Cập nhật những vấn đề trong chuẩn đoán và điều trị suy tim mạn tính (khuyến cáo 2005 của hội tim mạch Châu Âu - ESC 2005)

CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ TRONG CHẨN
CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ TRONG CHẨN
ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ SUY TIM MẠN TÍNH
ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ SUY TIM MẠN TÍNH
(KHUYẾN CÁO 2005 CỦA HỘI TIM MẠCH CHÂU ÂU
(KHUYẾN CÁO 2005 CỦA HỘI TIM MẠCH CHÂU ÂU
-
-
ESC 2005)
ESC 2005)
GS. TS. ĐẶNG VẠN PHƯỚC
Đại học Y Dược- TPHCM
CHẨN ĐOÁN (1)
CHẨN ĐOÁN (1)
Chẩn đoán suy tim đòi hỏi 3 yếu tố:
1.
Các triệu chứng cơ năng (symptoms): khó thở
điển hình hoặc mệt mỏi lúc nghỉ hoặc khi
gắng sức
2.
Các bằng chứng khách quan (objective
evidence) về rối loạn chức năng tim (tâm thu
và hoặc tâm trương)
3.
Đáp ứng lâm sàng với điều trò (rất giá trò
nhưng bản thân nó không đủ để chẩn đoán)
Chẩn đoán suy tim đòi hỏi
Chẩn đoán suy tim đòi hỏi
3
3
yếu tố

yếu tố
:
:
1.
1.
Các triệu chứng cơ năng
Các triệu chứng cơ năng
(symptoms):
(symptoms):
khó thở
khó thở
điển hình hoặc mệt mỏi lúc nghỉ hoặc khi
điển hình hoặc mệt mỏi lúc nghỉ hoặc khi
gắng sức
gắng sức
2.
2.
Các bằng chứng khách quan
Các bằng chứng khách quan
(objective
(objective
evidence)
evidence)
về rối loạn chức năng tim
về rối loạn chức năng tim
(
(
tâm thu
tâm thu
và hoặc tâm trương

và hoặc tâm trương
)
)
3.
3.
Đáp ứng lâm sàng với điều trò
Đáp ứng lâm sàng với điều trò
(
(
rất giá trò
rất giá trò
nhưng bản thân nó không đủ để chẩn đoán
nhưng bản thân nó không đủ để chẩn đoán
)
)
Nghi ngờ rối loạn chức năng
Nghi ngờ rối loạn chức năng
thất trái từ
thất trái từ
TC
TC
thực thể
thực thể
Nghi ngờ suy tim từ
Nghi ngờ suy tim từ
TC
TC
cơ
cơ
năng và thực thể

năng và thực thể
Tầm soát các bệnh tim bằng
Tầm soát các bệnh tim bằng
ĐTĐ,
ĐTĐ,
XQ,
XQ,
hoặc
hoặc
BNP (
BNP (
nếu làm được
nếu làm được
)
)
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bất thường
Các xét nghiệm bất thường
Suy tim hoặc rối loạn chức
Suy tim hoặc rối loạn chức
năng thụ thể không chắc
năng thụ thể không chắc
Suy tim hoặc rối loạn chức
Suy tim hoặc rối loạn chức
năng thụ thể không chắc
năng thụ thể không chắc
Suy tim hoặc rối loạn chức
Suy tim hoặc rối loạn chức
năng thụ thể không chắc

năng thụ thể không chắc
Các biện pháp chẩn
Các biện pháp chẩn
đoán bổ
đoán bổ
sung
sung
thích hợp
thích hợp
(
(
chụp cản quang động
chụp cản quang động
mạch vành
mạch vành
…)
…)
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bất thường
Các xét nghiệm bất thường
Tầm soát nguyên nhân
Tầm soát nguyên nhân
,
,
độ nặng
độ nặng
,
,
các yếu tố

