Cập nhật những vấn đề trong chẩn đoán và điều trị suy tim mạn tính

CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ TRONG CHẨN
CẬP NHẬT NHỮNG VẤN ĐỀ TRONG CHẨN
ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ SUY TIM MẠN TÍNH
ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ SUY TIM MẠN TÍNH
(KHUYẾN CÁO 2005 CỦA HỘI TIM MẠCH CHÂU ÂU-
(KHUYẾN CÁO 2005 CỦA HỘI TIM MẠCH CHÂU ÂU-
ESC 2005)
ESC 2005)
GS. TS. ĐẶNG VẠN PHƯỚC
Đại học Y Dược- TPHCM
CHẨN ĐOÁN (1)
CHẨN ĐOÁN (1)
Chẩn đoán suy tim đòi hỏi 3 yếu tố:
Chẩn đoán suy tim đòi hỏi 3 yếu tố:
2.
2.
Các triệu chứng cơ năng (symptoms): khó thở
Các triệu chứng cơ năng (symptoms): khó thở
điển hình hoặc mệt mỏi lúc nghỉ hoặc khi
điển hình hoặc mệt mỏi lúc nghỉ hoặc khi
gắng sức
gắng sức
3.
3.
Các bằng chứng khách quan (objective
Các bằng chứng khách quan (objective
evidence) về rối loạn chức năng tim (tâm thu
evidence) về rối loạn chức năng tim (tâm thu
và hoặc tâm trương)
và hoặc tâm trương)
4.

4.
Đáp ứng lâm sàng với điều trò (rất giá trò
Đáp ứng lâm sàng với điều trò (rất giá trò
nhưng bản thân nó không đủ để chẩn đoán)
nhưng bản thân nó không đủ để chẩn đoán)
Nghi ngờ rối loạn chức năng
Nghi ngờ rối loạn chức năng
thất trái từ TC thực thể
thất trái từ TC thực thể
Nghi ngờ suy tim từ TC cơ
Nghi ngờ suy tim từ TC cơ
năng và thực thể
năng và thực thể
Tầm soát các bệnh tim bằng ĐTĐ,
Tầm soát các bệnh tim bằng ĐTĐ,
XQ, hoặc BNP (nếu làm được)
XQ, hoặc BNP (nếu làm được)
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bất thường
Các xét nghiệm bất thường
Suy tim hoặc rối loạn chức
Suy tim hoặc rối loạn chức
năng thụ thể không chắc
năng thụ thể không chắc
Suy tim hoặc rối loạn chức
Suy tim hoặc rối loạn chức
năng thụ thể không chắc
năng thụ thể không chắc
Suy tim hoặc rối loạn chức

Suy tim hoặc rối loạn chức
năng thụ thể không chắc
năng thụ thể không chắc
Các biện pháp chẩn
Các biện pháp chẩn
đoán bổ sung thích hợp
đoán bổ sung thích hợp
(chụp cản quang động
(chụp cản quang động
mạch vành…)
mạch vành…)
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bình thường
Các xét nghiệm bất thường
Các xét nghiệm bất thường
Tầm soát nguyên nhân, độ nặng, các yếu tố
Tầm soát nguyên nhân, độ nặng, các yếu tố
thúc đẩy và các thể bệnh suy tim
thúc đẩy và các thể bệnh suy tim
Các chẩn đoán hình ảnh: siêu âm chụp
Các chẩn đoán hình ảnh: siêu âm chụp
mạch máu bằng phóng xạ hoặc MRI
mạch máu bằng phóng xạ hoặc MRI
Lựa chọn phương
Lựa chọn phương
pháp điều trò
pháp điều trò
ĐIỀU TRỊ (1)
ĐIỀU TRỊ (1)

