981 7 chuong 2 son xe 4 k0kwz 20130111025848

Chương 2
ĐẶC ĐIỂM KẾT CẤU CƠ CẤU LÁI XE MATIZ

2.1.Yêu cu i vi c cu lỏi.
Cơ cấu lái là bộ giảm tốc đảm bảo tăng mô men tác động của ngời lái
đến các bánh xe dẫn hớng.Vì vậy nó cần phải đảm bảo những yêu cầu sau :

+

Có thể quay đợc cả hai chiều để đảm bảo chuyển động cần
thiết
của xe .

+ Có hiệu suất cao để lái nhẹ, trong đó cần có hiệu suất thuận
lớn hơn hiệu suất nghịch để các va đập từ mặt đờng đợc giữ lại
phần lớn ở cơ cấu lái.

+ Đơn giản trong việc điều chỉnh khoảng hở ăn khớp của cơ cấu
lái.

+ Độ dơ của cơ cấu lái là nhỏ nhất.
+ Đảm bảo kết cấu đơn giản nhất, giá thành thấp, tuổi thọ cao dễ
tháo lắp.

2.1.c im kt cu c cu lỏi xe Matiz.
C cấu lái của xe Matiz là cơ cấu lái loại bánh răng trụ thanh răng,
bánh răng trụ răng xoắn được chế tạo liền với trục. Cơ cấu lái đóng vai
trị là hộp giảm tốc biến chuyển động quay tròn của vành tay lái thành
chuyển động tịnh tiến qua lại của thanh lái ngang đồng thời đảm bảo
truyền và tăng mômen quay của người lái từ vành lái tới các bánh xe
dẫn hướng.

Cơ cấu lái của xe có tỉ số truyền là 15,7, đặc điểm kết cấu của cơ
cấu lái được thể hiện trên hình 2.1.

10


Cấu tạo của cơ cấu lái gồm có bánh răng trụ răng xoắn (3) ăn khớp
với thanh răng (7), đầu dưới và đầu trên của trục bánh răng trụ răng
xoắn được lắp trên các ổ bi, trên trục bánh răng trụ răng xoắn bố trí
cụm van phân phối (2) của trợ lực lái và có nắp che bụi (1) đảm bảo
trục bánh răng trụ răng xoắn quay nhẹ nhàng. Bánh răng trụ có cấu tạo
răng xoắn, thanh răng có cấu tạo răng nghiêng, đầu trục bánh răng trụ
răng xoắn có then hoa để lắp với trục trung gian của trục lái qua khớp
các đăng, thanh răng liên kết với thanh kéo bên (9) của hình thang lái
qua khớp cầu. để tạo góc ăn khớp lớn cho bộ truyền răng nghiêng thì
trục bánh răng trụ răng xoắn đặt nghiêng ngược chiều nghiêng của
thanh răng, nhờ vậy sự ăn khớp của bộ truyền lớn làm việc êm và phù
hợp với việc bố trí vành lái trên xe.
Để điều chỉnh khe hở ăn khớp giữa bánh răng trụ răng xoắn và
thanh răng, người ta vặn đai ốc chỉnh (6) tác động vào lò xo tỳ lên dẫn
hướng thanh răng (5) đẩy thanh răng vào ăn khớp khít với bánh răng trụ
răng xoắn. Độ dơ của hai vòng bi đỡ trục bánh răng điều chỉnh bằng
tấm đệm đặt phía trước ổ bi trên.

11


Hình 2.1. Đặc điểm kết cấu cơ cấu lái xe Matiz
1- Nắp che bụi; 2- Van phân phối; 3- Bánh răng trụ răng xoắn; 4Vỏ thanh răng; 5- Dẫn hướng thanh răng; 6- Đai ốc chỉnh; 7- Thanh
răng; 8- Thanh kéo bên; 9- Đầu thanh lái; 10- Cao su che bụi; 11- ổ

bi trên;

Khi vô lăng quay, bánh răng trụ răng xoắn quay làm thanh răng
chuyển động tịnh tiến sang phải hoặc sang trái trên bạc trượt. Sự dịch
chuyển của thanh răng được truyền xuống cam quay qua các thanh kéo
bên và đầu thanh lái, nhờ vậy mà xoay các bánh xe dẫn hướng theo ý
muốn của người lái.
Việc bố trí cơ cấu lái này có các ưu điểm sau:

12


- Cấu trúc đơn giản, gọn nhẹ do cơ cấu lái nhỏ và bản thân thanh
răng có tác dụng như thanh lái ngang của hình thang lái nên khơng
cần thiết kế thanh lái ngang như ở hình thang lái khác;
- Ăn khớp răng trực tiếp nên độ nhạy cao;
- Ma sát trượt và lăn nhỏ kết hợp với sự truyền mômen tốt nên lực
điều khiển trên vành lái nhẹ;
- Cơ cấu lái được bao kín hồn tồn nên ít phải chăm sóc bảo dưỡng.

13