các yếu tố
thúc đẩy và các thể bệnh suy tim
thúc đẩy và các thể bệnh suy tim
Các chẩn đoán hình ảnh
Các chẩn đoán hình ảnh
:
:
siêu âm chụp
siêu âm chụp
mạch máu bằng phóng xạ hoặc
mạch máu bằng phóng xạ hoặc
MRI
MRI
Lựa chọn phương
Lựa chọn phương
pháp điều trò
pháp điều trò
ĐIỀU TRỊ (1)
ĐIỀU TRỊ (1)
MỤC TIÊU ĐIỀU TRỊ
MỤC TIÊU ĐIỀU TRỊ
1.
1.
Phòng ngừa
Phòng ngừa
:
:
a.
a.
Các bệnh lý gây

Các bệnh lý gây
ra
ra
rối loạn chức năng tim hoặc suy
rối loạn chức năng tim hoặc suy
tim
tim
(
(
như tăng huyết áp
như tăng huyết áp
,
,
bệnh mạch vành
bệnh mạch vành
,
,
bệnh
bệnh
van
van
tim
tim
…)
…)
b.
b.
Sự tiến triển tới suy tim
Sự tiến triển tới suy tim
khi

khi
đã có rối loạn chức năng
đã có rối loạn chức năng
tim
tim
2.
2.
Duy trì hoặc cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh
Duy trì hoặc cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh
nhân
nhân
3.
3.
Kéo dài thời gian sống còn
Kéo dài thời gian sống còn
ĐIỀU TRỊ (2)
ĐIỀU TRỊ (2)
CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ KHÔNG DÙNG THUỐC:
CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ KHÔNG DÙNG THUỐC:
1.
1.
Giáo dục hướng dẫn cho bệnh nhân và gia đình
Giáo dục hướng dẫn cho bệnh nhân và gia đình
2.
2.
Tư vấn về thuốc men
Tư vấn về thuốc men
3.
3.
Tiết chế ăn uống và hoạt động xã hội

Tiết chế ăn uống và hoạt động xã hội
4.
4.
Nghỉ ngơi và gắng sức
Nghỉ ngơi và gắng sức
5.
5.
Hoạt động tình dục
Hoạt động tình dục
6.
6.
Du
Du
lòch
lòch
7.
7.
Tiêm chủng
Tiêm chủng
8.
8.
Các thuốc men khác cần tránh hoặc dùng thận trọng
Các thuốc men khác cần tránh hoặc dùng thận trọng
ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)


UCMC
UCMC
thuốc chọn đầu tiên

thuốc chọn đầu tiên
,
,
hoặc
hoặc
UCTT AII
UCTT AII
nếu không
nếu không
dung
dung
nạp
nạp
UCMC
UCMC


Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể
β
β


The
The
â
â
m
m
đ

đ
o
o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
(
(
ne
ne
á
á
u sau
u sau
NMCT)
NMCT)
±
±
Thuo
Thuo
á
á
c l
c l
ợ

ợ
i tie
i tie
å
å
u tu
u tu
ø
ø
y thuo
y thuo
ä
ä
c va
c va
ø
ø
o
o
t
t
ì
ì
nh tra
nh tra
ï
ï
ng
ng
NYHA II

NYHA II
ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)


UCMC
UCMC
thuốc chọn đầu tiên
thuốc chọn đầu tiên
,
,
hoặc
hoặc
UCTT AII
UCTT AII
nếu không
nếu không
dung
dung
nạp
nạp
UCMC
UCMC


Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể
β
β



The
The
â
â
m
m
đ
đ
o
o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
(
(
ne
ne
á
á
u sau
u sau
NMCT)
NMCT)
±

±
Thuo
Thuo
á
á
c l
c l
ợ
ợ
i tie
i tie
å
å
u tu
u tu
ø
ø
y thuo
y thuo
ä
ä
c va
c va
ø
ø
o
o
t
t
ì

