Đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ quan ủy ban mặt trận tổ quốc việt nam cấp tỉnh

Đảng Cộng sản Việt Nam - đội tiên phong của giai cấp
công nhân,
đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân
tộc Việt Nam;
1
thực hiện liên minh giai cấp công nhân, nông dân và các tầng
lớp trong xã hội
MỞMặt
ĐẦU
Việt Nam bằng việc thành lập
trận Dân tộc thống nhất nay
là Mặt
1. trận
Tính Tổ
cấp thiết của đề
tài
quốc (MTTQ)
Việt Nam. Với tƣ cách là một tổ chức liên minh
chính trị bao
bồm tổ chức chính trị là Đảng Cộng sản Việt Nam, các tổ chức
chính trị xã
hội, các tổ chức xã hội, Quân đội nhân dân Việt Nam, các cá
nhân tiêu biểu là
ngƣời có uy tín cao, có quan hệ và ảnh hƣởng tốt đối với một
giai cấp, một
dân tộc, một tôn giáo, một cộng đồng ngƣời Việt Nam
định cƣ ở nƣớc
ngồi…, MTTQ Việt Nam khơng có hội viên, chỉ có các thành
viên bao gồm
các thành viên tổ chức và các thành viên cá nhân. Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam

có vai trị quan trọng việc tập hợp khối đại đồn kết toàn dân
tộc, phát huy
quyền làm chủ của nhân dân thực hiện việc hiệp thƣơng và
phối hợp thống
nhất hành động giữa các thành viên trong sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ
quốc, đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố, thực hiện
thành cơng đƣờng
lối đổi mới đất nƣớc vì mục tiêu dân giàu, nƣớc mạnh, dân
chủ, công bằng,
văn minh. Bởi đó mà vai trị của Mặt trận khơng phải tự Mặt
trận khẳng định
mà do chính nhân dân, chính lịch sử thừa nhận. Tiếp tục
phát huy truyền
thống tốt đẹp của MTTQ Việt Nam các cấp khơng ngừng phát
huy vị trí, vai
trị - là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân thông qua
hoạt động của
Trung ƣơng Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (UBMTTQ) Việt Nam và
UBMTTQ
Việt Nam các cấp ở địa phƣơng. Do đó, tổ chức của MTTQ Việt


chuyên môn, nghiệp vụ công tác mặt trận đảm bảo điều kiện thuận lợi
cho
hoạt động của UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh mỗi nhiệm kỳ và góp phần
2
quyết
định đến chất lƣợng hoạt động của UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh; cơ
quan

UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh góp phần kết nối, phát huy sức mạnh của các
tổ
chức, các lực lƣợng trong HTCT cấp tỉnh tham gia cơng tác mặt trận;
thực
hiện vai trị cầu nối giữa giữa các cơ quan của Đảng, Nhà nƣớc với
nhân dân;
phản ánh tâm tƣ, nguyện vọng của nhân dân đến các cơ quan
của Đảng, Nhà
nƣớc các cấp; là cầu nối giữa Trung ƣơng UBMTTQ Việt Nam với
MTTQ
Việt Nam ở địa phƣơng; triển khai văn bản của Trung ƣơng tới các
tổ chức Mặt
trận ở địa phƣơng (cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã); đồng thời thực
hiện xây
dựng nội bộ cơ quan vững mạnh đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm
vụ trong
hoạt động tham mƣu, giúp việc, chuyên môn nghiệp vụ công tác
mặt trận
trong tình hình mới. Với tƣ cách là một tổ chức - một tổ chức vững
mạnh - cơ
quan UBMTTQ Việt Nam nói chung và cơ quan UBMTTQ Việt
Nam cấp
tỉnh nói riêng phải biết tự điều chỉnh để hoạt động của mình phù hợp với
mơi
trƣờng ln thay đổi. Quy luật tự điều chỉnh để thích ứng địi hỏi
trong q
trình vận hành, cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh phải đổi mới tổ
chức và
hoạt động để đáp ứng đƣợc yêu cầu ngày càng cao của cơng tác mặt
trận nói

chung và của UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh nói riêng trong điều kiện
mới hiện
nay, nếu khơng sẽ giảm sút vai trị, thậm chí mất vai trị. Trải qua q
trình
lịch sử của MTTQ Việt Nam, cơ quan UBMTTQ Việt Nam tỉnh, thành
phố
cũng có những thay đổi về tổ chức bộ máy, cơ cấu tổ chức, biên chế


MTTQ Việt Nam các cấp; đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ
quan
UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh góp phần nâng cao chất lƣợng hoạt động
3
của
UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh trong tổng thể xây dựng hệ thống chính
trị
(HTCT) cấp tỉnh; góp phần cải thiện và nâng cao chất lƣợng trong thực
hiện
chức năng, nhiệm vụ xây dựng và phát huy sức mạnh của khối đại
đoàn kết,
làm tốt hơn việc tham mƣu cho UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh
trong việc tập
hợp các tổ chức, các cá nhân tiêu biểu tích cực tham gia,
đóng góp và cống
hiến cho hoạt động chung của Mặt trận (với nghĩa tổ chức Mặt
trận thật sự có
uy tín tốt thì mới thu hút đƣợc sự tham gia của tổ chức và
các sĩ nhân tiêu
biểu); từ việc đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ quan
UBMTTQ Việt Nam

cấp tỉnh sẽ tăng cƣờng đƣợc sức mạnh nội sinh trong
chính cơ quan
UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh. Tuy nhiên, trong quá hình vận hành, tổ
chức và
hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam còn bộc lộ những
hạn chế nhất
định nhƣ: việc tổ chức cơ quan UBMTTQ Việt Nam tỉnh, thành phố
có từ 5
đến 6 phòng, ban, nhƣ vậy, xét về số lƣợng là tƣơng đối nhiều
đầu mối, song
hoạt động lại kém hiệu quả, thiếu bao quát; quy định chỉ giao khung
biên chế
tối thiểu, không ấn định giới hạn biên chế cho cơ quan UBMTTQ Việt
Nam
cấp tỉnh; số lƣợng công chức là lãnh đạo, quản lý phòng, ban nhiều
hơn quy
định; hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam tỉnh, thành phố
thiên về
hoạt động hành chính, sự vụ; chất lƣợng hoạt động tham mƣu, đề
xuất các
lĩnh vực hoạt động chƣa ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ của thời
kỳ mới;
chất lƣợng phản biện nghị quyết của Đảng và chính sách, pháp luật của


