Tổ Chức Thực Thi Chính Sách Ưu Đãi Thương Binh, Liệt Sỹ Của Chính Quyền Huyện Hưng Nguyên, Tỉnh Nghệ An.docx

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

TRẦN PHONG MỸ

TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI
THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ CỦA CHÍNH QUYỀN
HUYỆN HƯNG NGUYÊN, TỈNH NGHỆ AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

Hà Nội, năm 2022


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

TRẦN PHONG MỸ

TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI
THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ CỦA CHÍNH QUYỀN
HUYỆN HƯNG NGUYÊN, TỈNH NGHỆ AN

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ VÀ CHÍNH SÁCH
MÃ NGÀNH: 834.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. ĐỖ THỊ HẢI HÀ

Hà Nội, năm 2022

LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi
cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu “Tổ chức thực thi chính sách ưu
đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An” là
do tôi thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2022

HỌC VIÊN

Trần Phong Mỹ


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới quý Thầy, Cô giáo Trường Đại học Kinh tế Quốc
dân đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong q trình học tập và hồn thành
luận văn “Tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của Chính quyền
huyện Hưng Ngun, tỉnh Nghệ An”.
Tơi xin trân trọng cảm ơn và tri ân sâu sắc đối với sự quan tâm, hướng dẫn tận
tình của giảng viên hướng dẫn khoa học PGS.TS. Đỗ Thị Hải Hà đã giúp tơi hồn
thành luận văn này.
Đồng thời cảm ơn UBND huyện Hưng Nguyên, Phòng Lao động - Thương
binh và Xã hội huyện Hưng Nguyên và một số cơ quan chức năng đã tạo điều kiện
thuận lợi để tôi thu thập số liệu nghiên cứu.
Trong quá trình làm luận văn, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng do trình độ
lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế nên bài báo cáo khơng thể
tránh khỏi có những thiếu sót. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của Thầy, Cơ

và các nhà Khoa học để tơi hồn thành tốt hơn bài báo cáo sắp tới.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2022

HỌC VIÊN

Trần Phong Mỹ


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG, HÌNH
PHẦN MỞ ĐẦU .....................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN TRONG
TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ
CỦA CHÍNH QUYỀN HUYỆN.............................................................................8
1.1. Chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ.......................................................8
1.1.1. Khái niệm và mục tiêu của chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ.........8
1.1.2. Chủ thể và đối tượng chính sách...........................................................10
1.1.3. Nội dung chính sách..............................................................................10
1.2. Tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện. .11
1.2.1. Khái niệm tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của
chính quyền huyện..........................................................................................11

1.2.2. Mục tiêu tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của
chính quyền huyện..........................................................................................12
1.2.3. Nội dung tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của
chính quyền huyện..........................................................................................13
1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của chính quyền huyện................................................................22
1.3. Kinh nghiệm thực tiễn về tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh,
liệt sỹ của một số địa phương và bài học rút ra cho chính quyền huyện Hưng
Nguyên, tỉnh Nghệ An...........................................................................................25
1.3.1. Kinh nghiệm thực tiễn về tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của một số địa phương.................................................................25


1.3.2. Bài học kinh nghiệm trong việc tổ chức thực thi chính sách ưu đãi
thương binh, liệt sỹ.........................................................................................29
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH
SÁCH ƯU ĐÃI THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ CỦA CHÍNH QUYỀN HUYỆN HƯNG
NGUYÊN, TỈNH NGHỆ AN.................................................................................31
2.1. Thực trạng chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ trên địa bàn huyện
Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019 - 2021............................................31
2.1.1. Thực trạng đối tượng thụ hưởng chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ......31
2.1.2. Thực trạng phạm vi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ được triển
khai trên địa bàn huyện Hưng Nguyên............................................................32
2.2. Thực trạng tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính
quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019-2021...........................35
2.2.1. Thực trạng giai đoạn chuẩn bị tổ chức thực thi chính sách...................35
2.2.2. Thực trạng giai đoạn tổ chức thực hiện chính sách...............................43
2.2.3. Thực trạng giai đoạn tổng kết, đánh giá hiệu quả, hiệu lực chính sách. 51
2.3. Đánh giá thực trạng tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
của chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019 - 2021........54

