Thực trạng công tác quản lý mạng lưới đại lý bảo hiểm nhân thọ tại công ty bảo hiểm nhân thọ thanh hóa 1

Lời nói đầu
Năm 2002 là những năm đầu của thiên niên kỷ mới , là
giai đoạn mà cuộc cạnh tranh Bảo hiểm nhân thọ trên thị trờng Việt Nam đà và đang bắt đầu mở ra Một kỷ nguyên
mới của thị trờng Bảo hiểm nhân thọ Việt Nam
Sự ra đời của các Công ty liên doanh , các Công ty 100%
vốn nớc ngoài với bề dầy kinh nghiệm lâu năm , nguồn vốn
khổng lồ đà trở thành mối lo ngại lớn của các doanh nghiệp
Bảo hiểm nhân thọ trong nớc.
Để có thể trụ vững và phát triển đợc trong những điều
kiện đầu khó khăn và thử thách này , mọi Công ty Bảo hiểm
nhân thọ đều phải đa ra những u sách , chiến lợc phát triển
phù hợp một trong những u sách chiến lợc luôn thu hút sự
quan tâm , chú ý của mọi Công ty Bảo hiểm nhân thọ trong
nớc cũng nh nớc ngoài . Đó là chiến lợc về đại lý Là lực lợng vô
cùng quan trọng , trực tiếp tiêu thụ sản phẩm góp phần tăng
doanh thu , tăng lợi nhuận cho Công ty là lực lợng tham gia vào
khâu đầu tiên , quan trọng tiên quyết cho cả quá trình kinh
doanh Bảo hiểm nhân thọ . Mặt khác , cũng chính họ là
chiếc cầu nối duy nhất để đa sản phẩm Bảo hiểm nhân
thọ đến tận tay ngời tiêu dùng , đồng thời giúp nhân dân
hiểu rõ đợc ý nghĩa và sự cần thiết của Bảo hiểm nhân thọ
trong cuộc sống của mình việc lựa chọn và quản lý một đại
lý , cũng nh một mạng lới đại lý Bảo hiểm nhân thọ rộng
khắp hoạt động sao cho có hiệu quả là cả một vấn đề
không đơn giản , là mối quan tâm lớn của các nhà bảo hiểm
nhân thọ hiện nay.

1


Trớc những tình hình thực tế bức xúc đó trong quá

trình thực tập tại Công ty Bảo hiểm nhân thọ Thanh Hóa em
đà chọn đề tài Thực trạng công tác quản lý mạng lới đại lý
Bảo hiểm nhân thọ tại Công ty Bảo hiểm nhân thọ Thanh
Hóa
Để nghiên cứu , ngoài phần mở đầu và kết luận đề tài
đợc chia thành 3 chơng

Chơng I: Khái quát về Bảo hiểm nhân thọ và đại lý Bảo
hiểm nhân thọ
Chơng II: Thực trạng công tác quản lý mạng lới đại lý Bảo
hiểm nhân thọ tại Công ty Bảo hiểm nhân thọ Thanh hoá
Chơng III:Những giải pháp nhằm nâng cao kết quả công tác
quản lý mạng lới đại lý Bảo hiểm nhân thọ tại Công ty Bảo
hiểm nhân thọ Thanh Hoá.
Đây là một vấn đề lớn , cần phải phân tích lý giải từ
nhiều góc độ , nhiều cách tiếp cận mới có thể đầy đủ . Với
hơn năm năm hoạt động , Bảo hiểm nhân thọ còn rất mới mẻ
và do trình độ còn hạn chế nên bài viết này chắc chắn sẽ
không tránh khỏi những sai sót . Vì vậy em rất mong đợc sự
thông cảm và chỉ bảo tận tình của ban Giám đốc , phòng
quản lý đại lý ở Công ty Bảo hiểm Thanh Hoá và các thầy , cô
giáo để em có thể khắc phục đợc những yếu kém , thiếu
sót của mình
Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu của ban
Giám đốc , phòng quản lý đại lý Bảo hiểm nhân thọ cùng

2


toàn thể cán bộ nhân viên cũng nh đội ngũ đại lý Công ty

Bảo hiểm nhân thọ Thanh Hoá nói riêng và Công ty Bảo hiểm
Thanh Hoá nói chung
Lời cuối cùng , em xin dành để cảm ơn cô giáo Tô
Thiên Hơng - ngời đà hết sức tận tình hớng dẫn và giúp đỡ
em hoàn thành thành bài viết này.
Em xin chân thành cảm ơn !
Thanh Hoá, tháng 5 năm 2002
Sinh viên
Nguyễn Thị Nga

