Báo cáo đề tài báo cáo thu hoạch học phần tâm lý học đại cương (hành vi hung tính và bạo lực của học sinh tiểu học)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐẠI NAM
KHOA TRUYỀN THÔNG

BÁO CÁO THU HOẠCH
HỌC PHẦN MARKETING CĂN BẢN

Ngành: QUAN HỆ CÔNG CHÚNG
Lớp: QHCC 16-01
Giảng viên hướng dẫn: TS-GVC. Trần Văn Cốc

Hà Nội – 2023

1


TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐẠI NAM
KHOA TRUYỀN THÔNG
---o0o---

BÁO CÁO THU HOẠCH
HỌC PHẦN HỌC PHẦN MARKETING CĂN BẢN
(Học kỳ II, năm học 2022 – 2023)
Đề tài:
Báo cáo thu hoạch học phần Tâm lý học đại cương
(Hành vi hung tính và bạo lực của học sinh tiểu học)

Giảng viên hướng dẫn: ThS-GVC. Trần Văn Cốc
Sinh viên lớp: QHCC 16-01
Sinh viên thực hiện: Lưu Thị Quỳnh Nhung
Mã sinh viên: 1676010028

Người chấm 1

Người chấm 2

Hà Nội, tháng 3 – 2023

2


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU...........................................................................5
Chương 1: Cơ sở lý luận về thực trạng hành vi hung
tính của học sinh tiểu học ngày nay...............................10
Chương 2: Thực trạng của hành vi hung tính của học
sinh tiểu học ngày nay.....................................................11
1.Mức độ biểu hiện hành vi hung tính của trẻ tiểu học tồn khối 3,
4, 5 ở trường tiểu học Phan Phu Tiên_TP Đà Nẵng.......................11
2. Các mặt biểu hiện cơ bản của hành vi hung tính ở học sinh tiểu
học trường Phan Phu Tiên - TP Đà Nẵng.......................................12
3. So sánh các mặt biểu hiện hành vi hung tính ở 3 khối lớp.........14

Chương 3: Giải pháp giúp hạn chế hành vi hung tính
của học sinh tiểu học ngày nay.......................................15
1.Đề xuất giải pháp.........................................................................15
2.Kết luận.......................................................................................15

Tài liệu tham khảo..........................................................17

3

Danh mục biểu đồ

Biểu đồ 1. Mức độ biểu hiện hành vi hung tính của trẻ tiểu học ở
khối 3, 4, 5...................................................................................11
Biểu đồ 2. Các mặt biểu hiện hành vi hung tính của học sinh trường
Tiểu học Phan Phu Thiên.............................................................14

4


MỞ ĐẦU

Biểu hiện hành vi hung tính của trẻ là vấn đề đáng quan tâm và cấp
thiết. Khơng có sự quan tâm và can thiện kịp thời có thể dẫn đến
các hành vi mang tính bạo lực ở các lứa tuổi lớn hơn. Nhận thức
được điều này, tôi tiến hành tìm hiểu nghiên cứu thực trạng biểu
hiện hành vi hung tính của học sinh tiểu học. Với đề tài chúng ta
cần làm rõ các mặt biểu hiện của lứa tuổi tiểu học như: mặt biểu
hiện bằng ngôn ngữ (ngôn ngữ trực tiếp, ngôn ngữ gián tiếp), mặt
biểu hiện bằng hành động (hành động trực tiếp, hành động gián
tiếp) mức độ biểu hiện hành vi hung tính của lứa tuổi này.
1.Tính cấp thiết của đề tài:
Hành vi hung tính là một trong những nguyên nhân dẫn đến
những xung đột và phần lớn mang tính bạo lực với các biểu hiện:
gây gổ, hung hăng, dễ kích động, cáu kỉnh, bực bội, cứng đầu, thù
địch với người khác. Mối quan hệ của trẻ có hành vi hung tính với
gia đình, bạn bè và thầy cơ ln ln căng thẳng và mâu thuẫn.
Điều đó có thể dẫn đến suy yếu sức khỏe của trẻ. Ngồi ra, hung

