủ chốt. Tuy nhiên,

khi có sự phân biệt rõ rệt giữa cán bộ và cơng chức thì trong đội ngũ công
chức cùng công tác tại một đơn vị, sẽ có ngƣời lãnh đạo, quản lý và ngƣời
thừa hành theo mệnh lệnh hành chính. Vì vậy, cơng chức chủ chốt ở đây có
nghĩa là ngƣời quan trọng, có tác dụng làm nòng cốt, chịu trách nhiệm hoặc
đƣợc giao chịu trách nhiệm về hoạt động lãnh đạo, quản lý của cơ quan, đơn
vị đó. Ví dụ, trong văn phịng ủy ban nhân dân tỉnh, cơng chức chủ chốt là
chánh văn phịng và các phó chánh văn phịng; trong phịng Kinh tế - Hạ tầng
trực thuộc ủy ban nhân dân huyện thì cơng chức chủ chốt là trƣởng và các phó
trƣởng phịng.
Cũng có ý kiến cho rằng, trƣởng phịng của một ủy ban nhân dân huyện
thƣờng là ủy viên ban chấp hành đảng bộ huyện, nhƣ vậy ngƣời đó đƣơng
nhiên là “cán bộ” và là “cán bộ chủ chốt” tại cơ quan đó (phịng thuộc ủy ban
nhân dân huyện), do vậy khơng cần xếp vào hàng “công chức chủ chốt”. Điều
này là đúng song chƣa đủ, vì tại nhiều quận, huyện, cấp trƣởng một phòng
chƣa hẳn đã đƣợc bầu vào ban chấp hành đảng bộ quận, huyện đó. Nếu cứ đối
chiếu theo quy chuẩn thì ngƣời trƣởng phịng đó sẽ khơng đƣợc xếp hạng
“cán bộ chủ chốt”.
Văn kiện của Đảng về công tác cán bộ, thƣờng đề cập đến thuật ngữ
"cán bộ chủ chốt", "đội ngũ cán bộ chủ chốt" là để nhấn mạnh đến vai trò của
ngƣời đứng đầu trong các tổ chức, cơ quan, đơn vị. Có ý kiến cho rằng: Cán
bộ chủ chốt là những ngƣời đứng đầu quan trọng nhất trong một tập thể, có
quyền ra quyết định về chủ trƣơng, có trách nhiệm về quyền điều hành một
tập thể, một đơn vị, một tổ chức để thực hiện những nhiệm vụ của tập thể
hoặc tổ chức ấy, thậm chí có thể chi phối, dẫn dắt tồn bộ hoạt động của một


16

tổ chức [20, tr.35-36]. Có thể nói, đây là một khái niệm khá cụ thể và toàn
diện về cán bộ chủ chốt.

Bên cạnh đó, có ý kiến lại cho rằng, cán bộ chủ chốt cấp huyện là
những ngƣời giữ các chức danh:
Các chức danh trong hệ thống chính trị cấp huyện nhƣ: Bí thƣ đảng ủy,
chủ tịch ủy ban nhân dân.
Là cán bộ chủ chốt của tổ chức đảng, chính quyền, phổ biến là ba chức
danh: Bí thƣ cấp ủy huyện, phó bí thƣ cấp ủy - chủ tịch ủy ban nhân dân, chủ
tịch hội đồng nhân dân.
Là bí thƣ và phó bí thƣ thƣờng trực cấp ủy; chủ tịch ủy ban nhân dân,
chủ tịch hội đồng nhân dân.
Một số ý kiến khác cho rằng, ngoài các chức danh trên, còn một số
chức danh khác nhƣ: Chủ tịch ủy ban mặt trận tổ quốc, chủ tịch hội cựu chiến
binh, chủ tịch hội liên hiệp phụ nữ, bí thƣ đồn thanh niên, chủ tịch liên đồn
lao động cấp huyện…
Tóm lại, cán bộ chủ chốt cấp huyện là những người được bầu cử hoặc
bổ nhiệm giữ chức vụ hoặc chức danh then chốt, quan trọng (lãnh đạo, quản
lý), chủ yếu trong các cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ
chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang của cấp huyện, đóng vai trị quyết
định tồn bộ sự thay đổi, chuyển biến cục diện nơi mình lãnh đạo.
Cán bộ chủ chốt ở cấp huyện gồm: Bí thƣ, phó bí thƣ, chủ tịch và phó
chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch và phó chủ tịch ủy ban nhân dân, trƣởng,
phó các ban, ngành trong bộ máy của đảng và chính quyền, đồn thể cấp
huyện - những ngƣời giữ trọng trách trong công tác lãnh đạo, quản lý của
Đảng và chính quyền nhà nƣớc ở cấp huyện.
Tuy nhiên trong phạm vi luận văn, tác giả không nghiên cứu đội ngũ
cán bộ chủ chốt trong lực lƣợng vũ trang, vì đây là đội ngũ có tính đặc thù


