Luận án Tiến sĩ Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
----------

PHAN THỊ THUÝ QUYÊN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU TRƯỞNG
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2021


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
----------

PHAN THỊ THUÝ QUYÊN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU TRƯỞNG
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

Chuyên ngành: Quản lý Giáo dục
Mã số: 9 14 01 14

LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Cán bộ hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. Nguyễn Xuân Tế
2. PGS.TS. Trần Hữu Hoan

Hà Nội - 2021



i

LỜI CAM ĐOAN

Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các dữ liệu, kết
quả nghiên cứu trong luận án là trung thực và chưa từng cơng bố trong bất kỳ cơng
trình nghiên cứu nào khác.

Tác giả luận án

Phan Thị Thuý Quyên


ii

LỜI CẢM ƠN
Bằng những tình cảm chân thành và lịng biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin trân
trọng cảmám ơn đến:
PGS.TS. Nguyễn Xuân Tế và PGS.TS. Trần Hữu Hoan đã tận tình giúp đỡ,
trực tiếp hướng dẫn tơi trong suốt q trình nghiên cứu để hồn thành Luận án này.
Ban Giám đốc, Quý Thầy/Cô của Học viện Quản lý giáo dục đã giảng dạy và

giúp đỡ tơi trong q trình học tập và nghiên cứu.
Lãnh đạo Trường Cán bộ quản lý giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh, giảng
viên, học viên của Trường đã hỗ trợ, tư vấn, cung cấp số liệu, tạo điều kiện thuận
lợi cho tôi trong suốt quá trình thực hiện Luận án.
Gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm, động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện
thuận lợi cho tơi trong suốt q trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành Luận án.
Dù đã hết sức cố gắng, song Luận án không thể tránh khỏi những thiếu sót,
tơi rất mong nhận được sự chỉ bảo từ các Nhà khoa học, Quý thầy giáo, cô giáo và
sự góp ý chân thành của Quý vị và các bạn.

Tác giả luận án

Phan Thị Thuý Quyên


iii

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Cụm từ viết tắt

CBQL

Cán bộ quản lý

ĐLC

Độ lệch chuẩn

ĐTB

Điểm trung bình

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

ICT

Công nghệ và truyền thông

NXB

Nhà xuất bản

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

CNTT

Công nghệ thông tin

HT

Hiệu trưởng

KTĐG

Kiểm tra đánh giá

CNH

Cơng nghiệp hóa

HĐH

Hiện đại hóa


iv

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
ii
LỜI CẢM ƠN iiii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
iiiiii
MỤC LỤC iviv
DANH MỤC BẢNG viiiviii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỔ, HÌNH VẼ xixi
MỞ ĐẦU
11
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRONG BỐI CẢNH

ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
1111
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1111
1.1.1. Nghiên cứu về bồi dưỡng cán bộ quản lý trường phổ thông 1111
1.1.2. Nghiên cứu về quản lý hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý trường trung học
phổ thông
1616
1.1.3. Nhận xét về các cơng trình nghiên cứu được tổng quan và hướng tiếp tục
nghiên cứu trong luận án
2121
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
2323
1.2.1. Quản lý 2323
1.2.2. Quản lý nhà trường
2424
1.2.3. Hoạt động bồi dưỡng 2525
1.2.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường Trung học phổ thông 2626
1.3. Bối cảnh đổi mới giáo dục và yêu cầu đặt ra đối với bồi dưỡng hiệu trưởng
trường Trung học phổ thơng
3131
1.3.1. Đổi mới căn bản tồn diện giáo dục và đào tạo
3131
1.3.2. Đổi mới giáo dục trung học phổ thông 3535
1.3.3. Những yêu cầu đặt ra đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông trong bối
cảnh đổi mới giáo dục3737
1.3.4. Những yêu cầu đặt ra đối với quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
5151
1.4. Hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục 5454

1.4.1. Tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ
thông trong bối cảnh đổi mới giáo dục
5454
1.4.2. Mục tiêu bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng 5555
1.4.3. Nội dung chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng
5656
1.4.4. Phương pháp và hình thức bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
5959


v
1.4.5. Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
6161
1.4.6. Các điều kiện phục vụ tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung
học phổ thông 6262
1.5. Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
6464
1.5.1. Tiếp cận năng lực và tiếp cận hoạt động trong xác định nội dung quản lý hoạt
động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
6464
1.5.2. Nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
6969
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thơng 7777
1.6.1. Chủ trương, chính sách về bồi dưỡng hiệu trưởng
7777
1.6.2. Nhận thức của các cấp quản lý và hiệu trưởng 7878
1.6.3. Năng lực quản lý của các cấp quản lý và hiệu trưởng 7878
1.6.4. Nội dung, chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng

7878
1.6.5. Tinh thần tự học, tự rèn luyện của người hiệu trưởng 7878
Kết luận chương 1 7979
Chương 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
8181
2.1. Kinh nghiệm quốc tế về quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông 8181
2.1.1. Kinh nghiệm ở Úc
8181
2.1.2. Kinh nghiệm ở Hoa Kỳ8383
2.1.3. Kinh nghiệm ở Vương quốc Anh
8585
2.1.4. Kinh nghiệm ở Singapore
8686
2.1.5. Kinh nghiệm ở Phần Lan
8787
2.1.6. Kinh nghiệm ở Canada 8888
2.1.7. Kinh nghiệm về nghiên cứu đánh giá chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng
8989
2.1.8. Bài học kinh nghiệm về quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
Trung học phổ thông 9090
2.2. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và giáo dục trung học phổ
thơng Thành phố Hồ Chí Minh
9191
2.2.1. Sơ lược điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội Thành phố Hồ Chí Minh 9191
2.2.2. Khái qt tình hình giáo dục trung học phổ thơng ở Thành phố Hồ Chí Minh
9292
2.3. Tiến hành khảo sát

9696
2.3.1. Mục đích khảo sát
9696


vi
2.3.2. Nội dung khảo sát
9696
2.3.3. Phạm vi và đối tượng khảo sát 9797
2.3.4. Phương pháp và hình thức khảo sát 9898
2.3.5. Tiến hành khảo sát
9898
2.3.6. Xử lý số liệu 9999
2.4. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng
trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
102102
2.4.1. Thực trạng về thực hiện mục tiêu, nội dung, chương trình bồi dưỡng thơng qua
đánh giá chất lượng bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh
102102
2.4.2. Thực trạng về nhận thức của các lực lượng về tầm quan trọng của hoạt động bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
112112
2.4.3. Thực trạng về việc đảm bảo tính phân cấp trong tổ chức hoạt động bồi dưỡng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
113113
2.4.4. Thực trạng về thực hiện hình thức, phương pháp tổ chức bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 116116
2.4.5. Thực trạng về kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thơng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 119119

2.4.6. Nhận xét chung thực trạng hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trường
trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 122122
2.5. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ
thơng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
124124
2.5.1. Thực trạng quản lý mục tiêu, yêu cầu hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông khu vực Thành phố Hồ Chí Minh
124124
2.5.2. Thực trạng quản lý chương trình, nội dung bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung
học phổ thông 126126
2.5.3. Thực trạng quản lý quy trình tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh 127127
2.5.4. Thực trạng quản lý các điều kiện phục vụ tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thông khu vực thành phố Hồ Chí Minh
137137
2.6. Đánh giá sự ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động bồi dưỡng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
141141
2.7. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thơng khu vực thành phố Hồ Chí Minh 144144
2.7.1. Những mặt mạnh
144144
2.7.2. Những hạn chế, tồn tại 144144
2.7.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại
146146
Kết luận chương 2 147147


vii
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU

TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC 150150
3.1. Định hướng đề xuất các biện pháp
150150
3.1.1. Định hướng đổi mới cơ bản, toàn diện giáo dục và đào tạo Việt Nam150150
3.1.2. Định hướng phát triển giáo dục của Thành phố Hồ Chí Minh 151151
3.1.3. Định hướng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ngành giáo và đào tạo
dục của Thành phố Hồ Chí Minh
153153
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp 154154
3.2.1. Đảm bảo tính mục tiêu 154154
3.2.2. Đảm bảo tính hệ thống 155155
3.2.3. Đảm bảo tính đồng bộ 155155
3.2.4. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển
156156
3.2.5. Đảm bảo tính khả thi 156156
3.3. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường Trung học
phổ thơng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục
157157
3.3.1. Biện pháp 1: Tổ chức khảo sát nhu cầu bồi dưỡng để xác định mục tiêu, nội
dung bồi dưỡng cho phù hợp với đối tượng 157157
3.3.2. Biện pháp 2: Tổ chức bổ sung, cập nhật chương trình, nội dung bồi dưỡng phù
hợp với đặc điểm, bối cảnh đổi mới giáo dục164164
3.3.3. Biện pháp 3: Thiết lập phương thức tổ chức bồi dưỡng phù hợp với nội dung
bồi dưỡng và nhu cầu của hiệu trưởng trường Trung học phổ thông trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh
172172
3.3.4. Biện pháp 4: Cải tiến phương thức tổ chức kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông

181181
3.3.5. Biện pháp 5: Quản lý hiệu quả hoạt động học tập, nghiên cứu thực tế đáp ứng
mục tiêu đổi mới chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng trường THPT
183183
3.3.6. Biện pháp 6: Hoàn thiện cơ chế phối hợp trong tổ chức thực hiện và quản lý
bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí
Minh 186186
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp
191191
3.5. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
191191
3.5.1. Kết quả khảo sát tính cấp thiết 192192
3.5.2. Kết quả khảo sát tính khả thi 193193
3.6. Thử nghiệm biện pháp 195195
3.6.1. Mục đích thử nghiệm 195195
3.6.2. Nội dung thử nghiệm 197197
3.6.3. Thời gian, đối tượng khảo sát và hình thức thử nghiệm
198198
3.6.4. Tổ chức triển khai thử nghiệm 199199


viii
3.6.5. Phân tích, đánh giá kết quả thử nghiệm
208208
Kết luận chương 3 221221
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 223223
1. Kết luận
223223
2. Khún nghị
224224

DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH ĐÃ ĐƯỢC CƠNG BỐ
TÀI LIỆU THAM KHẢO 227227

226226

LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
iii
MỤC LỤC iv
DANH MỤC BẢNG viii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỔ, HÌNH VẼ xi
MỞ ĐẦU
1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu
3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
4
4. Giả thuyết khoa học
4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
4
6. Câu hỏi nghiên cứu 5
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
5
8. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 6
9. Luận điểm bảo vệ 9
10. Đóng góp của luận án
10

11. Cấu trúc luận án 10
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
11
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 11
1.1.1. Nghiên cứu về bồi dưỡng cán bộ quản lý trường phổ thông 11
1.1.2. Nghiên cứu về quản lý hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý trường trung học
phổ thông
16
1.1.3. Nhận xét về các cơng trình nghiên cứu được tổng quan và hướng tiếp tục
nghiên cứu trong luận án
22
1.2. Các khái niệm cơ bản 24
1.2.1. Quản lý 24
1.2.2. Quản lý trường học
25
1.2.3. Hoạt động bồi dưỡng 25
1.2.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường Trung học phổ thông 27


ix
1.3. Bối cảnh đổi mới giáo dục và yêu cầu đặt ra đối với bồi dưỡng hiệu trưởng
trường Trung học phổ thơng
32
1.3.1. Đổi mới căn bản tồn diện giáo dục và đào tạo
32
1.3.2. Đổi mới giáo dục trung học phổ thông 36
1.3.3. Những yêu cầu đặt ra đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông trong bối
cảnh đổi mới giáo dục38
1.3.4. Những yêu cầu đặt ra đối với quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường

trung học phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
52
1.4. Hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục 56
1.4.1. Mục tiêu bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông 56
1.4.2. Nội dung chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng
57
1.4.3. Phương pháp và hình thức bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
60
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
62
1.4.5. Các điều kiện trong tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học
phổ thông
63
1.5. Quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
65
1.5.1. Tiếp cận năng lực và tiếp cận hoạt động trong xác định nội dung quản lý hoạt
động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
65
1.5.2. Nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
70
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông 78
1.6.1. Chủ trương, chính sách về bồi dưỡng hiệu trưởng
78
1.6.2. Nhận thức của các cấp quản lý và hiệu trưởng 79
1.6.3. Năng lực quản lý của các cấp quản lý và hiệu trưởng 79
1.6.4. Nội dung, chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng
79