2.3.1. Đánh giá theo mục tiêu tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh,
liệt sỹ..............................................................................................................54
2.3.2. Đánh giá theo quá trình tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh,
liệt sỹ..............................................................................................................56
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN TỔ CHỨC
THỰC THI CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ CỦA
CHÍNH QUYỀN HUYỆN HƯNG NGUYÊN, NGHỆ AN................................61
3.1. Mục tiêu, phương hướng hồn thiện tổ chức thực thi chính sách ưu đãi
thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An đến
năm 2025................................................................................................................61
3.1.1. Mục tiêu của chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền
huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An đến năm 2025........................................61


3.1.2. Phương hướng hướng thực hiện chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
của chính quyền huyện Hưng Nguyên đến năm 2025.....................................61
3.2. Giải pháp hoàn thiện tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt
sỹ của Chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An đến năm 2025.........62
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện đối với giai đoạn chuẩn bị triển khai chính sách. 62
3.2.2. Giải pháp hồn thiện đối với giai đoạn tổ chức thực hiện chính sách. . .65
3.2.3. Giải pháp hoàn thiện đối với giai đoạn tổng kết, đánh giá hiệu quả, hiệu
lực chính sách.................................................................................................71
3.3. Một số khiến nghị...........................................................................................74
3.3.1. Đối với Chính phủ.................................................................................74
3.3.2. Đối với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội......................................74
3.3.3. Đối với UBND tỉnh Nghệ An................................................................75
KẾT LUẬN............................................................................................................77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
14
13
15

Ký hiệu
BHXH
BHYT
CĐHH
CM
CS
HĐND
KT-XH
LĐ-TBXH
NCC
NXB

TBLS
TC-KT
UBMTTQ
UBND
VH-TT

Nguyên nghĩa
Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm y tế
Chất độc hóa học
Cách mạng
Chính sách
Hội đồng nhân dân
Kinh tế - Xã hội
Lao động, Thương binh - Xã hội
Người có cơng
Nhà xuất bản
Thương binh, liệt sỹ
Tài chính - Kế hoạch
Ủy ban mặt trận Tổ quốc
Uỷ ban nhân dân
Văn hóa - Thơng tin


DANH MỤC BẢNG, HÌNH, HỘP
Bảng:
Bảng 2.1.Tình hình đối tượng chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ tại huyện Hưng
Nguyên đến giai đoạn 2019- 2021..........................................................32
Bảng 2.2. Nguồn nhân lực tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
của chính quyền huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019 - 2021................38

Bảng 2.3. Kế hoạch thực hiện trợ cấp ưu đãi đối với thương binh, liệt sỹ huyện
Hưng Nguyên giai đoạn 2019- 2021......................................................39
Bảng 2.4. Các văn bản hướng dẫn triển khai chính sách sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
trên địa bàn huyện Hưng Nguyên được ban hành giai đoạn 2019-2021.......42
Bảng 2.5. Kết quả tổ chức tập huấn chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính
quyền huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019-2021..................................44
Bảng 2.6. Kết quả hoạt động thông tin tuyên truyền chính sách ưu đãi thương binh,
liệt sỹ huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019- 2021.................................46
Bảng 2.7. Kinh phí thực hiện cơng tác tun truyền về chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019- 2021
...............................................................................................................44
Bảng 2.8. Kết quả thực hiện kế hoạch trợ cấp ưu đãi hàng tháng đối với thương
binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019-2021
...............................................................................................................47
Bảng 2.9. Kết quả thực hiện kế hoạch cấp thẻ bảo hiểm y tế cho thương binh, liệt sỹ của
chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019-2021.......48
Bảng 2.10. Kết quả thực hiện chế độ điều dưỡng phục hồi sức khỏe cho đối tượng
thương binh, tuất liệt sỹ trên địa bàn huyện Hưng Nguyên giai đoạn 20192021........................................................................................................47
Bảng 2.11: Kết quả thực hiện kế hoạch hỗ trợ nhà ở cho thương binh, bệnh binh của
chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019-2021...49
Bảng 2.12. Sự phối hợp của các bên có liên quan thực thi chính sách ưu đãi thương