4
Nam;... Những khuyết điểm và hạn chế nêu trên có nguyên nhân khách
quan
và nguyên nhân chủ quan, song nguyên nhân chủ quan vẫn là cơ bản
nhƣ: tổ

chức của cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh chƣa hợp lý, đồng
bộ, thiếu
thống nhất; hoạt động chƣa tƣơng xứng với vị thế của Mặt trận và
chƣa bắt
Tổ chức bộ máy, phƣơng thức hoạt động của Mặt trận Tổ
kịp với những
quốc thay
và
đổi của điều kiện cách mạng mới. Tại Hội nghị lần
thứ sáu
các đoàn thể chính trị - xã hội chậm đổi mới, một số nhiệm
Ban Chấpvụ
hành
cịn Trung ƣơng khóa XII, Đảng ta đã chỉ rõ:
trùng lắp, vẫn cịn tình trạng "hành chính hố", "cơng chức hố".
Cơ
cấu cán bộ, cơng chức, viên chức giữa các cấp và trong từng
cơ
Từ thực trạng đó, Đảng ta đề ra chủ
quan chƣa hợp lý... Nội dung và phƣơng thức hoạt động
trƣơng:
Tiếp
có lúc,tục
có đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính
trị
nơi chƣa thiết thực, hiệu quả, thiếu sâu sát cơ sở [7, tr.40tinh
41]. gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể
chế
kinh tế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa nhằm
tăng cƣờng

vai trò lãnh đạo của Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả
quản lý
[7, tr.45-46].
của Nhà nƣớc và chất lƣợng hoạt động của Mặt trận Tổ
Để quốc,
tiếp tục
cácthực hiện tốt chức năng tham mƣu, giúp việc cho
UBMTTQ
đồn thể chính trị - xã hội; phát huy quyền làm chủ của nhân
Việt Namdân
cấp tỉnh và hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ về công tác mặt
trận
trong điều kiện mới, cơ quan UBMTTQ Việt Nam cần phải đổi mới,
kiện tồn
Trƣớc tình hình trên, việc nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn,
đánh
và củng
cố trong những năm tới đây.
giá đúng thực trạng và tìm ra giải pháp tiếp tục đổi mới tổ chức và
nâng cao
hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh
là đòi
hỏi cấp thiết hiện nay. Với những lý do đó, nghiên cứu sinh chọn đề
tài "
Đổi


5
mới tổ chức và hoạt động của cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
cấp tỉnh giai đoạn hiện nay"làm đề tài luận án tiến sĩ, ngành Xây

dựng
Đảng và Chính quyền nhà nƣớc.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của
luận án
2
.1. Mục
Trên
cơ đích
sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về đổi mới tổ
chức
và hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh, luận án
đề xuất
phƣơng hƣớng và các giải pháp khả thi tiếp tục đổi mới tổ chức và
2.2. Nhiệm vụ
hoạt động
- Tổng
các cơng
học tiêu
của cơ
quanquan
UBMTTQ
Việttrình
Namkhoa
cấp tỉnh
đến biểu
năm trong
2030.nƣớc và
nƣớc
ngồi liên
quan trực tiếp đến đề tài luận án; chỉ ra những kết quả, xác

định
những vấn đề luận án kế thừa và nghiên cứu, làm rõ những vấn đề còn
- Làm rõ những vấn đề lý luận về đổi mới tổ chức và hoạt động cơ
đặt ra. quan
UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh: khái niệm, vị trí, vai trị, tổ chức bộ
máy,
nhiệm vụ, đặc điểm, nội dung, phƣơng thức hoạt động của cơ quan
UBMTTQ
- Khảo sát, đánh giá đúng thực trạng đổi mới, thực trạng tổ
Việt Nam cấp tỉnh.
chứccủa
và cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh, chỉ rõ những ƣu,
hoạt động
khuyết

điểm,-nguyên
nhân,
kinh nghiệm.
Đề xuất
phƣơng
hƣớng và những giải pháp chủ yếu nhằm tiếp
tục đổi
mới
2 tổ chức và hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh
đến năm
030 thực sự chất lƣợng, hiệu lực, hiệu quả.

động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh, từ năm 2015
đến 2021.

6
- Địa bàn và đối tƣợng khảo sát của luận án: luận án tập trung
sát hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh,
tổ chứckhảo
bộ máy,
nghiên
cứu thực trạng tổ chức và hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt
Nam cấp
tỉnh ở 08 tỉnh miền Bắc, miền Trung, miền Nam, cụ thể: tỉnh Hƣng
Yên,
Quảng Ninh, Thái Bình, Hà Tĩnh, Bình Thuận, An Giang, Kiên Giang
và Trà
Vinh. Đối
tƣợng
khảo sát:
sát lànăm
cán bộ, đảng viên, công chức cơ quan
- Thời
gian khảo
UBMTTQ
2021. hƣớng và giải pháp đề xuất trong luận án có giá trị đến
- Phƣơng
Việt Nam
tỉnh,
thành phố và cán bộ, đảng viên, công chức, công tác ở các
năm
2030.
4
cơ

sở lý luận, thực tiễn và phƣơng pháp nghiên cứu
4. Cơ Nhà
quan Đảng,
nƣớc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh.
.1.
Cơ
sở
lý
luậnthực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác
Luận án đƣợc
- Lênin,

tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đƣờng lối của Đảng Cộng sản
Việt Nam
về hệ thống chính trị (HTCT), đổi mới HTCT nƣớc ta và công tác tổ
chức, 4.2. Cơ sở thực tiễn
cán bộ.Cơ sở thực tiễn của luận án là thực tiễn đổi mới tổ chức và hoạt
động
của cơ
quan
UBMTTQ
ViệtvàNam
tỉnh, pháp
thànhnghiên
phố giai
4.3.
Phương
pháp luận
phương
cứuđoạn hiện nay.

4.3.1. Phương pháp luận
Luận án đƣợc thực hiện trên cơ sở phƣơng pháp luận chủ
nghĩa Mác –
Lênin:4.3.2.
chủ nghĩa
duy
vật
biện chứng
Phương
pháp
nghiên
cứu và chủ nghĩa duy vật lịch sử.
Luận án sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu chuyên ngành
và liên
ngành nhƣ: phƣơng pháp lôgic kết hợp lịch sử; phân tích kết hợp
tổng hợp;
thống kê, so sánh; điều tra xã hội học; điều tra, khảo sát và tổng kết
5. Đóng góp mới về khoa học của
thực tiễn
- luận
Luậnán
án
làm chuyên
rõ những gia.
vấn đề lý luận về cơ quan UBMTTQ Việt
và phƣơng
pháp
Nam

7
cấp tỉnh; về tổ chức và hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt Nam
cấp tỉnh
và đổi- Luận
mới tổán
chức
và hoạt
động
củagiá
cơ đúng
quan UBMTTQ
Nam cấp
phân
tích,
đánh
thực trạngViệt
tổ chức
và
tỉnh. hoạt động,
thực trạng đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt
Nam cấp
tỉnh, rút ra kinh nghiệm trong quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động
của cơ
- Luận án đề xuất phƣơng hƣớng, giải pháp để tiếp tục đổi
quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh.
tổcủa
chứccơ quan UBMTTQ Việt Nam cấp tỉnh những năm
và hoạtmới
động
tiếp theo.

