Tải bản đầy đủ (.docx) (307 trang)

KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.46 MB, 307 trang )

Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

BÙI THANH SƠN

KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG
CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM
Tham khảo thêm ⇒ Dịch vụ viết thuê Luận văn

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI - 2020


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

BÙI THANH SƠN

KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG
CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

Ngành : Quản lý kinh tế


Mã số : 9 34 04 10

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Đăng Khâm


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi, các số liệu nêu
trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được
công bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.

Tác giả luận án

Bùi Thanh Sơn

i


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU............................................................................................................... 1
Chương 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI.........8
1.1. Nghiên cứu nước ngoài..................................................................................8

1.1.1. Nghiên cứu về kiểm soát nội bộ............................................................8
1.1.2. Nghiên cứu về hệ thống kiểm soát nội bộ gắn với quản trị rủi ro
trong một số lĩnh vực cụ thể..........................................................................10
1.2. Nghiên cứu trong nước.................................................................................14
1.2.1. Nghiên cứu về hệ thống kiểm soát nội bộ...........................................14
1.2.2. Nghiên cứu hệ thống kiểm soát nội bộ trong mối quan hệ với quản
trị rủi ro......................................................................................................... 17
1.3. Kết luận về khoảng trống nghiên cứu...........................................................20
Chương 2: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ VÀ HỆ
THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.............21
2.1. Kiểm soát nội bộ...........................................................................................21
2.1.1. Kiểm soát trong quản lý......................................................................21
2.1.2. Kiểm soát nội bộ.................................................................................25
2.2. Hệ thống kiểm soát nội bộ trong ngân hàng thương mại..............................32
2.2.1.Khái quát về hệ thống kiểm soát nội bộ trong ngân hàng thương mại 32
2.2.2. Các thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ trong ngân hàng
thương mại.................................................................................................... 38
2.2.3. Hệ thống kiểm soát nội bộ và quản trị rủi ro trong ngân hàng thương mại 50
2.3. Ảnh hưởng của đặc điểm ngân hàng thương mại đối với hệ thống kiểm
soát nội bộ........................................................................................................... 57
2.3.1. Ngân hàng thương mại và những yêu cầu đặt ra đối với hệ thống
kiểm soát nội bộ............................................................................................57
2.3.2. Nhân tố ảnh hưởng hệ thống kiểm soát nội bộ trong ngân hàng
thương mại.................................................................................................... 60
2.3.3. Quản lý nhà nước đối với hệ thống KSNB trong các NHTM.............66


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149


2.4. Kinh nghiệm quốc tế về hoạt động của hệ thống kiểm soát nội bộ
trong ngân hàng thương mại và bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam......71
Chương 3: THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG
CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.........................................78
3.1. Hoạt động của ngân hàng thương mại Việt Nam và những quy định về
kiểm soát nội bộ trong ngân hàng thương mại....................................................78
3.1.1. Khái quát về ngân hàng thương mại Việt Nam.....................................78
3.1.2. Những quy định về hệ thống KSNB trong NHTM Việt Nam.............84
3.1.3. Rủi ro trọng yếu trong hoạt động của ngân hàng thương mại.............89
3.2. Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ trong các ngân hàng thương mại
Việt Nam............................................................................................................. 95
3.2.1. Thực trạng quản lý nhà nước đối với hệ thống kiểm soát nội bộ
trong các ngân hàng thương mại...................................................................95
3.2.2. Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ trong các ngân hàng thương
mại Việt Nam................................................................................................99
3.3. Đánh giá thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ trong các ngân hàng
thương mại Việt Nam........................................................................................117
3.3.1. Ưu điểm của hệ thống kiểm soát nội bộ trong các ngân hàng thương
mại Việt Nam..............................................................................................117
3.3.2. Một số hạn chế của hệ thống kiểm soát nội bộ trong các ngân hàng
thương mại Việt Nam..................................................................................119
3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế về hệ thống kiểm soát nội bộ trong
các ngân hàng thương mại Việt Nam..........................................................122
Chương 4: GIẢI PHÁP HỒN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SỐT NỘI
BỘ TRONG CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.................125
4.1. Những cơ hội và thách thức đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam
trong bối cảnh hội nhập quốc tế........................................................................125
4.1.1. Những cơ hội.....................................................................................125
4.1.2. Những thách thức..............................................................................127



Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

4.2. Định hướng hoàn thiện hệ thống kiểm sốt nội bộ trong các
NHTM Việt Nam............................................................................................129
4.2.1. Quan điểm hồn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ................................129
4.2.2. Nguyên tắc và u cầu hồn thiện hệ thống kiểm sốt nội bộ...........133
4.3. Giải pháp hồn thiện hệ thống kiểm sốt nội bộ trong các ngân hàng
thương mại Việt Nam........................................................................................135
4.3.1. Hồn thiện mơi trường kiểm sốt......................................................135
4.3.2. Hồn thiện quy trình đánh giá rủi ro.................................................138
4.3.3. Hồn thiện các hoạt động, thủ tục kiểm sốt.....................................139
4.3.4. Nâng cao chất lượng hệ thống thông tin và truyền thơng..................140
4.3.5. Hồn thiện hoạt động giám sát..........................................................141
4.3.6.Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho hệ thống kiểm soát nội bộ143
4.4. Kiến nghị thực hiện giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ
trong các ngân hàng thương mại Việt Nam..................................................144
4.4.1. Đối với Nhà nước..............................................................................144
4.4.2. Hồn thiện quy trình, thủ tục giám sát ngân hàng của NHNN..........145
4.4.3. Tạo lập kênh thơng tin giữa NHNN hàng với các cơ quan có liên quan .148
KẾT LUẬN....................................................................................................... 150
DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH KHOA HỌC.............................................151
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................152


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt
AICPA

Viết đầy đủ
American Institute of Certified Public Accountants
Hiệp hội kế tốn cơng chứng Mỹ

BCTC

Báo cáo tài chính

BGĐ

Ban giám đốc

BKS

Ban kiểm sốt

CNTT

Cơng nghệ thông tin

COSO

Committee of sponsoring Orgnizations
Hiệp hội các tổ chức bảo trợ

HĐQT


Hội đồng quản trị

ISACA

Information Systems Audit and Control Association
Hiệp hội về kiểm sốt và kiểm tốn hệ thống thơng tin

KSNB

Kiểm soát nội bộ

KTNB

Kiểm toán nội bộ

NHNN

Ngân hàng Nhà nước

NHTM

Ngân hàng thương mại

TCTD

Tổ chức tín dụng

VAS

Vietnamese Accounting Standards

Chuẩn mực kiểm tốn Việt Nam


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Các thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ...................................38
Bảng 3.1: Số lượng NHTM Việt Nam giai đoạn 2013-2018...............................79
Bảng 3.3: Một số chỉ tiêu hoạt động của TCTD giai đoạn 2013- 2018...............83
Bảng 3.3: Kết quả khảo sát mơi trường kiểm sốt............................................100
Bảng 3.4: Kết quả khảo sát quy trình đánh giá rủi ro........................................105
Bảng 3.5: Kết quả khảo sát hoạt động kiểm soát..............................................107
Bảng 3.6: Kết quả khảo sát hệ thống thông tin và trao đổi thông tin................112
Bảng 3.7: Kết quả khảo sát giám sát.................................................................115
DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 2.1: KSNB theo quan điểm của COSO......................................................28
Hình 2.2: Qui trình quản trị rủi ro của NHTM....................................................54
Hình 2.3. Nhân tố ảnh hưởng hệ thống KSNB....................................................62
Hình 3.1: Tỷ lệ ngân hàng niêm yết đến 12/2018...............................................79
Hình 3.2: Vốn của TCTD giai đoạn 2013- 2018.................................................81
Hình 3.3: Tổng tài sản của TCTD giai đoạn 2013- 2018....................................81
Hình 3.4: Tổng huy động và tổng dư nợ của TCTD giai đoạn 2013- 2018.........82
Hình 4.1 Quy trình giám sát ngân hàng.............................................................147


