Thực trạng bạo lực học đường hiện nay

LỜI CẢM ƠN
Nghiên cứu “Thực trạng bạo lực học đường hiện nay” ( Nghiên cứu tại trường
THPT Bãi Cháy, Thành phố Hạ Long – Quảng Ninh). được thực biện bởi 3 thành
viên lớp k54 Xã hội học – Khoa Xã hội học - Trường Đại học Khoa học Xã hội và
Nhân văn.
Chúng tôi xin giới thiệu kết quả khảo sát thực trạng bạo lực học đường và một
số giải pháp. Mặc dù không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót, song chúng tôi hi
vọng rằng công trình nghiên cứu này sẽ cung cấp những thông tin cơ bản nhất về hành
vi bạo lực học đường trong bối cảnh chuyển đổi kinh tế - xã hội của đất nước nói
chung và những biến đổi xã hội. Nhóm nghiên cứu cũng mong rằng báo cáo sẽ đem
lại những kết quả hữu ích về mặt xã hội.
Nhân dịp này, chúng tôi cũng xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của
các cấp lãnh đạo Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Khoa Xã hội học.
Xin chân thành cảm ơn cô GS.TS Lê Thị Qúy đã hướng dẫn và chỉ bảo nhóm trong
quá trình nghiên cứu. Thầy TS.Nguyễn Tuấn Anh cũng chỉ bảo, góp phần hoàn thiện
hơn bài nghiên cứu.
Đồng thời nhóm nghiên cứu xin chân thành cảm ơn các cơ quan hữu quan, các
điều tra viên đã giúp đỡ chúng tôi trong quá trình khảo sát ở cơ sở. Chúng tôi cũng
bày tỏ lòng biết ơn đến các phụ huynh học sinh và học sinh tại địa bàn khảo sát đã
dành thời gian chia sẻ góp sức cho cuộc nghiên cứu thành công tốt đẹp.

1
THỰC TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG HIỆN NAY
(Nghiên cứu tại trường THPT Bãi Cháy Thành Phố Hạ Long – Quảng Ninh)
PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài.
Hiện nay, trẻ vị thành niên có nhiều hành động đem lại sự lo ngại cho gia đình,
nhà trường và toàn xã hội. Ngoài gia đình thì nhà trường là môi trường giáo dục trẻ
những kiến thức kỹ năng cơ bản trong cuộc sống nhằm hoàn thiện bản thân, nhân
cách của mình. Trong những năm gần đây, dư luận xã hội đang phản ánh tình trạng
học sinh trong độ tuổi vị thành niên có hành vi bạo lực trong trường học ngày càng

nhiều. Theo số liệu thống kê đưa ra tại “ Hội thảo giải pháp phòng ngừa từ xa và ngăn
chặn tình trạng học sinh đánh nhau” được Bộ GD&ĐT tổ chức tại Hà Nội ngày
28/07/2010 cho thấy từ năm 2009 – 2010 có gần 1.600 em tham gia vào các vụ đánh
nhau trong và ngoài trường. [1] Và những hành vi bạo lực này diễn ra dưới hình thức
và biểu hiện có sự thay đổi theo chiều hướng tiêu cực. Học sinh không chỉ đánh nhau
bằng vũ lực của bản thân mà còn sử dụng các dụng cụ gây hậu quả nghiêm trọng, nhất
là tình trạng nữ học sinh đánh nhau được phản ánh gần đây, đánh nhau hội đồng, làm
nhục bạn, quay phim rồi tung lên mạng mang lại nhiều thông tin phản hồi tiêu cực từ
phía dư luận xã hội.
Hành vi bạo lực mang lại nhiều hậu quả cho chính bản thân cho các em gây
hành vi bạo lực, gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Các em bị bạo lực cũng chịu rất
nhiều hậu quả xấu, thân thể các em bị tổn thương, tâm lý bất an, lâu ngày có thể dẫn
đến sự hoảng loạn về tinh thần, ức chế tâm lý, sự hãi, những bệnh tâm lý như trầm
cảm, tự kỷ…gây ảnh hưởng xấu đối vợi sự phát triển nhân cách bản thân.
2
Việc tăng cường thiết chế giáo dục đối với trẻ em, đặc biệt các thiết chế trong
trường học là rất quan trọng. Hoạt động giáo dục trong môi trường học đường có
nhiều thuận lợi vì đây là nơi duy trì những giá trị chung và phổ biến các khuôn mẫu
ứng xử được xã hội và pháp luật thừa nhận. Chính vì vậy việc nghiên cứu vấn đề giải
pháp phòng chống bạo lực học đường hiện nay cần lưu ý và đưa ra những giải pháp
phù hợp đặc biệt với học sinh trung học phổ thông. Dư luận xã hội có rất nhiều quan
điểm và các luồng ý kiến về vấn đề các giải pháp phòng chống bạo lực học đường. Bộ
giáo dục đề nghị các Sở chỉ đạo nhà trường tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống
trong học sinh. Nhà trường thường xuyên tổ chức các hoạt động phổ biến giáo dục
pháp luật, giáo dục truyền thống văn hóa dân tộc gắn liền với thực hiện phong trào thi
đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Chủ động phối hợp chặt với
chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể và gia đình học sinh trong công tác bảo
đảm an ninh, trật tự trường học và quản lý giáo dục học sinh. Các trường định kỳ tổ
chức giao ban với công an địa phương để nắm tình hình, kịp thời xử lý các mâu thuẫn,
ngăn chặn các biểu hiện vi phạm pháp luật, bạo lực trong học sinh. Các địa phương