6. Ý nghĩa thực tiễn của
án nghiên cứu của luận án có thể làm tài liệu tham khảo
- luận
Kết quả
Tỉnh uỷ,cho
Ban Thƣờng vụ Tỉnh uỷ, Ban Thƣờng trực và UBMTTQ Việt
Nam

cấp tỉnh trong quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ quan
UBMTTQ
- Luận án có thể dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ nghiên cứu,
Việt Nam
tỉnh trong những năm tới.
họccấpdạy
tập và giảng
môn Xây dựng Đảng tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ
Chí

Minh và các trƣờng chính trị tỉnh, thành phố, các trung tâm bồi dƣỡng
7. Kết cấu của luận án
chính trị.
Ngồi phần mở đầu, tổng quan, kết luận, danh mục tài liệu tham
khảo
và phụ lục, luận án đƣợc chia thành 4 chƣơng, 9 tiết.


8
Chƣơng
1
TrầnTỔNG

Hậu (2011),
Mặt CƠNG
trận dânTRÌNH
tộc thống
nhất Việt
Nam - q khứ
QUAN CÁC
NGHIÊN
CỨU
và
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
hiện tại [50]. Cuốn sách dành một chƣơng (Chƣơng V) để nghiên cứu về
"Vai
1.1. CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRONG NƢỚC CĨ LIÊN
trị giám
sát của MTTQ Việt Nam trong sự phát triển xã hội và quản lý
QUAN
ĐẾN
ĐỀ
TÀI LUẬN ÁN
phát
1.1.1.
Nhóm
cứu
vềcủa
Mặt
trận
Tổ giám
quốcsát
triển xã

hội".
Theocác
tác cơng
giả, trình
cơ sởnghiên
và xuất
phát
hoạt
động
của
Nam vàViệt
các tổ chức tƣơng
ứng
MTTQ1.1.1.1.
Việt Nam
là giám
sát của
nhân
dân. Các
thức
của và
chủ
Nhóm
các cơng
trình
nghiên
cứu hình
về lịch
sửgiám
hìnhsát

thành
thể giám
dân, Tổ
baoquốc
gồm:
thơng
phát
triển sát
củanhân
Mặt trận
Việt
Namqua việc nêu lên những kiến nghị,

khuyến nghị, khuyến cáo, đề xuất… để bày tỏ chính kiến của mình
đối với
khách thể giám sát; chất vấn; khiếu nại, tố cáo; bầu cử đại biểu Quốc
hội và
Hội đồng nhân dân các cấp; cơng luận… Vai trị của giám sát của MTTQ
Việt
Nam trong sự phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội thể hiện trên
các
mặt nhƣ: xây dựng bộ máy nhà nƣớc trở thành công cụ vững mạnh
để thúc
đẩy phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội; góp phần khơi dậy và
nâng
cao ý thức làm chủ xã hội của toàn dân, một yếu tố chủ quan cực kỳ
quan
trọng để thúc đẩy xã hội phát triển và quản lý tốt xã hội; phát hiện và
góp
phần khắc phục những tiêu cực xã hội, thúc đẩy q trình lành mạnh hóa

xã
hội, đấu tranh khắc phục những lực cản đối với phát triển xã hội và
quản lý
phát triển xã hội trong tiến trình đổi mới đất nƣớc; tạo tiền đề cho sự
nảy nở
những nhân tố mới, những yếu tố tích cực nhằm góp phần thúc đẩy sự
phát
triển xã hội và quản lý sự phát triển xã hội. Các phƣơng pháp giám
sát của
MTTQ Việt Nam: Phối hợp cùng với cơ quan quyền lực nhà nƣớc,
vận động


9
nhân dân, tự cơ quan MTTQ Việt Nam tiến hành giám sát. Tuy chỉ
nghiên
cứu về vai trò giám sát của MTTQ Việt Nam trong sự phát triển xã hội
và
quản lý phát triển xã hội nhƣng tác giả đã đề cập đến những vấn đề
lý luận và
thực tiễn của công tác giám sát của MTTQ Việt Nam. Nghiên cứu này có giá
trị định hƣớng trong việc tổng kết thực tiễn công tác giám sát của MTTQ
Việt Vũ Trọng Kim cùng tập thể tác giả (2013), Mặt trận Tổ quốc
Nam
Nam Việt
và đề
xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giám sát của
MTTQ
một số điều cần biết [57]. Cuốn sách giới thiệu một cách cô đọng những
quan

Việt Nam trong thời gian tới.
điểm, tƣ tƣởng về Mặt trận của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng
sản Việt
Nam, giới thiệu ngắn gọn lịch sử hình thành, vai trị, chức năng, nhiệm vụ
của
MTTQ Việt Nam. Các tác giả đã làm rõ một số thuật ngữ về MTTQ
Việt
Nam, UBMTTQ Việt Nam và cơ quan UBMTTQ Việt Nam. Bên
cạnh đó,
các tác giả tóm tắt các kỳ Đại hội MTTQ Việt Nam, là tài liệu để giúp
nghiênVũ Trọng Kim (2009), Một số vấn đề lý luận và thực tiễn cơng tác

mặtchủ trƣơng kiện tồn, đổi mới tổ chức bộ máy, đổi mới nội
cứu về
dung,
trận [58]. Cuốn sách này nghiên cứu và luận giải sâu sắc về lý luận và
thực
phƣơng thức hoạt động của MTTQ Việt Nam trong đó có kiện
tồn
tổ chức
tiễn cơng
tác mặt trận, trong đó có vấn đề giám sát xã hội, đổi mới

nội
dung cơ quan chuyên trách cấp tỉnh; xây dựng đội ngũ cán bộ
bộ máy
chuyên
trách thức hoạt động của Mặt trận, xây dựng đội ngũ cán
và phƣơng
bộ

của chuyên
MTTQ các cấp theo hƣớng chuyên nghiệp, chất lƣợng, coi trọng
tiêu
trách của hệ thống tổ chức Mặt trận… Trên cơ trình bày cơ sở lý luận,
pháp lývà chế độ chính sách đối với cán bộ để tuyển chọn đƣợc cán bộ
chuẩn
giỏi,
có tiễn về vai trị của MTTQ Việt Nam trong hoạt động giám sát xã
và thực
hội,
tâm huyết hoạt động trong các cơ quan chuyên trách của MTTQ
Việt
đánhNam
giá thực trạng thực hiện giám sát của MTTQ Việt Nam, cuốn
sách
đềtrong đó có UBMTTQ Việt Nam tỉnh, thành phố.
các cấp,
xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giám sát của MTTQ Việt
Nam:
hoàn thiện cơ sở pháp lý về hoạt động giám sát của MTTQ Việt Nam;
tăng