binh, liệt sỹ trên địa bàn huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019-2021......51
Bảng 2.13. Thực trạng thanh tra, giám sát việc tổ chức thực thi chính sách ưu đãi
thương binh, liệt sỹ huyện Hưng Nguyên giai đoạn 2019-2021.............55
Hình:
Hình 1.1: Bộ máy tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của Chính
quyền huyện...........................................................................................15
Hình 2.1. Sơ đồ bộ máy tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của

chính quyền huyện Hưng Nguyên..........................................................36
Hộp
Hộp 2.1: Kết quả phỏng vấn về thực trạng giai đoạn chuẩn bị triển khai chính sách
ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên giai
đoạn 2019-2021......................................................................................43
Hộp 2.2: Kết quả phỏng vấn về thực trạng giai đoạn tổ chức thực hiện chính sách ưu
đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên giai đoạn
2019-2021..............................................................................................51
Hộp 2.3: Kết quả phỏng vấn về thực trạng giai đoạn tổng kết, đánh giá hiệu quả,
hiệu lực chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện
Hưng Nguyên giai đoạn 2019 - 2021.....................................................54


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
“Uống nước nhớ nguồn” là đạo lý truyền thống tốt đẹp ngàn đời của dân tộc
ta được kết tinh thành nét đẹp văn hóa trong đời sống. Trong những năm qua Đảng,
Nhà nước và nhân dân ta đã luôn không ngừng phấn đấu làm tốt cơng tác chăm lo
cho người có cơng với cách mạng. Hàng năm, ngân sách Nhà nước đã dành hơn 32
nghìn tỷ đồng để thực hiện các chế độ ưu đãi đối với người có cơng với cách mạng,
trong đó có gần 1,2 triệu liệt sỹ, hơn 138 nghìn Bà mẹ Việt Nam anh hùng, hơn 2
triệu thương bệnh binh, thân nhân liệt sỹ… Với các chính sách trợ cấp như ưu đãi
hàng tháng, chế độ nhà ở, đất ở, y tế, giáo dục …. nhờ đó đời sống vật chất, tinh
thần của người có cơng và gia đình họ được nâng cao, xoa dịu bớt nổi đau và bù đắp
phần nào những công lao, mất mát mà người có cơng đã cống hiến cho đất nước.
Hưng Ngun, từ xưa là địa bàn chiến lược về quân sự, là cửa ngõ cũng là
hậu phương vững chắc bảo vệ cho thủ phủ thành Vinh, trong hai cuộc kháng chiến
chống Pháp và chống Mỹ xâm lược, nhân dân Hưng Nguyên đã ln hồn thành

xuất sắc nhiệm vụ với Tổ quốc, tinh thần “Thóc khơng thiếu một cân, qn khơng
thiếu một người” lớp lớp người con quê hương sẵn sàng ra đi bảo vệ đất nước. Hịa
bình lập lại nhưng có gần 2.700 người con của huyện Hưng Nguyên hy sinh, 3.500
người là thương, bệnh binh, gần 35.000 cá nhân và gia đình có cơng với cách mạng
được tặng thưởng Hn Huy chương và Bằng khen các loại ….
Cùng với cả nước, trong những năm qua huyện Hưng Nguyên luôn tổ chức
thực hiện nghiêm túc và hiệu quả các chủ trương chính sách đối với người có cơng
với cách mạng. Tồn huyện 4.200 đối tượng thương binh, liệt sỹ đang hưởng trợ
cấp ưu đãi hàng tháng, số tiền chi trả là 6,8 tỷ đồng/tháng, trong đó thương binh là
1.706 đối tượng; 501 thân nhân liệt sỹ đang hưởng trợ cấp hàng tháng và 1.701
hưởng chế độ trợ cấp thờ cúng liệt sỹ mỗi năm. Thương binh, liệt sỹ là hai nhóm
đối tượng đặc trưng cho người có cơng và thân nhân người có cơng. 100% các đối
tượng được hưởng đầy đủ các chế độ phục lợi xã hội tại địa phương; các cơng trình