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân hàng thương mại nước ta từ khi ra đời và phát triển ln đóng vai trị
quan trọng và là một trong những trung tâm của nền kinh tế. Hoạt động kinh
doanh ngân hàng là loại hình kinh doanh có rất nhiều rủi ro, dễ xảy ra gian lận và
sai sót, việc đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương
mại không những được các nhà quản trị ngân hàng quan tâm mà còn là mối quan
tâm của các cơ quan quản lý nhà nước và của tồn xã hội. Sự phá sản của một
ngân hàng có thể gây nên sự đổ vỡ dây chuyền trong hệ thống tài chính – ngân
hàng, ảnh hưởng rất lớn đối với toàn bộ nền kinh tế. Thực tế, hoạt động của
những ngân hàng thương mại Việt Nam đã và đang tồn tại những vấn đề lớn
trong quản trị doanh nghiệp. Những tác động tiêu cực tới ngân hàng thương mại
và cả nền kinh tế diễn ra trong thời gian gần đây như chiếm đoạt tài sản, làm
thoát tài sản của Nhà nước, lấy cắp tài sản, lạm dụng tài sản, câu kết giữa ngân
hàng với doanh nghiệp, giữa các ngân hàng với nhau để trục lợi,…gây ra những
hệ lụy tới toàn bộ nền kinh tế. Một số vụ việc điển hình như vụ thất thốt hơn
9.000 tỷ đồng của Ngân hàng Xây dựng; Vụ việc lạm dụng chức quyền, vi phạm
pháp luật và làm thất thoát tài sản tại Ngân hàng TMCP Đại dương; Vụ việc lừa
đảo, chiếm đoạt tài sản của Nhà nước với số tiền thất thoát trên 1.100 tỷ đồng tại
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ; vụ việc lừa đảo chiếm đoạt tài
sản tại Ngân hàng TMCP Đông Á, Ngân hàng TMCP Á châu, Ngân hàng TMCP
Công thương Việt Nam, Ngân hàng Phát triển Việt Nam … Những vụ việc trên
cho thấy thực trạng an toàn và quản trị rủi ro hiện nay của hệ thống các ngân
hàng thương mại Việt Nam trong những năm gần đây đã bộc lộ khơng ít hạn chế
trước những thay đổi từ môi trường kinh doanh và áp lực đổi mới phù hợp với
thông lệ quốc tế. Một trong các nguyên nhân được chỉ ra, đó là do hoạt động
kiểm soát nội bộ hiện nay trong các ngân hàng thương mại chưa đáp ứng được
yêu cầu và nhiệm vụ trong việc cảnh báo và ngăn ngừa các rủi ro. Bởi vậy, kiểm
soát nội bộ trong ngân hàng thương mại Việt Nam cần hoàn thiện theo các chuẩn

mực và thông lệ của quốc tế trong quản trị ngân hàng theo định hướng rủi ro và

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

nâng cao chất lượng hiệu lực và hiệu quả hoạt động c ng như khả năng chống đỡ
trước những bất ổn từ nền kinh tế.

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

Kiểm soát nội bộ được xem là một phương thức hữu hiệu của quản lý. Kiểm soát
nội bộ được thiết kế và vận hành nhằm trợ giúp cho nhà quản lý đạt được các
mục tiêu trong quá trình hoạt động của mỗi tổ chức. Kiểm soát nội bộ tốt có thể
trợ giúp cho các nhà quản lý ngân hàng trong việc ngăn chặn gian lận và sai sót.
KSNB bộ tốt cịn trợ giúp cho kiểm tốn độc lập có được những bằng chứng tin
cậy trong việc đánh giá tính trung thực và hợp lý tình hình tài chính của ngân
hàng. Với sự thay đổi của môi trường kinh doanh, những phương thức quản lý
được nhà quản trị sử dụng đa dạng và có thể khác nhau nhưng vai trị quan trọng
của kiểm sốt nội bộ vẫn khơng thay đổi. Những lợi ích của kiểm sốt nội bộ