Chơng I
Khái quát về bảo hiểm nhân thọ và
Đại lý Bảo hiểm nhân thọ

I. Khái quát về Bảo hiểm nhân thọ

1. Sự cần thiết của Bảo hiểm nhân thọ
Trong cuộc sống sinh hoạt cũng nh hoạt động sản xuất
kinh doanh hàng ngày dù đà luôn luôn chú ý ngăn ngừa và đề
phòng nhng con ngời vẫn có nguy cơ gặp phải những rủi ro
bất ngờ xảy ra ,tai nạn , ốm đau ,bệnh tật ,mất việc làm ,già
yếu....Vì vậy mà bất kỳ một xà hội nào để khắc phục hậu
quả của rủi ro nhằm đảm bảo cho cuộc sống con ngơì thực
3


tế có nhiều biện pháp đợc áp dụng nh : Phòng tránh ,cứu
trợ ,tiết kiệm ...nhng bảo hiểm là biện pháp hữu hiệu .
Có nhiều hình thức bảo hiểm đà xuất hiện và đang
ngày càng trở thành nhu cầu của xà hội bảo hiểm nhân thọ

là một trong những hình thức ấy .bảo hiểm nhân thọ là sự
cam kết giữa ngời bảo hiểm và ngời tham gia bảo hiểm mà
trong ®ã ngêi b¶o hiĨm xÏ tr¶ cho ngêi tham gia bảo hiểm
(hoặc ngời thụ hởng quyền lợi bảo hiểm ) một số tiền nhất
định khi có những sự kiện đà ddịnh trớc sảy ra ,còn ngời
tham gia bảo hiểm phải nộp phí bảo hiểm đầy đủ ,đúng
hạn .Nói cách khác Bảo hiểm nhân thọ là quá trình bảo hiểm
các rủi ro có liên quan đến sinh mạng ,cuộc sống và ti thä
cđa con ngêi ...
Cã lÏ kh«ng mét ngêi trơ cột trong gia đình nào lại
muôn những ngời đang sống nhờ vào thu nhập của họ phải
phải chịu những khó khăn về tài chính hoặc bị khánh kiệt
khi họ gặp phải rủi ro (Tử vong ... ) Nhất là khi con cái cha
đến tuổi trởng thành ,nợ nần còn chồng chất .Vì vậy đối với
mỗi cá nhân và gia đình việc tiết kiệm chi tiêu hiện tại để
chuẩn bị cho tơng lai , cho việc giáo dục con cái , chuẩn bị
hành trang cho con cái vào đời là một biện pháp hết sức
thiết thực và có ý nghĩa . Bên cạnh đó việc lo cho tuổi già
hoặc khi về hu đang là vấn đề đợc xà hội quan tâm lo lắng
và coi trọng .Một số ngời khi hết tuổi lao động có thu nhập
từ lơng hu ,nhng thực tế khó có thể đáp ứng đủ các nhu cầu
,chi tiêu trong cuộc sống .Ngoài ra phần lớn ngời già không có
lơng hu phải sống nhờ vào con cái hay vẫn phải lao động
vâts vả để kiểm sống đang là vấn ®Ị bøc sóc cđa x·

4


hội .Chẳng ai muốn sống một tuổi già đau yếu bệnh
tật ,phụ thuộc hay là gánh nặng cho con cái .đặc biệt tuổi

thọ càng cao thì nguồn dự trữ tài chính lại ngày càng cạn
kiệt vấn đề là phải tạo ra công cụ để mọi ngời có thể đều
đặn dành ra từ thu nhập và tiết kiệm chi tiêu hiện tại của
mình những khoản tiền nhỏ mà vẫn đủ để đảm bảo cuộc
sống khi về già.
Hơn nữa ,ngày nay xà hội càng phát triển ,đời sống con
ngời ngày càng đợc nâng cao thì ngời ta càng có điều kiện
để chăm lo cho bản thân và gia đình chính vì vậy bảo
hiểm là cần thiết và bảo hiểm nhân thọ lại càng quan trọng
hơn .
Bảo hiểm nhân thọ ra đời với mục đích giúp ngời dân
có những khoản tiền tiết kiệm để dành với dự định kế
hoạch cho tơng lai ,hoặc để phòng nguy cơ bất ổn về tài
chính và đề phòng khi tai nạn sảy ra .
2. Vai trò và ý nghĩa của Bảo hiểm nhân thọ .
a. Đối với ngời đợc Bảo hiểm và gia đình họ :
Trong cuộc sèng hµng ngµy , con ngêi cã rÊt nhiỊu mèi
lo xà hội càng phát triển , tiến bộ đòi hỏi bản thân mỗi ngời
phải suy nghĩ , lo lắng và đạt kế hoặch làm việc lao động
cũng nh học tập . Để hoà nhập đợc với xà hội , ngay cả lúc khoẻ
mạnh nỗi lo về tài chính cho con cái vào đại học hay sinh cơ
lập nghiệp nỗi lo khi về hu hay khi chuẩn bị lập gia đình
luôn luôn tồn tại trong mỗi chúng ta . Bên cạnh đó là nỗi lo khi
rủi ro bất ngờ ập đến , thơng tật rồi chết , đà bị mất thu
nhập lại thêm vào đó là các khoản chi phát sinh . Điều này đÃ
gây ảnh hởng không chỉ đến thu nhËp cđa chÝnh hä mµ