2
ghi công liệt sỹ được xây dựng khang trang, tôn nghiêm…
Bên cạnh những mặt đạt được, việc thực hiện chế độ chính sách ưu đãi
thương binh, liệt sỹ cịn có một số điểm hạn chế như: công tác phổ biến, tuyên
truyền chính sách chưa được thực hiện sâu rộng trong nhân dân, nên cịn nhiều thắc
mắc về chính sách; thủ tục xét cơng nhận đối tượng cịn rườm rà; một số văn bản
hướng dẫn chậm, thiếu đồng bộ hoặc chưa rõ ràng đã gây ảnh hưởng đến quá trình
thực hiện chế độ; chế độ trợ cấp chậm bổ sung, điều chỉnh, chưa đáp ứng được nhu
cầu cho các đối tượng; việc triển khai thực hiện cịn mang tính chủ quan, thiếu chặt
chẽ trong quá trình xét duyệt nên xác định đối tượng chưa đúng, thậm chí bỏ sót;
cơng chức làm cơng tác chính sách có lúc có nơi chưa tật tâm, tận tụy với công việc,
năng lực tham mưu và xử lý cơng việc cịn hạn chế… đã ảnh hưởng đến chủ trương
và chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước, gây mất lòng tin trong nhân dân và
ảnh hưởng trực tiếp tới người có cơng là thương binh, gia đình liệt sỹ.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi lựa chọn đề tài nghiên cứu “Tổ chức thực

thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên,
tỉnh Nghệ An” làm luận văn tốt nghiệp cao học chuyên ngành Quản lý kinh tế và
chính sách.

2. Tổng quan các cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong những năm qua, trên thế giới và ở Việt Nam, nhiều cơng trình nghiên
cứu về các vấn đề liên quan đến chính sách ưu đãi người có cơng với cách mạng nói
chung và chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ nói riêng đã được thực hiện. Một số
cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài nghiên cứu như sau:
Nguyễn Thị Thanh Hường (2017) với đề tài: “Thực hiện chính sách ưu đãi
người có cơng với cách mạng trên địa bàn Quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà
Nội” - Luận văn thạc sỹ chính sách cơng của Học viện Hành chính Quốc gia. Mục
đích của đề tài nghiên cứu: Làm rõ lý luận chính sách ưu đãi người có cơng với
cách mạng nhằm đề xuất hệ thống hóa giải pháp nâng cao hiệu quả trong thực thi
chính sách ưu đãi người có cơng với cách mạng. Luận văn đã phân tích đánh giá nội
dung, thực trạng thực thi cơng tác chính sách ưu đãi đối với người có cơng gồm ba


3
giai đoạn thực thi chính sách. Những yếu tố ảnh hưởng đến q trình thực thi chính
sách tại Quận Nam Từ Liêm trong tình hình hiện nay. Đưa ra nguyên nhân, hạn chế
trong việc thực thi chính sách người có cơng từ đó luận văn kiến nghị một số giải
pháp cụ thể. Tuy nhiên luận văn nghiên cứu toàn bộ đối tượng là người có cơng.
Đồng thời, luận văn cũng đánh giá việc tổ chức thực thi của bộ máy nhà nước,
nguồn thực hiện, năng lực thực hiện của bộ máy cán bộ làm cơng tác chính sách.
Dương Thị Thanh Nhàn (2018) với đề tài: “Tổ chức thực thi chính sách đối
với người có cơng với cách mạng huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An” - Luận văn
thạc sỹ Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội.
Mục đích của đề tài nghiên cứu: Thông qua cơ sở lý luận, phân tích thực
trạng tổ chức thực thi chính sách đối với người có cơng với cách mạng trên địa bàn