mang lại trong quản trị các doanh nghiệp nói chung và trong các ngân hàng
thương mại nói riêng c ng là nguyên nhân thúc đẩy những nghiên cứu thực tiễn
về kiểm soát nội bộ. Tuy nhiên, thực tế tổ chức và hoạt động của hệ thống
KSNB tại các NHTM vẫn còn nhiều bất cập, việc triển khai và vận dụng các quy
định pháp lý, quản trị cịn gặp nhiều khó khăn. Qua khảo sát của Ủy ban Basel về
các thất bại lớn và những vụ sụp đổ của các ngân hàng trên thế giới đã cho thấy
một trong những nguyên nhân chủ yếu là sự thất bại của ban lãnh đạo các ngân
hàng trong việc thiết lập và duy trì kiểm sốt nội bộ vững mạnh, thường xuyên,
hiệu quả. Để ngăn ngừa những tổn thất và các rủi ro có thể xảy ra trong q trình
hoạt động kinh doanh ngân hàng, ngồi các biện pháp thanh tra, kiểm tra, giám
sát của các cơ quan quản lý nhà nước, trước hết bản thân ngân hàng thương mại
phải có những biện pháp hữu hiệu, một trong các biện pháp đó là phải thiết lập
được hệ thống kiểm soát nội bộ một cách đầy đủ và có hiệu quả.
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả lựa chọn đề tài “Kiểm soát nội bộ
trong các ngân hàng thương mại Việt Nam” làm đề tài nghiên cứu cho luận án.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
Mục đích nghiên cứu: Đề xuất các giải pháp nhằm hồn thiện hệ thống
kiểm sốt nội bộ (KSNB) trong các ngân hàng thương mại (NHTM) ở Việt Nam.
Nhiệm vụ nghiên cứu:

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

- Trên cơ sở lý thuyết về KSNB, hệ thống KSNB nói chung và hệ thống
KSNB trong các ngân hàng nói riêng, Luận án hệ thống hóa và bổ sung các vấn

đề mang tính lý luận cơ bản về hệ thống KSNB trong các NHTM.

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

- Luận án nghiên cứu, phân tích, tổng hợp và đánh giá thực trạng hệ thống
KSNB tại các NHTM Việt Nam, chỉ ra những hạn chế của hệ thống KSNB và
nguyên nhân của nó.
- Luận án nghiên cứu và đề xuất giải pháp để hoàn thiện hệ thống KSNB
trong các NHTM Việt Nam.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án
- Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của luận án là hệ thống
KSNB tại các NHTM Việt Nam.
- Phạm vi nghiên cứu
* Về nội dung: KSNB được biết đến là một phương thức hiệu quả trong
quản lý và hệ thống KSNB là công cụ hữu hiệu để đạt được mục tiêu của quản
lý. Do vậy, khi nghiên cứu về KSNB, đề tài luận án giới hạn phạm vi nghiên cứu
của luận án là hệ thống KSNB trong các NHTM Việt Nam.
Để đạt được mục đích nghiên cứu, Luận án tập trung giải quyết: (i) Làm rõ
chức năng kiểm soát trong quản lý; xác định bản chất, vai trò, mục tiêu, nguyên
tắc, thành phần của hệ thống KSNB trong NHTM; đặc thù của ngành ngân hàng
và các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống KSNB; mối quan hệ của hệ thống KSNB
với quản trị rủi ro trong ngân hàng; những nội dung cơ bản của quản lý nhà nước
về hệ thống KSNB trong NHTM và bài học từ kinh nghiệm quốc tế. (ii) Phân
tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với hệ thống KSNB và các thành

phần của hệ thống KSNB trong các NHTM Việt Nam giai đoạn 2013 – 2018;
đánh giá những kết quả, hạn chế và nguyên nhân. (iii) Xác định quan điểm,
phương hướng, yêu cầu và giải pháp có tính tồn diện, cụ thể để hồn thiện hệ
thống KSNB trong các NHTM Việt Nam.
* Không gian: Tập trung vào hệ thống KSNB của các NHTM Việt Nam
* Thời gian: Nghiên cứu thực trạng hệ thống KSNB trong các NHTM
giai đoạn 2013 – 2018
4. Phương pháp nghiên cứu của luận án:

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

- Phương pháp khái quát hoá, tổng hợp và phân tích: Được sử dụng để khái
quát, phân tích và tổng hợp về những nguyên lý cơ bản của hệ thống KSNB qua

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

các cơng trình, tài liệu, cơng trình một số tác giả gắn với hoạt động của NHTM
để thấy được những nhân tố và đặc thù hoạt động của ngành ngân hàng tới việc