5

còn ảnh hởng đến gia đình và những ngời phụ thuộc .
Ngoài ra còn ảnh hởng đến doanh nghiệp , Công ty .
Không ai muốn nghĩ đến cái chết nhng cái chết vẫn
đến với mọi ngời bất kỳ lúc nào – “ Sinh cã h¹n , tư bÊt kú “ .
Bảo hiểm nhân thọ đà và đang đợc triển khai từ hàng trăm
năm nay nh là một phơng thức đảm bảo đền bù phần thu
nhập bị mất và các chi phí đến kỳ phải trả hay hậu quả của
cái chết đợc giải quyết ngay lập tức bằng tiền mặt .
Khả năng của Bảo hiểm nhân thọ là làm việc này khi
đợc cần đến nhất -lúc chết : Nó cung cấp phần nào sự đảm
bảo về tài chính cho hàng triệu con ngời trên thế giới đợc nh
ngày nay.
* Chi phí chôn cất và hậu sự :
ở Mỹ khi có ngời chết , một ngời thực hiện di chúc đợc
chỉ định và giải quyết tài sản của ngời chết tài sản này bao
gồm mọi thứ có giá trị thuộc quyền sở hữu của ngời chết :
Bất động sản , tiền mặt , tài khoản trong ngân hàng , đầu
t vào các khoản lợi tức cổ đông trong kinh doanh . ngời thực
hiện di chúc có nhiệm vụ tìm ra và thu thập mọi khoản nợ
của ngời đà khuất và xem xét mọi khoản nợ tồn động , phân
chia tài sản còn lại cho ngời đợc thừa kế sau khi đà trả hết
nợ . Bất cứ ai muốn đảm bảo rằng tài sản của mình đợc giải
quyết theo nguyện vọng xẽ phải lập ra một danh mục có tài
sản mà nó sẽ bảo toàn lợng tài sản và số nợ mà anh ta có thể
khi anh ta chết và bằng cách nào tốt nhất bảo quản những
tài sản đó để truyền lại chi ngêi thõa kÕ nh íc ngun cđa
anh ta.

6

Khi một ngời chết , một số khoản cần phải chi nh vay
thế chấp , vay cá nhân . Ngoài ra còn có một số chi phí liên
quan đến ngời chết nh : viện phí , chi phí khám chữa bệnh
ngoài Bảo hiểm y tế và các chi phí mai táng liên quan .
Riêng ở các nớc có một số loại thuế nh thuế đánh vào tài
sản thừa kế . Nếu tài sản không đủ để trả các chi phí thì
ngời thực hiện di chúc phải bán một số bất ®éng s¶n ®Ĩ lÊy
tiỊn . Nhng lóc ®ã tiỊn thu đợc sẽ ít hơn nhiều nếu ta bán
bất động sản đúng dịp . Vì vậy Bảo hiểm nhân thọ có thể
cung cấp tiền mặt cần thiết để trả cho tất cả các chi phí
này .
ở Việt Nam , tham gia Bảo hiểm nhân thọ giúp ngời
dân có một khoản tiền để lo chi phí mai táng cũng nh giải
quyết những vấn đề liên quan đến tài chính sau khi chết .
* Bảo trợ những ngời phụ thuộc :
Những ngời phụ thuộc vẫn phải đợc ổn định cuộc sống
, vẫn phải có chi phí gia đình để mua thức ăn ,quần áo và
các khoản chi phí khác ,... ít ngời có khả năng trả các chi phí
hàng ngày trong vài tháng nếu nh thu thận thờng xuyên
không còn nữa hoặc giảm sút .
Bảo hiểm nhân thọ cũng có thể cung cấp tiền để giứp
các thành viên trong gia đình cho đến khi họ tìm kiếm đợc
kế sinh nhai khác hoặc có thêm thu nhập
* Chi phí giáo dục:
"Đầu t cho giáo dục" đang là một trong những chính
sách thiết thực và có hiệu quả , thu hút sự quan tâm , chú ý
của nhiều bậc cha mẹ . Ngoài vấn đề chăm lo đầu t thời
gian cho con cái học hành , còn một vấn đề không thể thiếu

7


đợc đó là đầu t tài chính cho con cái , đặc biệt là khả năng
tài chính để gửi con họ vào học các trờng đại học , vì học
thức là cái vốn quý nhất mà cha mẹ có thể dành cho con .
Cuộc sống con ngời luôn chứa đựng những bất ngờ ,
những rủi ro rình rập - cái chết của cha hoặc mẹ đang làm
việc có thể đồng nghĩa với việc giảm nguồn ngân sách gia
đình , hay khi thu nhập hàng tháng quá ít ỏi để rút ra một
khoản tiền lớn cho con cái họ đi học . Bảo hiểm nhân thọ
giúp đỡ để chắc chắn tích luỹ đợc khoản tiền đảm bảo
việc học hành cho con cái .Cha mẹ có thể tham gia bảo hiểm
dài hạn hoặc bảo hiểm hỗn hợp có thời hạn , có lÃi để đáp
ứng tiền học phí cho con cái họ ngay cả khi họ còn sống.
* Thu nhập khi về hu:
Hầu hết các nớc trên thế giới có rất nhiều chơng trình
quốc gia đợc thiết lập để đảm bảo cho cá nhân có thu nhập
khi về hu . Mặc dù vậy , số thu nhập này thờng không đủ
đảm bảo cho một ngời hu trí . Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
lâu dài đảm nhiệm hai vai trò ,thứ nhất là bảo hiểm rủi ro
cho ngời đợc bảo hiểm trong xuốt thời gian làm việc . Sau đó
tiền tiết kiệm đợc tích luỹ
Có thể đợc sử dụng làm nguồn thu nhập khi về hu .
* Thu nhập đầu t:
Bảo hiểm nhân thọ tích luỹ tiết kiệm để sử dụng cho
mục đích tiết kiệm cá nhân hoặc đầu t . Trong một
khoảng thời gian , sự tích luỹ các khoản tiền tiết kiệm nhỏ
có thể thành một khoản tiền lớn và đồng thời vẫn đợc đảm
bảo khi có rủi ro . Mặc dù tỷ lệ lÃi xuất đợc trả có thể thấp

