Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Đạo Đức Học Sinh Ở Trường Thpt Quan Lạn.docx

ĐẠIHỌCQUỐCGIAHÀNỘI
TRƯỜNGĐẠIHỌCGIÁODỤC

NGUYỄN VĂNHÀ

QUẢNLÝHOẠTĐỘNGGIÁODỤCĐẠOĐỨCHỌCSINHỞTR
ƯỜNGTRUNGHỌCPHỔTHÔNGQUANLẠN,HUYỆNVÂNĐ
ỒN,TỈNHQUẢNGNINH

LUẬN VĂN THẠCSĨQUẢNLÝGIÁODỤC

HÀNỘI-2017


ĐẠIHỌCQUỐCGIAHÀNỘI
TRƯỜNGĐẠIHỌCGIÁODỤC

NGUYỄN VĂNHÀ

QUẢNLÝHOẠTĐỘNGGIÁODỤCĐẠOĐỨCHỌCSINHỞTR
ƯỜNGTRUNGHỌCPHỔTHÔNGQUANLẠN,HUYỆNVÂNĐ
ỒN,TỈNHQUẢNGNINH

LUẬN VĂN THẠCSĨQUẢNLÝGIÁODỤC
Chuyênngành:QuảnlýgiáodụcM
ãsố:60140114

Giảngviênhướngdẫnkhoahọc:TS.DươngVănThắng

HÀNỘI-2017

LỜICẢMƠN
Vớitìnhcảmchânthành,emxinbàytỏlịngbiếtơnvàsựkínhtrọngtớilãnh
đạotrườngĐạihọc

Giáodục-ĐạihọcQuốcgiaHàNội,

các

ThầygiáoCơgiáođãthamgiagiảngdạyvàcungcấpnhữngkiếnthứccơbản,sâusắc,tạođ
iềukiệngiúpđỡemtrongqtrìnhhọctậpvànghiêncứutạinhàtrường.
Đặcbiệt,e m x i n gửilờic ả m ơ n sâusắcnhấtđếnTSDươngVănThắng,ngư
ờiđãtrựctiếphướngdẫnkhoahọcvàtậntìnhgiúpđỡemtrongsuốtqtrìnhhọctập,
nghiêncứuvàhồnthànhluậnvăn.
XintrântrọnggửilờicảmơnSởGD&ĐTQuảngNinh,Cánbộquảnl ý và
g i á o viên,h ọ c s i n h trườngT H P T Q u a n L ạ n h u y ệ n V â n Đồn,t ỉ n h Q
u ả n g N i n h c ù n g bạnb è , n g ư ờ i t h â n đãtạođ i ề u k i ệ n cảvềt h ờ i gian,vậtchất,
t i n h t h ầ n c h o emtrongs u ố t q u á t r ì n h họctập,nghiêncứuvàh o à n t h à n h l
uậnvăn.
Trongqtrìnhhọct ập, nghiêncứuv à hồnthànhluậnvăn,mặcd ù bảnthâne
mđãlncốgắngnhưngchắcchắnkhơngtránhkhỏinhữngkhiếmkhuyết.Kínhmong
đượcsựgópý,chỉdẫncủacácThầy,cácCơvàcácbạnđồngnghiệp.
Emxintrântrọngcảmơn!
QuảngNinh,ngày…t h á n g ....n ă m ......
Tácgiả

NguyễnVănHà

i

DANHMỤCCÁCTỪVIẾTTẮT

Từ viết tắt
Viết đầy đủ
BGH CBGV CBQL CMHS
CNHHĐH
Ban giám
hiệu
CánGDĐĐ
bộ giáo viên Cán bộ quản lý Ch
GV GVCN HS PPDH Công
PTCSnghiệp
QL QLGD
THCS
UBND
hóa- Hiện
đạiTHPT
hóa Giáo
dục đạo đức
XHCN
Giáo viên
Giáo viên chủ nhiệm Học sinh
Phương pháp dạy học Phổ thông cơ sở
Quản lý
Quản lý giáo dục Trung học cơ sở Trung học phổ th
Xã hội chủ nghĩa

ii

MỤCLỤC
Lờicảmơn...........................................................................................................i
Danhmụccác từviếttắt........................................................................................ii
Danhmụccácbảng,sơđồ.....................................................................................vi
MỞĐẦU...........................................................................................................1
CHƯƠNG1 :CƠSỞLÝLUẬNVỀQUẢNLÝHOẠTĐỘNGGIÁODỤCĐẠOĐ
ỨCHỌCSINHỞTRƯỜNGTRUNGHỌCPHỔTHÔNG......................................6
1.1. Tổngquanvấnđềnghiêncứu..........................................................................6
1.2. Mộtsốkháiniệmcơ bản.................................................................................9
1.2.1. Quảnlý.................................................................................................9
1.2.2. Quảnlýgiáodục..................................................................................10
1.2.3. Kháiniệm quảnlýnhàtrường...............................................................12
1.2.4. Kháiniệm đạođức...............................................................................13
1.2.5. Giáodụcđạođức.................................................................................15
1.2.6. Quảnlýhoạtđộnggiáodụcđạođức........................................................16
1.3. LýluậnvềgiáodụcđạođứchọcsinhtrongtrườngTHPT.................................16
1.3.1. Mụctiêucủagiáodụcđạođức...............................................................16
1.3.2. Ýnghĩacủagiáodụcđạođức.................................................................17
1.3.3. Nhiệmvụcủagiáodụcđạođức..............................................................18
1.3.4. Nộidungcủagiáodụcđạođức...............................................................18
1.3.5. Conđườnggiáodụcđạođức.................................................................19
1.3.6. Phươngphápgiáodụcđạođức..............................................................20
1.4. LýluậnvềquảnlýhoạtđộnggiáodụcđạođứchọcsinhTHPT...........................22
1.4.1. ChứcnăngnhiệmvụcủaHiệutrưởngtrườngTHPT................................22
1.4.2. QuảnlýhoạtđộnggiáodụcđạođứchọcsinhcủaHiệutrưởngtrườngTHPT
24
1.5. NhữngyếutốảnhhưởngđếnviệcgiáodụcđạođứchọcsinhTHPT......................28
1.5.1Đặcđiểm tâm sinhlýcủahọcsinhTHPT.................................................28
1.5.2. Yếutốgiađình......................................................................................29