thiết kế và vận hành hệ thống KSNB trong các NHTM. Luận án nghiên cứu kinh
nghiệm của một số nước trên thế giới về hoạt động của hệ thống KSNB trong
các ngân hàng, từ đó rút ra kinh nghiệm có thể áp dụng cho Việt Nam.
- Phương pháp điều tra, quan sát, phỏng vấn: Tác giả thực hiện thiết kế
bảng câu hỏi để điều tra kết hợp với phỏng vấn sâu tại các NHTM. Tác giả kết
hợp quan sát các hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước, các nghiệp vụ của bộ
phận KSNB trong các NHTM, mục đích là làm rõ thực trạng quản lý nhà nước
về hệ thống KSNB và các thành phần của hệ thống KSNB trong các NHTM Việt
Nam. Đối tượng trả lời phiếu khảo sát là cán bộ ngân hàng đang làm việc tại các
bộ phận phòng ban nghiệp vụ, bộ phận KTNB, BKS của các NHTM. Người trả
lời phỏng vấn là cán bộ đang tham gia quản lý nhà nước trong ngành ngân hàng;
chuyên gia trong lĩnh vực ngân hàng; Ban giám đốc (BGĐ) tại một số chi nhánh
ngân hàng, lãnh đạo và nhân viên Ban kiểm soát ( BKS) của một số NHTM.
- Phương pháp xử lý dữ liệu: Từ kết quả điều tra, quan sát và phỏng vấn
sâu tác giả đã tổng hợp và sử dụng phần mềm thống kê để phân tích, đánh giá
thực trạng hệ thống KSNB tại các NHTM Việt Nam.
- Nguồn dữ liệu:
+ Nguồn dữ liệu thứ cấp: để hệ thống hóa được cơ sở lý luận về hệ thống
KSNB tại các NHTM Việt Nam, tác giả đã tổng hợp nguồn tài liệu và các nghiên
cứu đã được thực hiện trong nước và quốc tế. Tìm hiểu các báo cáo tổng kết, báo
cáo tài chính (BCTC) đã kiểm tốn của các NHTM Việt Nam giai đoạn 20132018 từ website của NHNN và của các NHTM, từ đó thống kê, tổng hợp các ý
kiến kiểm toán, đọc các báo cáo kiểm toán và BCTC đã kiểm toán so với các qui
định hiện hành để có thơng tin về q trình hoạt động của các NHTM. Nghiên
cứu các báo cáo tổng kết của ngành ngân hàng, các tài liệu của cơ quan Thanh
tra, giám sát NHNN để tổng hợp và đối chiếu với các qui định hiện hành tìm ra
những bất cập trong cơng tác xây dựng văn bản của ngành ngân hàng c ng như
những hạn chế trong công tác quản lý nhà nước đối với các NHTM.

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com

Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

+ Nguồn tài liệu sơ cấp: Để tìm hiểu sâu hơn về hệ thống KSNB tại các
NHTM tác giả đã thực hiện điều tra bằng bảng câu hỏi(phụ lục3) kết hợp với
phỏng vấn đối với 17 NHTM Việt Nam đã niêm yết trên sàn chứng khốn tính
đến thời điểm 31/12/2018. Bảng hỏi được thiết kế thành 2 phần:
Phần I – Thông tin chung về đối tượng được khảo sát
Phần II – Bảng câu hỏi về hệ thống KSNB
* Bảng câu hỏi khảo sát được xây dựng gồm 97 câu hỏi. Trong đó: Mơi
trường kiểm sốt (51 câu hỏi); Đánh giá rủi ro (11 câu hỏi); Kiểm soát (8 câu
hỏi); Thông tin và truyền thông (19 câu hỏi); Giám sát (8 câu hỏi). Phản hồi
“Hồn tồn khơng hiệu lực” thể hiện yếu tố kiểm sốt đó khơng được thực hiện.
Tác giả sử dụng thang đo từ 1 tới 5, trong đó: (mức 1) với ý nghĩa “Hồn tồn
khơng hiệu lực”: những nội dung được hỏi khơng có bất cứ dấu hiệu nào cho
thấy chúng xuất hiện/tồn tại/thực hiện; (mức 2) với ý nghĩa “Khơng hiệu lực”:
yếu tố kiểm sốt được hỏi có xuất hiện nhưng khơng đủ hoặc khơng liên tục;
(mức 3): với ý nghĩa “Có thể có hiệu lực”: những nội dung được hỏi về sự xuất
hiện của hoạt động/thủ tục/yếu tố liên quan, có dấu hiệu về việc thực hiện đủ và
liên tục nhưng chưa thuyết phục hoặc cần có những xem xét bổ sung (theo ý kiến
người được hỏi); (mức 4) với ý nghĩa “Khá hiệu lực”: những nội dung được hỏi
xuất hiện, thực hiện đủ, liên tục và đạt kết quả tương đối tốt và 5 với ý nghĩa
“Hồn tồn có hiệu lực”: những hoạt động/chỉ tiêu/nội dung được hỏi phù hợp,
thực hiện đủ, liên tục và có bằng chứng rõ ràng về kết quả tốt. Việc phản hồi của
người được hỏi từ mức 2 tới mức 5 thể hiện yếu tố kiểm sốt đó được thực hiện
hoặc được áp dụng trong ngân hàng.
* Quy mô mẫu và phương pháp chọn mẫu: Phương pháp chọn mẫu ngẫu