hơn lÃi xuất của một số loại hình đầu t kh¸c nhng cã nhiỊu

8


điểm u việt hơn khi sử dụng bảo hiểm nhân thọ nh một phơng tiện đầu t . Ví dụ : Nhiều quốc gia đua ra những chính
sách thuế thu nhập u việt mà không áp dụng cho những loại
hình đầu t khác (không phải trả thuế thu nhập cho lợi nhuận
thu trên giá trị hợp đồng ).
Tóm lại , Bảo hiểm nhân thọ là một sự đảm bảo , một
hình thức mang tính chất tơng hỗ - đó là mục đích chính .
Và do đó Bảo hiểm nhân thọ mang tính xà hội lớn , số tiền
đợc trả cho thân nhân và gia đình họ vô cùng có ý nghĩa .
Chính vì vậy , mua bảo hiểm nhân thọ là thể hiện sự chu
đáo của mình đối với gia đình , nó cũng là một yếu tố
tâm lý , làm cho ngời mua cảm thấy yên tâm vì con cái
mình , gia đình mình có một chỗ dựa vững chắc về tài
chính nếu chẳng may gặp rủi ro . Và nếu nh may mắn
trong suốt thời hạn bảo hiểm thì lại nhận số tiền bảo hiểm
cộng thêm lÃi đầu t . Nhiều món tiền nhỏ gộp lại thành lớn ,
con cái họ sẽ có khoản tiền để làm ăn hay đi học khi chúng
trởng thành - vì chi phí giáo dục là một vấn đề lớn trong
ngân sách mỗi gia đình hiện nay và ngày càng trở nên nóng
bỏng trong tơng lai . Ngoài ra Bảo hiểm nhân thọ thực hiện
sự tiết kiệm thờng xuyên , có kế hoạch và góp phần thực
hiện kế hoạch tài chính của từng gia đình .
b. Đối với doanh nghiệp , cá nhân kinh doanh:
Bảo hiểm nhân thọ cá nhân đảm bảo trả một khoản
tiền để công việc kinh doanh vẫn tiếp tục trong trờng hợp tử
vong của chủ doanh nghiệp , đối tác hoặc những ngời chủ

chốt .

9


Một doanh nghiệp cũng có thể dùng Bảo hiển nhân thọ
để đảm bảo một số chế độ đÃi ngộ cho ngời làm công.
Bảo hiểm nhân thọ đảm bảo sự tiếp tơc kinh doanh
cho doanh nghiƯp nÕu chđ doanh nghiƯp hc những nhân
vật chủ chốt của tổ chức này chết . NÕu ngêi chđ doanh
nghiƯp chÕt , cỉ phÇn cđa anh ta trong doanh nghiệp sẽ trở
thành một phần tài sản . Tất cả tài sản bao gồm cả những tài
sản từ hoạt động kinh doanh của anh ta chuyển thành tài sản
thừa kế của anh ta và tài sản phải trả đợc dùng để trả các
khoản nợ , kể cả nợ kinh doanh . Nếu không có đủ tiền trả nợ ,
ngời thực hiện di chúc buộc phải bán doanh nghiệp với khoản
lỗ lớn để có đợc số tiền cần thiết trả các khoản nợ . Tất
nhiên , việc doanh nghiệp bán tài sản với bất cứ giá nào xẽ bị
lỗ rất nhiều so với giá trị thực của nó trên thị trờng . Chính
vì vậy ,việc chuẩn bị từ trớc một hợp đồng mua bán có thể
giải quyết những vấn đề rắc rối liên quan đến cái chết đột
ngột của nhà kinh doanh . Một bên đồng ý bán toàn bộ tài
sản và lợi nhuận trong kinh doanh cho đối tác đồng ý mua
quyền lợi tài chính với giá đặc biệt . Nếu nhân viên ( hoặc
thành viên trong gia đình ) không đủ tiền mua doanh
nghiệp thì bảo hiểm nhân thọ là cách phổ biến nhất để
cấp vốn cho hoạt động này . Nhân viên sẽ mua hợp đồng bảo
hiểm nhân mạng của chủ sở hữu doanh nghiệp . Anh ta vừa
là chủ hợp đồng vừa là ngời trả phí bảo hiểm và là ngời hởng
quyền lợi Bảo hiểm , số tiền Bảo hiểm đủ để ngời đó mua

doanh nghiƯp .
c. §èi víi x· héi :