MỤC TIÊU ĐIỀU TRỊ
MỤC TIÊU ĐIỀU TRỊ
1. Phòng ngừa:
1. Phòng ngừa:
a.
a.
Các bệnh lý gây ra rối loạn chức năng tim hoặc suy
Các bệnh lý gây ra rối loạn chức năng tim hoặc suy
tim
tim
(như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh van
(như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh van
tim…)
tim…)
b.
b.
Sự tiến triển tới suy tim khi đã có rối loạn chức năng
Sự tiến triển tới suy tim khi đã có rối loạn chức năng
tim
tim
2. Duy trì hoặc cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh
2. Duy trì hoặc cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh
nhân
nhân
3. Kéo dài thời gian sống còn
3. Kéo dài thời gian sống còn
ĐIỀU TRỊ (2)
ĐIỀU TRỊ (2)

CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ KHÔNG DÙNG THUỐC:
CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ KHÔNG DÙNG THUỐC:
1.
1.
Giáo dục hướng dẫn cho bệnh nhân và gia đình
Giáo dục hướng dẫn cho bệnh nhân và gia đình
2.
2.
Tư vấn về thuốc men
Tư vấn về thuốc men
3.
3.
Tiết chế ăn uống và hoạt động xã hội
Tiết chế ăn uống và hoạt động xã hội
4.
4.
Nghỉ ngơi và gắng sức
Nghỉ ngơi và gắng sức
5.
5.
Hoạt động tình dục
Hoạt động tình dục
6.
6.
Du lòch
Du lòch
7.
7.
Tiêm chủng

Tiêm chủng
8.
8.
Các thuốc men khác cần tránh hoặc dùng thận trọng
Các thuốc men khác cần tránh hoặc dùng thận trọng
ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)

UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
nếu không dung nạp UCMC
nếu không dung nạp UCMC

Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể
β
β

Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)
Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)
±
±


Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
tình trạng
tình trạng
NYHA II
NYHA II

ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)

UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
nếu không dung nạp UCMC
nếu không dung nạp UCMC

Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể
β
β

Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)
Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)
±
±


Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
tình trạng
tình trạng
NYHA II
NYHA II

UCMC phối hợp với UCTT AII
UCMC phối hợp với UCTT AII
Hoặc UCTT AII đơn độc nếu bệnh nhân
Hoặc UCTT AII đơn độc nếu bệnh nhân

không dung nạp UCMC
không dung nạp UCMC

Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β

Thêm đối kháng Aldosterol
Thêm đối kháng Aldosterol
+ lợi tiểu, + digitalis
+ lợi tiểu, + digitalis
Nếu bệnh nhân còn TC cơ năng
Nếu bệnh nhân còn TC cơ năng
NYHA III
NYHA III
ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)

UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
nếu không dung nạp UCMC
nếu không dung nạp UCMC

Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể
β
β

Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)

Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)
±
±


Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
tình trạng
tình trạng
NYHA II
NYHA II

UCMC phối hợp với UCTT AII
UCMC phối hợp với UCTT AII
Hoặc UCTT AII đơn độc nếu bệnh nhân
Hoặc UCTT AII đơn độc nếu bệnh nhân
không dung nạp UCMC
không dung nạp UCMC

Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β

Thêm đối kháng Aldosterol
Thêm đối kháng Aldosterol
+ lợi tiểu, + digitalis
+ lợi tiểu, + digitalis
Nếu bệnh nhân còn TC cơ năng
Nếu bệnh nhân còn TC cơ năng

NYHA III
NYHA III

Tiếp tục UCMC /UCTT AII
Tiếp tục UCMC /UCTT AII

Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β

Đối kháng Aldosterol
Đối kháng Aldosterol
±
±


Lợi tiểu, + digitalis
Lợi tiểu, + digitalis
+ xem xét việc thêm thuốc trợ tim
+ xem xét việc thêm thuốc trợ tim
khác tạm thời
khác tạm thời
NYHA IV
NYHA IV
ĐIỀU TRỊ (3)
ĐIỀU TRỊ (3)