17

cao, có những tiêu chuẩn và yêu cầu riêng, việc thực hiện quy trình cơng tác

cán bộ do cơ quan cấp trên trực tiếp thực hiện. Nhƣ vậy, có thể xác định cán
bộ chủ chốt cấp huyện trong phạm vi nghiên cứu của luận văn bao gồm các
chức danh nhƣ sau:
Bí thƣ, phó bí thƣ huyện ủy;
Chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân;
Chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân;
Chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban mặt trận tổ quốc Việt Nam huyện;
Trƣởng ban, phó trƣởng ban tổ chức huyện ủy;
Chủ nhiệm, phó chủ nhiệm ủy ban kiểm tra huyện ủy;
Chánh văn phịng, phó chánh văn phịng huyện ủy;
Trƣởng ban, phó trƣởng ban tuyên giáo huyện ủy;
Trƣởng ban, phó trƣởng ban dân vận huyện ủy;
Giám đốc, phó giám đốc trung tâm chính trị huyện;
Chủ tịch, phó chủ tịch hội nơng dân Việt Nam huyện;
Bí thƣ, phó bí thƣ huyện đồn;
Chủ tịch, phó chủ tịch liên đồn lao động huyện;
Chủ tịch, phó chủ tịch hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam huyện;
Chủ tịch, phó chủ tịch hội cựu chiến binh Việt Nam huyện;
Trƣởng ban, phó trƣởng ban hội đồng nhân dân huyện;
Trƣởng phịng, phó trƣởng phịng chun mơn ủy ban nhân dân huyện.
1.1.3. Vai trò của cán bộ chủ chốt cấp huyện
Cán bộ chủ chốt nói chung và cán bộ chủ chốt ở cấp huyện nói riêng có
vai trị hết sức quan trọng trong cơng tác lãnh đạo, quản lý, tổ chức và điều
hành mọi công việc ở địa phƣơng, cơ sở; chăm lo đời sống nhân dân; mọi chủ
trƣơng, chính sách của Đảng và Nhà nƣớc đƣợc hiện thực hóa, đi vào đời
sống nhân dân hay khơng phụ thuộc rất lớn vào vai trò của cán bộ chủ chốt


18

cấp huyện. Do vậy, từ vị trí của hệ thống chính trị cấp huyện, vai trị của cán
bộ chủ chốt cấp huyện đƣợc thể hiện ở những điểm sau:
Một là, làm cầu nối chủ yếu giữa Đảng, Nhà nƣớc với nhân dân, đƣa
đƣờng lối, chủ trƣơng của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc tới nhân dân, phản
ánh những nguyện vọng của nhân dân tới Đảng, Nhà nƣớc để có chủ trƣơng,
chính sách phù hợp với thực tiễn.
Hai là, với tƣ cách là ngƣời lãnh đạo, quản lý, tổ chức và điều hành, họ
vừa là ngƣời lãnh đạo ở địa phƣơng vừa là ngƣời đại diện cho Đảng và Nhà
nƣớc chăm lo đời sống của nhân dân ở địa phƣơng và giải quyết những vƣớng
mắc phát sinh trong cộng đồng dân cƣ ở địa phƣơng, khơng để tích tụ mâu
thuẫn trở thành điểm nóng và tình trạng khiếu kiện tập thể vƣợt cấp, hoặc lợi
dụng tự do, dân chủ làm mất ổn định chính trị trên địa bàn.
Ba là, những hoạt động của cán bộ chủ chốt cấp huyện thể hiện rõ là
ngƣời định hƣớng cho sự phát triển của địa phƣơng. Tạo mơi trƣờng thuận lợi
để khuyến khích các thành phần kinh tế, các hộ gia đình phát triển sản xuất
kinh doanh, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, động viên
nhân dân làm tròn nghĩa vụ với Nhà nƣớc.
Bốn là, với tƣ cách là những ngƣời đứng đầu các tổ chức trong hệ
thống chính trị ở cơ sở, họ có trách nhiệm trong việc huy động, khai thác, sử
dụng các nguồn lực địa phƣơng theo sự phân cấp của Nhà nƣớc, đồng thời có
trách nhiệm trong tuyên truyền, giải thích, tổ chức, hƣớng dẫn nhân dân thực
hiện chủ trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc
trong xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, bảo vệ an ninh, quốc
phòng trên địa bàn phụ trách.
Nhƣ vậy, sự lãnh đạo của Đảng đối với toàn xã hội, hiệu lực và hiệu
quả hoạt động của bộ máy nhà nƣớc cấp huyện, đời sống của nhân dân có
đƣợc nâng cao hay khơng phụ thuộc rất lớn vào cán bộ chủ chốt cấp huyện.