1
0


Một trong những chính sách để thực hiện tốt kế hoạch
tài chính của mỗi quốc gia là bắt đầu ngay trong từng gia
đình , vì mỗi gia đình là một tế bào của xà hội . Bảo hiểm
nhân thọ là một trong những phơng tiện hiệu quả nhất để
thực hiện huy động tiết kiệm cá nhân .Bảo hiểm nhân thọ
giúp cho bản thân mỗi ngời dân có ý thức tiết kiệm , có ý
thức chăm lo đến tơng lai.
Bảo hiểm nhân thọ giúp tạo nguồn vốn đầu t dài hạn
trong nớc . Cuộc khủng hoảng tiền tệ Đông Nam á đà ảnh hởng trực tiếp đến nguồn vốn đầu t nớc ngoài vào nớc ta điều này đà gây khó khăn rất nhiều cho nền kinh tế nớc nhà
. Chính vì vậy ,Bảo hiểm nhân thọ là cách huy động nguồn
vốn đầu t khá hiệu quả . Hơn thế nữa các hợp đồng Bảo
hiểm nhân thọ lại

là những hợp đồng dài hạn , điều đó

đồng nghĩa với nguồn vốn đầu t dài hạn trong nớc .
Ngay từ khi ra đời , Bảo hiểm nhân thọ đà thu hút đợc
một lực lợng lao động lớn trong xà hội , góp phần giải quyết
phần nào đợc nạn thất nghiệp một trong những vấn đề
bức xúc nhất của xà hội ta hiện nay .Tạo ra việc làm cho dân
c , đồng thời làm giảm nhẹ gánh nặng cho ngân sách nhà
nớc cũng nh các vấn đề xà hội khác .
3. Đặc điểm của sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ và hoạt

động kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ
a. Đặc điểm của sản phẩm Bảo hiểm nhân thọ
Bảo hiểm nhân thọ giải quyết những nỗi lo âu về an
toàn nhng nó chỉ gắn với các biến cố liên quan đến bản
thân con ngời nh tư vong , sèng sãt , tai n¹n , bƯnh tËt kÐo

1
1


theo sự mất khả năng lao động thơng tật và các chi phí y
tế .
Các sự cố này không phải luôn tơng ứng với các thiệt hại .
Ví dụ nh hiện tợng sống vợt quá một tuổi quy định nào đó .
Nói một cách khác Bảo hiểm nhân thọ thay thế bảo trợ xà hội
cơ bản , nơi mà bảo trợ xà hội không tồn tại , bổ sung cho bảo
trợ xà hội khi bảo trợ xà hội còn thiếu sót . Nh vậy có thể phần
nào phân biệt đợc Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm phi
nhân thọ .
+ Về đối tợng Bảo hiểm :
Đối với Bảo hiểm nhân thọ : Đối tợng Bảo hiểm của nó là con
ngời với các biến cố liên quan đến cuộc sống của hä : Tư vong
, sèng sãt , tai n¹n , bƯnh tËt , chi phÝ y tÕ , ®Õn ti trởng
thành , cới xin......Còn với Bảo hiểm phi nhân thọ thì đối tợng
của nó là : Tài sản , trách nhiệm và con ngời .
+ Thời hạn của Bảo hiểm nhân thọ dài 5,10 năm hoặc
suốt đời , còn thời hạn của Bảo hiểm phi nhân thọ ngắn hơn
( thờng là một năm hoặc ít hơn).
+ Về phí Bảo hiểm:
- Những nhân tố ảnh hởng đến phí Bảo hiểm nhân thọ

là : Thời gian tham gia , số tiền Bảo hiĨm , tû lƯ l·i kü tht
x¸c xt tư vong. Còn những nhân tố ảnh hởng đến phí
Bảo hiểm phi nhân thọ : xác xuất rủi ro . số tiền Bảo hiểm ,
chế độ Bảo hiểm .
- Đóng phí : Đối với Bảo hiểm nhân thọ , phí đóng theo
tháng , quý , năm.
Đối với Bảo hiểm phi nhân thọ : Phí đóng một lần sau khi ký
hợp đồng .

1
2


+ Quyền lợi Bảo hiểm :
Đối với Bảo hiểm nhân thä , ngêi B¶o hiĨm chi tr¶ sè tiỊn B¶o
hiĨm khi
những sự kiện đợc Bảo hiểm sẩy ra : Chết , thơng tật toàn
bộ và vĩnh viễn , sống đến độ tuổi nhất định , lập gia
đình ( Cới xin ) và khi hết hạn hợp đồng .
Đối với Bảo hiểm phi nhân thọ , chỉ đợc bồi thờng tổn
thất trong giới hạn hợp đồng khi có tổn thất thực tế sẩy ra
+ Về tính chất :
Bảo hiểm nhân thọ võa mang tÝnh rđi ro võa mang tÝnh tiÕt
kiƯm .
B¶o hiĨm phi nh©n thä chØ mang tÝnh chÊt rđi ro . Một số ít
ngời đợc nhận số tiền Bảo hiểm khi gặp rủi ro trong phạm vi
Bảo hiểm .
Trên đây là những khác biệt cơ bản nhất giữa Bảo hiểm
nhân thọ và Bảo hiểm phi nhân thọ , ngoài những khác biệt
trên Bảo hiểm nhân thọ còn có một số đặc điểm sau.