3


1.5.3. Yếutốnhàtrường.................................................................................30
1.5.4. Yếutốxãhội.........................................................................................30
Tiểukếtchương1...............................................................................................32
CHƯƠNG2:THỰCTRẠNGQUẢNLÝHOẠTĐỘNGGDĐĐH Ọ C S I N
H Ở T R Ư Ờ N G T H P T QUANL Ạ N H U Y Ệ N V Â N Đ Ồ N TỈNHQUẢN
GNINH............................................................................................................33
2.1. Kháiquátđịabànnghiêncứu........................................................................33
2.1.1. Vàinétvềđặcđiểmkinhtế-xãhội,giáodụccủahuyệnVânĐồn...................33
2.1.2. Đặcđiểm củatrườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồn...........................34
2.2. Tổchứckhảosátthựctrạng..........................................................................37
2.2.1. Mụcđíchkhảosát.................................................................................37
2.2.2. Nộidungkhảosát.................................................................................37
2.2.3. Đốitượngkhảosát...............................................................................38
2.2.4. Phươngphápthuthậpvàxửlýsốliệu......................................................38
2.3. Thựctrạngđạođ ứ c họcsinhtrườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồntỉnh
QuảngNinh......................................................................................................40
2.3.1. KếtquảxếploạihạnhkiểmhọcsinhtrườngTHPTQuanLạn....................40
2.3.2. ThựctrạngviphạmđạođứchọcsinhtrườngTHPTQuanLạn..................41
2.3.3. Cácnguyênnhânảnhhưởngđếnviphạmđạođứchọcsinh.......................42
2.4. HoạtđộngGDĐĐHStạitrườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồn.....................44
2.4.1. NhậnthứcvaitrịcủahoạtđộngGDĐĐHS.............................................44
2.4.2. ThựctrạnghoạtđộngGDĐĐh ọ c sinhở trườngTHPTQuanLạn huyệnV
ânĐồn..........................................................................................................45
2.5. Thựctrạngquảnlýhoạtđộnggiáodụcđạođứchọcsinh...................................52
2.5.1. Cơngtácxâydựngkếhoạch..................................................................52
2.5.2. Côngtáctổchức...................................................................................54

2.5.3. Thựctrạngcôngtácchỉđạothựchiện.....................................................55
2.5.4. Thựctrạngcôngtáckiểm trađánhgiá...................................................56
2.6. ĐánhgiáchungvềthựctrạngquảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinh

4


ởtrườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồn............................................................58
2.6.1. Nhữngkếtquảđạtđược........................................................................58
2.6.2. Ngunnhânthựctrạng.......................................................................59
2.6.3. Thuậnlợi,khókhăntrongcơngtácquảnlýhoạtđộnggiáodục
đạođứchọcsinhởtrườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồn................................60
Tiểukếtchương2................................................................................................63
CHƯƠNG3:B I Ệ N PHÁPQUẢNL Ý HOẠTĐỘNGGIÁODỤCĐẠOĐỨC
HỌCSINHTRƯỜNGTHPTQUANLẠNHUYỆNVÂNĐỒNTỈNHQUẢNG
NINH...............................................................................................................64
3.1. Mộtsốnguyêntắcđềxuấtbiệnpháp..............................................................64
3.1.1. Nguyêntắcbảođảm tínhđồngbộ..........................................................64
3.1.2. Nguyêntắcbảođảm tínhthựctiễn.........................................................64
3.1.3. Nguyêntắcbảođảm tínhkhảthi............................................................64
3.1.4. Nguyêntắcbảođảm tínhhiệuquả.........................................................65
3.2. Biệnp h á p quảnl ý hoạtđộngGDĐĐh ọ c s i n h c ủ a hiệut r ư ở n g trườngT
HPTQuanLạnhuyệnVânĐồntỉnhQuảngNinh...................................................65
3.2.1. Biệnpháp1:Nângcaonhậnthứccủacácthànhviêntrongnhàtrườngvềhoạ
tđộngGDĐĐhọcsinh....................................................................................65
3.2.2. Biệnpháp2:Xâydựngmơitrườngsưphạmmẫumựctrongnhàtrường..68
3.2.3. Biệnpháp3:Xâydựngcơchếquảnlýchỉđạo,phốihợpcáclựclượnggiáodụct
rongvàngồinhàtrườngđểgiáodụcđạođứchọcsinh........................................70
3.2.4. Biệnpháp4 : Nângcaohiệuquảcơngtáctổchức,chỉđạok ế hoạchgiáodục
đạođứchọcsinh.............................................................................................74

3.2.5. Biệnpháp5:Tăngcườngcơngtáckiểmtra,đánhgiáhoạtđộng
giáodụcđạođức,biểudươngkịpthờinhữngtấmgươngngườitốtviệctốt...78
3.3. Mốiquanhệgiữacácbiệnpháp.....................................................................81
3.4. Khảonghiệmtính cấpthiếtvàtínhkhảthi củacácbiệnpháp............................82
3.4.1. Mụcđích,nộidung, cáchthứckhảonghiệm...........................................82
3.4.2. Kếtquảkhảonghiệm............................................................................83
Tiểukếtchương3...............................................................................................87
KẾTLUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ...................................................................88

5


TÀILIỆUTHAMKHẢO..................................................................................91
PHỤ LỤC........................................................................................................93