ì
nh tra
nh tra
ï
ï
ng
ng
NYHA II
NYHA II


UCMC
UCMC
phối hợp với
phối hợp với
UCTT AII
UCTT AII
Hoặc
Hoặc
UCTT AII
UCTT AII
đơn độc nếu bệnh nhân
đơn độc nếu bệnh nhân
không
không
dung
dung
nạp
nạp
UCMC

UCMC


Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β


The
The
â
â
m
m
đ
đ
o
o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
+
+
l

l
ợ
ợ
i tie
i tie
å
å
u
u
, + digitalis
, + digitalis
Ne
Ne
á
á
u be
u be
ä
ä
nh nha
nh nha
â
â
n co
n co
ø
ø
n
n
TC

TC
c
c
ơ
ơ
na
na
ê
ê
ng
ng
NYHA III
NYHA III
ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)


UCMC
UCMC
thuốc chọn đầu tiên
thuốc chọn đầu tiên
,
,
hoặc
hoặc
UCTT AII
UCTT AII
nếu không
nếu không
dung

dung
nạp
nạp
UCMC
UCMC


Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể
β
β


The
The
â
â
m
m
đ
đ
o
o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol

ng Aldosterol
(
(
ne
ne
á
á
u sau
u sau
NMCT)
NMCT)
±
±
Thuo
Thuo
á
á
c l
c l
ợ
ợ
i tie
i tie
å
å
u tu
u tu
ø
ø
y thuo

y thuo
ä
ä
c va
c va
ø
ø
o
o
t
t
ì
ì
nh tra
nh tra
ï
ï
ng
ng
NYHA II
NYHA II


UCMC
UCMC
phối hợp với
phối hợp với
UCTT AII
UCTT AII
Hoặc

Hoặc
UCTT AII
UCTT AII
đơn độc nếu bệnh nhân
đơn độc nếu bệnh nhân
không
không
dung
dung
nạp
nạp
UCMC
UCMC


Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β


The
The
â
â
m
m
đ
đ
o

o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
+
+
l
l
ợ
ợ
i tie
i tie
å
å
u
u
, + digitalis
, + digitalis
Ne
Ne
á
á
u be
u be
ä

ä
nh nha
nh nha
â
â
n co
n co
ø
ø
n
n
TC
TC
c
c
ơ
ơ
na
na
ê
ê
ng
ng
NYHA III
NYHA III


Tiếp tục
Tiếp tục
UCMC /UCTT AII

UCMC /UCTT AII


Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β


Đ
Đ
o
o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
±
±
L
L
ợ
ợ
i tie
i tie
å

å
u
u
, + digitalis
, + digitalis
+
+
xem xe
xem xe
ù
ù
t vie
t vie
ä
ä
c the
c the
â
â
m thuo
m thuo
á
á
c tr
c tr
ợ
ợ
tim
tim
kha

kha
ù
ù
c ta
c ta
ï
ï
m th
m th
ờ
ờ
i
i
NYHA IV
NYHA IV
ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)


Tiếp tục đối kháng aldosterol
Tiếp tục đối kháng aldosterol


Tiếp tục ức chế thụ thể
Tiếp tục ức chế thụ thể
β
β
Nên sau
Nên sau
NMCT

NMCT
Mục đích kéo dài sống còn
Mục đích kéo dài sống còn
/
/
giảm bệnh tật
giảm bệnh tật
Mục đích cải thiện triệu chứng
Mục đích cải thiện triệu chứng
Giảm liều
Giảm liều
/
/
ngưng thuốc lợi tiểu
ngưng thuốc lợi tiểu


Tiếp tục
Tiếp tục
UCMC/ UCTT AII
UCMC/ UCTT AII
nếu không
nếu không
dung
dung
nạp
nạp
UCMC
UCMC
NYHA I