+ Những ngời có mặt trong hợp đồng Bảo hiểm nhân
thọ : Công ty Bảo hiểm , ngời ký ( Ngời tham gia Bảo hiểm ) ,
Ngời đợc Bảo hiểm , một hoặc nhiều ngời đợc hởng quyền lợi
Bảo hiểm .
+ Tính đa mục đích của Bảo hiểm nhân thọ : Trong
khi tất cả các loại Bảo hiểm khác đều phòng chống các hậu
quả của một sự cố không phù hợp thì Bảo hiểm nhân thọ lại
có thể cã rÊt nhiỊu mơc ®Ých .VD : lËp ra mét quỹ hu trí cho
chính mình để lại chi gia đình mét sè tiỊn trong trêng hỵp
tư vong ,....

1
3


+ Ngiệp vụ Bảo hiểm nhân thọ rất nhạy cảm với các
thông số mà chúng phụ thuộc nh : Các khoản lợi tức sinh ra bởi
các khoản tiền mà nhà Bảo hiểm đà nhận đợc , tuổi thọ của
con ngời và sự biến động của chúng theo thời gian .
+ Bảo hiểm nhân thọ là trờng hợp duy nhất cho phép
Bảo hiểm cùng một lúc 2 sự cố trái ngợc nhau sống và chết + Trong Bảo hiểm con ngời hầu hết áp dụng nguyên tắc
khoán chứ không áp dụng nguyên tắc bồi thờng :
Do khái niệm giá cả không áp dụng cho con ngời đợc ,
tính mạng con ngời là vô giá .
Ngời tham gia có quyền ấn định số tiền Bảo hiểm trên
hợp đồng tuỳ vào hoàn cảnh gia đình nhu cầu và thu nhập
của họ .
Bảo hiểm nhân thọ không chỉ nhằm vào việc bồi thờng
cho những thiệt hại ( Tử vong , thơng tật ) mà còn nhằm vào
các biến cố khác không có bản chất thiệt hại nh Bảo hiểm hu

trí chẳng hạn . Cho nên khái niệm thiệt hại không sử dụng
trong Bảo hiểm con ngời ở nhiều trờng hợp . Từ đó nguyên
tắc bồi thờng cũng không đợc sử dụng .
+ Không có sự thế quyền trong Bảo hiểm nhân thọ :
Cùng một lúc khách hàng có thể tham gia nhiều loại Bảo
hiểm con ngời khác nhau , nếu có sự cố thuộc phạm vi Bảo
hiểm sẩy ra họ đợc nhận tất cả các khoản bồi thờng từ những
hợp đồng Bảo hiểm mà họ tham gia .
b. Đặc điểm kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ :
Không giống nh tất cả các nghành kinh doanh khác , kinh
doanh Bảo hiểm nhân thọ nói chung và Bảo hiểm nhân thọ
nói chung có những đặc ®iĨm rÊt riªng :

1
4


- Do đối tợng của Bảo hiểm nhân thọ là tất cả những
gì liên quan đến cuộc sống của con ngời , là tất cả những trẻ
em cho đến những ngời già nên có thể nói đến đối tợng của
Bảo hiểm nhân thọ rất riêng . Chính vì vậy phạm vi hoạt
động kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ cũng rất rộng . Địa
bàn kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ trải rộng khắp trong
phạm vi toàn quốc vì cho dù ở bất cứ nơi đâu , con ngời
cũng không thể tránh khỏi rủi ro .
- Vì thời hạn của hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ rất
dài ,đối với loại hình Bảo hiểm sinh mạng thì tối thiểu là
phải 1 năm , còn lại hầu hết các loại hình Bảo hiểm nhân
thọ khác có thời hạn tối thiểu là 5 năm . Chính vì chu kỳ kinh
doanh nh vậy nên quá trình kinh doanh ảnh hởng trực tiếp

đến cả ngơì tham gia cũng nh ngời đại lý , làm cho thời
gian công tác của đại lý rất dài .
- Kinh doanh Bảo hiểm nói chung và Bảo hiểm nhân thọ
nói riêng gắn liền với đầu t . Tất cả phí Bảo hiểm thu đợc
tập trung thành một chung . Quỹ nhàn rỗi này đợc tất cả các
Công ty Bảo hiểm đem đi đầu t sinh lời . Chính vì vậy ,
quá trình kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ liên quan đến
nhiều lĩnh vực đầu t khác và liên quan đến nhiều nhành
nghề , nhiều vấn đề khác . Kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ
gắn với sự phát triển của thị trờng tiền tệ , sự biến động
của giá cả trong nớc và quốc tế , của lạm pháp , của khủng
hoảng tiền tệ khu vực .... Kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ
cũng gắn liền sự hoạt động của các ngân hàng , của các nhà
đầu t của sở thuế....

