Bài giảng điều dưỡng cơ bản i lịch sử điều dưỡng GV vũ văn tiến

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI
BỘ MÔN GIẢI PHẪU HỌC
GV. VŨ VĂN TIẾN
GV. VŨ VĂN TIẾN
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
LỊCH SỬ ĐIỀU DƢỠNG
GV. VŨ VĂN TIẾN
MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Trình bày đƣợc các giai đoạn lịch sử của ngành điều
dƣỡng thế giới.
2. Trình bày đƣợc các giai đoạn lịch sử của ngành điều
dƣỡng Việt Nam
3. Liệt kê đƣợc các chƣơng trình đào tạo điều dƣỡng hiện
nay tại VN
4. Tóm tắt đƣợc cuộc đời của bà tổ ngành điều dƣỡng

ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
ĐẠI CƢƠNG
Lịch sử ngành điều dƣỡng gắn liền với lịch sử phát triển
của xã hội loài ngƣời
Từ sự chăm sóc thô sơ của các bà mẹ nguyên thủy cho đến
giai đoạn phát triển nghề nghiệp hiện nay
Sự phát triển đó đƣợc khắc họa cụ thể qua từng thời kỳ phát
triển của lịch sử xã hội loài ngƣời và hình thành nên lịch sử
của ngành Điều dƣỡng
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
LỊCH SỬ ĐIỀU DƢỠNG THẾ GIỚI
TIỀN SỬ
TRƢỚC CÔNG

NGUYÊN
SAU CÔNG
NGUYÊN
HÌNH THÀNH VÀ PHÁT
TRIỂN ĐIỀU DƢỠNG HIỆN
ĐẠI
GV. VŨ VĂN TIẾN
THỜI KỲ TIỀN SỬ
 Bắt nguồn từ việc chăm sóc và bảo vệ đứa con mới lọt lòng
của mình để duy trì nòi giống
 Các phƣơng pháp chữa bệnh, thuốc men còn thô sơ vì vậy
chƣa thể giải quyết hết mọi bệnh tật.
 Trong chăm sóc con ngƣời chủ yếu tin vào sức mạnh của
các thần linh.
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
THỜI KỲ TRƢỚC CÔNG NGUYÊN
- Các đền miếu đƣợc xây dựng để thờ thần thánh và những
nơi này dần dần trở thành những trung tâm điều trị và chăm
sóc bệnh nhân  hình thành mối liên kết:
Y khoa – Điều dưỡng – Tôn giáo
- Chăm sóc giai đoạn này cũng đã bắt đầu xuất hiện sự phân
công cụ thể :
Nam giới: chuyên chăm sóc bệnh nặng
Nữ giới: tuyển chọn làm cô đỡ
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
THỜI KỲ SAU CÔNG NGUYÊN
 Giai đoạn thuận lợi
 Xuất hiện các nhân vật điều dƣỡng

 Ra đời cuốn sách đầu tiên
 Y học phát triển tạo cơ hội phát triển nhƣng vẫn chƣa có
trƣờng dạy riêng cho ĐD
 Các tổ chức tôn giáo phát triển chăm sóc
 Giai đoạn đen tối
 Bình minh trở lại
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
NHỮNG THÀNH TỰU ĐẦU
TIÊN ĐƢỢC GHI NHẬN
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
PHOEBE (HY LẠP)
Ngƣời ĐD tại gia đầu tiên
NĂM 60
FABIOLA (LA MÃ)
Ngƣời ĐD trƣởng đầu tiên
TK THỨ IV
TROTULA
Cuốn sách đầu tiên ra đời
TK XII
GV. VŨ VĂN TIẾN
GIAI ĐOẠN ĐEN TỐI (Thế kỷ XVI)
 Thiếu nhân lực chăm sóc trầm trọng
- Bùng nổ dịch bệnh
- Tổ chức chăm sóc của tôn giáo bị giải tán
 Phụ nữ tầng lớp thấp, phụ nữ phạm tội bị bắt buộc
phải làm việc chăm sóc mà không được đào tạo.
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
BÌNH MINH CỦA NGÀNH ĐIỀU DƢỠNG

 Bà FLORENCE NIGHTINGALE (1820-1910) đƣợc
suy tôn là ngƣời sáng lập nên ngành Điều dƣỡng.