10
cƣờng các kiều kiện bảo đảm cho công tác giám sát… Kết quả
nghiên cứu của
cơng trình này có giá trị định hƣớng về phƣơng pháp tiếp cận và
phƣơng pháp
giải quyết các nội dung nghiên cứu xung quanh công tác giám sát xã hội của
Nguyễn

Khánh (2018),
(2010), Giải
Một pháp
số suyhoàn
nghĩthiện
về mối
hệ giữa
Thanh
cơ quan
chế, nâng
cao
MTTQBùi
ViệtThị
Nam.
Đảng
năng
Nhà
nướcquả
và hoạt
nhân động
dân [56].
Cuốn
sách
dành
phần
luận
vấnđã
lực, hiệu
của Mặt
trận

trong
giaimột
đoạn
mớibàn
[109].
Bàivềviết
đề
đề cập tới cơ sở lý luận và thực tiễn về những nội dung cốt lõi
nâng
trongcao
cơchất
chế,lƣợng hoạt động của MTTQ Việt Nam góp phần thực hiện
tốt
để MTTQ Việt Nam thực hiện nhiệm vụ của mình. Đồng thời,
vai
trị chính
của MTTQ
cũng
là Việt Nam với tƣ cách là thành viên của HTCT.
Trong đó
tìm kiếm biện pháp, cách thức hồn thiện cơ chế nhằm nâng
có
cầu lực
MTTQ
caou
năng
hoạtViệt Nam phải nhận thức rõ và đúng về vai trò,
trách
động của hệ thống Mặt trận, góp phần thực hiện có hiệu quả
nhiệm

của"Đảng
mình, phải đổi mới tổ chức và hoạt động nhằm thực hiện có
cơ chế:
hiệu
lãnh đạo, Nhà nƣớc quản lý, Nhân dân làm chủ", tạo động lực
quả
trò và
phátvai
triển
sựchức năng của MTTQ Việt Nam trong mối quan hệ cầu
nối
nghiệp cách mạng nƣớc ta trong thời kỳ đổi mới và hội nhập
giữa
- Nhà nƣớc và nhân dân.
quốcĐảng
tế. Đáng
chú ý là bài viết đã đánh giá về chức bộ máy cơ quan
chuyên trách của
UBMTTQ Việt Nam các cấp; chỉ ra những bất cập trong một
số văn bản
hƣớng dẫn của Mặt trận về tổ chức và hoạt động của cơ quan
tham mƣu giúp
việc UBMTTQ còn chung chung, chƣa rõ ràng, cụ thể và
thống nhất, còn
chồng chéo về chức năng nhiệm vụ; bộ máy và biên chế cán
bộ Mặt trận do
cấp ủy địa phƣơng cùng cấp quyết định, cơ chế vẫn còn bất
cập. Tác giả còn
đề cập tới việc tổ chức bộ máy UBMTTQ Việt Nam từ Trung
ƣơng đến cơ sở

có sự thống nhất chung là yêu cầu cần thiết, nhƣng cũng gây
khó khăn trong
tổ chức thực hiện để phù hợp với tình hình, đặc điểm riêng đáp
ứng nhiệm vụ
của địa phƣơng.


11
Các cơng trình nghiên cứu trên tập trung nghiên cứu về
hoạt động của
MTTQ Việt Nam trong việc thực hiện vai trò, chức năng,
nhiệm vụ của
MTTQ Việt Nam trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Qua đó,
các tác giả đã
đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng hoạt động thể
hiện vai trò và
chức năng của MTTQ Việt Nam nhƣ giám sát và phản biện xã
hội, đoàn kết
xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam [3]. Cơng trình này đã đề cập một
toàn
cách dân tộc, tham gia xây dựng Đảng, tham gia xây dựng
chính quyền các
hệ thống những vấn đề lý luận và thực tiễn về quá trình thực hiện chức
cấp,
năngxây dựng đồng thuận xã hội, phát huy quyền làm chủ của
nhân dân... Tác
giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam. Hoạt động giám sát
giả
thể kế
thừacác

một
số trình
nội dung
mà
các
đề
và có1.1.1.2.
Nhóm
cơng
nghiên
cứu
về cơng
vị trí, trình
vai trịtrên
củađã
Mặt
cập tới lý luận
phản
biện
xãViệt
hội Nam
của MTTQ Việt Nam là một hoạt động quan trọng
trận Tổ
quốc
về
đổi
mới
tổ
chức
và hoạt động cùng những đề xuất về đổi

nhƣng
Nguyễn
Thọ
Ánh
(2012), Thực hiện chức năng giám sát và phản
mới tổ chức và
phức tạp,
biện nhạy cảm. Việc thực hiện nhiệm vụ này đã đạt đƣợc những
hoạt
thành động của MTTQ Việt Nam; từ đó làm cơ sở để tác giả
nghiên cứu, đề
tựu cơ bản nhƣ: khơi dậy và phát huy đƣợc ý thức làm chủ của nhân
xuất
những giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ
dân; góp
quan UBMTTQ
phần tích cực vào cơng tác xây dựng Đảng, xây dựng, củng cố chính
Việt
Nam tỉnh, thành phố giai đoạn hiện nay.
quyền;
thông qua hoạt động giám sát và phản biện xã hội, MTTQ Việt Nam
ngày
càng khẳng định đƣợc vị trí, vai trị thực tế của mình trong HTCT và
trong đời
sống xã hội. Bên cạnh những thành cơng đó, có nhiều vấn đề đặt
ra đối với
việc thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của MTTQ
Việt Nam
nhƣ: phạm vi giám sát và phản biện xã hội cịn bị giới hạn; cịn mang
tính

hình thức, chiếu lệ; hiệu lực pháp lý và hiệu quả thực tế của hoạt động
này
còn thấp, chƣa đạt yêu cầu; chƣa hƣớng vào những vấn đề kinh tế xã hội bức
xúc. Trên cơ sở đánh giá thực trạng, tác giả đề xuất ba quan điểm
và sáu giải