1
5


- Hoạt động kinh doanh Bảo hiểm nhân thọ cũng đợc
phối hợp xen kẽ với các hoạt động kinh doanh Bảo hiểm con
ngơì khác nh : Bảo hiểm học sinh ..... Để Bảo hiểm hiệu quả
kinh doanh và cũng để tận dụng một cách triệt để mối quan
hệ của các đại lý .
- Sản phẩm của Bảo hiểm rất trìu tợng so với các sản
phảm của các nghành sản xuất vật chất khác nên việc tuyên
truyền quảng cáo là rất khó . Nhà kinh doanh không thể chỉ
ra đợc sản phẩm đó nh thế nào , chất lợng mẫu mà ra sao ,
ngời tiêu dùng thì không thể sử dụng đợc nó , lại càng không
thể dùng thử xem nó có tốt hay không

- Không những khó tuyên truyền quảng cáo vì sản
phẩm Bảo hiểm nhân thọ rất trìu tợng , mà nó lại mang tính
rủi ro . Dù biết rằng Phúc bất trùng lai , họa vô đơn chí “ nhng ngêi ta thÝch mua vÐ sè h¬n giÊy chứng nhận Bảo hiểm
ai cũng muốn gặp may mắn , chẳng ai lại mong rủi ro xẩy ra
đến với mình . Việt Nam vốn là nớc bị ảnh hởng nhiều của
tàn d phong kiến nên việc đề cập đến rủi ro là rất khó .
tuyên truyền quảng cáo đà khó , đến cả khuyến mại cũng
khó . Ngời ta chỉ có áp dụng hình thức giảm giá chứ không
thể áp dụng nhiều hình thức khác .
4. Các loại hình Bảo hiểm nhân thọ.
Không giống các loại hình Bảo hiểm phi nhân thọ , ngời
đợc Bảo hiểm phòng tránh việc sẩy ra sự cố gây thiệt hại nh
hoả hoạn ,tai nạn,mất khả năng lao động ,....Ví dụ trong Bảo
hiểm hoả hoạn chống lại sự sẩy ra thiệt hại của một đảm cháy
. Tất nhiên, nếu nhà của anh ta không cháy thì việc anh ta
đợc bồi thờng là điều phi lý .

1
6


Nhng trái lại, trong Bảo hiểm nhân thọ thì tất cả mọi
biến cố đều đợc đảm bảo . Các loại hình Bảo hiểm nhân
thọ trọn gói trong ba loại đó là .
- Các loại hình Bảo hiểm trong trờng hợp tử vong : Khi
ngời đợc Bảo hiểm chết , nhà Bảo hiểm xẽ cho ngời đợc hởng
số tiền Bảo hiểm hoặc trả một số tiền trợ cấp .
- Các loại hình Bảo hiểm trong trờng hợp sống : Nếu ngời đợc Bảo hiểm còn sống đến một thời điểm ấn định trớc ,
xẽ nhận đợc một số tiền Bảo hiểm hay một khoản trợ cấp ,
đôi khi các khoản này đợc trả cho ngời thụ hởng chứ không

phải ngời đợc Bảo hiểm .
- Các Bảo hiểm hỗn hợp : Kết hợp các loại Bảo hiểm trong
trờng hợp sống và trờng hợp chết , Đây là trờng hợp duy nhất
trong Bảo hiểm mà chỉ có Bảo hiểm nhân thọ mới có .Đó là
khi một ngời muốn để lại một khoản tiền cho gia đình nếu
ngời này chết và lập một quỹ hu trí nếu ngời này còn sống .
Nghĩa là ,nhà Bảo hiểm và ngời đợc Bảo hiểm cùng cá cợc để
ủng hộ hoặc chống lại việc sẩy ra của sự cố .
Ngoài ra ,còn có loại hình Bảo hiểm bổ sung . Đó là các
loại Bảo hiểm phụ cho các hợp đồng Bảo hiểm nhân thọ cho
phép ngời đợc Bảo hiểm tiếp tuc đợc bảo đảm trong khi ngời đó không thể trả phí , với các lý do ngoài ý muốn nh thơng
tật , thất nghiệp .Thực ra các Bảo hiểm bổ sung không riêng
về Bảo hiểm nhân thọ vì nó không phụ thuộc vào vào tuổi
thọ của con ngời . Tuy nhiên , các Công ty Bảo hiểm nhân thọ
vẫn đợc phép trực tiếp triển khai các nghiệp vụ này .
Cụ thể trên thế giới , ngời ta đà và đang triển khai các
loại hình Bảo hiểm cơ b¶n nh sau:

1
7


* Bảo hiểm sinh mạng có thời hạn ( Bảo hiểm nhân thọ
tử kỳ ) :bao gồm các loại hình Bảo hiểm trong đó số tiền
Bảo hiểm chỉ đợc trả khi ngời đợc Bảo hiểm chết trong thời
hạn Bảo hiểm .
* Bảo hiểm nhân thọ trọn đời: Loại hình này có thời
hạn Bảo hiểm không xác định ,số tiền Bảo hiểm đợc trả khi
ngời đợc Bảo hiểm chết hoặc sống đến một đội tuổi nhất
định .Ngời tham gia Bảo hiểm xẽ đóng phí Bảo hiểm từ khi