cần thường xuyên kiểm tra, ngăn chặn học sinh mang hung khí, chất nổ, chất cháy vào
trong trường học. Và đồng thời gia đình, nhà trường cũng nên chủ động phối hợp xử
lý khi có vụ việc xảy ra, báo cáo kịp thời về Bộ GD-ĐT và các cơ quan quản lý cấp
trên. Bên cạnh đó việc tăng cường sự quan tâm, giáo dục của gia đình định hướng cho
trẻ có hướng đi đúng đắn cũng rất quan trọng. Nhưng giải pháp này gặp nhiều vấn đề
trong nền kinh tế hiện nay, cha mẹ ít có điều kiện quan tâm đến con cái, buông lỏng
quản lý con em mình. Vậy nên trên thực tế, các giải pháp đó vẫn chưa mang lại hiệu
quả cao, chưa tác động nhiều đến bản thân tâm lý của các em học sinh.
Trường THPT Bãi Cháy là một trong những trường có chất lượng đào tạo học
sinh đứng thứ 2 tại tỉnh Quảng Ninh. Trong những năm gần đây, theo dư luận phản
ảnh hành vi bạo lực của học sinh đang diễn ra cả trong và ngoài trường. Nhà trường
đã có những hình thức kỉ luật, đuổi học và xây dựng mạng lưới thông tin trong các em
3
học sinh nhưng hiệu quả đạt được vẫn chưa cao. Ban giám hiệu nhà trường đã có
nhiều biện pháp khác phối hợp cùng gia đình học sinh, giáo dục ý thức học sinh và
các cơ quan có chức năng nhằm hạn chế tình trạng trên nhưng hành vi bạo lực giữa
các học sinh trong trường vẫn còn tồn tại.
Câu hỏi đặt ra là: Thực trạng bạo lực trong trường THPT Bãi Cháy hiện nay
như thế nào? Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng trên? Gia đình, nhà trường và xã
hội đã có những giải pháp như thế nào nhắm hạn chế tình trạng đó? Những giải pháp
đó được nhìn nhận như thế nào từ phía gia đình, nhà trường và bản thân học sinh.
Với tất cả những lý do trên chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu “Thực trạng bạo
lực học đường hiện nay” ( nghiên cứu tại trường THPT Bãi Cháy, Thành phố Hạ
Long – Quảng Ninh) hy vọng nghiên cứu này có thể đem lại ý nghĩa thực tế về mặt xã
hội.
2. Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tế.
2.1 Ý nghĩa lý luận
Về mặt lý luận, báo cáo này đã vận dụng hệ thống lý thuyết và cách tiếp cận xã
hội học, thông qua đó để tìm hiểu thực trạng, việc áp dụng các biện pháp chống bạo
lực trong học đường hiện nay tại trường THPT Bãi Cháy. Đồng thời tìm hiểu ý kiến

của huynh học sinh và học sinh về thực trạng, các giải pháp hạn chế bạo lực học
đường. Đề tài sẽ góp phần làm rõ một số quan điểm của các lý thuyết xã hội học đại
cương; các lý thuyết xã hội học chuyên biệt ( xã hội học gia đình, xã hội học giới, xã
hội học giáo dục…) và các lý thuyết xã hội học hiện đại cụ thể là trong bài nghiên cứu
này có vận dụng quan điểm của lý thuyết về lý thuyết xã hội hóa cá nhân, lý thuyết
mâu thuẫn, lý thuyết lựa chọn hành vi hợp lý.
2.2 Ý nghĩa thực tiễn
4
Những phát hiện được đưa ra từ cuộc khảo sát này sẽ đem lại những thông tin
về việc áp dụng các biện pháp phòng chống, cũng như thấy được những nguyên nhân
mới làm nảy sinh tình trạng bạo lực trong học đường tại thời điểm hiện nay.
Chỉ trên cơ sở nhận thức khách quan thực trạng của vấn đề này trong trường
học chúng ta mới có được các nhìn nhận đúng hơn trong việc giáo dục tư cách, hành
vi của trẻ ở gia đình, nhà trường và toàn xã hội trong thời đại mới.
Chúng tôi hy vọng báo cáo này sẽ đem lại những nguồn thông tin hữu ích, một
hình thức truyền thông về phòng chống bạo lực trong trường học hiện nay.
3. Đối tượng, khách thể, phạm vi nghiên cứu
3.1 Đối tượng nghiên cứu
Thực trạng bạo lực học đường hiện nay tại trường THPT Bãi Cháy, Thành phố Hạ
Long – Quảng Ninh
3.2 Khách thể nghiên cứu
- Thầy cô giáo dạy trong trường học
- Phụ huynh học sinh
- Học sinh tham gia bạo lực trong trường học
- Học sinh không tham gia bạo lực trong trường học
3.3 Phạm vi nghiên cứu
Không gian: Thành phố Hạ Long – Quảng Ninh
Thời gian: Tháng 12/2010 – 3/2011
3.4 Mẫu nghiên cứu
* Cơ cấu mẫu định lượng:

5
- Phân định mẫu theo học lực
Hạnh kiểm Số lượng Tỷ lệ (%)
Tốt
46 31,1
Khá
66 44,6
Trung bình yếu
36 24,3
Tổng
148 100%
- Phân định mẫu theo hạnh kiểm
Hạnh kiểm Số lượng Tỷ lệ (%)
Tốt
115 77,7
Khá
29 19,6
Trung bình yếu
4 0,7
Tổng
148 100%
- Phân định mẫu theo lứa tuổi
Hạnh kiểm Số lượng Tỷ lệ (%)
16
35 23,6
17
55 37,1
18
40 27,0
19

4 12,3
Tổng
148 100%
- Phân định mẫu theo giới tính
Giới tính Số lượng Tỷ lệ (%)
Nam
51 34
Nữ
97 66
Tổng
148 100%
6
* Cơ cấu mẫu định tính:
Hiệu trưởng/ hiệu phó/ giáo viên nhà trường: 2 mẫu
Phụ huynh học sinh: 2 mẫu
Học sinh : 2 mẫu
4. Mục tiêu nghiên cứu
Tìm hiểu thực trạng bạo lực trong trường THPT Bãi Cháy hiện nay.
Tìm hiểu những nguyên nhân làm nảy sinh hành vi bạo lực trong trường THPT
Bãi Cháy hiện nay.
Những hậu quả của hành vi bạo lực trong học đường đến trẻ em, gia đình, nhà
trường và toàn xã hội.
Tìm hiểu dư luận xã hội về thực trạng và những giải pháp phòng chống bạo lưc
học đường đã được thực hiện.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1 Phương pháp luận nghiên cứu:
Dựa trên nguyên tắc lý luận và phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật lịch sử và
chủ nghĩa duy vật biện chứng.
Nghiên cứu giải pháp phòng chống bạo lực trong trường học hiện nay dựa và cơ sở
khoa học của phương pháp duy vật biện chứng, tức là đặt nó trong tác động qua lại