1.6.5. Tinh thần tự học, tự rèn luyện của người hiệu trưởng 79
Kết luận chương 1 80
Chương 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
82
2.1. Kinh nghiệm quốc tế về quản lý bồi dưỡng cán bộ quản lý trường trung học
phổ thông
82
2.1.1. Kinh nghiệm ở Úc
82
2.1.2. Kinh nghiệm ở Hoa Kỳ84


x
2.1.3. Kinh nghiệm ở Anh
86
2.1.4. Kinh nghiệm ở Singapore
87
2.1.5. Kinh nghiệm ở Phần Lan
88
2.1.6. Kinh nghiệm ở Canada 89
2.1.7. Kinh nghiệm về nghiên cứu đánh giá chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng 90
2.2. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và giáo dục trung học phổ
thơng Thành phố Hồ Chí Minh
91
2.2.1. Sơ lược điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội Thành phố Hồ Chí Minh 91
2.2.2. Khái qt tình hình giáo dục trung học phổ thơng ở Thành phố Hồ Chí Minh
93
2.3. Tiến hành khảo sát

96
2.3.1. Mục đích khảo sát
96
2.3.2. Nội dung khảo sát
97
2.3.3. Phạm vi và đối tượng khảo sát 97
2.3.4. Phương pháp và hình thức khảo sát 98
2.3.5. Tiến hành khảo sát
99
2.3.6. Xử lý số liệu 100
2.4. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
103
2.4.1. Thực trạng về thực hiện mục tiêu, nội dung, chương trình bồi dưỡng qua đánh
giá phẩm chất, năng lực của hiệu trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh
103
2.4.2. Thực trạng về nhận thức và nhu cầu của các lực lượng trong hoạt động bồi dưỡng
hiệu trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 112
2.4.3. Thực trạng về việc đảm bảo tính phân cấp trong tổ chức hoạt động bồi dưỡng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
113
2.4.4. Thực trạng về thực hiện phương pháp, hình thức tổ chức bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 116
2.4.5. Thực trạng về kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 119
2.4.6. Nhận xét chung thực trạng hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trường
trung học phổ thơng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 122
2.5. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ
thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

124
2.5.1. Thực trạng quản lý mục tiêu, yêu cầu hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thơng khu vực Thành phố Hồ Chí Minh
124
2.5.2. Thực trạng phát triển chương trình, nội dung bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thơng khu vực thành phố Hồ Chí Minh
126


xi
2.5.3. Thực trạng quản lý quy trình tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
Trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh 127
2.5.4. Thực trạng quản lý các điều kiện tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông khu vực thành phố Hồ Chí Minh
137
2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
141
2.7. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông khu vực thành phố Hồ Chí Minh 144
2.7.1. Những mặt mạnh
144
2.7.2. Những hạn chế, tồn tại 144
2.7.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại
146
Kết luận chương 2 147
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HIỆU
TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC 150
3.1. Định hướng đề xuất các biện pháp

150
3.1.1. Định hướng đổi mới cơ bản, toàn diện giáo dục và đào tạo Việt Nam150
3.1.2. Định hướng phát triển giáo dục của Thành phố Hồ Chí Minh 151
3.1.3. Định hướng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý ngành giáo và đào tạo
dục của Thành phố Hồ Chí Minh
153
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp 154
3.2.1. Đảm bảo tính mục tiêu 154
3.2.2. Đảm bảo tính hệ thống 155
3.2.3. Đảm bảo tính đồng bộ 155
3.2.4. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển
156
3.2.5. Đảm bảo tính khả thi 156
3.3. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường Trung học
phổ thơng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục
157
3.3.1. Biện pháp 1: Tổ chức khảo sát nhu cầu bồi dưỡng để xác định mục tiêu, nội
dung bồi dưỡng cho phù hợp với đối tượng 157
3.3.2. Biện pháp 2: Tổ chức hoàn thiện chương trình, nội dung bồi dưỡng phù hợp
với đặc điểm, yêu cầu của hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh
164
3.3.3. Biện pháp 3: Đổi mới phương thức tổ chức bồi dưỡng phù hợp với nội dung
bồi dưỡng và nhu cầu hiệu trưởng trường Trung học phổ thơng trên địa bàn Thành
phố Hồ Chí Minh
172
3.3.4. Biện pháp 4: Đổi mới hình thức, phương pháp kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông
181

xii
3.3.5. Biện pháp 5: Quản lý hiệu quả nội dung học tập, nghiên cứu thực tế trong yêu
cầu của chương trình bồi dưỡng
183
3.3.6. Hồn thiện cơ chế phối hợp trong tổ chức thực hiện và quản lý bồi dưỡng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
186
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp
191
3.5. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
191
3.5.1. Kết quả khảo sát tính cấp thiết 192
3.5.2. Kết quả khảo sát tính khả thi 192
3.6. Thử nghiệm biện pháp 195
3.6.1. Mục đích thử nghiệm 195
3.6.2. Nội dung thử nghiệm 197
3.6.3. Thời gian, đối tượng khảo sát và hình thức thử nghiệm
198
3.6.4. Tổ chức triển khai thử nghiệm 199
3.6.5. Phân tích, đánh giá kết quả thử nghiệm
209
Kết luận chương 3 222
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 224
1. Kết luận
224
2. Khún nghị
225
DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH ĐÃ ĐƯỢC CƠNG BỐ

227
TÀI LIỆU THAM KHẢO 228
PHỤ LỤC


xiii

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1.