12
pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát và phản biện xã hội
của
MTTQ Việt Nam. Kết quả nghiên cứu của cơng trình này là tài liệu
tham
khảo hữu ích cho q trình triển khai tổng kết thực tiễn cơng tác giám sát
của
Thị Hiền
(2005),
trò các
củagiải
Mặt pháp
trận Tổ
quốc
MTTQNguyễn
trong những
năm Oanh
vừa qua
và đềVai
xuất
nâng
caoViệt
Nam

hiệu quả
đối
thực
quyền
làm chủViệt
của Nam
nhântrong
dân ởthời
nước
ta tới.
hiện nay [97].
côngvới
tácviệc
giám
sát hiện
xã hội
của MTTQ
gian
Tác giả đã phân tích các khía cạnh lý luận và thực tiễn hoạt động
của MTTQ
Việt Nam trong thực hiện vai trò, chức năng và nhiệm vụ của Mặt
trận. Để
đảm bảo cho sự lãnh đạo của Đảng luôn đúng đắn, thể hiện đầy
đủ ý chí,
nguyện vọng của nhân dân cần có một cơ chế sao cho chủ trƣơng,
đƣờngNguyễn
lối
Thị Lan (2008), Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với việc xây
dựng phải đƣợc phản biện, quyền lực nhà nƣớc phải đƣợc giám
của Đảng

sát,
động
sự đồng
thuận xã hội ở nước ta hiện nay [60]. Tác giả luận giải về hoạt
động
viên nhân dân phát huy dân chủ; tham gia xây dựng Đảng, phản biện các
chủ
của MTTQ Việt Nam tham gia xây dựng đồng thuận xã hội. Tác giả cho
rằng,
trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng và Nhà nƣớc. Tham gia giám
sát
hoạtViệt Nam là tổ chức có vai trị quan trọng trong xây dựng Đảng,
MTTQ
Nhà
động của cán bộ, đảng viên để ngăn chặn nguy cơ tha hóa, biến
dạng
nƣớcquyền
trong sạch, vững mạnh, giữ vững mối quan hệ mật thiết giữa Đảng,
Nhà
lực nhà nƣớc và thực thi quyền làm chủ của nhân dân.
nƣớc với nhân dân; phản ánh ý chí, nguyện vọng, quyền và lợi ích hợp
pháp
của các tầng lớp nhân dân trong quá trình hoạch định chủ trƣơng,
đƣờng lối
của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc và tuyên truyền, vận
động
nhân dân thực hiện đƣờng lối, chủ trƣơng, chính sách của Đảng.
Thực hiện
Trƣơng Minh Luân (2018), Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tham gia xây
giám

và phản
biệnhiện
xã hội;
cán bộ,
viên,những
đấu tranh
dựng sát
Đảng
giai đoạn
naygiám
[66].sát
Luận
án đảng
luận giải
vấn đề
ngăn
chặn
lý
luận
những hành vi tham nhũng; tập hợp, phản ánh đầy đủ ý kiến,
kiến nghị của
nhân dân với Đảng.


13
và thực tiễn của MTTQ các cấp tham gia xây dựng Đảng.
Trong đó, trách
nhiệm của UBMTTQ Việt Nam và cơ quan UBMTTQ Việt Nam
tỉnh, thành
phố quan tâm nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ MTTQ Việt Nam

các cấp
đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ tham gia xây dựng Đảng; quan tâm đào
tạo bồi
dƣỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ Mặt trận để có khả năng thực
hiện chức
Nguyễn Văn Pha (2016), Để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện
năng tốt
và nhiệm vụ của tổ chức MTTQ Việt Nam cấp huyện, xã tham gia
xây
vai trò giám sát và phản biện xã hội [99]. Tác giả cho rằng, Mặt trận tập
dựng
trung Đảng; tiếp tục tổ chức tập huấn và hƣớng dẫn nghiệp vụ giám
sát và
góp ý, phản biện đối với các dự thảo văn kiện đại hội đảng bộ các cấp
phản
và cácbiện xã hội cho đội ngũ cán bộ mặt trận;...
dự án luật có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của đông đảo các
tầng lớp nhân
dân. Bài viết đã đề xuất 4 giải pháp: thứ nhất, cần quy định rõ trách
nhiệm
Mặttrong
trận việc
Tổ quốc
việc
của tổTrần
chứcNgọc
đảng,Nhẫn
cán bộ,(2009),
đảng viên
tiếpViệt

thu,Nam
giải với
trình
các
giám
sát
góp ý,
cán
cơng
đảng
viên
ở cơthứ
sở hai,
[92].xây
Tácdựng
giả xác
định
rõ các
kiếnbộ,
nghị
củachức,
MTTQ
Việt
Nam;
và hồn
thiện
cơnội
chế
dung
phối

cơ
kết
quảcấp
thực
chức
năng giám
sát các
củacấp
MTTQ
Việt
hợpbản
cơngvàtác
giữa
ủyhiện
đảng
và MTTQ
Việt Nam
theo
hƣớng
Nam
đối
với
phát
cán bộ
chức,nhiệm
đảng của
viên MTTQ
ở cơ sở.
TuyNam
nhiên,

giảtrong
chƣa
có tác
điều
huy
vai cơng
trị, trách
Việt
cáctác
cấp
cơng
xây
kiện đi
dựng Đảng; thứ ba, đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với MTTQ
sâu
Việtphân
Nam;tích những tồn tại yếu kém, các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt
động
thứ tư, Nhà nƣớc tăng cƣờng phối hợp và tạo điều kiện cho MTTQ
giám
sát của MTTQ Việt Nam đối với cán bộ công chức, đảng viên ở cơ
Việt Nam
sở.
các cấp hoạt động, nhất là về kinh phí và các điều kiện vật chất khác.
Huỳnh Đảm (2008), Nâng cao vai trò giám sát của Mặt trận Tổ
quốc
Việt Nam [21]. Tác giả tập trung phân tích một cách hệ thống các văn
kiện,
chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nƣớc quy định về chức
năng, vai trò

thực hiện giám sát của MTTQ Việt Nam. Đồng thời, chỉ ra các nội dung
giám


14
sát thông qua hoạt động thực tiễn của MTTQ các cấp. Bên cạnh những
kết
quả đã đạt đƣợc, MTTQ đang gặp phải hàng loạt những khó khăn
hạn chế
trong q trình thực hiện giám sát nhƣ: vấn đề cơ chế chính sách;
sự phối
kết hợp của các cơ quan liên quan; cách thức tổ chức và đội ngũ
cán bộ của
Mặt trận còn nhiều bất cập. Theo tác giả, để nâng cao đƣợc vai trị
giám sát
của MTTQ cần thơng qua hàng loạt giải pháp liên quan đến sự chỉ
đạo của
Thanh
Bìnhnƣớc,
(2014),
Mặt
trậntạo
làmcán
tốt bộ
cơng
tácMTTQ,
phản
Đảng,Nguyễn
điều hành
của Nhà