NYHA I


UCMC
UCMC
thuốc chọn đầu tiên
thuốc chọn đầu tiên
,
,
hoặc
hoặc
UCTT AII
UCTT AII
nếu không
nếu không
dung
dung
nạp
nạp
UCMC
UCMC


Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể
β
β


The

The
â
â
m
m
đ
đ
o
o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
(
(
ne
ne
á
á
u sau
u sau
NMCT)
NMCT)
±
±
Thuo

Thuo
á
á
c l
c l
ợ
ợ
i tie
i tie
å
å
u tu
u tu
ø
ø
y thuo
y thuo
ä
ä
c va
c va
ø
ø
o
o
t
t
ì
ì
nh tra

nh tra
ï
ï
ng
ng
NYHA II
NYHA II


UCMC
UCMC
phối hợp với
phối hợp với
UCTT AII
UCTT AII
Hoặc
Hoặc
UCTT AII
UCTT AII
đơn độc nếu bệnh nhân
đơn độc nếu bệnh nhân
không
không
dung
dung
nạp
nạp
UCMC
UCMC



Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β


The
The
â
â
m
m
đ
đ
o
o
á
á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
+
+
l
l
ợ

ợ
i tie
i tie
å
å
u
u
, + digitalis
, + digitalis
Ne
Ne
á
á
u be
u be
ä
ä
nh nha
nh nha
â
â
n co
n co
ø
ø
n
n
TC
TC
c

c
ơ
ơ
na
na
ê
ê
ng
ng
NYHA III
NYHA III


Tiếp tục
Tiếp tục
UCMC /UCTT AII
UCMC /UCTT AII


Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β


Đ
Đ
o
o
á

á
i kha
i kha
ù
ù
ng Aldosterol
ng Aldosterol
±
±
L
L
ợ
ợ
i tie
i tie
å
å
u
u
, + digitalis
, + digitalis
+
+
xem xe
xem xe
ù
ù
t vie
t vie
ä

ä
c the
c the
â
â
m thuo
m thuo
á
á
c tr
c tr
ợ
ợ
tim
tim
kha
kha
ù
ù
c ta
c ta
ï
ï
m th
m th
ờ
ờ
i
i
NYHA IV

NYHA IV
ĐIỀU TRỊ (4)
ĐIỀU TRỊ (4)
THUỐC ỨC CHẾ MEN CHUYỂN (ACE
THUỐC ỨC CHẾ MEN CHUYỂN (ACE
–
–
INHIBITORS)
INHIBITORS)
(a)
(a)
NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý KHI KHỞI ĐẦU ĐIỀU TRỊ VỚI
NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý KHI KHỞI ĐẦU ĐIỀU TRỊ VỚI
UCMC HOẶC UCTT AII
UCMC HOẶC UCTT AII
1.
1.
Xem
Xem
xét lại sự cần thiết và liều lượng của thuốc lợi tiể
xét lại sự cần thiết và liều lượng của thuốc lợi tiể
u
u
,
,
các
các
thuốc giãn tónh mạch khác
thuốc giãn tónh mạch khác
2.

2.
Tránh dùng lợi tiểu quá mạnh trùc
Tránh dùng lợi tiểu quá mạnh trùc
khi
khi
bắt đầu điều trò
bắt đầu điều trò
.
.
Xem xét việc giảm hoặc ngừng lợi tiểu
Xem xét việc giảm hoặc ngừng lợi tiểu
24
24
giờ
giờ
(
(
nếu đang
nếu đang
dùng thuốc lợi tiểu
dùng thuốc lợi tiểu
)
)
3.
3.
Nên khởi đầu điều trò bằng uống thuốc vào buổi tối
Nên khởi đầu điều trò bằng uống thuốc vào buổi tối
, khi
, khi
bệnh nhân nằm nghỉ đề hạn chế tác dụng bất lợi trên h

bệnh nhân nằm nghỉ đề hạn chế tác dụng bất lợi trên h
uyết
uyết
áp động mạch
áp động mạch