với hoàn cảnh gia đình, nguồn gốc xuất thân, học lực, môi trường giáo dục…
Việc nghiên cứu cũng cần căn cứ vào cơ sở khoa học của phương pháp duy vật
lịch sử, dựa vào quá trình hình thành và phát triển của trẻ.
7
5.2 Phương pháp nghiên cứu cụ thể
* Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp:
Thu thập thông tin thông qua tài liệu ở:
Các tài liệu lưu trữ tại các trường được tiến hành khảo sát điều tra.
Các thư viện ; thư viện trường Đại Học Khoa Học Xã Hội và Nhân Văn, phòng tư
liệu khoa Xã hội học, khoa Tâm lý học.
Các cửa hàng sách, những bài nghiên cứu về phòng chống bạo lực học đường đã
được công bố.
Trên các số liệu về học sinh tại thành phố Hạ Long và trên các báo các webside
như dantri.com, baoquangninh.com.vn, …
* Phương pháp phỏng vấn bằng bảng hỏi ( định lượng):
Phỏng vấn là phương pháp cụ thể thu thập thông tin của một nghiên cứu xã
hội học thông qua việc tác động tâm lý – xã hội trực tiếp giữa người đi hỏi và người
được hỏi nhằm thu thập thông tin phù hợp với mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài nghiên
cứu. Căn cứ vào mục tiêu và đối tượng thu thập thông tin, chúng tôi tiến hành hai
phương pháp phỏng vấn là phỏng vấn bằng bảng hỏi, phỏng vấn sâu cá nhân.
Phương pháp phỏng vấn bằng bảng hỏi được sử dụng để có cơ sở lượng hóa
hành vi diễn ra bạo lực học đường diễn ra với biểu hiện, hành động, địa điểm …các
biện pháp phòng chống bạo lực đã và đang được triển khai như thế nào.
Phỏng vấn được thực hiện trên cơ sở một bảng hỏi đã được chuẩn hóa để đưa ra
các câu hỏi và ghi nhận lại thông tin từ người trả lời. Đây là phương pháp điều tra chủ
yếu được sử dụng với đối tượng là học sinh độ tuổi vị thành niên đang theo học tại
trường. Bảng hỏi được xây dựng cho 150 khách thể, được kết cấu thành 4 phần với
nội dung chủ yếu xoay quanh các vấn đề dư luận xã hội về hành vi bạo lực trong
8
trường THPT Bãi Cháy đang biểu diện và diễn ra qua những hình thức nào; nguyên

nhân chủ yếu dẫn đến hành vi bạo lực; tác động của hành vi bạo lực đó đến bản thân
học sinh, gia đình, nhà trường và toàn xã hội; những giải pháp phòng chống bạo lực
học đường.
Thông tin thu được từ bảng hỏi được xử lý trên computer bằng phần mềm xử lý
thống kê xã hội học SPSS phiên bản 16.0 for Window.
* Phương pháp phỏng vấn sâu (định tính)
Phỏng vấn trực diện dựa trên gợi ý phỏng vấn sâu, dùng băng ghi âm sau đó
phân tích. Với 1 số trường hợp nhạy cảm ta có thể ghi chép nhanh, sử dụng các kí tự
khi ghi chép, chú trọng các thông tin mang tính nóng, đặc trưng, tiêu biểu của khách
thể.
Thời lượng tiến hành phỏng vấn từ 30 đến 40 phút.
Liên hệ phỏng vấn theo kiểu mạng xã hội.
* Phương pháp quan sát :
Thời gian quan sát được chia làm 2 giai đoạn chính là: Thứ nhất là giai đoạn
điều tra thử: quan sát diễn ra trong thời gian các em theo học ở trường các hành vi
ứng xử với bạn bè các mâu thuẫn có thể xảy ra. Thứ hai là giai đoạn quan sát, phỏng
vấn sâu cá nhân nhằm thu thập thông tin một cách chân thực nhất.
Cách thức quan sát có thể là không tham dự, quan sát bí mật, quan sát có thể
lặp lại nhiều lần cho cùng một khách thể. Khi quan sát tiến hành ghi chép nhanh
những biểu hiện hay những dòng hồi tưởng một cách vắn tắt có chất lượng cao.
Các tiêu chí quan sát chủ yếu là quan sát đặc điểm hình thể của các học sinh
hay đánh nhau và các em thường là nạn nhân của những cuộc đánh nhau đó : tầm vóc,
chiều cao, cách ăn mặc, đầu tóc, Thứ hai là quan sát hành vi của các học sinh đó
trong lớp học trong cách ứng xử giao tiếp với bạn bè (có thể là quan sát nơi ở của gia
9
đình các em nếu có thể tiếp cận được). Thứ ba là quan sát trực tiếp thái độ của người
được phỏng vấn : học sinh, phụ huynh học sinh, thầy cô giáo, chính quyền địa
phương…
6. Giả thuyết nghiên cứu
Thực trạng bạo lực học đường tại trường THPT Bãi Cháy hiện nay đang diễn ra

theo nhiều hướng khác nhau, với hình thức, biểu hiện có chiều hướng xấu đi, học sinh
nữ tham gia bạo lực có chiều hướng tăng lên.
Nguyên nhân học sinh gây bạo lực là do sự thiếu quan tâm của bố mẹ, giáo viên
chủ nhiệm lớp, sự ảnh hưởng của game online đến hành vi của học sinh. Học sinh
không hiểu pháp luật.
Biện pháp nhằm hạn chế hành vi bạo lực của học sinh cũng đang mang lại
những hiệu quả nhất định, có hiệu quả nhất là giải pháp đuổi học có thời hạn nhưng
các giải pháp vẫn chưa giải quyết được hết vấn đề đang tồn tại.
7. Khung lý thuyết
10
Điều kiện kinh tế - xã hội
- Gia đình
- Tâm lý học lứa tuổi
vị thành niên
- Thông tin đại chúng
………
- Nhà truờng
- Công văn, quy dịnh …
của Bộ GDĐT
- Công uớc về quyền trẻ
em
NỘI DUNG CHÍNH
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
1.1 Cơ sở lý luận
Cơ sở lý luận chung
Vận dụng nguyên tắc lý luận và phương pháp luận của nghĩa duy vật lịch sử và
chủ nghĩa duy vật biện chứng. Nghiên cứu biện pháp phòng chống bạo lực học đường
phải dựa vào cơ sở khoa học của phương pháp duy vật biện chứng, đặt nó nằm trong
11
Hành vi bạo lực của học sinh