tính trở thành một đặc điểm tính cách ổn định, tiêu cực ảnh hưởng
đến quá trình phát triển nhân cách và xã hội của các em trong kỳ
lứa tuổi sau đó.
Lứa tuổi tiểu học là lứa tuổi mà quá trình nhận thức của các em
mới bắt đầu, việc hình thành nhân cách của trẻ có sự tác động rất
lớn từ gia đình, nhà trường và xã hội. Chính ở lứa tuổi tiểu học khi

5


ta nhìn nhận sớm được biểu hiện hung tính ở trẻ sẽ có những giải
pháp hữu hiệu và thiết thực cho thế hệ thanh thiếu niên sau này,
giảm thiểu và ngăn chặn được vấn nạn bạo lực học đường, bởi vì
rất khó thay đổi hành vi một con người một khi họ đã hoàn thiện về
mặt nhân cách. Xuất phát ở những lý do trên, tôi quyết định lựa
chọn đề tài: “Hành vi hung tính và bạo lực ở trẻ em”.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án:
2.1.Mục đích nghiên cứu:
Xây dựng cơ sở lý luận và chỉ rõ thực trạng hành vi hung tính
của trẻ tiểu học trong các trường công lập trên địa bàn Thành phố
Đà Nẵng hiện nay; từ đó, đề xuất các biện pháp nhằm giảm thiểu
hành vi hung tính một cách hiệu quả.
2.2.Nhiệm vụ nghiên cứu
1) Khái qt hóa các cơng trình nghiên cứu trong và ngoài nước về
hành vi, hành vi hung tính phục vụ cho việc xây dựng cơ sở lý luận
của đề tài luận án.
2) Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hành vi hung tính của trẻ học tiểu
học, xác định các yếu tố ảnh hưởng tới hiện tượng tâm lý này.
3)Làm rõ thực trạng biểu hiện và mức độ hành vi hung tính của trẻ
học tiểu họctrong các trường công lập trên địa bàn thành phố Đà

Nẵng hiện nay: phân tích mức độ tác động của các yếu tố chủ quan
và khách quan tới hành vi hung tính của trẻ tiểu học.
4) Đề xuất biện pháp tâm lý – giáo dục nhằm giảm thiểu hành vi
hung tính của trẻ tiểu học một cách hiệu quả.
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
6


3.1.Đối tượng nghiên cứu
Biểu hiện hành vi hung tính của trẻ tiểu học của các trường công
lập trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng hiện nay.
3.2.Phạm vi nghiên cứu
3.2.1.Phạm vi về đối tượng nghiên cứu
- Hành vi hung tính là một vấn đề đa dạng và phức tạp, nhưng đề
tài chỉ tập trung nghiên cứu cứu biểu hiện và một số nhân tố tác
động đến hành vi hung tính của học sinh tiểu học.
- Đề tài chỉ nghiên cứu biểu hiện hành vi hung tính của học sinh
tiểu học trong thời gian ở trường.
- Đề tài chỉ nghiên cứu khía cạnh tâm lý của hành vi hung tính chứ
khơng nghiên cứu khía cạnh sinh lý của hành vi này, cụ thể là
nghiên cứu biểu hiện của hành vi hung tính qua hành vi ngôn ngữ
và hành vi phi ngôn ngữ.
- Đề tài chỉ đề xuất biện pháp chứ không tổ chức thực nghiệm biện
pháp.
3.2.2.Phạm vi về địa bàn nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu trên 400 học sinh và 23 giáo viên trường tiểu học
Phan Phu Tiên – thành phố Đà Nẵng làm khách thể khảo sát của đề
tài với mục đích nghiên cứu: tìm hiểu thực trạng biểu hiện hành vi
hung tính của học sinh tiểu học tại trường Tiểu Học Phan Phu Tiên
trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng và đề ra một số giải pháp cho vấn