Tiếp tục đối kháng aldosterol
Tiếp tục đối kháng aldosterol


Tiếp tục ức chế thụ thể
Tiếp tục ức chế thụ thể
β
β
Nên sau
Nên sau
NMCT
NMCT
Mục đích kéo dài sống còn/ giảm bệnh tật
Mục đích kéo dài sống còn/ giảm bệnh tật
Mục đích cải thiện triệu chứng
Mục đích cải thiện triệu chứng
Giảm liều/ ngưng thuốc lợi tiểu
Giảm liều/ ngưng thuốc lợi tiểu

Tiếp tục UCMC/ UCTT AII nếu không dung
Tiếp tục UCMC/ UCTT AII nếu không dung
nạp UCMC
nạp UCMC
NYHA I
NYHA I

UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
UCMC thuốc chọn đầu tiên, hoặc UCTT AII
nếu không dung nạp UCMC
nếu không dung nạp UCMC

Thêm ức chế thụ thể
Thêm ức chế thụ thể

β
β

Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)
Thêm đối kháng Aldosterol (nếu sau NMCT)
±
±


Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
Thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào
tình trạng
tình trạng
NYHA II
NYHA II

UCMC phối hợp với UCTT AII
UCMC phối hợp với UCTT AII
Hoặc UCTT AII đơn độc nếu bệnh nhân
Hoặc UCTT AII đơn độc nếu bệnh nhân
không dung nạp UCMC
không dung nạp UCMC

Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β

Thêm đối kháng Aldosterol
Thêm đối kháng Aldosterol

+ lợi tiểu, + digitalis
+ lợi tiểu, + digitalis
Nếu bệnh nhân còn TC cơ năng
Nếu bệnh nhân còn TC cơ năng
NYHA III
NYHA III

Tiếp tục UCMC /UCTT AII
Tiếp tục UCMC /UCTT AII

Ức chế thụ thể
Ức chế thụ thể
β
β

Đối kháng Aldosterol
Đối kháng Aldosterol
±
±


Lợi tiểu, + digitalis
Lợi tiểu, + digitalis
+ xem xét việc thêm thuốc trợ tim
+ xem xét việc thêm thuốc trợ tim
khác tạm thời
khác tạm thời
NYHA IV
NYHA IV
ĐIỀU TRỊ (4)

ĐIỀU TRỊ (4)


THUỐC ỨC CHẾ MEN CHUYỂN (ACE – INHIBITORS)
THUỐC ỨC CHẾ MEN CHUYỂN (ACE – INHIBITORS)
(a)
(a)


NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý KHI KHỞI ĐẦU ĐIỀU TRỊ VỚI
NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý KHI KHỞI ĐẦU ĐIỀU TRỊ VỚI
UCMC HOẶC UCTT AII
UCMC HOẶC UCTT AII
2.
2.
Xem xét lại sự cần thiết và liều lượng của thuốc lợi tiểu, các
Xem xét lại sự cần thiết và liều lượng của thuốc lợi tiểu, các
thuốc giãn tónh mạch khác
thuốc giãn tónh mạch khác
3.
3.
Tránh dùng lợi tiểu quá mạnh trùc khi bắt đầu điều trò.
Tránh dùng lợi tiểu quá mạnh trùc khi bắt đầu điều trò.
Xem xét việc giảm hoặc ngừng lợi tiểu 24 giờ (nếu đang
Xem xét việc giảm hoặc ngừng lợi tiểu 24 giờ (nếu đang
dùng thuốc lợi tiểu)
dùng thuốc lợi tiểu)
4.
4.
Nên khởi đầu điều trò bằng uống thuốc vào buổi tối, khi

Nên khởi đầu điều trò bằng uống thuốc vào buổi tối, khi
bệnh nhân nằm nghỉ đề hạn chế tác dụng bất lợi trên huyết
bệnh nhân nằm nghỉ đề hạn chế tác dụng bất lợi trên huyết
áp động mạch
áp động mạch