ký hợp đồng cho đến khi ngời đợc Bảo hiểm chết hoặc đến
một độ tuổi nhất định .
* Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp : Thể hiện rõ nhất sự kết hợp
giuà Bảo hiểm và tiết kiệm .Số tiền Bảo hiểm xẽ đợc trả khi
ngời đợc Bảo hiểm chết hoặc sống đến hết hạn hợp
đồng .Thời hạn hợp đồng đợc xác định trớc trong hợp
đồng .Thời hạn hợp đồng xác định trớc thờng là 5,10,15,20
năm.
* Bảo hiểm trợ cấp hu trí: Trong loại hình Bảo hiểm này phí
đóng một lần hoặc nhiều lần và Công ty Bảo hiểm nhân
thọ có trách nhiệm trả trợ cấp định kỳ cho ngời đợc Bảo
hiểm từ khi về hu đến khi ngời đợc Bảo hiểm chết .
*Ngoài ra còn có các điều khoản bổ sung cho các loại hợp
đồng cơ bản trên : Bảo hiểm tai nạn , Bảo hiểm chi phí nằm
viện và phẫu thuật ....để đáp ứng đợc nhu cầu đa dạng và
phong phú của con ngời .
* ở Việt Nam ,nh trên đà trình bày ,từ ngày 20 tháng 3 năm
1996 Bảo việt bắt đầu triển khai Bảo hiểm nhân thọ trên
thị trờng Việt Nam và đến này Bảo Việt đang triển khai
những loại hình Bảo hiểm nhân thọ nh sau :

1
8


+ Bảo hiểm sinh mạng có thời hạn ( NB1,2,3...7): Là loại
hình Bảo hiểm có đăch điểm sau đây:
- Thời hạn đợc xác định trớc
- Phí Bảo hiểm không thay đổi trong xuốt thời hạn Bảo
hiểm và đóng định kỳ

* Các loại Bảo hiểm thông thờng :
- Bảo hiểm sinh mạng có thời hạn , số tiền Bảo hiểm cố
định ( Bảo hiểm tử kỳ
- Bảo hiểm sinh mạng so sthời hạn với số tiền Bảo hiểm
giảm dần
- Bảo hiểm cho những ngời chủ chốt trong doanh
nghiệp .
*Bảo hiểm nhân thọ có thời hạn 5-10 năm :
- Đối tợng đợc nhân Bảo hiểm : là tất cả công dân Việt
Nam từ 18 đến 60 tuổi
- Quyền lợi Bảo hiểm
* Đến ngày đáo hạn hợp đồng Bảo hiểm Công ty xẽ thanh toán
cho ngời đợc Bảo hiểm toàn bộ số tiền Bảo hiểm đà cam kết
trong hợp đồng Bảo hiểm .
*Trờng hợp ngời đợc Bảo hiểm bị chết trớc ngày hợp đồng
Bảo hiểm đáo hạn do bất kỳ nguyên nhân gì (trõ trêng hỵp
chÕt do tù tư , nhiƠm vi rót HIV và do tai nạn ),bảo hiểm
nhân thọ xẽ trả cho ngời đợc hởng quyền lợi Bảo hiểm nh
sau:
+ Toàn bộ số tiền Bảo hiểm đà can kết của hợp đồng
Bảo hiểm , nếu tại thời điểm ngời đợc Bảo hiểm bị chết ,hợp
đồng Bảo hiểm đà có hiệu lực từ một năm trở lên.

1
9


+ 80% số phí đà nộp , nếu tại thời điểm ngời đợc Bảo
hiểm bị chết , hợp đồng hiệu lực cha đủ một năm .
* Trờng hợp ngời đợc Bảo hiểm chết do tự tử hoặc nhiễm vi

rút HIV Bảo hiểm nhân thọ xẽ trả cho ngời đợc hởng quyền lợi
Bảo hiểm nh sau:
* 80% số phí Bảo hiểm đà nộp ,nếu tại thời điểm ngời đợc
Bảo hiểm bị chết , hợp đồng Bảo hiểm có hiệu lực cha đủ 2
năm.
* Số tiền Bảo hiểm của hợp đồng Bảo hiểm theo tỷ lệ giữa
khoảng thời gian đà nộp phí (tính trọn năm ) so với thời hạn
Bảo hiểm ,nếu tại thời điểm ngời đợc Bảo hiểm bị chết hợp
đồng đà có hiệu lực từ 2 năm trở lên .
* Trờng hợp ngời đợc Bảo hiểm chết do tai nạn
+ Nếu tai nạn sảy ra sau một ngày kể từ khi hợp đồng
Bảo hiểm có hiệu lực ,Bảo hiểm nhân thọ xẽ có ngời đợc hởng quyền lợi Bảo hiểm số tiền Bảo hiểm đà cam kết của hợp
đồng Bảo hiểm .
+ Nếu tai nạn sảy ra trớc thời gian một ngày kể trên ,Bảo
việt hoàn trả 80% số phí đà nộp .
Ngoài các quyền lợi cơ bản trên khi hợp đồng Bảo hiểm
đà có hiệu lực từ 2 năm trở lên Công ty còn có thể trả một
khoản tiền lÃi từ kết quả đầu t phí Bảo hiểm nhân thọ vào
ngày đáo hạn hợp đồng Bảo hiểm hay khi thanh toán giá trị
giải ớc hoặc số tiền Bảo hiểm trong trờng hợp ngời đợc Bảo
hiểm bị chết cho ngời đợc hởng quyền lợi Bảo hiểm .
- Phí Bảo hiểm và số tiền Bảo hiểm :
+ Phí Bảo hiểm và số tiền Bảo hiểm đợc cam kết trong
hợp đồng Bảo hiÓm .

2
0