đề nghiên cứu. Tiến trình nghiên cứu diễn ra từ tháng 5/1/2012 đến
tháng 4/2012 tại Trường tiểu Phan Phu Tiên. Phạm vi nghiên cứu
của vấn đề: Nghiên cứu trên học sinh khối 3-khối 4- khối 5 với các
7


biểu hiện hành vi hung tính qua lời nói hay hành động: trực tiếp
hay gián tiếp. Đề tài sử dụng phối hợp các phương pháp nghiên
cứu: Phương pháp nghiên cứu lý luận; Phương pháp nghiên cứu
thực tiễn (phương pháp điều tra bằng bảng hỏi (anket), phương
pháp quan sát, phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê tốn học).
Quy trình tổ chức nghiên cứu của đề tài diễn ra nghiêm túc, khoa
học và đúng mục tiêu đề tài đưa ra.
4.Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
4.1.Nguyên tắc phương pháp luận nghiên cứu
- Nguyên tắc hoạt động
- Nguyên tắc định luận duy vật của các hiện tượng tâm lý
- Nguyên tắc phát triển
4.2.Các phương pháp nghiên cứu cụ thể
- Phương pháp nghiên cứu văn bản tài liệu
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp điều tra bằng câu hỏi
- Phương pháp phỏng vấn sâu
- Phương pháp chuyên gia
- Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình
- Phương pháp xử lý số liệu thống kê toán học
5. Cấu trúc của luận án

8

Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài được kết cấu thành ba mục
như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về thực trạng hành vi hung tính của học
sinh tiểu học ngày nay
Chương 2: Thực trạng của hành vi hung tính của học sinh tiểu học
ngày nay
Chương 3: Giải pháp giúp hạn chế hành vi hung tính của học sinh
tiểu học ngày nay

9


Chương 1: Cơ sở lý luận về thực trạng hành vi
hung tính của học sinh tiểu học ngày nay
Dựa trên các quan điểm tiếp cận khác nhau hành vi hung tính như:
thuyết bản năng về hung tính, thuyết động lực về hung tính. Thuyết
hành vi về hung tính, chúng tơi cho rằng: Hành vi hung tính là
những tác động của trạng thái cơ thể được thể hiện qua hành vi đó
là sự tấn cơng người khác hay lời nói mang tính đe dọa, chỉ trích,
và vu khống trong mối quan hệ giữa người với người.
Từ đó, chúng tơi rút ra khái niệm cốt lõi của đề tài: Hành vi
hung tính của trẻ tiểu học là một dạng hành vi khi trẻ chuyển từ
trạng thái bình thường sang trạng thái cáu giận, bực tức với tần suất
vài lần trong ngày hay trong tuần. Đối với đứa trẻ hung tính thì q
trình xung lực mạnh hơn và tạo ra sự mất cân bằng ở trẻ. Hành vi
hung tính của trẻ tiểu học phụ thuộc vào hàng loạt các nguyên nhân
như: yếu tố sinh học, điều kiện sống, yếu tố tâm lý…Hành vi hung
ính của trẻ tiểu học được biểu hiện dưới dạng ngôn ngữ (trực tiếp,
gián tiếp) và hành động (trực tiếp, gián tiếp). 1)Ngôn ngữ trực tiếp:

uát tháo, to tiếng với bạn, cãi hỗn lại người lớn, mắng chửi, xua uổi
người làm trẻ tức giận…; 2) Ngôn ngữ gián tiếp: hậm hực, tự làu
bàu một mình, nổi giận vơ cớ với người khác…; 3) Hành động trực
tiếp: đánh vào người làm cho trẻ tức giận; 4)Hành động gián tiếp:
đánh vào đồ dùng như bàn ghế, sách vở, đánh vào vật nuôi…