6


DANHMỤCCÁCBẢNG,SƠĐỒ
Bảng2.1:

Thựctrạng độingũgiáoviêntrườngTHPTQuanLạn.......................36

Bảng2.2:

Đốitượngkhảosátthựctrạng..........................................................38

Bảng2.3:

Kếtquảxếploạihạnhkiểmcủa họcsinh...........................................40

Bảng2.4:

KếtquảkhảosátthựctrạngviphạmđạođứcHS.................................41

Bảng2.5:

Thựctrạngnguyênnhânảnhhưởngđếnviphạmđ ạ o đức
họcsinh........................................................................................43

Bảng2.6:
....................................................................................................
Kếtquảkhảosátn h ậ n thứccủaCBGV,P H v à HSv ề t ầ m quantrọngc
ủahoạtđộngGDĐĐtrongtrườngTHPT.........................................45
Bảng2.7:

ThựctrạngcácnộidungGDĐĐchoHS...........................................46

Bảng2.8:

ThựctrạngcáchìnhthứcGDĐĐhọcsinh.........................................47

Bảng2.9:

ThựctrạngcácphươngphápGDĐĐchohọcsinh.............................50

Bảng2.10:

Thựctrạngcơngt ác phốikết hợpc ác lựclượngtrongviệc
giáodụcđạođứchọcsinhởtrườngTHPTQuanLạn..........................51

Bảng2.11:
....................................................................................................
ThựctrạngviệcxâydựngkếhoạchGDĐĐchohọcsinhở trườngTHPT
QuanLạn......................................................................................52
Bảng2.12:

ThựctrạngcơngtáctổchứchoạtđộngGDĐĐhọcsinh......................54

Bảng2.13:

ThựctrạngcơngtácchỉđạohoạtđộngGDĐĐhọcsinh......................55

Bảng2.14:

Thựctrạngcơngtáckiểmtrađánhgiágiáodụcđạođứchọcsinh..............57

Bảng3.1:

Đốitượngkhảosát.........................................................................82

Bảng3.2:

Kếtquảkhảonghiệmvềmứcđộcấpthiếtcủacácbiệnpháp
đềxuất..........................................................................................83

Bảng3.3:

Kếtquảkhảonghiệmmứcđộkhảthicủacácbiệnphápđềxuất...............84

Bảng3.4:

Mứcđộtươngquangiữatínhcấpthiếtvàtínhkhảthicủa
cácbiệnpháp.................................................................................85

Sơđồ1.1:

Sơđồmơhìnhquảnlýnhàtrườngtheomụctiêugiáodục.....................13


MỞĐẦU
1. Lýdochọnđềtài
Giáodụcđạođức( G D Đ Đ ) làm ộ t t r o ng nhữ ngyếu t ố vô cù ng qu an t r
ọ n g trongviệchìnhthànhvàpháttriểnnhâncáchcũngnhưtạonêngiátrịm ỗ i co
nngười.ChủtịchHồChíMinh,vịlãnhtụthiêntài,ngườisánglậpvàr è n luyệnĐảngt
a,rấtcoitrọnggiáodụcđạođức,Ngườichorằng:“Đạođứclàcáigốccủangườicác
hmạng”vàcoigiátrịmỗiconngườigồmhaimặt:Đ ứ c vàTài.Ngườichỉrõ:“Cóđ
ứcmàkhơngcótàithìlàmviệcgìcũngkhó,cótàimàkhơng cóđứclàngườivơdụn
g”,“Ngườicáchmạngphảicóđạođức,khơngcóđạođứcthìdùtàigiỏimấycũn
gkhơnglãnhđạođượcnhândân"[16].
HộinghịlầnthứI I B a n chấphànhTrungươngĐảngCộngs ả n ViệtN a m kho
áVIIIđ ã khẳngđịnh:“Muốntiếnhànhcơngnghiệphố,hiệnđạihốthắnglợiphảiphát
triểnmạnhgiáodụcđàotạo,pháthuynguồnlựcconngười,yếutốcơbảncủasựpháttr
iểnnhanhvàbềnvữngđểthựchiệnmụctiêudângiàu,nướcmạnh,xã hộicơngbằngv à
văn minh”.Nghịquyếtcịnnêurõ:“Muốnx â y dựngđ ấ t nướcgiàumạnh,v ăn minhp
hảicóconngườipháttriểntồndiện,khơngchỉpháttriểnvềtrítuệ,trongsángvềđạođứ
c,lốisốngmàcịnphảilà conngườicườngtrángvềthểchất”[7].
ĐạihộiĐảngCộngsảnViệtNamlầnthứIXtiếptụckhẳngđịnh:Giáodụcvàđào
tạolàquốcsáchhàngđầu,pháttriểngiáodụcvàđàotạolàmộtđộnglựcquantrọngthúc
đẩysựnghiệpcơngnghiệphố,

hiệnđạihố,làđiềukiệnđểpháthuynguồnlựcconngười–
yếutốcơbảnđểpháttriểnxãhội,tăngtrưởngkinhtếnhanhvàbềnvững[8].
Điều2Luậtgiáodụcnăm2005đãkhẳngđịnhmụctiêugiáodục“Mụctiêugiáod
ụclàđàotạoconngườiViệtNampháttriểntồndiện,cóđạođức,t r i thức,sứckhoẻ,thẩ
mmỹvànghềnghiệp,trungthànhvớilýtưởngđộclậpdântộcvàchủnghĩaxãhội,hìnht
hànhvàpháttriểnnhâncách,phẩmchấtvà