Hình thức Biểu
hiện
Địa điểm Nguời
tham gia
Nguyên
nhân
Ảnh hưởng đến bản thân học sinh, gia đình,
nhà trường và toàn xã hội
Giải pháp phòng chống bạo lực học đường
sự tác động qua lại với môi trường mà lứa tuổi đó học tập và sinh sống, Đồng thời
cũng phải đặt trong bối cảnh cụ thể, trong tiến trình phát triển của xã hội, trong mối
liên hệ tương tác với hệ thống xã hội tổng thể và các quá trình xã hội khác. Một mặt,
xem xét nguyên nhân, hệ quả xã hội ngay trong chính bản thân xã hội. Mặt khác, phải
nhìn nhận sự ảnh hưởng của nhận thức, ý thức xã hội quy định sự hình thành và phát
triển hành vi của học sinh trong trường học.
Các lý thuyết áp dụng
1.1.2.1 Lý thuyết xã hội hóa cá nhân [3]
Thuật ngữ xã hội hóa được sử dụng trong xã hội học để chỉ quá trình chuyển
biến từ chỉnh thể sinh vật có bản chất xã hội với các tiền đề tự nhiên đến một chỉnh
thể đại diện của xã hội loài người. Đây chính là quá trình xã hội hóa cá nhân. [2]
Trong quá trình xã hội hóa cá nhân khẳng định được tính tích cực, sáng tạo của bản
thân mình. Cá nhân trong quá trình xã hội hóa không đơn thuần là chỉ tiếp xúc, thu
nhận những kinh nghiệm xã hội mà còn chuyển nó thành cái của mình. Trong quá
trình tác động này cá nhân và môi trường có sự ảnh hưởng qua lại với nhau. Môi
trường xã hội hóa là nơi các cá nhân thực hiện hoạt động sống của mình, nơi này nhân
cách của bản thân con người được xây dựng hình thành và phát triển. Môi trường xã
hội hóa đó là gia đình, trường học và các tổ chức trước tuổi đi học, các nhóm thành
viên, thông tin đại chúng. Mỗi cá nhân hoàn thiện bản thân trong môi trường chính
thức và không chính thức.
Trẻ em trong độ tuổi vị thành niên là độ tuổi có nhiều biến động về tâm lý,

hành động còn sốc nổi. Môi trường xã hội hóa của trẻ em trong độ tuổi này là gia
đình, nhà trường và các thông tin đại chúng. Các thông tin khác nhau ảnh hưởng đến
trẻ vị thành niên, nếu không có sự chọn lọc luồng thông tin thì quá trình xã hội hóa sẽ
gặp phải nhiều vấn đề. Gia đình giúp trẻ hình thành những giá trị, khuôn mẫu đầu tiên
của bản thân sau đó là nhà trường giúp trẻ có kiến thức phông nền về cuộc sống, trong
12
quá trình này bản thân cá nhân thực hiện thêm rất nhiều sự tương tác và các mối quan
hệ. Và trong xã hội hiện đại chúng ta không thể không kể đến sự ảnh hưởng đến quá
trình xã hội hóa là nguồn thông tin đại chúng cung cấp cho các cá nhân những định
hướng và các quan điểm đối với các sự kiện và những vấn đề xảy ra trong cuộc sống
hàng ngày.
Như vậy, chúng ta thấy rằng nếu như trẻ vị thành niên trong môi trường xã hội
hóa không tốt thì sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển, hoàn thiện nhân cách. Sự giáo dục
của gia đình, nhà trường giúp cho trẻ định hướng đi đúng đắn, khi mà xã hội Việt
Nam có nhiều biến động mạnh về kinh tế - xã hội. Nguồn thông tin đại chúng đặc biệt
là nguồn thông tin trên mạng không có sự kiểm soát và chọn lựa thông tin thì có thể
sẽ không tự định hướng được bản thân.
1.1.2.2 Lý thuyết mâu thuẫn [3]
Theo quan niệm của Park, sự mâu thuẫn và cạnh tranh là một hiện tượng của lối
sống xã hội, là đặc trưng của mối quan hệ giữa cá nhân và các nhóm xã hội. Ông cũng
cho rằng mâu thuẫn không chỉ xảy ra giữa các nhóm mà còn diễn ra giữa các cá nhân
trên cùng một thang bậc, cùng một tầng lớp của cấu trúc phân tầng xã hội. [3] Do đó
mà mâu thuẫn hoàn toàn có thể nảy sinh bất cứ ở đâu, bất cứ khi nào. Và hình thức để
con người giải quyết những mâu thuẫn của bản thân mình có thể là nói chuyện, hòa
giải đó là đối với phần đông những người trong xã hội đã được hình thành, nhận thức
một cách đầy đủ và đúng đắn về bản thân mình có khả năng kiểm soát hành vi cá
nhân cao. Nhưng với tầm tuổi thanh thiếu niên thì điều đó hoàn toàn là không dễ
dàng. Vì vậy, hành vi bạo lực đánh nhau xuất phát từ những mâu thuẫn với nhau là
điều đã và đang xảy ra. Mâu thuẫn đó có thể nảy sinh từ một cá nhân với cá nhân
nhưng cũng có thể là cá nhân và nhóm xã hội.

Vì vậy ta có thể nhận thấy rằng trong việc giải quyết các mâu thuẫn thì nhiều
tác giải chủ trương phê phán đấu tranh chứ không thỏa hiệp. Trong quá trình giải
quyết mâu thuẫn thì hệ các giá trị và các chuẩn mực văn hóa được coi là vũ khí
13
phương tiện đấu tranh vô cùng lợi hại. Nhưng hiện nay trong giới học sinh chúng ta
thấy rằng những chuẩn mực văn hóa giá trị xã hội đó đã dần không có chỗ đứng đối
với những học sinh có hành vi bạo lực. Phái nữ giới nói chung hay nói ngắn gọn hơn
là các em nữ sinh vẫn thường được coi là phái yếu chân yếu tay mền nhưng hiện nay
đang có những hành vi trái lại với điều đó. Gia đình, nhà trường hay chính bản thân
chúng ta đều có những ý kiến không tốt về hành vi của nữ học sinh đánh nhau, làm
nhục bạn Điều đó cho ta thấy rằng hiện nay khi nảy sinh mâu thuẫn thì các hệ thống
giá trị chuẩn mực xã hội không còn được dùng làm thước đo để giải quyết.
Nguồn gốc của mâu thuẫn là các hiện tượng tâm lý nó xuất phát từ trạng thái
cảm xúc của con người. Tâm lý con người nảy sinh những trạng thái cảm xúc làm cho
người ta không thể kiểm soát được bản thân hành động của họ, hay chính họ cũng
nhận ra sự thay đổi trong trạng thái cảm xúc của mình nhưng cố tình hành động theo
trạng thái cảm xúc không đúng đó. Học sinh ngày nay, ngay từ cấp THCS đến cấp
THPT đều nảy sinh rất nhiều hiện tượng tâm lý cảm xúc khác nhau. Đó là những cảm
xúc tâm lý tự nhiên hay do chính những quan hệ trong xã hội tạo nên cho các em. Tất
cả đều có thể là nguyên nhân làm nảy sinh những mâu thuẫn, đó chỉ là sự đố kị, khó
chịu khi nhìn thấy nhau, tình cảm lứa đôi…
Mâu thuẫn xảy ra giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực chứ không phải thảo hiệp
thì sau những hành vi bạo lực đó mâu thuẫn có được giải quyết hay không? Có phân
định được ai là người thắng cuộc hay không ? Chúng ta đều không thể biết cũng
không thể lý dải hành vi đó cũng như hậu quả của nó để phân định ai đúng ai sai. Và
hành động trả thù là điều mà chúng ta thường hay thấy xuất hiện, dó đó mà mâu thuẫn
vẫn tiếp tục, vẫn tồn tại và không có hướng giải quyết. Như vậy ta thấy rằng hành vi
bạo lực trong học sinh xuất phát từ những mâu thuẫn ngày càng gây ra sự lo lắng cho
gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Mâu thuẫn sẽ thúc đẩy phát triển xã hội hay chỉ là
chất xúc tác cho sự gắn kết các cá nhân trong xã hội khi mâu thuẫn được giải quyết