10


Chương 2: Thực trạng của hành vi hung tính của
học sinh tiểu học ngày nay

1. Mức độ biểu hiện hành vi hung tính của trẻ tiểu học tồn
khối 3, 4, 5 ở trường tiểu học Phan Phu Tiên_TP Đà Nẵng
Trong tổng số 402 học sinh thì chúng tơi sàng lọc được 208 học
sinh có biểu hiện hành vi hung tính, chiếm 51,7%. Trong đó, có các
mức độ biểu hiện khác nhau. Mức độ thấp chiếm tỷ lệ cao nhất
22,6%, mức độ trung bình chiếm 15,2% (xem biểu đồ 1). Điều đó
nói lên biểu hiện hung tính của trẻ là bình thường, tuy nhiên vẫn
cần có sự quan tâm và can thiệp kịp thời từ phía gia đình và nhà
trường giúp các em có thể kiểm sốt được hành vi hung tính và
chuyển hóa thành các hành vi tích cực.
Biểu đồ 1. Mức độ biểu hiện hành vi hung tính của trẻ tiểu học ở
khối 3, 4, 5

11


Nhìn vào biểu đồ 1 cho thấy số học sinh cao có biểu hiện hành vi
hung tính ở mức độ cao chiếm 13,9%. Con số đó cho thấy rằng, có

khơng ít số học sinh có biểu hiện hung tính ở mức độ cao tại trường
tiểu học Phan Phu Tiên. Đối với học sinh có biểu hiện hành vi hung
tính ở mức độ cao này khơng chỉ cần có sự quan tâm từ phía gia
đình, nhà trường mà cần có sự hỗ trợ và can thiệp tâm lý nhằm giúp
các em có thể kiểm sốt xúc cảm và giảm thiểu những hành vi hung
tính gây tổn hại, căng thẳng cho bản thân và cho người khác.
2. Các mặt biểu hiện cơ bản của hành vi hung tính ở học sinh
tiểu học trường Phan Phu Tiên - TP Đà Nẵng.
- Hành vi hung tính biểu hiện qua ngơn ngữ trực tiếp ở 3 khối
lớp:
Qua kết quả điều tra ta thấy mức độ biểu hiện hành vi hung tính
thơng qua ngơn ngữ trực tiếp giữa 3 khối lớp không đồng đều và ở
mức độ thấp, khơng có mức độ biểu hiện cao giữa 3 khối lớp. Mức
độ biểu hiện ở khối lớp 3 và khối lớp 5 chênh nhau không đáng kể
(5,1% ở mức độ thấp, 7,2% ở mức độ trung bình) và biểu hiện cao
hơn nhiều so với khối lớp 4. Khối lớp 4 hầu như khơng có biểu
12


hiện hành vi hung tính qua ngơn ngữ trực tiếp, số biểu hiện ở mức
độ trung bình chỉ chiếm 1,8%, khơng có biểu hiện ở mức độ thấp
và mức độ cao.
Ngồi ra chúng tơi cịn tiến hành thu thập ý kiến của giáo viên
về mức độ biểu hiện vi hung tính thơng qua ngơn ngữ trực tiếp của
học sinh trường tiểu học Phan Phu Thiên và số liệu cho thấy phần
lớn các giáo viên cho rằng hành vi hung tính của học sinh được
biểu hiện qua mặt ngôn ngữ trực tiếp là ở mức độ thỉnh thoảng
(49%). Có khơng ít giáo viên cho rằng học sinh trong trường có
mức độ biểu hiện qua mặt hành vi này là thường xuyên (10,9%).
Các hành vi ngơn ngữ trực tiếp có biểu hiện hung tính được xem