1


nănglựccôngdân,đápứngyêuc ầ u c ủa sự ng hi ệp xây dựngv à b ả o v ệ Tổquốc”[1
8].
Trongnhữngnăm qua,đ ấ t nướct a chuyểnmìnhtrongcơngcuộcđổimớisâu
sắcvàtồndiện,chúngtacónhiềuthànhtựutolớnrấtđángtựhàovềpháttriểnkinhtế
–xãhội,vănhóa–
giáodục.Tuynhiên,mặttráicủacơchếmớicũngảnhhưởngtiêucựcđếncơngtácgiá
odục,trongđósựsuythốiv ề đạođứclốisốngvànhữnggiátrịnhânvănlàvấnđềtồnx
ãhộiquantâm.Đánhgiáthựctrạngnày,NghịquyếtHộinghịlầnthứ2Banchấphànhtru
ngươngĐảngCộngsảnViệtNamkhóaVIIInhấnmạnh“Đặcbiệtđánglongạil à một
bộphậnhọcsinh,sinhviêncótìnhtrạng
suythốivềđạođức,mờnhạtv ề lýtưởng,theolốisốngthựcdụng,thiếuhồibãolậpt
hân,lậpnghiệpvìtươnglaicủabảnthânvàđấtnước”[7].
Họcsinhtrunghọcphổthơng(THPT)đangtrongđộtuổipháttriển,lứatuổidễbị
tácđộngbởinhữngđiềumớilạvàbịảnhhưởnglơikéocủanhómbạnnênrấtcầncóđịnh
hướngGDĐĐ.Bướcvàothếkỷ21,nhânloạicũngnhưdântộcđứngtrướccơhộivơc
ùnglớn,đólàsựpháttriểnkhoahọccơngnghệ,mởcửa,hộinhậptồncầuhố...nhưngc
ũngđốimặtvớinhữngtháchthứcchưatừngcócủamơitrườngtựnhiênvàxãhộinhưnh
ữngtệnạnxãhội,h ệ thốnggiátrị,lốisốngcónhiềuthayđổi...Đólànhữnghiệntượngrấ
tphứct ạ p ảnhhưởngkhơngnhỏđếnsựpháttriểnnhâncáchhọcsinhTHPTvìvậyGD
ĐĐlạicàngtrởnêncấpthiết.

Hiệnnay,sựxuấthiệncủaxãhộithơngtin,sựpháttriểncủanềnkinht ế ; xuthếto
àncầuhốhộinhậpkinhtế...lơikéocácgiađìnhvàovịngquaykinhtếnênthờigianđểc
ácbậcphụhuynhhọcsinhquantâm,chămsócgiáodụcconcáikhơngnhiều,làmchotrẻ
emthấycơ
đơnngaytrongnhàcủamìnhv à vìvậycácemdễpháttriểnlệchlạc.Thựctếchothấyx
ãhội,giađìnhvàngaycảmộtbộphậncánbộquảnlývàgiáoviênvẫncoinhẹviệcGDĐĐ
chohọcsinh, chủyếuvẫncoiviệcdạychữhơnviệcdạyngười.
Trongnhữngn ă m q u a dođ ặ c thùđịaphương,nhiềugiađìnhtạix ã


QuanLạnđilàmnghềdàingàytrênbiển,chamẹmảilàmăn,lokiếmtiền,khơngcóđi
ềukiệnchămlođến sự họchành,đờisốngcủacont r ẻ. VàđặcbiệtkểtừkhiVânĐồnđ
ượcphêduyệtđặckhukinhtế,xãQuanLạncóđiệnlướiquốcgiathìhàngloạtcácnhàng
hỉ,hàngqnmọclênvớivớiđủloạic á c trịchơit ừ đánhxèng,bia , games,chát….Số
thanhniênđãr a trườngkhơngcóviệclàmthườngxuntụtập,lơikéohọcsinhbỏhọct
hamgiahútthuốc,uốngrượu,mat,trộmc ắ p , c ắ m quán,đánhnhauv à nhiềut ệ nạ
nkhác,l à m c h o sốhọcsinhviphạmđ ạ o đức,nềnnếpcủanhàtrườngngàycàngtăng...
Trướcthựctrạngtrên,hơnaihết,làngườilàmcôngtácquảnlýmộtt r ư ờ n g THP
Tc ủ a huyệnVânĐồn,t ơ i nhậnthứcrõtráchnhiệmc ủ a mình,phảicóbiệnphápquả
nlýgiáodụcđạođứcthiếtthực,phùhợpnhằmnângcaohơnnữahiệuquảcơngtácgiáo
dụcđạođứchọcsinh.Xuấtpháttừnhữnglýdotrên,tơichọnđềtài“Quảnlýhoạtđộng
giáodụcđạođứchọcs i n h ởtrườngtrunghọcphổthơngQuanLạnhuyệnVânĐ
ồntỉnhQuảngNinh”làmđề tàinghiêncứu.
2. Mụcđíchnghiêncứu
Nghiêncứunhằmmụcđíchđánhgiáthựctrạngđạođứchọcsinhvàthựctrạngquả
nlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhtrênđịabàn,từđóđềxuấtcácbiệnphápquảnlýhoạtđộn
gGDĐĐhọcsinhtạitrườngTHPTQuanLạn,huyệnVânĐồngópphầnnângcaochấtl
ượnggiáodụctồndiệncủanhàtrường.
3. Kháchthểvàđốitượngnghiêncứu
3.1. Kháchthểnghiêncứu

HoạtđộngGDĐĐhọcsinhtrườngTHPT.
3.2. Đốitượngnghiêncứu
QuảnlýhoạtđộngGDĐĐh ọ c sinhở trườngTHPTQuanL ạ n ,VânĐồn,Quả
ngNinh
4. Nhiệmvụnghiêncứu
4.1. NghiêncứulýluậnvềquảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhởtrườngtrunghọc
phổthông.