huyện Hưng Nguyên, đề xuất, kiến nghị một số giải pháp nhằm nâng cao việc thực
thi chính sách đối với người có cơng với cách mạng. Luận văn đã phân tích đánh giá
nội dung, thực trạng thực thi cơng tác chính sách ưu đãi đối với người có cơng và đưa
ra một số phương hướng cho công tác trong thời gian tới. Nhưng phương pháp phân
tích thơng tin chỉ mới dừng ở mức độ thu thập trên số liệu sơ cấp, thứ cấp và phỏng
vấn chuyên gia để xử lý thông tin, chưa sử dụng phương pháp phân tích chính sách để
phân tích việc thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ trên địa bàn. Do đó chưa
có đánh giá những tác động tích cực hoặc tiêu cực lên vùng nghiên cứu, đồng thời
chưa đi sâu những hạn chế mà hệ thống chính sách chưa giải quyết được.
Nguyễn Thị Thanh (2018) với đề tài: “Thực hiện chính sách Người có công
với cách mạng từ thực tiễn quận Cẩm Lệ, Thành phố Đà Nẵng” - Luận văn thạc sỹ
chính sách cơng của Viện Hàn lâm khoa học xã hôi Việt Nam. Mục đích của đề tài
nghiên cứu: Thơng qua cơ sở lý luận, phân tích thực trạng tổ chức thực thi chính
sách đối với người có cơng với cách mạng trên địa bàn quận Cẩm Lệ, đề xuất, kiến
nghị một số giải pháp nhằm nâng cao việc thực thi chính sách đối với người có cơng
với cách mạng. Luận văn đã phân tích đánh giá nội dung, thực trạng thực thi cơng
tác chính sách ưu đãi đối với người có cơng gồm ba giai đoạn thực hiện: giai đoạn
chuẩn bị thực thi chính sách, giai đoạn chỉ đạo thực thi chính sách và giai đoạn kiểm


4
tra việc thực hiện chính sách. Những yếu tố ảnh hưởng đến q trình thực thi chính
sách tại quận trong tình hình hiện nay. Đưa ra nguyên nhân, hạn chế trong việc thực
thi chính sách người có cơng với cách mạng, từ đó luận văn kiến nghị một số giải
pháp cụ thể. Tuy nhiên luận văn nghiên cứu quá rộng về đối tượng (12 nhóm đối
tượng chính sách người có công) nên chưa nêu được hết thực trạng về thực thi chính
sách trên địa bàn như: hạn chế trong vấn đề sửa sai thơng tin hồ sơ người có cơng
để hưởng các chế độ ưu đãi khác kèm theo (đặc biệt là Bảo hiểm y tế, công nhận liệt
sỹ ...) từ đó chưa đưa ra giải pháp phù hợp để khắc phục. Đồng thời, luận văn
nghiên về việc tổ chức thực thi của bộ máy nhà nước, chứ chưa chú trọng đến kết

quả thực hiện, chưa đánh giá cao vai trị của xã hội hóa ưu đãi thương binh, liệt sỹ.
Tóm lại, các cơng trình trên tiếp cận nghiên cứu về chính sách, pháp luật về
người có cơng nói chung ở các góc độ khác nhau, tuy nhiên chưa có một cơng trình
nào đi sâu nghiên cứu về đối tượng cụ thể là thương binh, liệt sỹ. Do đó, những nội
dung được đề cập trong đề tài “Tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh,
liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An” góp phần làm rõ các
vấn đề lý luận về chính sách, hệ thống hố quy trình thực thi chính sách ưu đãi
thương binh, liệt sỹ cũng như đưa ra phương hướng và giải pháp để hồn thiện tổ
chức thực thi chính sách ưu đại thương binh, liệt sỹ tại địa phương.

3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
- Xây dựng khung nghiên cứu về tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của chính quyền huyện.
- Phân tích được thực trạng về tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ trên địa bàn huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019 - 2021;
chỉ ra được ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong tổ chức thực
thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện.
- Đề xuất được một số giải pháp hồn thiện tổ chức thực thi chính sách ưu
đãi thương binh, liệt sỹ trên địa bàn huyện Hưng Nguyên phù hợp với những yêu
cầu đổi mới đến năm 2025.


5


6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là tổ chức thực thi chính sách ưu đãi
thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện.

4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi nội dung: Luận văn tập trung vào nghiên cứu việc tổ chức thực thi
chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh
Nghệ An với các giai đoạn gồm: (1) Giai đoạn chuẩn bị triển khai thực thi chính
sách; (2) Giai đoạn tổ chức thực thi chính sách; (3) Giai đoạn tổng kết, đánh giá
hiệu quả, hiệu lực chính sách.
- Phạm vi khơng gian: Trên địa bàn huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An.
- Phạm vi thời gian: Số liệu thứ cấp thu thập trong giai đoạn 2019 - 2021. Số
liệu sơ cấp thu thập trong tháng 7/2022. Các giải pháp đề xuất đến năm 2025.