dựa trên những giá trị văn hóa, những chuẩn mực xã hội của con người.
14
1.1.2.3 Thuyết hành vi lựa chọn hợp lý
Thuật ngữ “lựa chọn” được dùng để nhấn mạnh việc phải cân nhắc, tính toán
để ra quyết định sử dụng loại phương tiện tối ưu trong số những điều kiện có để đạt
được mục tiêu trong điều kiện khan hiếm các nguồn lực.
Thuyết Lựa chọn hành vi hợp lý dựa trên tiên đề cho rằng con người luôn hành
động một cách có chủ đích, có suy nghĩ để lựa chọn và sử dụng các nguồn lực một
cách hợp lý nhằm đạt hiệu quả tối đa vơi chi phí tối thiểu. Theo Marx, mục đích tự
giác của con người là quy luật quyết định toàn bộ cấu trúc, nội dung, tính chất của
hành động và ý chí của con người. [3]
Áp dụng Lý thuyết lựa chọn hành vi hợp lý vào vấn đề nghiên cứu ta thấy:
trong hành vi bạo lực học đường, học sinh thực hiện hành vi của mình cũng có sự lựa
chọn cân nhắc xem là hành động thảo hiệp hay sử dụng bạo lực là có hiệu quả và có
thể giải quyết mâu thuẫn của cá nhân mình. Và khi lựa chọn hình thức bạo lực thì lại
lựa chọn xem việc xử dụng hình thức bạo lực nào đấm, đá, tát, hay các dụng cụ có thể
gây thương tích…
Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Vấn đề “dư luận xã hội” đã và đang là đề tài được các nhà khoa học quan tâm và
nghiên cứu. Dư luận xã hội có vai trò quan trọng đối với cá nhân, con người và với
toàn xã hội.
15
Ngày 26/1/2008, Viện Nghiên cứu dư luận xã hội (Ban Tuyên giáo T.Ư) đã ra
mắt tại Hà Nội. Theo quyết định thành lập, Viện Nghiên cứu dư luận xã hội
có nhiệm vụ nắm bắt, phân tích, tổng hợp và phản ánh nhanh dư luận của
các tầng lớp nhân dân trước những vấn đề, sự kiện quan trọng trong nước và
trên thế giới, đặc biệt là trước các chủ trương, chính sách của đảng và pháp
luật của nhà nước.
Trong những năm gần đây vấn đề dư luận xã hội về thực trạng trong giáo
dục ngày càng được quan tâm và đặc biệt chú ý đến. Dư luận xã hội đã và

đang có những vai trò ngày càng quan trọng, có tác động không nhỏ lên mọi
mặt của đời sống xã hội. Thực trạng bạo lực học đường hiện nay đang là vấn
đề được dư luận xã hội đang trở nên phổ biến và được dư luận xã hội quan
tâm và báo động.
16
Tác giả Nguyên Đức với bài: “ Bạo lực học đường xuất phát từ … game
online?” [4] chỉ ra nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo lực của học sinh xuất
phát từ game online bởi các trò chơi mang tính chất bạo lực cao. Bộ trưởng
VH – TT&DL Hoàng Anh Tuấn “vất vả” với các câu hỏi của đại biểu QH. Bộ
trưởng cho rằng: Nguyên nhân do chúng ta hội nhập, bên cạnh việc tốt cũng
không tránh khỏi những sự độc hại tràn vào làm làm vẩn đục môi trường
văn hóa. Bên cạnh đó, công tác giáo dục chưa tốt và các văn bản pháp quy,
các quy định về hành vi ứng xử chưa chặt chẽ cũng làm trầm trọng thêm vấn
đề này. Bài báo cũng nêu lên được quan điểm của Phó thủ tướng Nguyễn
Thiện Nhân về thực trạng bạo lực học đường: Game “đen” tạo nên xu hướng
bạo lực”. Phó thủ tướng cho biết: “ chúng tôi đã cho kiểm tra và thấy, 77%
trò chơi game hiện nay là đánh nhau, giết người, 9% là cờ bạc, chỉ 14% là có
yếu tố tích cực”. Với những số liệu mà phó thủ tướng đưa ra thì cũng có rất
nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc Hội về vấn đề này. Tuy nhiên thì vấn đề
giải pháp phòng chống bạo lực học đường vẫn chưa được nêu ra một cách chi
tiết mà mới chỉ dừng lại ở thảo luận để đưa vào thực hiện thì còn phải trải
qua thời gian khá dài nữa.
17
Trong bài: “Thực trạng bạo lực học đường - ngày càng nóng” [5] tác giả
Nguyên Minh có nêu lên thực trạng của tình trạng bạo lực trong trường học hiện
nay. Các hành vi bạo lực xuất hiện trong và ngoài trường học ngày một tăng, từ
đầu năm học 2009 – 2010 cả nước có khoảng 16000 vụ học sinh đánh nhau. Các
nhà trường đã xử lý kỷ luật khiển trách, cảnh cáo và buộc thôi học có thời hạn (3
ngày, 1 tuần, 1 năm học). Nhưng các biện pháp đó chưa mang lại hiệu quả cao vì sau
thời gian nghỉ học đó thì trẻ chưa có sự thay đổi về nhận thức và tiếp tục có những