4.2. Khảos á t , đánhg i á , phântíchthựctrạngđ ạ o đứch ọ c sinh,hoạtđộngG
DĐĐvàquảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhởtrườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồntỉ
nhQuảngNinh.
4.3. ĐềxuấtcácbiệnphápquảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhởtrườngTHPTQ
uanLạnhuyệnVânĐồntỉnhQuảngNinhtronggiaiđoạnhiệnnay.
5. Câuhỏinghiêncứu
1. ThựctrạngquảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhtrườngTHPTQuanLạnhuyệ
nVânĐồntỉnhQuảngNinhhiệnnaynhưthếnào?
2. CónhữngbiệnphápnàonhằmnângcaohiệuquảquảnlýhoạtđộngGDĐĐh
ọcsinhtrườngTHPTQuanLạntronggiaiđoạnhiệnnay?
6. Giảthuyếtnghiêncứu
CơngtácquảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhtrườngTHPTQuanLạnhuyệnVâ
nĐồntỉnhQuảngNinhtrongthờigianquacịnnhiềuhạnchế,bấtcập, hiệuquảthấp,ản
hhưởngđếnchấtlượnggiáodụctồndiệntrongnhàtrườngTHPT.Nếunghiêncứuh ệ t
hốngc ơ s ở l ý luận,đánhg i á đúngthựctrạngquảnlýsẽ đềxuấtđượccác biệnphápq
uảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhcótínhcấpthiếtvàkhảthigópphầnnângcaochấtlư
ợnggiáodụcđạođứcchohọcsinhtrongnhàtrường.
7. Phạmvinghiêncứu
7.1. Phạmvikhơnggiannghiêncứu
NghiêncứutạitrườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồntỉnhQuảngNinh
7.2. Phạmvithờigiannghiêncứu

Nghiêncứutừtháng01/2016đếntháng11năm2016
8. Phươngphápnghiêncứu
8.1. Nhómphươngphápnghiêncứulýluận
Sửdụngcácphươngphápnghiêncứulýthuyết,phươngphápphântích,tổnghợp,k
háiqthóanhằmhệthốnghóatổngquanvấnđềnghiêncứu,cơsởlýluậncủavấnđềnghi
êncứu,nghiêncứuvănkiệncủaĐảng,

Nhà

nước,

cáctàiliệulýluậnvềGDĐĐvàbiệnphápquảnlý giáodụcđạođứchọcsinhTHPT.


8.2. Nhómphươngphápnghiêncứuthựctiễn
- Phươngphápđiềutrabằngbảnghỏi:sửdụngbảnghỏiAnketđiềutrathựctrạng
vấnđềnghiêncứu.
- Phươngphápphỏngvấnsâu:phỏngvấn,l ấ y ý kiếncủacácc á n b ộ quảnlý,gi
áoviên,GVCN,chamẹhọcsinh,...nhằmlàmrõmộtsốnộidungv ề thựctrạngvấnđền
ghiêncứu.
- Phươngphápquansát:quansátc á c hoạtđộngGDĐĐ,quảnlýhoạtđộngGDĐ
Đc ủ a trườngTHPTQuanLạn,quansátc á c biểuhiệnviphạm,chấphànhnềnếpcủah
ọcsinhtrongnhàtrường.
8.3. Phươngphápthốngkê,xửlýsốliệu
- Xửdụngphươngphápthốngkêtốnhọcnhằmthốngkêkếtquảnghiêncứu
- Phântích,xửlýsốliệubằngphầnmềmSPSS22.0
9. Nhữngđónggópcủaluậnvăn
Luậnvănhệthốnghóacơsởlýluận,gópphầnlàmsángtỏcácvấnđềl ý luậnvềq
uảnlýgiáodụcđứchọcsinhởtrườngTHPT.
Luậnvănnghiêncứuthựctrạng,đềxuấtbiệnphápquảnlýgiúpchotrườngTHP

TQuanLạnnângcaohoạtđộngGDĐĐhọcsinh,gópphầnnângc a o chấtlượngđàotạ
otrongnhàtrường.
Kếtquảnghiêncứuc ủ a luậnvănl à tàiliệuthamkhảoqgiátrongcơngtácđào
tạochunngànhQLGDtạitrườngĐạihọcGiáodục,ĐạihọcQuốcgiaHàNội.
10. Cấutrúcluậnvăn
NgồiphầnMởđầu,Kếtluậnvàkhuyếnnghị,PhụlụcvàTàiliệuthamkhảo,nộid
ungluậnvănđượccấutrúctrong3chương:
Chương1 : Cơs ở l ý luậnv ề quảnl ý hoạtđộnggiáodụcđạođứch ọ c sinhởtrườ
ngtrunghọcphổthông.
Chương2:ThựctrạngquảnlýhoạtđộnggiáodụcđạođứchọcsinhởtrườngTH
PTQuanLạnhuyệnVânĐồntỉnhQuảngNinh.
Chương3 :BiệnphápquảnlýhoạtđộnggiáodụcđạođứchọcsinhtrườngTHPT
QuanLạn,huyệnVânĐồntỉnhQuảngNinh


CHƯƠNG1
CƠSỞLÝLUẬNVỀQUẢNLÝHOẠTĐỘNGGIÁODỤCĐẠOĐỨCHỌCS
INHỞTRƯỜNGTRUNGHỌCPHỔTHƠNG
1.1. Tổngquanvấnđềnghiêncứu
Từxưađếnnay,trongmọithờiđại,đạođứccóvaitrịquantrọngtrongx ã hộivớin
hữngchuẩnmựcgiátrịđúngđắn,đạođứclàmộtbộphậnquantrọngtrongnềntảngtin
hthầncủaxãhội,đạođứcgópphầngiữvữngổnđịnhchínhtrịxãhội,quađóthúcđẩyphá
ttriểnkinhtếxãhội.Ngượclại,nếuxãhộibịkhủnghoảngvềđạođức,điềuđóchínhlàngunnhând
ẫnđếnkhủnghoảngchínhtrị,kinhtế,xãhội.Dođóvấnđềđạođứcvàgiáodụcđạođứcl
nđượcnhiềungườiquantâm.
KhổngTử(551479TCN),nhàgiáodụclớncủaTrungHoaphongkiếnđ ề caođườnglốiđứctrịvàlễtrịđ
ểtrịquốcandân,pháttriểnđấtnước.Theoquanđ i ể m c ủ a ơngthìc ơ s ở củađườnglối
đứctrịlàlịngNhân,lịnguthươngconngười,ơngcoiNhânlàgốcrễcủacácđứckh
ác,cácđứctụcảởNhân.KhổngTửchorằng:“Điềumìnhkhơngmuốnthìđừngl à m c
h o k ẻ khác”.Làmngườiphảibiếtsửamình“KhơngnhìncáikhơnghợpLễ,khơngngh