5. Phương pháp nghiên cứu
5.1 Khung nghiên cứu
Yếu tố ảnh hưởng tới tổ
chức thực thi chính
sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của chính
quyền cấp huyện:
- Các yếu thuộc chính
quyền cấp huyện
- Các yếu tố thuộc về đối
tượng chính sách
- Các yếu tố khác

Nội dung tổ chức thực thi
chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của chính
quyền cấp huyện:
(1) Giai đoạn chuẩn bị triển
khai thực thi chính sách

(2) Giai đoạn tổ chức thực
thi chính sách
(3) Giai đoạn tổng kết, đánh
giá hiệu quả, hiệu lực chính
sách

Hình 1. Khung nghiên cứu

Thực hiện mục tiêu tổ
chức thực thi chính
sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của chính
quyền cấp huyện:
- Đảm bảo việc hưởng
chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của các đối
tượng đúng, đủ.
- Nâng cao đời sống vật
chật và tinh thần của đối
tượng thương binh, gia
đình liệt sỹ.
- Thực hiện tốt chính
sách ưu đãi thương binh,
liệt sỹ. Tạo niềm tin của
nhân dân vào sự lãnh đạo
của Đảng, điều hành của
Nhà nước..


7

5.2. Quy trình nghiên cứu
Bước 1: Thu thập tài liệu và nghiên cơ sở lý luận để xây dựng khung lý
thuyết về tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền
cấp huyện. Tác giả sử dụng phương pháp phân tích tổng hợp và thống kê mô tả.
Bước 2: Thu thập thông tin, dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo của chính quyền
huyện Hưng Nguyên về tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ. Các
quy định, chính sách pháp luật của nhà nước về tổ chức thực thi chính sách ưu đãi
thương binh, liệt sỹ của chính quyền cấp huyện, các văn bản hướng dẫn thực hiện
Nghị định và các văn bản quản lý của địa phương, các dữ liệu thống kê tình hình tổ
chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của địa phương…để phân tích
thực trạng tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền
huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019 - 2021. Tác giả sử dụng phương
pháp thông kê mô tả, phương pháp tổng hợp tài liệu và quy nạp diễn dịch.
Bước 3: Thu thập số liệu sơ cấp dựa phỏng vấn sâu ý kiến đánh 3 cán bộ
lãnh đạo huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Nội dung phỏng vấn về thực trạng nội
dung tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện
Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019 - 2021. (Mẫu câu hỏi và danh sách đối
tượng phỏng vấn đính kèm phụ lục 1 và phụ lục 2). Ở bước này tác giả sử dụng
phương pháp phỏng vấn sâu.
Bước 4: Từ các dữ liệu thứ cấp và sơ cấp thu thập được. Tác giả tiến phân
tích thực trạng cơng tác tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của
chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019 - 2021, từ đó rút
ra đánh giá chung về kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân hạn chế của công
tác này. Tác giả sử dụng phương pháp thống kê so sánh, phân tích và tổng hợp.
Bước 5: Từ các hạn chế, nguyên nhân hạn chế đã rút ra, tác giả đề xuất các
giải pháp hồn thiện tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của
chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An đến năm 2025. Ở Bước này tác giả
sử dụng phương pháp phân tích và tổng hợp.

8
6. Kết cấu luận văn
Luận văn ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục
có kết cấu bao gồm 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn trong tổ chức thực thi
chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện.
Chương 2. Phân tích thực trạng tổ chức thực thi chính sách ưu đãi thương
binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An.
Chương 3. Phương hướng và giải pháp hồn thiện tổ chức thực thi chính sách
ưu đãi thương binh, liệt sỹ của chính quyền huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An.

.