 Năm 1860 , bà thành lập trƣờng Điều dƣỡng đầu tiên ở
Anh.
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
BÀ TỔ NGÀNH ĐIỀU DƢỠNG
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
Florence Nightingale 12/5/1820 – 13/8/1910
GV. VŨ VĂN TIẾN
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
BIỂU TƢỢNG CỦA NGÀNH ĐIỀU DƢỠNG - 1899
GV. VŨ VĂN TIẾN
HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
ĐIỀU DƢỠNG HIỆN ĐẠI
 Nhiều học thuyết điều dưỡng ra đời :
- Florence Nightingale : HT cải tạo môi trƣờng.
- Virginia Henderson 1960 : nguyên tắc thực hành ĐD.
- Abdellah 1960 : HT về CSTD bệnh nhân

ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
- Dorothy Orem 1972 : HT về phân cấp chăm sóc.
- Quy trình điều dƣỡng : đầu tiên Hall 1955,
johnson 1959, Orlando 1961 và Wiedenbach
1963

 Được xem là một trong ngành nghề có đầy đủ
các học vị : trung học, Đại hoc

HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
ĐIỀU DƢỠNG HIỆN ĐẠI
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
LỊCH SỬ ĐIỀU DƢỠNG VIỆT NAM
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
TRƢỚC
PHÁP THUỘC
THỜI PHÁP
THUỘC
PHÂN CHIA
HAI MIỀN
SAU NGÀY
THỐNG
NHẤT ĐẤT
NƢỚC
GV. VŨ VĂN TIẾN
GIAI ĐOẠN TRƢỚC PHÁP THUỘC
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
Chăm sóc gắn liền với người phụ nữ trong gia đình
GV. VŨ VĂN TIẾN
GIAI ĐOẠN THỜI PHÁP THUỘC
- 1901: Lớp Nam Y tá đầu tiên ở bệnh viện Chợ Quán.
- 18/6/23: Nghị định cho phép mở trƣờng điều dƣỡng bản
xứ.
- 1937: Lớp Nữ Y tá đầu tiên tại Việt Nam
 Chăm sóc mang tính cầm tay chỉ việc
 Người chăm sóc bản xứ không được tôn trọng, lương
bổng chỉ được xếp ở ngạch hạ đẳng.

ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
GIAI ĐOẠN PHÂN CHIA HAI MIỀN
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
1959:
Thành lập
Trƣờng đào tạo
Điều dƣỡng
riêng
MIỀN NAM
 Trong chiến
tranh:
Đào tạo y tá sơ học
 1972:
Đào tạo y tá trung
học
MIỀN BẮC
GV. VŨ VĂN TIẾN
GIAI ĐOẠN
SAU NGÀY THỐNG NHẤT ĐẤT NƢỚC
1. HỆ THỐNG TỔ CHỨC
- 1982: Ban hành chức danh Y tá trƣởng
- 14/7/90: Thành lập phòng Điều dƣỡng tại các bệnh viện
> 150 giƣờng
- 1992: Thành lập phòng ĐD tại Vụ điều trị.
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
- 1996: Bổ nhiệm ĐDT sở y tế.
- 1990: CP cho phép thành lập Hội Điều dƣỡng
- 2008: thành lập phòng ĐD ở tất cả các bệnh viện có

giƣờng bệnh

GIAI ĐOẠN
SAU NGÀY THỐNG NHẤT ĐẤT NƢỚC
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
GIAI ĐOẠN
SAU NGÀY THỐNG NHẤT ĐẤT NƢỚC
2. ĐÀO TẠO :
- 1985: Đào tạo thí điểm Cử nhân ĐD cao đẳng. Đến 1993
chính thức đƣa vào đào tạo.
- Đào tạo Cử nhân ĐD đại học đƣợc mở hầu hết tại các
trƣờng Đại học Y khoa trong nƣớc.
- Hiên nay đang trên đà “ Cao đẳng hóa “ các trƣờng trung
học y tế
- 26/2/2004 :Trƣờng Đại học Điều dƣỡng đầu tiên đƣợc
thành lập tại Nam Định.
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I
GV. VŨ VĂN TIẾN
HỆ THỐNG ĐÀO TẠO ĐIỀU DƢỠNG
TẠI VIỆT NAM HIỆN NAY
1. Điều dƣỡng đa khoa trung học
2. Cử nhân Điều dƣỡng cao đẳng
3. Cử nhân Điều dƣỡng đại học
4. Thạc sĩ Điều dƣỡng:
- Đào tạo ở nƣớc ngoài
- Đào tạo ở trong nƣớc
- (Chƣa có đào tạo điều dƣỡng chuyên khoa một cách
chính quy)
ĐIỀU DƢỠNG CƠ BẢN I

GV. VŨ VĂN TIẾN
CÂU HỎI LƢỢNG GIÁ
GV. VŨ VĂN TIẾN
1. Bộ y tế ban hành chức danh y tá trƣởng vào năm nào?
2. Năm 1990 Bộ y tế ban hành QĐ 470/BYT – QĐ thành
lập phòng điều dƣỡng bệnh viện cho bệnh viện có trên
150 giƣờng?
3. Phòng điều dƣỡng bệnh viện đƣợc Bộ y tế ra quyết định
thành lập năm:
a. 1925
b. 1980
c. 1985
d. 1990
e. 1995
GV. VŨ VĂN TIẾN
CÂU HỎI LƢỢNG GIÁ
4. Phòng điều dưỡng Bộ y tế được chính thức thành lập
năm:
a. 1990.
b. 1991.
c. 1992.
d. 1993.
e. 1995.