nhiên được sử dụng để chọn người lao động để thực hiện thu thập số liệu. Để
tính kích cỡ mẫu, đề tài nghiên cứu đã sử dụng công thức sau: n=Z2p(1-p)e2
Do tính chất p+q =1, vì vậy p.q sẽ max khi p=q=1, nên p.q= 0,25. Ta tính
cỡ mẫu với độ tin cậy là 95% và sai số cho phép là e= 8%. Lúc đó mẫu ta cần
chọn sẽ có kích cỡ mẫu lớn nhất:
n=Z2p(1-p)e2=1,962.0,5(1-0,5)0,082=150

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

Trong đó:
n: cỡ mẫu
Z: giá trị tương ứng của miền thống kê (giá trị ngưỡng của phân phối chuẩn).
Với mức ý nghĩa α = 5%, Z= 1,96
P= 0,5 là tỉ lệ ở mức tối đa
Vậy quy mô mẫu cần đạt được là 150 quan sát. Theo Nguyễn Đình Thọ và
Nguyễn Thị Mai Trang, cỡ mẫu dùng trong phân tích nhân tố tối thiểu phải gấp 4
đến 5 lần số biến quan sát để kết quả điều tra là có ý nghĩa. Tuy nhiên, trong điều
kiện giới hạn điều tra cùng một số yếu tố khác nên tác giả tiến hành điều tra 400
mẫu. Trong quá trình thực hiện khảo sát, số phiếu thu về là 368 và số phiếu hợp
lệ là 354 phiếu, do đó tác giả sử dụng dữ liệu từ 354 phiếu khảo sát này để tiến
hành phân tích.
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
 Luận án phát triển lý luận của KSNB dựa trên Khung COSO cho các
NHTM về hệ thống KSNB trong NHTM, nghiên cứu hệ thống KSNB

trong NHTM dưới góc độ của quản lý nhà nước và quản trị doanh nghiệp
với những đặc thù của ngành ngân hàng.
 Luận án phân tích những rủi ro trọng yếu trong hoạt động kinh doanh
ngân hàng, các nhân tố ảnh hưởng tới xây dựng và vận hành hệ thống
KSNB, những nội dung cơ bản của quản lý nhà nước về hệ thống KSNB
trong các NHTM, từ đó bổ sung cơ sở lý luận cho việc hoàn thiện hệ
thống KSNB trên cơ sở rủi ro trong các NHTM Việt Nam phù hợp với
thông lệ quốc tế.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
 Về mặt lý luận:
+ Luận án khái quát hóa lý luận chung về kiểm sốt, KSNB và hệ thống
KSNB trong các NHTM. Phân tích vai trị, mục tiêu, nguyên tắc và thành phần
của hệ thống KSNB trong NHTM.

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

+ Luận án phân tích những đặc thù hoạt động của ngành ngân hàng, các
nhân tố có ảnh hưởng đến việc thiết kế hệ thống KSNB tại các NHTM có sự
quản lý của nhà nước.