hành vi bạo lực. Tác giả đã nêu lên một số các biện pháp phòng chống bạo lực học
đường của nhà trường tuy nhiên thì kết quả của những biện pháp đó không đáng kể,
thực trạng bạo lực học đường vẫn đang diễn ra theo chiều hướng tăng lên. Tuy nhiên
thì tác giả vẫn chưa nêu ra được những nguyên nhân cơ bản của bạo lực học đường,
biện pháp để giải quyết thực trạng này.
Tác giả Lê trang đã có bài: “Học sinh ngày càng có xu hướng xử sự kiểu bản
năng” [6] cũng đã đưa ra những ý kiến mới về vấn đề bạo lực trong trường học qua
cuộc trao đổi với Ths tâm lý Phạm Mạnh Hà, PGĐ Trung tâm Hỗ trợ và tư vấn tâm lí
ĐHQG Hà Nội. Theo ông thì thực trạng bạo lực học đường hiện nay rất đáng báo
động, nó thể hiện sự lỏng lẻo về thiết chế văn hóa, về phương pháp giáo dục trong nhà
trường và gia đình, sự lệch chuẩn trong suy nghĩ của trẻ. Yếu tố quyết định đến hành
vi của trẻ là sự kết hợp của cả ba yếu tố đó là: gia đình, nhà trường và xã hội. Ông
cũng đưa ra được một giải pháp định hướng để ngăn chặn và đẩy lùi thực trạng bạo
lực học đường đó là cần có nhà tâm lý học đường trong trường học đây là một biện
pháp mới. Tuy nhiên thì với thực trạng bạo lực học đường đang diễn ra hiện nay thì
giải pháp đó mang tính lâu dài và việc áp dụng vào thực tế thì còn nhiều điểm cần
quan tâm.
Thực trạng bạo lực học đường đang được dư luận quan tâm đặc biệt là trong
giai đoạn hiện nay những biểu hiện của bạo lực học đường ngày càng phức tạp. Hiện
tượng nữ sinh đánh hội đồng. Thực trạng bạo lực học đường những con số biết nói
18
Ths Phạm Phúc Thịnh đã đưa ra các thống kê cho thấy rằng thực trạng bạo lực học
đường được dư luận xã hội quan tâm: Nếu bạn vào trang google và gõ vào ô tìm kiếm
từ khóa “nữ sinh đánh nhau” thì trong thời gian 0,28 giây bạn sẽ có được kết quả là
1.830.000 kết quả, nếu tìm kiếm theo từ khóa “video nữ sinh đánh nhau” và giới hạn
cho các trang từ Việt Nam thì trong thời gian 0,30 giây bạn sẽ có được 97.000 kết
quả, Ông viết: về địa điểm xảy ra sự việc, có thể thấy địa điểm được chọn để thực
hiện hành vi bạo lực là bất cứ nơi nào, từ trong lớp học, sân trường, nhà vệ sinh
trường học, đường phố, công viên v.v điều này cho chúng ta thấy được hành vi sử
dụng bạo lực của các em không chỉ giới hạn trong trường học mà có thể xảy ra mọi

nới, mọi lúc, và có thể nói rằng, dấu hiệu này báo động cho toàn thể xã hội một nguy
cơ lớn hơn đang dần hình thành trong giới trẻ ngày nay đó là sự coi thường trật tự kỷ
cương của xã hội, các em không biết “sợ” là gì”. Tuy nhiên thì giải pháp đưa ra để
giải quyết vấn đề này chưa được đưa ra, ý kiến của dư luận xã hội về thực trạng này
chưa được đưa ra.
Trên thực tế đã có rất nhiều cuộc nghiên cứu về dư luận xã hội với thực trạng
bạo lực học đường; nghiên cứu dư luận xã hội về tình trạng dạy thêm, học thêm; tình
trạng gian lận học đường…. tuy nhiên thì chưa có một cuộc điều tra nghiên cứu cụ thể
nào về dư luận xã hội với các giải pháp phòng chống bạo lực học đường hiện nay. Các
giải pháp phòng chống bạo lực học đường chỉ được đưa ra và áp dụng mà những kết
quả và tính khả thi của nó thì mới chỉ được đề cập rất ít, ý kiến của dư luận xã hội
chưa được nghiên cứu.
Trong đề tài nghiên cứu này thì chúng tôi sẽ tập trung chỉ rõ thực trạng của bạo
lực học đường; giải pháp để giả quyết thực trạng bạo lực học đường do nhà trường và
dư luận xã hội đưa ra; một số giải pháp mới để giải quyết và ngăn chặn thực trạng bạo
lực học đường; tổng hợp ý kiến của dư luận xã hội đối với thực trạng bạo lực học
đường; với các giải pháp phòng chống bạo lực học đường.
19
1.3 Tổng quan địa bàn nghiên cứu
1.3.1 Một vài nét về điều kiện kinh tế - xã hội tại thành phố Hạ Long –
Quảng Ninh
Quảng Ninh nằm vào khoảng 20
0
40’ đến 21
0
44’ vĩ độ Bắc, và từ 106
0
35’ đến
108
0

31’ độ kinh Đông, có diện tích là 7076 km2 với chiều dài hơn 300 km, rộng hơn
100 km. Quảng Ninh còn là cửa ngõ thông ra biển của vùng đồng bằng sông Hồng,
trung du và miền núi phía Bắc. Do đó, Quảng Ninh mở rộng giao lưu phát triển kinh
tế, văn hóa, xã hội với mọi miền trong cả nước và quốc tế, thông qua đường biển trở
thành đầu mối giao lưu buôn bán xuất nhập khẩu và mở rộng kinh tế đối ngoại. Quảng
Ninh là tỉnh miền núi, trung du ven biển, có nhiều đảo chiếm khoảng 13% diện tích
toàn tỉnh với hàng nghìn hòn đảo.
Thành phố Hạ Long nằm ở phía Tây Bắc Vịnh Bắc Bộ, cách Hà Nội 165 km về
phía Tây Nam, cách Hải Phòng 60 km về phía Tây. Thành phố nằm ở giữa trung tâm
tỉnh Quảng Ninh.
Thành phố Hạ Long gồm 18 phường và 2 xã, cùng với thuận lợi về đường bộ;
đường sắt và các tuyến đường bộ, đường sông và một số cảng biển cho phép giao lưu
thuận lợi với thủ đô Hà Nội, Hải Phòng, các tỉnh đồng bằng sông Hồng, các tỉnh miền
núi phía Bắc và biên giới của tỉnh. Đặc biệt với hệ thống đường biển và cảng biển, Hạ
Long là cửa ngõ quan trọng của các tỉnh miền Bắc trong việc giao lưu với các nước
trong khu vực quốc tế, nhất là với Trung Quốc.
Quảng Ninh có tiềm năng phát triển kinh tế đa dạng, tài nguyên khoáng sản
phong phú với trữ lượng khoảng 3 tỉ tấn. Bên cạnh đó Quảng Ninh còn còn có trữ
lượng cát trắng rất lớn, hàm lượng silic trên 90% đạt tiêu chuẩn làm nguyên liệu cho
công nghệ thủy tinh cao cấp. Nhiều đất sét để làm gạch ngói, gạch trang trí có chất
lượng cao, nhiều đá vôi để làm ximăng, cao lanh, gốm sứ… Diện tích rừng của Quảng
Ninh là 193,231 ha với những loại cây đặc sản: thông, quế, hồi, xamu , phát triển
ngành nuôi trồng và chế biến lâm sản.
20
Hạ Long là thành phố trẻ có thế mạnh về công nghiệp khai thác và dịch vụ du
lịch, có điều kiện địa lý địa hình và đặc điểm tự nhiên khá thuận lợi cho việc phát
triển kinh tế xã hội. Thành phố Hạ Long có nhiều loại tài nguyên khoáng sản, chủ yếu
là than đá với 592 triệu tấn, đá vôi có trữ lượng 1,3 tỉ tấn; công nghệ đất sét tốt nhất để
sản xuất ra những loại sản phẩm đất nung có mặt trên thế giới với khoảng 41,5 triệu
m3.