xét ở mức độ thỉnh thoảng theo thứ tự là: lớn tiếng với bạn khi có
mâu thuẫn xích mích (18/23); thường xuyên la hét, quát tháo trong
lúc chơi đùa (15/23); nói hỗn với bạn bè (11/23). Điều đó cho thấy
có sự tương đồng giữa đánh giá của giáo viên với khảo sát hành vi
hung tính ở học sinh về mặt biểu hiện qua hành vi ngôn ngữ trực
tiếp.
- Hành vi hung tính biểu hiện qua ngơn ngữ gián tiếp ở 3 khối
lớp:
Mức độ biểu hiện hành vi hung tính thơng qua ngơn ngữ gián tiếp ở
ba khối lớp là không đồng đều và chủ yếu ở mức độ thấp, và khơng
có biểu hiện ở mức độ cao.
- Hành vi hung tính biểu hiện qua hành động trực tiếp ở 3 khối
lớp:
Mức độ biểu hiện hành vi hung tính thơng qua hành động trực tiếp
ở ba khối lớp hầu như rất ít (trong đó khối lớp 3 chỉ có 4.1%, khối

13


lớp 4 không biểu hiện, khối lớp 5 là 2.6%) và chỉ biểu hiện ở mức
độ thấp.
- Hành vi hung tính biểu hiện qua hành động gián tiếp ở 3 khối
lớp:
Mức độ biểu hiện hành vi hung tính thơng qua hành động gián tiếp
chủ yếu ở mức độ thấp và trung bình, khơng có biểu hiện ở mức độ
cao

3. So sánh các mặt biểu hiện hành vi hung tính ở 3 khối lớp
Các mặt biểu hiện hành vi hung tính của học sinh trường Tiểu
học Phan Phu Tiên về ngôn ngữ (trực tiếp, gián tiếp) và hành động

(trực tiếp, gián tiếp) có sự khác nhau về mức độ biểu hiện, điều đó
thể hiện qua biểu đồ 2:

Biểu đồ 2. Các mặt biểu hiện hành vi hung tính của học sinh
trường Tiểu học Phan Phu Thiên
Kết quả điều tra cho thấy biểu hiện hành vi hung tính thơng qua
ngơn ngữ cao qua hành động (hơn 5 lần), chủ yếu là biểu hiện ở
14


mức độ thấp (biểu hiện thông qua ngôn ngữ trực tiếp: 29.3%; biểu
hiện thông qua ngôn ngữ gián tiếp: 26.5%) và khơng có biểu hiện ở
mức độ cao.

Chương 3: Giải pháp giúp hạn chế hành vi hung
tính của học sinh tiểu học ngày nay

1. Đề xuất biện pháp
Từ kết quả thu được, chúng tôi đề xuất một số biện pháp can thiệp
như sau: Đối với những trẻ có biểu hiện hành vi hung tính thấp,
trung bình cần tổ chức những buổi sinh hoạt ngoài giờ lên lớp, cho
trẻ tham gia các trị chơi rèn luyện tính kiên trì, tinh thần đồn kết
như các trị chơi đứng lâu khơng chớp mắt, vẽ, xếp hình; Tổ chức
những cuộc thi kể chuyện về tấm gương người tốt, việc tốt…; Giáo
viên cần phải tiếp xúc, trò chuyện, gần gũi với học sinh để sớm
phát hiện ra các học sinh có biểu hiện hung tính và có cách ứng xử
phù hợp. Đối với những trẻ có biểu hiện hành vi hung tính cao cần
nâng cao nhận thức về tác động có hại của hành vi hung tính đồng
thời dạy cho trẻ những chiến lược làm giảm xung đột có hiệu quả.
2. Kết luận