Thống kê mạng lưới trường, lớp, học sinh bậc học THPT trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Bảng 2.2.

9393

Thống kê số lượng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên bậc học
THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

Bảng 2.3.

9393

Thống kê chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo dục và nhân
viên bậc học THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
9494

Bảng 2.4.

Thống kê chất lượng giáo dục THPT trên địa bàn Thành phố Hồ
Chí Minh

9595

Bảng 2.5.

Thơng tin về hai nhóm đối tượng khảo sát

9797

Bảng 2.6.

Độ tin cậy của thang đánh giá

Bảng 2.7.

Hệ số tương quan giữa từng item và tổng thang đo, hệ số

101101

Cronbach’s Alpha nếu item bị loại của thang đo hoạt động quản
lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường THPT trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh
Bảng 2.8.

101101

Đánh giá phẩm chất nghề nghiệp của đội ngũ hiệu trưởng trường
THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh theo chuẩn hiệu

trưởng mới qua triển khai thực hiện mục tiêu, chương trình bồi
dưỡng hiệu trưởng 103103

Bảng 2.9.

Đánh gíá năng lực Quản trị của đội ngũ hiệu trưởng trường
THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh theo chuẩn hiệu
trưởng mới qua triển khai thực hiện mục tiêu, chương trình bồi
dưỡng hiệu trưởng 105105

Bảng 2.10.

Đánh giá năng lực xây dựng môi trường giáo dục của đội ngũ
hiệu trưởng trường THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
theo chuẩn hiệu trưởng mới qua triển khai thực hiện mục tiêu,
chương trình bồi dưỡng

Bảng 2.11.

107107

Đánh giá năng lực Phát triển mối quan hệ Nhà trường – Gia đình
–Xã hội của đội ngũ hiệu trưởng trường THPT trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh theo chuẩn hiệu trưởng mới qua triển
khai thực hiện mục tiêu, chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng
109109


xiv
Bảng 2.12.

Bảng 2.13.

Bảng 2.14.
Bảng 2.15.
Bảng 2.16.
Bảng 2.17.
Bảng 2.18.

Bảng 2.19.

Bảng 2.20.

Bảng 2.21.

Bảng 2.22.

Bảng 2.23.

Đánh giá năng lực sử dụng ngoại ngữ và công nghệ thông tin của
đội ngũ hiệu trưởng trường THPT trên địa bàn Thành phố Hồ
Chí Minh theo chuẩn hiệu trưởng mới qua triển khai thực hiện
mục tiêu, chương trình bồi dưỡng hiệu trưởng 111111
Thực trạng về việc phân cấp quản lý hoạt động bồi dưỡng và tổ
chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ
thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
114114
Mức độ thực hiện các phương thức bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông 116116
Mức độ hiệu quả trong việc thực hiện các phương thức bồi

dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông 118118
Mức độ thực hiện các hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông 120120
Mức độ hiệu quả các hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông 121121
Đánh giá mức độ xác định mục tiêu, yêu cầu bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ
Chí Minh
124124
Đánh giá việc xác định yêu cầu đối với hiệu trưởng tham gia
khoá bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh
126126
Thực tiễn quản lý chương trình, nội dung bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ Chí Minh
127127
Đánh giá mức độ thực hiện chức trách, nhiệm vụ của các cơ
quan chủ quản trong hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông 128128
Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
130130
Thực trạng phân bổ giảng viên thực hiện bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ Chí Minh
132132


xv
Bảng 2.24.

Bảng 2.25.

Bảng 2.26.

Bảng 2.27.

Bảng 2.28.

Bảng 2.29.

Bảng 3.1.
Bảng 3.2.

Bảng 3.3.

Bảng 3.4.
Bảng 3.5.