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất



Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

+ Luận án nghiên cứu kinh nghiệm về vận dụng hệ thống KSNB của ngân
hàng ở một số nước trên thế giới, từ đó rút ra được một số bài học kinh nghiệm
trong việc thiết kế và vận hành hệ thống KSNB của các NHTM tại Việt Nam.
 Về mặt thực tiễn:
+ Từ nghiên cứu những đặc thù hoạt động của ngành ngân hàng có ảnh
hưởng đến việc thiết kế và vận hành hệ thống KSNB c ng như các nhân tố ảnh
hưởng đến hệ thống KSNB là cơ sở giúp ban lãnh đạo các NHTM có thể điều
chỉnh, bổ sung các văn bản quản lý nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB.
+ Từ đánh giá thực trạng công tác quản lý của nhà nước đối với hệ thống
KSNB trong các NHTM, khảo sát năm thành phần của hệ thống nhằm làm rõ
thực trạng hệ thống KSNB tại các NHTM Việt Nam là thông tin tham khảo cho
các nhà quản lý vĩ mơ đưa ra các chính sách quản lý đối với hoạt động của hệ
thống ngân hàng và hoạt động của KSNB trong các NHTM.
+ Các giải pháp được đề xuất nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại các
NHTM Việt Nam trên cơ sở rủi ro là thông tin tham khảo giúp ban lãnh đạo các
NHTM, cơ quan quản lý hồn thiện cơng tác quản lý và vận hành hệ thống
KSNB nhằm dự báo và kiểm soát các rủi ro trọng yếu ảnh hưởng đến việc đạt
được các mục tiêu của các NHTM phù hợp với thông lệ quốc tế.
7. Kết cấu Luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, Luận án có kết
cấu gồm 4 chương, cụ thể như sau:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu liên quan đến đề tài
Chương 2: Những vấn đề cơ bản về kiểm soát nội bộ và hệ thống kiểm
soát nội bộ của ngân hàng thương mại
Chương 3: Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ trong các ngân hàng
thương mại Việt Nam

Chương 4: Giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ trong các ngân
hàng thương mại Việt Nam

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất


Các bạn đang xem tài liệu của Trangluanvan.com
Nhận viết thuê luận văn Đại Học – Thạc sĩ liên hệ SĐT/Zalo: 0934 536 149

Chương 1
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1. Nghiên cứu nước ngoài
1.1.1. Nghiên cứu về kiểm soát nội bộ
Kiểm soát nội bộ là một vấn đề luôn thu hút được sự quan tâm chú ý trong
cả thực tiễn và lý luận. Trong giai đoạn sơ khai, KSNB xuất phát ban đầu từ sự
quan tâm của kiểm tốn độc lập mà hình thức ban đầu là kiểm soát tiền. Đến
năm 1905, trong cuốn “Lý thuyết và thực hành kiểm toán” (Auditing – Theory
and Practice) [74,tr.83-84] của Robert Montgomery đã bắt đầu xuất hiện thuật
ngữ “ Kiểm soát nội bộ ”. Khi nghiên cứu, tác giả đã đưa ra ý kiến của mình về
nội dung của hệ thống kiểm tra nội bộ (System of internal check) mà sau này đã
phát triển lên thành KSNB trong chương V – Nhiệm vụ của Kiểm toán viên. Tác
giả đưa ra nội dung của kiểm tra nội bộ chủ yếu là kiểm tra về kế toán. Khẳng
định hệ thống kiểm tra nội bộ là một hệ thống bao gồm các ghi chép kế toán,
phương pháp ghi chép và kiểm tra để nhằm mục đích bảo vệ tài sản như tiền
mặt, hàng hóa… và đặc biệt là kiểm tra các giao dịch có liên quan tới tiền mặt,
hoạt động bán hàng, mua hàng, lập báo cáo và sổ sách kế toán. Quan điểm này
đưa ra chủ yếu để giúp cho kiểm toán viên trong việc nhận diện tác động của
KSNB tới công việc của kiểm tốn nên cịn tương đối đơn giản và mang tính sơ

khai. Trong quyển “Kiểm tốn nội bộ hiện đại – Đánh giá các hoạt động và hệ
thống kiểm soát” của Tác giả Victor Z. Brink và Herbert Witt (1982) [81]. Tác
giả đã đưa ra mười nhận định về KSNB được thể hiện trong chương 4 – Nguyên
tắc cơ bản của kiểm soát và chương 6 – Phương thức hoạt động của kiểm toán
viên nội bộ. Victor Z. Brink và Herbert Witt cho rằng “kiểm soát nội bộ được
dùng để mô tả những phương pháp thực hành nội bộ có liên quan đến việc nhằm
đạt tốt hơn các mục tiêu của tổ chức thực hiện”. KSNB bao gồm kiểm soát nội
bộ tiến hành với cả hoạt động kế toán và các hoạt động khác. Quan điểm của tác

Các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu đa dạng, mới nhất tại
Trangluanvan.com
Mọi yêu cầu, thắc mắc vui lòng liên hệ qua Zalo để được hỗ trợ tốt nhất



×