15


Kết quả nghiên cứu của đề tài đã chứng minh rằng, biểu hiện hành
vi hung tính ở học sinh của trường Tiểu học Phan Phu Tiên – Thành
phố Đà Nẵng ở mức độ không cao, chủ yếu biểu hiện thông qua
ngơn ngữ trực tiếp hoặc gián tiếp. Điều đó cho thấy biểu hiện hung
tính của học sinh trường Tiểu học Phan Phu Thiên là bình thường,
biểu hiện hung tính của các em phần lớn phụ thuộc vào khí chất,
tính chất hiếu động của từng em ở lứa tuổi này. Tuy nhiên cũng cần
có sự quan tâm, tác động đúng đắn từ phía gia đình, nhà trường và
tồn xã hội để hướng các em đến những hành vi tích cực, giảm
thiểu những biểu hiện hung tính về ngơn ngữ lẫn hành động. Từ đó
chúng tơi có một số khuyến nghị đối với gia đình, nhà trường như
sau: Trước khi cha mẹ quát mắng, hay trách trẻ thì cần phải xem
xét lại lý do gì khiến trẻ làm như vậy, cha mẹ khơng nên áp đặt suy
nghĩ của mình lên trẻ; Cha mẹ cần chú ý đến những hồn cảnh có
thể tác động đến suy nghĩ, tình cảm của trẻ; Cha mẹ cần có sự hợp
tác với nhà trường trong việc can thiệp và phòng ngừa các rối nhiễu
tâm lý học đường. Nhà trường cần trang bị cho giáo viên những kỹ
năng cần thiết trong việc phát hiện và có những quan tâm, can thiệp
đúng đắn. Giáo viên cần hoạch định kế hoạch, giá trị sống cho học
sinh tiểu học, phải có những chương trình cụ thể; cần hình thành
các tổ hổ trợ tâm lý cho học sinh trong nhà trường nhất là ở lứa tuổi
tiểu học để giáo dục, uốn nắn trẻ kịp thời, đúng lúc; cần tổ chức
những trò chơi mang tính tập thể, tinh thần tương thân tương ái, rèn
luyện tính kiên trì, đồn kết. Mơn học đạo đức cần được chú trọng
nhiều hơn, để góp phần uốn nắn nhân cách của trẻ ngay từ khi cịn
nhỏ. Khi có sự hợp tác từ nhà trường và cha mẹ học sinh trong việc
can thiệp giúp các em kiểm soát được hành vi hung tính và hạn chế

sự tác hại của chúng thì sẽ giảm thiểu rất nhiều những hành vi

16


mang tính bạo lực ở các tuổi lớn hơn, giúp các em trưởng thành
một cách khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Trần Thị Minh Đức (2010), Hành vi gây hấn phân tích từ góc
độ tâm lý học xã hội. - H. : Đại học Quốc gia Hà nội, . - 389tr.
[2] Phạm Mạnh Hà (2002), Khái niệm Hung tính. Tạp chí Tâm lí
học số 11, tr.6
[3] Vũ Gia Hiền (2002), Tâm lý học hành vi, NXB ĐHQG Hà Nội
[4] Trần Thu Hương-Đặng Hoàng Ngân. Trẻ hung tính: Cấu trúc
tâm trí nào?, Báo cáo khoa học. Hội nghị quốc tế lần thứ 2 về tâm
lý học đường ở Việt Nam. Thúc đẩy nghiên cứu và thực hành tâm
lý học đường tại Việt Nam, (06-07/01/2011), NXB Đại Học Huế
[5] Bùi Văn Huệ (1997), Giáo trình Tâm lí học tiểu học, Nxb Giáo
dục, Hà Nội
[6] Nguyễn Văn Lũy, Lê Quang Sơn, Từ điển tâm lý học, 2009,
NXB Giáo dục Việt Nam [7] Đoàn Huy Oánh (2004), Tâm lý Sư
phạm, NXB ĐHQG TP. Hồ Chí Minh
17


[8] Nguyễn Khắc Viện (1995), Từ điển tâm lý học, Nxb Thế Giới
Trung tâm nghiên cứu tâm lý trẻ em, Hà Nội
[9] Nguyễn Quang Uẩn (2008), Giáo trình tâm lý học đại cương,
NXB ĐHSP

[10] fp.vncongdong.vn.(học viện quản lý giáo dục

18