Thực trạng tổ chức thực hiện phương thức bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ
Chí Minh
134134
Thực trạng việc thực hiện quy chế và phương pháp kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của hiệu trưởng tham gia khoá bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh 135135
Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ Chí Minh
136136
Thực trạng việc chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất phục vụ

bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh 138138
Thực trạng triển khai các giải pháp hỗ trợ hiệu trưởng tham gia
khoá bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh
139139
Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh 141141
Trình độ chun mơn, chính trị và nghiệp vụ của Cán bộ quản lý
đến năm 2020
154154
Đánh giá tính cấp thiết của các biện pháp quản lý hoạt động bồi
dưỡng hiệu trưởng các trường THPT trên địa bànThành phố Hồ
Chí Minh
192192
Đánh giá tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động bồi
dưỡng hiệu trưởng các trường THPT trên địa bànThành phố Hồ
Chí Minh
193193
Mức độ tương quan giữa tính cấp thiết và tính khả thi của các
biện pháp
193193
Kết quả khảo sát về mức độ phù hợp của nội dung bồi dưỡng cán
bộ quản lý trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
208208


xvi
Bảng 3.6.

Kết quả khảo sát về mức độ phù hợp của nội dung bồi dưỡng cán
bộ quản lý (mới) trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh 210210
Bảng 3.7.
Kết quả đánh giá mức độ hiệu quả (sự thay đổi, tăng tiến) về
quan điểm, nhận thức, thái độ, năng lực của các thành phần tham
gia thử nghiệm
216216
Bảng 3.8.
Đánh giá năng lực, kỹ năng quản lý của CBQL trường THPT
qua thử nghiệm
219219
Bảng 2.1. Thống kê mạng lưới trường, lớp, học sinh bậc học THPT trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh
93
Bảng 2.2. Thống kê số lượng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên bậc học
THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
94
Bảng 2.3. Thống kê chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo dục và nhân
viên bậc học THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
94
Bảng 2.4. Thống kê chất lượng giáo dục THPT trên địa bàn Thành phố Hồ
Chí Minh
95
Bảng 2.5. Thơng tin về hai nhóm đối tượng khảo sát
98
Bảng 2.6. Độ tin cậy của thang đánh giá
101
Bảng 2.7. Hệ số tương quan giữa từng item và tổng thang đo, hệ số
Cronbach’s Alpha nếu item bị loại của thang đo hoạt động quản

lý hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường THPT trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh 102
Bảng 2.8. Đánh giá phẩm chất, năng lực của đội ngũ hiệu trưởng trường
THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh theo chuẩn hiệu
trưởng mới qua triển khai thực hiện mục tiêu, chương trình bồi
dưỡng hiệu trưởng 103
Bảng 2.9. Thực trạng trong việc phân cấp quản lý hoạt động bồi dưỡng và
tổ chức hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ
thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
114
Bảng 2.10. Mức độ thực hiện các phương thức bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông 116
Bảng 2.11. Mức độ hiệu quả trong việc thực hiện các phương thức bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông 118
Bảng 2.12. Mức độ thực hiện các hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông 120


xvii
Bảng 2.13. Mức độ hiệu quả các hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông 121
Bảng 2.14. Đánh giá mức độ xác định mục tiêu, yêu cầu bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bànThành phố Hồ
Chí Minh
124
Bảng 2.15. Đánh giá việc xác định yêu cầu đối với hiệu trưởng tham gia
khoá bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng trên địa
bàn Thành phố Hồ Chí Minh
126
Bảng 2.16. Thực tiễn phát triển chương trình, nội dung bồi dưỡng hiệu

trưởng trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ
Chí Minh
127
Bảng 2.17. Đánh giá mức độ thực hiện chức trách, nhiệm vụ của các cơ
quan chủ quản trong hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông 128
Bảng 2.18. Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng hiệu trưởng trường
trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh
130
Bảng 2.19. Thực trạng phân bổ giảng viên thực hiện bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ Chí Minh
132
Bảng 2.20. Thực trạng tổ chức thực hiện phương thức bồi dưỡng hiệu
trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bànThành phố Hồ
Chí Minh
134
Bảng 2.21. Thực trạng việc thực hiện quy chế và phương pháp kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của hiệu trưởng tham gia khoá bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thơng trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh 135
Bảng 2.22. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng hiệu trưởng
trường trung học phổ thông trên địa bànThành phố Hồ Chí Minh
136
Bảng 2.23. Thực trạng việc chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất phục vụ
bồi dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh 138