Hạ Long có một vịnh biển dài 1500 km với hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ. Vịnh
Hạ Long 2 lần được thế giới công nhận là di sản thiên nhiên thế giới về giá trị ngoại
hạng của cảnh quan và giá trị địa chất, địa mạo thu hút khách du lịch trong và ngoài
nước đến thăm quan. Nhiều vùng nước sâu, kín gió thuận lợi cho việc phát triển hệ
thống cảng biển và công nghiệp đóng tàu. Bờ biển dài thích hợp với nhiều giống hải
sản phong phú và quý hiếm, là cơ sở cho ngành nuôi trồng và chế biến thủy hải sản.
Mật độ dân cư trung bình hơn 500 người/ km
2
, có nhiều trường trung học phổ
thông và trung học cơ sở trên địa bàn thành phố. 100% số xã phường được công nhận
xoá mù chữ và phổ cập tiểu học. Thành phố cũng là nơi tập trung nhiều trường học,
cao đẳng, trung tâm hướng nghiệp và dạy nghề.
Thành phố Hạ Long là nơi tập trung các cơ quan lãnh đạo Đảng, chính quyền,
các đoàn thể xã hội của tỉnh.
Về công tác giáo dục, thực hiện Nghị quyết Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ XI đề
ra định hướng và giải pháp phát triển giáo dục đào tạo ở tất cả các ngành học, cấp học
nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân và góp phần thực hiện chiến lược con
người trong giai đoạn cách mạng mới. Mạng lưới trường lớp được quy hoạch hợp lý,
đến nay mỗi xã, phường đã có từ một đến bốn trường học phổ thông, số lớp này và tỷ lệ
huy động học sinh đến trường tăng qua các năm học đặc biệt số học sinh vào trung học
cơ sở và phổ thông tăng, số lượng cán bộ giáo viên cũng được tăng cường, chất lượng
dạy và học luôn được coi trọng. Công tác chăm sóc và nuôi dưỡng đã được quan tâm
chỉ đạo và tổ chức triển khai ở tất cả các cơ sở mầm non bằng nhiều hình thức, tỷ lệ trẻ
đến trường trong độ tuổi nhà trẻ ngày càng nâng cao, cơ sở vật chất các trường lớp
21
được tăng cường. Thành phố đã đạt chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục tiểu học đúng
độ tuổi.
Công tác công nghệ thông tin phát triển nhanh chóng, phục vụ thông tin kịp thời,
số máy điện thoại trang bị trên 100 dân qua các năm được nâng lên và cao hơn nhiều.
Quá trình hội nhập kinh tế thế giới, hiện đại hóa đất nước mang lại cho đăt

nước nhiều thành tựu phát triển mạnh mẽ về kinh tế, xã hội. Sự phát triển đó thúc đẩy
sự phát triển kinh tế cả nước nói chung và các vùng kinh tế trọng điểm nói riêng. Các
vùng có điều kiện đẩy mạnh sự phát triển của địa phương mình.
Theo kết quả điều tra sơ bộ của cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009,
dân số Quảng Ninh hiện nay có 1.144.381 người [7] Quảng Ninh xếp thư 5 cả nước
về thu ngân sách nhà nước (2010).
Mặc dù đạt được những thành tựu đáng kể trong những năm gần đây về tốc độ
tăng trưởng kinh tế, phát triển xã hội nhưng Quảng Ninh đang gặp không ít những
khó khăn hay hạn chế về xã hội, dân cư, trường học… Tỷ lên thanh thiếu niên vi
phạm phạp pháp luật có chiều hướng gia tăng.
Quảng Ninh hiện có khoảng 60 trường THPT [8], trong đó có 11 trường nằm
trên địa bàn thành phố Hạ Long. Điều này cho chúng ta thấy số lượng học sinh đang
theo học tại cá trường THPT tại Hạ Long Pháp- Quảng Ninh là tương đối lớn, đem lại
những khó khăn nhất định cho quá trình quản lý giáo dục.
1.3.2 Một vài nét về trường THPT Bãi Cháy
Trường THPT Bãi Cháy là một trường với hơn 1000 học sinh đang theo học và
có khoảng 50 giáo viên giảng dạy tại trường. Trường với 3 dãy học chính cho học
sinh ngoài ra còn có khu thể dục khu nghỉ cho giáo viên riêng. Khu dành cho ban
giám hiệu ở một dãy nhà riêng.
Ban giám hiệu nhà trường đang tích cực nâng cao hiệu quả giảng dạy tại
trường, với nhiều giải pháp nhằm hạn chế hành vi bạo lực của học sinh. Trường có hệ
22
thống hàng rào bao quanh, một công chính vào trường và một cổng phụ, phòng bảo vệ
nằm gần cổng trường.
Trường có 3 người làm công tác bảo vệ trường, quản giáo học sinh. Trường có
một khu căng tin nằm ngay trong trường, nằm gần khu nghỉ chờ của giáo viên.
Trường tổ chức nhiều hoạt động nhằm thu hút sự quan tâm của học sinh, các
hoạt động trong các ngày lễ lớn 20/11,26/03,8/03,26/03… Năm học 2010 – 2011
trong kỳ thi học sinh giỏi cấp Tỉnh, học sinh Nhà trường đạt 30 giải, tăng 14 giải so
với năm học 2009 – 2010 [9]. Trường có web liên hệ với nhiều thông tin phong phú