9

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN
TRONG TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI
THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ CỦA CHÍNH QUYỀN HUYỆN
1.1. Chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
1.1.1. Khái niệm và mục tiêu của chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
1.1.1.1. Khái niệm chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
- Khái niệm thương binh, liệt sỹ:
Theo Chính phủ (2013): “Thương binh là những người thuộc lực lượng vũ
trang, bao gồm quân nhân, công an nhân dân, do chiến đấu, phục vụ chiến đấu
trong kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh chống tội phạm, dũng cảm làm nhiệm
vụ đặc biệt khó khăn, nguy hiểm, vì lợi ích của Nhà nước, của nhân dân, hoặc làm
nghĩa vụ quốc tế…mà bị suy giảm khả năng lao động từ 21% trở lên, được cơ quan,
đơn vị có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận thương binh và Huy hiệu thương binh.”

(Điều 27 Nghị định 31/2013/NĐ-CP).
Cũng theo Chính phủ (2013): “Liệt sỹ là người đã hy sinh vì sự nghiệp cách
mạng giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế hoặc vì lợi ích
của Nhà nước, của Nhân dân được Nhà nước truy tặng Bằng Tổ quốc ghi công”.
(Điều 17 Nghị định 31/2013/NĐ-CP).
Dựa trên các quy định trên, có thể rút ra khái niệm: Thương binh, liệt sỹ là
những người bị thương tật (đối với thương binh) và đã hi sinh (đối với liệt sỹ) trong
chiến đấu bảo vệ đất nước, làm nhiệm vụ vì lợi ích của Nhà nước, của Nhân dân,
hoặc làm nghĩa vụ quốc tế… Được nhà nước ghi nhận, cấp giấy chứng nhận và
hưởng ưu đãi theo quy định của pháp luật.
- Khái niệm chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ:
Trước hết, cần hiểu khái niệm “chính sách”. Theo từ điển Tiếng Việt (2020)
thì “chính sách là sách lược và kế hoạch cụ thể nhằm đạt một mục đích nhất định,
dựa vào đường lối chính trị chung và tình hình thực tế mà đề ra”.


10
Theo James Anderson (2013), “Chính sách là chuỗi những hoạt động mà
chính quyền chọn làm hay khơng làm với tính tốn và chủ đích rõ ràng, có tác động
đến người dân”.
Theo Nguyễn Thị Lệ Thúy và Bùi Hồng Việt (2019) thì: “Chính sách cơng
là tổng thể các quan điểm, giải pháp và công cụ mà Nhà nước sử dụng để tác động
lên các chủ thể kinh tế - xã hội mằm giải quyết vấn đề chính sách, thực hiện các
mục tiêu nhất định theo hướng mục tiêu tổng thể của đất nước”.
Như vậy, qua các khái niệm “chính sách” có thể rút ra những đặc điểm sau:
- Chính sách là do một chủ thể quyền lực hoặc chủ thể quản lý ban hành;
- Chính sách được ban hành căn cứ vào đường lối chính trị chung và tình
hình thực tế;
- Chính sách được ban hành bao giờ cũng nhắm đến một mục đích nhất định,
nhằm thực hiện một mục tiêu ưu tiên nào đó; chính sách được ban hành đều có sự

tính tốn và chủ đích rõ ràng.
Từ các quan điểm nêu trên, áp dụng vào chính sách ưu đãi thương binh, liệt
sỹ, có thể rút ra khái niệm: “Chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ là một bộ phận
đặc thù của chính sách xã hội của Đảng và Nhà nước ta; là tổng thể các chủ
trương, cơ chế, chính sách, pháp luật và kết quả hoạt động thực tiễn ưu tiên chăm
lo đời sống vật chất, tinh thần đối với thương binh, liệt sỹ và gia đình họ”.

1.1.1.2. Mục tiêu của chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ
Mục tiêu của chính sách ưu đãi thương binh, liệt sỹ nhằm:
Thứ nhất, tôn vinh, ghi nhận sự cống hiến, hy sinh, góp phần chăm sóc, ổn
định đời sống vật chất, tinh thần của đối tượng thương binh, thân nhân liệt sỹ,
những người có cơng với cách mạng và gia đình của họ.
Thứ hai, khơng ngừng nâng cao đời sống thương binh, gia đình liệt sỹ, góp
phần ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, tạo động lực cho sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc.
Thứ ba, tạo sự ổn định chính trị, phát triển xã hội; đồng thời, là sự thể hiện
chủ nghĩa nhân đạo cao đẹp, truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân
tộc Việt Nam.