ecáikhơnghợpLễ,khơngnóiđiềukhơnghợpLễ,khơnglàmviệckhơnghợpLễ”.
Vớinhữngcốnghiếnấy,KhổngTửđược
coilànhàgiáodụclớncủaTrungQuốc,đượctơnlàm“Vạnthếsưbiểu”[Trích:10].
I.A.Komenxki(15921670)đãđúckết“Mộtsốquitắctrongứngxử”đểgiáodụcchothanhthiếuniên.Ơngđặc
biệtquantâmđếnphươngpháplàmgươngvànêugươngtronggiáodụcđạođứcchoh
ọcsinh[Trích:10].
ỞthếkỷXX,nhiềunhàtâmlýhọcvàgiáodụchọctrênthếgiớicũngđãđ ề cậpvàn
ghiêncứuvềgiáodụcđạođức.TrongsốđónốibậtlànhàgiáodụchọcvàtâmlýhọcLiê
nXơA.X.Makarenco,ơngnêulênnguntắcgiáodụctậpthểvàthơngquatậpthể.Tro
ngtácphẩm“Bàicasưphạm’’ơngđặcbiệtnhấnmạnhvaitrịcủaGDĐĐhọcsinh[14].


ỎViệtN a m c ũ n g nhưc á c nướcphươngĐơngkhác,hàngnghìnn ă m trướcđ
â y đ ã x â y dựngmơhìnhgiáodụctheotruyềnthốngNhogiáo,coitrọngLễvàVăn.Vă
nhiểutheonghĩarộnglàkiếnthứclàvănchươngcũngc ó nghĩalàtàinăng.Lễđượchiể
utheonghĩarộnglànghithức,khnphépmàmọingườiphảitntheotronghànhviứn
gxửđểthểhiệnlàconngườicónhữngphẩmchấtcơbản:Nhân,Nghĩa,Lễ,Trí,Tíncóng
hĩalàđạođức.Đạođứcvàtàinănglàhaiyếutốcănbảncủanhâncáchconngười,trongđ
óchngtacoitrọngđạođức,coiđạođứclàgốcrễ,“TiênhọcLễ,HậuhọcVăn”l à xuất
pháttừtưtưởngđó.
Kếthừavàpháttriểnnhữngtưtưởngvềgiáodụccủacácbậctiềnnhân,chủtịchHồ
ChíMinhđềcaotầmquantrọngcủađạođức.Bácviết:“Cũngnhưsơngphảicónguồn
mớicónước,khơngcónguồnthìsơngcạn.Câyphảicógốc,khơngcógốcthìcâyhéo.N
gườicáchmạngphảicóđạođức,khơngc ó đạođức thìtàigiỏiđếnmấycũngkhơnglãn
hđạođ ư ợ c nhândân”[19,tr.34].TheotưtưởngcủaNgười,đạođức
cáchmạnggiúpconngườivượtmọit h ử thách,khơnglùibướctrướckhókhăngiankhổ
.BảnthânNgườichínhlàt ấ m gươngsángnhấtvềđạođứccáchmạng.Dođócuộcvận
động“Họctậpv à l àm theotấmgươngđạođứcHồChíMinh”doĐảngtaphátđộn
gđượcđơngđảonhândântahưởngứngthamgia.
ĐảngvàNhànướctađãsớmnhậnthứcđượcvaitrịcủaGDĐĐđốivớisựnghiệ

pgiáodụcnóiriêngvàsự pháttriểnbền vữngcủatồnx ã hộinóichung.Chínhvìvậy,n
ăm1979khiBộchínhtrịraquyếtđịnhvềcảicáchgiáodục,Uỷb a n c ả i cáchgiáodụcđ ã
cóquyếtđịnhs ố 01mởc u ộ c vậnđộng:"Tăngcườnggiáodụcđạođứccáchmạngtron
gcáctrườnghọc"[Trích:20].
Ngàynay,trongnềnkinhtếthịtrường,nềnkinhtếmởđầynăngđộnghiệnnayđ
ãtạoranhữngđịnhhướnggiátrịxãhộimới,bêncạnhnhữnggiátr ịđạođứctruyềnthố
ngtốtđẹp,nhữnggiátrịcủaconngườitrongthờiđạimớicũngđượchìnhthành.Đãcón
hiềubàiviết,cơngtrìnhnghiêncứucủac á c t á c giảvềđạođứcvàGDĐĐhọcsinh:


TácgiảPhạmMinhHạcđãnêulêncácđịnhhướnggiátrịđạođứcconngườiViệ
tNamtrongthờikỳcơngnghiệphóa–hiệnđạihóa(CNHHĐH)đấtnướcvànêulên6giảiphápcơbảnđểgiáodụcđạođứcconngườiViệtN a m t
rongthờikỳCNHHĐH:“Tiếptụcđổimớinộidung,hìnhthứcgiáodụcđạođứctrongcáctrườnghọc;củn
gcố ý tưởnggiáodụcở giađìnhv à cộngđồng,kếthợpchặtchẽgiáodụcnhàtrườngtron
gviệcgiáodụcđạođứcchohọcsinh,kếthợpchặtchẽgiáodụcđạođứcvớiviệcthựchiệ
nnghiêmchỉnhluậtphápcủacáccơquanthihànhphápluật.Tổchứcthốngnhấtcácph
ongtràothiđuaunướcv à cácphongtràorènluyệnđạođức,lốisốngchotồndân,trư
ớchếtlàcánbộđảngviên,thầycơgiáocáctrườnghọc,xâydựngmộtcơchếtổchứcvàc
hỉđạothốngnhấttồnxãhộivềgiáodụcđạođức,nângcaonhậnthứcchomọingười”[1
2,tr.71-72].
TácgiảHàNhậtThăngđãnghiêncứusựpháttriểntrílực- tâmlựct h ể lựccủamỗiconngười,trongđóphảicoitâmlựclànộilựccủasựpháttriểnconng
ười,đồngthờitácgiảđãviếtcuốnsách:"Rènluyệnkỹnăngsưphạm”nhằmc u n g cấpn
hữngk ỹ năngsưphạmcầnthiếtchosinhviêns ư phạmvàđộingũgiáoviênđểnângcao
chấtlượnggiáodụcđạođứctrongcácnhàtrườngphổthơng [23].
CáctácgiảNguyễnThịMỹLộc-ĐinhThịKim Thoa-TrầnVănTính
VũPhươngLiênđãnghiêncứugiáodụcgiátrịsốngnhằmgiáodụcđạođứcchohọcsinh
THPT,đồngthờicáctácgiảđãviếtcuốnsách“Giáodụcgiátrịsốngvàkỹnăngsốngch
ohọcsinhtrunghọcphổthơng”,đâylàtàiliệubổí ch chođộingũgiáoviênTHPTtro
ngviệcgiáodụcđạođứclốisốngchohọcsinhhiệnnayvà
đãđượcrấtnhiềutrườngTHPTsửdụng[15].

Nghiêncứuv ề quảnl ý hoạtđộngGDĐĐh ọ c sinh,cómộts ố t á c giảnghiêncứ
unhư sau:
TácgiảNguyễnQuangVinhđãđềcậpđếncácgiảiphápđểnângcaochấtlượnggiá
odụcđứchọcsinhTHPThuyệnVũThưtỉnhTháiBìnhvàđềxuất6giảiphápquảnlýđển
ângcaochấtlượnggiáodụcđứchọcsinhTHPT[27].


TácgiảNguyễnPhươngLiênđềcậpđếnquảnlýgiáodụctruyềnthốngchohọcsi
nhquađógiáodục
đạođứchọcsinhtạicáctrườngTHPThuyệnTừLiêmthànhphốHàNội,quađóđánhgia
thựctrạngđạođứctruyềnthốngcủahọcsinhhuyệnTừLiêm,đềracácbiệnphápgiáod
ụcđạođứcchoHStrênđ ị a bàn[17].
Quamộtsốnghiêncứuvàthựctiễngiáodụcđạođứctrênđâychothấy,giáodụcđ
ạođứchọcsinhTHPTlàcơngviệckhókhăn,vấtvả,phứctạpđịihỏiphảicónhữngbiện
phápphùhợp,GDĐĐhọcsinhphổthơnglàmốiquant â m khơngchỉcủanhữngngườil
àmcơngtácgiáodụcmàcịnlàcủatồnxãhội,nhấtlàtrongtìnhhìnhxãhộitahiệnnay.
TuynhiênchưacóđềtàinàonghiêncứuvềquảnlýhoạtđộngGDĐĐhọcsinhở t
rườngTHPTQuanLạnhuyệnVânĐồnmộthuyệnđ ả o đangtrênđàhộinhậpvàchịunhiềuảnhhưởngcủasựpháttriểnkinhtế,v
ănhóaxãhội,đơthịcủatỉnhQuảngNinh.Vìvậy,tơichọnđềtàinàyvớihyvọnggópph
ầnnhỏbévào việcnângcaohiệuquảGDĐĐch o họcsinhTHPThuyệnVânĐồntỉnh
QuảngNinh.
1.2. Mộtsốkháiniệmcơ bản
1.2.1. Quảnlý
Từkhiconngườisốngthànhxãhộicósựphâncơnghợptáctronglaođộngthìbắt
đầuxuấthiệnsựquảnlý.Tínhchấtcủaviệcquảnlýthayđổivàpháttriểntheosựpháttriể
ncủaxãhộilồingười,nhằmbảođảmchosựtồnt ạ i vàpháttriểncủaxãhội.
TheotừđiểntiếngViệtthơngdụng,thuậtngữ“quảnlý”đượcđịnhnghĩalà:“Tổch
ức,điềukhiểnhoạtđộngcủamộtđơnvị,cơquan”[26].
TheoK.Marx:“Quảnlýlàlaođộngđiềukhiểnlaođộng”.K.Marxđãviết:“Bấtc
ứlaođộnghaylaođộngchungnàomàtiếnhànhtrênmộtquymơlớn,đềuuc ầ u phảic

ó mộts ự chỉđạođ ể điềuhồnhữnghoạtđộngcánhân...Mộtnhạcsĩđộctấuthìđiềukhi
ểnlấymình,nhưngmộtdànnhạcthìphảicónhạctrưởng”[4,tr.350].