vấnĐểđề
đào
cho
ánh và
việc ban
giám
việc
hiện
kiến, dân…
kiến nghị
củanhiên,
cử tri vàbài
nhân
đối với
Đảng
hành sát
Luật
vềthực
giám
sátý nhân
Tuy
viếtdân
chƣa
đƣa
ra
những
và Nhà nước trong thời kỳ mới [12]. Tác giả đã đánh giá khái quát thực
trạng
dữ liệu mang tính thực nghiệm về kết quả thực hiện vai trị giám sát
của

cơng tác phản ánh và giám sát việc thực hiện ý kiến, kiến nghị của cử tri
và
MTTQ các cấp.
nhân dân đối với Đảng. Qua đó, đề xuất một số phƣơng hƣớng
giải pháp thực
hiện tốt công tác phản ánh và giám sát việc thực hiện ý kiến, tâm tƣ,
nguyện
vọng của cử tri và nhân dân đối với Đảng của MTTQ Việt Nam,
đó là: đẩy
mạnh cơng tác giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri, tạo cơ chế
đầy đủ
Bùi Nguyên Khánh (2015), Phát huy dân chủ, giám sát và phản biện xã
cho để
MTTQ
Việt Nam
giám
sát tham
việc giải
quyết
kiến,luận
kiếngiải
nghịvaicủa
hội
đấu tranh
phòng,
chống
nhũng
[55].các
Bàiý viết
tròcử

của
tri.
MTTQ Việt Nam trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng thơng
MTTQ
qua
hình
Việt Nam có trách nhiệm tổng hợp ý kiến, kiến nghị của nhân
dân để
thức giám sát và phản biện xã hội. Tác giả cho rằng để đấu tranh
phản ánh với Đảng và Nhà nƣớc. Hoàn thiện tổ chức, bộ máy, bổ sung
phòng,
kinh
chống tham nhũng phải đẩy mạnh dân chủ hóa xã hội phát huy vai trị
phí hoạt động cho MTTQ Việt Nam.
chủ
động sáng tạo của MTTQ Việt Nam. MTTQ Việt Nam thực hiện giám sát
và
phản biện xã hội trong quá trình xây dựng và thực hiện đƣờng lối, chủ
trƣơng
của Đảng; đấu tranh, ngăn chặn tham nhũng, lãng phí...


Lê Minh Hà, Lê Mậu Nhiệm (2021), Mơ hình tổ chức bộ máy và
phương thức hoạt động của Mặt trận và tổ chức tương đồng ở một số nước
trên thế giới - Giá trị tham chiếu cho15Việt Nam [46]. Sau khi nghiên cứu về
mơ hình tổ chức bộ máy và hoạt động của Hội nghị Hiệp thƣơng
Chính trị
1.1.1.3. Nhóm các cơng trình nghiên cứu về Mặt trận và các tổ chức
nhân dân Trung Quốc, Mặt trận Lào xây dựng đất nƣớc, Mặt trận Dân
hoạt động tương ứng như Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

chủ
thống nhất Tổ quốc Triều Tiên, Nhóm tác đã tổng hợp những kinh
nghiệm
của Trung Quốc, Lào và Triều Tiên trong việc đổi mới tổ chức bộ máy
và
phƣơng thức hoạt động của Mặt trận để rút ra các giá trị tham chiếu
đối với
Việt Nam trong đổi mới tổ chức bộ máy và hoạt động của MTTQ Việt
Nam.
Đối với Hội nghị Hiệp thƣơng Chính trị nhân dân Trung Quốc, nhóm
tác giả
đã khái quát về sự ra đời, chức năng và phƣơng châm hoạt
động của Chính
hiệp, đặc biệt là đã khái quát bốn đặc trƣng của Chính hiệp với
tính chất đặc
sắc Trung Quốc, đó là: đặc trƣng về chế độ, đặc trƣng về chức
năng, đặc
trƣng về tổ chức và đặc trƣng về văn hố; trong đặc trƣng về
tổ chức có nhấn
mạnh tính hồn chỉnh về tổ chức, có thực tiễn 70 năm hoạt động, có sự
tham
gia của 9 chính đảng, 56 dân tộc, 5 tôn giáo và hơn 600.000 uỷ
viên thuộc 34
giới. Đối với Mặt trận Lào xây dựng đất nƣớc, Nhóm tác giả đã khái
quát về
sự ra đời, chức năng, nhiệm vụ và tổ chức của Mặt trận Lào xây
dựng đất
nƣớc; trong đó, tổ chức của Mặt trận Lào đƣợc tổ chức ở 4 cấp:
Trung ƣơng,
tỉnh, huyện và thôn. Đối với Mặt trận Dân chủ thống nhất Tổ quốc Triều

Tiên,
nhóm tác giả đã khái quát sự ra đời và vị trí, vai trị của Mặt trận
Dân chủ
thống nhất Tổ quốc Triều Tiên trong sự nghiệp xây dựng đất nƣớc.
Từ đó,
nhóm tác giả rút ra 5 giá trị tham chiếu đối với Mặt trận Tổ quốc Việt
Nam:


16
Thang Văn Phúc, Nguyễn Minh Phƣơng (đồng chủ biên)
(2007),
là, phát
huy vai Đổi
trò của cá nhân trong tạo dựng ngọn cờ để gây uy tín
trong
mới tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã
nhân
đảoTrong
trong ấn
nhânphẩm
dân và
sáucác
là, tác
chúgiả
trọng
công
hội ở dân,
nướctập
ta hợp

hiện đông
nay [101].
sách,
dành
một
tác
chƣơng đề cập tới một số kinh nghiệm về tổ chức và hoạt động của
tuyên
các tổtruyền, vận động tăng cƣờng sự đồn kết của dân tộc nhằm
góp phần
chính trị - xã hội (CT-XH) ở một số nƣớc xã hội chủ nghĩa. Trong đó
tích
cực cho thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Bài viết có giá trị cho luận
có đề
án
cập tới kinh nghiệm tổ chức và hoạt động của Hội nghị Hiệp thƣơng
khi
củng cố các luận cứ để luận giải cơ sở khoa học, lý luận và thực
(Mặt
tiễn của
trận) và các tổ chức CT-XH nhân dân Trung Hoa. Nhóm tác giả đã trình
việc
bày cần đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ quan UBMTTQ Việt
Nam cấp
về quá trình hình thành, phát triển, tổ chức và hoạt động của Chính hiệp
tỉnh
tồn giai đoạn hiện nay nhƣ một lẽ tất yếu của các tổ chức Mặt trận
để tiếp tục
quốc Trung Quốc. Theo kết quả nghiên cứu của nhóm tác giả, chính
củng