về trường, học sinh, giáo viên, các hoạt động và diễn đàn tâm sự mang lại nhiều hiệu
quả. Tuy nhiên, ban giám hiệu nhà trường vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc
quản lý học sinh, thay đối hành vi nhận thức của các em học sinh hư trong trường.
1.4. Khái niệm công cụ
1.4.1 Khái niệm “Dư luận xã hội”
Dư luận xã hội là một thuật ngữ được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm đến. Tuy
nhiên, trong lịch sử cũng như hiện tại, khái niệm về dư luận xã hội vẫn đang trong quá
trình hoàn thiện, và nhìn chung, hiện nay các nhà khoa học vẫn chưa đưa ra một khái
niệm thống nhất về dư luận xã hội.
Từ những lập trường khác nhau, khái niệm Dư luận xã hội cũng gây ra những tranh
cãi. Dư luận xã hội là một hiện tượng xã hội phức tạp, do đó khó có thể liệt kê hết nội
hàm của nó trong vài dòng định nghĩa ngắn gọn.
Từ điển Xã hội học – Thanh Lê (nhà xuất bản khoa học xã hội) có định nghĩa : Dư
luận xã hội là một hiện tượng tâm lý xã hội thông qua sự phán xét, đánh giá của quần
chúng về những vấn đề mà họ quan tâm. [10]
Theo B.K.Phaderrin – người Nga thì “ Dư luận xã hội là tổng thể các ý kiến, trong
đó chủ yếu là các ý kiến thể hiện sự phán xét, đánh giá, sự nhận định ( bằng lòng hoặc
không bằng lòng ) phản ánh ý nghĩa của các thực tế, quá trình, hiện tượng, sự kiện đối
với các thể chế, giai cấp xã hội nói chung và thái độ công khai hoặc che đậy của các
23
nhóm xã hội lớn nhỏ đối với những vấn đề của cuộc sống xã hội có động chạm tới các
lợi ích chung của họ”.
Theo A.K.Uledop “ Dư luận xã hội là sự phán xét thể hiện sự đánh giá và thái độ
của mọi người đối với các hiện tượng của đời sống xã hội” [11].
Theo trung tâm nghiên cứu Dư luận xã hội thuộc Ban Tư tưởng Văn hóa Trung
ương ( nay là Ban Tuyên giáo trung ương ): “Dư luận xã hội là tập hợp các luồng ý
kiến cá nhân trước các vấn đề, sự kiện, hiện tượng có tính thời sự”.
Theo Tác giả Lưu Minh Trị trong cuốn “ 1 số vấn đề về công tác tư tưởng và
nghiên cứu Dư luận xã hội ở Hà nội” dẫn ra định nghĩa “ Dư luận xã hội là các tập
hợp ý kiến cá nhân giống nhau có thành phần chủ yếu là phán xét, đánh giá nó phản

ánh tâm tư, nguyện vọng, ý chí của các nhóm xã hội nhất định đối với các sự kiện,
hiện tượng, vấn đề xã hội có động chạm tới lợi ích các chuẩn mực giá trị của họ”.
Như vậy, hầu hết các tác giả định nghĩa Dư luận xã hội đều thống nhất rằng: Dư
luận là sự phán xét, sự đánh giá, sự biểu thị thái độ của một nhóm người, một cộng
đồng người trong xã hội đối với các vấn đề, các sự kiện có liên quan trực tiếp hoặc
gián tiếp đến lợi ích của họ. Đó có thể là những lợi ích về vật chất cũng có thể là
những lợi ích liên quan đến đời sống tinh thần, bao gồm cả chính trị, văn hóa, tôn
giáo…
Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài thì khái niệm Dư luận xã hội được hiểu như
sau : “ Dư luận xã hội là các tập hợp ý kiến cá nhân giống nhau có thành phần chủ yếu
là phán xét, đánh giá nó phản ánh tâm tư nguyện vọng , ý chí của các nhóm xã hội
nhất định đối với các sự kiện, hiện tượng, vấn đề xã hội có động chạm đến lợi ích, các
chuẩn mực giá trị hay lợi ích cho họ”. [12]
1.4.2 Khái niệm “Bạo lực học đường”
Trong thời gian gần đây, nhiều vấn đề liên quan đến văn hoá học đường, đến chất
lượng giáo dục đạo đức trong nhà trường đang được dư luận xã hội quan tâm, trong
đó hiện tượng “bạo lực học đường” là tiêu điểm gây sốc không chỉ với phụ huynh,
nhà giáo mà còn với lãnh đạo các cấp. Có nhiều luồng ý kiến bàn luận về Bạo lực học
24
đường dưới các góc độ khác nhau của (tâm lý học, xã hội học, pháp luật, đạo đức, văn
hoá, giáo dục ).
Chúng ta có thể hiểu “Bạo lực chính là những hành động dẫn đến hay có khả năng
dẫn đến những tổn thất về mặt thể chất, tinh thần, văn hóa, xã hội cho người chịu bạo
lực”. Hay theo từ điển Tiếng việt – Viện ngôn ngữ học thì “Bạo lực chính là đùng sức
mạnh để lấn áp hoặc lật đổ”.
Bạo lực học đường là hệ thống xâu chuỗi lời nói, hành vi mang tính miệt thị, đe
doạ, khủng bố người khác (thường xảy ra giữa trò với trò, giữa thầy với trò hoặc
ngược lại), để lại thương tích trên cơ thể, thậm chí dẫn đến tử vong, đặc biệt là gây
tổn thương đến tư tưởng, tình cảm, tạo cú sốc về tâm sinh lý cho những đối tượng trực
tiếp tham gia vào quá trình giáo dục trong nhà trường, cũng như đối với những ai

quan tâm tới sự nghiệp giáo dục.
Dựa vào kết quả phân tích, tổng quan từ nhiều những tài liệu về Bạo lực học đường
và kết quả điều tra thực tiễn đối với các khách thể. Trong đề tài này, để làm cơ sở tiến
hành tìm hiểu một cách thống nhất, chúng tôi sẽ nghiên cứu Bạo lực học đường theo
khái niệm sau:
“Bạo lực học đường” là hình thức khá phổ biến ở lứa tuổi vị thành niên trong môi
trường giáo dục. “Bạo lực học đường” là bạo lực về tinh thần, ngôn ngữ, thân thể thi
hành có ý đồ giữa các học sinh trong và ngoài trường hay giữa thầy với trò hoặc
ngược lại. Cho dù là những hành động thiếu tôn trọng hay giễu cợt đã làm cho người
bị hại cảm thấy bất tiện được xem là Bạo lực học đường.
1.4.3 Khái niệm “Vị thành niên”
Thời kỳ Vị thành niên là giai đoạn chuyển tiếp từ lứa tuổi thơ ấu đến tuổi trưởng
thành, thuật ngữ Vị thành niên ám chỉ nhiều hơn đến các đặc điểm tâm lý xã hội và
nhân cách của thanh thiếu niên, bao gồm cả hai giới, giới Nam và giới Nữ. về mặt
sinh lý Vị thành niên là giai đoạn đang lớn, dậy thì và có sự trưởng thành về tình dục.
Về mặt tâm lý xã hội, Vị thành niên là lứa tuổi có những biến đổi nội tâm phức tạp, ít
phụ thuộc hơn về mặt kinh tế, muốn tự khẳng định mình.
25