NhàtriếthọcV.G.Afnatsevchorằng,quảnlýxãhộimộtcáchkhoahọclànhậnth
ức,pháthiệncácquyluật,cáckhuynhhướngvậnđộngcủaxãhộivàhướngsựvậnđộn
gcủaxãhộichophùhợpvớicáckhuynhhướngđó;là pháthiệnvàgiảiquyếtkịpthờicác
mâuthuẫncủasựpháttriển;làduytrìs ự thốngnhấtgiữachứcnăngvàcơcấucủahệthố
ng;làtiếnhànhmộtđườnglốiđúngđắndựatrêncơsởtínhtốnnghiêmtúcnhữngkhảnă
ngkháchquan,mốitươngquangiữacáclựclượngxãhội...[Trích:10, tr.326].
FrederickWinslowTaylor(18561915)lànhàthựchànhquảnlýkhoahọcvềlaođộngđãđưarađịnhnghĩa:“Quảnlýlàbi
ếtđượcchínhxácđiềubạnmuốnngườikháclàm,vàsauđóhiểuđượcrằnghọđãhồnth
ànhcơngviệcmộtcáchtốtnhất[Trích: 10, tr.327].
HenryFayol(18411925)đãxuấtpháttừnghiêncứucácloạihìnhhoạtđộngquảnlývàphânbiệtthành5chứ
cnăngcơbản:“kếhoạchhố,tổchức,c h ỉ huy,phốihợpvàkiểmtra”vàsaunàyđượck
ếthợplạithành4chứcnăngc ơ bảncủaquảnlý:kếhoạch,tổchức,chỉđạovàkiểmtra.N
hữngcốnghiếnc ủ a ơngvềlýluậnquảnlýđãmangtínhphổqtcaovànhiềuluậnđiểm
đếnna y vẫncịngiátrịkhoahọcvàthựctiễn[Trích:10,tr.327-328].
TácgiảNguyễnNgọcQuangchorằng:“Quảnlýlàtácđộngcómụcđíchcókếhoạc
hcủachủthểquảnlýđếntậpthểnhữngngườilaođộngnóichunglàkháchthểquảnlý,nhằ
mthựchiệnđượcmụctiêudựkiến”[21].
TheotácgiảNguyễnThịMỹLộc:"Quảnlýlàtácđộngcóđịnhhướng,cóchủđích
củachủ
thểquảnlýđếnkháchthểquảnlýtrongmộttổchứcnhằmlàmchotổchứcvậnhànhvàđạtđ
ượcmụcđíchcủatổchức"[16].
Từquanniệmc ủ a cáchọcgiảđ ã nêu,chúngtacót h ể kháiquátlại:“Quảnlýlàh
oạtđộngcóýthứccủaconngườinhằmđịnhhướng,tổchức,sửdụngc á c nguồnlựcv à
phốihợphànhđộngcủamộtnhómngườih a y mộtcộngđồngngườiđểđạtđượccácmụ
ctiêuđề ramộtcáchhiệuquảnhất”.
1.2.2. Quảnlýgiáodục

Giáodụcl à mộtloạihình,lĩnhvựchoạtđộngx ã hộirộnglớnđược


hìnhthànhdonhucầupháttriển,tiếpnốicácthếhệcủađờisốngxãhộithơngquaqtrìn
htruyềnthụtrithứcvàkinhnghiệmxãhộicủacácthếhệtrướcchocácthếhệsau.Cũng
nhưbấtkỳmộthoạtđộngxãhộinào,hoạtđộnggiáodụccầnđượctổchứcvàquảnlývới
cấpđộkhácnhau(nhànước,nhàtrường,lớphọc...)nhằmthựchiệncóhiệuquảmụcđí
chvàcácmụctiêugiáodụcphùhợpvớitừnggiaiđoạnpháttriểncủacácthểchếchínhtr
ịxãhộiởcácquốcgia.Đểhoạtđộnggiáodụcđạtđượcmụctiêu,cầnthiếtphảicócơngtá
cquảnlý,cónhiềutácgiảnghiêncứuvềvấnđềnày,sauđâylàmộtsốkháiniệmcủacáct
ácgiảkhácnhau.
P.VKhuđơminxkychorằng:“Quảnlýgiáodụclàtácđộngcóhệthống,cókếhoạ
ch,cóýthức,cómụcđíchcủachủthểquảnlýởcáccấpkhácnhauđếntấtcảcáckhâucủah
ệthốngnhằmđảmbảoviệcgiáodụccộngsảnchủnghĩachothếhệtrẻ,đảmbảosựpháttri
ểntồndiệnvàhàihồcủahọtrêncơsởnhậnthứcvàsửdụngcácquyluậtkháchquancủa
qtrìnhdạyhọcvàgiáodục,củasựpháttriểnthểchấtvàtâmlýcủatrẻem”[Trích:10,tr.
341]
Theotácg i ả TrầnKiểm:“Quảnlýgiáodụclànhữngtácđộngcóh ệ thống,cókế
hoạch,cóýthứcvàhướngđíchcủachủthểquảnlýởmọicấpkhácnhauđếntấtcảcác
mắtxíchcủatồnbộhệthốngnhằmmụcđíchđảmbảosựhìnhthànhnhâncáchchothế
hệtrẻtrêncơsởquyluậtcủaqtrìnhgiáodụcvềsựpháttriểnthểlực,trílựcvàtâmlựctr
ẻem”[13].
TheoNguyễnNgọcQuangthì:“Quảnlýgiáodụclàhệthốngtácđộngcó mụcđí
ch,cókếhoạchphùhợpquyluậtcủachủthểquảnlý,nhằmlàmchoh ệ thốngvậnhànhth
eođườnglốigiáodụccủaĐảng,thựchiệnđượccáctínhchấtcủanhàtrườngxãhộichủn
ghĩaViệtNammàt i ê u điểmhộit ụ làqtrìnhdạy-học,giáodụcthếhệ

trẻ,

đưahệ

giáodụcđếnmụctiêudựkiến, tiếnlêntrạngtháimớivềchất”[21].
TácgiảNguyễnThịM ỹ Lộc,NguyễnQuốcChíchorằng:“Quảnlýgiáodụclàh
oạtđộngcóýthứcbằngcáchvậndụngcácquyluậtkháchquanc ủa nhàquảnlýgiáodụ
ctácđộngđếntồnbộhệthốnggiáodụcnhằmlàmchohệthốngđạtđượcmụctiêucủan
ó”[16].