Hiệp cố vị trí, vai trị và uy tín của Mặt trận trong sự nghiệp xây dựng và
bảo
không phải là cơ quan quyền lực nhà nƣớc cũng khơng phải là
vệ
Tổđồn
quốc.thể
một
nhân dân nói chung nhƣ các đoàn thể nhân dân, mà là một tổ
chức chính trị do
đại hội các đảng phái, các đồn thể nhân dân và xã hội hình
thành. Đây là một
tổ chức mang tính chất đảng phải rõ rệt, là một tổ chức hiệp
thƣơng chính trị
của các đảng phái, là cơ quan chính trị mang tính chất đảng
phái. Đảng Cộng
sản Trung Quốc và các đảng phái dân chủ thơng qua Chính
hiệp để tiến hành
hiệp thƣơng chính trị về giám sát dân chủ đối với các chính
sách lớn về chính
trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của đất nƣớc. Đây là một sự giám
sát dân chủ,
nhƣng khác với sự giám sát của đại hội đại biểu nhân dân, sự
giám sát của tổ
chức này khơng có hiệu lực pháp luật. Tuy nhiên, những ý kiến
và kiến nghị
của tổ chức này đều đƣợc các ban, ngành, cơ quan liên quan
nghiên cứu, xử lý
kịp thời giải quyết và trả lời. Từ thực tiễn xây dựng Chính
hiệp - Mặt trận

17
thống nhất, hiệp thƣơng chính trị và hợp tác nhiều đảng dƣới
sự lãnh đạo của
Một số vấn đề về tổ chức bộ máy và phương thực hoạt động và phương
Đảng Cộng sản Trung Quốc, Nhóm tác giả đã đề cập tới năm
thức
động của Hội nghị Hiệp thương Chính trị nhân dân Trung Quốc
kinhhoạt
nghiệm
(trích
Báo đối
cáo với
tổngrahợp
bộ của
Trung
tâm Cơng
Lýlà,
luận
đi
chủ yếu
đờicủa
vàĐồn
phátcán
triển
Chính
hiệp:tácmột
cần
nhận
đầy sát về Hội nghị Hiệp thương Chính trị nhân dân Trung

nghiên thức
cứu, khảo
đủ
tầm
quan
trọng
của việc
xâykhoa
dựng
nhất,
Quốc
tháng
12/1998
- Trong
Kỷ yếu
họcMặt
củatrận
Trungthống
tâm Cơng
tác Lý
hiệp thƣơng chính
luận - Uỷ ban Trung ƣơng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) [118118, tr.269trị
và hợp nhất nhiều đảng trong đời sống chính trị đất nƣớc;
306].
hai là, xác định
Bài viết đã khái quát: Thứ nhất, vị trí, vai trị của Chính hiệp trong thể
đúng
chế đắn nội dung và phƣơng thức hoạt động của Mặt trận
thống nhất, làm
chính trị của Trung Quốc nhƣ: một là, quan hệ giữa Đảng Cộng sản

cho
Trungnó thực sự phát huy đƣợc vai trị quan trọng trong đời
sống chính trị đất
Quốc với Chính hiệp là quan hệ giữa lãnh đạo và bị lãnh đạo về mặt
nƣớc;
chính trị,ba là, giữ vững và kiên trì sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản
Trung Quốc
Đảng Cộng sản Trung quốc là thành viên của Chính hiệp, tham gia các
đối
hoạtvới Mặt trận thống nhất.
động của Chính hiệp nhƣ mọi thành viên, nhƣng Đảng Cộng sản
giữ vai trò
lãnh đạo chính trị đối với Chính hiệp; hai là, quan hệ giữa Chính hiệp với
Đại
hội đại biểu nhân dân (Quốc Hội) và Hội đồng nhân dân các cấp; ba là,
quan
hệ giữa Chính hiệp với chính quyền các cấp và bốn là, quan hệ giữa
Chính
hiệp với đồn thể nhân dân. Thứ hai, khái quát các thành viên của Chính
hiệp.
Thứ ba, khái qt về chức năng, nhiệm vụ của Chính hiệp; trong
đó: chức
năng của Uỷ ban toàn quốc Hội nghị Hiệp thƣơng Chính trị nhân dân
Trung
quốc là hiệp thƣơng chính trị, giám sát dân chủ và tổ chức cho các
đảng phái,
các đoàn thể, nhân sĩ các dân tộc, các giới trong Chính hiệp tham
chính, nghị
chính. Thứ tư, khái quát cơ cấu tổ chức của Chính hiệp, cơ quan
Chính hiệp

và nguyên tắc làm việc: một là, cơ cấu tổ chức của Chính hiệp bao gồm 4
cấp


Trung ƣơng, thành phố trực thuộc tỉnh và huyện/ khu quận); hai là, cơ
cấu bộ
máy cơ quan của Chính hiệp - bộ máy giúp việc cho Uỷ ban Chính hiệp
18
tồn
quốc và địa phƣơng, trong đó: cơ quan Chính hiệp ở Trung ƣơng
bao
các quốc và 3 cấp Uỷ ban địa phƣơng (tỉnh và thành phố trực
- Uỷ gồm
ban toàn
thuộc
cục
(vụ) và các đơn vị sự nghiệp thuộc Uỷ ban Chính hiệp tồn quốc, mơ
hình
của các Uỷ ban Chính hiệp địa phƣơng (cấp tỉnh, thành phố trực thuộc
tỉnh và
huyện/khu) đều mô phỏng mô hình tổ chức của Uỷ ban Chính hiệp tồn
quốc
và có thu hẹp mơ hình cho phù hợp với địa phƣơng. Thứ năm, khái quát
về
phƣơng thức hoạt động quan trọng của Chính hiệp - Cơng tác đề án.
Thứ sáu,
khái qt về nghiên cứu lý luận của Chính hiệp. Thứ bảy, khái quát về
hoạt
động hợp tác quốc tế của Chính hiệp. Thứ tám, hoạt động đào tạo, bồi
dƣỡng

cán bộ chính hiệp. Thứ mười, vấn đề ngân sách và cơ sở vât chất của
Chính
hiệp. Bài viết có giá trị tham khảo tổng quan chung về tổ chức và hoạt
động
của Hội nghị Hiệp thƣơng Chính trị nhân dân Trung Quốc cùng
nguyên tắc
hoạt động của Chính hiệp. Tuy nhiên, bài viết chƣa đề cập sâu tời mơ
hình tổ
chức Chính hiệp ở từng cấp và cơ cấu tổ chức cơ quan Chính hiệp ở
mỗi cấp.
Tổng tập Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIX Đảng Cộng
sản Trung Quốc [91]. Nhà xuất bản cung cấp cho ngƣời đọc tài liệu
nghiên
cứu tham khảo một số nội dung cơ bản của Đại hội XIX Đảng
Cộng sản
Trung Quốc. Nội dung cuốn sách bao gồm những văn kiện chính
nhƣ: Báo
cáo tại Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ XIX do Tổng Bí thƣ Tập Cận
Bình
trình bày, Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIX Đảng Cộng
sản
Trung Quốc về báo cáo của Ban Chấp hành Trung ƣơng khoá XVIII,
Điều lệ
Đảng Cộng sản Trung Quốc (sửa đổi) và Báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra


19
dân là cần phải tập trung vào nhiệm vụ trung tâm của Đảng
và Nhà nƣớc,
xoay quanh hai chủ đề lớn là đoàn kết vào dân chủ, đƣa dân

chủ hiệp thƣơng
xuyên suốt q trình hiệp thƣơng chính trị, giám sát dân chủ,
tham gia chính
sự và bàn bạc chính sự, hồn thiện nội dung và hình thức
nghị chính hiệp
thƣơng, ra sức tăng cƣờng nhận thức chung, thúc đẩy đoàn
kết. Tăng cƣờng
sự giám sát nhân dân của Hội nghị Chính trị hiệp thƣơng nhân
dân, tập trung
giám sát việc quán triệt thực hiện các phƣơng châm chính
sách quan trọng và
bố trí quyết sách quan trọng của Đảng và Nhà nƣớc. Tăng
cƣờng tính đại diện
của các giới trong Hội nghị Chính trị hiệp thƣơng nhân dân,
tăng cƣờng xây
dựng đội ngũ ủy viên Chính hiệp. Cuốn sách là tài liệu tham
khảo quý cho
đọc giả nghiên cứu về Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đối với
luận án, cuốn
sách Vƣơng
gúp tácVăn
giả Nam
đƣợc(2021),
nhìn một
khái
qt
về vị thức
trí, vai
Đổicách
mới

nội
dung
và phương
hoạtvà
1.1.2.
Nhóm
các
cơng
trình
nghiên
cứu
về
tổ
chức,
hoạt
động
trị của
Hội
nghị
động
đổi
mới
tổ
chức,
hoạt
động
của Mặt
trận
TổQuốc
quốc với

Việtchế độ chính trị
Chính
trị
hiệp
thƣơng
nhân
dân
Trung
của
Mặt
trận
Tổ
quốc
Việt
Nam
đáp
ứng
yêu
cầu,
nhiệm
vụ trong giai đoạn
Nam
mang đăc sắc
hiện nay [88]. Bài viết của tác giả tập trung làm rõ một số kết
Trung
Quốc,
quả đạt
đƣợctầm quan trọng của Chính hiệp trong thực hiện
dân chủ nhân dân
trong đổi mới về nội dung và phƣơng thức hoạt động của MTTQ

và
Việtđoàn
Namkết.
và Giá trị của cuốn sách nói chung và nội dung
viết về Hội nghị
đề xuất một số giải pháp tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt
Chính
trị hiệp
thƣơng nhân dân Trung Quốc sẽ là những tham
động của
MTTQ
khảo có giá trị
Việt Nam. Trong đó, từ luận luận bàn về nội dung và phƣơng
cho
khi làm vai trị của Mặt trận Tơ quốc Việt Nam nói
thứcluận
hoạtán
động
chung và việc
của MTTQ Việt Nam đến khái quát về những kết quả đạt đƣợc
phát
tronghuy
đổi vai
mớitrò của Mặt trận trong HTCT và sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ
nội dung và phƣơng thức hoạt động của MTTQ Việt Nam nhƣ:
Tổ
Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
(1) quốc
nâng cao

nhận thức về vị trí, vai trị của MTTQ Việt Nam của các cấp quỷ
đảng, chính


20
quyền; đa dạng hóa các hình thức tập hợp nhân dân và tập
trung hƣớng mạnh
các hoạt động về cơ sở; chất lƣợng các cuộc vận động, các
phong chào thi đua
yêu nƣớc đƣợc nâng cao trên các lĩnh vực của đời sống xã
hội; lợi ích hợp
pháp chính đáng của đồn viên hội viên và nhân dân đƣợc
chăm lo và bảo vệ;
quyền làm chủ của nhân dân không ngừng đƣợc phát huy; tham
gia tích cực
vào cơng tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, đẩy mạnh
các hoạt động
giám sát và phản biện xã hội; hoàn thiện cơ chế hoạt động
kiện toàn tổ chức
bộ máy, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ MTTQ Việt Nam. Tác
giả cũng đề
trận, giám sát hoạt động chính quyền. Có 5 hình thức giám sát của
cập
đến một số giải pháp nhƣ tăng cƣờng sự lãnh đạo của
MTTQ:
Đảng đối với việc
giám sát
quađềviệc
góp
ý kiến

vàothức
dự thảo
văn của
bảnMặt
quytrận
phạm
pháp
Mộtthơng
số vấn
vềphƣơng
đổi
mới
phương
hoạt
động
Tổ Nam;
quốc
đổi
mới
nội
dung,
thức
hoạt
động
của
MTTQ
Việt
luật
tiếp Nam,
tục đổi

Việt
Kỷ yếu Hội thảo khoa học của Trung ƣơng UBMTTQ Việt
của
cơ
quan
nhà nƣớc; giám sát việc thực hiện pháp luật thông qua các
Nam
mới
nâng
cao
chất
lƣợng
cơng
truyền
phùgiám
hợpsátvới
[130]. Các tham luận
của
Hội thảo
đãtác
đề tun
cập đến
hình thức
của
hoạt
xu
thế
thời
đại
Mặt

động thực tiễn của Mặt trận trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội;
mới;
tăng cƣờng hiệp thƣơng, phối hợp thống nhất hành động
giám sát
giữa UBMTTQ
thông qua việc tham dự của đại biểu Ban Thƣờng trực UBMTTQ Việt
Việt
Nam Nam và các tổ chức thành viên; tiếp tục xây dựng và hoàn
thiện các thiết
các cấp ở địa phƣơng trong các kỳ họp Hội đồng nhân dân, Ủy ban
chế
nhân dân
dân; chủ ở cơ sở và tiếp tục cụ thể hóa cơ chế phối hợp
giữa chính quyền
giám sát của Mặt trận thơng qua việc tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại,
và
Việt Nam các cấp.
tố MTTQ
cáo
của công dân; giám sát thông qua việc Mặt trận cử đại diện của mình
trong
các hội đồng tuyển chọn thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, thẩm phán
Tòa
án nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, hội đồng xét đặc xá và hội đồng xử
lý vi
phạm hành chính, giám sát xét xử của Tòa án nhân dân trong các vụ án cụ
thể
thông qua hoạt động của Hội thẩm. Các giải pháp để hoạt động
giám sát đi